Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

27/01/2023

Gia tăng xuất khẩu lao động và cải thiện thứ hạng về tệ nạn ‘buôn người’

Trân Văn

Phần 1

 

Mun biết M da vàđâu vàđánh giá như thế nào v t n"buôn người" Vit Nam thì cđ"Báo cáo Thường niên v t nn buôn người" năm 2022 ca B Ngoi giao M. Ni dung báo cáo s giúp mi người t thđnh, phía M có"khách quan, chính xác" hay không.

xk2

Theo mt ngh quyết ca Chính ph Vit Nam vào tháng 7/2022, nhng người tham gia chương trình xut khu lao đng sang Hàn Quđược vay tin ký qu 100 triđng. Photo Cng thông tin Chính ph. Hình minh ha.

Kinh tế suy thoái, tht nghip tràn lan và h thng chính tr, h thng công quyn t trung ương đếđa phương ti Vit Nam loay hoay không biết làm gìđ ci thin tình hình giúp tt c các gii, đc bit là thanh niên, các thành phn yếu thế thoát ra khi tình trng càng ngày càng bế tc. Đó là lý do trong vài năm gđây, các viên chc hu trách  nhiu cp thi nhau tán dương xut khu lao đng [1], xem xuất khẩu lao động như phương thc tưđ"phát trin kinh tế, xã hi" (2) và quan trng nht là giúp gim bt bt bình, duy trì"sđnh chính tr".

Tuy nhiên, vi cáđđim nhưđã biết v h thng chính tr, h thng công quyn ti Vit Nam, cho dù gia tăng xuất khẩu lao động có th to ra ngun thu khng l t kiu hi (3), gim t l tht nghip xung thp hơn, h tr"xóa đói, gim nghèo" tt hơn nhưng song hành vi gia tăng xuất khẩu lao động là vic liên tc b các chính ph, các t chc quc tế lêán vì dung dưỡng "buôn người" (4), khó tránh khi vic b chế tài. Gii quyết mâu thun này tt nhiên là trách nhim ca gii hu trách nhưng hiu tường tn quan nim ca thiên h v"buôn người" có th giúp nhng cá nhâđã hođang tham gia và"s nghip" xuất khẩu lao động s dng các phương thc h tr t bên ngoài Vit Nam đ chng b lm dng.

***

Da trê"Đo lutBo v nn nhân catìnhtrng buôn người" (TVPA), mi năm, B Ngoi giao M công b"Báo cáo Thường niên v t nn buôn người". Căn c kết qu kho sát v thc trng và cách thc gii quyết t nn, mi năm, mi quc gia sđược xếp vào mt trong ba loi : "Loi mt" bao gm nhng quc gia mà chính ph tuân thđđ nhng tiêu chun ti thiu ca TVPA nhm xóa b t nn buôn người. "Loi hai" bao gm nhng quc gia mà chính ph không tuân thđđ nhng tiêu chun ca TVPA nhưng có n lđáng k nhm tuân th nhng tiêu chuđó.

Trong "loi hai" có thêm "loi 2 cn theo dõi" nếu : S lượng nn nhân ca các hình thc buôn người nghiêm trng  mđáng k hođang gia tăng đáng k. Không thy bng chng v vic gia tăng n lc chng các hình thc buôn người nghiêm trng t năm trướđó, trong đó có gia tăng điu tra, truy t và kếán các hành vi buôn người, gia tăng giúđ các nn nhân và càng ngày càng ít chng c cho thy các viên chc có dính líđến các hình thc buôn người nghiêm trng, hoc vic xáđnh mt quc gia đang có nhng n lđáng kđ tuân th các tiêu chun ti thiu da trên các cam kết ca quc gia đó s thc thi thêm các bin pháp trong năm kế tiếp. "Loi ba" là nhng quc gia mà chính ph không tuân thđđ nhng tiêu chun ti thiu và không cho thy n lđáng k nhm tuân th các tiêu chuđó.

TVPA lit kê nhiu yếu tđ có th da vàđó xếp mt quc gia và"loi hai" ho"loi 2 cn theo dõi", hay "loi ba". Th nht, mđ vđim xut phát, trung chuyn hay điđến ca các hình thc buôn người nghiêm trng. Th hai, mđ không tuân th các tiêu chun ti thiu ca TVPA và mđ các viên chc tiếp tay cho các hình thc buôn người nghiêm trng. Th ba là nhng bin pháđ thc thi các tiêu chun ti thiu phù hp vi các ngun lc hin có và phù hp vi năng lc gii quyết hoc xóa b các hình thc buôn người nghiêm trng.

