Tô đại tướng thương dân năm lần đổi Chứng minh, Căn cước, hai lần thay Hộ chiếu !
Thời cả nước hừng hực đi lên chủ nghĩa xã hội, nhân dân được nhà nước chăm sóc từng hạt mì chính, hạt tiêu, cân gạo lại có anh Phạm Tuân mang dép lốp đi vào vũ tru để nghiên cứu nuôi bèo hoa dâu ngoài trái đất, trí thức Bắc Hà truyền nhau câu chuyện giữa phi hành gia V. Go-rơ-bát-cô (Victor Gorbatko) với Phạm Tuân.
Anh hùng V. Go-rơ-bát-cô và anh hùng Phạm Tuân (phải). Ảnh : Tư liệu
Ỷ thế tàu không gian là của Liên Xô, phi hành gia Go-rơ-bát-cô hách dịch bảo Phạm Tuân.
- Này ! Dân xứ mày ngu lắm. Đảng và nhà nước tao cho mày đi ké quá giang thôi. Ngồi đâu thì ngồi yên đấy ! Đứng táy máy tay chân bấm bậy tàu bay lạc đường là toi đấy !
Nghĩ mình là anh hùng của đất nước anh hùng từng đánh thắng hai đế quốc to. Được nhà nước cử mình đi chứ quá giang là thế nào ! Phải thể hiện tinh thần làm chủ tập thể với con tàu, Phạm Tuân lựa cái nút gần bấm ngay một phát. Go-rơ-bát-cô lập tức quát :
- Này ! Đã bào ngồi im sao cứ bấm ! Mày ngu lắm, bấm bậy là toi !
Phạm Tuân không chịu thua vặt ngay lại.
- Nhưng nếu trên tàu này tao đưa ra vật tao biết rất rành, dân tao từ trẻ con đến người lớn ai cũng biết nhưng mày không hiểu nổi thì sao ?
Go-rơ-bát-cô tự tin, tàu của mình, được huấn luyện hàng năm trời có cái gì mình không biết nên chấp nhận thách thức
- Khô rô sô tốt ! Nếu máy làm được tao cho tha hồ bấm !
Phạm Tuân lấy trong túi quần cái bảng tem phiếu mua đồ bách hóa chỉ hơn bàn tay nhưng chi chít ô ghi các mặt hàng cung cấp :
- Này nhé ! Chỉ cho tao xem ô nào nước chấm, ô nào dầu hỏa, ô nào thuốc lá, cái nào cám lợn, cái nào diêm quẹt…
Go-rơ-bát-cô nhìn vô bảng tem phiếu hoa mắt, nặng đầu không tài nào hiểu nổi. Cuối cùng y cúi đầu bái phục :
- Dân mày thông minh thật ! Đảng nhà nước mày tài tình thật ! Khó đến vậy mà cũng nghĩ ra được ! Thôi mày cứ bấm tha hồ ! Có chết thì cùng chết !
Đó là chuyện ngày xưa, chưa có trí tuệ nhân tạo, chưa có chip. Ngày nay, nhờ hồng phúc, dân tộc sản sinh ra Tô đại tướng tài năng trí tuệ to gấp vạn lần người nghĩ ra cái bảng chia ô tem phiếu. Cái giấy chứng thư hành chính của công dân mấy đời bộ trưởng trước đây chẳng ai có sáng kiến thay đổi. Dân nghèo cứ ôm cái giấy cũ xài miết 15 năm mới thay một lần. Ngoáng một phát trong vòng không tới 10 năm ông bốn lần thay đổi, càng về sau càng hiện đại, đa năng, gắn chíp thích hợp thông tin đủ thứ. Cái thứ tư chưa thay hết cho dân cả nước, Tô đại tướng đã đùng một phát ra sáng kiến làm thêm cái thứ năm. Luật Căn cước công dân mới ra đời được 6 năm, Tô đại tướng đẩy một phát ra Quốc hội chen vào giữa khóa làm luật mới.
