Thay Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao, liệu vụ án Hồ Duy Hải có được "lật" lại ?

Hơn 91% đại biểu quốc hội đã bấm nút bầu ông Lê Minh Trí giữ chức Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao thay ông Nguyễn Hòa Bình, tại kỳ họp Quốc hội bất thường chiều 26/8/2024. Ông Trí từng có hơn tám năm làm Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao.

Hồ Duy Hải trong một phiên tòa (trái) và mẹ là bà Nguyễn Thị Loan (phải) - RFA edited

Khả thi nhưng không dễ dàng

Một số nhà quan sát cho rằng, khi trở thành người đứng đầu ngành tòa án, có thể ông Trí sẽ cho mở lại vụ án Hồ Duy Hải - được coi là một vụ án oan vì không đủ chứng cứ kết tội. Hơn nữa, năm 2020, ông Trí từng lên tiếng cho rằng vụ án còn có nhiều sai sót, và chứng cứ chứng minh chưa chặt chẽ, thậm chí còn mâu thuẫn, mâu thuẫn giữa hiện trường, mâu thuẫn giữa lời khai, giữa thực nghiệm điều tra. Lúc bấy giờ, ông Trí cũng khẳng định, cần thiết phải yêu cầu kháng nghị hủy các bản án sơ thẩm, phúc thẩm để điều tra lại xem có tội hay không có tội một cách thận trọng, khách quan và đảm bảo bảo vệ tính mạng của người dân…

Nói về vụ việc này, luật sư Đặng Đình Mạnh (người không tham gia bào chữa trong vụ án) phân tích thêm :

"Năm 2020, khi nắm chức giữ chức vụ Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao thì ông đã từng có văn bản kháng nghị vụ án Hồ Duy Hải theo hướng tuyên cậu ấy vô tội. Thế nhưng, trong phiên tòa xét xử giám đốc thẩm vụ án vào ngày 08/05/2020, Hội đồng Thẩm phán thuộc Tòa án Nhân dân Tối cao gồm 17/17 vị thẩm phán cao cấp đã bỏ phiếu bác bỏ kháng nghị, duy trì quan điểm cho rằng Hồ Duy Hải có tội và phải chịu hình phạt cao nhất trong khung hình phạt là tử hình.

Nhưng nay, khi một người đã từng có quan điểm cho rằng Hồ Duy Hải vô tội trở thành người lãnh đạo cao nhất của ngành tòa án thì điều đó có tạo nên sự khác biệt gì cho vụ án ? Về thủ tục, điều này hoàn toàn khả thi. Vì lẽ, với cương vị Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao, ông Lê Minh Trí vẫn có quyền kích hoạt thẩm quyền của mình, tham chiếu theo điều 404 Bộ luật Tố tụng hình sự yêu cầu Hội đồng Thẩm phán xem xét lại quyết định giám đốc thẩm bác kháng nghị trước đây, với lý do quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao có vi phạm pháp luật nghiêm trọng, hoặc phát hiện tình tiết quan trọng mới. Trong thực tế, việc "lật" lại một quyết định đã từng được thông qua với tỷ lệ 100% (17/17) không hề dễ dàng".

Theo luật sư Mạnh, đối với một vụ án vốn đã thu hút sự quan tâm rộng rãi của công chúng, việc ông Lê Minh Trí trở thành người lãnh đạo cao nhất của ngành tòa án chỉ mới là yếu tố cần thiết. Ông nói : "Cái cần là yếu tố quyết định thì không hẳn nằm ở pháp đình, nó nằm ở Ba Đình nơi vừa có một lãnh đạo mới và ông ấy mới là người quyết định".

Hồ Duy Hải bị kết án tử hình về các tội "giết người, cướp tài sản" tại Bưu cục Cầu Voi, tỉnh Long An năm 2008 với bằng chứng là con dao và cái thớt được các điều tra viên mua ngoài chợ. Không chỉ Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao Lê Minh Trí có yêu cầu kháng nghị, mà trước đó, ngày 20 tháng 1 năm 2015, bà Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cũng có bản kiến nghị về việc xem xét kháng nghị vụ án Hồ Duy Hải.

Hai tháng sau, tại phiên thảo luận một số vụ án hình sự phức tạp về tình hình oan sai của đoàn giám sát của Quốc hội, bà Lê Thị Nga phân tích :

Vụ án Hồ Duy Hải có nhiều vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng trong quá trình điều tra vụ án, thể hiện ở vi phạm nghiêm trọng về khám nghiệm hiện trường và quy định về thu thập, đánh giá chứng cứ, thiếu sót trong trưng cầu giám định ; việc điều tra xét hỏi tại phiên tòa không đầy đủ, không làm rõ được những mâu thuẫn trong vụ án ; kết luận trong bản án không phù hợp với những tình tiết khách quan của vụ án, chứng cứ ngoại phạm của Hải chưa được xem xét, đánh giá kỹ ; kết luận trong bản án sai với kết luận giám định.

Cần lấy lại lòng tin của dân

Liên quan vụ án của tử tù Hồ Duy Hải và mới nhất là vụ ông Lê Minh Trí thay ông Nguyễn Hòa Bình làm Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, luật sư Nguyễn Văn Miếng (người không tham gia bào chữa trong vụ án) cho biết thêm với RFA trong sáng 27/8/2024, ý kiến của ông :

"Bây giờ ông Trí thay ông Nguyễn Hòa Bình giữ vị trí Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao. Nếu như ông ấy mở lại phiên giám đốc thẩm này tức là ông ấy đang đụng tới quyết định của người tiền nhiệm của mình. Và trong buổi tuyên thệ nhậm chức, ông ấy phải tuyên bố trung thành với Đảng, với Nhà nước, với nhân dân. Có nghĩa rằng, đằng sau ông ấy vẫn còn có đảng, cụ thể là ông Tô Lâm. Bây giờ, nếu như ông Trí lật lại vụ án này thì trước hết phải có sự đồng ý của ông Tô Lâm.

Và việc lật lại vụ án này theo tôi nghĩ, nếu để bảo vệ chế độ, lấy lại lòng tin của người dân thì ông Lê Minh Trí nên làm. Thực ra điều đó cũng nằm trong khả năng, quyền hạn và nhiệm vụ của Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao. Theo tôi, để củng cố vị trí của mình trong lòng dân, ông Lê Minh Trí nên lật lại vụ án này, và nếu ông Tô Lâm muốn lấy lại được lòng dân thì ông Tô Lâm nên để cho ông tân Chánh án Lê Minh Trí thực thi quyền của mình theo quy định của pháp luật".

Luật sư Miếng nói thêm, theo kinh nghiệm của ông, thì khi một người được bổ nhiệm lên chức vụ cao hơn, có khả năng người này sẽ xét lại một vài vụ án, hoặc lật lại vụ án nào đó đã bị giấu nhẹm từ nhiều năm trước nhằm bảo vệ cho những người thuộc phe cánh "của ai đó".

Truyền thông Nhà nước cho biết, ngay sau khi được bầu, tân Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao Lê Minh Trí đã tuyên thệ trước Quốc hội rằng sẽ tuyệt đối trung thành với tổ quốc, với nhân dân, với Hiến pháp, tuân thủ nghiêm túc sự lãnh đạo của đảng. Nguyên văn câu ông Trí được trích dẫn : "Tôi sẽ tiếp tục kế thừa và phát huy thành quả, những mặt tích cực của các bậc tiền nhiệm và Chánh án Nguyễn Hòa Bình đã gây dựng ; sớm khắc phục những hạn chế, thiếu sót mà Quốc hội, các đại biểu quốc hội đã chỉ ra với ngành Tòa án".

Vụ án Hồ Duy Hải là một vụ án hình sự được dư luận trong và ngoài nước quan tâm đặc biệt. Hơn hai tháng sau ngày hai nhân viên Bưu cục Cầu Voi bị sát hại, nghi phạm Hồ Duy Hải bị bắt. Vụ án được xét xử sơ thẩm vào năm 2008 và phúc thẩm năm 2009. Hồ Duy Hải bị kết án tử hình về tội giết người dù những chứng cứ được Hội đồng xét xử đưa ra bị cho là không thuyết phục. Gia đình Hồ Duy Hải liên tục kêu oan.

Hồi đầu năm ngoái, luật sư Nguyễn Văn Hòa, thuộc đoàn Luật sư Hà Nội, nói về vụ án Hồ Duy Hải, với RFA rằng, có lẽ các cơ quan chức năng cũng thừa biết sự oan sai trong các vụ án này. Do đó, đã 15, 16 năm trôi qua mà họ vẫn chưa dám thi hành án :

"Tôi thấy rằng là cơ quan chức năng họ cũng đang rất là ngại và sợ trách nhiệm. Cho đến giờ phút này đã có ai dám quyết định thi hành bản án tử. Người ta bảo là không có cơ sở để xem xét lại. Thế tại sao người ta không dám thi hành án tử hình. Ngay cái việc bản án chưa được thi hành thì cũng cho thấy rằng người ta cũng đang rất là sợ".

Nguồn : RFA, 28/08/2024

Bà Nguyễn Thị Loan mong con trai được về nhà lấy vợ, sinh con

Hôm vừa rồi bà Nguyễn Thị Loan mẹ tử tù Hồ Duy Hải đã ra Hà Nội đến gặp luật sư trong bối cảnh dư luận đang nóng về việc thi hành án đối với tử tù Nguyễn Văn Chưởng.

Ảnh lịch sử Ngô Ngọc Trai chụp khi thăm lại hiện trường Bưu điện Cầu voi, cánh cổng sắt phía sau của bưu điện nơi cho rằng Hải đã trèo ra ngoài rồi vòng lên cổng trước lấy xe máy đi về

Ngay khi vừa xuống sân bay bà tìm đến văn phòng luật sư, đây là lần thứ 6 bà đến gặp tôi tại văn phòng ở Hà Nội, và một lần tôi đến thăm gia đình bà ở Long An.

Tình mẹ con

Trong khoảng thời gian 2 giờ gặp gỡ, vẫn là những câu chuyện đau khổ của người mẹ kêu oan cho con, nhưng bên cạnh đấy lần này chúng tôi bắt đầu nói về những chuyện khi mà Hồ Duy Hải được trả tự do.

Ví như việc Hải nên ở đâu, ở nhà cũ hay là tìm cho nơi ở mới, việc hạn chế tiếp xúc và thận trọng phát ngôn của người thân gia đình nên như thế nào.

Những kế hoạch tương lai đó bà Loan đã nghĩ đến từ lâu, lúc này có thêm tôi đưa ra những góp ý cho kế hoạch, những câu chuyện tương lai đó như dòng nước hy vọng mát lành tưới tắm cho tâm hồn nhiều nỗi sầu héo của bà.

Trong nhiều lần nói chuyện bà Loan thường hay nhắc đến vụ việc ông Hàn Đức Long được minh oan trả tự do và mong ước sao con trai bà cũng được như vậy.

