Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Diễn đàn

20/07/2018

Bài học nào từ thắng lợi của Quốc hội Mỹ trong vụ Will Nguyễn ?

Phạm Chí Dũng

Cho ti sát thi đim Will Nguyn - người thanh niên M gc Vit đã tham d mt cách quá nhit tình vào cuc biu tình ngày 10 tháng Sáu phn đi d lut Đc Khu và Lut An Ninh Mng ti Sài Gòn - b đưa ra xét x ti Tòa án TP.HCM vào ngày 20/7/2018, vn không có bt k du hiu nào cho thy nhà cm quyn Vit Nam mun nương nh bn án b túi v ti gây ri trt t công cng có th lên đến 7 năm tù giam đi vi Will Nguyn.

Résultat de recherche d'images pour "vụ Will Nguyễn"

Will Nguyn ti tòa ngày 20/7/2018. (Hình : Facebook Free Will Nguyn)

Bt ng và bt thường

Thm chí báo chí nhà nước còn cho biết quan đim ca Vin kim sát TP.HCM là hành vi ca Nguyen William Anh đã xâm phm nghiêm trng đến trt t công cng, gây nh hưởng xu đến an ninh trt t, an toàn xã hi nên phi x lý nghiêm nhm ci to, giáo dc và răn đe, phòng nga chung đi vi xã hi.

Thông thường trong các v x án trng đim, quan đim và nhn đnh ca Vin kim sát được xem là ‘án ch đo. Quan đim này có th được xem là phép cng quan đim điu tra ca ngành công an vi tòa án, nhưng li phi chu tác đng vi mc đ có th lên đến 50 - 100% t phía các cơ quan đng như B Chính tr, Ban Bí thư, Ban Ni chính trung ương

Còn vi vic xét x nhng v án chính tr, có th hiu quan đim ca công an, vin kim sát, tòa án và khi đng là mt. Nếu có khác bit đôi chút ch là do yêu cu đi ngoi mà thôi.

Vi quan đim phi x lý nghiêm mà Vin kim sát TP.HCM nêu ra trước khi phiên tòa x Will Nguyn, hoàn toàn có th hình dung là mt mc án b túi đã được sp sn vi Will, mà nh thì 2 năm, còn trung bình thì t 3-4 năm.

Nhưng quyết đnh trc xut Will Nguyn ca tòa án vào sáng ngày 20 tháng By là đy bt ng. Và cũng đy bt thường.

Khi Mike Pompeo th ơ

Will Nguyn b công an bt trong cuc biu tình ngày Mười tháng Sáu năm 2018 Sài Gòn, và mc dù gii B Ngoi giao Vit Nam vn ra r không có vic đánh đp, thì mt video clip được loan ti rng rãi trên mng xã hi đã hin th rõ mn mt nhiu hình nh nhng k mc thường phc nhưng đm lt an ninh đã đánh Will Nguyn đ máu đu và kéo lê anh trên đường ngay trước mt công an mc sc phc, trước khi tng anh vào xe bít bùng. Đon video này sau đó đã có mt c trên nhiu t báo ln trên thế gii và tr thành mt trong nhng bng chng sng đng nht đ dư lun quc tế hiu li tuyên rao Vit Nam luôn bo đm các quyn con người là ngược ngo đến thế nào.

Ch 40 ngày sau khi b bt, Will Nguyn đã b đưa ra tòa. Tiến đ thi gian t tng hình s quá nhanh như thế là hiếm có trong lch s tư pháp Vit Nam, ch có th so sánh vi khong thi gian ch mt vài tháng k t lúc y viên b chính tr Đinh La Thăng b tng giam cho ti lúc ông ta b dn gii ra tòa.

Hy vng t do cho Will Nguyn còn đáng tht vng hơn sau chuyến công du Vit Nam ca Ngoi trưởng M Mike Pompeo mà đã không tr v Hoa K cùng vi Will Nguyn, trong khi ch my tháng trước đó quan chc ngoi giao này đã có mt chuyến đàm phán thành công vi Bc Triu Tiên đ mang khi nhà tù chế đ này 3 công dân M gc Hàn v Hoa K cùng vi mình.

Sau khi Ngoi trưởng Mike Pompeo tr v Hoa K t Hà Ni, người ta cũng không nghe ông hay B Ngoi giao M đ cp đến trin vng ca v Will Nguyn. Nhng thông tin trong và sau chuyến đi ca Mike Pompeo đu phn ánh chính ph M dường như đã hành đng mt cách chm chp và không my quan tâm đến trường hp Will Nguyn, cho dù trước đó đã được hàng chc ngh sĩ M, đc bit là các dân biu liên bang Hoa K như Alan Lowenthal, Jimmy Gomez và Lou Correa yêu cu phi can thip đi vi Will - không ch bo đm an toàn cho mt công dân M mà còn th hin giá tr dân ch và nhân quyn ca người M t thi George Washington.

