Vụ tai nạn Cam Lộ - La Sơn : Khi cao tốc trở thành 'bẫy tử thần'
Trân Văn, VOA, 20/02/2024
Những yêu cầu của ông Chính không mới. Đó là vấn nạn của cao tốc ở Việt Nam. Vấn nạn này từ đâu mà ra ? Từ chỉ đạo của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam và các hệ thống này biết rất rõ về nguyên nhân !
Hiện trường vụ tai nạn tại cao tốc Cam Lộ - La Sơn. (screenshot từ tuoitre.vn)
Sau vụ tai nạn thảm khốc xảy ra hôm 18/2/2024 ở đoạn chạy qua xã Phong Thu, huyện Phong Điền của cao tốc Cam Lộ - La Sơn, khiến ba người trong một gia đình bốn người thiệt mạng(1), ông Phạm Minh Chính, Thủ tướng Việt Nam đã đưa ra hàng loạt yêu cầu với chính quyền tỉnh Thừa Thiên – Huế nói riêng, chính quyền các địa phương nói chung và Bộ Công an, Bộ Giao thông vận tải.
Đối với Bộ Công an, ông Chính yêu cầu:Khẩn trương điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ tai nạn và xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật đối với tổ chức, cá nhân vi phạm quy định, gây ra vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng. Xác định làm rõ nguyên nhân trực tiếp gây tai nạn giao thông và các nguyên nhân có liên quan để phục vụ công tác phòng ngừa tai nạn giao thông tương tự trong thời gian tới.
Còn đối với Bộ Giao thông vận tải, ông Chính yêu cầu :Chỉ đạo Cục Đường bộ Việt Nam phối hợp với các cơ quan có liên quan tiến hành rà soát và tăng cường tổ chức giao thông hợp lý trên tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn và hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông trên các tuyến cao tốc, quốc lộ trọng yếu, nhất là các tuyến cao tốc chỉ có 2 làn xe và các tuyến cao tốc không có làn dừng khẩn cấp ; đặc biệt lưu ý bổ sung các kết cấu hộ lan, hốc cứu hộ, cứu nạn trên các tuyến cao tốc, quốc lộ trong cả nước(2).
***
Nếu chịu khó xem một số video clip ghi lại diễn biến vụ tai nạn vừa kể(3) và thực trạng giao thông trên cao tốc Cam Lộ - La Sơn(4), ắt sẽ nhận ra tai nạn là tất yếu khi "cao tốc" vừa quá hẹp (mỗi chiều chỉ có một làn xe), vừa không có dải phân cách nhằm phòng ngừa xe ngược chiều đâm vào nhau. Cao tốc Cam Lộ - La Sơn được đưa vào sử dụng hồi cuối 2022 và lập tức trở thành nổi tiếng vì ngoài những hạn chế như vừa đề cập còn không có hệ thống đèn chiếu sáng, làn dừng khẩn cấp…
Vụ tai nạn xảy ra vào sáng 18/2/2024 là do làn chính và làn dẫn vào cao tốc đột nhiên nhập thành một (5), dường như đó là lý do khiến người điều khiển xe loại năm chỗ bị bất ngờ nên ông ta cố gắng vượt từ bên trong ra bên ngoài để không đâm vào hàng rào của cao tốc và bị xe chở container chạy cùng chiều táng vào hông. Va chạm khiến xe năm chỗ lật ngửa, văng sang chiều đối diện rổi bị xe vận tải chạy ngược chiều húc thêm lần nữa, sau đó bị hất ra khỏi cao tốc. Sau va chạm với xe năm chỗ, xe vận tải chạy ngược chiều đâm thẳng vào xe chở container gây ra va chạm đầu tiên rồi bị một xe chở container khác chạy cùng chiều húc vào phía sau.
