THÔNG LUẬN

Published in

Diễn đàn

04/08/2022

Khi nào là ‘phản cảm’ và lúc nào là ‘tháo gỡ vướng mắc’ ?

Trân Văn

Không có bất kỳ viên chức hữu trách cũng như cơ quan truyền thông chính thức nào cảm thấy hộ chiếu mẫu mới gây "phản cảm".

So sánh hai mẫu hộ chiếu mới (trái : không có ghi nơi sinh) và cũ (phải : có ghi nói sinh) của Việt Nam.

Thông qua báo giới, ông Nguyễn Văn Hòa, Giám đốc Sở Văn hóa thể thao và du lịch tỉnh Ninh Thuận vừa khẳng định với công chúng :Sự kiện một nhóm du khách, trong đó có một số phụ nữ mặc bikini tham giqa nhặt ráctại bãibiển ở khu vực vịnh Vĩnh Hy thuộc Vườn Quốc gia Núi Chúa, nằm trong địa phận xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hài, tỉnh Ninh Thuận "không vi phạm quy định nào của pháp luật" (1).

Nói cách khác, việc vừa mặc bikini, vừa nhặt rác ở bãi biển không "phản cảm".

Chuyện một số phụ nữ mặc bikini tham gia nhặt rác ở bãi biển thuộc khu vực vịnh Vĩnh Hải trở thành "sự kiện" sau khi vài người sử dụng mạng xã hội chia sẻ những hình ảnh về việc một số phụ nữ đến khu vực vừa kể du lịch, trong khi tắm biển, họ tham gia nhặt rác và phê phán đó là "phản cảm" bởi "mượn việc nhặt rác để khoe thân, người làm việc nhặt rác thật sự không ăn mặc kiểu đó".

Từ vài chỉ trích như thế, một số cơ quan truyền thông chính thức, dẫn đầu là tờ Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh lập tức nhảy vào truy vấn các viên chức hữu trách ở địa phương, ví dụ Ban Quản lý Vườn quốc gia Núi Chúa, UBND xã Vĩnh Hải về "trách nhiệm",khiến những nơi này phải hứa sẽ "phối hợp" với nhau để "xác minh, nhắc nhở nhóm du khách có hành động "phản cảm" như vậy" (2).

Hình ảnh lan truyền trên mạng về nhóm du khách mặc bikini nhặt rác ở biển Ninh Thuận

Không may cho những cơ quan truyền thông chính thức năng nổ trong việc bảo vệ "đạo đức và luật pháp" là sau đó, rất nhiều người khác lập tức lên tiếng trên mạng xã hội bảo vệ chuyện mặc bikini lượm rác ở bãi biển vì : Ra biển, mặc bikini là bình thường, nhặt rác là một hành động đẹp Do vậy, Giám đốc Sở VHTTDL phải "nói lại cho rõ" như đã kể còn tờ Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh thì lẳng lặng đục bỏ bài "điều tra" (3).

Với hàng loạt "sự kiện" liên tục được xác định là "phản cảm" trong ít ngày gần đây – chẳng hạn, ngoài "sự kiện" một số phụ nữ mặc bikini tham gia nhặt rác tại bãi biển ở khu vực vịnh Vĩnh Hy như vừa đề cập, còn có "sự kiện" một số phụ nữ cởi áo lót để múc nước khi tham gia trò chơi tập thể lúc tắm biển tại khu vực Cửa Lò, thị xã Nghệ An, tỉnh Nghệ An (4), – liệu hệ thống truyền thông chính thức và các viên chức hữu trách có thật sự nhanh nhạy trong việc phát giác, xử lý các "sự kiện" "phản cảm" ?

Trước khi trả lời nên đối chiếu với hàng loạt sự kiện khác trong ít ngày gần đây...

***

Sự kiện nóng nhất mà tính chất và qui mô vượt xa các "sự kiện" đã xảy ra ở vịnh Vĩnh Hải, bãi biển Cửa Lò, là việc hộ chiếu Việt Nam theo mẫu mới không được một số quốc gia chấp nhận vì không có "nơi sinh". Mẫu hộ chiếu mới được khẳng định là theo "xu hướng tất yếu của cuộc cách mạng công nghệ 4.0" không chỉ gây lo âu mà còn lộn ngược sinh hoạt cá nhân của hàng triệu công dân khi cần đi lại bên ngoài lãnh thổ Việt Nam (du lịch, du học, lao động, thăm thân nhân, kinh doanh).

Sau khi khẳng định :Mẫu mới của hộ chiếu phổ thông được xây dựng trên cơ sở đúng luật, đúng quy định và đúng quy chuẩn quốc tế(5), mới đây, đại diện Bộ Công an thừa nhận, mẫu hộ chiếu mới tạo ra "vướng mắc về một số yếu tố mang tính chất kỹ thuật" nên "đang phối hợp với Bộ Ngoại giao cùng các đơn vị liên quan xử lý". Trước mắt "sẽ ghi bổ sung ở phần bị chú trong hộ chiếu mới ‘nơi sinh’ của công dân" (6).

Cứ như những gì Bộ Công an đã thể hiện thì các "vướng mắc về một số yếu tố mang tính chất kỹ thuật" do mẫu hộ chiếu mới mà Bộ Công an thiết kế - tổ chức in ấn và cấp phát là "bình thường". Chính phủ cũng thấy là "bình thường" dẫu nhận ra rằng mẫu hộ chiếu có thể "tác động bất lợi trong bối cảnh mở cửa, phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội", thành ra Thủ tướng chỉ đề nghị Bộ Công an "nghiên cứu giải pháp" để "tháo gỡ vướng mắc" (7).

Không có bất kỳ viên chức hữu trách cũng như cơ quan truyền thông chính thức nào cảm thấy hộ chiếu mẫu mới gây "phản cảm". Tương tự, trong năm năm vừa qua, các viên chức hữu trách ở tất cả các cấp cũng không "cảm" thấy gì về sự kiện "Dự án mở rộng Nhà máy Gang thép Thái Nguyên Giai đoạn 2" ngốn hết 4.400 tỉ rồi để đó nuôi cỏ dại, mặc cho thiết bị rỉ sét. Cho đến tuần rồi, Thủ tướng chỉ tỏ ra "sốt ruột" và "xót ruột", yêu cầu "tháo gỡ vướng mắc" (8).

***

Trong mắt báo giới và trong nhận thức của các viên chức hữu trách ở Việt Nam, loại vấn đề nào, liên quan đến những ai cần được "điều tra" ngay, cảnh báo sớm vì "phản cảm" để giới hữu trách tích cực xử lý lập tức ? Loại vấn đề nào không thể "cảm", không nên "cảm", chỉ ngậm tăm. Nếu có đề cập thì chờ thông báo để tường thuật một cách "trung thực, khách quan" về những "vướng mắc" cần "tháo gỡ", hoặc những hứa hẹn, chỉ đạo "tháo gỡ vướng mắc" ?