Hai ngày vừa qua, cộng đồng mạng, đặc biệt trên facebook đã dậy sóng vì một bài viết của ông Phó Giáo sư Tiến sĩ Bùi Hiền trong cuốn sách mới xuất bản, tựa đề "Ngôn Ngữ ở Việt Nam – Hội nhập và Phát triển" (Tập 1). Nhiều tờ báo trong nước như Thanh Niên, Dân Trí, Tuổi Trẻ… đều lên tiếng về bài viết này.
"Ngôn Ngữ ở Việt Nam – Hội nhập và Phát triển" (Tập 1).
Bài "Chữ quốc ngữ và hội nhập quốc tế" của tác giả Bùi Hiền nói trên, với đề xuất thay đổi một số mẫu tự khi viết, dựa theo cách phát âm trong tiếng Việt như : Záo Zục (giáo dục), N`à nướk (nhà nước), qười zân tộk (người dân tộc), Qôn qữ (ngôn ngữ), wủ tướq (thủ tướng)… đã gây rất nhiều tranh cãi. Hầu hết độc giả đều không chấp nhận đề án mang tính cách mạng chữ viết theo sự "nghiên cứu" của tiến sĩ Bùi Hiền. Hai chữ nghiên cứu được người cho vào ngoặc kép vì không hiểu đây có thật sự là môt công trình nghiên cứu nghiêm túc, có tính hàn lâm hay chỉ là cơn bốc đồng của một người muốn nổi tiếng, chơi bạo, lấy tiếng… ngu và điên.
Đang tò mò tìm kiếm bài viết của ông Bùi Hiền xem ngang dọc ra sao thì có người nhấn chuông. Mở cửa, vừa vui vừa ngạc nhiên, khách là ông thầy Ng. dạy Việt văn ở trung học, sống cùng thành phố. Mời thầy vào phòng khách, trong lúc tôi pha cà phê, thầy nhìn quanh, thấy laptop đang chạy, thầy Ng. hỏi :
– Em đang làm việc hả ?
– Dạ không ! Em đang coi thiên hạ ném đá một ông Phó giáo sư tiến sĩ về ngôn ngữ học đưa ra dự án thay đổi cách viết tiếng Vịệt và định viết một bài về chuyện đó. Thầy biết chuyện đó không ?
– Thầy có nghe nói, chuyện ông phó giáo sư tiến sĩ Bùi Hiền phải không ?
– Dạ ! Thầy nghĩ sao ?
Thầy Ng. không trả lời ngay. Chờ tôi mang cà phê ra, bỏ hai cục đường nhỏ vào trong tách, vừa khuấy nhẹ tách cà phê cho tan đường, thầy hỏi :
– Em định viết gì về việc đó ?
– Em định phân tích bài viết của ông Bùi Hiền.
– Em ở tù cải tạo 3 năm, sống thêm 3 năm với cộng sản rồi mới ra đi. Coi như 6 năm sống với cộng sản, dường như em vẫn chưa học được nhiều kinh nghiệm xương máu về họ. Thầy có đọc một số bài viết của em trên báo mạng Đàn Chim Việt, báo Tiếng Dân, trước đây là trang Anh Ba Sàm… thầy thấy đa số các bài viết của em dường như chỉ chạy theo sự kiện, phê phán, chỉ trích chế độ cộng sản, ít khi đưa ra được phương thức, kế hoạch hành động nào để thúc đẩy sự đấu tranh của người dân trong nước. Trước đây em có những bài viết khá, đưa ra được những chiến thuật, chiến lược hoạt động, nên tiếp tục viết theo hướng đó.
Cái nguy hiểm, gian manh của truyền thông cộng sản là khi có một biến cố quan trọng cần phải đánh lạc hướng dư luận, họ sẽ tung ra một hai sự kiện giật gân cho những người đang bực tức, căm phẫn chế độ có nơi xả áp lực.
Lời nhận xét của thầy Ng. khiến tôi ngỡ ngàng. Hứng thú viết phân tích bài của ông Bùi Hiền tan biến, tôi im lặng nhìn thầy. Thầy Ng. nhìn tôi độ lượng :
– Em phí nhiều thời gian vào những chuyện không đáng để mình bận tâm. Điều cần thiết là xây dựng ý thức, hướng dẫn họ nên đấu tranh ra sao, làm cách nào để liên kết sức mạnh, đạt được hiệu quả...
