 | Tổng quan: | 3596364 |
Samsung không dời sản xuất sang Ấn Độ
RFA, 19/03/2023
Samsung bác tin chuyển sản xuất điện thoại di động từ Việt Nam sang Ấn Độ
Lãnh đạo Samsung mới đây lên tiếng bác bỏ thông tin trước đó cho rằng hãng sắp chuyển dây chuyền sản xuất điện thoại di động từ Việt Nam sang Ấn Độ.
Công nhân Samsung đi vào nhà máy ở Thái Nguyên (Ảnh minh họa) – Reuters
Thông tin trên được ông Choi Joo Ho – Tổng giám đốc Samsung Việt Nam đưa ra tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên hôm 17/3 và được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử tỉnh Thái Nguyên.
"Những sản phẩm được sản xuất ở Ấn Độ chủ yếu phục vụ thị trường nội địa và một phần nhỏ xuất khẩu sang các quốc gia Châu Phi, tại Việt Nam xuất khẩu sang 128 quốc gia trên thế giới. Như vậy, sản lượng của nhà máy Samsung tại Việt Nam không bị ảnh hưởng bởi sản lượng ở Ấn Độ", ông Choi Joo Ho cho biết.
Hãng tin của Hàn Quốc là Korea Herald hồi tháng trước dẫn một nguồn tin cho biết Samsung Electronics đã quyết định dịch chuyển từ từ việc sản xuất sang Ấn Độ, bao gồm cả việc sản xuất điện thoại di động ở Việt Nam.
Bài báo cho rằng, nguyên nhân chuyển là để hạn chế những tác hại từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung và để thâm nhập sâu hơn vào nền kinh tế lớn thứ năm thế giới.
Theo Cổng thông tin điện tử tỉnh Thái Nguyên, Công ty Samsung Electronics Việt Nam – Thái Nguyên (SEVT) được khởi công năm 2013 với số vốn hai tỷ USD, sau một năm dự án đã tăng thêm ba tỷ USD. Liên tục sau đó, Samsung tăng vốn đầu tư và mở rộng sản xuất. Đây là nhà máy sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất thế giới của Samsung, với tổng số vốn đăng ký đầu tư lên đến hơn 7,5 tỷ USD.
Đây cũng là nhà máy có doanh thu lớn nhất trong số bốn nhà máy của tập đoàn này ở Việt Nam. Theo báo cáo của hãng, doanh thu của SEVT vào năm ngoái đạt 28 tỷ đô la, lợi nhuận đạt 2,1 tỷ đô la.
Samsung hồi năm ngoái cho biết hãng có dự định nâng tổng vốn đầu từ tại Việt Nam từ mức 18 tỷ đô la hiện tại lên 20 tỷ đô la, tập trung vào lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn.
Xuất khẩu của Samsung từ Việt Nam hiện chiếm khoảng 25% tổng doanh thu xuất khẩu của Việt Nam với mặt hàng chủ lực là điện thoại di động.
**************************
Chọn gang thép hay chọn môi trường ?
RFA, 16/03/2023
Tỉnh Bình Định vừa có quyết định thành lập Ban chỉ đạo thực hiện dự án khu liên hợp gang thép Long Sơn tại thôn Lộ Diêu nằm ở xã Hoài Mỹ, thị xã Hoài Nhơn. Trưởng ban là ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh.
Một làng chài ở Việt Nam. Ảnh minh họa. AFP
Khu liên hợp Gang thép Long Sơn dự kiến được xây dựng trên diện tích 486 ha, tổng vốn đầu tư khoảng 53.500 tỷ đồng, chia thành ba giai đoạn đầu tư, công suất 5,4 triệu tấn/năm, bao gồm các sản phẩm thép cơ khí chế tạo chất lượng cao, thép xây dựng, thép cuộn. Bên cạnh đó, Công ty cổ phần gang thép Long Sơn Phù Mỹ cũng đang nghiên cứu đầu tư khu bến cảng Hoài Nhơn trên tổng diện tích khoảng gần 500 ha mặt đất và mặt biển.
Thôn Lộ Diêu là một làng chài ven biển, được đánh giá là có tiềm năng lớn để phát triển du lịch. Nhiều người lo ngại, việc cho đầu tư dự án gang thép sẽ gây tác hại lớn tới môi trường do nước thải mà Formosa là một ví dụ điển hình.
Nhắc tới Formosa, người ta nhớ ngay tới một thảm họa môi trường do chất thải gây ô nhiễm từ Công ty TNHH Hưng Nghiệp Formosa vượt quá nồng độ cho phép năm 2016. Thống kê được Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn công bố sau đó cho thấy, hơn 33.000 chiếc tàu với khoảng 50.000 người bị ảnh hưởng trực tiếp và hơn 176.000 người phụ thuộc. Hậu quả về môi trường nước và thủy hải sản phải mất hàng chục năm mới có thể phục hồi phần nào.
Lo lắng của người dân được ông Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch UBND tỉnh "trấn an" trong cuộc phỏng vấn với Báo Mới vào đầu tháng 3 rằng :
"Công nghệ sản xuất thép là công nghệ chung của thế giới chứ không phải của riêng quốc gia nào, giống như ô tô. Việc lặp lại như Formosa chắc chắn sẽ không xảy ra. Vì toàn bộ nước thải đều tuần hoàn, nhưng kiểu gì cũng có tác động tới môi trường. Xây dựng khách sạn hay khu resort cũng đều ảnh hưởng môi trường. Vấn đề là hạn chế tối đa, đảm bảo các tiêu chí, tiêu chuẩn đề ra".
Ông Tuấn cho rằng, dự án khu liên hợp gang thép Long Sơn là tiền đề đặc biệt quan trọng để thị xã Hoài Nhơn đột phá về phát triển kinh tế, xã hội, phát triển đô thị bền vững, đảm nhiệm vai trò là cực tăng trưởng của bốn đơn vị hành chính cấp huyện phía Bắc tỉnh Bình Định.
Giáo sư Đặng Hùng Võ nêu quan điểm của ông với RFA sáng 16/3 :
"Khi đầu tư về luyện thép, chế tạo các vật liệu có nguồn gốc từ kim loại, kể cả việc khai thác bô xít… thì nó đều có khả năng rủi ro gây ra một cái thảm họa môi trường. Và điều này đã xảy ra ở Việt Nam rồi. Xây dựng nhà máy luyện thép thì cũng là việc nhu cầu cần thiết cho công nghiệp hóa, cho việc phát triển. Thế nhưng chọn địa điểm tại đâu cũng là điều rất cần thiết và ta phải giải quyết vấn đề môi trường thật là triệt để thì hiệu quả sẽ tốt hơn.
Tôi cho rằng có thể khẳng định việc lập nhà máy luyện thép ven biển là điều không nên, bởi vì nó có thể gây ra nguy cơ gây ô nhiễm môi trường biển ở phạm vi cỡ lớn. Đây là một cái chủ trương mà nhiều nước họ cũng đã làm. Tôi cho rằng Nhật Bản là nước thừa thãi kinh nghiệm về chuyện thực hiện công nghiệp hóa sao cho giữ được môi trường biển. Và cái ý thức về môi trường trong quá trình công nghiệp hóa thì Việt Nam nên học Nhật Bản".
Theo ông Đặng Hùng Võ, Việt Nam lâu nay vẫn đểnh đoảng với câu chuyện ô nhiễm môi trường. Đặc biệt là những ô nhiễm từ quá trình công nghiệp hóa. Nhiều khi cứ đặt vấn đề công nghiệp hóa là rất quan trọng mà không nghĩ tới cái hậu quả gây ra cho môi trường, thậm chí biến đổi khí hậu. Ông nói tiếp :
"Rõ ràng, việc nâng cao ý thức của cấp quản lý, của việc phê việc dự án, của việc quy hoạch ở Việt Nam cũng chưa thực sự được nâng cao. Giả sử bây giờ chủ trương xây một nhà máy luyện thép thì việc đầu tiên là phải tìm vị trí nào cho phù hợp để không gây ra tác hại cho môi trường biển. Còn nếu nói mạnh hơn nữa thì kể cả nhà máy Formosa ở Vũng Áng, nếu cần thiết phải địa điểm thì cũng phải giải quyết. Đối về vấn đề môi trường thì sai một ly đi một dặm".
Công ty trách nhiệm hữu hạn Hưng Nghiệp Formosa. AFP
Ngoài môi trường bị hủy hoại, tiềm năng du lịch của một vùng biển hoang sơ cũng mất. Ông Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty TNHH Du lịch Lửa Việt nêu quan điểm của ông với RFA sáng 16/3 :
"Lộ Diêu là một điểm mà nhiều khi dân du lịch cũng chưa biết, dân Bình Định cũng chưa chắc biết. Nó còn hoang sơ lắm. Mà chỗ nào còn hoang sơ, chưa có sự can thiệp của con người thì đó là những tiềm năng du lịch.
Nhưng mà kể cả làm gang thép hay làm du lịch cũng là để làm kinh tế thôi. Mục đích cuối cùng là làm sao cho đất nước phát triển, đời sống người dân tốt hơn. Nhưng mình phải cân nhắc, phải lựa chọn sao cho giữ được môi trường bền vững. Tài sản môi trường là lâu dài. Còn làm gang thép chắc chắn sẽ tác động đến môi trường. Mà làm gang thép thì chắc chắn không thể làm du lịch được nữa.
Bản thân tôi cũng hơi lo và nghi ngờ khả năng giải quyết những hệ lụy từ chất thải. Nhưng tôi xin nhấn mạnh là mình phải nhìn từ hai góc độ. Góc độ về nhà đầu tư họ cũng phải chọn cái địa điểm nào thuận lợi về giao thông, về nguồn nước, về nguồn nhân lực… nhiều thứ để sinh lợi. Còn người làm du lịch thì họ cũng muốn giữ lại những cái của mình. Ai cũng có cái lý của mình. Vấn đề ở đây là có đáng để hy sinh cái làng chài đó hay không ? Mà đâu chỉ mất làng chài. Còn mất nhiều thứ nữa vì gang thép là ô nhiễm cực kỳ lớn.
Như vậy phải cân nhắc quyết định lựa chọn như thế nào. Phải vì người dân".