Bà Loan cũng tự trách mình vì đã không tìm đến nhờ tôi sớm hơn, bà xót xa cho con trai bị mất tuổi xuân ở trong chốn lao tù, bà mong luật sư giúp cho Hải sớm được trả tự do để về nhà lấy vợ sinh con, được như thế rồi thì ông trời có bắt bà đi thì bà cũng chịu.

Trong cuốn sách về Hành trình minh oan cho tử tù Hàn Đức Long, chỗ nào đó tôi đã viết rằng, một luật sư thương mại hiện nay thì dễ làm giàu nhưng nếu là một luật sư bào chữa hình sự thì sẽ dễ trở thành người thúc đẩy cải cách xã hội.

Bởi khi là một luật sư bào chữa tôi đã chứng kiến nhiều nỗi đau, đó có thể là nỗi đau của gia đình bị hại mất đi người thân hoặc nỗi đau của người mắc phải vòng oan trái.

Bởi vậy sau khi kết thúc công việc bào chữa của luật sư tại phiên tòa tôi lại dành thời gian nghiên cứu lên tiếng về những chính sách công, để thúc đẩy thay đổi cải thiện đi môi trường kinh tế xã hội nơi đã sản sinh ra các tội phạm.

Nhận thức thế nào cho đúng ?

Một điều cần được làm rõ xung quanh vụ án Hồ Duy Hải đó là nhiều người nghĩ rằng phải tìm ra được hung thủ thật sự thì mới mong được minh oan, đây là nhận thức sai nhưng dễ khiến nhiều người tán đồng nhất trí.

Đầu tiên mọi người có thể hình dung về việc giải quyết một vụ án hình sự như sau, khi một vụ án mạng xảy ra thì sẽ có một người hoặc một số người thuộc diện tình nghi bị điều tra, những người này sẽ bị áp dụng một số biện pháp điều tra được luật định.

Bà Nguyễn Thị Loan trong một lần gặp luật sư Ngô Ngọc Trai tại Hà Nội

Đơn giản thì ví như sẽ bị triệu tập thẩm vấn lấy lời khai, nghiêm trọng hơn thì sẽ bị áp dụng biện pháp ngăn chặn bắt giam giữ, sau một quá trình thời hạn điều tra theo luật định nếu không chứng minh được người này đã thực hiện hành vi phạm tội thì khi đó cơ quan tố tụng sẽ phải đình chỉ điều tra đối với người này đồng nghĩa với việc kết luận họ không phải là thủ phạm.

Nếu trước đó đã bắt giam giữ thì phải trả tự do và bồi thường, đó là quy trình thủ tục tố tụng hình sự mà Việt Nam và các nước đều quy định.

Trong trường hợp nghi phạm được đưa ra tòa xét xử và bị kết án có tội, sau đấy theo những quy trình thủ tục tư pháp ở những cấp xét xử tiếp theo mà hội đồng người ta đưa ra nhận định đánh giá lại không đủ cơ sở căn cứ để kết tội người này, ví như cấp phúc thẩm thay đổi phán quyết của cấp sơ thẩm.

Hoặc cấp giám đốc thẩm thay đổi những phán quyết của cấp trước đó, thì khi đó phải trả tự do mình oan và xin lỗi công khai đối với người này, đó là quy trình của tố tụng hiện nay mà ở Việt Nam hay các nước cũng đều thế.

Trong những trường hợp như vậy khi không đủ cơ sở căn cứ đánh giá kết tội một người thì phải xác định người ta không có tội, việc này hoàn toàn không phụ thuộc vào việc đã bắt được thủ phạm đúng hay chưa.

Đó là nguyên lý tư pháp đúng đắn nhưng trong thực tế do ít phổ biến cho nên nhiều người đã không nhìn ra nguyên tắc này.

Thực tế qua một số vụ án chỉ thấy khi người ta bắt được thủ phạm thực sự thì mới biết rằng người đã bị kết án là oan sai cho nên phải trả tự do và xin lỗi, ví như các vụ án của các ông Nguyễn Thành Chấn hay Huỳnh Văn Nén, nhưng cũng có những vụ việc không tìm ra được thủ phạm ví như vụ án của ông Hàn Đức Long.

Vụ án của tử tù Hàn Đức Long là thuộc trường hợp minh oan trả tự do trong bối cảnh chưa tìm ra được thủ phạm thực sự, trong cuốn sách viết về hành trình minh oan cho tử tù đã chia sẻ rằng vụ án này có ý nghĩa lớn giúp thay đổi quan điểm nhận thức lâu nay rằng cứ phải tìm ra được thủ phạm chính thì mới minh oan cho người bị oan sai.

Đối với những vụ án của các ông Chấn hay ông Nén thì đều đã tìm ra thủ phạm, điều này đã đem lại sự thỏa mãn về công lý trọn vẹn cho cộng đồng xã hội, nhưng vụ án của ông Long mới mang ý nghĩa quan trọng hơn nhiều cho cộng đồng trong mục đích thực thi nguyên tắc pháp lý bảo hộ quyền công dân.

Việc phải tìm ra được thủ phạm đúng không nên tròng vào cổ của những người bị oan sai, họ không nên bị ràng buộc vào thứ trách nhiệm vô cùng khó khăn phức tạp như là việc tìm ra được thủ phạm đúng của vụ án.

Để hình dung ra được mức độ quan trọng của nguyên tắc pháp lý này mọi người hãy thử hình dung rằng bản thân bị dính dáng liên đới điều tra trong một vụ án hình sự mà không hề thực hiện.

Sách của tác giả Ngô Ngọc Trai về ông Hàn Đức Long

Nếu cứ phải chờ đợi người ta tìm ra được thủ phạm thực sự thì mới minh oan được cho mình thì đó là cả một sự bất công và lo lắng khủng khiếp, trong khi mọi người sẽ cảm thấy yên tâm an toàn hơn nhiều nếu như sau quá trình điều tra không chứng minh được mình là thủ phạm thì người ta sẽ phải xác định bản thân là người không phạm tội.

Trong hồ sơ vụ án hình sự thì có khi cùng một chứng cứ vừa cho thấy người này bị oan nhưng đồng thời chứng cứ đó cho thấy người kia mới là thủ phạm, ví như lời khai của nhân chứng mới được tìm ra hoặc kết quả giám định ADN so sánh giữa những người liên quan.

Nhưng bên cạnh đó thì lại cũng có rất nhiều hồ sơ vụ án chỉ có chứng cứ cho thấy một người không phải là thủ phạm song cũng không rõ kẻ gây án là ai, khi đó việc cần phải làm ngay là loại người bị tình nghi ra khỏi quá trình điều tra.

Đó thực ra cũng là một phần của kết quả điều tra. Bởi mọi người hình dung rằng trong một vụ án mạng, thủ phạm chỉ có một, trong khi những người bị tình nghi thì có nhiều, quá trình điều tra sẽ dần dần làm rõ và có nhiều chứng cứ cho thấy sự ngoài phạm của đa số người tình nghi, họ sẽ được bỏ dần trong quá trình điều tra.

Trong vụ án Bưu điện Cầu Voi, chứng cứ cho thấy Hải không phải là thủ phạm là việc dấu vân tay của Hải không trùng khớp với dấu vân tay thu được ở hiện trường, đúng ra thì Hải phải được xác định không liên quan và được loại bỏ như nhiều người tình nghi khác.

Trong bài báo mới đây tôi đã viết bằng chứng vô tội của Hồ Duy Hải đã có sẵn trong hồ sơ vụ án, đó là kết quả giám định dấu vân tay không trùng khớp và chứng cứ về lời khai ban đầu của Hồ Duy Hải.

Bên cạnh đó trong quá trình kêu oan cho tử tù thì tôi cũng nói nhiều tới những vấn đề cần điều tra thêm, ví như giám định lại dấu vân tay đối chiếu với kho dữ liệu công dân gồm danh chỉ bản dấu vân tay được thu thập trong việc cấp thẻ căn cước công dân vừa rồi, hoặc tôi nêu vấn đề giám định ADN thông qua việc thu thập mẫu máu ở hiện trường.

Điều đó muốn nói rằng có thể thủ phạm chính đã bị bỏ lọt một cách hết sức đáng tiếc, thủ phạm chính có thể là một người nào đó đã xuất hiện được nêu tên trong hồ sơ vụ án, kẻ tội phạm có thể đã ở rất gần trong tầm với tay của cơ quan điều tra.

Những điều đó khi nêu ra cũng là cho thấy lối làm việc sơ sót của cơ quan tiến hành tố tụng trước đây là nguyên nhân dẫn tới án oan.

Đó là những nội dung cần phân tích nêu ra trong vụ án hình sự để giảm tránh cho những trường hợp về sau, nhưng tất cả những điều đó không có nghĩa rằng phải tìm ra được thủ phạm đúng thì mới minh oan cho Hồ Duy Hải.

Ngô Ngọc Trai

Nguồn : BBC, 21/08/2023

Mới đây, Luật sư Trần Hồng Phong cùng các đồng nghiệp và gia đình tử tù Hồ Duy Hải đã gửi đơn trình bày và cung cấp chứng cứ ngoại phạm mới cho cơ quan chức năng về thời gian và địa điểm Hồ Duy Hải có mặt vào khi xảy ra vụ giết người tại Bưu cục Cầu Voi, tỉnh Long An năm 2008.

Hồ Duy Hải trong một phiên tòa (trái) và mẹ là bà Nguyễn Thị Loan (phải) - RFA edit

Chứng cứ mới cho thấy có bảy nhân chứng viết đơn cam kết, xác nhận Hồ Duy Hải có mặt tại đám tang ông Hồ Chi (Tư Lan) từ khoảng 8 giờ tối đến 9 giờ tối ngày 13 tháng một năm 2008. Họ nhìn thấy Hải phụ giúp việc bưng bê, rót nước và có người còn nói chuyện với Hải. Điều này có nghĩa Hải không có mặt tại Bưu cục Cầu Voi vào thời điểm mà Cơ quan điều tra xác định hai nữ nhân viên Nguyễn Thị Ánh Hồng và Nguyễn Thu Vân bị sát hại,

Theo Luật sư Trần Hồng Phong, đây là một lá đơn có sức nặng và tầm quan trọng đặc biệt giúp minh oan cho Hồ Duy Hải. Trả lời với truyền thông Nhà nước, Luật sư Phong phân tích :

"Việc Hồ Duy Hải có mặt tại đám tang ông Tư Lan, không hề vào Bưu cục Cầu Voi tối 13 tháng một năm 2008 cũng hoàn toàn phù hợp với những tình tiết ngoại phạm của Hồ Duy Hải và hàng loạt điểm mâu thuẫn khác trong hồ sơ vụ án mà chúng tôi đã phân tích và nêu ra trong các đơn kêu oan cho Hồ Duy Hải đã gửi trong suốt hơn 10 năm qua…".

