Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

24/09/2023

Quan hệ Việt - Mỹ có ‘giá trị nội tại cơ bản’, chứ không vì ai khác

Marc Knapper, Khánh An

"...Có mt giá tr ni ti trong mi quan h gia Hoa K và Vit Nam và điu đó không liên quan gì đến bt k quc gia th ba nào…"

Đi s Marc Knapper

Lời tòa soạn : Gn hai tun sau chuyến thăm ca tng thng Joe Biden Vit Nam và hai quc gia Vit - M công b thỏa thun nâng cp quan h bang giao lên mc cao nht, đi tác chiến lược toàn din, đi s Hoa K ti Hà Ni, Marc Knapper, có mt ti Washington, đã dành cho VOA tiếng Việt cuc phng vn nhanh, do phóng viên Khánh An thc hin.

VOA đăng ti nguyên văn ni dung phng vn dưới đây. (VOA tiếng Việt)

knapper1

Ngoi trưởng Hoa K Antony Blinken và đi s Marc Knapper (phi), đi b đến mt câu lc b nhc Jazz ti Hà Ni hôm 15/4/2023.

***

Khánh An : Cm ơn Đi s v cơ hi quý báu được nói chuyn vi ông, đc bit là ti thi đim lch s này ca mi quan h M-Vit. Cm ơn ông ! Tôi mun biết mt chút cm giác ca ông khi tr li đây (M) sau nhng ngày bn rn vi lch trình dày đc s kin.

Marc Knapper :Vâng, trước hết, cm ơn cô đã dành thi gian cho cuc phng vn này. Và xin chào các thính gi và người xem ca quý đài. Tht tuyt vi khi được tr li Washington sau thi đim thc s lch s trong quan h M-Vit khi Tng thng Biden ti Vit Nam vào tun trước ti Hà Ni, gp Tng bí thư [Đng Cộng sản Vit Nam]. Trên thc tế, chính là theo li mi ca Tng bí thư, Tng thng đã đến thăm Hà Ni và có cuc gp tuyt vi vi Tng bí thư, vi Th tướng, vi người đng đu Quc hi, và cuc nâng cp mang tính lch s quan h đi tác ca chúng ta t Đi tác Toàn din lên Đi tác Chiến lược Toàn din thc s mang tính lch s . Ý tôi là chúng ta s dng t "lch s" rt nhiu khi nói v nhng điu này và đôi khi nó có th là mt câu nói sáo rng nhưng trong trường hp này, thc s là mt khonh khc lch s gia hai đt nước chúng ta, và tôi nghĩ trách nhim ca chúng ta bây gi là tn dng nó.

Có rt nhiu công vic đã được thc hin cho chuyến thăm này và cho ln nâng cp này. Nhưng tôi nghĩ chúng ta phi tha nhn rng chính công sc ca nhiu người Vit Nam và Hoa K trong nhiu năm đã đưa chúng ta đến thi đim này. Và vì vy, tôi nghĩ chúng ta phi nhn thc được nhng n lc trong nhiu năm và trách nhim hin nay thuc v chúng ta, c Vit Nam và Hoa K, là tn dng thi đim này và đưa mi quan h ca chúng ta lên nhng tm cao hơn na.

Vì vy, tôi cm thy rt vui.

Khánh An : Tôi biết đó là cm giác tuyt vi ! Ông có th chia s mt vài câu chuyn ca chính mình trong tư cách là đi s ti Vit Nam được không ? Ông chính là mt cây cu ni lin hai đt nước. Vy kinh nghim ca ông trong vai trò đó như thế nào ? Có câu chuyn thú v nào mà ông mun chia s không ?