Thực tế, từ năm 2021, UBND tỉnh Bình Định đã có quyết định chấp thuận chủ trương cho Công ty CP Gang thép Long Sơn Phù Mỹ đầu tư khu liên hợp gang thép tại hai xã Mỹ Thọ và Mỹ An ở huyện Phù Mỹ với tổng vốn đầu tư khoảng 62.470 tỉ đồng, có công suất 5,4 triệu tấn/năm. Thời gian thực hiện dự án từ 2021-2028.
Đến tháng 7 và tháng 11/2022, UBND tỉnh Bình Định lại có các quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư đối với dự án nêu trên, đồng ý cho chủ đầu tư chuyển địa điểm đầu tư sang thôn Lộ Diêu, thị xã Hoài Nhơn. Theo UBND tỉnh Bình Định, việc di dời được quyết định sau nhiều năm nghiên cứu, khảo sát và gặp nhiều ý kiến phản biện, phản ứng từ người dân. Hơn nữa, việc xây dựng nhà máy thép phải đánh đổi quá nhiều diện tích rừng phòng hộ ven biển.
RFA, 16/03/2023
Samsung đạt doanh thu hơn 70 tỷ đô la từ các nhà máy ở Việt Nam
RFA, 06/03/2023
Samsung ghi nhận doanh thu hơn 70 tỷ đô la trong năm 2022 từ các nhà máy tại Việt Nam, theo báo cáo tài chính được công bố mới đây.
Xe buýt với hình ảnh Samsung Galaxy Note 7 chở công nhân đến nhà máy của Samsung tại thái Nguyên (minh họa) - Reuters
Theo báo cáo này, tổng doanh thu của tập đoàn Hàn Quốc trong năm 2022 là 234 tỷ đô la, lợi nhuận trên 43 tỷ đô la.
Doanh thu từ bốn nhà máy của tập đoàn chiếm khoảng 30% tổng doanh thu của toàn tập đoàn, lợi nhuận của bốn nhà máy này là khoảng 4,6 tỷ đô la, tương đương 10% lợi nhuận của toàn doanh nghiệp.
Cụ thể, Samsung Thái Nguyên (SEVT) là nhà máy có doanh thu lớn nhất ở Việt Nam với gần 28 tỷ đô la, tăng 13% so với năm trước đó. Lợi nhuận đạt 2,1 tỷ đô la.
Đây là nhà máy sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất thế giới của Samsung, với tổng số vốn đăng ký đầu tư lên đến hơn 7,5 tỷ USD.
Samsung Display (SDV) tại Bắc Ninh có doanh thu xấp xỉ 20 tỷ đô la với lợi nhuận là khoảng một tỷ đô la.
Samsung Electronics (SEV) ở Bắc Ninh đạt 18,5 tỷ đô la và hơn 1,2 tỷ đô la lợi nhuận.
Samsung Electronics HCMC CE Complex (SEHC) ở Thành phố Hồ Chí Minh có doanh thu gần năm tỷ đô la, lợi nhuận khoảng 300 triệu đô la.
Samsung hồi năm ngoái cho biết hãng có dự định nâng tổng vốn đầu từ tại Việt Nam từ mức 18 tỷ đô la hiện tại lên 20 tỷ đô la, tập trung vào lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn.
Xuất khẩu của Samsung từ Việt Nam hiện chiếm khoảng 25% tổng doanh thu xuất khẩu của Việt Nam với mặt hàng chủ lực là điện thoại di động.
****************************
Việt Nam thu hơn 65 triệu đô la thuế từ Meta và Google
RFA, 05/03/2023
Các ông lớn cung cấp dịch vụ mạng xã hội của Mỹ đã đóng hơn 65 triệu đô la tiền thuế cho Chính phủ Việt Nam kể từ tháng 3 năm ngoái đến nay, theo số liệu thống kê của Tổng cục Thuế - Bộ tài chính.
Logo của Facebook, Goolge và Apple trên màn hình máy tính - AFP
Báo Nhà nước dẫn thông tin từ Tổng cục Thuế cho biết, tính đến ngày 17/2, đã có 46 nhà cung cấp nước ngoài đăng ký, khai thuế và nộp thuế qua Cổng thông tin điện tử dành cho nhà cung cấp nước ngoài.
Tổng số số thu lũy kế từ khi vận hành cổng (21/3/2022) đến nay đạt trên 3.700 tỷ đồng, trong đó số thu các tháng đầu năm 2023 ước đạt 1.852 tỷ đồng.
Các hãng lớn đóng thuế nhiều nhất bao gồm Meta (Facbook) nộp 34,5 triệu euro (tương đương khoảng 37 triệu đô la), Google nộp 28,8 triệu đô la, Apple nộp 174 tỷ đồng.
Tổng cục Thuế cho biết, sắp tới sẽ tiếp tục triển khai quyết liệt, hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số, chống chuyển giá, chống thất thu ngân sách nhà nước.
Hai mạng xã hội Facebook và YouTube là những mạng được người Việt Nam sử dụng phổ biến nhất hiện nay.
Theo thống kê của Facebook, mạng xã hội này hiện có khoảng 76 triệu người dùng có tài khoản tại Việt Nam.
Số người dùng YouTube của Google tại Việt Nam hiện khoảng 66 triệu người, theo số liệu thống kê của Google.
Samsung dùng máy bay vận chuyển linh kiện sang Việt Nam lắp ráp Galaxy (VOA, 19/02/2020)
Samsung đã bắt đầu vận chuyển các linh kiện điện tử để lắp ráp các điện thoại Galaxy mới nhất của công ty này từ Trung Quốc sang các nhà máy Samsung ở Việt Nam giữa lúc tập đoàn Samsung đang chật vật đối phó với những sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng do dịch virus corona gây ra, theo báo Financial Times.
Nhân viên trên đường tới hãng Samsung ở tỉnh Thái Nguyen làm việc. ảnh chụp ngày 13/10/2016. Reuters/Kham -
Chính phủ Việt Nam đang hạn chế khối lượng hàng hóa vận chuyển hàng ngày từ Trung Quốc sang Việt Nam qua các tuyến đường bộ, nhưng chúng tôi đang linh động đối phó với vấn đề bằng cách tăng các nguồn cung phụ tùng từ Trung Quốc bằng đường hàng không và đường thủy", một người hiểu chuyện cho biết.
Samsung đã ra mắt điện thoại thông minh mới nhất có thể gập lại được và chiếc Galaxy S20 5G hồi tuần trước tại San Francisco.
Một người phát ngôn của Samsung nói : "Chúng tôi đang dồn mọi nỗ lực nhằm giảm thiểu tác động đối với các hoạt động của công ty".. Người này nói thêm rằng khâu sản xuất chưa bị chậm lại, nhưng Samsung không bình luận gì thêm.
Samsung, nhà sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất thế giới, sản xuất gần 2/3 số lượng điện thoại của công ty, bao gồm mới nhất, tại các hãng sản xuất ở tỉnh Bắc Ninh và Thái Nguyên.
Nhưng cuộc khủng hoảng virus corona đã gây muôn vàn khó khăn cho các nhà sản xuất chế tạo của Việt Nam, cả do người nước ngoài hoặc người Việt làm chủ, vì Việt Nam vẫn lệ thuộc nặng nề vào các mặt hàng của Trung Quốc, từ hàng điện tử tới vải sợi và giầy dép. vì nhiều chuỗi cung ứng lệ thuộc nặng nề vào Trung Quốc.
Khi các nhà máy ở Việt Nam hoạt động trở lại sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, biên giới với Trung Quốc đóng cửa hoặc hạn chế các hoạt động buôn bán từ cả hai bên.
Việt Nam và Trung Quốc đều đã thực hiện các bước để giảm bớt lưu lượng hàng hóa nhưng Hà Nội cách ly các tài xế xe tải trở từ đó về từ Trung Quốc, khiến một số tài xế không sẵn sàng lái xe tới đó vì sợ mất tiền lương.
LG Electronics, một nhà sản xuất công nghệ khác của Hàn Quốc thường sản xuất điện thoại thông minh từ cấp thấp đến trung cấp tại Việt Nam, đang đối mặt với gián đoạn nguồn cung tương tự. Người phát ngôn của hãng này khẳng định LG chưa phải đối mặt với tình trạng thiếu nguyên liệu ở Việt Nam, nhưng đang xem xét các giải pháp khác nhau, trong trường hợp khủng hoảng kéo dài làm gián đoạn nguồn cung.
Theo The Register, Samsung là một tập đoàn công ty đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam. Năm 2017, công ty Samsung con tại Việt Nam thu về gần 58 tỷ đô la, doanh thu lớn nhất đối với bất kỳ công ty Việt Nam nào, trong khi PetroVietnam đứng hạng nhì. Tìm đến Việt Nam vì chi phí lao động thấp hơn, Samsung tuyển dụng hơn 60.000 người làm việc cho công ty, chủ yếu xung quanh các tỉnh Bắc Ninh và Thái Nguyên.
****************
Sơn Lôi kêu gọi gần 200 người rời địa bàn trở về, dân mong sớm được ‘giải phóng’ (VOA, 19/02/2020)
Một người dân tại xã Sơn Lôi, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc, nơi đang bị cách ly hoàn toàn vì dịch Covid-19, nói với VOA rằng người dân trong xã ai cũng mong sớm đến "ngày giải phóng", giữa lúc các giới chức địa phương đang tìm cách kiểm soát và kêu gọi gần 200 người dân đã rời khỏi địa bàn trước đó sớm trở về địa phương để phòng tránh dịch lây lan.
Một chốt kiểm soát dịch Covid-19 tại xã Sơn Lôi, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc.
Năm ngày sau khi chính thức bị phong tỏa khỏi thế giới bên ngoài, một phụ nữ xin giấu tên ở xã Sơn Lôi nói với VOA rằng tình hình trong xã hiện "rất ảm đạm" khi mọi sinh hoạt đều bị hạn chế vì lệnh cách ly.
"Sinh hoạt của bọn em thực ra là làm nông, với cả mọi người cũng đi làm xây dựng, làm sơn, làm cả công ty nữa… nói chung được nghỉ thì chỉ ở nhà thôi. Ai đi sang đồng thì phải xin phép này nọ, nói chung không được thoải mái".
Sơn Lôi, với dân số gần 11.000 dân, được xem là "tâm của tâm dịch" Covid-19 tại Việt Nam hiện nay, với số ca nhiễm virus corona nhiều nhất, chiếm 6 người trong số 11 người ở "tâm dịch" Vĩnh Phúc, trong tổng số 16 người nhiễm dịch trên cả nước.
