Trên quan điểm của mình, tôi không chấp nhận luật sư chỉ là cây cảnh, vật trang trí để cho cơ quan tư pháp sử dụng nhằm phô diễn nền dân chủ giả hiệu và càng không chấp nhận trở thành diễn viên để cùng hợp diễn vỡ tuồng dựng sẵn.
Luật sư Huỳnh Văn Đông
Luật sư không chấp nhận trở thành diễn viên để cùng hợp diễn vỡ tuồng dựng sẵn.
Tuần rồi – bên bàn nhậu – tôi (lại) phải nghe một câu chuyện vui đã cũ, về giới luật sư :
Hàng rào phân cách giữa địa ngục và thiên đàng bị sụp. Thánh Phêrô đề nghị với Satan mỗi bên chịu một nửa chi phí để dựng lại nhưng "đối tác" lắc đầu quầy quậy. Ông thánh dọa :
- Vậy sẽ đưa ra tòa.
Satan cười khẩy :
- Trên đó làm gì có luật sư ? Họ ở cả dưới này mà.
Câu chuyện vừa kể có xuất xứ từ phương Tây. Dân Việt ưa chế riễu thầy bói, thầy bùa, thầy cúng, thầy đồ, thầy pháp, thầy mo, thầy tu, thầy địa lý, thầy phong thủy... nhưng thầy cãi thì không. Ở Việt Nam, luật sư là một nghề còn khá mới và chưa gây ra điều tiếng như những nơi khác. Đã thế, trong giới người này, không ít vị còn giữ được trọn vẹn tiết tháo khi đối mặt với cường quyền và bạo lực.
Một bông hoa hồng cho giới luật sư
Đại học Đông Dương khai giảng lần đầu vào năm 1907. Tác giả Trần Thị Phương Hoa (Institute for European Studies) cho biết thêm :
"Lần khai giảng thứ hai năm 1917 mở ra một hình thức mới cho trường - đó là mô hình bách khoa với nhiều trường kỹ thuật. Giai đoạn thứ ba từ 1932 đến 1945 khẳng định diện mạo của trường với ba thành tố : Trường Y, trường Luật và trường Khoa học...
Mặc dù trường đại học hạn chế số lượng thành viên, uy tín chuyên môn của Đại học Đông Dương tăng dần. Kể từ năm 1932, trường Y và trường Luật trở thành một phân hiệu của trường Y và Luật Paris".
Không chỉ muộn màng, ngành luật học ở Việt Nam còn gặp rất nhiều trắc trở :
"Ngày 17/11/1950, Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 158-SL, quyết định việc bổ sung cán bộ công nông vào ngạch thẩm phán và thăng bổ các thẩm phán tòa án nhân dân huyện lên tòa án nhân dân tỉnh… Từ đây, theo ông Vũ Đình Hòe, ‘các thẩm phán huyện, đa số là đảng viên cộng sản, chỉ qua lớp chính trị và nghiệp vụ’. Quan điểm lựa chọn thẩm phán chủ yếu 'đứng trên lập trường nhân dân’ của Hồ Chí Minh đã ảnh hưởng lâu dài đến nền tư pháp Việt Nam".
(Huy Đức, Bên Thắng Cuộc, tập II, OsinBook, USA, 2012).
Muốn biết nó ảnh hưởng đến "nền tư pháp Việt Nam ra sao", xin đọc thêm một đoạn văn khác – của một tác giả khác :
"Giữa trưa, Tiến, anh trung tá an ninh bây giờ thay Chí Hùng, đến báo tôi rằng Chính vừa bị bắt. Tôi nhăn mặt kêu lên : Sao đảng thích bắt người thế ?
....
