Thông Luận

Hoa Kỳ vẫn đang tiếp tục theo đuổi một hệ thống bảo hiểm y tế tư khắc nghiệt, trong đó những doanh nghiệp có mục đích vụ lợi (for-profit organization) tìm cách kiếm được càng nhiều lời càng tốt ; sức khỏe của toàn dân, nhất là những người nghèo, đều bi coi là loại thứ yếu.

Tổ Chức Y Tế Thế Giới (World Health Organization) đã xếp chương trình y tế của Mỹ vào hạng thấp so với các quốc gia tiên tiến khác về khả năng chữa khỏi các bệnh hiểm nghèo, có năm xuống tới hạng thứ 37, sau cả Saudi Arabia, Đan Mạch, Na Uy, Phần Lan, Chi Lê, v.v. Pháp đứng vào hạng đầu, Ý đứng hạng 2, Singapore hạng 6, Úc hạng 9, Nga hạng 130, Trung Quốc hạng 144, Việt Nam hạng 160, còn Miến Điện đứng hạng chót (190). Như vậy nền y tế của Mỹ còn có nhiều vấn đề phải cải tổ.

Những cải tiến qua thời gian

Phải đến năm 1935, sau nhiều cuộc đấu tranh căm go, ngày 14/8/1935 chính phủ Hoa Kỳ mới đưa ra được Đạo Luật An Sinh Xã Hội (Social Security Act), thiết lập một hệ thống phúc lợi dành cho những người cao niên. Cũng phải qua nhiều cuộc tranh cãi căm go, đến ngày 30/7/1965 chính phủ mới ban hành được Các Tu Chính Án Luật An Sinh Xã Hội (Social Security Act Amendments) thiết lập hai chương trình Medicare và Medicaid về bảo hiểm y tế cho những người trên 65 tuổi và những người nghèo.

Trong cuộc tranh cử năm 1992, ông Clinton đã đặt nặng chương trình cải tổ y tế như là một đề tài chính để tranh cử. Sau khi đắc cử, năm 1993, Tổng thống Chinton đã đưa ra một kế hoạch cải tổ y tế, đòi hỏi mọi công dân Mỹ và thường trú nhân phải ghi danh vào một kế hoạch y tế. Chi phí khởi sự dành cho kế hoạch này từ năm 1993 là 13,5 tỷ USD sẽ tăng đến 38,3 tỷ USD vào năm 2003. Kế hoạch này đã bị nhóm tư bản tài chính Mỹ đánh bại qua chính đảng Dân Chủ vào tháng 9 năm 1994.

Mặc đầu đạo luật cải tổ y tế mà Tổng thống Obama ban hành ngày 23/3/2010 chưa khả quan lắm nếu so với các chương trình y tế hiện nay tại các quốc gia tiên tiến khác như Canada, Pháp, Đức, Anh, Nhật hay Thụy Sĩ, nhưng nó cũng sẽ giải quyết được nhiều khó khăn về y tế mà nhiều người đang gặp phải. Nó sẽ được cải tiến dần sau một thời gian áp dụng. Nhưng như chúng tôi đã trình bày trong bài “Trump vướng Vòng Kim Cô của Putin ?”, vào tháng 11/2013, khi Mạc tư khoa chuẩn bị cho cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ ở Mạc tư khoa, Donald Trump đã ký một hợp đồng kinh doanh chính thức với nhà tài phiệt thân Putin là Aras Agalarov để xây một hệ thống Trump Tower tại thủ đô Mạc tư khoa. Trong khi đó, Tập đoàn dầu khí ExxonMobil đã ký dự án đầu tư khai thác dầu mỏ với công ty Rosneft của Nga. Tuy nhiên, sau biến cố Ucraina, ngày 1/8/2014, Mỹ và các nước Liên Âu đã ban hành lệnh cấm vận Nga, khiến việc đầu tư bất động sản của Donald Trump và khai thác dầu mỏ của ExxonMobil bị đình chỉ. Nga và ExxonMobil liền tìm cách vận động đưa Donald Trump lên làm tổng thống để lật lại thế cờ. Sau khi thắng cử, chủ trương của Trump là phá sạch “di sản” của Obama để trả thù, không cần biết đúng hay sai.

Điều may mắn là đa số các nhà chính trị Mỹ là những người có kiến thức và lương tri, họ không lấy phe nhóm tả hay hữu, cấp tiến hay thủ cựu, Dân Chủ hay Cộng Hòa… làm tiêu chuẩn hành động. Họ không trung thành với bất cứ lãnh tụ nào, chỉ trung thành với Hiến Pháp và luật pháp, và đặt quyền lợi quốc gia lên trên hết, nên đã ngăn chận được nhũng sự phá hoại của Donald Trump.

Sự tàn phá đã bị ngăn chặn

Sau khi Donald Trump nhận chức Tổng thống, có hai biện pháp cấp bách mà các nhà chiến lược Mỹ thấy cần hành động ngay để tránh những sự chia rẽ trong nội bộ và nguy hại đến an ninh quốc gia, đó là chủ trương hủy bỏ đạo luật Obamacare để trả thù Obama và hủy bỏ cấm vận cho Nga để gia đình Trump có thể trở lại kinh doanh ở Nga.

1. Sự can thiệp của Giáo Hội Công Giáo Hoa Kỳ

Ngày 20/7/2017, Đức Giám mục Frank J. Dewane Giáo phận Venice, Florida, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ về Công lý và Phát triển Con người, đã gởi tới các thượng nghị sĩ Hoa Kỳ một lá thư được công bố vào ngày 21/7/2017, kêu gọi Thượng viện giải quyết những vấn đề liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Bệnh nhân và Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (Affordable Care Act - ACA) một cách kỹ lưỡng hơn chứ không phải bãi bỏ nó mà không có một biện pháp thay thế. Lá thư viết :

“Cả Đạo luật về chăm sóc sức khoẻ ở Hoa Kỳ của Hạ viện và ‘Better Care Reconciliation Act’ của Thượng viện đều có những thiếu sót nghiêm trọng và sẽ làm hại đến những người cần nhất theo những cách không thể chấp nhận được”.

“Trước những khó khăn của việc thông qua các đề xuất này, phản ứng thích hợp không phải là tạo ra một sự bất định lớn hơn, đặc biệt đối với những ai có thể chịu đựng được ít nhất, bằng cách hủy bỏ ACA mà không có biện pháp thay thế”.

Giám Mục Dewane nhắc lại lá thư hôm 18 tháng 1, trong đó các giám mục Hoa Kỳ đã “khuyến khích Quốc hội làm việc theo kiểu lưỡng đảng để bảo vệ những người dân Hoa Kỳ dễ bị tổn thương và gìn giữ những lợi ích quan trọng trong việc bảo hiểm và tiếp cận chăm sóc sức khoẻ”.

Đồng thời, “việc cải cách vẫn hết sức cần thiết để giải quyết những thiếu sót và những thách đố về mặt luân lý của ACA với sự bền vững lâu dài”,

2. Vấn để hủy bỏ Đạo luật Obamacare

Tối Chủ Nhật 23/7/2017 Tổng thống Donald Trump đã dùng Twitter để gây áp lực với các thành viên đảng Cộng Hòa phải hủy bỏ đạo luật Obamacre. Ông viết : "Nếu các thành viên đảng Cộng hòa không hủy bỏ và thay thế ObamaCare, thì hậu quả sẽ lớn hơn xa, so với những gì họ hiểu !" Nhưng mọi nỗ lực đều thất bại.

Biểu tình chống dự luật Trumpcare

Thất bại lần thứ nhất : Ngày 25/7/2017 Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu để thông qua dự luật thay thế Obamacare do thủ lãnh khối đa số Thượng viện Mitch McConnell đề nghị, sau hai lần hoãn vì không có đủ số phiếu ủng hộ.

Theo Văn Phòng Ngân Sách Quốc Hội Mỹ (Congressional Budget Office-CBO), nếu Obamacare bị xóa bỏ, khoảng 17 triệu người Mỹ sẽ mất bảo hiểm y tế năm tới, và 32 triệu sẽ rơi vào tình trạng tương tự vào năm 2026. Có 9 nghị sĩ Cộng hòa đã cùng phe Dân chủ bác bỏ dự luật này.

Thất bại lần thứ hai : Hôm 26/7/2017 với kết quả 45 phiếu thuận và 55 phiếu chống, Thượng Viện đã bác bỏ dự luật Trumpcare hủy bỏ hầu hết chương trình Obamacare được ban hành năm 2010, và sẽ có hai năm chuyển tiếp để các nhà lập pháp có thời giờ soạn thảo và thông qua luật mới.