Nếu cao tốc Cam Lộ - La Sơn được thiết kế - thực hiện đúng tiêu chuẩn (đủ rộng, phân bố hợp lý - làn dẫn vào cao tốc đủ dài trước khi nhập vào làn chính, có dải phân cách), chắc chắn tai nạn không thảm khốc và không khiến công chúng phẫn nộ như vậy ! Trên thực tế, suốt từ khi cao tốc Cam Lộ - La Sơn được đưa vào sử dụng đến nay, ngoài dân chúng(6), chính quyền các địa phương có liên quan như Quảng Trị đã lên tiếng bày tỏ sự lo ngại về rủi ro tiềm ẩn của "cao tốc" này(7).
Thậm chí, hồi tháng 10/2023, Bộ Công an Việt Nam đã gửi văn bản cho Bộ Giao thông vận tải, đề nghị hạ cấp cao tốc Cam Lộ - La Sơn vì "cao tốc" này chỉ tương đương "đường cấp ba đồng bằng". Trong văn bản vừa kể, Bộ Công an Việt Nam còn đề nghị Bộ Giao thông vận tải "khắc phục những bất hợp lý về tổ chức giao thông trên các tuyến cao tốc". Sau văn bản vừa kể, Bộ Công an và Bộ Giao thông vận tải đã phối hợp khảo sát đoạn Cam Lộ - La Sơn và 11 tuyến cao tốc khác.
Đáng lưu ý, cho dù "Đã phát hiện bảy đoạn, tuyến cao tốc chưa bảo đảm các tiêu chuẩn an toàn đường cao tốc ngay từ khi xây dựng, đưa vào khai thác, sử dụng như không có dải phân cách cứng, không có làn dừng xe khẩn cấp hoặc có nhưng chưa bảo đảm bề rộng tiêu chuẩn, không đảm bảo hệ thống chiếu sáng ban đêm, tầm nhìn hạn chế...Trên tuyến đã xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng và nhiều vụ va chạm khác" (8), nhưng cả các bộ hữu trách, lẫn chính phủ không làm gì cả !
***
Không phải tự nhiên mà trong công điện mới gửi sau vụ tai nạn thảm khốc trên cao tốc Cam Lộ - La Sơn, ông Chính yêu cầu "tăng cường tổ chức giao thông hợp lý" và rà soát "hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông trên các tuyến cao tốc, quốc lộ trọng yếu, nhất là các tuyến cao tốc chỉ có hai làn xe và các tuyến cao tốc không có làn dừng khẩn cấp, đặc biệt lưu ý bổ sung các kết cấu hộ lan, hốc cứu hộ, cứu nạn trên các tuyến cao tốc, quốc lộ trong cả nước".
Những yêu cầu của ông Chính không mới. Đó là vấn nạn của cao tốc ở Việt Nam. Vấn nạn này từ đâu mà ra? Từ chỉ đạo của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam và các hệ thống này biết rất rõ về nguyên nhân ! Các hệ thống này muốn hoàn thành mục tiêu đã đề ra : Từ nay đến 2030 Việt Nam phải có 5.000 km cao tốc ! Mục tiêu vừa kể không phải vì "quốc kế, dân sinh" mà là "nhiệm vụ chính trị" nên trước thắc mắc của công chúng về việc tại sao các cao tốc ở Việt Nam thiếu an toàn (hẹp, không có hệ thống chiếu sáng, không có làn đừng khẩn cấp, không có dải phân cách), thiếu tiện nghi (không có trạm nghỉ - nhà vệ sinh), Bộ Giao thông vận tải mới thản nhiên giải thích rằng vì cần hoàn thành chỉ tiêu, thành ra chính quyền chọn thực hiện theo kiểu "phân kỳ", chỉ đầu tư vào phần chính để có "cao tốc", còn phần phụ thì từ từ mới tính(9).