Hôm xử Chính, tôi không ra đứng ở cổng tòa mà đến Hồng Ngọc tối trước. Đang trò chuyện thì ông luật sư K. gia đình mời bào chữa cho Chính đi vào. Một cái bóng lúp xúp. Cụp vai, cúi đầu thì thào dăm ba câu, cái dáng sợ bị nghe trộm, nhòm trộm. Tuy nhớn nhác nhưng ông trung thực, trước sau chỉ khe khẽ chối (nhưng lại gắt) : Tôi không cãi được… ý gia đình như thế thì không cãi được đâu. Hà, con gái cả Chính kêu lên : Thế thì im hả bác ? Lúng túng giây lát ông luật sư lại gắt giọng nhưng vẫn thì thào : Không cãi được mà. Tôi hỏi thế nghĩa là gia đình nhận tội thì cãi được ? Ông nói : Đã nhận thì cần gì cãi. Rồi lúp xúp đi ra. Ông biết trong bóng tối quanh đây đầy những con mắt lúc này đang theo đõi chặt. Rồi máy ghi âm. Có khi chụp ảnh nữa. Qua tư thế ọp ẹp, ông cố để lộ rõ ông đầu hàng Nhà nước"…
(Trần Đĩnh, Đèn Cù II, Westminster, CA, Người Việt, 2014).
Giới luật sư ở miền Nam không thế. Họ không "nhớn nhác", "lúp xúp", "cụp vai" hay "thì thào" mà nói rất to ("bằng loa phóng thanh") đàng hoàng để mọi người cùng nghe cho nó rõ :
"Vào ngày 23 tháng 4 năm 1977, Luật sư San đã dùng loa phóng thanh tuyên đọc bản ‘Tuyên ngôn Nhân quyền của những người Việt Nam khốn cùng’ ngay trước bậc thềm Nhà Thờ Ðức Bà – nơi có Công trường Kennedy ngay giữa trung tâm thành phố Sài Gòn.
Sự kiện này đã gây cho nhà nước cộng sản nổi giận điên cuồng đến độ họ đã ra tay truy bắt toàn bộ nhóm luật sư vào trại giam để thẩm vấn với những đòn trả thù đánh đập hành hạ đê tiện. Người lớn tuổi nhất trong nhóm, thì phải kể đến Luật sư Vũ Ðăng Dung, nguyên thủ lãnh Luật sư Ðoàn Tòa Thượng Thẩm Huế, rồi đến các luật sư có tên tuổi khác như Triệu Bá Thiệp, Nguyễn Hữu Giao, v.v
Theo nhiều nhân chứng là các cựu tù nhân chính trị sống cùng trại giam như Ðỗ Thái Nhiên, Vũ Ánh, Hồ Thành Ðức cho biết, thì anh San đã bị đánh đập tra khảo dữ dội nhất – nhưng anh San vẫn giữ được thái độ hiên ngang kiên cường trước mặt đám người đã nặng tay hành hạ đối với bản thân mình. Và anh San đã bị giam giữ đến trên 10 năm trong nhiều trại tù khắc nghiệt nhất – cụ thể như trại giam số 4 Phan Ðăng Lưu (tức Khám Lớn, Gia Ðịnh cũ), trại A20 ở Xuân Phước, Tuy Hòa".
["Thương Tiếc Luật Sư Trần Danh San (1937 -2013)", Đoàn Thanh Liêm].
Tuyên ngôn Nhân quyền của những người Việt Nam khốn cùng - Nguồn phóng ảnh : pham-v-thanh.blogspot
Bạn đồng tù với Trần Danh San, tác giả Phạm Đức Nhì cho biết thêm :
"Sau khi cùng luật sư Triệu Bá Thiệp soạn thảo bản ‘Tuyên ngôn Nhân quyền cho những người Việt Nam khốn cùng’, cả hai đã hẹn nhau đem loa phóng thanh đến Vương Cung Thánh Đường trịnh trọng tuyên bố trước bàn dân thiên hạ rồi tươi cười bước lên xe công an, đến số 4 Phan Đăng Lưu… ngồi tù. Anh nhỏ nhẹ nói : "Phải cho thế hệ sau biết để các em, các cháu có thêm nghị lực, dũng khí đi tiếp con đường chúng ta đi".