CBO ước tính rằng nếu hủy bỏ Obamacare mà không có gì thay thế sẽ khiến hơn 30 triệu người dân Mỹ không có bảo hiểm sức khỏe. Có 7 nghị sĩ Cộng hòa hợp cùng khối thiểu số Dân chủ bỏ phiếu bác bỏ dự luật này.

Thất bại lần thứ ba : Ngày 27/7/2017 một dự luật được gọi là “sửa đổi một phần nhỏ,” trong luật Obamacre được đưa ra thảo luận. CBO ước tính dự luật này nếu được chấp thuận sẽ làm 16 triệu người Mỹ mất bảo hiểm sức khỏe, còn bảo phí sẽ tăng 20%. Lúc 1h :30 sáng ngày 28/7/2017 Thượng Viện đã bác bỏ dự luật Trumpcare thứ ba với tỷ lệ 49 thuận và 51 chống. Thượng nghị sĩ Charles Schumer của bang New York nói : “Đã đến lúc lật sang trang mới…”

Dĩ nhiên, với tâm địa của một tay anh chị, Donald Trump sẽ không ngừng ở đây, ông ta sẽ tiếp tục tìm mọi cách lật lại thế cờ để trả thủ Obama và khỏi bị mất mặt.

3. Vấn đề hủy bỏ cấm vận cho Nga

Ngày 25/7/2017 Hạ Viện Mỹ biểu quyết dự luật mới gia tăng trừng phạt Nga với tỷ lệ 388/2. Qua ngày 27/7/2017, Thượng viện cũng đã thông qua dự luật này với tỉ lệ phiếu 98/2.

Dự luật này cho Quốc Hội thẩm quyền ngăn chặn tổng thống khi ông muốn bỏ cấm vận đối với Mạc tư khoa. Cả hai Đảng Dân Chủ và Cộng Hòa đã bắt tay nhau rất chặt chẽ trong dự luật này.

Tại sao Đảng Cộng hòa ghét Obamacare ?

Trước 30/4/1975, Việt Nam Cộng Hòa đã thừa hưởng một chế độ y tế toàn dân hay y tế phổ quát (universal health care) do Pháp để lại. Tất cả mọi người khi đến khám bệnh hay trị bệnh tại các bệnh viện công đều không phải trả tiền. Những người giàu có, có thể tìm đến các bệnh viện tư có tiện nghi hơn, như ở Sài Gòn có thể vào bệnh viện Grall, bệnh viện Saint Paul, bệnh viện Hoàn Mỹ… và trả bằng tiền túi. Tổ Chức Y Tế Thế Giới luôn khuyến khích các quốc gia tiến tới chế độ y tế toàn dân. Obamacre cũng là một nỗ lực tiến dần tới chế độ y tế đó, nhưng cứ bị ngăn chận. Tại sao ?

J. Price đã viết một bài dưới đầu đề “Tại sao Đảng Cộng hòa ghét Obamacare ?” đăng trên tờ The Economic ngày 11/12/2016 giải thích tại sao giới tài phiệt Mỹ đã gọi đạo luật cải cách y tế Obamacare là “đạo luật nguy hiểm nhất từng được thông qua” và coi nó “có tác động phá hoại tới các quyền tự do con người và cá nhân giống như Đạo luật Xử lý Nô lệ bỏ trốn”. Theo ông, sự thù ghét của Đảng Cộng hòa đối với Obamacare tồn tại vì các lý do tư tưởng, kinh tế và lịch sử.

Trước hết, họ coi đây là “một loại chính sách kinh tế mang tính tái phân phối thu nhập” và như vậy chính phủ đã trực tiếp quản lý thị trường y tế. Tiếp theo, họ cho rằng Obamacare không thực tế. Cuộc thăn dò của Gallup cho thấy rằng số lượng người dân không có bảo hiểm trong số những người da trắng thu nhập thấp, không có bằng đại học đã giảm từ 25% năm 2013 xuống còn 15% trong năm 2016. Mặt khác, phí bảo hiểm đã được dự kiến tăng lên vào năm 2017, với mức trung bình 22%. Nhiều công ty bảo hiểm đã bị thua lỗ bởi vì các khách hàng lớn tuổi và ốm đau nhiều hơn so với dự kiến.

Lý do sau cùng là phe cánh hữu coi Obamacare như là vòng mới nhất trong một cuộc chiến đa thế hệ chống lại chương trình y tế do nhà nước cung cấp. Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ đứng đầu trong việc chống lại Obamacare đã gọi nó như là “thuốc xã hội hóa” (socialised medicine) để đánh chìm nó. Cái mác “thuốc xã hội hóa” đã từng được gắn với kế hoạch của Truman, nay lại được gắn với Obamacare.

Nhìn chung, đây chỉ là những lý do được viện dẫn để bảo vệ quyền kinh doanh rộng rãi về y tế của giới tài phiệt Mỹ.

Chế độ y tế toàn dân sẽ thành công

Giới tài phiệt Mỹ đã từng chống lại chế độ nô lệ và chế độ phân biệt chủng tộc, nhưng khi tình hình thề giới và tình hình nước Mỹ thay đổi, họ đã đành phải nhượng bộ.

Trong lá thư gởi Thượng viện Hoa Kỳ nói trên, Đức Giám Mục Dewane đã nhắc lại những nguyên tắc mà ngài đã nêu lên khi thảo luận về luật Obamacare năm 2010 :

“Tất cả mọi người cần và phải có quyền được tiếp cận với việc chăm sóc sức khoẻ toàn diện và có chất lượng mà họ có thể có đủ khả năng, và điều này không nên phụ thuộc vào giai đoạn sống của họ, vào việc họ hoặc cha mẹ họ làm việc ở đâu, họ kiếm được bao nhiêu tiền, nơi họ sinh sống, hoặc họ đã được sinh ra từ đâu”.

“Hội đồng Giám mục tin rằng việc chăm sóc sức khoẻ cần phải thực sự phổ quát và cần phải thực sự có giá phải chăng”.

Chế độ y tế của một nước Mỹ vĩ đại không thể cứ bị Tổ Chức Y Tế Thế Giới xếp vào hạng thấp, sau cả San Marino, Malta, Monaco hay Oman... được, nhất là không thể thua chế độ y tế của Việt Nam Cộng Hòa trước 30/4/1975.

Ngày 3/8/2017

Lữ Giang

Khi Hạ viện thảo luận và biểu quyết dự luật về y tế Mỹ theo chỉ thị của Trump, các báo Mỹ và quốc tế nói rằng "Trumpcare đánh cắp từ người nghèo và cho người giàu" (Trumpcare robs from the poor and gives to the rich). Thượng viện bí mật làm một dự luật khác thay thế dự luật của Hạ viện và đưa ra biểu quyết, cựu Tổng thống Obama còn phê phán nặng nề hơn, gọi đó là "một sự chuyển đổi to lớn của cải từ người nghèo và tầng lớp trung lưu cho những người giàu có" (a massive transfer of wealth from the poor and middle-class to the wealthy).

Biểu tình chống Trumpcare

Điều này không có gì đáng ngạc nhiên, vì đó là sứ mạng giới đại tư bản Mỹ giao cho Donald Trump.

Sứ mạng của Donald Trump

Qua những lời tuyên bố và các hành động của Donald Trump, người ta nhận thấy một nhóm đại tư bản Mỹ khi đưa Donald Trump lên làm tổng thống đã giao cho ông ta ba sứ mạng : (1) Phát triển kỹ nghệ quốc phòng, (2) phục hồi lại nền tư bản dầu mỏ và than đá của Mỹ đã bị suy thoái qua nhiều năm và (3) bảo vệ quyền lợi của giới tài phiệt y tế đang bị đạo luật Obamacare tấn công.

1. Phát triển kỹ nghệ quốc phòng

Đây là lãnh vực được coi là thành công nhất của Doanald Trump. Tại Trung Đông, sau khi đưa trùm khủng bố của thế giới là Saudi Arabia lên lãnh đạo chiến dịch chống khủng bố và thành lập khối NATO Ả rập để tạo ra cuộc chiến tranh lạnh giữa hai khối Hồi giáo Sunni và Shiite, bất chấp mọi hậu quả, Trump đã bán được cho Saudi Arabia một lượng khối vũ khí tồn động lớn : một hợp đồng trị giá 107,9 tỷ USD và một hợp đồng về các dự án quốc phòng khác có trị giá lên tới 350 tỉ USD trong 10 năm. Đây là một thành công rất lớn, nhưng các chiến lược gia Mỹ đang lo sợ nó sẽ phá vỡ chiến lược "Một Trung Đông Mới" của Mỹ. Các chính phủ trước chủ trương chỉ bán cho Saudi Arabia khoảng 30 tỷ USD võ khí mỗi năm mà thôi. Mohamad Bazzi, giáo sư ngành báo chí tại Đại học New York cho rằng Trump tự bắn vào chân mình.