Marc Knapper : Vâng, trước hết, tôi nói rng gia đi s quán ca chúng tôi Hà Ni và Tng lãnh s quán ca chúng tôi thành ph H Chí Minh, chúng tôi có gn 1.100 nhân viên Vit Nam và nhân viên M làm vic rt chăm ch mi ngày cho mi quan h Hoa K-Vit Nam. Vì vy, tôi không th nhn công trng bt c điu gì. Ý tôi là, công vic mà nhng người này làm mi ngày thc s là chìa khóa hay là xương sng ca mi quan h này. Và chính công vic ca h lp đi lp li, như tôi đã nói, trong nhiu năm đã đưa chúng ta đến mc có th nâng cp mi quan h. Vì vy, đi vi tôi trong tư cách là đi s, vic tr thành mt phn ca đi ngũ tuyt vi này là mt nim t hào ln lao. Tôi thc s vinh d khi Tng thng Biden chn làm đi s vài năm trước. Và mt ln na, tôi cm thy vô cùng t hào và có trách nhim giúp cho đi ngũ này đt được nhiu thành tu hơn na khi làm vic vi các đng nghip Vit Nam ca chúng tôi.

V nhng k nim đc bit t chuyến thăm, tôi nghĩ ra mt chuyn. Khi đoàn xe lái xe trong thành ph, bi vì Tng thng ch đó khong 24 gi, mt chuyến thăm rt ngn ngi, nhưng nhng khonh khc chúng tôi lái xe t sân bay vào Hà Ni ri lái xe t Qung trường Ba Đình đến mt s cuc hp ri quay li sân bay, các đường ph cht cng người, va hè cht cng người ra vy chào, và có c na, c Vit Nam, c M. Tht là... tht là m áp và rt xúc đng khi thy người dân Vit Nam rt nng nhit chào đón v quan khách. Đó là s chào đón nng nhit, đó là lòng hiếu khách nng hu mà nhiu người trong chúng tôi, tt c chúng tôi đu cm nhn được khi đến thăm Vit Nam và tôi rt vui mng khi đích thân ngài tng thng ca chúng ta có th chng kiến điu đó. Đó chính là s nng nhit mà người dân và lãnh đo Vit Nam chào đón ông đến Vit Nam.

Có mt khonh khc khác đi vi tôi rt đc bit, rt cm đng. Đó là khi Tng thng đến thăm Quc hi và gp Ch tch Quc hi Vương Đình Hu. Trong cuc gp này, các cu chiến binh M và mt cu chiến binh Vit Nam có cơ hi trao đi hin vt chiến tranh, và hai cu chiến binh M đã trao li cun nht ký cho người cu chiến binh Vit Nam này. Ông y đã đánh mt nó trong chiến tranh và chúng tôi đã tìm li được nó. Nó đã Hoa K trong rt nhiu năm và chúng tôi đã có th tr li nó cho người đàn ông này trước s chng kiến ca Tng thng và Ch tch Quc hi. Chúng tôi cũng đã nhn được mt s hin vt t phía Vit Nam. Ngoài ra, chúng tôi đã bàn giao mt s tài liu lưu tr, nhưng ch bui l ngn gn rt đơn gin này thôi cũng đã rt cm đng đến mc tôi nghĩ nó tượng trưng cho thin chí gia hai dân tc chúng ta hin nay. Nó th hin nhng n lc không ngng ca chúng ta hướng ti vic hòa gii và xây dng lòng tin, s hiu biết ln nhau.

Và đi vi tôi, cô biết không, b tôi là mt cu chiến binh. Ông tham chiến Vit Nam t năm 1966-1967. Và vì vy, đi vi cá nhân tôi, tht là ý nghĩa khi thy các cu chiến binh đến gn vi nhau và mt ln na thc hin phn vic ca h trong tư cách cá nhân đ thúc đy hòa gii và s thông hiu. Vì vy, đi vi tôi, đó là mt khonh khc rt đáng nh và cm đng.

Khánh An : Nói v hòa gii, nhiu lãnh đo M và Vit Nam nói rng Chiến tranh Vit Nam không ch có hai bên, mà là cuc chiến ca ba bên : M, min Bc và min Nam. Vy tôi mun biết, liu Hoa K có kế hoch hành đng nào trong khuôn kh Đi tác chiến lược toàn din đ h tr quá trình hòa gii đó không ?