Vic phân loi các quc gia trong nhng "Báo cáo Thường niên v t nn buôn người" còn ph thuc vào vic quc gia đó có trì tr trong vic ci thin th hng hay không. Chng hn nếu quc gia nào b xếp và"loi hai cn theo dõi" trong hai năm lin và vn b xếp và"loihai cn theo dõi"  năm tiếp theo thì s b xếp và"loi ba". Trong "Báo cáo Thường niên v t nn buôn người" mi nht (2022), Vit Nam b xếp và"loi ba". Hu qu ca vic b xếp và"loi ba" khá... đa dng : Chính ph M có th dng hoc rút li các chương trình h tr không vì mđích nhâđo hoc không liên quan đến thương mi.

Nhng quc gia b xế"loi ba" có th s không được h trđ viên chc tham gia các chương trình trao đi giáo dc và văn hoá. Theo quy đnh ca TVPA, chính ph ca các quc gia b xếp và"loi ba" còn phđi mt vi nguy cơ b nhng trng pht khác, s phđi din vi vic M phđi các t chc tài chính quc tế như Qu Tin t Quc tế (IMF) và Ngân hàng Thế gii cp các khon h tr, tr h tr vì mđích nhâđo, có liên quan đến thương mi và các khon h tr liên quan nhđnh đến phát trin (5).

***

Cách nay khoàng mươi ngày, ông Nguyn Minh Vũ - Th trưởng Thường trc ca B Ngoai giao Vit Nam đã có bui hđàm vi bà Kari Johnstone, Quyn Giáđc Văn phòng Theo dõi và chng mua bán người (J/TIP) ca B Ngoi giao M ti Hà Ni. Ông Vũ khng đnh : Phòng, chng mua bán người luôn là mt trong nhng ưu tiên ca phía Vit Nam. Thi gian va qua, công tác phòng, chng mua bán ngườđãđđược nhng kết qu hết sc tích cc, nht là trong lĩnh vc hoàn thin chính sách pháp lut. Sp ti, Vit Nam s sđi Lut Phòng, chng mua bán người. Ông Vũđ ngh : Phía M cóđánh giá khách quan, chính xác v nhng n lc ca Vit Nam trong phòng, chng mua bán người vàđưa Vit Nam ra kh"Báo cáo Thường niên v t nn buôn người" năm 2023, góp phn thúđy hơn na quan h hp tác gia hai nước trong bi cnh hai nước k nim 10 năm thiết lp quan hĐi tác toàn din Vi M (6).

Mun biết M da vàđâu vàđánh giá như thế nào v t n"buôn người"  Vit Nam thì cđ"Báo cáo Thường niên v t nn buôn người" năm ngoái (2022) ca B Ngoi giao M. Ni dung báo cáo s giúp mi người t thđnh, phía M có"khách quan, chính xác" hay không. Tuy nhiên đó chưa phi làđiu quan trng nht. Khi xuất khẩu lao động đã cũng nhưđang là xu thế, thm chíđược mt s viên chc hu trách nâng lên thành.... "nhim v trng tâm", hiu quan nim ca thiên h v"buôn người" s giúp nhng cá nhân và gia đình có thân nhân tham gia xuất khẩu lao động, tham gia "phòng, chng mua bán người" đ không b bt k phía nà"đè đu, cưỡi c"... Đó s là phn tiếp theo ca bài viết này.

Trân Văn

Nguồn : VOA 26/01/2023

Chú thích

(1) https://dantri.com.vn/lao-dong-viec-lam/thu-nhap-nghin-do-khi-di-lao-dong-tai-nhat-ban-han-quoc-20220826091827373.htm

(2) https://dantri.com.vn/lao-dong-viec-lam/gan-14000-lao-dong-di-nuoc-ngoai-nua-ti-usd-chay-ve-nuoc-moi-nam-20220915230447191.htm

(3) https://thanhnien.vn/kieu-hoi-ve-tphcm-dat-hon-66-ti-usd-post1544292.html

(4) https://www.dw.com/en/how-eu-police-disrupted-vietnamese-human-trafficking-rings/a-64013468

(5) https://vn.usembassy.gov/vi/bao-cao-tinh-hinh-buon-nguoi-nam-2011/

**************************

Phần 2

Ngoài Vit Nam còn có Campuchia, Brunei b xếp vào "loi ba" loi thp nht hay còn gi là b đưa vào "danh sách đen" vì t nn "buôn người".

xkld2

Viếng và ký s tang chia bun trong v 39 nn nhân Vit Nam thit mng ti Anh năm 2019.

Tháng 7 năm ngoái, B Ngoi giao M công b "Báo cáo Thường niên v t nn buôn người 2022" (Báo cáo TIP - Trafficking in Persons 2022) sau khi kho sát hot đng phòng, chng buôn người ca 188 quc gia. Ngoài Vit Nam còn có Campuchia, Brunei b xếp vào "loi ba" – loi thp nht hay còn gi là b đưa vào "danh sách đen" vì t nn "buôn người" (dung dưỡng cưỡng bc lao đng, nô l tình dc). Vào thi đim này, có 5/11 quc gia thuc khi ASEAN b xếp vào "loi ba" (hai quc gia còn li đã thuc "loi ba" là Malaysia và Myanmar) [1].