2. Phục hồi kỹ nghệ dầu mỏ của Mỹ

Đây là lãnh vực Donald Trump bị thất bại nặng nề nhất. Kế hoạch bỏ cấm vận cho Nga sau khi đắc cử để ExxonMobil có thể quay lại khai thác dầu lửa và dầu khí ở Nga rối chuyển bằng ống đến bán cho các nước trong Liên Âu qua ngả Thổ Nhĩ Kỳ, đã bị ngăn chặn. Cuộc điều tra Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ 2016 và quyết định tiếp tục cấm vận Nga của Thượng viện đang làm Trump thất vọng.

Kế hoạch xử dụng 150.000 quân đánh chiếm Iraq dưới danh nghĩa tiêu diệt ISIS rồi đóng quân tại đó lâu dài để ExxonMobil quay lại khai thác dầu mỏ Iraq, cũng bị Bộ quốc phòng phản đối.

Vào ngày 13/01/2017, ExxonMobil đã ký kết với PetroVietnam hiệp ước khai thác mõ dầu khí Cá Voi Xanh ở ngoài khơi Quảng Nam nhưng, hôm 16/06/2017, Trung Quốc lại đem giàn khoan Hải Dương 981 ra đặt ở khu vực ngoài cửa Vịnh Bắc Bộ và cảnh cáo không ai được khai thác dầu trong vùng đặc quyền kinh tế của Trung Quốc.

Việc khai thác than đá và dầu mỏ ở nội địa Hoa Kỳ cũng khó tiến hành được vì giá dầu ngày càng thấp xuống và Iran đã từng dọa Iran có thể bán dầu thô với giá thành 1 USD một thùng.

3. Bảo vệ quyền lợi của giới tư bản y tế

Luật Obamacare đã đem lại nhiều bất lợi cho giới tài phiệt y tế, nhất là các nhà bảo hiểm y tế và các nhà cung cấp các dịch vụ y tế, nên Donald Trump quyết định phá bỏ bằng mọi giá, nhưng chuyện không dễ dàng vì nó sẽ ảnh hưởng đến cuộc bầu cử từng phần vào cuối năm 2018.

Nhìn vào Trumpcare của Hạ viện

Ngày 13/03/2017, Phòng Ngân sách quốc hội (Congressional Budget Office – CBO), một cơ quan độc lập do lưỡng đảng tại Quốc hội chỉ định, đã đưa ra 37 trang phân tích và kết luận về Trumpcare so với Obamacare, có thề tóm lược như sau :

1. Sẽ có thêm 24 triệu người Mỹ không có bảo hiểm y tế tính tới năm 2026, tức tổng số không có bảo hiểm sẽ là 52 triệu, thay vì là 28 triệu so với Obamacare. Trong năm đầu tiên áp dụng Trumpcare, sẽ có 14 triệu người mất bảo hiểm (2018) vì giá bảo hiểm gia tăng và người nghèo mất trợ cấp chính phủ (của thời Obamacare) để mua bảo hiểm, trong khi đó tín dụng thuế (tax credit) của Trumpcare để mua bảo hiểm không đủ bù đắp.

2. Hãng bảo hiểm được quyền tính lệ phí cho giới cao niên cao gấp 5 lần so với tuổi trẻ, trong khi Obamacare chỉ cho phép hơn gấp 3 lần.

3. Trumpcare có lợi cho người giàu và người trẻ ; có hại cho người nghèo, người già và ở những vùng quê hẻo lánh – đa số là những người đã bỏ phiếu cho ông Trump. Hiện những thành phần cử tri này đang rất lo lắng cho tương lai của họ, nhất là những người đang bị bệnh nặng vì Trumpcare sẽ khiến cho số tiền mà họ phải trả gia tăng rất nhiều.

4. Trumpcare sẽ ngưng trợ giúp cho cá nhân có lợi tức thấp và giảm chương trình Medicaid mà đa số người nghèo, người bệnh và trẻ em con nhà nghèo đang cần. Do đó, sẽ giúp tiết kiệm ngân sách tới 337 tỷ USD trong 10 năm. Tuy nhiên, chính vì vậy mà hằng triệu người dân nghèo, nhất là những người bệnh nặng, sẽ mất bảo hiểm và có thể nguy hiểm tới tính mạng. Tổng Giám đốc chương trình Medicaid, Bác sĩ Andrey Ostrovsky, đã công khai chỉ trích Trumpcare.

5. Phụ nữ sẽ thiệt thòi, đặc biệt phụ nữ nghèo và gốc thiểu số, vì Trumpcare cắt tài trợ cho cơ quan Planned Parenthood, nơi có những chương trình chăm sóc y tế cho phụ nữ như thuốc ngừa thai, chữa các chứng bệnh liên quan tới tình dục, ung thư...

6. Giới giầu có được hưởng lợi nhiều nhất qua chính sách bồi hoàn thuế dựa theo lợi tức. Tổng số tiền thuế mà những người giầu có nhất Hoa Kỳ (khoảng 2% dân số) sẽ nhận được là 275 tỷ USD trong 10 năm.

7.- Trumpcare không bắt mọi người phải mua bảo hiểm như Obamacare. Do không bị phạt nếu không có bảo hiểm như Obamacare, nhiều người sẽ bỏ không mua bảo hiểm, nhất là những người trẻ và khỏe mạnh. Khi tổng số người mua bảo hiểm giảm, các công ty bảo hiểm sẽ phải tăng giá lệ phí để kiếm lời, khiến yếu tố "cạnh tranh giúp giảm giá"theo nguyên tắc "thị trường tự do"mà đảng Cộng hòa chủ trương sẽ không hiệu nghiệm.

Brookings Institution và S&P Global Ratings cũng có những phân tích gióng CBO. Nói chung, với Trumpcare, giới cao niên và người nghèo sẽ bị thiệt hại. Phụ nữ cũng là thành phần bị thiệt thòi hơn. Giới giầu có, tuổi trẻ, và các hãng bảo hiểm sẽ được lợi hơn. Khoảng 14 triệu người dân nghèo dựa vào chương trình Medicaid sẽ mất bảo hiểm trong vòng 10 năm tới do mất dần trợ cấp liên bang.

Trumpcare của Thượng viện còn tệ hơn

Sau một thòi gian "soạn chui", dự luật Trumpcare của Thượng viện cũng đã được công bố, đảng Dân chủ cho rằng dự luật này còn tệ hại hơn dự luật được Hạ viện thông qua vào đầu tháng 5.

Bản tin của đài VOA của chính phủ Hoa Kỳ ngày 23/06/2017 cho biết các cuộc họp kín trong thời gian dự luật của Thượng viện được hình thành đã khiến đảng Dân chủ và một số đảng viên Cộng hòa tức giận. Các nghị sĩ Thượng viện dự định phản đối giải pháp này và yêu cầu thêm nhiều thời gian xem xét nó hơn so với thời hạn ông McConnell dự định cho phép. Vì không có đảng viên Dân chủ nào dự định bỏ phiếu cho giải pháp này, các đảng viên Cộng hòa đang cố đẩy nhanh quá trình phê chuẩn nhằm tránh tình trạng "thủ tục câu giờ" (fillibuster).

Dự luật sẽ cắt giảm ngân quỹ liên bang dành cho chương trình Medicaid, một chương trình ở tiểu bang dành cho người có thu nhập thấp, bãi bỏ các khoản thuế đối với người giàu, và chấm dứt khoản tài trợ cho Planned Parenthood, nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ. Dự luật của Thượng viện sẽ chấm dứt việc cấp ngân quỹ cho chương trình Medicaid tại các tiểu bang chậm hơn so với phiên bản luật của Hạ viện, nhưng lại áp dụng cắt giảm dài hạn nhiều hơn đối với chương trình này. Đề xuất của Thượng viện cũng loại bỏ quyết định của Hạ viện chuẩn thuận cho các tiểu bang cho phép các hãng bảo hiểm sức khỏe tăng phí bảo hiểm đối với một số người có tiền sử bệnh.