Tuy không là luật sự bảo vệ pháp lý cho Hồ Duy Hải, nhưng Luật sư Lê Văn Hòa là một trong những luật sư tham gia ký tên vào những kiến nghị liên quan vụ án Hồ Duy Hải thời quan qua. Ông nhận định về chứng cứ mới nhất chứng minh Hải ngoại phạm :

"Tôi đánh giá đây là một quả bom tấn, có giá trị lớn. Chắc chắn với chứng cứ này thì sẽ đủ cơ sở để Ủy ban Thường vụ Quốc hội lập đoàn kiểm tra. Và nếu người ta dũng cảm thì các cơ quan chức năng có trách nhiệm sẽ tuyên bố Hồ Duy Hải vô tội. Nếu không thì họ sẽ yêu cầu phải điều tra lại. Mà điều tra lại từ đầu với chứng cứ mới đó thì đương nhiên Hồ Duy Hải vô tội. Không có cơ sở nào để khẳng định Hải phạm tội. 

Tôi nghĩ rằng, phải đến 90% là sẽ tái thẩm vụ án này, người ta không thể làm ngơ được đâu. Với những chứng cứ như thế thì không ai có gan để làm bậy nữa".

Vụ án Hồ Duy Hải là một vụ án hình sự được dư luận trong và ngoài nước quan tâm đặc biệt. Hơn hai tháng sau ngày hai nhân viên Bưu cục Cầu Voi bị sát hại, nghi phạm Hồ Duy Hải bị bắt. Vụ án được xét xử sơ thẩm vào năm 2008 và phúc thẩm năm 2009. Hồ Duy Hải bị kết án tử hình về tội giết người dù những chứng cứ được Hội đồng xét xử đưa ra bị cho là không thuyết phục. Gia đình Hồ Duy Hải liên tục kêu oan.

Năm 2014, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang lúc đó ra lệnh tạm dừng thi hành án tử hình đối với Hồ Duy Hải, sau khi đã bác đơn vào năm 2012.

Ngày 8 tháng 5 năm 2020, sau ba ngày xét xử giám đốc thẩm vụ án, Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân Tối cao, do ông Nguyễn Hòa Bình đứng đầu, thông qua bỏ phiếu công khai, quyết định không chấp nhận kháng nghị của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao và giữ nguyên bản án sơ thẩm.

Từ sau phiên giám đốc thẩm, vụ án nóng chưa từng có. Nhiều bản kiến nghị ra đời, giới trí thức lên tiếng không chỉ cho sinh mạng một con người, mà còn cho cả nền tư pháp Việt Nam hiện nay. Họ nhận thức được rằng, nếu những phiên tòa bất chấp pháp luật, bất chấp luật tố tụng hình sự tiếp tục diễn ra mà được cấp cao nhất là Hội đồng Thẩm phán bao che thì mọi người dân Việt Nam đều là những "tử tù dự bị", chứ không chỉ Hồ Duy Hải hôm nay.

Giải trình trước Quốc hội sáng 15 tháng 6 năm 2020, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết Hồ Duy Hải có 25 lời khai nhận tội và ở những thời điểm quan trọng của vụ án, Hải đều nhận tội…

Theo Luật sư Ngô Anh Tuấn, dù đã có nguyên tắc suy đoán vô tội trong quy định của Bộ luật hình sự nhưng thực tế việc này ít được coi trọng. Cơ quan điều tra hay có định kiến bị can, bị cáo là người phạm tội, từ đó áp dụng các biện pháp "nghiệp vụ" để họ nhận tội, càng nhanh càng tốt. Tuy vậy, việc nhận tội không hẳn có giá trị trước tòa.

Về chứng cứ ngoại phạm mới nhất của Hồ Duy Hải vừa được Luật sư Trần Hồng Phong gửi cơ quan chức năng, Luật sư Ngô Anh Tuấn bày tỏ suy nghĩ của mình :

"Thực tế nếu xét về mặt luật pháp, theo đúng thủ tục tố tụng đặc biệt thì trong trường hợp này tòa tối cao có thể hoàn toàn ra văn bản kháng nghị giám đốc thẩm bản án, theo thủ tục tái thẩm, bởi vì có tình tiết mới làm thay đổi căn bản nội dung sự thật của vụ án. Nếu đúng thủ tục tố tụng bình thường, những vụ án bình thường thì với những cơ sở, những chứng cứ đúng sự thực thì điều đó hoàn toàn có thể xảy ra.

Nhưng với vụ án Hồ Duy Hải thì bản thân tôi không có niềm tin lắm, bởi vì tuy đây là tình tiết rất mới, nhưng trước đây cũng đã có một số tình tiết mới, và chúng tôi cũng từng rất hy vọng nhưng chưa bao giờ được ghi nhận, mà cuối cùng là một nỗi thất vọng tràn trề. Vì thế nên tôi không nghĩ và cũng không dám hy vọng họ có một quyết định mới mẻ, hợp hiến nào đó để xoay vần vụ án này.

Nếu có diễn biến ngược lại suy nghĩ của tôi thì quá may mắn, tôi hoan nghênh, nhưng tôi không dám nghĩ đến là nó xảy ra".

Tái thẩm là xét lại bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật nhưng bị kháng nghị vì có những tình tiết mới được phát hiện có thể làm thay đổi cơ bản nội dung của bản án, quyết định mà tòa án, các đương sự không biết được khi tòa án ra bản án, quyết định đó.

Giám đốc thẩm là việc xét lại bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật nhưng bị kháng nghị giám đốc thẩm khi kết luận trong bản án, quyết định không phù hợp với các tình tiết khách quan của vụ án ; có vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng ; có sai lầm trong việc áp dụng pháp luật dẫn đến bản án, quyết định không đúng.

Diễm Thi

Nguồn : RFA, 24/06/2021

Vì sao trong nhà Trương Châu Hữu Danh có tài liệu mật trong vụ án Hồ Duy Hải ?

Hôm 19/5, báo chí trong nước đồng loạt đưa tin rằng Trương Châu Hữu Danh lưu giữ nhiều tài liệu đóng dấu ‘Mật’ và ‘Tối Mật’, đặc biệt, khi khám xét nhà của bị can Danh, công an phát hiện thu giữ 4 tài liệu liên quan đến vụ án Hồ Duy Hải, trong đó có 3 tài liệu đóng dấu "Mật" và 1 tài liệu đóng dấu "Tối Mật"…

Nhà báo Trương Châu Hữu Danh là người tiết lộ rất nhiều nội dung sai trái trong hồ sơ vụ án Hồ Duy Hải. Trong ảnh do Trương Châu Hữu Danh đưa ra là thực nghiệm điều tra Hồ Duy Hải lục ngăn bàn, tuy nhiên kết luận điều tra cho thấy Hồ Duy Hải không hề có dấu vân tay tại hiện trường

Một câu hỏi được đặt ra : Tại sao vụ án Hồ Duy Hải, lại có tới 4 văn bản dạng mật và tối mật ?

Theo qui định tại Điều 8, luật Bảo vệ bí mật nhà nước :

– Bí mật nhà nước độ Mật hoặc Tối mật là bí mật nhà nước mà nếu bị lộ, bị mất có thể gây nguy hại rất nghiêm trọng đến lợi ích quốc gia, dân tộc.

Từ đó phát sinh câu hỏi thứ hai : Tại sao vụ án Hồ Duy Hải chỉ là một vụ án giết người như biết bao nhiêu vụ án mạng khác (giết người) nhưng nó lại có thể gây nguy hại rất nghiêm trọng đến lợi ích quốc gia, dân tộc ?

Trên Facebook cá nhân, Luật sư Trần Thu Nam đưa ra bình luận :

"Trong vụ án hình sự không liên quan đến an ninh quốc gia thì ko thể có tài liệu mật hoặc tuyệt mật. Khi đưa ra xét xử thì mọi tài liệu phải được giải mật, nếu ko nằm trong hồ sơ vụ án thì ko thể coi tài liệu đó là căn cứ pháp lý để kết tội bị cáo. Phải chăng, trong vụ án Hồ Duy Hải có những tài liệu "mật" và "tuyệt mật" ko nằm trong hồ sơ vụ án ?"

"Cơ quan An ninh điều tra phát hiện và thu giữ 9 văn bản có đóng dấu "Mật", 1 văn bản đóng dấu "Tối Mật" và 1 văn bản không đóng dấu "Mật" nhưng có nội dung ghi là "Tài liệu Mật". Khi khám xét nhà của bị can Danh, công an phát hiện thu giữ 4 tài liệu liên quan đến vụ án Hồ Duy Hải, trong đó có 3 tài liệu đóng dấu "Mật" và 1 tài liệu đóng dấu "Tối Mật"…" – báo Người Lao động hôm 19-5, đưa nội dung thông tin về những tài liệu mật.

"Phải chăng, cái "mật" này là gì nếu không phải là sự thật được loại ra khỏi hồ sơ để cố tình kết tội oan cho Hồ Duy Hải.

Trương Châu Hữu Danh có được tài liệu "Mật" và "Tối mật", chứng tỏ những thông tin về vụ án Hồ Duy Hải mà nhóm của Danh đưa ra trên Báo Sạch là hoàn toàn chính xác, phản ánh đúng sự thật về vụ án Hồ Duy Hải. Bắt giam và truy tố nhóm của Trương Châu Hữu Danh là bịt đầu mối để xóa sự thật mà nhóm của Danh đang có về vụ án Hồ Duy Hải, kiểu giết người diệt khẩu". – Facebook Chu Hồng Quý đưa ra nhận xét.

"Họ đã lạm dụng chữ mật để tháo túng quyền lực ,che mắt nhân dân" – Facebook Đào Trọng Hùng nêu bình luận.

FB Nguyễn Văn Tuyển viết rằng : "Tài liệu mật tối mật trong vụ án thời này có phải giống kim bài hay thánh chỉ của hoàng đế ngày xưa để thay đổi quyết định của tội danh".

"Không những mình và có rất nhiều người đã theo dõi Trương Châu Hữu Danh cũng từ vụ Hồ Duy Hải và rất thích sự phân tích của Danh cùng Luật sư Trần Hồng Phong về những bút lục khuất tất đã rút ra trong hồ sơ của Hồ Duy Hải. Sau này là thám tử Cao cùng những sự phân tích rất logic gần như có đáp án.

Vậy mà từ ngày Danh bị bắt. Mọi chuyện về Hồ Duy Hải im ắng. Mọi người ít bàn hơn. Chỉ có nhà báo Nguyễn Đức hay nói về Hồ Duy Hải.

Còn việc Danh có nhận tiền từ những doanh nghiệp hay không thì chỉ chờ kết quả thanh tra.

Danh bị bắt cũng là 1 nỗi buồn cho gia đình Hồ Duy Hải" - FB Tân Lộc đưa ra nhận xét.

