Ăn cả… cỏ !
Trân Văn, VOA, 21/04/20148
Dư luận vừa lắng xuống sau khi ông Nguyễn Hạnh Phúc - Tổng thư ký quốc hội - khẳng định, dự luật về thuế tài sản chỉ là ý tưởng của một cơ quan cấp Vụ thuộc Bộ Tài chính chứ Quốc hội, Chính phủ chưa có kế hoạch thu thuế tài sản thì lại bùng lên trước tin nông dân xã Thiệu Dương, thành phố Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa phải nộp "phí đồng cỏ" (1).
"Phí đồng cỏ" được thu dựa trên "Quy ước đồng điền" và bản chất là "tiền thế chân" nhằm buộc nông dân phải lưu ý đến trâu, bò khi thả chúng ra ngoài gặm cỏ (Dương Đình Minh - Giám đốc Hợp tác xã Minh Anh)
Báo chí Việt Nam cho biết, sau khi Hợp tác xã Minh Anh được chính quyền xã Thiệu Dương chọn làm nhà thầu, thay mặt chính quyền địa phương cung cấp các dịch vụ : Bảo vệ đồng điền, bảo vệ thủy lợi nội đồng, khuyến nông... mỗi năm, nông dân xã này phải nộp trung bình là 100.000 đồng cho mỗi con bò mà họ thả ra khỏi nhà để ăn cỏ.
Tuy ông Dương Đình Minh - Giám đốc Hợp tác xã Minh Anh - đã giải thích, "phí đồng cỏ" được thu dựa trên "Quy ước đồng điền" và bản chất là "tiền thế chân" nhằm buộc nông dân phải lưu ý đến trâu, bò khi thả chúng ra ngoài gặm cỏ. Cuối năm, nếu trâu, bò không phá hoại ruộng vườn của người khác, nông dân sẽ được hoàn lại tiền nhưng "phí đồng cỏ" vẫn làm dư luận rúng động.
Sự rúng động ấy có thể vì xưa nay, Thanh Hóa vốn đã rất nổi tiếng về đủ loại phí trời ơi đất hỡi. Văn Song Nguyễn khẳng định, Thanh Hóa còn là địa phương "hà khắc nhất" trong chuyện buộc nộp phí. Facebooker này nhắc tới một loạt bài mà Trí Thức Trẻ đã đăng năm ngoái : Ở Thanh Hóa, an táng trẻ con cũng phải trả phí. Đại diện hệ thống công quyền xông vào nhà dắt bò, thu xe, thu giường, thu cả trợ cấp gia đình nghèo, gia đình liệt sĩ đểcấn trừ các khoản phí mà đương sự còn thiếu (2). Theo Văn Song Nguyễn, sau khi đã thu đủ thứ phí được áp đặt trên con người, giờ Thanh Hóa chuyển qua gia đoạn thu phí trên súc vật.
Bạn bè của Văn Song Nguyễn như Thanh Tuấn gọi "Quy ước đồng điền" mà Giám đốc Hợp tác xã Minh Anh nại ra như căn cứ để thu "phí đồng cỏ" là… "Quy ước thần thánh". Những Tuan Nguyen, Duong Vo, Peter PeterTran Tran đồng thanh nhận định, "Quy ước đồng điền" là một… phát kiến, những người soạn thảo quy ước này là nguồn nhân lực để cung cấp cho… Bộ Tài chính, cần chuyển họ ra Bộ tài chính để làm việc ngay lập tức. Dường như không còn sức để cười, Sam Thao thở than, chẳng lẽ đã đến lúc hệ thống công quyền "gặm cả cỏ", thay trâu, bò ăn cả cỏ với rơm ?