CBS News nhận xét rằng dự luật của Thượng viện "phớt lờ" mục tín dụng thuế căn-cứ-trên-độ-tuổi trong dự luật của Hạ viện, và hoàn toàn không dựa vào căn-cứ-theo-thu-nhập như Obamacare. Đối với Obamacare, khoản trợ cấp dành cho người có thu nhập thấp là 400%. Dự luật của Thượng viện giảm xuống còn 350% của mức nghèo đói, nghĩa là những người vượt trên mức đó có thể đối mặt với bảo phí không thể trả nổi. Ngoài ra Dự luật của Thượng viện giữ nguyên mục tín dụng thuế căn-cứ-trên-độ-tuổi, nghĩa là người cao niên đóng bảo phí gấp 5 lần người trẻ tuổi hơn.

Người nghèo đang lo lắng

Medicaid là chương trình bảo hiểm y tế hỗn hợp giữa liên bang và tiểu bang nhằm trợ cấp y tế cho những người có lợi tức thấp và nguồn tài chính eo hẹp với một số điều kiện.

Medicaid là tên chung. Có một số tiểu bang đổi thành tên khác cho tiểu bang của họ như Medi-Cal ở California, Star ở Texas, TennCare ở Tennessee, v.v. Mỗi tiểu bang có luật Medicaid riêng. Tại California, các đối tượng có lợi tức thấp được nhận Medi-Cal gồm có :

- Người cao niên từ 65 tuổi trở lên (Medicare trả 80%, Medi-Cal trả 20%) ;

- Phụ nữ có thai ;

- Trẻ em dưới 19 tuổi, bố mẹ hay thành niên trông nom các trẻ nhỏ ;

- Người mất khả năng làm việc.

Đặt biệt, bắt đầu từ ngày 01/01/2014, chương trình Medicaid nới rộng cũng được áp dụng cho những người hay gia đình có lợi tức thấp và tài sản giới hạn. Họ sẽ không phải mua Obamacre mà được cấp Medicaid. Thí dụ tại California trong năm 2016, những người độc thân có lợi tức không quá 16.300 USD/năm, có một căn nhà, một chiếc xe và một số tiền trong trương mục ngân hàng không quá 2.000 USD thì được cấp Medicaid, không phải mua Obamacare.

Trên đây chỉ là những ý niệm tổng quát.

Theo AP, chương trình hỗn hợp liên bang-tiểu bang Medicaid cho người có lợi tức thấp cũng như người bị mất năng lực, hiện đang giúp cho khoảng hơn 70 triệu người dân Mỹ, chừng 1/5 toàn thể dân số, có bảo hiểm y tế. Dự luật Trumpcare của Thượng viện sẽ từ từ cắt giảm số tiền mà Obamacare cung cấp cho các tiểu bang để mở rộng bảo hiểm y tế theo chương trình Medicaid. Nguồn tiền này sẽ được tiếp tục cho tới năm 2020 và sau đó cắt dần cho đến khi hoàn toàn chấm dứt vào năm 2024. Sự kéo dài này được coi là một "kế hoãn binh" để tránh phản ứng nặng nề của công luận.

Cuộc chiến vẫn còn tiếp tục

Năm 2010, tức hai năm sau khi Obama lên nắm quyền, có khoảng 16% dân số, tức là 48,6 triệu người Mỹ, không có bảo hiểm y tế. Đến năm 2017, con số đó đã hạ xuống còn 9% với khoảng 27,3 triệu người. Nay dự luật Trumpcare đang tìm cách làm đảo ngược trở lại.

Vì đây là một hành vi bất chính nhằm bảo vệ quyền lợi của giới tài phiệt y tế và những người giàu có, đảng Cộng hòa đã phải họp kín để soạn thảo dự luật và cố gắng vận động hành lang để dự luật được thông qua nhanh chóng, tránh những cuộc tranh luận gây hoang mang dư luận. Nay bị phản ứng mạnh, đã phải hoãn lại ! Đáng buồn là hiện nay có một số người nghèo cuồng Trump đang hưởng Medicaid lại ủng hộ Trumpcare ăn cắp của người nghèo, tức "ta ăn cắp của ta", đem cho người giàu !

Nhưng cuộc chiến để đưa nước Mỹ tiến tới một chế độ y tế toàn dân (universal health care) như ở Canada hay Pháp sẽ vẫn được tiếp tục, trong đó toàn bộ dân chúng được bảo hiểm y tế, không tùy thuộc vào việc làm hay lợi tức. Giới tài phiệt y tế Mỹ gọi đó là "y tế xã hội chủ nghĩa" và tìm cách trì hoãn để bảo vệ quyền lợi của họ. Nhưng rồi với thời gian, các tài phiệt y tế Mỹ cũng sẽ bị đánh bại như trong cuộc chiến chống kỳ thị chủng tộc trước đây. Chúng ta tin chắc như vậy.

Ngày 29/06/2017

Lữ Giang

Hạ Viện Mỹ đã rút lại dự luật bảo hiểm y tế để thay thế cho luật gây nhiều tranh cãi, Obamacare hiện hành từ tháng 3/2010. Báo chí nói nhiều đến thất bại của cá nhân tổng thống Donald Trump, do ngày đầu bước vào Nhà Trắng, ông đã ký sắc lệnh để thay thế luật bảo hiểm y tế của người tiền nhiệm.

Chủ tịch Hạ Viện phe Cộng Hòa, Paul Ryan phát biểu sau thất bại không hủy được dự luật Obamacare, tại Washington, ngày 24/03/2017. REUTERS

Với chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa, ngoài tổng thống Trump, thất bại vừa qua trước hết là một vố đau với chủ tịch Hạ Viện Paul Ryan.

Nguyễn Xuân Nghĩa : Hoa Kỳ là quốc gia tiên tiến về nhiều mặt nhưng lại có hệ thống y tế khá lạc hậu, là điều bất ngờ. Theo thống kê của các tổ chức quốc tế thì nếu so với các quốc gia đã phát triển, dân Mỹ tốn nhiều tiền nhất cho dịch vụ y tế tính theo lợi tức trung bình một đầu người mà lại thua kém nhiều xứ khác về phẩm chất, như về số người không có bảo hiểm y tế, về qũy trợ cấp y tế Medicare cho giới cao niên hay quỹ cấp cứu y tế Medicaid cho dân nghèo, là hai quỹ mắc nợ cao hơn khả năng trang trải. Điều ấy có nghĩa là nước Mỹ có hệ thống y tế kém hiệu năng và cần cải cách, vấn đề được nêu ra từ nhiều thập niên rồi.

Vụ khủng hoảng tài chính năm 2008 và sự bất tài của đảng Cộng Hòa trong cuộc bầu cử năm đó khiến đảng Dân Chủ thắng lớn và kiểm soát hành pháp lẫn hai viện của lập pháp. Nhờ vậy, đảng Dân Chủ đã thông qua và tổng thống Barack Obama ban hành từ tháng 3/2010 một văn kiện cực kỳ phức tạp là đạo luật về chế độ bảo dưỡng y tế mà khỏi cần lá phiếu Cộng Hòa và bị chống đối từ đó.

Nhưng sự thật lại không được như đảng Dân Chủ hứa hẹn vì sau mấy năm áp dụng đầy vấp váp thì bảo phí y tế đã tăng cùng ngân sách trợ cấp của chính quyền liên bang và nhiều tiểu bang. Đã thế nhiều hãng bảo hiểm rút lui không hoạt động nên thu hẹp sự chọn lựa của người dân. Vì vậy, đạo luật gây tranh luận trong bảy năm liền và cũng là một trong nhiều lý do khiến ông Donald Trump thắng cử với lời hứa là sẽ thu hồi và ban hành một đạo luật tốt hơn cho mọi người.

Ngày đầu tiên vừa nhậm chức, tổng thống Trump ký ngay sắc lệnh hành pháp nhằm đề ra thể thức lâm thời khi sẽ thu hồi đạo luật. Nhưng rốt cuộc thì việc thu hồi đạo luật lại thất bại thê thảm vào hôm Thứ Sáu 25 vừa qua.

RFI : Vậy đâu là những sai lầm của đảng Cộng Hòa và nhất là của chính tổng thống Donald Trump ?