Tôi tin là Trần Danh San và Triệu Bá Thiệp đã gửi được thông điệp của họ cho thế hệ kế tiếp. Bước vào Thế kỷ XXI, Việt Nam đã xuất hiện nhiều vị luật sư trẻ tuổi, tài năng, và dũng cảm : "Nguyễn Văn Đài, Lê Công Định, Võ An Đôn, Huỳnh Văn Đông, Lê Trần Luật, Lê Thị Công Nhân, Lê Quốc Quân, Nguyễn Bắc Truyển …
Hiện tại Nguyễn Văn Đài và Nguyễn Bắc Truyển đang bị giam dữ không có lý do, cũng không có ngày xét xử. Cường quyền và bạo lực, tuy thế, đã không trấn áp được lương tri. Sau khi Ban Chủ nhiệm Đoàn Luật sư Phú Yên xóa tên luật sư Võ An Đôn, "đã có hơn 100 luật sư ký tên phản đối vụ kỷ luật Luật sư Võ An Đôn" (*). Về sự kiện này, trang Thông Tin Đức Quốc có lời bình luận : "Một hiện tượng hiếm hoi trong xã hội Việt Nam hôm nay".
Sự thực thì "hiện tượng" vừa nêu cũng không hiếm hoi gì lắm. Khi mặt trận truyền thông của chính phủ hiện hành chưa vỡ thì thông tin được bịt kín, thế thôi. Luật sư Nguyễn Hữu Thống vừa cho biết thêm :
"Sau khi cộng sản cướp chính quyền tại Miền Nam để thiết lập chế độc tài đảng trị, trong vòng 2 năm, từ 1975 đến 1977 có ít nhất 14 luật sư đã tuẫn tiết hay bị giam giữ. Luật sư Trần Chánh Thành đã quyên sinh không chịu khuất phục bạo quyền. Các vị khác đã đứng lên tố cáo nhà cầm quyền Hà Nội vi phạm nhân quyền và những quyền tự do căn bản của người dân.
Cuối năm 1975, trong vụ án Vinh Sơn, Luật sư Nguyễn Khắc Chính bị kết án tù chung thân về tội ‘âm mưu lật đổ chính quyền nhân dân’.
Qua năm 1976, Luật sư Trần Văn Tuyên, Thủ lãnh Luật sư đoàn Sài Gòn đã tuẫn tiết tại trại cải tạo Hà Tây. Sau đó, 3 người con trai Trần Vọng Quốc, Trần Tử Thanh và Luật sư Trần Tử Huyền đã bị kết án 12 năm, 5 năm và 3 năm về tội ‘tuyên truyền chống chế độ’. Đồng thời Luật sư thủ lãnh Lý Văn Hiệp đã bị kết án 12 năm tù cũng về tội này. Ngoài ra, các Luật sư Nguyễn Quý Anh và Nguyễn Hữu Doãn cũng bị giam 18 tháng về tội giả tạo nói trên...".
Thảo nào mà ở Việt Nam người ta ưa chế riễu thầy bói, thầy cúng, thầy đồ, thầy pháp, thầy mo, thầy tu, thầy địa lý, thầy phong thủy ..., và cả thầy thuốc nữa nhưng thầy cãi thì không. Ở đất nước này giới luật sư được tôn trọng, và họ quả xứng đáng.
Tưởng Năng Tiến
Nguồn : RFA, 01/01/2018 (tuongnangtien's blog)
(*) Chú thích :
1. Giới Luật sư lên tiếng phản đối kỷ luật Luật sư Võ An Đôn :
Trước quyết định của Ban chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Phú Yên xóa tên ra khỏi danh sách luật sư đối với Võ An Đôn, nhiều luật sư trong cả nước tỏ thái độ không đồng tình, đã có 20 luật sư ký tên kiến nghị Ban thường vụ Liên đoàn Luật sư Việt Nam xem xét lại. Bản kiến nghị đề ngày 10/12 đã được gửi trực tiếp đến Văn phòng Liên đoàn Luật sư Việt Nam vào ngày 12/12/2017.