Dịch bắt đầu tại Sơn Lôi sau khi một nữ công nhân đi huấn luyện tại Vũ Hán, tâm dịch Covid-19 ở Trung Quốc, trở về địa phương và lây nhiễm bệnh cho người thân trong gia đình, từ đó phát tán ra bên ngoài.
Để phòng chống dịch bệnh chết người lan rộng, giới hữu trách địa phương đã khoanh vùng, cách ly hoàn toàn xã Sơn Lôi trong vòng 20 ngày kể từ 13/2.
Theo đó, có 8 chốt kiểm soát được lập ra trong xã để ngăn chặn 10.641 người dân di chuyển ra khỏi khu vực.
"Ở nhà cũng chẳng làm ăn được gì. Những nhà kinh doanh nói chung là ảm đạm lắm. Ai cũng mong hết dịch, hết cách ly để mọi người có thể đi làm trở lại. Đám cưới, đám cheo đều hoãn hết", người phụ nữ ở Sơn Lôi nói với VOA.
Theo lời người phụ nữ này, nếu tính số người trong làng đi xuất khẩu lao động ở Trung Quốc và các nước Châu Á thì "có đầy", và những người này cũng như số công nhân đang bị cách ly tại địa phương là một trong những nguồn thu nhập chính của dân làng.
"Đa phần bọn em bán rau cỏ là bán cho những công nhân khu công nghiệp đi làm về", người phụ nữ này cho biết, rồi nói thêm rằng "Còn 14 ngày nữa, theo lịch là còn 14 ngày nữa. Nói chung kế hoạch là như thế chứ còn bọn em cũng chả biết thế nào. Cứ theo nhà nước thôi. Nhà nước bảo thế nào thì cứ theo thế thôi".
"Trước khi khoanh vùng, mọi người tụ tập bán hàng với nhau rồi chuyện trò. Nhưng bây giờ ví dụ nhà em có rau hái từ bên đồng không có cách ly về, em đem ra bán thì cứ có người mua xong là về, không đứng tụ tập với nhau nữa vì bây giờ ai cũng sợ !"
Trong thời gian bị cách ly, mỗi người dân tại xã Sơn Lôi bị cách ly tại nhà sẽ được nhà nước trợ cấp 40.000 đồng/ngày. Những người bị cách ly tại trung tâm y tế sẽ nhận được 60.000 đồng/ngày.
Trong thời gian gần 1 tuần phong tỏa, vẫn có một vài trường hợp người dân trong xã tìm cách ra bên ngoài. Gần đây nhất là trường hợp hai vợ chồng giáo viên tranh thủ thời gian được nghỉ việc đi thăm họ hàng ở các tỉnh thành khác, hoặc trường hợp một thanh niên đi thăm bạn gái ở Lai Châu, khiến hàng chục người tiếp xúc với thanh niên này bị cách ly.
Nói thêm về ý thức phòng chống dịch bệnh của người dân địa phương, người phụ nữ ở Sơn Lôi thừa nhận với VOA rằng ngay cả mẹ bà cũng "chả mấy khi đeo khẩu trang" dù đang ở giữa tâm dịch, khiến bản thân bà và những người khác phải tìm cách vận động, thậm chí "ép buộc" để phòng tránh lây nhiễm dịch.
"Các bà ở đây có đeo khẩu trang mấy đâu. Thế nhưng bây giờ đeo ầm ầm. Phải đeo thôi. Không đeo, đi đường thanh niên bọn em đưa cho khẩu trang bắt đeo luôn. Bọn em cứ trêu bảo : ‘Ối, trước giờ đi mãi ngoài đồng nắng cháy da chả thèm đeo, bảo vướng, bây giờ đeo ầm ầm là’. Đeo rồi lại thành quen. Cho nên nói chung là thôi, chấp nhận để còn được giải phóng đi chứ không thì chết !"
Hiện giới hữu trách tại Sơn Lôi cũng đang kêu gọi gần 200 người đã rời khỏi địa bàn trước khi xã này bị cách ly quay trở về địa phương.
Tin cho hay số người này nằm trong số 315 nhân khẩu vắng mặt trong địa bàn trong thời điểm hiện tại.
Kể từ khi bắt đầu thực hiện lệnh cách ly, Sơn Lôi cho đến nay đã phải tăng cường thêm 6 chốt kiểm soát, nâng tổng số chốt chặn lên thành 14 chốt để bảo đảm kiểm soát chặt chẽ người ra vào xã, theo Tuổi Trẻ.
*******************
Sau khi Hàn Quốc khuyến cáo người dân không tới Việt Nam vì chủng virus Corona mới (Covid-19), phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng nói với VOA tiếng Việt rằng chính quyền Hà Nội "tôn trọng" bước đi của Seoul.
Một chốt kiểm soát dịch bệnh ở xã Sơ n Lô i, tỉnh Vĩnh Phúc.
"Chúng tôi tôn trọng quyết định của các nước trong nỗ lực phòng, chống dịch bệnh do virus Covid-19 gây ra", bà Hằng nói hôm 14/2.
Ba ngày trước đó, Bộ Y tế và Phúc lợi Hàn Quốc khuyến cáo người dân hạn chế tới Việt Nam nhằm ngăn chặn điều Bộ này nói là sự lây nhiễm virus gây chết người ở quốc gia nằm trên bán đảo Triều Tiên thông qua một nước thứ ba bên ngoài lãnh thổ Trung Quốc.
Ngoài Việt Nam, Bộ này cũng khuyên công dân không nên tới Nhật, Singapore, Malaysia, Thái Lan và Đài Loan vì những nơi này đã có sự lây nhiễm Covid-19 trong cộng đồng.
Trong tuyên bố gửi cho VOA Việt Ngữ qua email, phát ngôn viên Lê Thị Thu Hằng nói thêm rằng chính phủ Việt Nam "nhận thức rõ" rằng Covid-19 là "vấn đề nghiêm trọng, liên quan trực tiếp tới sức khỏe của nhân dân" nên đã "quyết liệt phòng chống dịch, không để dịch lây lan rộng trong cộng đồng ở Việt Nam".
Từ ngày 13/2, Việt Nam quyết định cách ly, hạn chế người ra vào xã Sơn Lôi với hơn 10 nghìn người dân ở tỉnh Vĩnh Phúc để hạn chế sự lây lan của Covid-19 sau khi phát hiện nhiều vụ nhiễm virus xuất phát từ thành phố Vũ Hán của Trung Quốc ở xã này.
"Cho đến nay tình hình dịch bệnh cơ bản được kiểm soát tốt, số lượng ca lây nhiễm ít, quá trình điều trị diễn biến khả quan, đã có một số bệnh nhân được xuất viện, môi trường an toàn được bảo đảm, không gây ảnh hưởng tiêu cực tới các hoạt động phát triển kinh tế, xã hội và du lịch. Những nỗ lực và kết quả đạt được của Việt Nam đã được Tổ chức Y tế Thế giới và cộng đồng quốc tế đánh giá cao", bà Hằng nói với VOA tiếng Việt về tình hình chung ở Việt Nam.
Phát ngôn viên Lê Thị Thu Hằng cho biết tiếp rằng "Việt Nam sẽ tiếp tục theo dõi sát sao tình hình dịch bệnh, quyết tâm kiểm soát, không để dịch bệnh lan rộng, bảo đảm môi trường, điều kiện an ninh, an toàn nhất cho khách nước ngoài đến Việt Nam du lịch, làm ăn và tham dự các sự kiện quốc tế".
Trong khi Việt Nam "tôn trọng quyết định" của Hàn Quốc, theo trang tin Taiwan News, Bộ Ngoại giao Đài Loan hôm 12/2 đã triệu tập đại diện ngoại giao Hàn Quốc để yêu cầu sửa chữa thông tin về việc bùng phát virus Corona trong cộng đồng trên hòn đảo này. Mới nhất, một tài xế lái taxi ở Đài Loan đã tử vong vì Covid-19, đánh dấu lần đầu tiên nơi này ghi nhận người chết vì virus mà nay đã làm 5 ca tử vong ở ngoài lãnh thổ Trung Quốc, theo Reuters hôm 16/2.
Theo cập nhật của Bộ Y tế Việt Nam, tới ngày 17/2, Việt Nam đã ghi nhận 16 ca nhiễm Covid-19, trong đó có 6 người trở về từ Vũ Hán, Trung Quốc. Bộ này cho biết, tới nay, 7 trường hợp đã được "điều trị khỏi".
Khai mạc Hội nghị về các giải pháp thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ tại Hà Nội ngày 19/12/2018, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết "…người ta cứ nói Samsung là 100% nước ngoài, đó là nhầm lẫn".
Theo Thủ tướng, Samsung có tỷ lệ sản xuất trong nước, bao gồm cả FDI và doanh nghiệp Việt Nam, trước đây bằng 0 thì nay trên 30%.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết "…người ta cứ nói Samsung là 100% nước ngoài, đó là nhầm lẫn".
Chuyện ốc vít ở Việt Nam…
Điện thoại cầm tay cần hằng ngàn bộ phận khác nhau, đơn giản nhất là những ốc vít, tất cả đều cần mức độ tinh xảo và chính xác tuyệt đối, chỉ cần một sai sót nhỏ sẽ ảnh hưởng đến phẩm chất của điện thoại, đến uy tín và đến thương hiệu của Samsung.
Vì thế Samsung vẫn phải nhập cảng hay phải tự sản xuất tất cả các bộ phận kể cả ốc vít để lắp ráp tại Việt Nam, người ta nói "Samsung 100% nước ngoài" là không có gì quá đáng.
Con số 30% từ đâu ra ?
Con số ông Phúc muốn nói có lẽ bao gồm cả tiền lương công nhân, bao bì đóng gói, vận chuyển, các dịch vụ kinh tế phát sinh, nhưng không rõ tại sao lên tới 30% một con số quá cao so với việc sản xuất iPhone của Apple tại Trung Quốc.
Theo trang The Conversation giá thành của một iPhone 7 sản xuất vào cuối năm 2016 được ước tính chừng 237,45 Mỹ kim.
Trung Quốc chỉ nhận được 8,46 Mỹ kim, hay 3,6% tổng số, bao gồm cả một cục pin do công ty Trung Quốc cung cấp và tiền công trả lao động lắp ráp.