Nguyễn Xuân Nghĩa : Y như đảng Dân Chủ đã đại thắng vào năm 2009, đảng Cộng Hòa cũng mắc bệnh chủ quan sau khi thắng lớn năm ngoái vì kiểm soát cả Hành Pháp lẫn hai viện bên Lập pháp và 33 ghế thống đốc của 50 tiểu bang. Lần này, tất nhiên các dân biểu nghị sĩ bên Dân Chủ đều chống lại việc thu hồi và thay thế đạo luật gọi là Obamacare. Nhưng điều bất ngờ cho lãnh đạo Cộng Hòa tại Hạ Viện là dự luật của họ lại gặp sự chống đối của nhiều dân biểu bảo thủ và những người thuộc xu hướng tự do tuyệt đối trong hệ thống chính trị Hoa Kỳ. Số này cho là không thể cải thiện được luật Obamacare và mọi cải sửa chỉ duy trì tệ nạn cũ mà thôi.

Chính quyền Donald Trump cũng phạm sai lầm khi nhảy vào thuyết phục đôi bên trong Hạ Viện Cộng Hòa, với hậu quả là nếu nhượng bộ phe bảo thủ lại làm phe ôn hòa phật ý và dù có đa số là 237 dân biểu trong Hạ Viện có 435 ghế thì chỉ cần 22 người chống họ cũng không đủ đa số 216 phiếu.

Sau khi lãnh đạo Hạ Viện bên Cộng Hòa đình hoãn một ngày việc dự luật để thay thế cho Obamacare – dời sang ngày Thứ Sáu 24/03/2017 thay vì Thứ Năm 23/03/2017, ông Paul Ryan tính ra là vẫn không đủ phiếu vì có mấy chục dân biểu Cộng Hòa lắc đầu nên đành quyết định rút lại dự luật.

Nhân vật bị chê trách về sự thất bại là công trình sư của dự luật là Paul Ryan, chủ tịch Hạ Viện Cộng Hòa. Nhưng Tổng thống Trump cũng cho thấy sự giới hạn về khả năng thuyết phục và mang vạ lây. Vì vậy, Chính quyền Trump quyết định chuyển trọng tâm vào kế hoạch cải tổ thuế vụ và ngân sách nhằm kích thích kinh tế và tạo ra việc làm, trong khi sẽ để đạo luật Obamacare vận hành cho tới khi sụp đổ.

RFI : Nhưng liệu hệ thống bảo hiểm y tế ở Mỹ có thể sụp đổ không ?

Nguyễn Xuân Nghĩa : Chúng ta trở lại hiện trạng là Hoa Kỳ có hệ thống y tế kém hiệu năng vì giới chính trị ưa lăng nhăng với công quỹ. Lời giải thích dễ hiểu nhất là vì không thể chấp nhận sự kiện có chừng 30 triệu người không có bảo hiểm y tế mà lập ra chế độ mới cho toàn dân với bộ máy thư lại của nhà nước quản lý thì thể nào bảo phí cũng phải tăng.

Ai sẽ chia sẻ mức gia tăng đó ? Khi lại được Nhà nước trợ cấp thì sẽ có lạm dụng và các hãng bảo hiểm bị kẹt đã rút lui làm người dân mất quyền chọn lựa và thị trường mất thế cạnh tranh.

Trong khi đó ngân sách liên bang và tiểu bang cũng bị hao hụt vì nhu cầu trợ cấp y tế cho hai quỹ Medicare của giới cao niên và Medicaid của dân nghèo. Đảng Dân Chủ mị dân và đảng Cộng Hòa ngoan cố vừa mất cơ hội cải sửa, và trận đánh về chế độ bảo dưỡng y tế sẽ tiếp tục trước sự phán xét của cử tri trong cuộc bầu cử năm 2018 khi công quỹ tiếp tục bị hao hụt cho tới lúc phá sản vì nạn chuyển dịch dân số và người già sống lâu hơn sẽ cần nhiều yêu cầu y tế hơn.

Chi tiết kinh tế đáng chú ý mà bị báo chí lãng quên là dịch vụ giải phẫu thẩm mỹ tại Hoa Kỳ đã giảm mạnh, nhưng các dịch vụ y tế thông thường lại tăng nhanh hơn lạm phát vì các dịch vụ loại này do hãng bảo hiểm hay Nhà nước thanh toán phần lớn !

Thanh Hà

Nguồn : RFI, 27/03/2017

Mỹ : Bãi bỏ Obamacare, thất bại của TT Trump (RFI, 25/03/2017)

Ngày 24/03/2017, tổng thống Mỹ Donald Trump đã bị thất bại nặng nề trong việc yêu cầu Hạ Viện thông qua dự luật nhằm thay thế luật bảo hiểm y tế của người tiền nhiệm được gọi là Obamacare. Ông Trump đã phải rút lại dự luật sau khi được thông báo là văn bản này không hội đủ đa số phiếu ủng hộ để được thông qua.

Tổng thống Trump phát biểu tại Nhà Trắng ngày 24/03/20147 sau khi rút lại dự luật bảo hiểm y tế Obamacare. Reuters

Theo thông tín viên Anne-Marie Capomaccio, tổng thống Donald Trump đã ý thức được là điều hành một đất nước khác nhiều với công việc của một ông chủ công ty.

"Đây là một thất bại ê chề của Donald Trump. Đảng Cộng Hòa ghi nhận không thể hội đủ đa số phiếu trong hàng ngũ của đảng này để khai tử và thay thế Obamacare. Trong khi đó, đây là một điểm nổi bật trong chương trình vận động tranh cử".

Phát biểu sau thất bại, tổng thống Trump dùng đòn hù dọa qua tuyên bố "khi mà tình hình vượt ra ngoài tầm kiểm soát, bên phía đảng Dân Chủ sẽ bắt buộc phải thương lượng với tôi". Có thể lời đe dọa đó phần nào là có thực. Thế nhưng tất cả các nhà quan sát đều đưa ra một nhận định chung : đảng Cộng Hòa không đủ sức lãnh đạo đất nước.

Donald Trump đắc cử nhờ chiêu bài chống giới quyền chức, nhưng ông không hội đủ đa số ở Quốc Hội. Một số nhỏ thuộc cánh cực hữu đang áp đặt luật chơi. Khi tổng thống Trump nêu khả năng đàm phán với bên đảng Dân Chủ, đâu đó, ông đã phải nhìn nhận không thể thực hiện những gì đã hứa trong thời gian vận động tranh cử.

Về phía đảng Dân Chủ, phe này đang rất phấn khởi khi nhắc lại là "đảng Cộng Hòa đã mất 7 năm để chuẩn bị cho việc thay thế luật bảo hiểm y tế Obamacare, Donald Trump chứng minh ông ấy không là một nhà thương lượng giỏi giang như ông ta vẫn vỗ ngực tư xưng".

Cựu tổng thống Obama từng giải thích rằng có khác biệt giữa "chiến dịch vận động tranh cử và thực tế khi bước chân vào Nhà Trắng. Tổng thống Trump vừa trải qua kinh nghiệm cay đắng về điều này".

Rút lại dự luật để tránh việc bị công khai bác bỏ

Như thông tín viên RFI đã nói ở trên, đây là một thất bại được cho là rất nặng nề cho tổng thống Donald Trump vì lẽ việc bãi bỏ luật Obamacare là một trong những chiêu bài tranh cử chủ yếu của ông. Từ khi chính thức nhậm chức cách nay 9 tuần lễ, ông đã cố gắng thúc đẩy một dự luật thay thế mà nội dung chính là xóa bỏ luật của người tiền nhiệm Barack Obama.

Khi thấy dự luật của mình gặp trở ngại ở Hạ Viện, vào hôm qua 24/03, ông Trump đã gia tăng sức ép trên các dân biểu, đặc biệt trong đảng Cộng Hòa, ra tối hậu thư dọa rằng sẽ giữ nguyên đạo luật Obamacare nếu Hạ viện Mỹ không bỏ phiếu bãi bỏ đạo luật này và phê chuẩn dự luật thay thế.

Tuy nhiên, sau nhiều tiếng đồng hồ đàm phán hậu trường ở Hạ Viện đã không mang lại kết quả, và chủ tịch Hạ Viện Paul Ryan, một người tích cực thúc đẩy việc bãi bỏ luật Obamacare, đã đành phải công nhận rằng dự luật của chính quyền Trump sẽ không thể nào được thông qua nếu được đưa ra bỏ phiếu.

Ông Ryan đã thông báo sự vụ cho tổng thống Trump, và dự luật bãi bỏ Obamcare đã lập tức được thu hồi để tránh bị công khai bác bỏ một cách ê chề tại Hạ Viện.