Xét theo l trên, đã khó xy ra mt cuc đàm phán không công b gia Ngoi trưởng Mike Pompeo vi gii chóp bu Vit Nam v v Will Nguyn. Và nếu có tn ti ý đ li dng Will Nguyn như mt th con tin đ mc c ‘đi nhân quyn ly thương mi mà chính th đc đng Vit Nam đã luôn lun lách hành x vi M trong nhiu năm qua, vic Mike Pompeo tr v M mà không có Will Nguyn đã cho thy ý đ đó không còn giá tr trước mt chính quyn Trump không thc s chăm sóc nhân quyn nhưng cũng chng chu đ đi tác tương mi hay đi th chính tr nào qua mt mình.

Vy ti sao nhà cm quyn Vit Nam li đt nhiên t tâm và ‘m lượng khoan hng khi trc xut Will Nguyn, dù trước đó có v đã b túi sn mc án tù ít ra vài ba năm đi vi anh ?

Ti sao Vit Nam li không x Will Nguyn, chí ít vi mt mc án bng vi thi gian đã giam gi anh đ gi th din ‘đã b bt là phi có án’ ?

Vietnam Caucus lên tiếng !

Ngay sau khi công b quyết đnh trc xut Will Nguyn, báo chí nhà nước đã tường thut phiên tòa vi mt ging điu khác hn s hung hăng và quy chp trước đó : Will Nguyn phm ti ln đu, là người nước ngoài và thành khn khai báo.

Nhưng trước vic công an đo din đ Will Nguyn thú ti trên đài truyn hình Vit Nam, rt nhiu người dân trong nước li tin đó là mt th đon rt thường có ca Bc Hàn khi bt gi và ép cung công dân M phi thú ti Bình Nhưỡng.

Còn ni dung là người nước ngoài li có v liên quan đến quy đnh do yêu cu đi ngoi trong lut Đc xá ca Vit Nam, theo đó s đc xá cho nhng tù chính tr có yêu cu tr t do t mt s chính ph trên thế gii, ch yếu là Chính ph M và gn đây là Chính ph Đc.

Trong khi tác đng t Chính ph M là quá m nht, ch còn mt tác đng quc tế t Quc hi M mà có th đã gây sc ép đ ln đến yêu cu đi ngoi ca chính th Vit Nam, đ thay vì chính th này x Will Nguyn mt s năm tù thì cui cùng đã bt buc phi xung thang áp dng hình thc trc xut đi vi anh - mt chế tài hành chính ch không phi theo lut Hình s.

Đài VOA cho biết : Vài gi trước phiên tòa xét x William Nguyn din ra ti thành ph H Chí Minh , mt dân biu liên bang Hoa Kỳ cnh cáo rng Vit Nam s phi gánh chu hu qu nếu kết án tù công dân M gc Vit này

T th đô Washington, dân biu Dân ch Alan Lowenthal ca tiu bang California, lên tiếng rng anh William vô ti trước nhng cáo buc và bày t hy vng anh Will s được tr t do trong mt phiên tòa xét x công bng. Ngh sĩ này khuyến cáo nếu Vit Nam kết án tù anh Will Nguyn mt cách bt công thì s có nhng hu qu nhanh chóng và dt khoát t Quc hi Hoa Kỳ’…

“Quyết đnh đó ca chính quyn Vit Nam hu như s lp tc châm ngòi cho mt cuc tho lun nghiêm túc trong Quc Hi Hoa K v các hu qu tài chính, ngoi giao, và chính tr đi vi Vit Nam, Alan Lowenthal nói. “Đó s là mt s tính toán sai lm nghiêm trng nếu chính quyn Vit Nam nghĩ rng chúng tôi s cho phép anh William sng mòn mi trong mt nhà tù nước ngoài vì nhng ti danh anh chưa h vi phm.”…

Dân biu Alan Lowenthal đi din các khu vc có đông đo c tri gc Vit như các thành ph Westminster, Garden Grove, Anaheim, Long Beach bang California. Ông Lowenthal đã lên tiếng rt nhiu v các vn đ dân quyn ca Vit Nam…”

Còn đài RFA cũng dn li ca Dân biu Alan Lowenthal : “Tôi nghĩ rng v vic này đã khiến Quc hi Hoa K rt quan ngi. Tôi rt ngc nhiên bi vì trước đây ch có mt nhóm nh trong s chúng tôi chuyên trách v các vn đ nhân quyn, nhưng bây gi sau v bt gi Will cũng như n lc ca chúng tôi đ cu y được tr t do thì mt s lượng ln thành viên trong Quc hi đã tham gia vào v vic này và đã đưa s vic lên mt cp đ khác”…

Alan Lowenthal li chính là đng ch tch ca nhóm Vietnam Caucus (Nhóm làm vic v Vit Nam) trong Quc hi M.