Đến nay, Bộ Công an đã xử lý, in và trả 50 triệu thẻ Căn cước công dân gắn chip. Ảnh : Tuyến Phan
Sáng 17/3, trong Phiên họp thứ 21, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến và nhất trí bổ sung dự án Luật Căn cước công dân (sửa đổi) vào chương trình xây dựng luật pháp lệnh năm nay, trình Quốc hội xem xét tại Kỳ họp thứ 5 và thông qua tại Kỳ họp thứ 6 (1)
Sướng nhé ! Dân Việt được đảng, nhà nước và công an quan tâm cấp giấy liên miên tha hồ mà xài nhé.
Hiện nay nhiều người đang cùng lúc có 4 loại giấy tờ căn cước cùng có hiệu lực sử dụng bao gồm Chứng minh nhân dân 9 số, Chứng minh nhân dân 12 số, căn cước công dân mã vạch, Căn cước công dân gắn chip (gọi chung là giấy tờ căn cước) do quá trình thay đổi về công nghệ quản lý dân cư.
Chứng minh nhân dân 9 số đã được sử dụng ổn định từ lâu, thời hạn sử dụng Chứng minh nhân dân là 15 năm. Đến năm 2014 đã có một vài tỉnh thành triển khai cấp thí điểm Chứng minh nhân dân 12 số cho người dân đồng thời cũng là số định danh cá nhân dựa trên nền tảng công nghệ về quản lý dân cư. Chứng minh nhân dân 12 số cũng có thời hạn sử dụng 15 năm. Nên những người làm sớm nhất cũng phải đến năm 2029 mới hết hạn sử dụng.
Từ ngày 1/1/2016, khi Luật căn cước công dân 2014 có hiệu lực đã quy định về việc chuyển thẻ Chứng minh nhân dân thành Căn cước công dân mã vạch. Lúc này cả nước có 16 tỉnh thành (đủ cơ sở vật chất) thực hiện thí điểm cấp Căn cước công dân mã vạch.
Đó là Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hưng Yên, Hải Dương, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thái Bình, Hải Phòng, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Quảng Bình, Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ, Tây Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu.
Cấp mới, đổi từng ấy giấy tờ đã tốn bao nhiêu công sức cán bộ, tiền của nhân dân và nhất là ngân sách, ấy nhưng do khoa học phát triển, do Tô đại tướng thương dân nên sáng kiến ra thêm Căn cước công dân gắn chip. Từ ngày 1/1/2021 đến nay, cả nước đã cấp Căn cước công dân gắn chip (2). Tấm lòng quảng đại lo cho dân của Tô đại tướng lớn như trời biển. Chi phí làm các loại giấy chứng minh cho mấy chục triệu người dân chắc cũng lớn theo tấm lòng trời biển ấy chỉ là do ssợ dân xót ruột nên nhà nước chằng công bố đó thôi. Riêng với Căn cước công dân gắn chíp thì một tờ báo hé ra rằng "Quyết định về bổ sung dự toán chi ngân sách nhà nước năm 2022 nêu rõ việc bổ sung cho Bộ Công an kinh phí thực hiện sản xuất 30 triệu thẻ căn cước công dân có gắn chíp là 1.141,875 tỉ đồng (3).
Ấy là chỉ mới tính tiền in cái phôi Căn cước công dân gắn chip, ngoài ra còn biết cơ man nào chi phí khác mà ngân sách phải bỏ ra như tổ chức cấp, trang thiết bị để thực hiện… Riêng công dân mỗi lần đổi thẻ phải tốn phí chụp hình, phí đăng ký, phí bưu điện chuyển phát nhanh giao thẻ…
Khốn thay, thời điểm thực hiện việc đổi thẻ trúng vào ngay mùa dịch, nhiều địa phương phải phong tỏa, xây dựng chiến hào, pháo đài, rào thép gai chống dịch, đi chợ phải cậy nhờ bồ đội hoặc đặt shipper có giấy thông chốt. Ấy nhưng chỉ riêng việc làm thẻ Căn cước công dân là không được trì hoãn mà phải bảo đảm tiến độ. "Để hoàn thành mục tiêu cấp 50 triệu căn cước công dân trước 1/7, nhiều tỉnh vẫn đốc thúc người dân tập trung đi làm ngay khi Covid-19 tái xuất" (4).