Quý vị luật sư nào đồng tình với nội dung Kiến nghị, xin vui lòng cho biết ý kiến hoặc đơn giản để lại dấu (!) trên status này, chúng tôi sẽ tổng hợp lại thành danh sách, sau đó chuyển đến Văn phòng Liên đoàn Luật sư Việt Nam, bổ sung danh sách luật sư ký tên kiến nghị.
Bản kiến nghị do Luật sư Ngô Ngọc Trai soạn thảo và Luật sư Trịnh Vĩnh Phúc chỉnh lý, bổ sung.
Rất mong đồng nghiệp trên mọi miền đất nước hưởng ứng và chung sức.
Trân trọng,
1. Kiến nghị xem xét lại quyết định kỷ luật đối với Luật sư Võ An Đôn
Kiến nghị xem xét lại quyết định kỷ luật đối với Luật sư Võ An Đôn, ngày 10/12/2017 gửi Ban Thường vụ Liên đoàn Luật sư Việt Nam
2. Danh sách Luật sư ký tên ủng hộ
1. Luật sư Trịnh Vĩnh Phúc - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
2. Luật sư Trần Quang Thắng - Đoàn Luật sư Thành phố
Hồ Chí Minh
3. Luật sư Đặng Trọng Dũng - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
4. Luật sư Trần Bá Học - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
5. Luật sư Nguyễn Văn Miếng - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
6. Luật sư Phạm Tất Thắng - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
7. Luật sư Đặng Đình Mạnh - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
8. Luật sư Trần Hồng Phong - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
9. Luật sư Nguyễn Thị Dạ Thảo - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
10. Luật sư Đồng Hữu Pháp - Đoàn Luật sư tỉnh Thừa Thiên - Huế
11. Luật sư Lê Văn Luân - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
12. Luật sư Ngô Anh Tuấn - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
13. Luật sư Nguyễn Hà Luân - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
14. Luật sư Lưu Vũ Anh - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
15. Luật sư Lê Văn Hòa - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
16. Luật sư Hoàng Ngọc Giao - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
17. Luật sư Trần Vũ Hải - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
18. Luật sư Phan Thị Lan Anh - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
19. Luật sư Nguyễn Hoàng Trung - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
20. Luật sư Hà Huy Sơn - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
21. Luật sư Ngô Ngọc Trai - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
22. Luật sư Trần Anh Tùng - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
23. Luật sư Nguyễn Phan Long - Đoàn Luật sư Thành phố Cần Thơ
24. Luật sư Nguyễn Hòa - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
25. Luật sư Trần Văn Sỹ - Đoàn Luật sư tỉnh Vĩnh Long
26. Luật sư Trương Công Cường - Đoàn Luật sư tỉnh Kiên Giang
27. Luật sư Nguyễn Khả Thành - Đoàn Luật sư tỉnh Phú Yên
28. Luật sư Phạm Văn Tuyên - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
29. Luật sư Nguyễn Văn Kỷ - Đoàn Luật sư tỉnh Thừa Thiên - Huế
30. Luật sư Lê Mạnh Hùng - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
31. Luật sư Nguyễn Thạch Thảo - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
32. Luật sư Trần Minh Hùng - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
33. Luật sư Nguyễn Văn Từ - Đoàn Luật sư tỉnh Tây Ninh
34. Luật sư Trần Hà Xuân Phong - Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Tháp
35. Luật sư Lê Quang Hiến - Đoàn Luật sư tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
36. Luật sư Trần Văn Đức - Đoàn Luật sư Thành phố
Đà Nẵng
37. Luật sư Khương Đình Tiến - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
38. Luật sư Nguyễn Hữu Trung - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
39. Luật sư Lê Xuân Hậu - Đoàn Luật sư tỉnh Bình Dương
40. Luật sư Nguyễn Minh Anh - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
41. Luật sư Nguyễn Trần Chiêu Dương - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
42. Luật sư Lê Quang Vũ - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
43. Luật sư Trần Đăng Sỹ - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
44. Luật sư Nguyễn Ngọc Tuấn - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
45. Luật sư Trần Trung Thuận - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