Mỹ và Nhật mỗi quốc gia nhận chừng 68 Mỹ kim, Đài Loan được chừng 48 Mỹ kim và Nam Hàn chừng 17 Mỹ kim cho việc xuất cảng các bộ phận vào Trung Quốc cho việc lắp ráp.
Năm 2017, Samsung Việt Nam đạt doanh thu gần 64 tỷ Mỹ kim, với chừng 160.000 lao động.
Giả sử lợi tức, bao gồm làm thêm và tiền thưởng, cả năm cho mỗi lao động là 3.000 Mỹ kim thì tổng chi phí lao động là 480 triệu Mỹ kim chỉ chừng 0,75% tổng doanh thu.
Tỷ lệ 30% tính ra lên đến 19,2 tỷ Mỹ kim là một khoản tiền vô cùng lớn, không rõ Thủ tướng Phúc có được bằng cách nào.
Lắp ráp tại Trung Quốc
Đằng sau chiếc iPhone, iPad, hay MacBook để ý thấy dòng chữ "Designed by Apple in California. Assembled in China", tạm dịch là "Thiết kế bởi công ty Apple tại California. Lắp ráp tại Trung Quốc".
Chính vì nỗi nhục "Assembled in China" (lắp ráp tại Trung Quốc), Tập Cẩm Bình mới đề ra chiến lược "Made in China".
Nhưng thay vì làm ăn đàng hoàng, Trung Quốc lại tìm mọi cách đánh cắp sở hữu trí tuệ của Mỹ và nhiều quốc gia khác nên đang bị thế giới trừng phạt.
Để đáp ứng những đòi hỏi về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ của Mỹ, ngày 27/12/2018 Bắc Kinh cho công bố dự thảo luật cấm cưỡng bức doanh nghiệp nước ngoài phải chuyển giao công nghệ.
Hà Nội hiện chưa có luật này và Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vẫn vô tư đòi các công ty nước ngoài chuyển giao công nghệ.
Chuyện con chip điện tử ở Trung Quốc…
Sau 40 năm cải cách và mở cửa, công nghiệp điện tử Trung Quốc đã vượt qua khả năng sản xuất ốc vít nhưng lại bị tắc nghẽn với việc sản xuất các con chip điện tử.
Tập đoàn ZTE sản xuất điện thoại di động lớn hàng thứ hai của Trung Quốc, chỉ sau Huawei, phải ngừng hoạt động khi chính phủ Mỹ cấm các công ty Mỹ bán các con chip điện tử cho ZTE.
Tập đoàn Huawei cũng sẽ chịu chung số phận nếu chính quyền Mỹ quyết định cấm các công ty Mỹ buôn bán với Huawei.
Có người cho rằng Trung Quốc đang tìm cách tự sản xuất các con chip điện tử, thật ra nếu Trung Quốc tự sản xuất được thì họ đã làm rồi.
Nhật, Đại Hàn và Đài Loan chưa đầy 30 năm phát triển công nghiệp đã vươn lên chỉ thua kém Hoa Kỳ cường quốc kỹ thuật bậc nhất trên thế giới.
Trong khi Trung Quốc đã 40 năm, Việt Nam đã 30 năm vẫn chỉ đạt tới công nghiệp lắp ráp là một điều đáng chú ý.
Giáo dục…
Tại Nhật Bản, từ những năm 1880, Minh Trị Thiên Hoàng đã thực hiện cải cách giáo dục với phương châm : "học tập phương Tây, đuổi kịp phương Tây, vượt phương Tây".
Nền giáo dục Nhật từ đó dựa trên những giá trị tiến bộ về nhân bản, tự do, dân chủ và đặc biệt chú trọng đến giáo dục kỹ thuật thực nghiệm.
Đại Hàn và Đài Loan là hai cựu thuộc địa của Nhật Bản nên đã chịu ảnh hưởng của nền giáo dục này.
Trung Quốc đến ngày nay vẫn duy trì một hệ thống giáo dục từ chương, học vẹt, học nhồi nhét, học bắt chước, học không cần suy tư, không cần sáng tạo, học theo khuôn mẫu "hồng hơn chuyên" và học để làm quan.
Miền Nam Việt Nam trước 1975 đã thoát khỏi lối học từ chương. Còn miền Bắc và cả nước sau 1975 chịu ảnh hưởng nặng nề của giáo dục từ chương không khác gì Trung Quốc.
Một nền giáo dục như Giáo sư Hồ Ngọc Đại đã công khai bộc lộ trên Báo điện tử Giáo dục Việt Nam ngày 15/6/2014 :
"Chúng ta dạy hiện nay là dạy bắt chước, bắt chước thế nào cho khéo nhất và như vậy như việc chúng ta dạy khỉ".
Một hệ thống giáo dục bắt chước không cần suy tư hay sáng tạo hoàn toàn thích hợp với các quốc gia công nghiệp lắp ráp như Trung Quốc và Việt Nam.
Sau cuộc cải cách và mở cửa năm 1978, Bắc Kinh còn cho phép các trung tâm nghiên cứu tại các viện đại học được quyền tự trị và khá độc lập với hệ thống chính trị. Điều này chưa được thực hiện tại Việt Nam.
Thể chế và Văn hóa…
Người Việt vốn thích tìm tòi, học hỏi và có chí cầu tiến, trường hợp của Đại tướng Campuchia Trần Quốc Hải và người con trai Trần Quốc Thanh là thí dụ điển hình.
Ông Trần Quốc Hải gốc nông dân miền Nam nên còn được gọi là Đại tướng quân Hai Lúa.
Ông đậu đại học năm 1978 nhưng được phân ngành không đúng sở thích nên khi ra trường ông bỏ việc làm thợ sửa xe.
Ông đã lần chế trực thăng phục vụ nông nghiệp nhưng đều bị nhà cầm quyền Việt Nam cấm sử dụng.
Sang Campuchia sửa máy cày ông lại được Quân đội Hoàng gia Campuchia cho thử sửa xe thiết giáp cũ, rồi cho thiết kế xe thiết giáp mới với tính năng hoàn toàn mới.
Quốc vương Norodom Sihamoni đã ban thưởng ông chức vị cao quý nhất trong quân đội Đại tướng quân.
Đại tướng Hai Lúa từng tâm sự : "Mình may mắn được người ta tạo điều kiện thôi. Tài giỏi mấy mà người ta không lắng nghe, không tin tưởng thì cũng không thể thành công được".
Nhiều người Việt được đào tạo và chỉ thành công ở nước ngoài, trường hợp của Tiến sĩ kỹ sư Lê Nguyễn Minh Quang là một thí dụ khác.
Ông tốt nghiệp Tiến sĩ ngành Xây dựng tại trường đào tạo kỹ sư Ecole Centrale Paris của Pháp năm 1995, với 3 văn bằng cao học về Quản trị Doanh nghiệp từ các trường Đại học nổi tiếng Pháp, Mỹ và Singapore.
Tháng 6/2016, ông từ chức Tổng Giám đốc Công ty Bachy Soletanche chi nhánh Việt Nam, một công ty chuyên về xây dựng hạ tầng danh tiếng tại Pháp và quốc tế.
Sau đó ông nhận bổ nhiệm chức Trưởng ban Quản lý Đường sắt Đô thị Thành Phố Hồ Chí Minh, một chức vụ tiền lương chỉ bằng 5% tiền lương ông có được trước đây.
Ngày 21/12/2018 vừa qua, báo chí đưa tin ông đã bị tạm đình chỉ chức vụ Trưởng ban và cấm đi ra nước ngoài. Trả lời báo chí ông cho biết :
"Từ ngày về ban, cho tới giờ này tôi không nhận một đồng nào của ai. Tết có khi họ đến tặng quà, có bao lì xì, tôi đều mở ra và trả lại cho họ vì tôi nói là ở Tây họ mở quà trước mặt người tặng. Năm sau chẳng thấy ai mang quà đến tặng nữa".
Nhiều người Việt được đào tạo tại Phương Tây, có nhiều năm kinh nghiệm thực tiễn, khi nghĩ đến việc về quê phục vụ đều ngao ngán vì sự khác biệt về thể chế và về văn hóa.
Samsung Việt Nam
Với tiền lương thấp, lực lượng lao động dồi dào, được giảm thuế, được ưu đãi đất đai, được mọi ưu tiên và trợ giúp, tập đoàn Samsung đầu tư vào Việt Nam lên tới 17 tỷ Mỹ kim.
Theo ước tính tổng doanh thu của 4 nhà máy Samsung Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2018 đã lên đến 49,6 tỷ Mỹ kim, trên 25% GDP Việt Nam, với lợi nhuận thuần 4,27 tỷ Mỹ kim.
Samsung vừa cho biết năm 2018 ước tính xuất cảng tăng 12% so với năm 2017, đạt hơn 60 tỷ Mỹ kim và chiếm 25% kim ngạch xuất cảng của Việt Nam.
Nền kinh tế Việt Nam dựa khá nặng nề vào 4 nhà máy Samsung nên việc Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thường xuyên ca ngợi tập đoàn này là một điều khó tránh khỏi.
Nhưng như đã phân tích bên trên, công nghiệp hỗ trợ Samsung từ các công ty Việt Nam hầu như không có, nên đóng góp thực sự của Samsung cho nền kinh tế còn rất hạn chế.
Vào năm 2017, 4 nhà máy Samsung lợi nhuận ròng đạt 5,8 tỷ Mỹ kim. Trong khi đó thuế cho nửa đầu năm 2017 chỉ phải đóng 186 triệu Mỹ kim. Lợi nhuận ròng năm nay có thể vượt con số năm trước.
Phần lợi nhuận thuộc về Samsung nhưng được tính vào GDP Việt Nam nên việc GDP năm 2018 đạt 7,08%, cao nhất kể từ năm 2008, phần chính là từ lợi nhuận của Samsung.
Công nghiệp lắp ráp Việt Nam…
Theo Tổng cục Thống kê, năng suất lao động của Việt Nam thấp hơn cả Lào, và chênh lệch về năng suất lao động giữa Việt Nam với các nước đang tiếp tục gia tăng :
"Tính theo sức mua tương đương năm 2011, năng suất lao động của Việt Nam năm 2016 đạt 9.894 Mỹ kim, chỉ bằng 7% của Singapore ; 17,6% của Malaysia ; 36,5% của Thái Lan ; 42,3% của Indonesia ; 56,7% của Philippines và bằng 87,4% năng suất lao động của Lào".