Đáp li, chính quyn Vit Nam khng đnh :Mt trong nhng ưu tiên hàng đu ca Vit Nam là "phòng, chng mua bán người" và công tác "phòng, chng mua bán người" đã đt được nhng kết qu hết sc tích cc, nht là trong lĩnh vc hoàn thin chính sách pháp lut. Chính quyn Vit Nam yêu cu Mđánh giá khách quan, chính xác v nhng n lc ca Vit Nam trong "phòng, chng mua bán người" và đưa Vit Nam ra khi "Báo cáo TIP 2023", góp phn thúc đy hơn na quan h hp tác gia hai nước trong bi cnh k nim 10 năm thiết lp quan h Đi tác toàn din Vit – M (2).

B Ngoi giao M da vào đâu đ h Vit Nam t "loi hai cn theo dõi" xung "loi ba" và đưa Vit Nam vào nhóm quc gia nm trong "danh sách đen" ? Cách tt nht đ t xác đnh "đánh giá" ca Mcó "khách quan, chính xác" hay không là xem qua Báo cáo TIP 2022 v vic "phòng, chng mua bán người" ti Vit Nam loi tài liu vn vn được công b theo đnh k nhưng trước nay, t chính quyn đến h thng truyn thông chính thc ti Vit Nam va phn đi, va pht l ni dung, không so sánh - phân tích đ chng minh thiếu khách quan và thiếu chính xác như thế nào (3).

***

phn v Vit Nam trongBáo cáo TIP 2022, B Ngoi giao M gii thích, s dĩ h chuyn Vit Nam sang "loi ba" là vì : Chính ph Vit Nam không đáp ng đy đ các tiêu chun ti thiu đ loi b nn buôn người và không có n lc đáng k đ thc hin điu đó, k c khi xem xét tác đng ca đi dch Covid-19 đi vi năng lc chng buôn người ca Vit Nam. Theo s liu do Vit Nam cung cp, B Ngoi giao M phát giác có s st gimnăm năm liên tiếptrong vic kết án nhng k buôn người, s v truy t ít hơn đáng k so vi 2020. Gii hu trách tiếp tc kim tra hàng ngàn cơ s có kh năng xy ra nguy cơ buôn bán tình dc cao nht nhưng không xác đnh được bt k nn nhân nào dù các cơ s này rt ph biến.

B Ngoi giao M bày t s lo ngi đáng k v "s đng lõa ca viên chc", trong đó có các trường hp được cho là do hai thành viên ca cơ quan ngoi giao Vit Nam thc hin. Mt viên chc B Ngoi giao Vit Nam được cho là đã quy ri, đe da và hn chế liên lc vi mt s nn nhân ca v cưỡng bc lao đng xy ra ti SaudiArabia ( rp Xê út) sau khi h c gng yêu cu h tr. Mt s nn nhân đã trn thoát và c gng tìm kiếm s tr giúp ti Đi s quán Vit Nam nhưng b chính viên chc đó cưỡng chế trao tr cho nhng k buôn người. Trong nhng trường hp khác, sau khi nhng người sng sót tìm nơi trú n vi mt t chc đa phương, chính quan chc này được cho là đã la di h bng ha hn v vic hi hương đ d h ra ngoài và sau đó "bán" h cho nhng người ch mi đa phương, nhng người này tiếp tc bóc lt nn nhân bng cưỡng bc lao đng. Các t chc phi chính ph và cnh sát Saudi Arabia đã tiến hành gom và hi hương hu hết nn nhân - được cho là không có bt k s tr giúp nào t chính ph Vit Nam - bt chp lut pháp Vit Nam quy đnh cung cp chi phí hi hương cho tt c người Vit là nn nhân ca n n buôn người ra nước ngoài. Mt t chc quc tế đã phng vn 10 ph n hi hương t Saudi Arabia và đánh giá bn người là nn nhân ca nn buôn người. Chính quyn đa phương đã c gng yêu cu đi din ti Vit Nam ca mt trong các công ty phi bi thường cho nn nhân, tuy nhiên, trong mt s trường hp, tin bi thường ch được tr mt phn hoc hoàn toàn không tr đng nào.