Marc Knapper : Tôi nghĩ tt c công vic chúng tôi làm hàng ngày là đ xây dng s thông hiu cho dù đó là thông qua quan h giáo dc hay quan h con người. Bn biết đy, Vit Nam là quc gia có ngun sinh viên (du hc) đng th năm ti Hoa K. Và vì vy, mi ngày nhng sinh viên tr Vit Nam sang M hc tp đu giúp xây dng nhng cu ni và xây dng s thông hiu gia người dân Vit Nam và người dân Hoa K. Đng thi, chúng ta có nhiu người M, tôi ước gì có nhiu hơn, đến Vit Nam đ tham gia các chương trình ging dy Fulbright hoc làm thin nguyn viên ca Đoàn Hòa bình. Và trong s đó, có nhiu người là người M gc Vit mun quay tr li đ hiu rõ hơn v di sn ca mình, đ góp phn xây dng s thông hiu. Và vì vy, tôi nghĩ thông qua nhng n lc này, chúng tôi có th giúp xây dng cu ni gia Vit Nam và người M thuc mi tng lp khác nhau.

Khánh An : Nhà Trng nhn mnh rng "Vit Nam là đi tác rt quan trng trong khu vc". Ông có th nói rõ hơn v vai trò ca Hà Ni đi vi Washington v mt kinh tế và đa chính tr, đc bit là so vi các đng minh hip ước khác ca M trong khu vc như Philippines hay Thái Lan không ? Đi tác chiến lược toàn din có nâng cao v thế ca Vit Nam trong Chiến lược n Đ Dương - Thái Bình Dương ca M hay không ?

Marc Knapper : Vit Nam luôn là đi tác quan trng trong chiến lược n Đ Dương-Thái Bình Dương ca chúng tôi. Tôi nghĩ nếu bn nhìn vào năm yếu t ca chiến lược n Đ Dương-Thái Bình Dương, đó là n Đ Dương-Thái Bình Dương t do và ci m, n Đ Dương-Thái Bình Dương được kết ni, n Đ Dương-Thái Bình Dương kiên cường, thnh vượng, an toàn, và nếu bn nhìn vào chính sách ca Hoa K đi vi Vit Nam, tt c nhng yếu t đó đu th hin trong cách chúng tôi tiếp cn Vit Nam.

Trên thc tế, có nhiu li ích và mc tiêu mà chúng tôi chia s vi Vit Nam, cho dù đó là li ích chung ca chúng tôi đi vi mt khu vc n Đ Dương-Thái Bình Dương t do và rng m, trong trường hp này, đc bit là mt Bin Đông t do và rng m. Chúng tôi hướng đến mt khu vc n Đ Dương-Thái Bình Dương được kết ni vi nhau và tt nhiên điu này dn đến ý tưởng v vai trò trung tâm ca ASEAN mà chúng tôi đng ý 100% vi Vit Nam v tm quan trng ca ASEAN trong tư cách là mt cường lc và ngun thnh vượng kinh tế ca khu vc. Nhìn vào chính sách ca chúng tôi đi vi Vit Nam, có th thy là nhm thúc đy s thnh vượng, cho dù là thúc đy đu tư ca Vit Nam vào Hoa K, đu tư ca M vào Vit Nam, đm bo rng các công ty M có mt sân chơi bình đng Vit Nam, đm bo khuôn kh kinh tế n Đ Dương-Thái Bình Dương ca chúng tôi mà Vit Nam là đi tác sáng lp, đm bo rng chúng ta có th vượt qua vch đích trong n lc đó, cho dù là thúc đy an ninh, hãy nhìn vào công vic chúng tôi làm vi Vit Nam trong vic đm bo Vit Nam có được nhng kh năng cn thiết đ bo v li ích ca mình trên bin, trên không, trên đt lin hoc thm chí trong không gian mng.