Các nhà máy Samsung lắp ráp theo dây chuyền được cài đặt một tốc độ cố định, người chạy theo máy nên năng suất lao động hầu như cố định.
Bởi thế chọn công nghiệp lắp rắp là chọn thua kém trong cuộc tranh đua về năng suất lao động.
Báo Dân Trí ngày 19/12/2018 cho biết, trong một báo cáo gần đây của Bộ Công thương, đóng góp GDP của công nghiệp chế tạo Việt Nam "thua" cả Campuchia :
"Mặc dù chiếm đến gần 90% doanh thu thuần sản xuất kinh doanh của nền kinh tế nhưng năm 2017 công nghiệp chế biến chế tạo chỉ đóng góp gần 15% GDP so với mức trên 20% của phần lớn các quốc gia trong ASEAN, Campuchia 22%, Thái Lan 26%...".
Như đã phân tích bên trên, công nghiệp lắp ráp đóng góp rất ít cho GDP nên báo cáo của Bộ Công thương phản ảnh được điều này.
Thủ tướng vẫn vô tư…
40 năm về trước Đặng Tiểu Bình đã nhận ra sự lạc hậu của Trung Quốc để mở cửa giao thương với nước ngoài.
10 năm về trước, Tập Cận Bình nhận ra và hổ thẹn về công nghiệp lắp ráp để cố vươn lên thực hành phương châm "Made in China".
Mặc dầu phát triển công nghiệp của Việt Nam giống phát triển công nghiệp của Trung Quốc trước đây một cách hết sức lạ lùng, nhưng lãnh đạo Việt Nam lại vẫn hết sức vô tư về "Made in Vietnam".
Vào ngày 14/03/2018, tại trường Đại học Quốc gia Úc trước những giáo sư và sinh viên Úc, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giơ cao chiếc điện thoại di động hiệu Sumsung lên và khoe rằng :
"Rất có thể điện thoại thông minh của Samsung hiện đại nhất mà người Úc đang sử dụng hàng ngày đến từ Việt Nam vì theo Samsung khoảng 3/4 lượng điện thoại này được sản xuất tại Việt Nam (Made in Vietnam)".
Chính bởi thế người ta mới cứ phải nhắc nhở Thủ tướng Samsung là 100% nước ngoài.
Nguyễn Quang Duy
Melbourne, Úc Đại Lợi, 31/12/2018
Một tờ báo thuộc quản lý của nhà nước Trung Quốc cho rằng việc Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng kiêm thêm chức chủ tịch Việt Nam là quyết định "hợp lý và không thể tránh khỏi", đồng thời nói rằng nhà lãnh đạo 74 tuổi "hữu hảo" với Bắc Kinh.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình chụp ảnh chung với Tổng bí thư Nguy ễn Phú Trọng trong chuyến thăm Việt Nam cuối năm 2015.
Trong bài bình luận có tựa đề, "Vai trò kép của ông Nguyễn Phú Trọng sẽ giúp Việt Nam phát triển, thúc đẩy quan hệ với Trung Quốc", tờ Hoàn cầu Thời báo, một ấn phẩm của Nhân dân Nhật Báo, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Trung Quốc, ca ngợi nhà lãnh đạo Việt Nam là "một người cao tuổi được kính trọng", "có hình ảnh đẹp" và "nổi bật trên chính trường Việt Nam với khả năng, uy tín và các phẩm chất xuất chúng".
Tờ báo còn cho rằng "các chính sách đối nội và đối ngoại của ông Nguyễn Phú Trọng tới nay đều nhất quán", và "các cách tiếp cận của ông đối với quan hệ Việt – Trung cũng vậy".
Ông Tập Cận Bình trong chuyến thăm Việt Nam cuối năm ngoái, cùng thời điểm với đi của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
"Ông ấy hữu hảo với Trung Quốc và Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam do ông ấy lãnh đạo cũng luôn nhất quán và thực tiễn trong các chính sách về Trung Quốc", Hoàn cầu Thời báo viết hôm 28/10.
"Kể từ khi ông Nguyễn Phú Trọng được tái bầu năm 2016, Việt Nam và Trung Quốc đã tiến hành mối quan hệ hợp tác ổn định và tăng cường, và các vụ xung khắc phần lớn đã hạ nhiệt".
Trước đó, ngay sau khi nhà lãnh đạo Việt Nam được quốc hội bỏ phiếu thông qua kiêm thêm chức chủ tịch nước với tỷ lệ trên 99%, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã gửi điện chúc mừng ông Trọng, trong đó nói rằng "Trung Quốc và Việt Nam là láng giềng hữu nghị và đối tác quan trọng với mối quan hệ bạn hữu truyền thống lâu dài".
Tổng thống Mỹ Donald Trump hội đàm với Tổng bí thư Nguy ễn Phú Trọng ở Hà Nội cuối năm 2017.
Khi được hỏi vì sao tờ báo mà nhiều người Việt coi là có tinh thần dân tộc chủ nghĩa cũng như quan chức Trung Quốc dường như nồng nhiệt hoan nghênh chuyện ông Trọng kiêm nhiệm "vai trò kép", tiến sĩ Nguyễn Ngọc Trường, Chủ tịch Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Phát triển Quan hệ Quốc tế ở Hà Nội, nói rằng lãnh đạo Việt Nam mà có "quan hệ thân thiết và hiểu biết lẫn nhau" với nước lớn như Trung Quốc và Mỹ thì đều "rất là tốt".
Cựu quan chức ngoại giao Việt Nam nói thêm với VOA tiếng Việt : "Ông Trọng là người thân Trung Quốc thì rõ rồi. Nhưng mà cái chữ thân này nó cũng có mức độ. Các bậc lãnh đạo của Việt Nam từ thời vua chúa cho tới nền dân chủ cộng hòa này, ai muốn yên ổn trong quan hệ với nước lớn thì phải thân Trung Quốc".
Ông Trường nói thêm : "Nhưng mà Trung Quốc để mà tranh thủ lãnh đạo, người ta cũng lắm chiêu lắm. Trung Quốc sát Việt Nam lại có Đảng Cộng sản, cùng ý thức hệ, cho nên nó sử dụng quan hệ đảng rất là khéo. Khéo nhưng mà không biết điều thì cuối cùng cũng lòi cái khéo ra thì nó cũng bất lợi".
Trong bài bình luận, Hoàn cầu Thời báo còn dẫn lời ông Trọng nói hồi cuối tháng Chín trong chuyến thăm của một quan chức từ Bắc Kinh rằng "mối quan hệ Việt – Trung đang ở thời điểm tốt đẹp nhất trong lịch sử".
Hiện chưa rõ ông Trọng sẽ đi thăm nước nào sau khi nhận thêm cương vị mới. Sau Đại hội Đảng 12, Trung Quốc là điểm đến đầu tiên của ông.
Chiến đấu cơ c ủa Trung Quốc trên một hòn đảo nhân tạo ở Biển Đông.
Khi được hỏi rằng liệu trong thời gian tới, ông Trọng có hợp tác chặt chẽ với Trung Quốc để "thúc đẩy quan hệ hợp tác chiến lược toàn diện lên một tầm cao mới" như lời chúc mừng của Chủ tịch Tập Cận Bình, tiến sĩ Trường nói : "Chẳng có cái tầm cao nào cả. Tầm cao này là tầm cao quá rồi. Lên nữa thì không biết lên tới cái đỉnh nào. Lên rồi lại còn tụt xuống".
Cựu quan chức ngoại giao nói thêm : "Cứ hô là ‘sẽ thúc đẩy lên tầm cao mới’, nhưng mà tầm cao cái gì ? Biển Đông là một cái phanh để hãm quan hệ Việt – Trung lại. Chừng nào Trung Quốc còn hung hăng và ngạo mạn, và ác trên Biển Đông thì sẽ không có chuyện ông Trọng hết lòng với Trung Quốc vì ông Trọng cũng phải chú ý tới cái tâm thái của dân tộc này. Cho nên không có cái chuyện lên đỉnh cao mới đâu. Đấy là câu nói sáo ngữ của Việt Nam và Trung Quốc".
Trong một diễn biến liên quan tới tranh chấp từng nhiều lần gây sóng gió trong quan hệ Hà Nội và Bắc Kinh, ông Tập Cận Bình mới đây đã lệnh cho quân khu phụ trách Biển Đông và Đài Loan "chuẩn bị sẵn sàng cho chiến tranh".
"Chúng ta cần phải tăng cường diễn tập khả năng sẵn sàng chiến đấu, các cuộc thao dượt chung và đối đầu để tăng cường khả năng của các binh sĩ và chuẩn bị cho chiến tranh", ông Tập nói với Bộ Tư lệnh Chiến khu 5 hôm 25/10, theo tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng.
Trả lời Đài Tiếng nói Hoa Kỳ bằng tiếng Việt về ý kiến cho rằng ông Trọng "thân" Bắc Kinh, tiến sĩ Phan Kim Nga, nhà nghiên cứu tại Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nói rằng nguyên thủ 74 tuổi "cũng như tất cả các lãnh đạo Việt Nam, họ chỉ quan tâm về lợi ích của Việt Nam".
VOA tiếng Việt không thể liên lạc được với ông Trọng để phỏng vấn về các thông tin trái chiều liên quan tới ông.
Viễn Đông
**********************
Thủ tướng Phúc muốn Samsung biến Việt Nam thành ‘cứ điểm chiến lược lớn nhất toàn cầu’ (VOA, 31/10/2018)
Trong buổi tiếp Phó Chủ tịch tập đoàn Samsung chiều 30/10, Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc đề nghị tập đoàn công nghệ tiếp tục mở rộng đầu tư, hỗ trợ xây dựng chính phủ điện tử và biến Việt Nam trở thành "cứ điểm chiến lược lớn nhất toàn cầu".
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tiếp Phó Chủ tịch Samsung Lee Jae-young tại Hà Nội ngày 30/10/2018.
Tờ Yonhap cho biết Phó Chủ tịch Lee Jae-yong, người cầm quyền trên thực tế của tập đoàn Samsung, hứa sẽ mở rộng hoạt động đầu tư tại Việt Nam.
