THÔNG LUẬN

Published in

Diễn đàn

05/02/2024

‘Trách nhiệm chính trị’ và Bộ Chính trị

Trân Văn

Muốn biết ông Trần Tuấn Anh có "tự trọng" hay không và khả năng ông ta tự giác tới cỡ nào thì cần ngoái lại, nhìn vào những chuyện đã xảy ra...

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh lúc còn đương chức.

Bộ Chính trị của Đảng cộng sản Việt Nam tiếp tục biến "trách nhiệm chính trị" thành show mà thiên hạ chỉ có thể lắc đầu nguầy nguậy !

Ở phiên họp bất thường diễn ra vào ngày 31/1/2024, Ban Chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam khóa 13 đã "đồng ý để ông Trần Tuấn Anh thôi giữ chức vụ ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng khóa này". Nói cách khác, Bộ Chính trị nói riêng và Ban chấp hành trung ương đảng khóa 13 nói chung không trách móc, phiền hà gì về ông Trần Tuấn Anh. Ông ta tự giác thôi mọi thứ vì "tự trọng" bởi "nhận thức rõ trách nhiệm trước đảng và nhân dân" nên đột nhiên đứng dậy "chịu trách nhiệm chính trị của người đứng đầu khi để xảy ra nhiều vi phạm tại Bộ Công thương, nhiều cán bộ, đảng viên vi phạm pháp luật, bị xử lý hình sự, xử lý kỷ luật đảng, hành chính" (1).

Muốn biết ông Trần Tuấn Anh có "tự trọng" hay không và khả năng ông ta tự giác tới cỡ nào thì cần ngoái lại, nhìn vào những chuyện đã xảy ra...

Chẳng hạn chuyện ông Trần Tuấn Anh cương quyết thực hiện cho bằng được dự án xây dựng nhà máy thép ở Cà Ná, huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận hồi 2016. Dẫu chuyện qua đã lâu nhưng ông Nguyễn Hồng Lam vừa ôn lại sự kiện này trên facebook và có thể dựa vào đó để lược thuật những điểm chính : Ninh Thuận vốn khô hạn, nước cho sinh hoạt và nông nghiệp (cả trồng trọt lẫn chăn nuôi) thiếu trầm trọng. Các nhà khoa học và những người am hiểu vùng này như ông Lam đã phân tích rất cặn kẽ rằng dự án không khả thi vì gom hết nước từ tất cả các nguồn cũng không đủ để vận hành nhà máy, chưa kể sẽ làm dân trong toàn tỉnh chết khát và khu vực Nam Ninh Thuận sẽ bị sa mạc hóa(2) Tuy nhiên ông Trần Tuấn Anh đã mang hàm Bộ trưởng của ông ra đánh cược (sẽ từ chức nếu dự án không thành công). Sở dĩ ông Trần Tuấn Anh sửng cồ như vậy vì dự án nhà máy thép ở Cà Ná do Công ty Tôn Hoa Sen làm chủ đầu tư. Ông Lê Phước Vũ - Chủ tịch Tôn Hoa Sen – là chồng của bà Trần Mỹ Hạnh mà bà Hạnh là em gái của vợ ông Trần Tuấn Anh ! Sau đó, năm 2017, chính phủ Việt Nam ra lệnh tạm dừng dự án nhà máy thép Cà Ná (3). Đến 2020, Tôn Hoa Sen chính thức tuyên bố rút lui(4). Còn ông Trần Tuấn Anh vẫn cứ làm Bộ trưởng Công thương đến 2021 và gây ra thêm nhiều scandal nữa. Ví dụ như điều công xa đến tận chân thang của phi cơ để đón vợ con(5).