B Ngoi giao M k thêm :Theo báo cáo, chính ph đã kim tra, thanh tra và x pht hành chính 10 trong s 20 doanh nghip đưa lao đng sang Saudi Arabia nhưng các cơ quan hu trách không truy cu trách nhim hình s v vic to điu kin cho ti phm buôn người. Gii hu trách cũng pht mt công ty xut khu lao đng (xuất khẩu lao động) vì không gii quyết được tranh chp v tin lương, điu mà đi din các t chc phi chính ph gii thích là hành đng tr đũa ca chính ph Vit Nam đi vi nhng n lc ban đu ca h nhm đáp ng các cáo buc ca nn nhân bng các dch v h tr. Theo báo cáo, ti Vit Nam, thay vì h tr, công an đã sách nhiu và theo dõi các thành viên trong gia đình mt s nn nhân như n lc dp tt các cáo buc liên quan.

Mt đim khác cũng khiến B Ngoi giao M đc bit lưu ý : Do thiếu trin khai mt cách có h thng quy trình sàng lc ly nn nhân làm trung tâm, trong các cuc truy quét ca côngan vào nhng cơ s có nguy cơ buôn bán tình dc cao nht, có th gii hu trách đã pht mt s ph n và tr em vì nhng hành vi trái pháp lut mà nhng k buôn người đã xúi gic h thc hin. S thiếu sót này cũng là lý do khiến các nn nhân nước ngoài, bao gm c tr em, có nguy cơ b trc xut cao, mc dù chính ph tuyên b h đã sàng lc tt c các cá nhân b trc xut đ tìm các du hiu buôn người và không xác đnh được bt k trường hp nào như vy. Trước đây, các tchc dân s tng báo cáov vic các nn nhân Vit Nam di cư bng các phương tin bt hp pháp hoc nhng người b buc phi thc hin các hành vi bt hp pháp do b buôn bán vì s b chính quyn tr thù. Nhng nn nhân này ít có kh năng tìm kiếm s h tr và d b buôn bán tr li. Giiquan sát quc tế tngnói v vic các viên chc thường đ li cho công dân v tình trng hb bóc lt nước ngoài hoc đ ngh các nn nhân thi phng s lm dng đ tránh vi phm lut nhp cư. Chính ph VitNam không báo cáo v vic đưa ra các la chn thay thế hp pháp cho các nn nhân nước ngoài đ chuyn h đến các quc gia nơi h có th phi đi mt vi s trng pht hoc khó khăn.

***

Theo đánh giá tng quát ca B Ngoi giao v t nn buôn người ti Vit Nam :Trong năm năm qua, bn buôn người đã bóc lt nn nhân trong và ngoài nước ti Vit Nam, đngthi bóc lt nn nhân t Vit Nam ra nước ngoài. Đàn ông và ph n Vit Nam di cư ra nước ngoài đ làm vic theokiu phi chính thc, bao gm thông qua mng lưới môi gii bt hp pháp do các công dân Vit Nam khác ngoiquc điu hành, hoc thông qua các doanh nghip tuyn dng lao đng thuc s hu nhà nước hoc do nhà nước qun lý. Mt s doanhnghip tuyn dng không đáp ng yêu cu h tr ca người lao đng khih b bóc lt, mt s tính phí quá cao khiến người lao đng nnn d b cưỡng bc lao đng. Nhng k buôn người cưỡngbc nn nhân lao đng trong lĩnhvc xây dng, nông nghip, khai thác m, hàng hi, khai thác và sn xutg, ch yếu Malaysia, NamHàn, Lào, Nht và - mc đ thp hơn- mt s khu vc Trung Đông, Châu Âu và Vương quc Anh, bao gm c các tim làm móng, các trang tri cn sa.

Ngày càng có nhiu báo cáo v nn nhân buôn người là côngdân Vit Nam Đài Loan, lc đa Châu Âu, Trung Đông và trong lĩnhvc hàng hikhu vc Thái Bình Dương, kc trên các tàu đánhcá ca Indonesia và Đài Loan dưới các dngtha thun phc tp giúp nhng k buôn người trn tránh s phát hin và can thip ca cơ quan thc thi pháp lut.Nhiu công dân Vit Nam bcưỡng bc lao đng dưới s bo tr ca TITP (Chương trình Thc tp sinh k năng) caNht và trong các chương trình giáo dc nông nghip Israel. Công dân Vit Nam b hn chế đi li, b tch thu giy t tùy thân, đe da hànhhung, điu kin sng và làm vic ti t, vi phm hp đng, tuyn dng gian ln và b trng pht ti các nhà máy thuc s hu quc gia ca TrungQuc có liên quan vi ‘Sáng kiến Vành đai và Con đường" ca Trung Quc vùng Balkan.