Vì vy, chúng tôi hp tác rt cht ch đ xây dng năng lc, chng hn như thông qua hp tác gia Tun duyên và Cnh sát bin. Và cui cùng, xây dng kh năng phc hi trong khu vc và vi Vit Nam, dù đó là n lc cùng nhau gii quyết vn đ biến đi khí hu hay hp tác vi Vit Nam đ đm bo Vit Nam có được nhng gì cn thiết đ thc hin quá trình chuyn đi sang mt nn kinh tế sch hơn, xanh hơn, hay là kh năng phc hi trong bi cnh đi dch toàn cu. Bn biết đy, khi chúng tôi cn giúp đ nht, Vit Nam đã cung cp cho Hoa K các thiết b bo h cá nhân, khu trang. Và khi Vit Nam cn giúp đ, chúng tôi đã cung cp cho Vit Nam 40 triu vc xin, giúp tiêm chng cho mt t l ln dân s và giúp Vit Nam m ca nn kinh tế khá sm.

Và trong tt c các lĩnh vc này, Vit Nam đã chiếm mt phn quan trng, mt v trí quan trng trong chiến lược n Đ Dương-Thái Bình Dương ca chúng tôi. Tôi nghĩ vic nâng cp lên Quan h Đi tác Chiến lược Toàn din đã phn ánh mi quan h bn cht gia hai nước. Và tôi hy vng s còn thy nhiu cuc trò chuyn hơn na din ra v cách thc chúng ta có th tăng cường hơn na s hp tác v mt kinh tế và trong các lĩnh vc khác, cho dù đó là an ninh, quc phòng, thc thi pháp lut, khoa hc, công ngh, giáo dc, cht bán dn. Ý tôi là, vic hp tác vi Vit Nam đ đm bo nước này tr thành mt nn kinh tế tp trung vào công ngh cao da trên đi mi, mt nn kinh tế có thu nhp cao vào năm 2045. Tt c đu là nhng n lc mà Hoa K mun tham gia, là mt phn trong đó. Vì vy, chúng tôi s tiếp tc hp tác vi Vit Nam khi Vit Nam tìm cách phát trin ngành công nghip bán dn, tìm cách phát trin các lĩnh vc sn xut công ngh cao đ đa dng hóa chui cung ng vào Vit Nam. Đây đu là nhng mc tiêu mà chúng tôi chia s và chúng tôi rt vui mng v nhng n lc ca mình trong tương lai.

Khánh An : Trong tuyên b chung v vic thành lp quan h Đi tác chiến lược toàn din, ni dung nhn mnh mt cách không cân đi vào vic hp tác kinh tế, trong khi quân s, đa chính tr hay tranh chp Bin Đông li không được chú ý nhiu. Vy Vit Nam có th mong đi gì M khi đi mt vi s hung hăng ca Trung Quc trên Bin Đông và trong khu vc ? Đi tác chiến lược toàn din có vai trò gì v mt chiến lược, quân s và đc bit trong vn đ căng thng Bin Đông ?

Marc Knapper : Tôi nghĩ vi Vit Nam, Hoa K có chung quan đim v tm quan trng ca vic đm bo Bin Đông vn t do và rng m, cho dù đó là quyn t do hàng hi, t do thương mi, t do hàng không, đ đm bo rng không mt quc gia nào có th t ý đơn phương thay đi hin trng, đm bo lut pháp quc tế được tôn trng, đc bit là Công ước v Lut Bin, nhm đm bo các nước không b cưỡng ép và có th đưa ra nhng quyết đnh có li cho mình và không cm thy rng h đang b áp lc hoc b bt nt phi đưa ra nhng quyết đnh trái ngược vi nhng gì tt nht cho đt nước và người dân ca h. Và đây là nhng điu mà Hoa K và Vit Nam đang có cùng mt quan đim. Tôi k vng rng trong tương lai, khi chúng ta tìm cách làm sâu sc hơn na, thc hin tuyên b và tinh thn ca vic nâng cp, là tìm cách đm bo rng hai nước chúng ta có th hp tác thm chí hơn na đ bo v li ích mà chúng ta chia s.