"Phí đồng cỏ" cũng trở thành một đề tài được bàn luận trên trang facebook của Trinh Bao Trang (3). Sâm Trần Văn tiết lộ, chẳng riêng Thanh Hóa, ở Hà Tĩnh chỉ có thể dắt trâu bò đường nếu đã trả phí ! Ngay sau khi Hạ Trắng rủa hệ thống công quyền "ăn như chó", An Phú lập tức "nói lại cho rõ" là rủa như thế chưa chính xác vì "chó không giành ăn với trâu, bò". Có thể vì đã… hết ý, Tran Minh Trung nài bạn bè trên facebook bày cho mình một "câu xứng đáng" để… chửi bọn này đi ! Chưa rõ là đùa hay thật, dẫn thông tin mới nhất từ báo giới, Trinh Bao Trang khen "may" vì ông Lê Anh Xuân - Chủ tịch thành phố Thanh Hóa - bảo rằng ông "vừa mới đọc báo", mới biết về chuyện "phí đồng cỏ" và do đang "đi công tác" nên đã điện thoại yêu cầu Phó Chủ tịch phụ trách kinh tế "về làm việc với xã Thiệu Dương" (4). Lê Cảnh không đồng ý, không thấy đó là "may" bởi đã có rất nhiều chuyện phi lý, dân chúng phản đối kịch liệt nhưng hệ thống công quyền không làm gì cả cho tới khi hệ thống truyền thông loan báo rộng rãi thì mới cho biết vừa… biết ! Lê Cảnh nêu thắc mắc, lãnh lương của dân mà như thế thì hàng ngày làm gì ? Phong Nguyễn trả lời : Bọn nó ngồi đấy đợi báo chí đưa tin !
"Họa vô đơn chí", giữa lúc "phí đồng cỏ" đang khuấy động dư luận, báo chí kể thêm, ở Thiệu Dương, nông dân còn phải đóng cả "phí xuống đồng" cho máy gặt (5). Dẫu Giám đốc Hợp tác xã Minh Anh đã nhấn mạnh, "phí xuống đồng" cũng là tiền thế chân. Khi cho máy gặt lên bờ, xuống ruộng, nếu chủ các máy gặt không làm hư hại hạ tầng thì họ sẽ được hoàn lại tiền. Ngược lại, tiền thế chân sẽ được dùng vào việc sửa chữa những hư hại hạ tầng do chủ máy gặt gây ra song yêu cầu nộp "phí xuống đồng" vẫn bị nguyền rủa. Những lời nguyền rủa hệ thống công quyền từ "hạ tầng cơ sở" đến "thượng tầng kiến trúc" vẫn như bướm xuân trên mạng xã hội.
Đó là hệ quả tất nhiên của việc bất chấp rên xiết, oán thán kéo dài suốt ba thập niên, thuế, phí ở Việt Nam vẫn vừa giữ sự… đa dạng, phong phú, vừa tiếp tục tăng không ngừng.
Không phải tự nhiên mà trong vài tháng gần đây, người sử dụng mạng xã hội đồng loạt so sánh thân phận của mình với thân phận của chị Dậu - nhân vật trong tiểu thuyết Tắt Đèn của Ngô Tất Tố, so sánh những viên chức trong hệ thống công quyền từ trung ương tới địa phương với những nhân vật được xem là đại diện cho "cường hào, ác bá" của dòng tiểu thuyết "hiện thực phê phán" mà hệ thống giáo dục xã hội chủ nghĩa từng chỉ trích không tiếc lời để tô vẽ cho sự ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa.
Trước khuynh hướng vừa kể, Anh Trung bỡn cợt trên trang facebook của Hồng Đức (6) rằng nhân dân hết sức… bậy bạ, bởi ông Mai Sỹ Diến - Phó Đoàn Đại biểu của dân chúng Thanh Hóa tại Quốc hội Việt Nam vừa mới phân trần, cho dù từ trẻ sơ sinh đến người già hết sức lao động phải đóng góp đủ thứ thì "chế độ ta làm gì có sưu cao, thuế nặng như thời phong kiến". Tú Doãn Bá thừa nhận "chúng" văn minh hơn phong kiến, thực dân vì thay "thuế" bằng "phí". Cong Trung Nguyen viết hoa nhận xét, kiểu "văn minh" ấy "tàn ác gấp triệu lần cường hào, ác bá ngày xưa" !