"Samsung đã đầu tư ở nhiều quốc gia, nhưng không có nhiều quốc gia lắng nghe, giải quyết kiến nghị của doanh nghiệp mạnh mẽ như Việt Nam", báo điện tử của Chính phủ Việt Nam dẫn lời ông Lee nói với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.
Trong cuộc gặp, người đứng đầu chính phủ Việt Nam đề nghị Samsung mở rộng phạm vi, đầu tư vào các lĩnh vực như nghiên cứu, phát triển cơ sở hạ tầng, năng lượng… và hứa sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi cho Samsung đầu tư thành công.
Ông Phúc cũng đề nghị tập đoàn hợp tác và hỗ trợ Việt Nam trong việc xây dựng chính phủ điện tử, như đã từng giúp chính phủ Hàn Quốc.
Phó Chủ tịch Samsung nói sau khi về nước, ông sẽ họp với các giám đốc điều hành Samsung để xem xét xem có thể đầu tư vào lĩnh vực nào khác.
Ông Lee Jae-yong là con trai duy nhất của Chủ tịch tập đoàn Samsung Lee Kun-hee. Người thừa kế tập đoàn này vừa được phóng thích hồi tháng 2 sau gần một năm ngồi tù do bị cáo buộc liên quan đến vụ bê bối chính trị đã khiến cựu Tổng thống Park Geun- hye bị phế truất. Đây là chuyến đi nước ngoài thứ 7 của ông kể từ sau khi ra tù, theo Yonhap.
Cha ông, ông Lee Kun-hee, đã phải nhập viện kể từ tháng 5 năm 2014 nên không thể đảm nhiệm công việc điều hành tập đoàn.
Tin cho hay chuyến đi của ông Lee Jae-young đến Việt Nam nhằm mục đích xem xét chiến lược kinh doanh của Samsung về điện thoại thông minh, lĩnh vực mà tập đoàn này đang đối mặt với những thách thức gần đây vì sự cạnh tranh của các đối thủ Trung Quốc.
Samsung có tổng vốn đầu tư tại Việt Nam hơn 17 tỷ đôla, xuất khẩu hơn 54 tỷ đôla và tạo công ăn việc làm cho hơn 160.000 người.
*****************
Chợ thuốc Nam ở vùng cao (RFA, 31/10/2018)
Hầu hết các tỉnh Tây Bắc Việt Nam đều có những khu chợ thuốc Nam ở các ngã ba làng, ngã ba xã. Và mỗi khu chợ lại mang dấu ấn văn hóa của một tộc người. Ví dụ như chợ thuốc của người Dao Đỏ ở Sa Pa, Bắc Hà – Lào Cai được phân phối qua kênh du lịch, các loại thuốc để ngâm rượu, nấu tắm được bán nhiều nhất. Nhưng thuốc của người Dao ở Ba Vì, Hà Nội thì lại mạnh về các loại cao bổ trợ sức khỏe. Có những khu chợ chuyên bán nguyên liệu mới mang về từ rừng sâu cho các thầy thuốc mang về sơ chế. Mỗi khu chợ thuốc Nam mang màu sắc và đặc trưng tộc người rất rõ nét.
Thuốc Nam ở chợ Đồng Khê, Yên Bái RFA
Bà Thắng, người H’Mong bán thuốc Nam ở ngã ba Đồng Khê, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, chia sẻ : "Nhiều nhất là thuốc dạ dày, thuốc tê thấp, thận, thuốc uống mát hằng ngày, thuốc bổ máu, người ta mua nhiều nhất là thuốc bổ máu !"
Ở các chợ thuốc Nam, nếu như người H’Mong với váy áo màu đen là chủ đạo và họ bán các loại thuốc thiên về dương tính như thuốc cường dương, bổ thận, tráng khí… Thì người Thái, người Tày và người Dao lại áo váy nhiều màu sắc, rực rỡ hơn và thuốc của họ không thiên về dương tính mà chủ yếu để trị bệnh, các loại thuộc chữa đại tràng, dạ dày, suy nhược cơ thể, mất ăn, mất ngủ, đau lưng… được bày bán rất nhiều.
Bà Thắng chia sẻ thêm rằng việc mang thuốc Nam ra ngã ba đầu làng hay xuống chợ đồng bằng để bán vốn dĩ là tập tục, truyền thống lâu đời của người H’Mong, người Thái, người Dao, người Tày. Nhưng phổ biến và đa dạng nhất vẫn là người Dao, sau đó là người H’Mong và người Thái, người Tày. Thời gian gần đây, tục mang thuốc ra chợ hay ngã ban đầu làng bán hầu như chỉ còn chủ yếu là người H’Mong. Người Thái và người Dao đã tự chế biến thuốc và tìm cách tiếp thị, tạo ra một kênh mua bán riêng thông qua quảng cáo, internet và du lịch.
Những người H’Mong hầu như ít có khả năng tiếp nhận công nghệ thông tin nhanh bằng người Dao nên việc bán thuốc Nam vẫn diễn ra theo cách truyền thống tại các khu chợ lâu đời. Hoặc người H’Mong, người Tày và người Thái sẽ đi vào rừng sâu, lùng các loại thuốc Nam để mang về bán lại cho người Dao. Người Dao sẽ sơ chế, nấu thành cao hoặc ngâm rượu, nấu nước tắm để phục vụ trực tiếp cho khách du lịch. Nhìn chung, người Dao vẫn thành công hơn trong việc làm giàu bằng thuốc Nam. Ngược lại, các tộc người khác chỉ cầm cự qua ngày với nghề này.
Ông Tráng Y Lềnh, một người H.Mong chuyên vào rừng sâu lấy thuốc rồi sau đó đến các phiên chợ để bán, chia sẻ : "Đi rừng để lấy, gặp là lấy thôi, rất là phức tạp, trong rừng, ổ cây, thân cây, mỗi lần gặp (thuốc quý) thì được mấy trăm, một triệu, một triệu mấy…".
Ông này cho biết rừng càng ngày càng trơ trọi, việc kiếm ra được những cây thuốc quí trong rừng sâu ngày càng khó khăn hơn rất nhiều so với trước đây. Chi phí đi tìm thuốc cũng đắt đỏ hơn nhiều so với trước : từ việc mua thức ăn mang theo cho tới cái đèn pin, cái xẻng… Nhưng bù vào đó, giá thành thuốc Nam có phần nhỉnh hơn trước. Nghiệt nỗi, người thất nghiệp ngày càng nhiều mà đất đai ngày càng eo hẹp, ruộng cũng không có để làm, tìm thuốc Nam nhanh chóng trở thành cái phao cứu sinh của nhiều người. Nên giá cao lên chẳng bao nhiêu mà người tìm thuốc thì quá nhiều, hệ quả là nguồn thuốc đã hiếm lại càng thêm hiếm.
Tâm lý tin vào thuốc Nam của người đồng bào thiểu số và mua về cất trong nhà phòng khi trái gió trở trời lại cao hơn so với tin vào thuốc Tây. Không những thế, thuốc Nam của người dân tộc thiểu số cũng được cả người miền xuôi tìm đến.
Mỗi khu chợ ở Đồng Khê mang màu sắc và đặc trưng tộc người rõ rệt.RFA
Bà Hà Thị Vân, người Tày, bán thuốc lâu năm ở Đồng Khê, chia sẻ : "Tất nhiên là thuốc Nam này tốt hơn thuốc Tây nhiều chứ, nó không có tác dụng phụ. Thuốc Nam này uống ai hợp thuốc thì mới khỏi, những người nào không thì không khỏi, nó theo tay bốc. Thuốc Tây thì nó nhanh khỏi nhưng nó có tác dụng phụ nhiều hơn không như thuốc Nam này, cho nên người ta thích thuốc Nam này hơn…".
Theo bà, chợ thuốc Đồng Khê ngày càng lớn hơn, phong phú, đa dạng hơn và những người bán thuốc nhỏ lẻ trước đây bây giờ đã thành tiểu thương, họ có những khách hàng phương xa để kí gởi thuốc và họ có thề bán mỗi lần từ vài triệu đến vài chục triệu đồng. Bà lấy làm bất ngờ khi khoa học ngày càng phát triển, càng tối tân, thuốc Tây rẻ như bèo nhưng người ta lại tin vào thuốc Nam nhiều hơn trong khi thuốc Nam có thể ẩm mốc, lẫn lộn nhiều tạp chất và cũng chưa được chiết xuất tinh chất như thuốc Tây.
Chị Nguyễn Thị Thúy, một người bán thuốc Nam tại chợ Đồng Khê, Yên Bái, chia sẻ : "Thuốc đại tràng, thuốc sỏi thận, thuốc mát gan, giải độc gan, gan nhiễm mỡ này, thuốc ăn được ngủ được này, nói chung là nhiều loại, trị nhiều loại bệnh lắm, thuốc chữa trĩ cũng có. Toàn là thuốc gia truyền của các cụ ngày xưa để lại, bọn em học qua nhau như nhà em thì mẹ chồng em làm nên em học theo rồi tất cả mọi người ở đây thì ai cũng có học theo như ngày xưa các cụ lấy thuốc rồi trị bệnh, ví dụ như đau bụng thì thế nào rồi con cháu học theo, thế thôi".
Chị Thúy cho biết thêm là hầu hết khách hàng xe hơi từ dưới xuôi lên chợ Đồng Khê đều tìm mua thuốc cường dương, bổ thận, và nói chung, người Kinh nhà giàu thì tìm mua chủ yếu là thuốc cường dương, bổ thận. Ngược lại, những khách du lịch đi theo đoàn hoặc khách lẻ đi xe máy từ dưới xuôi lên tìm mua chủ yếu là thuốc chống phong thấp, thuốc cho sản phụ sau khi sinh, thuốc đau đại tràng, dạ dày, thuốc chống đau lưng. Và từ xưa tới giờ, dường như đối tượng mua cũng không có gì thay đổi.
Nhóm phóng viên
*******************
Tham nhũng, hàng chục cán bộ tỉnh Sơn La bị truy tố (Người Việt, 30/10/2018)
Cáo trạng quy kết ông giám đốc Sở Tài Nguyên-Môi Trường tỉnh Sơn La cùng các đồng phạm "có nhiều sai phạm trong đo đạc, thu hồi đất, bồi thường, gây thiệt hại cho nhà nước".
