Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

02/08/2023

‘Chuyến bay giải cứu’ : Công lý và những câu hỏi còn lại

Lê Quốc Quân

Bao nhiêu người s đt câu hi : Xét x mt đi án ln đến như vy, hàng trăm ngàn nn nhân b "trn lt" gia cơn qun bách nhưng gi này h đang đâu ?

chuyenbay1

Quang cnh v xét x "chuyến bay gii cu". (Hình : Nguyễn Ngân)

Thế là i án" chuyến bay gii cu đã khép li bng mt bn án sơ thm vi 3 án chung thân mà không có án t hình. S tin tham nhũng vn chưa được thu hi hết trong khi s tin pht b sung cho mi b cáo nhn hi lch mc 100 triu đng.

Đi vi quyn li ca khách hàng đã mua vé ca các doanh nghip t chc chuyến bay Combo, h sơ v án không có cho nên tòa không xem xét gii quyết. Tòa dành cho công dân đã mua vé quyn yêu cu doanh nghip gii quyết quyn li ca mình theo quy đnh ca pháp lut.

Trước đó khi b đ ngh án t, b cáo Nguyn Trung Kiên, đã np thêm 7 t tin khc phc và đã thoát khi mc án pht cao nht. Ngày 17/7phiên tòa cũng đã tm dng đ cho các b cáo np tin khc phc hu qu ngay trước khi Vin kim sát đ ngh mc án.

Sau đó, Vin kim sát đã đ ngh gim án cho mt s người. D lun r lên vì tính cht "mua bán án" công khai và lo s điu đó s tr thành thông l.

Sao không phạt gấp một ngàn lần số tiền tội phạm ?

Mt đim quan trng là s khác nhau gia tin "ti phm" và "tin pht". Đng tin mà các b cáo đã ưa và nhn" trong v án hi l chính là phương tin phm ti, phi b tch thu.

Theo lut hình s Vit Nam thì "pht tin" có th là hình pht chính hoc là hình pht b sung, đi vi nhng v án tham nhũng thì hình pht b sung, trong đó bao gm c "tch thu tài sn" và "pht tin".

Khon 3, Điu 35 Bộ luật hình sự cho phép các thm phán la chn quyết đnh mc pht b sung da vào tính cht, mc đ nguy him và kh năng tài sn ca người phm ti. Lut pháp ch ghi mc ti thiu mà không quy đnh mc ti đa.

Vì vy các thm phán hoàn toàn có quyn ra mt bn án bao gm mt khon tin pht b sung đ ln, thm chí lên đến 1.000 ln s tin tham nhũng ngoài vic tch thu toàn b phương tin phm ti tc là s tin đưa và nhn hi l.

Thông thường các thm phán là người giàu có đô th nên s tin h đang nói đến s thy bình thường nhưng khi lượng hình thì cn phi so sánh vi toàn b đi sng ca người dân Vit Nam.

Hãy nghĩ đến nhng đng bào vùng sâu vùng xa, nhìn nhng công nhân lao đng vt v và s tin lương lương hàng tháng h nhn được đ thy rng s tin ly s tin chc t, trăm t nó ln đến nhường nào.

Như vy mt bn án nghiêm khc vi hình pht b sung mt khon tin ln mi đ sc răn đe đi vi quan chc và có kh năng tiêu dit ham mun phm ti ca người khác.

Công lý theo ý của Đảng

Điu 2 Lut t chc Tòa Án ghi rõ "Tòa án có nhim v bo v công lý".

Bn án ca tòa không đi din cho ý chí ca s đông, cho lương tâm và lut pháp bi hơn 200.000 nn nhân b ngt ra khi v án đ phi t kiếm tìm công lý cho riêng mình.

Nhiu người dân còn khng đnh đây là cách Nhà nước ly li tin đã b "trn lt" ca người dân gia cơn hon nn.

Gia lúc rt nhiu người nghèo, người bt đng chính kiến đang b án nng mà không th t gii cu mình trong khi các quan chc có rt nhiu "tình tiết gim nh. Khon 1, Điu 51 ca Bộ luật hình sự quy đnh đến 22 tình tiết gim nh hình pht. Mt quan chc bình thường khi đng trước vành móng nga đu có th kiếm ít nht 2-3 tình tiết như"thành khn khai báo, có thành tích xut sc trong công tác, gia đình có công vi cách mng, bi thường khc phc hu qu…". Nếu có hơn 2 tình tiết gim nh thì tòa có th chuyn hình pht xung khung lin k.

Mt người dân thường s "không có thành tích trong công tác" và vic khc phc hu qu bng tin là rt khó khăn. Đi vi nhng người bt đng chính kiến thì đã t ý thc được công vic ca mình làm nên không có cái gi là n năn" hoc thành khn khai báo. Do vy h có tình tiết tăng nng thay vì gim nh và thường b án cao hơn nhiu.