Kết luận điều tra : Trương Châu Hữu Danh bị quy kết đã "xúc phạm nhân phẩm của lãnh đạo Đảng".

Báo chí nhà nước hôm 18/5/2021 dẫn Kết luận điều tra của Công an Cần Thơ quy kết Trương Châu Hữu Danh và các thành viên Báo Sạch là đã "vu khống, xúc phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm của lãnh đạo Đảng, nhà nước…" thông qua các bài viết.

Báo Người Lao Động cho hay, Cơ quan An ninh Điều tra Công an Thành phố Cần Thơ đã hoàn tất kết luận điều tra và chuyển sang Viện Kiểm sát nhân dân cùng cấp đề nghị truy tố 4 nhà báo gồm : ông Trương Châu Hữu Danh, Nguyễn Phước Trung Bảo, Đoàn Kiên Giang và Nguyễn Thanh Nhã cùng cáo buộc tội danh "Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức cá nhân".

Sở Thông tin Truyền thông Cần Thơ giám định 31 bài viết và 29 video clip đăng công khai trên Facebook Trương Châu Hữu Danh theo yêu cầu của an ninh điều tra qua đó quy kết là "có vi phạm Luật An ninh mạng và vi phạm Nghị định số 72/2013/NĐ-CP".

Theo đó, các nội dung trong nhiều bài viết bị cho là "nhằm tuyên truyền, chống phá, xuyên tạc, phỉ báng, nói xấu tổ chức Đảng và nhà nước ; vu khống, xúc phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm của lãnh đạo Đảng, nhà nước, lãnh đạo các tổ chức chính trị-xã hội khác ; phát tán thông tin gây hoang mang trong dư luận ; vận động, xúi giục, lôi kéo người khác phạm tội, tụ tập đông người gây rối, chống người thi hành công vụ…"

Kết luận điều tra cũng cho rằng ông Danh đã thừa nhận 31 bài viết liên quan đến Cần Thơ nêu trên là sai sự thật.

Truyền thông cũng không được phép tiếp cận bốn người là bị can trong vụ án, cũng như là họ chưa được gặp luật sư kể từ thời điểm bị bắt giữ cho đến khi kết thúc điều tra.

Ngoài ra, 47 bài viết trên Fanpage "Báo Sạch" và kênh Youtube "BS Chanel" của các ông đều bị cho là "vi phạm pháp luật theo quy định tại khoản 4 Điều 20 Nghị định số 72/2013/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng và đều "vi phạm Luật Viễn thông và Luật An ninh mạng".

Ông Trương Châu Hữu Danh và nhóm Báo Sạch đều là những người lên tiếng mạnh mẽ trong các sự kiện của xã hội như vụ 3000 cảnh sát cơ động tấn công vào làng Đồng Tâm giết chết cụ Lê Đình Kình lúc nửa đêm, hay vụ án oan của Hồ Duy Hải…

Vụ bắt giữ bốn nhà báo hôm 20/4/2021 nối dài chuỗi bắt bớ trước thềm bầu cử Đại biểu Quốc hội Việt Nam vào tháng 5 năm nay đã bị các tổ chức quốc tế như Ủy ban bảo vệ ký giả (CPJ), Phóng viên không biên giới (RSF), Ân xá Quốc tế (Amesty International), Theo Dõi Nhân quyền (Human Rights Watch) lên tiếng chỉ trích.

Hoa Kỳ cho rằng, việc bắt giữ bốn nhà báo nằm trong xu thế đáng lo ngại của Việt Nam, đồng thời kêu gọi cơ quan chức năng trả tự do cho tất cả những người bị giam giữ một cách bất công, đồng thời hãy cho phép tất cả mọi công dân được bày tỏ quan điểm một cách tự do và không sợ bị trả thù.

Đề nghị truy tố Trương Châu Hữu Danh và Báo Sạch : "Món quà dân chủ" cho cuộc bầu cử

Nhà báo Trương Châu Hữu Danh tại khu vực cẩu giam xe của lực lượng Công an dân phòng trong chiến dịch của nhóm tài xế chống BOT bẩn An Sương hôm 21/1/2019

Không phải vô tình, chỉ còn gần một tuần lễ trước ngày bầu cử Quốc hội và Hội Đồng Nhân Dân, cơ quan điều tra đã ra kết luận điều tra đề nghị truy tố Trương Châu Hữu Danh và nhóm Báo Sạch về tội lợi dụng quyền tự do dân chủ… Hàng trăm tờ báo đồng loạt đưa kết luận điều tra một chiều như là một bản án chính thức mà không có một lời phản biện. Không tờ báo nào thông tin về việc có hay không có luật sư bào chữa cho các bị can.

Theo lý thuyết ở một xã hội dân chủ, tiến bộ, thì ngày bầu cử là một sinh hoạt chính trị có ý nghĩa trọng đại, một ngày vui, ngày hội dân chủ của đất nước.

Răn đe trước ngày bầu cử ?

Đảng cầm quyền và nhà nước Việt Nam đã đầu tư hàng ngàn tỷ đồng cho cuộc bầu cử này. Ứng cử viên được đảng chọn lựa cẩn thận theo tiêu chuẩn của đảng, thẻ cử tri, lý lịch ứng cử viên được in phát đến từng hộ dân.

Hàng tháng qua hệ thống tuyên truyền từ báo chí mạng xã hội đến loa phường ồn ào rầm rĩ hàng ngày, ra rả tuyên truyền bầu cử.

Ấy vậy mà còn chưa đến 1 tuần trước ngày lễ ấy, thông tin đề nghị truy tố Trương Châu Hữu Danh và nhóm Báo Sạch bùng lên như ngọn lửa lan tràn trên khắp hệ thống báo chí truyền thông, bất giác làm người đọc hoang mang lo lắng. Chừng như trước ngày vui lại có chuyện buồn.

Những bị can là những nhà báo ít nhiều được công chúng quan tâm và "hành vi phạm tội" của họ vốn không xa lạ gì với công chúng.

Chuyện BOT bẩn, chuyện giải tỏa đất đai, chuyện tiêu cực ở bệnh viện trường học là những điều nhan nhản hàng ngày, ai cũng đọc, ai cũng thấy.

Việc đề nghị truy tố họ trong thời điểm này như có gì đó làm không khí xã hội trước bầu cử trở nên nặng nề.

Nhà báo Trương Châu Hữu Danh tham gia loạt bài về quần thể nhà gỗ tại Khu sinh thái Không Gian Xưa của trung úy Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Đắk Lắk Trần Thị Thúy Hằng con gái Thiếu tướng Trần Kỳ Rơi giám đốc công an tỉnh Đắc lắc được dân chơi gỗ định giá cả ngàn tỷ đồng với quần thể kiến trúc hoành tráng cũng như những món đồ gỗ siêu sang…

Phải chăng có sự tình cờ ngẫu nhiên ! Do thúc ép của luật lệ về thời hạn của tiến trình tố tụng ?

Tòa chưa tuyên nhưng án đã hoàn thành

Một nguyên tắc phổ quát trên toàn thế giới là khi án chưa tuyên thì chưa bị xem là có tội.

Nhưng trên khắp các mặt báo lề phải ngày 18-5 thông tin một chiều về kết luận điều tra như là tội phạm đã hoàn thành, không hề có ý kiến phản biện chủ quan hay khách quan nào.

Điều đáng lo ngại ở đây là qua kết luận điều tra những cáo buộc phạm tội đối với Trương Châu Hữu Danh và các thành viên Báo Sạch chủ yếu và dựa trên lời khai nhận tội và nhận định của cơ quan điều tra.

Theo kết luận của cơ quan điều tra, nội dung chủ yếu của các thông tin trên "Làm Báo Sạch" và "Báo Sạch" đều thể hiện hoặc mang danh nghĩa đấu tranh chống tiêu cực, nhưng thực chất lại là tiêu cực.

Thiếu tiếng nói, sự tham gia của luật sư, của các hội đoàn độc lập, khách quan phản biện đánh giá chứng cứ của tội phạm là điều hết sức quan ngại.

Việc nêu sự kiện xã hội, quan điểm cá nhân lên mạng xã hội là quyền ngôn luận phổ quát của cá nhân. Nếu quyền này bị xem là tội phạm thì nền dân chủ của xã hội bị bức tử ngay khi mới hoài thai.

Theo thông tin báo chí và cũng theo thông lệ Việt Nam, với tội danh "lợi dụng quyền tự do dân chủ" cáo buộc của Công An cũng chính là bản án. Kết luận điều tra vụ án được đưa ra ngay "đêm trước" cuộc bầu cử phải chăng là thông điệp cho nền dân chủ trong nhiệm kỳ mới ?

Thu Thủy (tổng hợp)

Nguồn : Thoibao.de, 23/05/2021

Nghệ sĩ Việt Nam chung tay trong hành trình làm sáng tỏ vụ án tử tù Hồ Duy Hải

RFA, 26/08/2020

Nghệ sĩ trở thành "điều tra viên"

"Đây là điều mà khi nói tôi cũng bị xúc động. Thậm chí nhiều lần tôi đã rơi nước mắt trong những đêm nằm nghĩ về những gì đã trả qua đối với họ. Tôi nghĩ về một người mẹ. Tôi nghĩ về một thanh niên, tất nhiên kém hơn tôi nhiều tuổi, cũng mê đá bóng cũng có mẹ…Tuy nhiên cuộc sống bị mất đi thì tôi cũng dành rất nhiều tình cảm".

Luật sư Trần Hồng Phong, đại diện pháp lý cho Hồ Duy Hải, trong một lần quay phim tư liệu "Nỗi oan Hồ Duy Hải". Courtesy : Facebook Lê Thế Thắng

Trên đây là tâm tình của nhiếp ảnh gia Lê Thế Thắng với RFA vào ngày 26/8.

Nghệ sĩ Lê Thế Thắng được công chúng thưởng lãm biết đến qua phim nghệ thuật "Vietnam From Above". Một phim ngắn gồm 2 tập, phổ biến trên Youtube với hình ảnh đất nước Việt Nam xinh đẹp, thanh bình cùng nỗi niềm ưu tư của tác giả cũng ẩn chứa phía sau những khung hình nhiều màu sắc lung linh đó.

Chia sẻ của nghệ sĩ Lê Thế Thắng với RFA không phải liên quan về "Vietnam From Above", một phim được đánh giá cao về nghệ thuật, mà về một phim tư liệu vừa được công chiếu trên các kênh truyền thông trực tuyến. Series phim tài liệu có tựa đề "Nỗi oan Hồ Duy Hải".

Anh Lê Thế Thắng cho biết từ sau khi được nghe vài người bạn nói về tâm tư của họ liên quan câu chuyện vụ án tử tù Hồ Duy Hải và theo dõi phiên tòa giám đốc thẩm, diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 6 đến ngày 8/5, anh thật sự bị sốc.