Ông Triệu Ngọc Hoan, giám đốc Sở Tài Nguyên-Môi Trường tỉnh Sơn La. (Hình : Tuổi Trẻ)
Hôm 30 tháng Mười, 2018, báo Tuổi Trẻ loan tin, Viện Kiểm Sát Nhân Dân tỉnh Sơn La vừa truy tố các ông Triệu Ngọc Hoan, giám đốc Sở Tài Nguyên-Môi Trường; ông Trương Tuấn Dũng, phó giám đốc Sở Tài Chính; ông Phan Tiến Diện, phó giám đốc Sở Tài Nguyên-Môi Trường, cùng 14 bị can khác về tội "Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra trong quá trình đền bù thu hồi đất xây Nhà Máy Thủy Điện Sơn La.
Báo Tuổi Trẻ dẫn cáo trạng cho hay, ngày 22 tháng Mười, 2003, Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Sơn La có quyết định thu hồi hơn 2,000 hécta đất tại một số xã của huyện Mường La và xã Liệp Tè, huyện Thuận Châu, tạm giao cho Ban Quản Lý Dự Án xây Nhà Máy Thủy Điện Sơn La để xây dựng tổng mặt bằng thi công.
Cơ quan an ninh điều tra đọc lệnh bắt tạm giam ông Trương Tuấn Dũng, phó giám đốc Sở Tài Chính tỉnh Sơn La. (Hình : Tuổi Trẻ)
Việc bồi thường, hỗ trợ giải tỏa mặt bằng thực hiện theo chính sách do tỉnh Sơn La ban hành và tổ chức theo chỉ đạo của chính phủ.
Tuy nhiên, năm 2013, nhiều nhà dân có đất bị thu hồi tại khu vực Nhà Máy Thủy Điện Sơn La khiếu nại cho rằng còn thiếu nhiều diện tích chưa được đền bù hỗ trợ.
Ủy ban tỉnh Sơn La yêu cầu ủy ban huyện Mường La đo đạc lại, thống kê diện tích đất từng hộ và đưa kế hoạch bồi thường trên diện tích chưa được bồi thường trước đó.
Ông Trương Tuấn Dũng, lúc này đang là phó chủ tịch huyện Mường La, đã trực tiếp chỉ đạo đo đạc, lập bản đồ địa chính phục vụ bồi thường hỗ trợ các hộ bị thu hồi đất, thế nhưng ông Dũng đã ký, ban hành và tổ chức thực hiện "Kế hoạch 41" không đúng với các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của cơ quan hữu trách, cho phép các đơn vị tư vấn, đo đạc thực hiện đo đạc, lập bản đồ địa chính khi không có các thủ tục pháp lý…
Từ đó, Ban Di Dân huyện Mường La và các đơn vị thực hiện sai quy định về đo đạc, lập bản đồ địa chính đối với đất nông nghiệp các hộ dân khu vực mặt bằng Nhà Máy Thủy Điện Sơn La, trong đó có đất của bị can Đèo Văn Ban.
Công an tỉnh Sơn La khám xét nhà ông Đèo Văn Ban. (Hình : Tuổi Trẻ)
Theo cáo trạng, ông Ban "có hành vi thỏa thuận với các cán bộ đo đạc để nâng khống diện tích đất, hưởng tiền đền bù giá cao".
Những việc làm sai này đã dẫn đến việc thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ sai cho nhà ông Ban hơn 1.2 tỷ đồng (hơn $51,396). Ông Dũng bị truy tố tội "Cố ý làm trái".
Cơ quan tố tụng cho rằng "việc chỉ đạo sai là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến sai phạm trong đo đạc, lập bản đồ địa chính nên ông Dũng phải chịu trách nhiệm về số tiền hơn 1 tỷ đồng hỗ trợ sai".
Trong khi đó, ông Triệu Ngọc Hoan giữ chức vụ giám đốc Sở Tài Nguyên-Môi Trường nhưng "không thực hiện đúng quy trình, không kiểm tra hồ sơ, tài liệu, không nắm được bản đồ địa chính do Văn Phòng Đăng Ký Đất Đai lập có đúng quy định hay không nhưng vẫn ký xác nhận 16 tờ bản đồ để ban hành phục vụ thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ cho các hộ," dẫn đến việc bồi thường sai gần 850 triệu đồng (hơn $36,410). Ông Hoan bị truy tố tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Riêng bị can Phan Tiến Diện, khi đó là phó chủ tịch ủy ban huyện Mường La, biết rõ "Kế hoạch 41" do ông Dũng ký ban hành "có nội dung không đúng nhưng ông Diện không báo cáo xin ý kiến cấp trên mà vẫn ký duyệt phương án thu hồi đất, bồi thường hỗ trợ dẫn đến hỗ trợ sai hơn 1.2 tỷ đồng". (Tr.N)
Năm 2017, Samsung Việt Nam đạt doanh thu gần 64 tỷ Mỹ Kim, giá trị xuất cảng đạt trên 54 tỷ Mỹ Kim, chiếm trên 25% tổng giá trị xuất cảng của Việt Nam, lợi nhuận ròng đạt 5,8 tỷ Mỹ Kim và góp phần giải quyết việc làm cho 160.000 lao động.
Nửa đầu của năm 2018 Samsung lại tiếp tục mở rộng sản xuất, xuất cảng và lợi nhuận một cách khủng khiếp. Nhìn vào những con số đủ thấy Samsung đang đóng góp phần lớn cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Chiến tranh thương mãi Mỹ Trung là cơ hội để chúng ta suy ngẫm về phương cách phát triển đất nước dựa trên các công ty đa quốc gia như Samsung.
Samsung đang đóng góp phần lớn cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam.
Đầy bất công…
Trên lý thuyết khi thị trường lao động bảo hòa tiền lương sẽ quyết định bằng năng suất lao động và sẽ tương đương giữa các nước theo kinh tế thị trường.
Đầu năm 2018, Giáo sư Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) có cho biết :
"Tôi có hỏi Tổng giám đốc Samsung Bắc Ninh về năng suất lao động bình thường người Việt làm cho công ty này họ chỉ học hết phổ thông và có đào tạo 1-2 tháng, so với Hàn Quốc thế nào. Ông ấy trả lời sau một vài năm đạt được 80% năng suất lao động của Hàn Quốc. Điều đó lý giải vì sao Samsung lại đầu tư nhiều vào Việt Nam. Bởi vì năng suất bằng 80% nhưng tiền lương lại bằng 30%”.
Sáng ngày 28/11/2017, bên lề hội thảo Liên kết trong phát triển ngành công nghiệp điện tử ở Việt Nam, ông Bang Hyun Woo, Phó Tổng giám đốc Samsung cho biết :
“Năng suất lao động của người Việt Nam không hề thấp. Khi so sánh với người Hàn Quốc cũng đạt tầm 98 – 99%, gần như tương đương. Ở công ty khác thì chúng tôi không biết nhưng ở Samsung thì là như vậy”.
Các nhà máy Samsung tại Việt Nam sản xuất gia công theo dây chuyền được cài đặt một tốc độ cố định. Vì thế bất kể người làm việc trên dây chuyền là người nước nào đều làm việc như nhau. Nói cách khác người chạy theo máy nên năng suất lao động là cố định.
Nhưng thực tế thật phũ phàng cũng ông Bang Hyun Woo trong Hội nghị thúc đẩy sản xuất và tăng trưởng kinh tế năm 2018 tổ chức ngày 30/3/2018, lại kiến nghị :
“Chính phủ xem xét về quy định giờ làm thêm, đồng thời không nên tăng chi phí nhân công quá nhanh nếu muốn tạo sự cạnh tranh lao động với các nước trong khu vực”.
Trao đổi với phóng viên báo Lao Động ngày 25/7/2018 vừa qua, Chủ tịch Công đoàn khẳng định mức lương tối thiểu vùng cần được xem xét, điều chỉnh tăng lên vì hiện chưa đảm bảo mức sống tối thiểu của người lao động.
Cho đến nay tại Việt Nam chưa thể gọi đó là tăng lương được mà chỉ nên gọi là điều chỉnh mức lương theo lạm phát để mức sống của người lao động có thể đuổi kịp mức độ lạm phát.
Nhưng khi tăng lương lạm phát lại tăng và cứ thế Việt Nam chưa bao giờ bảo đảm được mức sống tối thiểu cho người lao động.
Làm cùng một công việc, năng suất lao động không khác nhau, sản lượng sản xuất như nhau nhưng lương của công nhân Việt Nam chỉ bằng 30% lương công nhân Nam Hàn và chỉ bằng 1/2 lương công nhân Trung Quốc.
Nếu tính riêng mức độ lạm phát về nhu yếu phẩm tại Việt Nam rất cao và tăng nhanh hơn Trung Quốc và Nam Hàn thì tiền lương thực sự của giới lao động Việt Nam càng ngày càng thua xa tiền lương hai nước nói trên.
Rõ ràng nhà nước vì mục tiêu kinh tế và chủ nhân vì lợi nhuận đồng lõa kềm hãm tăng lương cho công nhân. Công đoàn quốc doanh ăn lương chủ, làm cho nhà nước vì thế cuộc sống công nhân ngày càng trở nên tồi tệ hơn.
Nếu Việt Nam có tự do, công đoàn sẽ đấu tranh cho quyền lợi của công nhân. Người công nhân làm việc tại Samsung có quyền thương lượng với chủ tăng mức lương lên gấp đôi như công nhân Trung Quốc hay gấp ba như công nhân Nam Hàn.
Công nhân Mỹ - Việt đều bị đối xử bất công
Cùng làm một công việc với một năng suất lao động tương tự công nhân Mỹ lại nhận lương gấp 10 lần lương công nhân Việt.
Lương công nhân Việt thấp thì giá thành sản phẩm xuất cảng cũng thấp, nhờ vậy sản phẩm sản xuất tại Việt Nam dễ dàng khuynh đảo thị trường Hoa Kỳ.
Hãng xưởng Hoa Kỳ phải đóng cửa, công nhân Hoa Kỳ bị mất việc nên họ mới bầu cho Tổng thống Donald Trump để ông ấy đòi công bằng cho công nhân Mỹ.
Nhưng điều cần nói rõ là một cách gián tiếp ông Tổng thống Hiệp Chủng Quốc cũng đang đòi công bằng cho công nhân Việt Nam.
