Trung Quốc đang thực hiện một kế hoạch đại quy mô để chinh phục thế giới nhằm thay thế vai trò cường quốc số một của Hoa Kỳ và giải quyết những khó khăn nội bộ. Kế hoạch gọi là "Cuộc chạy đua 100 năm" (The Hundred-Years Marathon) chính giới Tây Phương đều biết, nhưng không ai đề cập tới vì sợ dư luận lo sợ.
Kế hoạch một vòng đai, một đại lộ của Trung Quốc (OBOR, One Belt, One Road).
One Belt One Road
Tuần báo Pháp Le Point, trong số đặc biệt về tham vọng đế quốc của Trung Quốc (1), đã nói về những chương trình vĩ đại của Trung Quốc. Việt Nam sẽ là nạn nhân đầu tiên, vì kẹt giữa hai lộ trình của Tầu, mệnh danh là kế hoạch OBOR, One Belt, One Road (một vòng đai, một đại lộ).
Đại lộ : con "đường lụa "(route de la soie), chạy từ Trung Quốc, qua Lào, sát nách Việt Nam, Pakistan tới tận Âu Châu.
Vòng đai : con đường hàng hải từ Biển Nam Hải qua Đại dương Ấn độ, dẫn tới các hải cảng Á và Phi Châu.
Kế hoạch OBOR sẽ củng cố thế lực chính trị, quân sự và kinh tế của Trung Quốc
Biển Đông kiểm soát 1/3 giao thương thế giới, cũng là nguồn tài nguyên vô giá về dầu lửa, dầu khí, hải sản. Con đường lụa bảo đảm việc chuyên chở hang hóa tới các thị trường Á, Âu và Phi Châu.
Chỉ riêng việc thực hiện con đường lụa (xẻ núi, đốn rừng, làm đường và hệ thống xe lửa), Tập Cận Bình đã quyết định dành một ngân khoản… 124 tỷ dollars, kể cả ngân khoản để mua chuộc chính quyền địa phương. Một phần lãnh thổ Lào đã bị chính quyền thối nát Vientiane, trong tay đảng duy nhất, đảng CS nổi tiếng tham nhũng Pathet Lao , bán cho Tầu
Boten, nhận xét Tàu trên xứ Lào
Ký giả Sébastien Faletti của Le Point mô tả hành động xâm lấn ngang ngược của người Tầu ở Boten, một thị trấn nghèo của Lào, nằm giữa Vân Nam (Yunnan) và Vientiane, đã cho Trung Quốc thuê 99 năm (nghiã là bán đứng cho Tầu).
Boten, một thị trấn nghèo của Lào đang biến thành một Thành phố ăn chơi với những casino, cửa hàng ăn uống, hàng hóa và dịch vụ phục vụ người Trung Quốc
Boten ngày nay người ta nói tiếng tầu, sống kiểu Tầu, 85% trên 3000 dân đến từ Trung Quốc.
Duan Yenping nói : "Chúng tôi đã đuổi người Lào. Họ quá chậm chạp, và không có khả năng. Trong vòng 3 năm nữa, sẽ có 30.000 người Tầu tới cư ngụ, và sau đó 100.000".
Duan Yenping là nữ giám đốc marketing của công ty địa ốc Heifeng Group. Heifeng được trao nhiệm vụ biến Boten thành một đô thị tân tiến của Trung Quốc. Một dự án vĩ đại trên 34 km2. "Chúng tôi sẽ san bằng 7 ngọn đồi để có thêm 10 ngàn hecta đất. Sẽ có một trung tâm thương mại, với những cửa hàng duty free, một trường sinh ngữ, khách sạn 10.000 phòng ngủ để đón khách Tầu". Chưa kể một trường đua ngựa 500 hecta, lớn nhất Á Châu.
Boten sẽ là chặng đầu tiên trên con đường lụa, gồm hai hệ thống lưu thông. Thứ nhất là đường xe lửa từ Bắc Kinh tới Bangkok, sau đó, từ 2025, tới Singapore. Thứ hai là đại lộ từ Tầu xuyên qua Lào, tới thủ đô Thái, Bangkok. Mục tiêu của con đường lụa, theo Jean-Pierre Cabestan, giáo sư đại học tại Hồng Kông, là biến kinh tế thương mại Trung Quốc thành trung tâm vũ trụ. Duan Wenping giải thích : OBOR là dự án tối cần, không có OBOR, vấn đề thặng dư sản xuất của Trung Quốc sẽ cực kỳ nan giải.