Quyết định tham gia cùng nhóm phóng viên Báo Sạch và là đạo diễn series phim tư liệu "Nỗi oan Hồ Duy Hải", nghệ sĩ Lê Thế Thắng chia sẻ rằng đó cũng là một cơ duyên. Và, trong quá trình đi vào thực tế để tìm hiểu vụ án giết người ở Bưu điện Cầu Voi, tỉnh Long An, mà tử tù Hồ Duy Hải kêu oan kéo dài hơn một thập niên qua càng khiến cho một người nghệ sĩ bị sốc nặng hơn.

"Khi bắt đầu tìm hiểu vụ án này và đón nhận luồng thông tin ngày một dồn đến thì thật sự tôi bị gây choáng váng. Tôi là người làm trong lĩnh vực điện ảnh và tôi đã xem rất nhiều phim. Thật tình tôi không tưởng tượng được có một vụ án mà lại có chuỗi lô-gích và diễn tiến cho đến hôm nay lại kinh khủng đến như vậy. Và, cá nhân tôi thì tôi nghĩ rằng rất khó có một kịch bản nào trên thế giới, hoặc có thể tôi chưa xem được, mà nếu như lấy câu chuyện của Hồ Duy Hải để làm kịch bản phim thì kịch bản này là một kịch bản (tôi không biết dùng từ nào để mô tả) khó có cái nào tương tự".

Đạo diễn phim tư liệu "Nỗi oan Hồ Duy Hải, nói với RFA rằng từ chuyện người mẹ của Hồ Duy Hải, chuyện hồ sơ pháp lý, chuyện những thông tin gần đây với những bằng chứng mới, bút lục bị mất, không có dấu vết nhân chứng…và chính bản thân người nghệ sĩ đóng vai Hồ Duy Hải làm thực nghiệm hiện trường để xác minh Hồ Duy Hải có mặt ở Bưu điện Cầu Voi trong lúc xảy ra án mạng hay không thì cá nhân anh Lê Thế Thắng quả quyết niềm tin và khẳng định rằng Hồ Duy Hải không thể là nghi phạm, chứ nói chi là thủ phạm.

Từ Hà Nội, trong cùng ngày 26/8, nghệ sĩ Thịnh Nguyễn, một nhà làm phim về các vấn đề xã hội như dân oan và tử tù chia sẻ đồng quan điểm với nghệ sĩ Lê Thế Thắng về Hồ Duy Hải.

"Oan hay không thì không biết (vì chỉ Hải mới là người biết). Nhưng mà nỗi khổ thì có thật. Đi cùng với mẹ của Hải thì tôi cảm nhận nỗi đau là thật. Đấy là điều để còn hy vọng. Và, điều gì khiến tôi hy vọng ? Đó là tình mẫu tử. Là một nghệ sĩ, tôi cảm thấy với tình mẫu tử đó thì bà Loan sẽ cứu được Hải".

Làm phim tư liệu về tử tù

Đề cập đến mẹ của Hồ Duy Hải, nghệ sĩ Lê Thế Thắng bày tỏ :

"Bà Loan đau khổ quá nhiều năm nên tôi muốn rằng hình ảnh bà mẹ nhỏ bé này được tôi nhìn rõ từ bên ngoài lẫn từ nội tâm và tôi muốn khắc họa một cách như vậy. Sự nghệ thuật hóa này không có gì là giả tạo cả. Tôi nghĩ đó là một bậc cao hơn, khó hơn của biểu đạt nghệ thuật đối với đời sống. Nó không dễ như tôi thấy một cảnh đẹp và tôi quay lại, mà thật sự là tôi phải tiếp xúc, tôi phải gặp gỡ, tôi phải cảm nhận, tôi phải thấu hiểu để tôi có thể nghệ thuật hóa được thực tế con người đó, cuộc sống đó và nỗi đau đó".

Nghệ sĩ Thịnh Nguyễn lên tiếng với RFA rằng hình ảnh bà Loan trong những thước phim tư liệu được quay lại không còn một bà mẹ của riêng Hồ Duy Hải, mà đối với người nghệ sĩ thì đó là những số phận oan khiên, những hoàn cảnh khốn cùng của người dân Việt Nam nhưng rất nhẫn nại, kiên cường, mạnh mẽ không chỉ để đấu tranh cho công lý, mà còn giành lấy từng hơi thở của một phận con người.

"Tôi làm phim thì tôi nghĩ cần phải để xã hội nhìn nhận những tư tưởng mới. Mặc dù tôi không có, nhưng tôi quay phim lại để người ta nhận ra trong xã hội vẫn tồn tại những tư tưởng như sức sống của người tử tù. Họ cố níu lại cái gì đó rất là mong manh, thật sự là oan ức và họ sống từng mười mấy năm rất kinh khủng. Tôi nghĩ rằng điều đó cũng truyền cảm hứng cho nhiều người. Trong đó có tình mẫu tử, tình gia đình, những sự hy sinh cho con cái và thêm nữa đối với người tử tù là công lý. Trên đường đi thì rất nhiều khó khăn và họ luôn cố gắng để có thể đi tiếp được. Đó là những gì tạo cho tôi cảm xúc để làm phim về những tử tù. Tôi được nghe rằng tôi đang giúp nhưng tôi không biết có phải là mình giúp hay không. Vì tôi chỉ thấy là họ đẹp quá".

Hình ảnh đẹp đẽ mà nghệ sĩ Thịnh Nguyễn vừa mô tả là vào khi anh quay lại trực tiếp cảnh "diễn" trên đường phố Hà Nội của bà Loan, mẹ tử tù Hồ Duy Hải, ông Chinh, cha của tử tù Nguyễn Văn Chưởng, bà Việt, mẹ của tử tù Lê Văn Mạnh trong bộ quần áo của người ăn mày, múa may điệu bộ như một người mất trí. Nhưng phía sau sự biểu đạt đó, là những lời kêu oan của họ không được lắng nghe, họ có thể làm những điều mà biến thành người điên họ cũng làm thì cho thấy nỗi tuyệt vọng của họ đã đến mức tận cùng. Họ làm tất cả vì những đứa con bị án oan tử tù của họ.

Vào khi nghệ sĩ Lê Thế Thắng đến Long An để cùng nhóm phóng viên Báo Sạch thực hiện điều tra vụ án Hồ Duy Hải, thì nghệ sĩ Thịnh Nguyễn tìm đến gặp ông Nguyễn Thanh Chấn để quay lại cảnh "diễn" mà ông Chấn là một tử tù bị bắt buộc phải làm trong thời gian 10 năm trường, cho đến khi hung thủ ra tự thú thì ông Chấn mới được minh oan.

Nghệ sĩ Thịnh Nguyễn kể lại cảm xúc khi thấy ông Nguyễn Thanh Chấn thực hành lại những động tác "giết người" mà ông đã không gây ra :

"Tôi thấy việc ông ấy phải diễn lại những cảnh mà ông ấy không làm. Những cảnh diễn thì người làm để kiếm tiền, còn ông ấy diễn thì khiến mình bị chết. Tôi cảm thấy bị đau đớn với suy nghĩ như vậy. Và, trong lúc ông bị bắt phải diễn đi diễn lại cảnh đấy thì có phần nào về tâm lý làm cho ông tự nghĩ rằng mình là kẻ giết người không ? Sau khi gặp ông, tôi muốn tìm hiểu về điều này. Và tôi cũng muốn qua các phim mà tôi quay lại hình ảnh ông diễn những động tác giết người mà ông đã không làm, vì ông đã được giải oan thì những người xem hình dung được công an là như thế này. Thật ra cách tôi tiếp cận không giống như báo chí, mà tôi tiếp cận về mặt tâm lý nhiều hơn. Cảm xúc của riêng tôi về cảnh đấy thì làm tôi cảm thấy người dân luôn luôn cô đơn trong vòng vây của công an".

Là một người xem được những phim tư liệu về tử tù do hai nghệ sĩ Thịnh Nguyễn và Lê Thế Thắng thực hiện, nghệ sĩ Kim Chi, từ Sài Gòn chia sẻ với RFA về ghi nhận của bà đối với họ :

"Họ là những người nghệ sĩ chân chính. Đồng thời, họ còn là chiến sĩ nữa. Phải nói rằng tôi rất ngưỡng mộ và rất kính trọng họ. Tôi cũng là người làm việc trong lĩnh vực phim ảnh, nhưng vì tuổi già sức yếu nên không đi lại được nhiều và cũng không dấn được được vậy. Người khác làm được thì mình rất qúy trọng và biết ơn họ. Tôi rất mong có nhiều văn nghệ sĩ dám dấn thân và dám sống cho đồng bào mình".

Nghệ sĩ Lê Thế Thắng chia sẻ 3 tập phim tư liệu "Nỗi oan Hồ Duy Hải" được công chiếu trên Youtube đã gặp những dấu hiệu bị rắc rối, nhằm gây trở ngại cho phim. Tuy nhiên, đạo diễn Lê Thế Thắng khẳng định rằng anh sẽ tiếp tục và hoàn thành dự án phim lớn thứ hai của mình, qua series về hành trình tìm công lý của tử tù Hồ Duy Hải với niềm tin vào lẽ phải và sự thật cùng kết quả Hồ Duy Hải sớm được tự do và đoàn tụ với gia đình.

Còn nghệ sĩ Thịnh Nguyễn, từng bị công an mời làm việc liên quan công việc làm các phim tư liệu, bộc bạch rằng anh sẽ tiếp tục làm phim về những người dân thấp cổ bé họng, những con người trong cộng đồng yếu thế của xã hội. Vì chính họ là động lực cũng như là nguồn sáng tạo nghệ thuật cho một nghệ sĩ bởi đất nước, quê hương Việt Nam vẫn luôn tồn tại những cái đẹp của tình thương yêu, lòng bao dung, sự tha thứ và trên hết là sự không khuất phục trước bạo quyền và bất công.

*******************

Hay tin Trịnh Bá Tư tuyệt thực, bố đòi trại giam cho gặp nhưng không được

VOA, 26/08/2020

Ông Trịnh Bá Khiêm cho VOA biết hôm 26/8 rằng con trai ông, Trịnh Bá Tư, một nhà đấu tranh vì quyền lợi đất đai, đang tuyệt thực trong trại tạm giam và nhà chức trách không cho ông gặp con mình.

Công an bắt giam anh Trịnh Bá Tư hôm 24-06-2020. Chụp từ VTC.

"Tôi được một nguồn tin giấu tên báo cho biết con tôi, Trịnh Bá Tư, đã tuyệt thực 20 ngày. Hôm qua và hôm nay [25-26/8], tôi đến trại giam ở Hòa Bình để yêu cầu họ cung cấp thông tin là con tôi còn hay chết. Nếu chết thì phải trả xác, nếu không thì phải cho tôi nói chuyện điện thoại với con", ông Trịnh Bá Khiêm nói với VOA.