Tốn kém, cực khổ, thậm chí nguy hiểm như vậy nhưng hàng chục triệu Căn cước công dân gắn chíp mới làm xong thậm chí có thể còn chưa sử dụng lần nào sẽ trở thành vô hiệu trước dự thảo Luật mới sắp thông qua Quốc hội, theo dự thảo, Bộ Công an đề xuất tích hợp vào căn cước công dân một số thông tin có tính ổn định, được sử dụng thường xuyên của công dân ngoài thông tin trong cơ sở dữ liệu căn cước công dân. Những dữ liệu này gồm : thông tin về thẻ bảo hiểm y tế, sổ bảo hiểm xã hội, bằng lái xe, văn bằng, chứng chỉ, giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn...
Việc này giúp giảm giấy tờ, tạo thuận lợi cho công dân trong thực hiện giao dịch dân sự, thực hiện chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính.
Về hình thức dự luật sẽ thay đổi một số thông tin trên mặt trước và mặt sau của thẻ, nhiều thông tin trên mẫu thẻ căn cước công dân gắn chip được đề xuất sửa như "quê quán" thành "nơi đăng ký khai sinh", "nơi thường trú" sửa thành "nơi cư trú"…
Mặt sau của thẻ, Bộ Công an đề xuất lược bỏ vân tay (ngón trỏ trái và ngón trỏ phải). Đồng thời đổi chữ ký của người cấp thẻ theo luật hiện hành là cục trưởng Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội thành "Nơi cấp : Bộ Công an" (5).
Điều hết sức quái lạ là những thay đổi kể trên từ các thông tin tích hợp vào Căn cước công dân như Thẻ bảo hiểm, Bằng lái xe… hay các thông tin ghi trên thẻ như nơi đăng ký khai sinh… là những dữ liệu tỉnh tại đã có từ lâu, hoàn toàn có thể dự liệu, lựa chọn, đưa vào thẻ trong các lần trước đây, muốn tạo thuận lợi cho dân tại sao bộ không quy ước trong ba lần trước đây mà lại mới vừa làm xong đã đổi ?
Tô đại tướng đã dự liệu đầy đủ các tình huống chưa ? Liệu thay đổi này có phát sinh xung độ như vụ cải lùi bỏ nơi sinh trong cái passport để rồi bị quốc tế tẩy chay lại phải trình Quốc hội, xin ý kiến ban ngành để quay xe lấy lại nơi sinh như cũ ?
Chứng minh nhân dân 9 số, Chứng minh nhân dân 12 số, Căn cước công dân mã vạch, Căn cước công dân gắn chíp chưa có tội tình gì lại bị khai đao trảm thủ chết non tức tưởi. Tất cả đều là những đứa con, những sản phẩm trí tuệ, tài thao lực kinh bang tế thế của Tô đại tướng. Mỗi lần khai sinh cái mới đều đươc tuyên truyền rầm rộ về tính năng ưu việt, sự cần thiết, lợi ích với người dân và tiêu tốn biết bao nhiêu tiền của ấy vậy mà chưa sống được 1/3 vòng đời 15 tuổi đã trở thành những oan hồn. Thí dụ như với Chứng minh nhân dân 12 số người ta từng nói "Mục đích của việc cấp Chứng minh nhân dân 12 số nhằm khắc phục bất cập trong công tác quản lý dân cư. Theo đó, giấy Chứng minh nhân dân mới sẽ thay thế cho nhiều loại giấy tờ. Người dân chỉ cần có số định danh cá nhân, khi tra vào hệ thống sẽ có đầy đủ dữ liệu cần thiết về công dân. Nếu thực hiện xong mã số công dân sẽ tiết kiệm được cho Nhà nước 1.600 tỉ đồng" (6).
Một trong những nội dung đáng chú ý khác của dự thảo là Bộ Công an đề xuất cấp thẻ căn cước công dân cho công dân dưới 14 tuổi.
Theo luật hình sự và dân sự thì trẻ dưới 14 tuổi chưa có năng lực hành vi dân sự lẫn hình sự. Trẻ không có năng lực thực hiện các giao dịch độc lập, vậy tặng cho trẻ cái Căn cước công dân gắn chip này để dùng vào việc gì ? Khi thông qua luật hiện hành, Quốc hội thời ấy đã từng không đồng ý cấp Căn cước công dân cho trẻ.
Nhưng bằng tầm nhìn bao la quảng ông Tô đại tướng đã nhìn thấy rất nhiều trẻ em phải có giao dịch.