***
Không rõ giới lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam, giới lãnh đạo Quốc hội Việt Nam, giới lãnh đạo Chính phủ Việt Nam nghĩ gì khi người dùng mạng xã hội tại Việt Nam nhất loạt gọi Bộ Tài chính Việt Nam là "Bộ Vặt Lông" ?
Cũng không rõ họ có cảm thấy lo hay không khi nhiều người dùng mạng xã hội tại Việt Nam nhất loạt trích dẫn Á tế Á ca của cụ Phan Bội Châu :
"…Các thức thuế các làng thêm mãi, Hết đinh điền rồi lại trâu bò. Thuế chó cũi, thuế lợn bò, Thuế diêm, thuế tửu, thuế đò, thuế xe. Thuế các chợ, thuế trà, thuế thuốc, Thuế môn bài, thuế nước, thuế đèn. Thuế nhà cửa, thuế chùa chiền, Thuế rừng tre gỗ, thuế thuyền bán buôn. Thuế gò, thuế bãi, thuế cồn, Thuế người chức sắc, thuế con hát đàn. Thuế dầu mật, thuế đàn đĩ thoã, Thuế gạo rau, thuế lúa, thuế bông. Thuế tơ, thuế sắt, thuế đồng, Thuế chim, thuế cá, khắp trong lưỡng kì. Các thức thuế kể chi cho xiết. Thuế xia kia mới thật lạ lùng, Làm cho thập thất cửu không, Làm cho xơ xác, khốn cùng chưa thôi.…".
Kể cả Tuyên Ngôn Độc Lập mà ông Hồ Chí minh đọc hôm 2 tháng 9 năm 1945 ở Quảng trường Ba Đình : "…Chúng đặt ra hàng trăm thứ thuế vô lý, làm cho dân ta, nhất là dân cày và dân buôn trở nên bần cùng. Chúng không cho các nhà tư sản ta ngóc đầu lên. Chúng bóc lột công nhân ta một cách vô cùng tàn nhẫn…" để so sánh với thực tại.
Hệ thống giáo dục xã hội chủ nghĩa từng dạy dỗ nhiều thế hệ rằng, bối cảnh xã hội Việt Nam ở thời điểm 1930 - 1940 chính là "đêm trước của một cuộc cách mạng", rằng "…Cũng có lúc bầm gan tím ruột, vạch trời kêu mà tuốt gươm ra. Cũng xương cũng thịt cũng da, Cùng hòn máu đỏ, giống nhà Lạc Long. Thế mà chịu trong vòng trói buộc, Bốn mươi năm nhơ nhuốc lầm than. Thương ôi ! Bách Việt giang san, Văn minh đã sẵn, khôn ngoan có thừa. Hồn mê mẩn tỉnh chưa, chưa tỉnh ? Anh em ta phải tính nhường sao" là chuyện phải làm. Giờ, nhân tâm cũng hệt như thế mà thuế, phí vẫn dồn dập thì quả là lạ !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 21/04/2018
(1) http://danviet.vn/nha-nong/chuyen-dong-troi-o-thanh-hoa-chan-tha-trau-bo-phai-nop-phi-co-867780.html
(2) https://www.facebook.com/groups/nhabaocongdan/permalink/738756873180753/
(3) https://www.facebook.com/groups/nhabaocongdan/permalink/738671963189244/
(6) https://www.facebook.com/groups/nhabaocongdan/permalink/738610423195398/
******************
Sau phí chăn thả trâu, bò : Giật mình với những khoản thu vô lý khác (Dân Việt, 21/04/2018)
Những ngày gần đây, dư luận đang xôn xao về việc thu phí chăn thả trâu bò của Hợp tác xã Dịch vụ Minh Anh ở xã Thiệu Dương (Thành phố Thanh Hóa). Tuy nhiên, trên thực tế, việc tùy tiện thu các loại phí vô lý không hề hiếm ở nhiều làng quê. Điều đáng nói là người dân rất bức xúc, nhưng "phép vua thua lệ làng", kêu thì cứ kêu và nộp thì vẫn phải nộp.