Không phải tự nhiên mà bất kể liên bộ Giao thông vận tải – Cộng an thừa nhận "bảy đoạn, tuyến cao tốcchưa bảo đảm các tiêu chuẩn an toàn đường cao tốc",sau Thủ tướng gửi công điện với các nội dung như đã dẫn, Chánh Văn phòng Bộ Giao thông vận tải vẫn khăng khăng :Tuyến cao tốc Cam Lộ - La Sơn đã được thi công xây dựng tuân thủ theo đúng thiết kế, có đủ biển báo giao thông, vạch kẻ đường đầy đủ" và chỉ có "tài xế" chịu trách nhiệm(10). Hai chữ "làm rõ" chẳng xa lạ gì với dân chúng Việt Nam và "làm rõ" chỉ là như thế mà thôi !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 20/02/2024
Chú thích
(3) https://www.facebook.com/groups/OFFB.VN/posts/7571297086271443/
(4) https://www.facebook.com/groups/OFFB.VN/posts/7574625435938608/
(5) https://www.facebook.com/groups/OFFB.VN/posts/7574896605911491/
(7) https://thesaigontimes.vn/quang-tri-lo-ngai-ve-an-toan-vi-cao-toc-cam-lo-la-son-thieu-dai-phan-cach/
(9) https://dangcongsan.vn/kinh-te/hoan-thien-cao-toc-theo-quy-mo-phan-ky-658197.html
(10) https://vietnamnet.vn/bo-gtvt-cao-toc-cam-lo-la-son-dung-thiet-ke-vach-ke-duong-day-du-2250437.html
*****************************
Chủ nghĩa xã hội không cần con người !
Đồng Phụng Việt, RFA, 18/02/2024
Cách nay vài tiếng, lúc 9 giờ 50 phút sáng 18/2/2024, trên cao tốc Cam Lộ - La Sơn, đoạn chạy ngang xã Phong Thu, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế đã xảy ra một vụ tai nạn nạn thảm khốc. Khi vượt xe vận tải chạy cùng chiều, một chiếc xe năm chỗ đi theo hướng từ Nam ra Bắc đã bị xe chở container va vào đuôi. Xe năm chỗ lật ngửa, văng sang phần đường phía bên kia và bị xe vận tải đang di chuyển theo hướng ngược lại húc ngang hông nên văng ra khỏi cao tốc (1). Do va chạm, xe vận tải mất lái, đâm thẳng vào đầu xe chở container, rồi bị xe container chạy phía sau đâm tiếp vào đuôi. Vụ tai nạn vừa kể đã khiến hai người trên xe năm chỗ chết, một người trọng thương (2).
Sáng ngày 18/2/2024, một vụ tai nạn nạn thảm khốc đã xảy ta trên cao tốc Cam Lộ - La Sơn, đoạn chạy ngang xã Phong Thu, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Cao tốc Cam Lộ - La Sơn dài 98 cây số nối Quảng Trị với Thừa Thiên Huế. Tiếng là "cao tốc" nhưng chỉ rộng 12 mét, mỗi chiều chỉ có một làn xe. Từ khi khánh thành (đầu 2023) đã có vô số cảnh báo về sự nguy hiểm của cao tốc này đối với an toàn giao thông (cho phép xe cộ di chuyển với tốc độ cao nhưng đã hẹp lại không có dải phân cách hai dòng xe ngược chiều nhau, thiếu các tiện nghi tối thiểu như trạm nghỉ, đèn chiếu sáng (3). Trên thực tế, đã có không ít tai nạn thảm khốc xảy ra trên cao tốc này. Vụ gần nhất xảy ra cách nay hai tháng (tháng 12/2023), hai xe chở container đâm thẳng vào nhau rồi bốc cháy ở đoạn đi ngang thị xã Hương Trà khiến một người chết, hai trọng thương (4).