Theo lời thuật lại của ông Khiêm, nguồn tin đề nghị ông giữ bí mật về nhân thân vì sợ bị trù dập, trả thù.

Có mặt ở bên ngoài trại giam, ông Khiêm đề nghị với phía trại rằng nếu vì tình hình dịch Covid-19 mà không gặp mặt được, ít nhất họ phải cho ông nói chuyện qua điện thoại với con.

"Tuy nhiên, công an trả lời rằng việc này không được phép. Công an nói là sức khỏe của vợ tôi, Cấn Thị Thêu, và con tôi, Trịnh Bá Tư, vẫn bình thường. Tôi nói là không tin các ông, không tin chính quyền cộng sản. Lúc này họ đang bưng bít thông tin, có thể là cả tra tấn, ép cung, bắt nhận tội", ông Khiêm nói thêm.

Cách đây hơn hai tháng, công an ở Hà Nội và Hòa Bình bắt tạm giam 3 trong tổng số 5 thành viên gia đình ông Khiêm với cáo buộc "tuyên truyền chống nhà nước". Những người bị bắt là bà Cấn Thị Thêu, vợ ông Khiêm, 58 tuổi ; con trai cả Trịnh Bá Phương, 35 tuổi ; và con trai út Trịnh Bá Tư, 31 tuổi.

Ngay sau khi xảy ra vụ bắt bớ, ông Khiêm nói qua mạng xã hội rằng gia đình ông bị chính quyền trả thù vì lên tiếng về vụ tranh chấp đất đai dẫn đến chết người ở Đồng Tâm, một địa phương khác ở Hà Nội.

Chính gia đình ông Khiêm và nhiều hộ dân ở Dương Nội, Hà Nội, đã đấu tranh nhiều năm nay vì cho rằng họ bị nhà chức trách lấy mất đất một cách bất công. Do hoạt động đấu tranh đó, ông Khiêm và bà Thêu từng bị bỏ tù hơn 1 năm từ tháng 8/2014.

Lúc này, ông Khiêm nói với VOA rằng ông không loại trừ khả năng công an có thể bắt cả ông nữa vì ông "còn tiếp tục đấu tranh, nói lên sự thật".

"An ninh Điều tra của tỉnh Hòa Bình đã gọi tôi đến hai lần để điều tra về tài khoản Facebook của tôi mà tôi vẫn dùng gần đây để live-stream về việc gia đình tôi bị chính quyền cộng sản đàn áp, về luật đặc khu, về các cuốn sách ‘Chính trị bình dân’ và ‘Cẩm nang nuôi tù’", ông nói.

Ông Khiêm cũng kêu gọi cộng đồng trong và ngoài nước "lên tiếng mạnh mẽ" vì gia đình ông "đang bị đàn áp, cướp đất, trù dập". Ông bày tỏ hy vọng với VOA rằng tiếng nói của cộng đồng sẽ làm cho "chính quyền cộng sản chùn tay".

VOA cố gắng liên lạc với nhà chức trách Việt Nam để tìm hiểu thêm nhưng không nhận được hồi đáp.

Ông Trương Hòa Bình sai căn bản về vụ án Hồ Duy Hải

Nguyễn Ngọc Già, RFA, 27/06/2020

Báo Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh ngày 26/6/2020 đưa tin ông Trương Hòa Bình tiếp xúc cử tri Long An với tư cách Phó Thủ tướng.

Ông Trương Hòa Bình tiếp xúc cử tri Long An với tư cách Phó Thủ tướng ngày 26/06/2020

Trước vụ án Hồ Duy Hải, ông Bình đã trả lời theo thắc mắc của nhiều người như sau :

1. Pháp luật quy định có thể xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao nếu phát hiện sai lầm nghiêm trọng hoặc có tình tiết mới làm thay đổi bản chất vụ án.

Ông Trương Hòa Bình không được phép dùng "bản chất vụ án", vì nó không hề được quy định trong Bộ Luật Tố Tụng Hình sự. Trong bộ luật này chỉ có khái niệm "xác định sự thật của vụ án" (điều 15).

Mặt khác, khái niệm "bản chất" và khái niệm "sự thật" khác nhau hoàn toàn.

"Bản chất" là một khái niệm trừu tượng, còn "sự thật" là khái niệm cụ thể. Triết Học là nền tảng căn bản cho Luật Học và các ngành khoa học khác.

2. Công lý vẫn từ tòa án ra phán quyết.

Ông Trương Hòa Bình không được phép nói như vậy. Bởi vì, trong các quyết định sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, Tòa các cấp chỉ dùng "nhân danh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam". Đậy là một khái niệm vô nghĩa, bởi "nước" là từ chỉ phạm vi lãnh thổ (ví dụ : nước Mỹ, nước Nga, nước Việt Nam v.v...) tức là "không có tính người" (thì làm sao kết án được) nhưng buộc chấp nhận vì các tòa đã dùng từ trước tới nay.

Theo phân tích trên, ông Bình phải nói "công lý vẫn từ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ra phán quyết".

Tại sao nói "nước" không có tính người mà vẫn dùng ? Thưa rằng, lẽ ra tòa phải dùng chữ "nhân danh nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam" mới đúng, vì "nhà nước" có tính người (tức là do người dân lập ra thông qua bầu cử).

Từ đó suy ra, việc kết án Hồ Duy Hải, Tòa (dù tối cao) không phải là phán quyết cuối cùng mà phải là Ủy ban thường vụ Quốc hội. Trong khi đó, Ủy ban thường vụ Quốc hội chịu sự điều khiển từ Bộ Chính trị Đcộng sản Việt Nam và phải phục tùng Bộ chính trị Đcộng sản Việt Nam.

Tóm lại, Bộ Chính trị có trách nhiệm ban hành nghị quyết hoặc ra chỉ thị yêu cầu Tòa Tối Cao phát hành phán quyết cuối cùng mà phán quyết đó phải trả tự do cho Hồ Duy Hải. Có như thế, mới đúng quy trình và hợp lý luận với cương lĩnh Đcộng sản Việt Nam.

Mặt khác, vì người cộng sản Việt Nam không (chịu) nhân danh công lý (công lý có "tính người" bởi chỉ có loài người mới có đủ lương tri để (mà) nhân danh đưa ra phán quyết cho một vụ án), nên cách nói "công lý phải từ tòa án ra phán quyết" biểu hiện tư tưởng bất tuân cương lĩnh Đcộng sản Việt Nam của ông Trương Hòa Bình trong tư cách Ủy viên Bộ Chính trị - Phó Thủ tướng thường trực nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Người cộng sản Việt Nam cần thay đổi về hình thức trình bày kết án. Cụ thể, phải hủy bỏ cái gọi là "nhân danh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam" và thay bằng "nhân danh công lý".

Nhân danh công lý là khái niệm mà các nước văn minh đều dùng xưa nay.

Nguyễn Ngọc Già

Nguồn : RFA, 27/06/2020 (nguyenngocgia's blog)

*****************

Công lý chi bộ

Nguyễn Anh Tuấn, RFA, 28/06/2020

Một trong những hình ảnh ấn tượng nhất trong phiên xử giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải là việc 17 thẩm phán giơ tay biểu quyết y án tử hình. 

Không khác gì một phiên họp chi bộ đảng. 

Trong phiên xử giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải là việc 17 thẩm phán giơ tay biểu quyết y án tử hình.

Cũng dễ hiểu thôi khi mà 17 thẩm phán trong Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân Tối cao, cũng như toàn bộ thẩm phán Việt Nam, đều là đảng viên - chỉ riêng thực tế này đã đủ để phủ nhận mọi lập luận về tính độc lập của hệ thống tòa án Việt Nam hiện nay. 

Bởi thế, đôi khi khó có thể phân định khi nào các thẩm phán đang nghị án, khi nào thì các "đảng viên làm công tác xét xử" đang họp chi bộ, vì tuy hai mà một. 

Nghĩa là án nào ở Việt Nam cũng tiềm ẩn thành án chính trị, được phân xử không dựa trên chứng cứ, mà là những cân nhắc về ảnh hưởng chính trị. 

Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng việc giơ tay biểu quyết bản án cũng là bình thường, dẫn chiếu bộ phim nổi tiếng 12 Angry Men trong đó 12 bồi thẩm viên khi thì bỏ phiếu khi thì giơ tay quyết định nghi can có tội hay không. 

Điều này đúng nhưng chưa đủ. Đúng là 12 bồi thẩm viên có thể giơ tay biểu quyết, song cả 12 bồi thẩm viên này, theo luật Hoa Kỳ, đều là dân thường được chọn tham gia bồi thẩm đoàn như một nghĩa vụ bắt buộc của công dân. 

Nghĩa là giữa họ không ai có tư cách hơn ai, cả về quyền lực lẫn chuyên môn pháp lý, để có thể gây áp lực lên người khác và khiến kết quả biểu quyết thiếu khách quan. 

Điều này hoàn toàn khác với phiên nghị án vụ Hồ Duy Hải hôm trước khi mà 16 thẩm phán còn lại đều là cấp dưới của Chánh án Nguyễn Hòa Bình - người đã bị chỉ ra từng quyết định không kháng nghị vụ Hồ Duy Hải khi còn là Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao. 

Đó là chưa nói trong chi bộ đảng ở Tòa án Nhân dân Tối cao, tất cả các thẩm phán đều là đảng viên cấp dưới của của Bí thư Nguyễn Hòa Bình.

Vậy thì làm sao việc giơ tay biểu quyết khi nghị án như vậy có thể đảm bảo khách quan cho được ?

Hình thức nghị án kiểu chi bộ đảng này cần phải chấm dứt, và nếu phải sửa đổi thì không cần tìm đâu xa, hãy học từ Bộ luật Hình sự Tố tụng 1972 của Việt Nam Cộng Hòa :

"Điều thứ 348 - Chánh thẩm và các phụ thẩm lấy tấm phiếu có in tiêu đề tòa đại hình cùng hàng chữ : "Tôn trọng danh dự, thành thực với lương tâm, ý thức trách nhiệm trước nhân loại, chúng tôi xin trả lời như sau câu hỏi đã được đặt ra".

Các vị trên sẽ ghi trên phiếu chữ "có" hoặc "không" một cách thật kín đáo khiến không để lộ sự biểu quyết của mình. Sau đó, các tấm phiếu được gấp lại làm tư và trao cho chánh thẩm để vào thùng phiếu".