Nuôi ong thu phí, xác nhận mất 10 lần tiền
Còn nhớ mùa ong lấy mật năm ngoái, nhiều người "méo mặt" khi di chuyển đàn ong đến địa bàn xã Kỳ Tây, huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh), bởi họ phải nộp từ 2-3 triệu đồng mới được đặt đàn ong "ăn mật". Chính quyền xã Kỳ Tây khẳng định việc đóng tiền là tự nguyện và số tiền này dùng để chi cho công an xã nhằm đảm bảo tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.
"Giấy mời" đến nộp phí nuôi ong của công an xã Kỳ Tây.
Tuy nhiên, các hộ nuôi ong lại cho rằng khoản thu này là vô lý và họ bị bắt buộc và công an xã đến từng trại để thu tiền. Mỗi trại phải nộp 3 triệu đồng, nhưng các hộ xin giảm còn 2 triệu vì ong đang mất mùa.
Giải thích về việc "phí tự nguyện" nhưng lại có giấy yêu cầu nộp tiền, vị chủ tịch UBND xã Kỳ Tây nói : "Công an xã gửi giấy mời về các hộ, viết như vậy là do lỗi đánh máy". Còn ông trưởng công an xã lại nói rằng : "Xã giao cho công an đốc thúc thu tiền, giấy mời không sai".
Mới đây, anh Trịnh Văn Tuấn ở xã Mai Phụ (huyện Lộc Hà - Hà Tĩnh) đăng trên trang cá nhân của mình bức ảnh biên lai thu tiền lệ phí xác nhận tình trạng hôn nhân cao gấp 10 lần quy định.
Mức thu phí xác nhận tình trạng hôn nhân chỉ là 10.000 đồng nhưng cán bộ UBND xã Mai Phụ thu gấp 10 lần với lý do "tiền tự nguyện phúc lợi".
Theo anh Tuấn, anh tới UBND xã Mai Phụ để xin giấy xác nhận tình trạng hôn nhân, xong việc chị Hoan phụ trách văn thư yêu cầu anh nộp 100.000 đồng lệ phí có biên lai kèm theo như hình. Anh Tuấn nghi ngờ và sau khi tìm hiểu theo Nghị quyết số 26/2016/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Tĩnh và Thông tư số 226/2016/TT-BTC quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí chứng thực thì mức thu thực tế chỉ là 10.000 đồng.
Anh Tuấn bức xúc khi quay lại xã để xác nhận thì nhận được câu trả lời đó là tiền tự nguyện phúc lợi cho địa phương. Sau đó, chị văn thư đưa một tờ đơn "tự nguyện phúc lợi" và bảo anh Tuấn ký vào.
Không làm ruộng vẫn phải đóng tiền bê tông nội đồng
Xã Hưng Lộc (Hậu Lộc - Thanh Hóa) yên bình như bao làng quê khác, nhưng cuộc sống của người dân nơi đây chưa bao giờ hết "dậy sóng" bởi những khoản phí rất vô lý. Nhà chị Nguyễn Thị Nhung ở thôn Thái Hòa, cả thôn ai cũng ái ngại, xót xa cho hoàn cảnh của chị. Chị Nhung sinh năm 1991, một mình nuôi con nhỏ bởi vừa mất chồng sau một tai nạn thương tâm. Nhà có 3 mẹ con, nhưng chị Nhung bảo, số tiền hàng tháng đóng cho xã "chẳng thua hộ nào".
"Họ thu vô lý lắm, nhà em không có ruộng, thế mà vẫn phải đóng tiền làm đường bê tông nội đồng. Em có thắc mắc nhưng chả được, họ bảo quy định thế rồi", chị Nhung bức xúc.
Tương tự, ông Nguyễn Chí Chanh, đảng viên 31 tuổi Đảng bảo ở thôn Thái Hòa cũng bức xúc vì nhiều khoản thu vô lý của địa phương.
Ông Chanh bảo, để thúc thu, đối với những gia đình khó khăn chưa đóng ngay tắp lự sau mỗi vụ đóng góp thì chính quyền sẽ cử đoàn công tác đặc biệt đến… vận động. "Họ thành lập đoàn để đến nhà, ban đầu là vận động, nhưng sau đó là dọa nạt".