Đó cũng là lý do tuy có "cao tốc" nhưng nhiều người không dám sử dụng cao tốc Cam Lộ - La Sơn vì "quanh co, hẹp, không dải phân cách, không đèn chiếu sáng, không có camera giám sát giao thông nên dù cẩn thận nhưng những xe khác chạy nhanh, chạy ẩu, không quen đường, không kiểm soát được xe thì vẫn vướng tai nạn" (5). Nếu chịu khó xem video clip ghi lại diễn biến tai nạn, ắt sẽ thấy, chính vì quá hẹp và thiếu dải phân cách, vụ tai nạn mới nhất ở cao tốc Cam Lộ - La Sơn mới thảm khốc như vậy ! Ở Việt Nam hiện có ít nhất năm tuyến "cao tốc" giống như cao tốc Cam Lộ - La Sơn (nghĩa là thiếu tất cả những yếu tố về an toàn, tiện nghi mà lẽ ra một cao tốc phải có) !
***
Cách nay hai ngày, có một chuyện khác bị xem là nhỏ nhưng về tính chất thì chẳng nhỏ chút nào và cũng liên quan đến "cao tốc" : Hôm 16/2/2024, đại diện Ban Quản lý Dự án 7 (bộ phận quản lý cao tốc Vĩnh Hảo – Phan Thiết) đã cùng với chính quyền huyện Hàm Thuận Bắc (tỉnh Bình Thuận) dỡ bỏ "cầu cứu rỗi" giúp người sử dụng cao tốc vượt qua hàng rào kẽm gai ngăn cách cao tốc với khu dân cư nằm bên cạnh cao tốc này để đi vệ sinh. Cao tốc Vĩnh Hảo – Phan Thiết nối với cao tốc Dầu Giây – Vĩnh Hảo tạo ra một đoạn đường dài 250 cây số không có trạm nghỉ - nhà vệ sinh. Đó là lý do thiên hạ hoặc nhịn tiêu tiểu, hoặc làm bậy dọc đường.
Người dân tự ý làm "cầu vượt" qua hàng rào cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết để cho du khách đi vệ sinh. Ảnh : NDCC
Chỉ hai tháng sau thời điểm khánh thành (tháng 5/2023), cư dân sống dọc cao tốc Vĩnh Hảo – Phan Thiết đã tự nguyện lập ra những "Nhà vệ sinh 0 đồng" (6) để "cứu khổ, cứu nạn". Một trong những "công trình" nhằm "cứu khổ, cứu nạn" mới được giới thiệu trên mạng xã hội là "cầu cứu rỗi" (7). Trên VOA, sau khi giới thiệu "cầu cứu rỗi" này, một blogger đã dẫn thêm một số chuyện khác, chẳng hạn chuyện Bộ Giao thông – Vận tải giải thích, do không đủ vốn song cần hoàn thành chỉ tiêu (đến 2030, Việt Nam phải có 5.000 km cao tốc) nên chính quyền Việt Nam chọn giải pháp đầu tư phần chính, còn phần phụ (làn dừng khẩn cấp, trạm nghỉ - nhà vệ sinh, kể cả dải ngăn cách các dòng xe ngược chiều nhau) thì từ từ mới tính, hay chuyện những khu đô thị chẳng có trường học, bệnh viện nào bên trong hay bên cạnh các rừng cao ốc, cư dân không có không gian cộng cộng, nước cho sinh hoạt vừa yếu, vừa thiếu, thậm chí hàng chục ngàn người không có nước ăn uống, tắm giặt trong cả tháng để chứng minh : Các hệ thống đang dẫn dắt xây dựng chủ nghĩa xã hội tại Việt Nam xem cái chính yếu là kế hoạch, là chỉ tiêu và cả kế hoạch lẫn chỉ tiêu đều không màng đến dân sinh mà chỉ nhắm đến hoặc thành tích để "diễu võ, giương oai", hoặc lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm, nên khi vận hành hoàn toàn không vì con người, không đặt con người vào vị trí tối thượng (8).