Trung Quốc đang ngày đêm xẻ núi, phá rừng làm đường xe lửa trên đất Lào, qua những thỏa ước chỉ dành cho Lào một chút cơm thừa, canh cặn : Tầu sẽ nhận 70% lợi tức của hệ thống xe lửa, công nhân và kỹ thuật hoàn toàn đến từ Trung Quốc được quyền định cư dọc đường sắt. Những điều kiện quá đáng như dưới chế độ thuộc địa khiến thủ tướng Ấn Độ Narenda Modi lo ngại chủ quyền của các quốc gia liên hệ bị đe dọa.
Trump : cái may của Tập
Lịch sử cận đại Trung Hoa có ba nhân vật chủ yếu. Mao đã giành độc lập, cướp chính quyền, áp đặt chủ nghĩa cộng sản. Đặng Tiểu Bình đã giải phóng kinh tế. Và Tập Cận Bình, với tham vọng đế quốc càng ngày càng lộ liễu.
Le Point viết : Donald Trump, với chính sách bế quan tỏa cảng đã giúp Tập thực hiên mưu đồ của Trung Quốc.
Zhang Lifan, một sử gia độc lập, sống tại Bắc Kinh nói : "Trump, với chính sách Amérique d’abord (America first) là một cái may lớn cho Tập. Ông ta tóm ngay cơ hội, đóng vai trò lãnh đạo phong trào thế giới hóa". Tại Davos, Thụy Sĩ, Tập đóng vai người hùng của kinh tế thị trường. Thế giới ngây thơ rơi vào bẫy. Tại Paris, Trump ca ngợi Tập là nhà lãnh đạo lớn, báo chí ca tụng Tập tích cực ủng hộ thỏa ước Paris về môi trường trong khi Trump rút lui. Bên cạnh Poutine (Putin) hùng hổ, thế giới thấy Tập có vẻ hiền hòa. "Quên việc Tập đã xây những đảo nhân tạo ở biển Nam Hải để xác định chủ quyền của Trung Quốc, bất chấp nghị quyết của Liên Hiệp Quốc và đàn áp đối lập còn tàn bạo hơn Poutine".
Tập, với chính trách bành trướng thế lực Trung Quốc, được sự ủng hộ của dân Tầu và đảng cộng sản, có hy vọng kéo dài thời gian nắm quyền quá 10 năm như đã quy định. Ông ta hy vọng lợi dụng sự lúng túng của Tây Phương để lấn tới, thắng ván cờ quyết định.
Liu Mingfu, lý thuyết gia, cố vấn được tin cẩn của Tập nói : Trung Quốc không thể chỉ đóng vai thứ nhì. "Trận đấu chung kết đã bắt đầu. Tập Cận Bình sẽ dẫn chúng tôi tới ngôi vị vô địch thế giới".
Cuộc chạy đua 100 năm
Trả lời một cuộc phỏng vấn của Le Point, Michael Pillsbury, giám đốc Trung tâm Chiến Lược Trung Quốc của Hudson Institute, nói : kế hoạch "Chạy đua 100 năm" của Trung Quốc nhằm thay thế Hoa Kỳ trong vai trò cường quốc số 1 trước 2049, kỷ niệm 100 năm ngày Mao nắm quyền.
Pillsbury, được coi như chuyên gia hàng đầu của Tây Phương về Trung Quốc, tác giả cuốn sách nên đọc "The Hundred Years Marathon" (2), nói : từ 50 năm nay, Hoa Kỳ theo một chính sách ngây thơ "hợp tác xây dựng" với Trung Quốc.
Người ta nghĩ Trung Quốc đang trên đường dân chủ hóa, có cùng một hoài bảo như Mỹ. Người ta nghĩ sự trợ giúp của Mỹ cho một nước Tầu còn yếu, với giới lãnh đạo suy nghĩ như chúng ta, sẽ giúp Trung Quốc trở thành một cường quốc dân chủ, yêu hòa bình, không có tham vọng bành trướng địa phương cũng như toàn cầu. Thực tế đã chứng minh ngược lại.