Theo ông Chanh, ở Thái Hòa, dù tiền điện đã thu riêng nhưng không hoàn thành các khoản thu khác, đã có gia đình bị cắt điện.
Máy gặt muốn xuống đồng phải đóng phí - chuyện xôn xao xứ Thanh mấy ngày qua.
Những năm trước, tình trạng một số hộ dân nuôi thả gia súc bừa bãi phá hoại hoa màu, bờ vùng, bờ thửa của người dân xã Thiệu Dương (Thành phố Thanh Hóa) thường xuyên xảy ra. Lấy lý do này, Hợp tác xã Dịch vụ Minh Anh đã đưa ra mức thu phí chăn thả với trâu bò là 100.000 đồng/con, mức thế chấp với mỗi con trâu, bò là 300.000 đồng/con.
Chưa hết, các hộ có máy gặt, máy lồng cũng bắt buộc phải nộp tiền thế chấp. "Vì chủ máy mỗi khi đưa máy ra đồng sẽ làm ảnh hưởng đến bờ vùng, bờ thửa và hệ thống mương thủy lợi, nếu chủ máy không tự sửa chữa thì phải chịu trừ vào khoản tiền đã đặt cọc.
Theo lý giải của ông Dương Đình Minh, Chủ tịch Hợp tác xã thì "Đến cuối năm, chúng tôi sẽ hoàn trả số tiền đã thế chấp nếu hộ không để gia súc phá hoại hoa màu của nhân dân. Tất cả các hộ dân đã đồng ý thống nhất trong hội nghị. Về việc thu phí chăn thả trâu, bò là Hợp tác xã dựa trên quy ước đồng điền do UBND xã ban hành từ lâu đời rồi, chúng tôi chỉ kế thừa thôi".
Được biết, "quy ước đồng điền" mà Hợp tác xã Minh Anh đưa ra chỉ là một văn bản đóng dấu bản sao do Hợp tác xã tự lập nên từ tháng 1/2018 để yêu cầu người dân phải thực hiện việc đóng phí. Thống kê sơ bộ, trên địa bàn xã Thiệu Dương có 19 hộ có máy gặt, máy lồng đều đã đóng tiền thế chấp. Có 19 hộ dân đã phải đóng phí cho trâu, bò khi chăn thả ngoài đồng.
Thiết nghĩ, xã hội hóa là xu hướng cần thiết trong nhiều lĩnh vực, nhưng cách triển khai như thế nào cho hợp tình hợp lý lại là việc không hề đơn giản. Trong khi Chính phủ đang kêu gọi các bộ ngành giảm tối đa các loại phí không cần thiết, thì cách làm từ cơ sở như những câu chuyện nêu trên đang đi ngược chủ trương tốt đẹp mà chúng ta đang hướng tới.
Danh Hùng tổng hợp
*******************
Chuyện động trời ở Thanh Hóa : Chăn thả trâu, bò phải nộp phí... cỏ (Dân Việt, 19/04/2018)
Mỗi con trâu, bò ra đồng ăn cỏ phải đóng 100.000 đồng phí đồng cỏ/năm, 300.000 đồng tiền thế chấp. Một gia đình nông dân nuôi từ 3 con trâu, bò trở lên phải bỏ tiền triệu "đặt cọc" cho hợp tác xã. Chuyện lạ đời đang xảy ra tại xã Thiệu Dương, thành phố Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa.
Quy định lạ kỳ
Theo phản ánh của người dân xã Thiệu Dương (Thành phố Thanh Hóa), Hợp tác xã Dịch vụ Minh Anh hiện đang ép người dân phải đóng những khoản vô lý, nếu muốn nuôi trâu, bò và đem ra đồng chăn thả thì phải nộp tiền cho Hợp tác xã này.
Phóng viên Dân Việt vào cuộc và xác minh có chuyện người dân xã Thiệu Dương đang phải đóng cho Hợp tác xã Dịch vụ Minh Anh phí đồng cỏ và thế chấp chăn thả gia súc, gia cầm. Cụ thể, mức phí đồng cỏ là 100.000 đồng/con/năm ; thế chấp tiền chăn thả gia súc, gia cầm thu theo từng mức độ khác nhau. Hộ có 1 đến 3 con trâu, bò thu 300.000 đồng ; từ 3 đến 5 con, mức thu 500.000 đồng ; từ 5 đến 10 con thu 1.000.000 đồng và hộ từ 10 con trở lên thu 2.000.000 đồng.