Không may là những nhận định như thế lại đúng ! Ngay sau khi thiên hạ "bàn ra, tán vào" như vừa kể, chính quyền lập tức tổ chức dỡ bỏ "cầu cứu rỗi" vì "vị trí lắp đặt cây cầu không đi kèm phương án tổ chức giao thông, tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn khi xe cộ dừng lại để sử dụng cây cầu" ! Còn cần đi vệ sinh thì cứ rẽ khi đến các "nút giao" để tìm chỗ xả rồi quay lại cao tốc, "cách làm này hơi bất tiện nhưng là giải pháp tình thế duy nhất". Ông Phạm Quốc Huy, Giám đốc Ban Quản lý dự án 7, thản nhiên bảo rằng, tình trạng "cao tốc" thiếu trạm nghỉ - nhà vệ sinh là "vấn đề chung của các dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2017-2020 chứ không riêng cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết".
***
Năm 2022, ông Nguyễn Phú Trọng cho xuất bản cuốn sách "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam" mà ông là tác giả. Các viên chức trong hệ thống công quyền và hệ thống truyền thông nhà nước đồng thanh ca ngợi rằng ông Trọng là người phác họa "mô hình chủ nghĩa xã hội Việt Nam" (9). Tuy nhiên tám nội dung mà các đồng chí đồng đảng với ông Trọng bảo rằng ông Trọng đã "bổ sung, phát triển một số nội dung làm sâu sắc hơn mô hình xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam" đều không có gì mới. Ví dụ, chẳng lẽ "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh" là "bổ sung, phát triển" cho thêm "sâu sắc" ?
Tuy nhiên kẻ viết bài này không có ý định phân tích "tư tưởng Nguyễn Phú Trọng". Dẫn lại "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam" chỉ nhằm trích dẫn một số điều ông Trọng luận giải, kiểu như : "Xã hội xã hội chủ nghĩa là xã hội hướng tới các giá trị tiến bộ, nhân văn, dựa trên nền tảng lợi ích chung của toàn xã hội hài hòa với lợi ích chính đáng của con người, khác hẳn về chất so với các xã hội cạnh tranh để chiếm đoạt lợi ích riêng giữa các cá nhân và phe nhóm". Căn cứ vào các tuyên bố, nhận định của ông Trọng và đồng chí của ông thì các cao tốc hay cao ốc đươc dán nhãn khu đô thị chính là "giá trị tiến bộ, nhân văn, dựa trên nền tảng lợi ích chung của toàn xã hội" dẫu thực tế cho thấy còn lâu chúng mới "hài hòa với lợi ích chính đáng của con người". Có thể vì "khác hẳn về chất so với các xã hội cạnh tranh để chiếm đoạt lợi ích riêng giữa các cá nhân và phe nhóm" nên ở Việt Nam, cao tốc mới không cần làn dừng khẩn cấp, trạm nghỉ - nhà vệ sinh, thậm chí một số cao tốc không cần cả dải ngăn cách các dòng xe ngược chiều nhau và các cao ốc đươc dán nhãn khu đô thị không cần bận tâm đến trường học, bệnh viện, công viên, cấp nước thế nào !
Những người đang dẫn dắt xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam không cần những thứ vặt vãnh đó bởi họ nhắm vào những thứ khác, hoàn toàn không phải là con người !
Đồng Phụng Việt
Nguồn : RFA, 18/02/2024
Tham khảo :
(1) https://www.facebook.com/groups/OFFB.VN/posts/7571297086271443/
(2) https://vnexpress.net/tai-nan-lien-hoan-tren-cao-toc-cam-lo-la-son-hai-nguoi-chet-4712562.html
(3) https://thesaigontimes.vn/quang-tri-lo-ngai-ve-an-toan-vi-cao-toc-cam-lo-la-son-thieu-dai-phan-cach/
(4) https://vnexpress.net/oto-doi-dau-mot-nguoi-chet-4690040.html
(6) https://tienphong.vn/nha-ve-sinh-0-dong-tren-cao-toc-vinh-hao-phan-thiet-post1557087.tpo
(8) https://www.voatiengviet.com/a/hanh-dong-dep-cua-cu-dan-cao-toc-phan-thiet-vinh-hao/7486235.html