Nguyễn Anh Tuấn

Nguồn : RFA, 28/06/2020 (nguyenanhtuan's blog)

Niềm tin nội tâm

Huy Đức, 09/05/2020

Công lý và số phận của Hồ Duy Hải có phải đã là ưu tiên quan trọng nhất ? "Y án" không đơn giản chỉ để cứu uy tín chính trị của Chánh án Nguyễn Hòa Bình (khi còn là Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ông đã từ chối kháng nghị). Bằng phán quyết này, thành tích "phá trọng án" của cơ quan điều tra 12 năm trước được bảo vệ ; nền tư pháp không phải ghi thêm một án oan vào sổ đen…

17 vị tối cao thẩm phán biết rõ bằng chứng để buộc tội Hồ Duy Hải là có rất nhiều điểm khá mù mờ.

Trong lịch sử tố tụng của nước ta, hung thủ của các vụ án mạng nghiêm trọng gần như đều nhanh chóng bị bắt. Tiền thưởng, huân chương, sao gạch… nhanh chóng được ban phát. Oan sai gần như chỉ được phát hiện khi "nạn nhân" từ "cõi chết trở về" [trường hợp em Tỏ ở Tiền Giang] hoặc hung thủ thật ra đầu thú [như trong vụ Nguyễn Thanh Chấn ở Bắc Giang và "bảy thanh niên nhận tội giết người ở Sóc Trăng" gần mười năm trước].

Chúng ta không biết rõ ai là thủ phạm. Nhưng, 17 vị tối cao thẩm phán biết rõ bằng chứng để buộc tội Hồ Duy Hải là có rất nhiều điểm khá mù mờ. Nhiều bằng chứng được thu thập theo cách vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. Một khi có thể mua một con dao ngoài chợ thay thế tang vật, việc khiến cho một bị can cung khai trôi chảy một kịch bản giết người chẳng phải khó khăn gì.

Giá như các vị đừng ngồi trên cái ghế có nhiều hệ lụy như thế mà thử đặt mình trong vị trí của các dự thẩm, tôi nghĩ, các vị sẽ không dám tuyên như vậy. Các vị đã đưa ra một phán quyết rất có giá trị chính trị nội bộ ; nhưng đêm nay, nếu không đi uống rượu, các vị thử gác tay lên trán, tự hỏi xem đó có phải là một phán quyết dựa trên pháp luật và niềm tin nội tâm của quý vị không.

Chúng tôi không đủ cơ sở để nói Hồ Duy Hải là vô tội. Nhưng chúng tôi cần được chứng kiến một phiên tòa công khai, nơi, công tố viên thuyết phục hội đồng xét xử bằng những chứng cứ thuyết phục. Thuyết phục trong trường hợp Hải được tuyên vô tội ; thuyết phục ngay cả trong trường hợp Hải bị tuyên có tội.

Hủy án khi không đủ bằng chứng để kết tội ai đó không phải là sự thất bại của một nền tư pháp mà là sự chiến thắng của công lý. Ngay cả trong các nền tư pháp trưởng thành không phải mọi trọng án đều được tìm ra hung thủ. Tuyên bố vô tội cho một nghi phạm không có có nghĩa là các cơ quan tố tụng tuyên bố đầu hàng. Bởi, tuyên bố đó xác nhận hung thủ vẫn ngoài vòng pháp luật và các cơ quan tố tụng vẫn tiếp tục thi hành phận sự. Mười năm ngồi tù oan của những bị án oan như ông Nguyễn Thanh Chấn là 10 năm tự do có thể gây án của những hung thủ thật.

Các vị có còn để cho niềm tin nội tâm của mình vận hành không. Một phán quyết như vụ Hồ Duy Hải, nếu oan, không chỉ làm tan nát một gia đình mà còn cấp thủ tục pháp lý cho hung thủ thật (nếu có) tự do gây án ngoài xã hội. Một phán quyết như vụ Hồ Duy Hải không những không có khả năng chấm dứt tranh cãi mà còn xói mòn hơn niềm tin của dân chúng vào khả năng cung cấp công lý của nền tư pháp vốn có rất nhiều khiếm khuyết này.

Huy Đức

Nguồn : facebook.com/Osinhuyduc

*******************

Một vài suy nghĩ về vụ án Hồ Duy Hải

Võ Văn Tài, 09/05/2020

Mấy ngày nay, dư luận rất quan tâm về diễn biến của phiên tòa xét xử giám đốc thẩm đối với vụ án Hồ Duy Hải. Với những thông tin mà báo chí đăng tải, tôi dự đoán rằng Hội đồng giám đốc thẩm, Tòa án nhân dân tối cao sẽ hủy toàn bộ Bản án sơ thẩm và phúc thẩm để trả hồ sơ về cấp sơ thẩm tiến hành điều tra, xét xử lại vụ án theo thủ tục chung. Nhưng không phải vậy. Hội đồng xét xử đã bác toàn bộ kháng nghị giám đốc của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao. Tôi nghĩ, quyết định trên làm không ít người phải ngỡ ngàng.

Điều tra viên nhờ nhân chứng ra chợ mua 01 con dao, 01 cái thớt và yêu cầu bị can vẽ lại hình dáng con dao rồi cho bị cáo nhận dạng hung khí mà bị cáo sử dụng giống như đồ mua ngoài chợ về

Có thể tóm tắt Quyết định giám đốc thẩm gồm ba vấn đề : Tuy vụ án (chính xác là quá trình điều tra) có sai sót và vi phạm tố tụng, nhưng sai sót và vi phạm trên không làm thay đổi bản chất của vụ án ; việc cấp sơ thẩm và phúc thẩm tuyên tử hình đối với bị cáo Hồ Duy Hải về tội giết người (giết 02 nữ nhân viên Bưu điện Cầu Voi) là đúng người, đúng tội và đúng pháp luật ; Chủ tịch nước đã có quyết định bác đơn xin ân giảm án tử hình của bị cáo và quyết định trên đang có hiệu lực, pháp luật cũng không quy định khác nên Kháng nghị đốc thẩm của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao là trái luật.

Quyết định của Hội đồng xét xử cho thấy rất nhiều vấn đề cần làm sáng tỏ. Tuy không được trực tiếp xem hồ sơ, nhưng qua theo dõi vụ án từ 2014 (thời điểm hoãn thi hành án tử hình bị cáo Hải) đến nay, tôi thấy khá rõ ràng sự vi phạm nghiêm trọng của Cơ quan điều tra ở khâu khám nghiệm hiện trường, khâu thu giữ vật chứng, dấu vết liên quan đến việc chứng minh người phạm tội và ở các hoạt động điều tra khác như sau :

- Thứ nhất : Tại hiện trường vụ giết 02 nạn nhân có con dao và cái thớt nhưng không hiểu vì lý do gì mà người chủ trì khám nghiệm lại không thu giữ ? Đấy là những vật chứng đặc biệt quan trọng, nó giúp cho Cơ quan điều tra Long An kết luận chính xác là nạn nhân bị giết bởi hung khí gì, và giúp cho truy ra hung thủ dễ dàng nếu thu được mẫu vân tay trên hung khí đó. Sau khi bắt Hồ Duy Hải, Cơ quan điều tra quay lại hiện trường tìm hai loại hung khí trên thì muộn màn. Để lấp liếm (vì sai sót đó là không thể khắc phục) cho sai sót "chết người", Điều tra viên nhờ nhân chứng (tư cách nhân chứng này cũng chưa đúng, quý vị xem lại định nghĩa về nhân chứng quy định tại Điều 66 Bộ luật hình sự tố tụng nhé) ra chợ mua 01 con dao, 01 cái thớt và yêu cầu bị can vẽ lại hình dáng con dao rồi cho bị cáo nhận dạng hung khí mà bị cáo sử dụng giống như đồ mua ngoài chợ về, từ đó cơ quan tố tụng kết luận hung khí mà bị cáo dùng để giết người có hình dạng như thế.

Xin thưa quý tòa, theo Điều 190 Bộ luật hình sự tố tụng 2015 (Bộ luật hình sự tố tụng 2003 cũng như vậy) quy định, khi cho người phạm tội tiến hành nhận dạng đồ vật thì các vị phải đưa ra ít nhất là 03 đồ vật, như vậy phải đưa ra ít nhất là 03 con dao và 03 cái thớt khác nhau mới đúng quy định nhé. Cơ quan điều tra chỉ đưa ra 01 vật duy nhất là không đúng quy định. Việc tiến hành cho nhận dạng sai quy trình sẽ làm cho Biên bản nhận dạng không có giá trị chứng minh. Vì vậy, đến hôm nay, quý tòa cũng không có cở sở để kết luận nạn nhân bị giết bởi hung khí có hình dáng chính xác như thế nào.

- Thứ hai : Về mẫu máu thu tại hiện trường, nghi máu của hung thủ nhưng Cơ quan điều tra không trưng cầu giám ngay, để mấy tháng sau khi mẫu máu bị hư hoại mới trưng cầu làm cho kết quả giám định không có tác dụng gì cả. Việc sai phạm này dẫn đến hệ lụy là chúng ta không loại trừ được phán đoán nghi ngờ rằng hung thủ giết hai nạn nhân là một người khác.

- Thứ ba, có nhân chứng khai trước khi hai nạn nhân bị giết, có thấy một thanh niên ngồi trong Bưu điện xem điện thoại, nhân chứng mô tả dáng người thanh niên giống như bị cáo không có nghĩa người thanh niên ấy là bị cáo. Và Cơ quan điều tra không cho nhân chứng nhận dạng bị cáo Hải là một sai lầm rất nghiêm trọng nữa. Nguyên tắc tố tụng hiện đại không chấp nhận kiểu suy luận mang tính chủ quan của người tiến hành tố tụng, là chỉ cần sự mô tả của nhân chứng về tướng mạo hung thủ rồi đi tìm coi ai có đặc điểm tương tự như thế rồi suy ra người đó là hung thủ. Kiểu suy luận này không thể tồn tại ở các quan tòa thời hiện đại. Rồi quý tòa cho rằng tuy có sai phạm nhưng không làm thay đổi bản chất vụ án ? Xin thưa quý tòa, không làm thay đổi bản chất vấn đề ở đây là có vụ án giết người, cướp tài sản xảy ra tại Bưu điện Cầu Voi vào ngày giờ như thế, nạn nhân là 02 nữ nhân viên Bưu điện, còn ai là hung thủ thì cơ quan tố tụng phải chứng minh với tinh thần trách nhiệm cao, thận trọng, toàn diện, khách quan và luôn tuân theo pháp luật nhé.