Khánh An : Có hai d án riêng tnh Khánh Hòa mà Nhà Trng đã nêu, là d án nuôi trng thy sn và d án năng lượng pin. Vy xin hi M có bao gi cân nhc hay bàn bc vi Vit Nam v vic thúc đy s hin din ca M Vnh Cam Ranh không ?

Marc Knapper :, tôi nghĩ, trước hết, hai d án đó đi din cho hai lĩnh vc quan trng ca hp tác M-Vit. Th nht, d án pin mà chúng tôi hp tác vi Vit Nam trong quá trình chuyn đi sang nn kinh tế sch hơn, xanh hơn vi năng lượng tái to, gió và mt tri và tt nhiên pin là mt phn ca lưới đin và thông qua d án này cho thy pin có th hot đng như thế nào Vit Nam.

Và tt nhiên, d án nuôi trng thy sn mt ln na cho thy đu tư ca M có th làm gì đ thúc đy nuôi trng thy sn bn vng trong trường hp này, và tr thành ngun thu nhp cho người nuôi trng thy sn đa phương hoc người nuôi tôm đa phương.

Còn đi vi vic đi thoi v Cam Ranh, tôi s không đưa ra bt k gi thuyết hay suy đoán nào. Đó là hai điu khác nhau.

Khánh An : Tng thng Biden khi Hà Ni đã nhn mnh đến tm quan trng ca vic hp tác song phương nhm thúc đy nhân quyn. Vy Hoa K có kế hoch hành đng nào cho vn đ này trong khuôn kh Đi tác chiến lược toàn din hay không, trong lúc nhiu người Vit Nam vn đng trước nguy cơ b bt vì dám lên tiếng ?

Marc Knapper : Nhân quyn là ch đ thường xuyên trong các cuc trò chuyn ca chúng tôi vi nhng người đng cp Vit Nam, dù là cp đ ca tôi, cp thp hơn hay cp Tng thng. Tng thng đã nêu vn đ nhân quyn trong tt c các cuc hp ca ông ti Hà Ni và chúng tôi làm điu đó vì nó quan trng đi vi gii lãnh đo và người dân M, và chúng tôi s tiếp tc làm như vy.

Tuy nhiên, bn biết đy, trên thc tế, trong phiên điu trn chun thun ca chính mình, tôi đã nói v tm quan trng, đi vi tôi và vi chính quyn Hoa K, v nhân quyn và gii quyết vn đ này theo cách ci m, thng thn nhưng tôn trng, và chúng tôi s tiếp tc làm như thế.

Khánh An : Rõ ràng là M mun "mt nước Vit Nam mnh, đc lp, t ch và thnh vượng", M mun xây dng Vit Nam thành mt đi tác mnh trong khu vc đ chng li Trung Quc, nhưng liu Washington có xem xét mt cách đy đ thc tế là Vit Nam vn do cộng sản cai tr ?

Marc Knapper : Tôi phi đt li vn đ mt chút vi phn đu ca câu hi, là phi chăng mi quan h ca chúng tôi vi Vit Nam là vì Trung Quc hay trc tiếp chng li Trung Quc hoc bt k quc gia nào khác. Có mt giá tr ni ti trong mi quan h gia Hoa K và Vit Nam và điu đó không liên quan gì đến bt k quc gia th ba nào. Tôi chc chn rng Vit Nam, khi h nhìn chúng tôi, không phi là vì ai khác mà là v vic chúng ta cùng nhau, hai đt nước chúng ta và nhng mc tiêu chúng ta chia s, nhng li ích mà chúng ta chia s. Thc tế là hai đt nước chúng ta đã tr nên rt tương đng vi nhau trong n lc chung, xin nhc li, nhm đm bo Vit Nam tr thành quc gia có thu nhp cao vào năm 2045, nn kinh tế k thut s vào năm 2030, không có carbon vào năm 2050. Đây là nhng mc tiêu quan trng đi vi người dân và lãnh đo hai nước, không liên quan đến bt c ai khác. Vì vy, tôi thc s phi, nói thế nào nh, không đng ý vi quan đim cho rng điu này là vì ai đó hoc vì mt quc gia nào khác. Không phi thế. Nó là vì giá tr ni ti cơ bn mà hai nước chúng ta có được trong mi quan h ca chúng ta, ch không vì ai khác.