Nhng hn chế đi li liên quan đến phòngnga đi dch đã m rng các l hng này đi vi nhiu lao đng Vit Nam nước ngoài, bao gm c vic buc mt s người phi li lâu hơnthi hn đã ký trênhp đng.Nhng k buôn người đang tndng tình trng tht nghip do đi dch gây ra đ d d công dân Vit Nam, đc bit là ph n và thành viên ca các nhóm thiu s, vi nhng li ha hão huyn v cơ hi vic làm ngoiquc. Nhng k buôn người khai thác ph n và tr em Vit Nam đ buôn bán tình dc, đánh la nhiu nn nhân bng các cơ hi vic làm la đo và chuyn h đến các nhà th biên gii Trung Quc, Campuchia và Lào hoc đến các nơi khác Châu Á, Tây Phi và Châu Âu. Theo báo cáo, ngày càng có nhiu ph n và bé gái Vit Nam b buôn bán tình dc Miến Đin. Mt s ph n Vit Nam ra nước ngoài đ kết hôn do môi gii quc tế hoc làm vic trong các nhà hàng, tim massage, quán karaoke- bao gm c Miến Đin, Nht, NamHàn, Malaysia, Trung Quc, SaudiArabia, Singapore và Đài Loan- b cưỡng bc lao đng dướidng giúpvic gia đình hoc buôn bán tình dc. Theo báo cáo, nhng k buôn người các làng biên gii đã bt cóc ph n Vit Nam, đc bit là t nhóm thiu s Hmong và vn chuyn h đến Trung Quc đ cưỡng ép hôn nhân thường có các du hiu buôn bán tình dc hoc lao đng cưỡng bc. Đã có nhng báo cáo v ph n và bé gái Vit Nam b ép sinh con, bao gm c nhng trường hp bn buôn người d d h đến Trung Quc bng nhng li mi làm vic gi, bt cóc h biên gii và chuyn h đến các bnh vin không được kim soát, nơi h b cưỡng bc th tinh nhân to và b nht cho đến khi sinh con. Ph n và bé gái Vit Nam được cho là d b cưỡng bc lao đng và b buôn bán tình dc ti các "quán bar dành cho n- các trang web gii trí qung cáo các dch v i kèm" có tr tin thường liên quan đến hành vi tình dc vi ph n và bé gá các khu vc thành th ti Nht. Các tp đoàn ti phm có t chc hot đng trong các đc khu kinh tế (SEZ) Đông Nam Á - đc bit là ti Đc khu Tam giác vàng giao gia biên gii Miến Đin, Thái Lan và Lào- khiến các công dân Vit Nam tr thành đi tượng tuyn dng la đo và buôn bán tình dc. Nhng k buôn người đanggia tăng s dng Internet, các trang web trò chơi và mng xã hi đ d d nn nhân, m rng hot đng buôn người và kim soát nn nhân bng cách hn chế quyn truy cp mng xã hi ca h, mo danh h, truyn bá thông tin sai lch. Đàn ông thường lôi kéo ph n và bé gái bng các mi quan h hn hò trc tuyến, thuyết phc h chuyn ra nước ngoài, sau đó ép h lao đng hoc buôn bán tình dc. Trong quá trình di cư, các băng đng Châu Âu và nhng k buôn người thường bóc lt nn nhân Vit Nam dưới hình thc lao đng cưỡng bc và buôn bán tình dc trước khi h đến đích cui cùng. Nhng người điu hành các đn đin thuc s hu quc gia ca Vit Nam cưỡngbc nhng người di cư trong nước lao đng Lào.

Trong nước, tình trng tht nghip liên quan đến đi dch, hn chế đi li và các yếu t gây căng thng kinh tế xã hi khác đang làm gia tăng tình trng d b buôn bán, đc bit là đi vi ph n và tr em khu vc nông thôn và các nhómthiu s. Mt nghiên cu ch ra rng 80% nn nhân buôn người được biết đến Vit Nam là thành viên ca các cng đng thiu s. Mt nghiêncu khác cho thy 5,6% tr em Vit Nam có th b ép buc hoc bóc lt do b buôn bán hoc trong bi cnh di cư, trong đó tr em t các cng đng nông thôn và thiếu thn có nguy cơ đc bit cao. Nhng k buôn người bóc lt tr em và người ln bng cưỡng bc lao đng trong lĩnh vc may mc, bán rong và ăn xin trên đường ph các trung tâm đô th ln, hoc ép buc lao đng trong các nhà máy gch, nhà đô th và các m vàng tư nhân. Nhng k buôn bán tình dc nhm mc tiêu vào nhiu tr em t các vùng nông thôn nghèo khó và ngày càng nhiu ph n thuc tng lp trung lưu và thành th. Nhng k buôn người càngngày càng hướng các hot đng ti phm thông qua th đon truyn thng là "bt có c cô dâu" đ bóc lt các cô gái thuc các cng đng thiu s vùng cao nguyên Tây Bc, bao gm c buôn bán tình dc và cưỡng bc giúp vic gia đình. Khách du lch tình dc tr em, được cho là đến t các nơi khác Châu Á, Vương quc Anh, các quc gia khác Châu Âu, Úc, Canada và M đ bóc lt tr em Vit Nam.