Vic "khc phc hu qu" gn đây li càng được trin khai mnh theo ch th04/CT-TW ngày 02/6/2021 ca Trung ương Đảng cộng sản. Thu hi tin đang được coi như mt ch trương quyết lit ca công cuc đt lò nhm thu hi tin tham nhũng.

Sợ hãi lấn át việc đòi tiền

Khi đóng ca bu tri đ các chuyến bay "combo" xut hin là lúc chính ph tung mt tm lưới vét khng l gia tri quang đ nhng quan lùa các nn nhân vào đó. Đu tiên hành khách phi đi trên đường bay t M hoc Châu Âu v đi ca mt hãng hàng không nước ngoài vi ch ngi rng rãi, cách ly đúng chun nhưng khi đã bt đu v đến "Nht bn hay Hàn Quc" thì tt c được túm li, nhi nhét lên Vietnam Airlines, không có mt chiếc ghế trng.

Mi mt chuyến bay "gii cu" được thc thi xong tt c các thành viên tham gia trên chuyến bay đu phi tp trung li giơ tay cám ơn. Sau khi xung khi chuyến bay "gii cu" thì b "hành" trong đó có vic "ngoáy mũi" hàng tiếng đng h ti sân bay trước khi đưa v nơi cách ly mà điu kin sng không khác tù nhân giam lng.

Rt nhiu nn nhân đã chng kiến vic vô lý xy ra vi mình hôm nay nhưng chưa mt ai dám đng ra đ làm đơn kin các cơ quan chính ph tr li tin. Trong my chc năm cm quyn bng chuyên chính vô sn, chính quyn đã to ra mt ni s hãi ca nhân dân đi vi b máy nhà nước.

Nhưng ít nht thì bây gi trong bn án, tòa đã dành cho h quyn được liên h vi các doanh nghip đ đòi li quyn li ca mình. Tôi đã liên h thăm hi vi 3 nn nhân mà mình biết đ vn đng đng ra làm đơn kin nhưng chưa mt ai dám.

H s. Ni s đã ăn sâu vào tt c nhng người con dân Vit Nam, ngay c vic đòi li quyn li chính đáng ca mình. Hình như lut pháp và tòa án có v vn là ni khiếp đm ca công dân.

Những câu hỏi còn lại

Công lý chính là lý chung được mi người tha nhn da trên ht nhân là đo đc và nim tin vào pháp lut. Khi lut pháp đang tách nhng người có quan chc và quyn lc ra đ được đi x theo mt hướng riêng bng ý chí ca đng và b li các nn nhân thì bn thân nó đã to ra s bt công. Khi lut pháp bt công thì không còn là lut pháp. (Unjust laws are not laws).

Khi nhìn vào đi án chuyến bay gii cu, ta mong mun đi kiếm tìm công lý cho tt c, nghĩa là tìm kiếm s công bng ai đã làm gì, hu qu ra sao thì nhn được mc đ trng pht tương ng. Tiếc rng chúng ta ch thy s bt công dâng tràn mc cao nht.

Bao nhiêu người s đt câu hi : ch có các v trưởng, th trưởng b xét x, 2 phó th tướng b thôi chc, thế còn th tướng thì sao ? Th tướng phi là người chu trách nhim cui cùng vì nhng hành vi ca cp dưới ca mình ?

Bao nhiêu người s đt câu hi : Xét x mt đi án ln đến như vy, hàng trăm ngàn nn nhân b "trn lt" gia cơn qun bách nhưng gi này h đang đâu ? H là sinh viên, người lao đng và thm chí c tù nhân nhng đng tin bng m hôi nước mt ca h gi đang đâu ?

Bao nhiêu người trong ngành tư pháp phi đt li vn đ vnguyên tc "suy đoán vô ti" đã được quy đnh ti điu 13 - B lut t tng hình s ? Chiếc va li mã s 104 thc s cha 450 ngàn đô la hay ch có 4 chai rượu vang ?

Tin l này không h mi vi nhng người bt đng chính kiến mà đng mun tiêu dit, nhưng s là câu hi nhc but tinh khôi vi tt c quan chc mà đng cũng đang mun loi tr.

Bn án ca tòa đã không đi din cho công lý. Nó ch thỏa mãn mt phn bc xúc nh nhoi trong đi sng ca người dân Vit Nam, ngược li, mt chiu kích khác, nó gi lên nhng suy nghĩ sâu sc đ chng li bt công.

Lê Quốc Quân

Nguồn : VOA, 02/08/2023

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Lê Quốc Quân
Read 5323 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)