46. Luật sư Man Đức Vương - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
47. Luật sư Hồ Minh Kính - Đoàn Luật sư tỉnh Bình Định
48. Luật sư Nguyễn Tiến Dũng - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
49. Luật sư Trần Dũng - Đoàn Luật sư tỉnh Cà Mau
50. Luật sư Nguyễn Văn Đồng - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
51. Luật sư Phạm Dũng - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
52. Luật sư Dương Vĩnh Tuyến - Đoàn Luật sư tỉnh Bình Phước
53. Luật sư Đinh Quốc Dũng - Đoàn Luật sư tỉnh Đồng Nai
54. Luật sư Đỗ Xuân Hiệu - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
55. Luật sư Cao Tiến Đạt - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
56. Luật sư Phạm Xuân Thọ - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
57. Luật sư Lê Văn Hồi - ĐoànLuật sư Thành phố Hà Nội
58. Luật sư Phan Thị Sánh - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
59. Luật sư Nguyễn Vượng Hải - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
60. Luật sư Nguyễn Hữu Phúc - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
61. Luật sư Bùi Thanh Bình - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
2. Luật sư Ngụy Thành Thắng - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
63. Luật sư Phạm Thùy Dung - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
64. Luật sư Trần Thùy Chi - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
65. Luật sư Nguyễn Thị Mỹ Uyên - Đoàn Luật sư tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
66. Luật sư Văn Minh Nam - Đoàn Luật sư tỉnh Lào Cai
67. Luật sư Trần Văn Đạt - Đoàn Luật sư tỉnh Bình Thuận
68. Luật sư Nguyễn Anh Vân - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
69. Luật sư Lê Thanh Tuấn - Đoàn Luật sư tỉnh Nghệ An
70. Luật sư Đỗ Phú Kim - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
71. Luật sư Đào Thị Lan Anh - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
72. Luật sư Lê Ngọc Luân - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
73. Luật sư Hoàng Xuân Sơn - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
74. Luật sư Nguyễn Văn Thành - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
75. Luật sư Nguyễn Văn Kiệm - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
76. Luật sư Trần Đình Dũng - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
77. Luật sư Đỗ Thành Nhân - Đoàn Luật sư Thành phố Đà Nẵng
78. Luật sư Lương Tống Thi - Đoàn Luật sư tỉnh An Giang
79. Luật sư Trần Việt Hùng - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
80. Luật sư Nguyễn Duy Bình - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
81. Luật sư Phạm Văn Tuấn - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
82. Luật sư Trần Hữu Kiển - Đoàn Luật sư tỉnh Bến Tre
83. Luật sư Nguyễn Thanh Sơn - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
84. Luật sư Nguyễn Ngọc Bảo Chi - Đoàn Luật sư tỉnh Đắk Lắk
85. Luật sư Trần Đình Đại - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
86. Luật sư Phạm Văn Thọ - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
87. Luật sư Phạm Thanh Tùng - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
88. Luật sư Ngô Đình Thuần - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
89. Luật sư Bùi Minh Bằng - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
90. Luật sư Nguyễn Thị Ninh Hòa - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
91. Luật sư Lê Minh Châu - Đoàn Luật sư tỉnh Cà Mau
92. Luật sư Giã Hoàng Nhựt - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
93. Luật sư Hoàng Cao Sang - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
94. Luật sư Trần Công Ly Tao - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
95. Luật sư Đinh Văn Thảo - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
96. Luật sư Hoàng Nguyên Bình - Đoàn Luật sư Thành phố Hà Nội
97. Luật sư Nguyễn Hồng Lĩnh - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
98. Luật sư Lê Văn Hoan - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
99. Luật sư Nguyễn Minh Thuận - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
100. Luật sư Phạm Công Út - Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh
(Gồm 100 luật sư tham gia ký tên và ủng hộ - Đợt 1)
Nguồn : TS Nguyễn Xuân Diện