Trong nhiều năm qua, khi còn yếu, Trung Quốc đóng vai trò hiền lành đó. Nhưng kể từ 2007, Michael Pillsbury nói, Trung Quốc thay đổi thái độ, nhất là từ khi Tập Cận Bình lên cầm quyền, lợi dụng thế yếu của Hoa Kỳ sau cuộc khủng hoảng kinh tế. Khởi đầu là Biển Đông. "Trước đó , người Tầu nói với tôi, họ không phải là một cường quốc lãnh đạo, bởi vì họ không có hàng không mẫu hạm và căn cứ quân sự ở nước ngoài. Ngày nay, họ có cả hai. Việc xây dựng một căn cứ trên các đảo Hoàng Sa, Trường Sa có mục tiêu chiến lược chống các nước láng giềng, bảo vệ quyền lợi kinh tế Trung Quốc. Tôi đã dự một hội nghi ở Bắc Kinh, trong đó người ta giải thích rằng kinh tế quốc gia phát triển nhanh nhất là nhờ các tài nguyên ngoài biển, từ dâu lửa, dầu khí tới hải sản".
Mua, dễ và rẻ hơn là đánh chiếm
Pillsbury nói có thể có đụng độ ở Biển Đông, vì Trung Quốc có thói quen hành động như vậy, để dằn mặt đối phương. Nhưng thực ra, người Tầu rất thực tiễn. Họ không cần chiến tranh. "Họ có thể chiếm than đá, dầu lửa qua những công ty quốc doanh đặt cơ sở ở nước ngoài. Cựu chủ tịch nước Hu Jin-tao (Hồ Cẩm Đào) đã nói mua Đài Loan dễ và rẻ hơn là đánh chiếm Đài Loan".
Pillbury nói cái hiểm họa là năm 2049, PIB của Trung Quốc sẽ gấp đôi PIB Hoa Kỳ. Hãy tưởng tượng những tai họa (nếu Trung Quốc trở thành cường quốc số 1) : nạn ô nhiễm, tệ trạng ăn cắp kỹ thuật, và sự ưu ái của Trung Quốc đối với những nhà độc tài như Assad hay Mugabe. Nhưng nếu mức tăng trưởng kinh tế của Hoa Kỳ đạt tới 4%, và mức tăng trưởng của Trung Quốc thụt lùi hay chậm lại, Hoa Kỳ vẫn là cưòng quốc số 1.
Để kết luận, Pillsbury tỏ ra bi quan. Ông nói muốn đương đầu với Tầu, Hoa Kỳ thay đổi hoàn toàn chính sách, coi Trung Quốc là một nước cạnh tranh, không phải là một quốc gia phải giúp đỡ. Phải kiếm ra những lãnh vực có thể làm áp lực. Khuyến khích các quốc gia trong vùng liên kết thành một khối để Trung Quốc bớt hung hăng. Bảo vệ những người chống chế độ, ủng hộ những người muốn cải cách. "Hoa Kỳ mới bắt đầu thức dậy. Hy vọng chưa quá trễ".
Những người đáng lo ngại hơn một ngàn lần là người Việt Nam. Nhìn những gì xẩy ra ở Lào, đang diễn ra ở Boten, nghe lại câu nói của Hồ Cẩm Đào, chúng ta không khỏi ớn lạnh. Mua Đài Loan dễ và rẻ hơn là đánh chiếm Đài Loan.
Đối với Đài Loan, đó là lý thuyết, vì Đài Loan là một nước dân chủ, không có lãnh tụ bán nước, và nhân dân Đài Loan sẽ không để cho ai bán một tấc đất. Ở Việt Nam, trái lại, đó là một thực tế. Lãnh thổ đã dần dần bán cho Tầu. Mua Việt Nam dễ và rẻ hơn đánh chiếm Việt Nam.
Từ Thức
Paris 07/08/2017
(1) Les nouvelles ambitions de la Chine, Le Point. N°N° 2343 . 3 Oct 2017. France
(2) The Hundred Years Marathon, Michael Pillsbury.