RFI tiếng Việt

*******************

Nỗ lực bãi bỏ Obamacare thất bại tại Hạ Viện (VOA, 24/03/2017)

Chủ Tịch Hạ Viện Hoa Kỳ, Paul Ryan, rút dự luật nhằm thay thế Obamacare ra khỏi chương trình nghị sự Quốc Hội vào chiều Thứ Sáu, 24 tháng Ba.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, tại một cuộc họp ở Tòa Bạch Ốc, ngày 22/3/2017.

Điều này nghĩa là, Obamacare vẫn tồn tại, sau rất nhiều nỗ lực của tổng thống Donald Trump nhằm đưa ra luật mới để thay thế.

Sau một ngày vận động ráo riết tại Quốc Hội, dân biểu Ryan đã phải thừa nhận với tổng thống Trump, rằng ông không đủ số phiếu để thông qua luật mới. Và trong khi trình bày số phiếu thuận và chống cho dự luật này, ông Ryan thẳng thắn gợi ý cho tổng thống Trump, là hãy rút lại dự luật, không đưa ra bỏ phiếu.

Quyết định cuối cùng vẫn thuộc về tổng thống, theo tin CNN, ông Trump quyết định vào lúc 3 giờ chiều, trong khi giới lãnh đạo Quốc Hội đang tề tựu tại văn phòng Chủ Tịch Hạ Viện Paul Ryan.

Quyết định này chấm dứt cuộc chạy marathon kéo dài từ thời ông Trump còn đang vận động tranh cử, rồi tái cam kết khi đã đắc cử, cho đến đỉnh điểm vào phút chót, khi ông đưa ra tối hậu thư cho các dân biểu Cộng Hòa : hoặc là thông qua dự luật trong ngày Thứ Sáu 24/3, hoặc là duy trì Obamacare.

Dân biểu Chris Collins, một đồng minh của ông Trump, là người đưa ra tối hậu thư đó vào chiếu tối hôm qua, phát biểu : "Thông điệp là… phải thông qua dự luật vào ngày mai, nếu không thì Obamacare sẽ được duy trì".

Nhiều ngày thương thuyết ráo riết đã không dẫn đến một thoả thuận trong bối cảnh có sự chống đối của thành phần ôn hòa, và thành phần bảo thủ trong chính Đảng Cộng hòa, trong khi dự luật nhằm bãi bỏ Obamacare của ông Trump rõ rệt không thu hút được đủ số phiếu ủng hộ để có thể được thông qua nhanh chóng.

Hãng tin Reuters tường thuật rằng các thị trường tài chánh, trước đó trở nên sôi động nhờ kế hoạch của Tổng thống Trump giảm thuế và tăng chi tiêu để xây cơ sở hạ tầng, đang được theo sát. Thị trường chứng khoán Hoa Kỳ giảm hôm thứ Năm khi giới lãnh đạo Đảng Cộng hoà hoãn cuộc biểu quyết, giá cổ phiếu trên các thị trường chứng khoán Châu Âu cũng thấp vào lúc mở đầu ngày giao dịch.

Các dân biểu Đảng Dân chủ đồng loạt chống đối dự luật do ông Trump đề xuất, và dự luật dường như cũng không thành công trong việc vận động sự ủng hộ cần thiết bên trong Đảng Cộng hòa, bất chấp những thay đổi giờ chót để xoa dịu thành phần chống đối.

Đạo luật Chăm sóc Sức khoẻ Hoa Kỳ là nỗ lực làm luật đầu tiên của ông Trump kể từ khi trở thành tổng thống Mỹ vào ngày 20 tháng Giêng.

Bãi bỏ đạo luật mang dấu ấn của Tổng Thống Obama là một cam kết chủ yếu của ông Trump trong chiến dịch vận động tranh cử Tổng thống của ông. Cuộc biểu quyết bãi bỏ Obamacare được ấn định vào ngày thứ Năm, đúng kỷ niệm 7 năm ngày ban hành đạo luật này. Việc Đảng Cộng hoà không thực hiện được ý định của mình trong ngày này là một thất bại có thể làm ‘mất mặt’ và gây bối rối cho Tổng thống Trump và Đảng Cộng hòa.

********************

Trump đổ lỗi thất bại dự luật cho phe Dân chủ (BBC, 25/03/2017)

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã đổ lỗi cho đảng Dân chủ vì thất bại trong dự luật y tế của ông.

Tổng thống Trump quyết định rút lại Dự luật về Y tế trình ra Quốc hội Mỹ sau khi nhận thấy không hội đủ số phiếu ủng hộ cần thiết kể cả của Đảng Cộng hòa.

Lưỡng viện Mỹ do đảng Cộng hòa của ông Trump kiểm soát, nhưng dự luật này đã bị rút lại hôm thứ Sáu vì không thể có được số phiếu được yêu cầu.

Phát ngôn với tờ Washington Post, ông Trump nói : "Chúng ta không thể có được một phiếu bầu của đảng Dân chủ, và chúng tôi hơi mắc cỡ một chút... vì vậy chúng tôi đã rút lại".

Việc rút lại dự luật vào phút cuối cùng được xem là một cú sốc lớn đối với Tổng thống Mỹ.

Huỷ bỏ và thay thế chương trình chăm sóc sức khoẻ được biết đến như Obamacare là một trong những cam kết bầu cử chính của ông.

Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan nói rằng ông và ông Trump đồng ý rút lại cuộc bỏ phiếu, sau khi rõ ràng nó sẽ không có được số phiếu tối thiểu cần thiết là 215 của Đảng Cộng hòa.

Đảng Cộng hòa chiếm đa số trong Hạ viện và Thượng viện.

Tuy nhiên, nhiều tin tức cho hay giữa 28 và 35 đảng viên Cộng hòa đã phản đối dự thảo Đạo luật Chăm sóc Sức khoẻ Hoa Kỳ của Tổng thống Trump (AHCA).

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan chấp nhận thất bại và nói 'Đây là một ngày đáng thất vọng với chúng tôi.'

Một số người được cho là không hài lòng khi dự luật cắt giảm bảo hiểm y tế quá nghiêm trọng, trong khi những người khác cảm thấy những thay đổi đã không đi đủ xa.

Dự luật cũng tỏ ra không phổ biến với công chúng - trong một cuộc thăm dò gần đây, chỉ 17% tán thành thông qua.

'Sẽ phải chung sống'

Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) ước tính AHCA sẽ giảm bớt thâm hụt khoảng 336 tỷ đô la trong giai đoạn 2017 và 2026.

Tuy nhiên, số người Mỹ không có bảo hiểm sức khoẻ sẽ đứng ở mức 52 triệu vào cùng thời điểm - thêm 24 triệu người so với Obamacare.

Phát biểu sau khi rút lại dự luật, ông Trump liên tục tuyên bố Obamacare sẽ "nổ tung".

Tuy nhiên, ông kiềm chế không chỉ trích ông Ryan, người có vị thế chủ tịch Hạ viện liên quan việc vận động ủng hộ các dự luật gây tranh cãi.

Tổng thống Trump nói rằng các đảng viên Cộng hòa nay sẽ tập trung vào cải cách thuế.

"Chúng ta phải để Obamacare đi theo con đường của nó trong một thời gian ngắn", ông nói với các phóng viên tại Văn phòng Bầu dục, và thêm rằng nếu các đảng viên Dân chủ đã "văn minh và đoàn kết", hai bên có thể đưa ra "một dự luật chăm sóc sức khoẻ tuyệt vời".

Ông nói : "Chúng tôi đã học được về sự trung thành, chúng tôi đã học được rất nhiều về quá trình bỏ phiếu".

Lãnh đạo cánh Dân chủ thiểu số trong Hạ viện, bà Nancy Pelosi (áo xanh là cây) mô tả sự rút lui dự luật của ông Trump là "một thắng lợi cho người Mỹ".

Trước đó, ông Ryan nói với các phóng viên : "Chúng ta sẽ chung sống với Obamacare trong tương lai gần.

Ông nói ông không thích điều này, và rằng "Đây là một ngày đáng thất vọng đối với chúng tôi".

Trong khi đó, lãnh đạo cánh Dân chủ thiểu số trong Hạ viện, bà Nancy Pelosi mô tả sự rút lui dự luật là "một thắng lợi cho người Mỹ".

**********************

Dự luật Y tế : Cựu tổng thống Obama cảnh báo hậu quả xấu cho dân Mỹ (RFI, 24/03/2017)

Hệ thống bảo hiểm Y tế Obamacare. Ảnh minh họa. RHONA WISE / AFP

Ngày 23/03/2017, vài giờ trước khi Hạ Viện Mỹ biểu quyết dự luật Y tế nhưng đình hoãn vào phút chót, cựu tổng thống Mỹ Barack Obama lên tiếng cảnh báo các dân biểu coi chừng hậu quả tai hại cho người dân.