Khánh An : Hoa Kỳ s theo đui nhng lĩnh vc hp tác an ninh mi nào vi Vit Nam ?

Marc Knapper : Chúng ta có th mong đi thy nhiu hp tác hơn na v nhn thc trong lĩnh vc hàng hi hay năng lc hàng hi. Chng hn, vic đm bo Cnh sát bin Vit Nam có phương tin đ bo v li ích ca mình trên bin, dù là li ích v tài nguyên thiên nhiên hay li ích trong vùng đc quyn kinh tế ca mình. Như chúng ta đã thy trong trin lãm thương mi quc phòng tháng 12 va qua ti Hà Ni, là trin lãm đu tiên t trước đến nay, đã có nhiu công ty M tham gia. Và vì vy, chúng tôi mong ch nhng cơ hi trong tương lai cho các nhà thu quc phòng M hp tác vi chính ph Vit Nam nhm giúp chính ph đa dng hóa và hin đi hóa quân đi. Và tôi nghĩ chúng ta có th thy nhiu cơ hi hơn đ hp tác cùng nhau trong các vn đ như không gian mng và an ninh mng. Đó ch là ba lĩnh vc, nhưng tôi chc chn s còn nhiu hơn na.

Khánh An : Vâng, và đây là câu hi cui dành cho ông. Ông có thích cuc sng Vit Nam không ? n tượng sâu sc nht ca ông v đt nước và con người Vit Nam là gì ?

Marc Knapper : Cô biết đy, trước đây tôi đã sng Vit Nam. Tôi đã sng đó t năm 2004 đến năm 2007. Và vì vy, đi vi tôi, vic quay tr li đây mt ln na, sau 15 năm, là năm 2022 trong tư cách đi s là mt cm giác vô cùng đc bit và là mt vinh d to ln khi được đi din cho Hoa K, cho người dân M ti Vit Nam. Như tôi đã nói, thân ph tôi là mt cu chiến binh tng tham chiến ti Vit Nam. Vì vy, mt thế h đã đi qua, thân ph tôi là mt chiến binh, đến tôi, con trai ca ông, là đi s, điu đó tht ý nghĩa. Tôi nghĩ nó k mt câu chuyn tuyt vi v sc mnh ca s hòa gii, sc mnh ca nhng gì mà hai quc gia và hai dân tc có th làm khi h bt đu xây dng s hiu biết và xây dng nim tin, và mt ln na n lc, không bao gi quên quá kh mà s dng nn tng ca vic hp tác gii quyết các vn đ di sn chiến tranh đ m đường cho tương lai, như chúng ta đã làm. Vâng, tôi cm thy xúc đng khi nh li lòng hiếu khách nng hu ca người dân Vit Nam, s chào đón nng nhit mà tôi nhn được, và s còn rt nhiu ch cho vic hp tác. Tôi mun n ói là mi quan h này đang tiếp tc đi lên theo mt qu đo thng dc và tôi rt vui mng được tr thành mt phn trong đó.

Khánh An : Cm ơn ông đã dành cho chúng tôi cơ hi cho bui nói chuyn này. Điu này tht đc bit đi vi chúng tôi và vi khán gi ca chúng tôi. Cm ơn ông !

Khánh An thực hiện

Nguồn : VOA, 24/09/2023

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Marc Knapper, Khánh An
Read 18930 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)