Đoàn viên Thanh nên cộng sản Hồ Chí Minh không thể là đại diện tuổi trẻ Việt Nam
420 đại biểu tham dự Đại hội Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác toàn quốc lần thứ 7 năm 2023 đã làm lễ báo công dâng Bác tại quảng trường Ba Đình (Hà Nội) vào sáng 26/9.
"Báo công dâng Bác" ở đây là để kể lể công trạng
Theo tường thuật của báo chí, tại buổi lễ, sinh viên Nguyễn Thị Châu Anh (Trường Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh), Phó chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh, đã thay mặt đoàn đại biểu báo công dâng Bác.
Bài báo cáo này có thể tóm lược là nói về những nỗ lực rèn luyện của tuổi trẻ Việt Nam trong những năm qua, đặc biệt là từ sau Đại hội Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác toàn quốc lần thứ 6 năm 2020. Nội dung đặc sệt màu sắc chính trị, với những điểm nhấn như hô khẩu hiệu : được tổ chức Đoàn tập hợp, định hướng, các bạn trẻ đã và đang ra sức thi đua học tập, rèn luyện, tiếp thu tri thức, nghiên cứu khoa học để sẵn sàng hành trang lập thân, lập nghiệp ; tham gia phát triển kinh tế ; sáng tạo trong lao động, sản xuất, kinh doanh.
Các bạn trẻ cũng nắm bắt và làm chủ khoa học công nghệ hiện đại, tăng cường ứng dụng chuyển đổi số, rèn luyện tác phong công nghiệp, tiên phong trong khởi nghiệp ; tham gia cải cách hành chính góp phần xây dựng nền hành chính phục vụ nhân dân ; quyết tâm thi đua, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, vì bình yên của Tổ quốc, hạnh phúc của Nhân dân.
"Bên cạnh đó, chúng cháu đã cùng nhau lập nhiều thành tích, thực hiện hàng trăm nghìn công trình, phần việc thanh niên đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Với khát vọng cống hiến xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, chung sức cùng cộng đồng, chúng cháu luôn sẵn sàng đi tới những nơi khó khăn, gian khổ, chăm lo gia đình chính sách, người có công với cách mạng, người có hoàn cảnh khó khăn ; bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng…" – trích báo cáo của sinh viên Nguyễn Thị Châu Anh.
"Vâng lời Bác dạy, tuổi trẻ chúng cháu nguyện tin tưởng tuyệt đối và đi theo con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn ; không ngừng học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh", Châu Anh thay mặt các đại biểu hứa với Bác ở phần kết báo cáo.
Nhìn thuần bằng cách đánh giá văn bản thì nội dung báo cáo trên không thể nhân danh "tuổi trẻ Việt Nam", mà chỉ có thể là một báo cáo của đại diện các đoàn viên Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thuộc địa phương, hệ thống trường đại học, quân đội, công an.
Kể lể công trạng manh nha cho chủ nghĩa công thần ?
Từ góc nhìn trên cho thấy thói quen của người cộng sản ở đây dường như là thích kể lể công trạng của một thứ chủ nghĩa công thần. Hơn thế, "báo công dâng Bác", nếu hiểu theo nghĩa dung dị hơn là "kể công" với một người đã khuất bóng đã 54 năm, vậy thì tính hiện thực của chủ nghĩa duy vật mà sinh viên được học ở môn Triết – Mác đã trở nên khập khiễng trong cách vận dụng vào đời sống.
Khi gõ từ khóa "báo công dâng Bác" trên bộ máy tìm kiếm google, chỉ trong 0.25s cho 7.250.000 kết quả.
Cá nhân người viết cho rằng "báo công dâng Bác" khi đã lạm dụng để trở thành một "lễ nghi" mang tính phong trào, xem ra nó còn đi ngược lại với đức tính khiêm tốn mà học trò từng thuộc làu của "5 điều Bác Hồ dạy" ở cấp tiểu học.
Trong Từ điển tiếng Việt, khiêm tốn là "có ý thức và thái độ đúng mức trong việc đánh giá bản thân, không tự mãn, tự kiêu, không tự cho là mình hơn người"; trái nghĩa với nó là kiêu căng, kiêu ngạo.
C. Mác cho rằng: Khiêm tốn bao nhiêu cũng chưa đủ, tự kiêu một chút cũng là thừa. Ph. Ăng-ghen cũng từng nói: Hành trang quan trọng nhất của con người là khiêm tốn và giản dị. Chủ tịch Hồ Chí Minh khi được hỏi về khiêm tốn đã trả lời rằng : Khiêm tốn là nền tảng đạo đức của cả dân tộc Việt Nam ; đối với bản thân thì bao giờ cũng nhìn ra điều kém cỏi của mình ; đối với đồng chí và bạn bè thì ai cũng là thầy học của mình, tìm cho được điều mình phải học tập; đối với kẻ thù cần biết cái mạnh của địch, cái yếu của ta. Đảng ta khi xây dựng khung tiêu chí đánh giá cán bộ cũng nêu rõ yêu cầu: Có lối sống trung thực, khiêm tốn, chân thành, trong sáng, giản dị.
Các tiết bối dưỡng chính trị môn Tư tưởng Hồ Chí Minh luôn giảng dạy rằng khiêm tốn gắn với thật thà, trung thực, với văn hóa, với lối sống nghĩa tình, thủy chung, lễ nghĩa, tôn trọng người khác, nhất là với những người hiền tài và với nhân dân. Khiêm tốn giúp xử thế giữa con người với nhau, giữa đảng viên với nhân dân, giữa lãnh đạo với cấp dưới… chan hòa tình đồng chí, đồng tình, đồng thuận.
Khiêm tốn cũng luôn gắn với dũng cảm, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung ; tận tụy với công việc, phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc ; lấy cái chung đặt trên cái riêng nhưng cần nỗ lực bởi từ sự cống hiến của mỗi cá nhân mới đem tới thành công chung của tập thể…
Như vậy nhìn một cách tổng thể, "báo công dâng Bác" cần được điều chỉnh theo hướng tiết chế, tránh những nội dung sáo ngữ và chỉ là hình thức của mang tính cổ động chính trị.
Trường Sơn