Phạm vi trách nhiệm của Bộ Công thương rất rộng và hiệu quả hoạt động của bộ này liên quan mật thiết đến kinh tế - xã hội Việt Nam nhưng việc soạn thảo – đệ trình chính sách, thực hiện các kế hoạch về "quốc kế, dân sinh" của Bộ Công thương chẳng khác gì nhận lương để phá. Thế nhưng ông Trần Tuấn Anh vẫn tiếp tục thăng tiến, Ủy viên Ban chấp hành trung ương đảng khóa 12 giữ vai trò Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh được đưa vào Ban chấp hành trung ương đảng khóa 13 và được cơ cấu làm Ủy viên Bộ Chính trị, đảm trách cương vị Trưởng ban Kinh tế của Ban chấp hành trung ương đảng khóa 13. Nếu ông Trần Tuấn Anh thật sự "tự trọng", chắc chắn ông đã từ chức từ lâu, từ khi Bộ Công thương nát bét nhưng không những ông ta không làm như thế mà còn "ưỡn ngực, ngẩng đầu" bước lên cao hơn.

***

Vì sao Bộ Chính trị, rộng hơn là Ban chấp hành trung ương đảng khóa 13 không áp dụng các qui định của đảng và của pháp luật để truy cứu trách nhiệm của "người đứng đầu khi để xảy ra nhiều vi phạm tại Bộ Công thương, nhiều cán bộ, đảng viên vi phạm pháp luật, bị xử lý hình sự, xử lý kỷ luật đảng, hành chính" mà lại chấp nhận cho ông Trần Tuấn Anh tự từ chức ? Khả năng công nhận quyết định tự từ chức chỉ có thể xảy ra khi cần "thỏa hiệp" hoặc để tránh việc Bộ Chính trị phải chịu trách nhiệm vì việc lựa chọn thành viên, điều hành hoạt động của Bộ Chính trị kém cỏi, thậm chí có tiêu cực, dẫn tới tình trạng "nhiều Ủy viên Bộ Chính trị" cũng "vi phạm pháp luật, bị xử lý hình sự, xử lý kỷ luật đảng, hành chính".

Riêng khóa này và chỉ trong vòng một năm (từ cuối 2022 đến đầu 2023), Ban chấp hành trung ương đảng khóa 13 đã nhất trí để ba Ủy viên Bộ Chính trị "thoát ly" Bộ Chính trị và Ban chấp hành trung ương đảng khóa này. Trừ ông Phạm Bình Minh (Phó Thủ tướng) bị loại trừ chưa rõ lý do(5), ông Nguyễn Xuân Phúc (Chủ tịch Nhà nước) cũng "thoát ly" Bộ Chính trị và Ban chấp hành trung ương đảng khóa này với lý do tương tự như ông Trần Tuấn Anh(6). Sắp đặt như thế có khác gì "vinh danh" ông Nguyễn Xuân Phúc, ông Trần Tuấn Anh vì chỉ có họ mới đủ "tự trọng" để từ chức, thành ra "tư cách" hơn xa các thành viên còn lại trong Bộ Chính trị và rộng hơn, các thành viên còn lại của Ban chấp hành trung ương đảng khóa này.

Tại sao các thành viên còn lại trong Bộ Chính trị và rộng hơn, các thành viên còn lại của Ban chấp hành trung ương đảng khóa này chưa "nhận thức rõ trách nhiệm trước đảng và nhân dân" và thoái thác "trách nhiệm chính trị của người đứng đầu khi để xảy ra nhiều vi phạm, nhiều cán bộ, đảng viên vi phạm pháp luật, bị xử lý hình sự, xử lý kỷ luật đảng, hành chính", không "dũng cảm" bằng ông Nguyễn Xuân Phúc, ông Trần Tuấn Anh ? Tại sao các thành viên còn lại trong Bộ Chính trị và rộng hơn, các thành viên còn lại của Ban chấp hành trung ương đảng khóa này lại thiếu khôn ngoan đến mức chọn phương thức xử lý giống như tự thóa mạ mình và biến "trách nhiệm chính trị" thành trò hề không ai cười nổi như vậy ?