Nhấp một ngụm cà phê, thầy Ng. tiếp :
– Nội dung đề xuất của Bùi Hiền không quan trọng, chẳng có gì đáng bàn. Cho dù đó có là một công trình nghiên cứu mang tính hàn lâm đi chăng nữa cũng khó lòng áp dụng trong điều kiện xã hội Việt Nam hiện nay.
Điểm cần phải nói là dân trên mạng xã hội, dân trong nước, báo chí… ồn ào phê phán, đả kích đề xuất của Bùi Hiền mà quên đi những thực tế đang diễn ra từng ngày, từng giờ cần phải, không những chỉ lên án, chỉ trích mà còn phải có hành động tức khắc, như việc bộ Tài nguyên và môi trường cho phép Công ty Gang thép Hưng Nghiệp xả thải quá mức quy định (1). Một việc khác cũng không kém phần quan trọng là phiên tòa phúc thẩm xử Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh vào ngày 30/11/2017 sắp tới đây.
Em hãy đi hết một vòng bạn bè trên Facebook rồi đếm xem có bao nhiêu stt nói về phiên tòa phúc thẩm xử Mẹ Nấm Như Quỳnh vào ngày 30/11/2017, bao nhiêu người đưa tin hay viết ý kiến về việc bộ Tài nguyên và môi trường cho phép Formosa xả thải vượt tiêu chuẩn ? Cái nguy hiểm, gian manh của truyền thông cộng sản là khi có một biến cố quan trọng cần phải đánh lạc hướng dư luận, họ sẽ tung ra một hai sự kiện giật gân cho những người đang bực tức, căm phẫn chế độ có nơi xả áp lực.
Khoan bàn đến nội dung đúng hay sai, hữu ích hay không từ cái đề xuât thay đổi cách viết trong tiếng Việt. Khi mọi người xúm xít, ồn ào, mê mãi, chúi đầu, chúi mũi vào bình luận, phê phán, khen, chê, ủng hộ, chống đối… đề xuất đó, chế độ cộng sản Việt Nam đã thành công trong việc di chuyển áp lực trong vụ xả thải vượt tiêu chuẩn của Formosa, vụ xử phúc thẩm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh sang một hướng khác. Thầy gọi đó là mắc bẫy định hướng dư luận.
Nó đánh đúng vào tâm lý xốc nổi của đám đông, do áp lực bị chèn ép, ức hiếp trong đời sống, không dám vùng lên phản đối chế độ, có một nơi dễ dàng trút sự giận dữ bằng cách chửi rủa những người không đồng quan điểm với mình. Chính thái độ đó của nhiều người sẽ ảnh hưởng nặng nề đến sự khách quan trong phán đoán, tôn trọng sự khác biệt nhận thức, suy nghĩ của người khác. Thế thì đấu tranh cho tự do, dân chủ để làm gì khi mà sự một khác biệt, một ý kiến thay đổi hiện trạng, dù hay hoặc dở đã bị bóp chết ngay từ đầu ?
Tôi ngồi yên lặng, không uống nổi một hớp cà phê. Những lời của thầy Ng. xoáy mạnh vào đầu. Quả thât không có lời cảnh tỉnh của thầy, suýt chút nữa tôi cũng đã chạy theo đám đông, viết bài phân tích đề xuất của Phó giáo sư tiến sĩ Bùi Hiền mà quên đi những chuyện khác. Thấy tôi ngồi yên không nói gì, thầy Ng. tiếp :
– Cộng sản nó ngu, nó ít học, nhưng ít ra nó còn biết rút kinh nghiệm. Còn người dân Việt, nhất là anh em, tạm gọi là thành phần cấp tiến, thì đến cái đầu sợi dây kinh nghiệm nằm ở đâu còn không biết nên sau nhiều vụ việc vẫn chẳng rút được chút kinh nghiệm nào. Vẫn để bản thân bị dẫn dắt vào những điều vớ vẩn mà cứ nghĩ mình thông tuệ. Và đó chính là nỗi đau, nỗi mất mát, là điều càn phải sửa, phải bàn chứ không phải là việc tìm coi một đề xuất ngu ngốc nó ngu chỗ nào.