Báo cáo TIP 2022 còn khá nhiu thông tin đáng chú ý khác :Có th chính ph Bc Hàn đã buc người Bc Hànlàm vic ti Vit Nam. Vào năm 2021, các viên chc Vit Nam và t chc phi chính ph đã báo cáo s gia tăng nn nhân buônngười là tr em và ph n Campuchia quá cnh Vit Nam trên đường đến Trung Quc. Trong nhng năm trước đã có báo cáo v vic mt s viênchc Vit Nam- ch yếu cp xã và thôn - b cáo buc đã to điu kin cho nn nhân b buôn bán hoc bóc lt bng cách nhn hi l t nhng k buôn người, b qua các du hiu buôn người và tng tin đ đi ly vic nn nhân đoàn t vi gia đình ca h...

Không ít thông tin, nhn đnh như va trích dn trong Báo cáo TIP 2022 ca B Ngoi giao Hoa K tht ra không mi vi nhiu người Vit bi h hoc là "người trong cuc", hoc là thân nhân "người trong cuc", hoc đã thy, đã nghe khi thì ch này, lúc thì ch khác. Đim đc bit mi ch là h thng chính tr, h thng công quyn Vit Nam chưa bao gi công b báo cáo nào va có tính khái quát cao, va rõ ràng, rành rt như vy v vn nn buôn người ti Vit Nam đ người Vit biết mà cnh giác. Cũng vì vy, khi s lượng người tham gia vào các chương trình, kế hoch xuất khẩu lao động gia tăng, người Vit có th làm gì đ t bo v mình và thân nhân ca mình, cao hơn, cùng cng đng quc tế tham gia chng buôn người s là ni dung phn 3 phn cui cùng.

Trân Văn

Nguồn : VOA, 26/01/2023

Chú thích

(1) https://thediplomat.com/2022/07/us-adds-vietnam-cambodia-brunei-to-human-trafficking-blacklist/

(2) https://dangcongsan.vn/thoi-su/phong-chong-mua-ban-nguoi-luon-la-mot-trong-nhung-nhiem-vu-uu-tien-cua-viet-nam-629981.html

(3) https://www.state.gov/reports/2022-trafficking-in-persons-report/vietnam/#report-toc__exec-summary

**************************

Phần 3

Báo cáo TIP 2022 cho thy cng đng quc tế nói chung và M nói riêng quan tâm đến vn nn buôn người như thế nào và c gng gii quyết t nn đó ra sao.

xkld3

Chiến dịch kêu goi cnh giác nn buôn người ti Việt Nam.

Trong cuc hi đàm gia ông Nguyn Minh Vũ - Th trưởng Thường trc ca B Ngoai giao Vit Nam vi bà Kari Johnstone, Quyn Giám đc Văn phòng Theo dõi và chng mua bán người (J/TIP) ca B Ngoi giao M, ti Hà Ni hi gia tháng này, ông Vũ đòi phía M "đánh giá khách quan, chính xác v nhng n lc ca Vit Nam trong phòng, chng mua bán ngườivì công tác phòng, chng mua bán người đã đt được nhng kết qu hết sc tích cc, nht là trong lĩnh vc hoàn thin chính sách pháp lut" (1).

Mt phn ni dung "Báo cáo Thường niên v t nn buôn người 2022" (Báo cáo TIP - Trafficking in Persons – 2022) ca B Ngoi giao M đã được lược thut và gii thiu phn 2 ca bài viết này đã giúp đc gi t thm đnh có th xác đnh "công tác phòng, chng mua bán người đã đt được nhng kết qu hết sc tích cchay không ? Tuy Báo cáo TIP 2022 ca B Ngoi giao M có ghi nhn "n lc hoàn thin chính sách pháp lut" ca chính quyn Vit Nam nhưng nhìn mt cách tng quát,"n lc" đó thiếu c thc cht ln thin chí thc thi (2).

***

Theo Báo cáo TIP 2022... Năm 2021, B Công an VitNam công b chính sách mi nêu rõ các th tc ly tr em làm trung tâm đ điu tra ti phm mua bán người đi vi nhng trườnghp dưới 18 tui. Đây là hướng dn đu tiên chocác cơ quan thc thi pháp lut x lý các trường hp buôn người liên quan đến tr em 16 và 17 tui như các v buôn bán tr em. Tuynhiên các cơ quan hutrách không cungcp s liu thng kê v vic thc hin hướngdn này. Cho dù Vit Nam khng đnh đã cng c các quy đnh pháp lut đ phòng, chng buôn người nhưngnhng quy đnh đó được cho là mâu thun vi các đnh nghĩa trong lut hình snên theo đi din ca các t chc phi chính ph, đó là lý do mt s viênchc không chc là nên áp dngquy phm pháp lut nào khi x lý các v buôn người. Chính quynVit Nam đã ban hành kế hoch hành đng gm sáu bước đ gii quyết điu đó và phê duyt Chương trình bo v tr em trc tuyến đu tiên tronggiai đon 2021-2025, trong đó có hướng dn c th v truy tnhưng không có thêm thông tin nàov ni dung ca các sáng kiến này hoc tình trng thcthi.