Vừa rồi, Chủ tịch Ủy ban Thương mại Quốc tế Nghị viện Châu Âu ông Bernd Lange cho biết Việt Nam cần đưa ra những cam kết rõ ràng và mang tính ràng buộc với 3 công ước cơ bản của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) để thuyết phục các Nghị sĩ Châu Âu sớm thông qua Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Liên Hiệp Châu Âu (EVFTA).
Trong 3 công ước cơ bản có việc nhà cầm quyền Việt Nam phải cho thiết lập các Công Đoàn Tự Do và Nghiệp Đoàn Tự Do. Đây cũng là đòi hỏi của Hoa Kỳ.
Thặng dư thương mãi với Mỹ
Samsung xuất cảng trên 54 tỷ Mỹ Kim năm 2017 bằng ¼ xuất cảng Việt Nam, chừng 3 tỷ Mỹ Kim sang Hoa Kỳ.
Nhưng lên đến 70% nguyên liệu đưa vào sản xuất tại Samsung nhập cảng từ Nam Hàn và Trung Quốc nên thực chất Việt Nam chỉ là nước gia công. Samsung chỉ mượn Việt Nam làm nơi gia công và xuất cảng sang các nước khác.
Thặng dư thương mại là lý do Tổng thống Trump tuyên bố trừng phạt Trung Quốc.
Nam Hàn và Việt Nam cũng đã được ông Trump chính thức nhắc nhở cần cân bằng thặng dư thương mãi.
Ngày 5/10/2017, Ủy ban Thương mại quốc tế Hoa Kỳ (ITC) ra tuyên bố máy giặt của hai tập đoàn lớn Nam Hàn là Samsung Electronics và LG Electronics được sản xuất ở nước ngoài đang gây phương hại cho ngành sản xuất nội địa Mỹ.
Những điều đó cho thấy Samsung và Việt Nam đã nằm trong tầm nhắm của chiến tranh thương mãi.
Hạ giá tiền Việt Nam bảo vệ Samsung
Để đáp trả chiến tranh thương mãi, Trung Quốc liên tục giảm tỷ giá đồng Nhân dân tệ, làm hàng xuất cảng Trung Quốc rẻ hơn nên giành lợi thế trên thị trường Mỹ, còn hàng Mỹ xuất cảng sang Trung Quốc mắc hơn nên Mỹ mất thế cạnh tranh.
Đồng Việt Nam vì dựa trên đồng Mỹ Kim, nên để có thể cạnh tranh trên thị trường quốc tế cũng phải cho hạ giá theo đồng Nhân Dân Tệ.
Nhưng khi đồng Việt Nam hạ giá thì giá hàng nhập cảng vào Việt Nam lại tăng lên tạo lạm phát cho Việt Nam.
Samsung chiếm 1/4 giá trị xuất cảng nên việc Việt Nam hạ giá đồng tiền nhằm bảo vệ xuất cảng thì Samsung được hưởng lợi nhiều nhất và mạnh nhất.
Nói cách khác nhà nước Việt Nam phải thường xuyên can thiệp để bảo vệ sản xuất, xuất cảng và lợi nhuận cho công ty đa quốc gia Samsung.
Trong khi đó các doanh nghiệp nhỏ hay nông dân phải mua hàng, nguyên vật liệu từ nước ngoài với giá cao hơn và cuối cùng người tiêu thụ phải gánh chịu mọi thiệt hại từ lạm phát.
Đáng tiếc tiếng nói của các doanh nghiệp nhỏ, của nông dân, của người tiêu thụ những người bị thiệt thòi không được đảng và nhà nước nghe thấy. Họ phải âm thầm chịu đựng mọi bất công.
Lợi nhuận, tiền thuê đất và thuế
Vào năm 2017, 4 công ty Samsung lợi nhuận ròng đạt 5,8 tỷ Mỹ Kim. Trong khi đó thuế cho nửa đầu năm 2017 chỉ 186 triệu Mỹ Kim. Ước tính cả năm thuế chỉ hơn 6% trên lợi nhuận ròng.
So với mức thuế doanh nghiệp 20% cho các công ty do người Việt bỏ vốn. Bất công đến thế chả trách người Việt có chút vốn vội vàng tìm cách sang Mỹ, sang Âu, sang Úc đầu tư.
Nhờ được ưu đãi, Samsung đã tiết kiệm được vài tỷ Mỹ kim tiền thuế thu nhập doanh nghiệp không phải nộp.
Chưa kể Samsung được nhà cầm quyền địa phương ưu đãi cho thuê đất với giá cực kỳ rẻ.
Việt Nam như một thiên đường nhân công rẻ, thuế rẻ, tiền thuê đất rẻ, và nhà nước luôn quan tâm bảo hộ để Samsung tiếp tục tăng vốn đầu tư và chuyển thêm hoạt động sản xuất vào Việt Nam. Samsung càng đầu tư lại càng được ưu đãi.
Ngược lại doanh nghiệp nhỏ và người dân phải chịu bao nhiêu thứ thuế, thứ phí và thiệt thòi để làm giàu các đại công ty đa quốc gia.
Điều đáng nói là ngân sách nhà nước ngày càng thất thu và nợ công ngày càng tích lũy không biết đến bao giờ mới trả xong.
Tiếng nói của các doanh nghiệp nhỏ và người dân gần như không có, nên nhà nước lại tiếp tục đẻ thêm nhiều thứ thuế thứ phí để tiếp tục bảo hộ các công ty đa quốc gia.
Nền kinh tế mất cân đối
Năm 2017, Samsung Việt Nam đạt doanh thu gần 64 tỷ Mỹ Kim, tăng 31% so với năm 2016.
Riêng quý 1 năm 2018, Samsung đạt 20,5 tỷ Mỹ Kim, tăng 57% với lợi nhuận 2,08 tỷ Mỹ Kim, tăng 60% so với cùng kỳ.
Đó là chưa kể doanh thu của 29 công ty cung ứng cho Samsung và chung quanh các khu công nghiệp của Samsung, các nhà hàng, quán ăn, khách sạn, chợ cũng mọc lên như nấm.
Trong khi đó GDP cả nước hay quy mô nền kinh tế chỉ 220 tỷ Mỹ Kim, tăng 6,81% so với năm 2016.
Nếu trừ ra những đóng góp Samsung sẽ thấy rõ thực trạng tăng trưởng và năng suất lao động của Việt Nam quá quá là thấp.
Những con số nói trên còn cho thấy nền kinh tế Việt Nam dựa nặng nề trên một công ty đa quốc gia ngoại quốc. Tăng trưởng GDP và lợi nhuận sẽ lại được Samsung chuyển ngược về Nam Hàn.
Vài năm trước Samsung đã từng rời hầu hết các cơ xưởng từ Trung Quốc sang Việt Nam. Biết đâu chừng vài năm nữa Samsung lại rời sang Bắc Hàn nơi có được nhiều lợi nhuận hơn lại cùng một dân tộc, một ngôn ngữ.
Và khi đó Samsung sẽ để lại Việt Nam một bãi rác công nghiệp khổng lồ.
Việt Nam không được hưởng lợi gì ngoài giải quyết công ăn việc làm cho một số công nhân.
Cái giá Việt Nam phải trả là ưu đãi cho tiền thuê đất, giá nhân công, thuế thu nhập đều thật thấp, nhưng ô nhiễm môi trường, rác thải công nghiệp ngày càng gia tăng.
Sự thật về chiến lược thu hút đầu tư cho xuất cảng
Trong năm 2017, tổng kim ngạch xuất nhập cảng Việt Nam đạt xấp xỉ 425 tỷ Mỹ Kim, gần gấp 2 lần quy mô nền kinh tế là 220 tỷ Mỹ Kim.
Với tỷ trọng xuất nhập cảng phần lớn thuộc về các công ty đa quốc gia, chiếm gần 73%, cho thấy Việt Nam chỉ đang gia công và xuất cảng thay các doanh nghiệp nước ngoài bằng việc bán rẻ tài nguyên và nhân lực.
Một nền kinh tế dựa vào gia công và xuất nhập cảng như vậy quá sức rủi ro, nhất là khi chiến tranh thương mãi ngày càng gia tăng và chưa rõ kết thúc ra sao.
Nói cách khác tăng trưởng kinh tế do người nước ngoài đóng góp, còn nội lực của Việt Nam thì hầu như không còn.
Người nước ngoài nắm kinh tế nên lợi ích lại về tay người nước ngoài.
Người dân ngày càng kiệt quệ vì thuế, phí, lạm phát, môi trường ô nhiễm, mất an ninh. Thuế phí cao nhưng an sinh xã hội rất thấp vì nguồn tiền phải đổ vào bảo vệ các công ty đa quốc gia như Samsung.
Nhà nước chi nhiều hơn thu càng ngày càng nặng nợ nước ngoài và mất dần khả năng trả nợ.
Khi Tiền và Quyền kết duyên
Sumsung có một thành tích đáng ghi nhận là ông Lee Jae-yong người thừa kế tập đoàn Samsung đã hối lộ cựu tổng thống Nam Hàn Park Geun-hye khiến bà bị truất phế.
Ông Lee Jae-yong đã đưa 8,8 tỷ won (tương đương 8,1 triệu USD) cho bà Park Geun-hye qua bạn thân của bà Park là bà Choi Soon-sil để đổi lấy việc bà Park hậu thuẫn ông cho sáp nhập 2 chi nhánh chủ chốt của Samsung mở đường chuyển giao quyền lãnh đạo Samsung từ cha ông là Chủ tịch Lee Kun-hee sang cho ông.
Ngày 25/8/2017, ông Lee Jae-yong bị tuyên án 5 năm tù, nhưng sau 1 năm ở tù ngày 5/2/2018 ông được Tòa phúc thẩm giảm án 2 năm rưỡi tù cho hưởng án treo.
Có tiền là có quyền. Việc Samsung chọn Việt Nam để mở rộng đế quốc kinh tế phần khác là vì Việt Nam còn là thiên đường của tham nhũng.
Samsung hưởng lợi. Giới chức cầm quyền chia lời. Người dân chịu thiệt thòi. Môi trường hủy hoại. Nhà nước mang nợ. Thế hệ tới trả nợ.
Đó chính là mặt thật của các công ty đa quốc gia như Samsung.
Melbourne, Úc Đại Lợi
Nguyễn Quang Duy
(28/07/2018)
