Ngày 22/05/2024, sau khi ông Võ Văn Thưởng từ chức từ 2 tháng trước, ông Tô Lâm được Quốc hội Việt Nam khóa XV bầu làm Chủ tịch nước.
Dấu ấn ngoại giao cây tre của Nguyễn Phú Trọng - Báo Tin Tức Việt Nam / Ảnh minh họa
Ngày 19/07/2024, ông Nguyễn Phú Trọng qua đời với cương vị Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam.
Ngày 3/8/2024, ông Tô Lâm được Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam bầu làm Tổng bí thư tại Hội nghị Trung ương bất thường khóa XIII.
Từ ngày 18 đến 20/08/2024, ông Tô Lâm dành chuyến công du đầu tiên tới Trung Quốc, trên cương vị Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam kiêm Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Từ ngày 22 đến 25/09/2024, ông Tô Lâm đến New York để tham dự các sự kiện quan trọng do Liên Hợp Quốc tổ chức. Theo trang fanpage của RFA cho biết : "Một đoạn trong bài phát biểu của Tổng bí thư - Chủ tịch nước Tô Lâm tại đã bị báo chí trong nước cắt bỏ : "Trong Cách mạng Tháng 8, những người bạn Mỹ là lực lượng nước ngoài duy nhất bên cạnh Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã được mời tham dự Lễ Tuyên ngôn độc lập ngày 2-9-1945 và chứng kiến Hồ Chủ tịch trích dẫn Tuyên ngôn độc lập Mỹ. Hôm đó, tại quảng trường Ba Đình lịch sử, trên khán đài nổi bật khẩu hiệu "Hoan nghênh phái đoàn Mỹ" vào sáng ngày 27/09/2024 theo giờ miền Đông Hoa Kỳ. Việc cắt bỏ cũng không có bất kỳ lời đính chính hay giải thích nào khác [1].
Ngày 29/09/2024, báo VnExpress đưa tin : "...Khoảng 6h ngày 29/9, khi tàu cách đảo Chim Yến gần 15 hải lý (hơn 28 km), anh Biên phát hiện tàu sắt chạy với tốc độ cao, hướng về tàu mình. Một giờ sau, tàu sắt bắt kịp tàu cá. Lúc này ngư dân mới nhìn rõ tàu đang rượt đuổi mang số hiệu 301 của Trung Quốc...". Việc tấn công ngư dân Quảng Ngãi tại quần đảo Hoàng Sa, gây nhiều thương tích nặng nề cho ngư dân Việt Nam từ phía Trung Quốc.
Ngày 7/10/2024, trong chuyến công du đến Pháp quốc, Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Tô Lâm đã nêu quan ngại về tình hình leo thang căng thẳng tại Trung Đông, Ukraine và cả tại biển Đông trước Tổng thống Pháp và nhiều quốc gia tham dự [3].
Từ ngày 12 đến 14/10/2024, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường sẽ có chuyến thăm đến Việt Nam, theo lời mời của Thủ tướng Phạm Minh Chính [4].
Những mốc thời gian nêu trên cho thấy - không đầy 3 tháng - sau khi ông Trọng qua đời, dường như có khá nhiều xáo trộn trong nội bộ thuộc Bộ Chính trị - cơ quan cao nhứt của Đảng cộng sản Việt Nam, dù cho đến nay, về đường lối đối ngoại, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam vẫn xác định "là bạn, đối tác tin cậy và thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế"… được ghi rõ tại Điều 12 trong Hiến pháp 2013. Giới quan sát tỏ ra khó hiểu, phát biểu của ông Tô Lâm ca ngợi về Người bạn Mỹ đã sát cánh cùng ông Hồ Chí Minh lại bị cắt bỏ, khi đối chiếu với Điều 12 của Hiến pháp. Bởi đây là tuyên bố chánh thức của nguyên thủ quốc gia với hai vị trí Tổng bí thư và Chủ tịch nước, trước bạn bè năm châu bốn biển. Điều càng lấy làm lạ, việc cắt xén như vậy, diễn ra sau hai ngày so với lúc phát biểu. Cách cắt xén như vậy cho thấy báo chí Việt Nam không chuyên nghiệp trong chuyên môn và ấu trĩ trong tư duy, tỏ ra coi thường không chỉ đối với dân trong nước mà còn đối với thế giới.
Điều đáng lo ngại hơn, ngư dân Quảng Ngãi bị lính Trung Quốc hành hung với thương tích nặng, diễn ra đúng hai ngày sau khi phát biểu của ông Tô Lâm ca ngợi "Người bạn Mỹ" bị cắt bỏ. Người bạn Trung Quốc có lẽ định dằn mặt Người bạn Việt Nam dễ dàng "sứt đầu mẻ trán" khi có động thái "trên mức tình cảm" với Người bạn Mỹ (?!).
Báo Dân Trí ra ngày 3/10/2024 cho biết : Ngư dân Việt Nam "chỉ biết ôm đầu chịu trận" đồng thời loan báo : "Bộ Ngoại giao Việt Nam đã giao thiệp nghiêm khắc với Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội [...] yêu cầu Trung Quốc khẩn trương điều tra và thông báo kết quả cho phía Việt Nam" [5].
Trong chuyến thăm sắp tới, không biết Thủ tướng Phạm Minh Chính có nhận được kết quả thông báo của Thủ tướng Lý Cường, sau khi điều tra rõ thủ phạm cùng những hành vi côn đồ - hung hãn hay không nhưng báo Dân Trí sáng ngày 9/10/2024 có bài "3 Thủ tướng ăn sáng, bàn việc đẩy mạnh kết nối giao thông kinh tế" với tấm hình Thủ tướng Lào đứng chính giữa, còn Thủ tướng Campuchia và Thủ tướng Việt Nam đứng hai bên [6], tựa như biểu trưng Lào đang đóng vai trò "hàn gắn" lòng tin Việt Nam - Campuchia, sau khi kinh đào Phù Nam được khởi công xây dựng, bất chấp lo ngại từ dư luận trong và ngoài nước.
Viếng thăm đến đại học Columbia vào sáng 23/09/2024, ông Tô Lâm tuyên bố [7] : "Con đường phát triển của Việt Nam không thể tách rời xu thế chung của thế giới và nền văn minh nhân loại. Truyền thống của người Việt Nam là "giàu vì bạn". Bạn là thành tố quan trọng cho tất cả các quốc gia, dù lúc bình an hay hữu sự. Ông bà Việt Nam cũng để lại tục ngữ "Chọn bạn mà chơi"...
Nam Gia
Nguồn : RFA, 09/10/2024
Chú thích :
[1] https://www.facebook.com/RFAVietnam/posts/pfbid034SXaCVkDHWtGJhG7TNXnvFx...
[2] https://vnexpress.net/4-gio-ngu-dan-bi-tau-trung-quoc-tan-cong-o-hoang-s...
[3] https://www.facebook.com/reel/444591858113842
[4] https://nld.com.vn/thu-tuong-trung-quoc-ly-cuong-tham-viet-nam-196241008...
[5] https://dantri.com.vn/lao-dong-viec-lam/ngu-dan-bi-tan-cong-da-man-giua-...
[6] https://dantri.com.vn/xa-hoi/3-thu-tuong-an-sang-ban-viec-day-manh-ket-n...
[7] https://www.facebook.com/RFAVietnam/posts/pfbid031g6ern3HWR7Dx76AfXMnjbz...