Tương t, chính quyn Vit Nam cho biết,B Lao động, thương binh và xã hội ca Vit Nam đã ch trì sontho mt quy trình liên b đ xem xét và sa điCơ chế h tr quc gia đi vi nn nhân buôn người(NRM), cũng như hướng dn b sung v cáchthc tiếp nhn và cung cp dch v bo v nn nhân nhưngcui cùng không thy kết qu nào. Chính quynVit Nam cũng không cung cp được s liu v tng s nn nhân đã được chuyn cho các t chc phi chính ph hoc các dch v bo v ca nhà nướch tr hayphân tách d liu xemnn nhân có nhn được h tr t các t chc phi chính ph hay các ngun chính thc không.

Tháng 5/2021, Th tướng Vit Nam phê duyt "Chương trình quc gia v phòng nga và gim thiu lao đng tr em giai đon 2021-2025" nhm h tr cho tt c tr em là nn nhân ca buôn bán tình dc và cưỡng bc lao đng. Chính quyn Vit Nam cũng đã phê duyt hướng dn chính sách mi cho "Lut Người lao đng đi làm vic nước ngoài theo hp đng" nhm b sung hoc tăng các la chn h tr tài chính, pháp lý, hướng nghip cho người lao đng hi hương trước khi hp đng chm dt, k c nhng người trn chy cưỡng bc lao đng... hay côngb chính sách vphát trin các d án to thu nhp cho nhng người sng sót sau khi là nn nhân buôn người các cng đng thiu s... nhưng cui cùng, gii hu trách Vit Nam đã không cung cp thông tin v vic thc hin bt k chính sách nào trong s này...

Chính quyn Vit Nam cũng đã ban hành mt ngh đnh xác đnh nn nhân buôn người ngoi quc được hưởng bn dch v h tr : Nhu cu thiết yếu và chi phí đi li, h tr y tế, h tr tâm lý và tr giúp pháp lý... tuy nhiên, các t chc phi chính ph báo cáo rng chính quyn Vit Nam không có nhân viên xã hi được đào to đy đ hoc có kinh nghim đ cung cp h tr phù hp cho nn nhân b buôn bán. Chính quyn Vit Nam cũng đã thành lp mt Ban Ch đo phòng, chng buôn người và đ ra Kế hoch hành đng quc gia (NAP) giai đon 2021 2025 ngân sách dành cho phòng, chng buôn người năm 2021 là 17 t đng (746.760 USD) nhưng không công khai bt k thông tin nào v vic thc hin NAP.

Trong Báo cáo TIP 2022, B Ngoi giao M cho biết :Chính quyn Vit Nam cũng đã tng làm vic vi mt t chc quc tế nhm sa đi quy đnh pháp lut, cm tính mt s loi phí môi gii, phí dch v đi vi "người lao đng đi làm vic nước ngoài theo hp đng", đng thi m rng các bin pháp bo v h, k c quyn đơn phương chm dt hp đng. Đã có hàng ngàn người phi vay mượn đ tham gia Chương trình Thc tp sinh k năng (TITP) ca Nht và nhng k buôn người đã li dng tình trng n nn đbóc lt h, nếu loi b hoa hng và các khon phí, có th gim đáng k s nn nhân buôn người. Công cuc hp tác gia chính quyn Vit Nam vi t chc quc tế va đ cp đ sa đi lut pháp Vit Nam còn giúp đt đnh các bin pháp bo v thuyn viên, đt đnh vic phi có nhân viên h tr ti các quc gia có nhiu lao đng người Vit. Ri x pht các t chc qung cáo sai s tht v xuất khẩu lao động, các hot đng tuyn dng có tính cht la đo, không t chc đào to trước khi gi đilàm vic ngoi quc, bi thường thit hi... Song theo B Ngoi giao M,chính quyn Vi t Nam đã không cung cp thông tin v vic thc hin bt k sáng kiến nào trong s va đ cp.