Chính th đc đng Vit Nam - mt t chc quá đông đo ca nhiu quan chc đng viên nhưng li quá ít đim chung v lý tưởng, ch là mt tp hp ri rc, đàn áp dân chúng và nhân quyn theo phương châm ly tht đè người, nhưng li thân ai người đó lo, hn ai người đó gi vào thi bui kim tin, sn sàng lên máy bay b trn sang tri Tây mt khi xã hi trong nước có biến, hin nhiên không th b qua li cnh cáo rt c th ca nhng ngh sĩ như Alan Lowenthal.

Người M cn rút ra bài hc nào t v Will Nguyn ?

‘Mm nn rn buông chính là như vy. V Will Nguyn là mt bài hc kinh nghim rt đt giá cho người M và c Liên minh châu Âu trong các cuc đàm phán nhân quyn vi chính th Vit Nam.

Sau nhiu năm qun qut nếm tri vi Vit Nam v nhân quyn, rt cuc có v người M đã rút ra mt bài hc đt giá : đc tính ca chính quyn Vit Nam là luôn dùng tù nhân lương tâm đ mc c v các hip đnh kinh tế, thương mi và vin tr. Nhưng khi đt được mc đích ca mình, chính quyn Vit Nam lp tc tr mt và bt b người hot đng nhân quyn.

Nhưng dường như người M li chưa đúc rút được mt bài hc khác không kém đt giá : Nếu không vào thế cùng qun v kinh tế và ngân sách, nếu không b chế tài v li ích cá nhân, bn cht sn sàng vi phm nhân quyn ca chế đ toàn tr và gii quan chc Vit Nam s không bao gi thay đi.

T năm 2014-2015 đến nay, Hoa K có khá đy đ ưu thế đ thiết lp bin pháp chế tài nhân quyn trên cơ s cán cân thương mi vi Vit Nam.

Vào năm 2018, tình hình kinh tế và ngân sách ca Vit Nam còn ti t hơn c năm 2017.

Vit Nam vn đang cn đến M hơn bao gi hết trên phương din thương mi, nht là làm sao đ duy trì được s xut siêu hơn 30 t USD vào M mi năm đ bù đp cho hơn 40 - 50 t USD Vit Nam phi nhp siêu t Trung Quc c sau 12 tháng.

Bi thế, không có gì phi quá lo ngi v Vit Nam b ép s ng theo Trung Quc - mt lý l mà gii công an và tuyên giáo Vit Nam đã c tình cường điu đ đe da phương Tây và đã phn nào thành công trong nhng năm qua.

Thái đ và hành đng mnh m cng rn cn thiết ca phương Tây đi vi Vit Nam trong bi cnh hin thi, ch không phi quá kh, đang d mang li kết qu không ng.

Mt kh năng có th đã xy ra là ch đến nhng gi phút cui cùng ca phiên tòa xét x Will Nguyn, án ch đo mi đt ngt thay đi theo cách tr t do ngay ti tòa.

Vit Nam đã tng có tin l v tr t do ngay ti tòa : nhà hot đng tr Nguyn Phương Uyên.

Phương Uyên b bt vào cui năm 2012, b án sơ thm đến 6 năm tù giam. Đến tháng Tám năm 2013, tòa Vit Nam x phúc thm Phương Uyên và đã đt ngt tuyên án tr t do cho cô ngay ti tòa. Sau đó có tin cho biết Phương Uyên xếp th năm trong danh sách 5 tù nhân lương tâm mà phía M đã đ ngh Vit Nam tr t do nhân cuc gp Barak Obama - Trương Tn Sang ti Washington vào tháng By năm 2013.

Tuy nhiên vào năm 2018 này, tác đng nhm tr t do ngay ti tòa có l không đến t chính ph, mà li t Quc hi M. Xem ra, nước M vn không quên lãng giá tr dân ch, ch là đa ch biu hin cho giá tr này không còn theo cái cách như trước đây.

V Will Nguyn là mt bng chng sng đng cho thy rt cuc, chế đ cng sn Vit Nam đã biết phi s Quc hi Hoa K như thế nào và theo cách nào.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 20/07/2018

Quay lại trang chủ
Read 734 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)