Người dân xã Thiệu Dương phản ánh với Dân Việt về việc bị thu phí chăn thả gia súc. Ảnh : PV
"Từ khi Hợp tác xã Dịch vụ Minh Anh hoạt động, chúng tôi phải nộp phí đồng cỏ cho hợp tác xã này nếu muốn nuôi trâu, bò. Chúng tôi cũng chẳng biết hợp tác xã lôi đâu ra cái "quy ước đồng điền" để bắt chúng tôi phải đóng phí đồng cỏ, tiền thế chấp chăn thả gia súc. Chúng tôi đã đấu tranh rất nhiều nhưng cuối cùng họ vẫn ép chúng tôi phải đóng. Nếu nhà nào không tuân theo, Hợp tác xã sẽ cấm chăn thả trâu, bò ra ngoài đồng, bãi cỏ. Ai muốn nuôi trâu, bò thì nhốt ở nhà mà nuôi chứ không được lùa chúng ra đồng gặm cỏ nêu không nộp phí cho hợp tác xã" - ông T, một người dân cho biết.
"Quy ước đồng điền có từ lâu đời rồi"
Làm việc với phóng viên, ông Dương Đình Minh - Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ Minh Anh nói việc Hợp tác xã thu phí trên là theo quy ước đồng điền và có từ lâu.
"Hợp tác xã thu tiền thế chấp chăn thả gia súc, gia cầm của những hộ có trâu, bò là trên tinh thần tự nguyện đóng góp và có văn bản họp dân, dựa trên quy ước đồng điền của làng từ xưa đến nay" - ông Minh nói.
"Những năm trước, tình trạng một số hộ dân nuôi thả gia súc bừa bãi phá hoại hoa màu, bờ vùng, bờ thửa của người dân thường xuyên diễn ra. Tháng 12.2017, Hợp tác xã tiếp nhận bàn giao từ UBND xã và đã tổ chức họp các hộ chăn nuôi và đưa ra phương án thu 100.000 đồng/con, nộp một khoản tiền thế chấp theo tỉ lệ nhất định.
"Đến cuối năm, chúng tôi sẽ hoàn trả số tiền đã thế chấp nếu hộ đó không để gia súc phá hoại hoa màu của người dân. Tất cả các hộ dân đã đồng ý thống nhất trong hội nghị mà" - ông Minh khẳng định.
Phiếu thu tiền thế chấp chăn thả gia súc, gia cầm của Hợp tác xã dịch vụ Minh Anh. Ảnh : PV
Cũng theo vị giám đốc Hợp tác xã dịch vụ Minh Anh, hiện nay Hợp tác xã này đang hoạt động theo Luật Hợp tác xã và được phép thu dịch vụ với 3 khâu : "Bảo vệ đồng điền ; khuyến nông và thủy lợi nội đồng" với mức thu là 12kg thóc/sào/năm.
"Về việc thu phí chăn thả trâu, bò là Hợp tác xã dựa trên quy ước đồng điền do UBND xã ban hành từ lâu đời rồi, chúng tôi chỉ kế thừa theo thôi"- ông Minh nói.
Đối với việc trích 10% phí thu dịch vụ, ông Minh lý giải, do các hộ trong tổ cơ giới hóa tự nguyện đóng góp để chi cho công tác hoạt động của tổ.
Thế nhưng, theo tìm hiểu của phóng viên, văn bản họp dân mà ông giám đốc Hợp tác xã nêu ra không có số lượng người tham gia cũng như số người đồng ý quan điểm của Hợp tác xã. Bên cạnh đó, "quy ước đồng điền" cũng chỉ là một văn bản (có đóng dấu bản sao) do Hợp tác xã tự lập nên từ tháng 1.2018 để yêu cầu người dân phải thực hiện theo.
Hồng Việt