Ông dẫn lại việc ‘có thể cung cấp cho bộ, các địa phương số liệu một xã, một phường có bao nhiêu trẻ em nhờ thông tin trong dữ liệu cư dân quốc gia’. Cái này Tô đại tướng nói hơi bị nhịu, không phải Căn cước công dân, chính "thông tin trong dữ liệu cư dân quốc gia" là nguồn cung cấp số lượng trẻ ở địa phương.
Tô đại tướng còn hùng biện rằng hiện nay "chúng ta kêu gọi Chính phủ điện tử thì các cháu cũng phải được giao dịch. Bây giờ điện thoại, sim điện thoại phải có căn cước thì các cháu dưới 14 tuổi có được dùng điện thoại không, hay bây giờ phải đăng ký của bố mẹ để dùng ? Trẻ có được tham gia các hoạt động trên môi trường mạng không ? Hoàn toàn được".
Tình thương yêu thiếu niên nhi đồng và sự cường điệu của Tô đại tướng lớn hơn cả Cha già dân tộc và lấn sân sang cả lĩnh vực giáo dục và gia đình. Xem chuyện mua điện thoại, mua sim là giao dịch với chính phủ điện tử thì nghe thật mắc cười. Chuyện trẻ em sử dụng mạng internet của nhà trường, gia đình để học hành thì không nhất thiết phải có Căn cước công dân. Cấp Căn cước công dân để trẻ em được tự do mua điện thoại, mua sim là để tài tranh luận không hồi kết.
Tô đại tướng cũng đưa ra nghi vấn mà hàng ngàn năm nay trên toàn thế giới chưa ai nghĩ tới, "giáo dục - đi học dựa vào khai sinh, đi lại cũng phải dùng giấy khai sinh. Mà giấy khai sinh này không chứng minh được người khai sinh với người đó là một".
Xin thưa rằng chuyện đi học ở cấp cơ sở lứa tuổi thiếu niên nhi đồng là để phổ cập tri thức cho toàn dân. Vì lý do nào đó không có khai sinh, mượn của người khác đi học là một cái sai pháp luật rất dễ thương. Còn muốn quản lý thi cử, bằng cấp thì đó là việc của người trên 14 tuổi’ (7).
Chưa nói đến nội dung thay đổi trong Căn cước công dân theo dự thảo luật mới là đúng hay sai, cần thiết hay không. Chỉ riêng việc chưa đến 10 năm Quốc hội phải ra hai luật Căn cước công dân, cả nước phải 5 lần thay đổi giấy Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân là sự lãng phí kinh hoàng, sự xáo trộn kinh hoàng trong sinh hoạt xã hội và kéo theo nhiều hệ lụy khác. Sự thay đổi này hoàn toàn là do yếu tố chủ quan của người đứng đầu ngành công an mà không hề có sự biến động nào từ yếu tố khách quan của xã hội, không có thể lực thù địch nào chen vào gây diễn biến hòa bình.
Ấy là chưa kể đến mối nhục quốc thể khi cái passport mẫu mới bị cộng đồng quốc tế từ chối, gây bao khó khăn cho người dân có nhu cầu đi lại.
Xét về trách nhiệm và khả năng sẽ không có cách diễn đạt nào khác đây là sự bất tài vô dụng gây hậu quả lớn với quốc gia, dân tộc
Ấy vậy mà quốc hội do dân, vì dân ngoan ngoãn như một đàn cừu vui vẻ đưa tay bấm nút.
Gió Bấc
Nguồn : RFA, 17/03/2023
Chú thích
2. https://tuoitre.vn/dang-ton-tai-4-loai-giay-to-can-cuoc-nguoi-dan-su-dun...
3. https://laodong.vn/thoi-su/bo-sung-hon-1141-ti-dong-san-xuat-30-trieu-th...
4. https://www.baogiaothong.vn/chen-chuc-lam-can-cuoc-cong-dan-giua-mua-dic...
5. https://tuoitre.vn/can-cuoc-cong-dan-gan-chip-duoc-de-xuat-chinh-sua-20230303232401316.htm
6. https://plo.vn/tphcm-tu-7-12-2015-se-khong-con-cap-cmnd-9-so-cu-post3689...