Cựu tổng thống Obama nhìn nhận cần phải cải cách đạo luật Y tế và bảo hiểm sức khỏe được gọi là Obamacare để "giảm chi phí, tăng hiệu năng". Tuy nhiên, ông khuyến cáo là mọi thay đổi trong hệ thống y tế phải cải thiện đời sống của người dân chứ không phải làm xấu hơn.

Vài giờ sau khi cựu tổng thống Mỹ, người đề xuất hệ thống bảo hiểm y tế ban hành cách nay 7 năm, lên tiếng, phe đa số Cộng Hòa đã quyết định dời cuộc biểu quyết qua ngày hôm sau. Theo báo chí Mỹ, phe Cộng Hòa e ngại không hội đủ đa số quá bán để thông qua vì có đến 30 dân biểu lưỡng lự hoặc dứt khoát chống lại.

Một lần nữa, tổng thống Donald Trump bị một vố đau.

Từ Washington, thông tín viên Anne-Marie Capomaccio giải thích :

"Chắc chắn là Donald Trump đã không lường trước những khó khăn khi làm việc với phe Cộng Hòa, đảng chiếm đa số ghế tại Quốc Hội nhưng lại có sự chia rẽ sâu sắc giữa những thành viên bảo thủ và những thành viên ôn hòa.

Không thể thay đổi luật về sức khỏe là ví dụ minh họa đầu tiên. Phe cực hữu không lùi bước trước bất cứ lời mơn trớn vuốt ve hay sự đe dọa nào. Mark Meadows, người đứng đầu nhóm các dân biểu cực hữu tự xưng là "nhóm tự do" thừa nhận thất bại của văn bản : "Vào thời điểm này, chúng tôi chưa có đủ số người đồng ý bỏ phiếu, nhưng chúng tôi đang đạt được nhiều tiến triển".

Còn tổng thống Donalad Trump thì vô cùng thất vọng. Ông giận dữ nói : "Tất cả những điều đó chỉ là chính trị". Về điểm này, Donald Trump có lý. Phe cực hữu đã hứa với cử tri là sẽ đình chỉ luật về sức khỏe và giảm thuế… Ngược lại, phe ôn hòa thì lại thề với cử tri là chế độ bảo hiểm y tế sẽ tốt hơn và rẻ hơn. 

Đây là "một phương trình vô nghiệm" đối với một Quốc Hội mà "chưa gì đã nghĩ tới" cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ dự kiến sẽ diễn ra vào năm sau và cũng là "bài toán không lời giải đáp" cho một vị tổng thống không được đảng của ông ủng hộ".

Tú Anh

*********************

Hủy Obamacare, Donald Trump đánh cược "được ăn cả ngã về không" (RFI, 24/03/2017)

Người dân tuần hành đòi "Giữ bảo hiểm y tế Obamacare", tại Los Angeles, California, Hoa Kỳ, ngày 23/03/2017 - REUTERS/Lucy Nicholson

Trước thái độ thách thức của một bộ phận dân biểu Cộng Hòa, tổng thống Mỹ Donald Trump thổi còi chấm dứt cuộc thương lượng nội bộ thay thế luật bảo hiểm y tế của cựu tổng thống Barack Obama. Chủ nhân Nhà Trắng yêu cầu biểu quyết dự luật mới được xem là "lời hứa then chốt" vào thứ Sáu 24/03/2017 bất chấp kết quả ra sao.

Thông điệp của tổng thống Donald Trump, như một tối hậu thư, do bộ trưởng Tài Chính Mick Mulvaney chuyển đến Hạ Viện vào chiều thứ Năm 23/03 /2017.

Lẽ ra, dự luật thay thế luật bảo hiểm y tế Obamacare phải được Hạ Viện, do đảng Cộng Hoà kiểm soát, biểu quyết trong ngày . Tuy nhiên, do nội bộ bất đồng, thủ lĩnh của các phe trong đảng Cộng Hoà tạm thời hoãn lại.

Lãnh thêm một vố đau do chính "phe ta" gây ra, chủ nhân Nhà Trắng mất hết kiên nhẫn. Rất chính trị, ông cảnh báo các dân biểu Cộng Hoà coi chừng "lãnh hậu quả" nhân bầu cử bán phần trong hai năm tới. Trước áp lực của Nhà Trắng, chủ tịch Hạ viện Paul Ryan, cùng quan điểm với lãnh đạo hành pháp, tuyên bố "ngày hôm sau" biểu quyết dự luật như đã hứa với cử tri.

Tuy nhiên, dù là lời hứa hay lời đe dọa, thay thế một đạo luật bảo hiểm y tế ban hành từ 7 năm nay và được hàng chục triệu dân ủng hộ xem ra rất phức tạp. Theo thăm dò ý kiến của đại học Quinnipiac (bang Connecticut) chỉ có 17% dân Mỹ ủng hộ cải cách của đảng Cộng Hòa, 56% chống đối.

Đảng Dân Chủ chống lại là chuyện dễ hiểu. Nhưng ngay trong nội bộ Cộng Hoà cũng có hai phe chống đối.

Đối với phe ôn hòa, gần lập trường với các dân biểu Dân Chủ đồng viện, thì hủy bỏ luật Obamacare là một biện pháp không thể chấp nhận được vì hai hệ quả : một là làm chi phí về y tế, bệnh tật sẽ tăng cao và thứ hai là làm cho hàng chục triệu dân Mỹ (từ 24 đến 26 triệu) không được thụ đắc dịch vụ xã hội này. Giới chuyên gia đã nhiều lần cảnh báo.

-Phe cực bảo thủ trong đảng thì chống dự luật thay thế của Donald Trump. Họ cho rằng dự luật mới "không dứt khóat đưa nhà nước ra khỏi lãnh vực y tế lẽ ra là của tư nhân". Quy tụ trong nhóm mang tên "Freedom Caucus", phe cực bảo thủ đòi phải hủy bỏ toàn diện Obamacare.

Trong khi phe thứ ba, đa số, muốn duy trì một số điều khoản trong Obamacare để giúp cho người lao động cũng được bảo hiểm tối thiểu trong trường hợp không được chủ nhân đóng góp.

Theo phân tích của AFP, vấn đề lưỡng nan của đảng Cộng Hoà và của ông Donald Trump là hễ được lòng phe này thì mất phiếu phe kia. Để được thông qua, dự luật của Trump phải hội đủ 215 phiếu thuận trên tổng số 429 dân biểu toàn Hạ Viện. Chiều thứ Sáu, Nhà Trắng sẽ biết trong số 237 dân biểu Cộng Hòa, bao nhiêu người sẽ ủng hộ ông Donald Trump và bao nhiêu người tiếp tục thách thức.

Thật ra, cho dù Hạ Viện có thông qua dự luật bảo hiểm y tế thì văn kiện này sẽ bị Thượng Viện sửa đổi sâu rộng như đã cảnh báo.Tuy nhiên Donald Trump có thể "tự hào" là đã vượt qua được chướng ngại đầu tiên. Vì đối với chủ nhân Nhà Trắng, đây là trận đấu chính trị. Phá được Obamacare là điều kiện tiên quyết để tiến hành cải tổ thuế khóa, dự kiến thực hiện ngay trong năm 2017. Từ khi nhậm chức, thành quả của ông đạt được chẳng là bao thậm chí bị tư pháp cản trở như sắc lệnh hạn chế nhập cư.

Cựu tổng thống Obama lên tiếng nhắc nhở phe Cộng Hoà : Cải cách y tế thì phải tốt đẹp hơn chứ không phải tệ hại hơn cho người lao động.

Nguy cơ "được ăn cả ngã về không" ám ảnh Donald Trump. Theo nhận định của dân biểu Cộng Hoà Christ Collins (phải chăng đã nghe lời cảnh tỉnh) : Nếu thất bại thì chúng ta qua chuyện khác. Không đụng đến Obamacare nữa.

Tú Anh

Ông Trump chọn một nhân vật chỉ trích Trung Quốc cho chức Đại diện Thương mại Mỹ (VOA, 03/01/2017)

Tổng thống tân cử Donald Trump tại dinh thự Mar-a-Lago, Palm Beach, Florida, ngày 28/12/2016.

Tổng thống tân cử Donald Trump đã chọn Luật sư Robert Lighthizer, một nhân vật hay chỉ trích Trung Quốc, ra đứng đầu Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ, ủy ban chuyển tiếp của ông Trump cho hay hôm thứ Ba 3/1.