Nói xong, thầy Ng. cầm tách cà phê uống cạn, đứng lên :
– Thôi ! Thầy về ! Em hãy suy nghĩ lại xem thầy nói có đúng không ? Nếu thấy sai, em cứ qua gặp thầy. Lúc nào thầy cũng sẵn sàng nghe lời phản biện của em.
Thạch Đạt Lang
Nguồn : Tiêng Dân, 26/11/2017
**********************
(1) Đọc thêm :
Bộ Tài nguyên và môi trường cho Formosa xả thải quá mức cho phép (Người Việt, 24/11/2017)
Bộ Tài nguyên và môi trường "đặc cách" cho công ty Gang Thép Hưng Nghiệp (Formosa Hà Tĩnh) xả thải quá mức cho phép, theo báo Tiền Phong.
Hệ thống ống khói tại các lò của Formosa được ghi nhận đang xả thải quá mức cho phép nhiều lần. (Hình : Zing)
Báo này cho hay, trong lúc Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp sản xuất thép năm 2013 quy định hàm lượng oxy tham chiếu là 7%, thì Bộ Tài nguyên và môi trường cho phép lên đến 15%.
"Hệ quả là nồng độ độc hại trong khí thải của Formosa đang vượt mức cho phép nhiều lần so với quy chuẩn Việt Nam", báo Tiền Phong viết.
Công văn "ngoại lệ" cho phép nhà máy Formosa xả thải khi đó là do Thứ trưởng Bùi Cách Tuyến ký ngày 9 tháng Giêng, 2014, tức trước thời điểm xảy ra thảm họa cá chết ở các tỉnh miền Trung.
Báo Tiền Phong cũng cho hay, ngày 6 tháng Mười Một, Sở Tài nguyên và môi trường Hà Tĩnh ký công văn gửi bộ này "đề nghị xem xét, chỉ đạo việc Formosa Hà Tĩnh đang xả khí thải vượt mức cho phép".
Công văn ghi : "Sở Tài nguyên và môi trường Hà Tĩnh thấy rằng, công ty Formosa đang sử dụng các loại nguyên liệu đầu vào như hiện nay nhưng khí thải tại lò thiêu kết (một bước trong quá trình luyện kim) có nhiều thời điểm vượt quy chuẩn, do đó trường hợp Formosa tái sử dụng các loại bùn, bụi mà chưa đầu tư hệ thống khử lưu huỳnh, nitơ, dioxin (theo báo cáo của Formosa dự kiến đến năm 2020 mới thi công xong), thì việc xử lý khí thải tại xưởng thiêu kết sẽ không đảm bảo theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia".
Tờ báo còn cho hay hiện Bộ Tài nguyên và môi trường đang giao Tổng cục Môi trường biên soạn Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia mới về khí thải công nghiệp sản xuất thép. "Theo đó, quy chuẩn mới vẫn cơ bản giữ nguyên các thông số kỹ thuật về khí thải công nghiệp trong sản xuất thép, nhưng lại thay đổi hàm lượng oxy tham chiếu từ 7% lên 15%".
Hồi tháng Tư, mạng xã hội lan truyền tin công ty Formosa xả thải ra không khí chất dioxin. Ngay sau đó, Bộ Tài nguyên và môi trường phát đi thông cáo báo chí bác tin đồn trên mạng xã hội. Thông cáo của bộ này ghi : "Hoàn toàn có đủ cơ sở khoa học để khẳng định tin đồn trên các trang mạng xã hội là không chính xác. Trong quá trình luyện thép Formosa Hà Tĩnh có thể phát sinh ngoài chủ ý một lượng không đáng kể dioxin/furan từ công đoạn thiêu kết quặng sắt, tuy nhiên hoàn toàn có thể kiểm soát được quá trình này". Nghĩa là tuy bác tin đồn, nhưng công chúng có thể hiểu là Bộ Tài nguyên và môi trường gián tiếp khẳng định tin đồn.
Hồi tháng Ba, báo VietnamNet có bài cho biết Việt Nam cho dự án Formosa thuê đất 70 năm là "không trái luật" và viết thêm : "Đối chiếu với Luật Đầu Tư 2005, việc phê chuẩn cho các dự án thuê đất 50 năm hay 70 năm không sai. Còn việc Formosa xả thải gây ô nhiễm môi trường là thuộc trách nhiệm người quản lý, điều hành và khả năng kiểm tra giám sát". (T.K.)