B Ngoi giao M cũng dã dn lưu ý ca mt s t chc phi chính ph (NGO) rng,chính quyn Vit Nam không đ n lc đ giáo dc công chúng v nhng ri ro vn có khi tìm kiếm vic làm ngoi quc thông qua các công ty xuất khẩu lao động hoc các kênh tuyn dng d làm h b tn thương. Ngoài nhng tha thun đã có vi Các Tiu vương quc Rp, Nht... chính quyn Vit Nam đã đàm phán vi Israel và Kuwait đ ký kết các tha thun hp tác trong cung ng lao đng nhưng chính quyn Vit Nam chưa giám sát cht ch các quy trình hp đng và tuyn dng dưới s bo tr ca nhng hip đnh song phương y. Quan sát viên ca các NGO lưu ý, vic không th thành lp các công đoàn đc lp tiếp tc cn tr vic bo v quyn ca người lao đng, và các hn chế v quyn t do ngôn lun và lp hi tiếp tc cn tr mt s cuc tho lun công khai v các vn đ quan trng v quyn lao đng và đt đai liên quan đến tình trng d b buôn bán.

***

Trong Báo cáo TIP 2022, B Ngoi giao M đ ngh phía Vit Nam chú ý mt s đim :Phi hp vi các NGO và các t chc dân s đ sa đi lut chng buôn người, k c sa đi Lut Hình s đ hình s hóa toàn b các hành vi buôn bán tình dc tr em 16 và 17 tui phù hp vi lut pháp quc tế. Mnh m truy t tt c các hình thc buôn người, kết án và trng pht nhng k buôn người, k c nhng trường hp liên quan đến cưỡng bc lao đng hoc quan chc đng lõa. Tiếp tc tp trung vào vic xác đnh và điu tra các v án cưỡng bc lao đng và mua bán người trong nước, bao gm c nhng v án liên quan đến nn nhân là nam gii.

Phi hp vi các t chc dân s, cp nht và đào to cán b v các hướng dn xác đnh nn nhân, đng thi tăng cường phi hp liên ngành đ xác đnh và h tr nn nhân trong các nhóm d b tn thương, chng hn như lao đng nhp cư, các cá nhân hot đng mi dâm, bao gm c ph n và bé gái b phát hin khi công an truy quét, kim tra các cơ s kinh doanh h tr mi dâm, lao đng tr em và công dân Bc Triu Tiên, Trung Quc.

Hoàn thin và thc hin các sa đi đi vi Cơ chế H tr Quc gia (NRM) năm 2014. Loi b tt c các khon phí tuyn dng do người lao đng tr và các hot đng tuyn dng mang tính trc li đi vi người lao đng di cư ra nước ngoài hoc đến Vit Nam. Gia tăng giám sát các công ty tuyn dng lao đng, bên th ba - môi gii và các bin pháp bo v được nêu trong hp đng lao đng di cư, truy t các mng lưới môi gii ph trc li hoc bt hp pháp.

M rng đào to cho nhân viên xã hi, nhng người ng phó đu tiên, các nhà ngoi giao và tư pháp v chăm sóc da trên thông tin v chn thương và các phương pháp tiếp cn ly nn nhân làm trung tâm đ làm vic vi nn nhân buôn người.

Thc hin và phân b đ ngun lc cho kế hoch hành đng quc gia (NAP) 2021/2025. Mi xác minh đc lp v vic chm dt cưỡng bc lao đng trong các trung tâm cai nghin ma túy và công b kết qu xác minh đó.

Vì nhiu lý do, chính quyn Vit Nam buc phi chú ý đến các kết qu kho sát phân loi h trong nhiu lĩnh vc - đây là Báo cáo TIP 2022. Báo cáo TIP 2022 cho thy cng đng quc tế nói chung và M nói riêng quan tâm đến vn nn buôn người như thế nào và c gng gii quyết t nn đó ra sao. Khi Vit Nam không th "mt mình, mt ch" và b giám sát, b chi phi bi chính ph nhiu quc gia, t chc quc tế, ch đng yêu cu gii hu trách ti Vit Nam phi có trách nhim vi xuất khẩu lao động, nghiêm túc thc hin các cam kết quc tế, cũng như ch đng liên lc, cung cp thông tin cho các t chc quc tế, nhng chính ph quan tâm đc bit đến t nn buôn người chính là cách hu hiu nht đ bo v mình, bo v xã hi ca mình và cùng chng buôn người.

Trân Văn

Nguồn : VOA, 27/01/2023

Chú thích

(1) https://dangcongsan.vn/thoi-su/phong-chong-mua-ban-nguoi-luon-la-mot-trong-nhung-nhiem-vu-uu-tien-cua-viet-nam-629981.html

(2) https://www.state.gov/reports/2022-trafficking-in-persons-report/vietnam/#report-toc__exec-summary

(6) https://dangcongsan.vn/thoi-su/phong-chong-mua-ban-nguoi-luon-la-mot-trong-nhung-nhiem-vu-uu-tien-cua-viet-nam-629981.html

Quay lại trang chủ
Read 297 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)