Đây là thêm một dấu hiệu khác cho thấy tân chính phủ Mỹ sẽ có lập trường cứng rắn hơn đối với Trung Quốc.

Trong một email, ông Trump ca ngợi người được ông đề cử như sau :

"Ông ấy có kinh nghiệm sâu rộng trong việc đạt được những thoả thuận sẽ bảo vệ các lĩnh vực quan trọng nhất của nền kinh tế của chúng ta, trong quá khứ ông ấy đã liên tục đấu tranh với lĩnh vực tư để tránh những thoả thuận bất lợi cho người dân Mỹ. Ông sẽ hoàn thành nhiệm vụ xuất sắc để lật ngược những chính sách thương mại thất bại đã cướp đi cơ hội đạt thịnh vượng của biết bao người Mỹ".

Ông Lightizer, 69 tuổi, từng là phó Đại diện Thương mại của Mỹ dưới thời Tổng thống Reagan. Ông sẽ thay thế ông Froman, đại diện thương mại của chính phủ Tổng Thống Obama, người đã thương thuyết thoả thuận về Hiệp định Hợp tác Xuyên Thái Bình Dương TPP, mà nếu được xúc tiến, sẽ bao gộp gần 40% nền kinh tế toàn cầu, và được coi là nhằm mục đích kiềm chế thế lực thương mại đang tăng của Trung Quốc.

Tuy nhiên, ông Trump cho rằng các thoả thuận thương mại đa phương như NAFTA, Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ, và Hiệp định Hợp tác Xuyên Thái Bình Dương TPP là không có lợi cho công việc làm ăn ở Mỹ.

******************

Việt Nam "không tán thành" Mỹ bổ nhiệm ông Bob Kerrey tại Đại học Fulbright (VOA, 03/01/2017)

Ông Bob Kerrey, một cựu thượng nghị sĩ Mỹ, được chọn làm Chủ tịch Hội đồng Tín thác của Đại học Fulbright Việt Nam (FUV).

Bộ trưởng Thông tin-Truyền thông Trương Minh Tuấn nói Việt Nam không tán thành việc bổ nhiệm ông Bob Kerrey tại trường đại học Fulbright Việt Nam.

Ý kiến trên được nêu ra trong bài viết dài của bộ trưởng Trương Minh Tuấn được nhiều báo lớn trong nước đăng hôm 3/1. Nhan đề bài viết này là "Vui buồn với báo chí Việt Nam năm 2016".

Trong chuyến thăm Việt Nam hồi tháng 5/2016, Tổng thống Mỹ Barack Obama công bố việc thành lập trường đại học Fulbright Việt Nam, trường đại học tư độc lập kiểu Mỹ đầu tiên ở Việt Nam. Ông Bob Kerrey, một cựu thượng nghị sĩ Mỹ, được chọn làm Chủ tịch Hội đồng Tín thác của Đại học Fulbright Việt Nam (FUV).

Quyết định bổ nhiệm này đã làm dấy lên tranh cãi trong nhiều giới ở Việt Nam vào giữa năm 2016, vì ông Kerrey từng trực tiếp dính líu vào một vụ thảm sát thường dân trong thời Chiến tranh Việt Nam. Nhiều cơ quan báo chí Việt Nam đã đăng các bài viết của chính họ cũng như các bài thể hiện ý kiến cá nhân của một số quan chức, cựu quan chức, học giả bày tỏ lập trường ủng hộ hay phản đối việc bổ nhiệm này.

Trong bài viết của ông hôm 3/1, Bộ trưởng Tuấn cho rằng "cuộc tranh luận trong giới báo chí" về ông Kerrey "là một sự cố báo chí đáng buồn, khi vấn đề được một số báo đẩy quá xa đến mức làm lẫn lộn phải - trái trong lịch sử".

Bộ trưởng Tuấn viết rằng vì chủ trương "khép lại quá khứ, hướng tới tương lai" mà Chính phủ và nhân dân Việt Nam "không truy cứu" ông Kerrey về việc làm của ông trong quá khứ, mà còn "ghi nhận, hoan nghênh" một số hoạt động tích cực của ông, góp phần vào việc bình thường hóa quan hệ giữa hai nước.

Bộ trưởng Minh Tuấn tiếp đó nêu rõ : "Chúng ta chỉ không tán thành việc bổ nhiệm ông vào vị trí đứng đầu một trường đại học, nơi có nhiệm vụ giáo dục thế hệ trẻ của Việt Nam. Việc không tán thành đó là thuộc về đạo lý của người Việt Nam chúng ta".

Nhận định về một số bài viết trên báo chí chính thống và một số người ủng hộ việc bổ nhiệm ông Kerrey, ông Tuấn nói làm như vậy là "biện minh cho tội ác", đồng thời ông đặt ra nghi vấn rằng đó có thể là "cuộc vận động bất thường" để bảo vệ vị trí của ông Kerrey tại trường đại học Fulbright.

Ông Tuấn viết : "Ðó thật sự là việc làm rất đáng buồn của một số nhà báo, một số tờ báo ở Việt Nam, vì như thế là đồng lõa với tội ác, làm tổn thương vong linh của những người lương thiện đã chết vì tội ác".

Cựu nhà báo và nhà hoạt động dân chủ Phạm Đoan Trang nói với VOA rằng Bộ trưởng Thông tin-Truyền thông đã có quan điểm mang tính "áp đặt" về cuộc tranh luận của báo chí xoay quanh vấn đề của ông Kerrey :

"Nguyên tắc của báo chí chúng ta đều biết là trung thực và khách quan. Vấn đề là ông Tuấn trong thâm tâm ông ấy không nghĩ ông là nhà báo hay là ở Việt Nam có một thứ gọi là báo chí. Ông Bộ trưởng Trương Minh Tuấn hoàn toàn không có khái niệm về viết thuyết phục. Đây là sự định hướng và áp đặt. Ông không đủ trình độ để thuyết phục ai cả. Cho nên các quan điểm ông ấy đưa ra, cũng như các quan điểm của nhiều nhà báo trong vụ Bob Kerrey ở trường Fulbright nó áp đặt, có màu sắc định hướng mà không định hướng nổi. Không đủ trình độ để định hướng, không đủ trình độ để thuyết phục dư luận".

Khi nổ ra tranh luận trên báo chí về việc bổ nhiệm ông Kerrey, tại một cuộc họp báo ngày 2/6/2016, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Hải Bình không nói cụ thể Việt Nam tán thành hay không tán thành việc bổ nhiệm ông Bob Kerrey. Ông Bình chỉ nói "chúng tôi cho rằng phía Hoa Kỳ cũng như ban lãnh đạo đại học Fulbright sẽ có một quyết định đúng đắn phù hợp với xu thế phát triển quan hệ rất tốt đẹp giữa hai nước Việt Nam - Hoa Kỳ, mang lại những lợi ích thiết thực và cụ thể cho nhân dân hai nước".

Ít ngày sau phát biểu của đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam, hôm 7/6, nghị sĩ Bob Kerrey nói trong một chương trình trên một đài phát thanh ở thành phố Boston, bang Massachusetts, rằng phản ứng dữ dội về việc bổ nhiệm ông ở Đại học Fulbright Việt Nam không thể ngăn ông tiếp tục giúp phát triển trường đại học này. Ông khẳng định sẽ không từ chức chủ tịch hội đồng tín thác của trường.

An Tôn

**********************

Thượng viện Mỹ ra nghị quyết hủy bỏ Obamacare (VOA, 04/01/2017)

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Mike Enzi

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Mike Enzi ngày 3/1 đưa ra nghị quyết cho phép hủy bỏ Obamacare, chương trình bảo hiểm y tế mang đậm dấu ấn của Tổng thống Barack Obama cung cấp bảo hiểm cho hàng triệu người Mỹ, theo loan báo từ văn phòng Thượng nghị sĩ Enzi.

Hành động của Chủ tịch Ủy ban ngân sách Thượng viện ngay ngày đầu làm việc của tân Quốc hội Mỹ đã biến những cam kết của phe Cộng hòa thành hành động rằng bãi bỏ Obamacare là ưu tiên lập pháp hàng đầu của họ khi bắt đầu chương trình làm việc.

 

Các đảng viên Cộng hòa, đảng của Tổng thống tân cử Donald Trump, cho biết tiến trình hủy bỏ hoàn toàn Obamacare sẽ mất nhiều tháng trời và phải tốn nhiều năm để phát triển các chương trình bảo hiểm sức khỏe thay thế.