- Thứ tư, quý tòa cho rằng bị cáo thừa nhận đã dùng dao và thớt giết nạn nhân, người dọn dẹp Bưu điện cũng thừa nhận có con dao và cái thớt hình dáng như vậy và khám nghiêm tử thi cho thấy nạn nhân có vết thương do vật sắc và vật cứng gây ra ; bị cáo khai có nhờ 01 nạn nhân đi mua trái cây, qua xác minh người bán trái cây thời điểm đó thừa nhận có chị V đến mua trái cây ; và bị cáo khai có đi đến địa điểm tiêu thụ tài sản là đúng, vì chỉ bị cáo có khai nên Cơ quan điều tra mới xác định được địa điểm ấy… Bị cáo khai báo "trùng khớp" với các tình tiết, chứng cứ mà Cơ quan điều tra thu thập được, vậy hung thủ giết người là bị cáo. Lập luận này tôi thấy quá đơn giản, đặc biệt trong thời điểm 2010, khi mà tình trạng dùng nhục hình rất nhức nhối trong thực tế điều tra. Chắc quý tòa không quên vụ án Nguyễn Thanh Chấn, Huỳnh Văn Nén, Hàn Đức Long… và đặc biệt là vụ 07 người Khơ-me ở Sóc Trăng chứ ? Bảy con người vô tội đó tự nhiên bị bắt và khởi tố về tội giết người (nạn nhân là anh Lý Văn Dũng), hồ sơ do Điều tra viên xây dựng "đẹp" đến không có một chỗ nào mâu thuẫn, cho đến khi 02 đứa bé gái đến tự thú mình là hung thủ mới tả hỏa ra do Điều tra viên làm sai lệch sơ vụ án. Tôi không dám nói vụ án này có vấn đề như thế. Nhưng nếu Điều tra viên muốn làm cho người đang bị bắt khai sao cho trùng khớp với các nội dung khác thì không mấy khó khăn. Đồng thời, những tình tiết mà quý tòa tin rằng hung thủ đúng là Hồ Duy Hải đều là những chứng cứ gián tiếp. Phải chi đây chỉ là vụ án ít nghiêm trọng, bị cáo chỉ bị phạt vài tháng tù, đằng này là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, bị cáo bị tuyên tử hình nhưng chỉ với những chứng cứ gián tiếp như vậy thì không thể thuyết phục được dư luận và có gì đó giống như là một sự phiêu lưu không hơn, không kém ?

- Thứ năm, Hội đồng xét xử cho rằng khi Quyết định bác đơn xin ân giảm án tử hình của Chủ tịch nước đối với bị cáo đang có hiệu lực thì Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao không có quyền kháng nghị là chưa có tiền lệ và luật cũng không có quy định rõ về vấn đề này.

Để lý giải vấn đề Viện trưởng (hoặc Chánh án) tối cao có được ban hành kháng nghị giám đốc thẩm trong trường hợp như thế hay không thì phải quay về lý luận cơ bản của tố tụng hình sự. Theo Hiến pháp, Luật Tổ chức Tòa án nhân dân và Bộ luật hình sự tố tụng, thì Tòa án là cơ quan duy nhất có quyền xét xử đối với tất cả tội phạm trên lãnh thổ Việt Nam, và cấp xét xử cao nhất là Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, cấp xét xử này có quyền xét lại tất cả các bản án đã có hiệu lực pháp luật trong cả nước. Khi thực hiện nhiệm vụ, các thẩm phán tham gia Hội đồng xét xử được độc lập, chỉ tuân theo pháp luật và chịu trách nhiệm trước pháp luật với những quyết định của mình. Như vậy, cơ quan chịu trách nhiệm xét xử đúng người, đúng tội là Tòa án, không phải Chủ tịch nước. Đối với những bị cáo bị tuyên tử hình và bản án đã có hiệu lực pháp luật, thì thủ tục bắt buộc sau đó là Viện trưởng, Chánh án tối cao phải ra quyết định không kháng nghị vụ án theo trình tự giám đốc hoặc tái thẩm, nhưng Chủ tịch nước thì không bắt buộc trong mọi trường hợp phải có Quyết định bác đơn xin ân giảm của bị cáo, và Luật thi hành án cũng không bắt buộc phải có quyết định trên của Chủ tịch nước trong hồ sơ thi hành án tử hình.

Rõ ràng thủ tục trên không thể được xem là một thủ tục trong hoạt động tố tụng hình sự, hoạt động xét xử, đối với quyết định không kháng nghị của Chánh án và Viện trưởng như là một sự kiểm tra và kết luận rằng đã xét xử đúng người, đúng tội, không oan sai ; còn Chủ tịch nước quyết định bác hay chấp nhận đơn xin ân giảm hình phạt tử hình của bị cáo chỉ như là một hoạt động mang tính nhân đạo, quyết định của Chủ tịch nước không phải là sự đảm bảo rằng Tòa án đã xét xử có đúng đắn hay không.

Đồng thời, trong Bộ luật hình sự tố tụng quy định, khi nhận thấy có sự sai lầm nghiêm trọng trong áp dụng pháp luật hoặc có vi phạm nghiêm trọng tố tụng hình sự và có lợi cho bị cáo, thì Chánh án hoặc Viện trưởng tối cao phải thực hiện trách nhiệm kháng nghị giám đốc thẩm để xét lại bản án đã có hiệu lực pháp luật ; luật tố tụng hình sự cũng không ràng buộc là có Quyết định của Chủ tịch nước thì không được kháng nghị. Vì vậy, theo tôi việc Viện trưởng tối cao kháng nghị giám đốc thẩm đối với vụ án Hồ Duy Hải trong trường hợp nói trên là không vi phạm thẩm quyền trong tố tụng.

Khi pháp luật chưa quy định rõ ràng, hoạt động điều tra thì vi phạm nghiêm trọng tố tụng, chứng cứ buộc tội thì không vững chắc nhưng quý tòa suy luận và áp dụng theo hướng bất lợi và giữ nguyên bản án tử hình đối với bị cáo là vi phạm rất nghiêm trọng nguyên tắc cơ bản của tố tụng hình sự, đặc biệt là nguyên tắc suy đoán vô tội. Tôi không hiểu quý tòa căn cứ vào điều gì để cho rằng cấp sơ thẩm, phúc thẩm xét xử đúng người, đúng tội? Phải chăng quý tòa chỉ dựa vào một loại sản phẩm tinh thần "xa xỉ" là niềm tin nội tâm ?

Võ Văn Tài

Nguồn : Fb Võ Tòng

********************

Pháp luật không vì công lý

Phạm Đình Trọng, 09/05/2020

Chính quyền vì người dân và pháp luật vì công lý là hai thành tố cơ bản nhất, quyết định nhất tạo nên nền tảng bền vững của một xã hội, một nhà nước, một thể chế.

Tuyên y án tử hình với Hồ Duy Hải, phiên tòa giám đốc thẩm ngày 8/5/2020 chà đạp lên công lý cũng đã tuyên án tử hình với Nhà nước thối nát đã dựng lên phiên tòa giám đốc thẩm bất lương, bất công ngày 8/5/2020.

Tuyên y án tử hình với Hồ Duy Hải, phiên tòa giám đốc thẩm cũng đã tuyên án tử hình với Nhà nước thối nát đã dựng lên phiên tòa giám đốc thẩm bất lương ngày 8/5/2020

Nhà nước thối nát

1. Dùng sức mạnh bạo lực nhà nước đàn áp dân. Chính quyền hèn nhát khoanh tay nhìn giặc bắn giết dân, bình thản nhìn giặc làm chủ lãnh thổ của cha ông để lại ngoài Biển Đông. Nhà nước bạc nhược với giặc xâm lược nhưng lại hùng hổ động binh xuất tướng, xuất quân đánh dân. Huy động cả bộ công an mở chiến dịch lớn do trung tướng thứ trưởng Bộ Công an chỉ huy, điều động cả một trung đoàn cảnh sát cơ động thiện chiến với xe bọc thép, vũ khí điện tử đánh úp thôn xóm nhỏ bé, hiền hòa và người dân lương thiện ở Đồng Tâm, Mỹ Đức, Hà Nội. Đang đêm cảnh sát vũ trang phá cửa, xông vào nhà dân, bắn chết cụ Lê Đình Kình 84 tuổi đời, gần 60 tuổi cộng sản ngay trên giường ngủ. Chỉ Nhà nước tận cùng thối nát mới hành xử với dân như vậy.

2. Cả những quan chức cấp cao của đảng cầm quyền, ủy viên Bộ Chính trị, ủy viên trung ương đảng, cả bộ máy nhà nước từ trung ương đến điạ phương hối hả cướp bóc của dân, vơ vét của cải, tài nguyên của nước. Ủy viên Bộ Chính trị Lê Thanh Hải, Ủy viên Trung ương đảng Tất Thành Cang hơn chục năm ngang ngược lộng hành vi phạm pháp luật, cướp đất của dân, phá nát qui hoạch một khu đô thị hiện đại nhất Đông Nam Á, gây thất thoát hàng ngàn ngàn tỉ đồng tiền của dân của nước, gây nên cái chết thảm cho nhiều người dân, gây tang thương tan nát cho nhiều gia đình, đẩy hàng trăm ngàn người dân vào cuộc sống vất vưởng, khốn cùng, đau đớn, không nhà cửa, không gia đình, không đường kiếm sống.

Tội trời không dung, đất không tha, nhưng Lê Thanh Hải, Tất Thành Cang chỉ bị đảng của Hải và Cang kỉ luật nhẹ như không, cách chức vụ trong đảng mà Hải đã bàn giao cho người khác từ lâu. Còn pháp luật nhà nước thì không dám động đến lông chân hai tên tội phạm kếch xù Lê Thanh Hải, Tất Thành Cang. Chỉ nhà nước tận cùng thối nát mới diễn ra sự bất công, bất lương ngang nhiên như vậy, mới thao túng, dung dưỡng bọn sâu dân mọt nước và mới khinh bỉ pháp luật, khinh bỉ người dân như vậy.

3. Vụ án hai cô gái ở bưu điện Cầu Voi, Long An, cô Hồng và cô Vân bị giết đêm 13/1/2008 là một vụ án quá đơn giản. Nghi phạm số một của vụ án là một gã trai nghiện ma túy tên Nghị si mê nhan sắc cô Hồng nhưng Hồng đã có người đàn ông của Hồng là Mi Sol. Tuy chưa cưới nhưng họ vẫn thường xuyên công khai ăn ngủ với nhau ở ngay bưu điện Cầu Voi.

Hồ Duy Hải làm sao không bị đòn tra đến phải nhận tội khi những kẻ làm án mờ ám đã thả nghi phạm Nguyễn Văn Nghi và bắt Hải thế mạng !

Tối 13/1/2008, Nghị đến bưu điện Cầu Voi gặp Hồng thì thấy Hồng đang chuyện trò với một người trai trẻ. Nghị hằn học ra ngồi quán cà phê. Với nỗi hằn học, Nghị đã gây sự ở quán cà phê ngay tối đó. Và ngay đêm đó án mạng bưu điện Cầu Voi xảy ra.

Nghị đã bị bắt, đã khai cung. Nhưng vụ việc đơn giản không còn nữa, vụ án trở thành phức tạp, mờ ám, lắt léo khi một loạt bất thường, sai phạm cố tình liên tiếp diễn ra : Nghị bỗng được thả ra và lập tức trốn biệt tăm. Cùng với sự biệt tăm của Nghị là biến mất những vật gây án mang dấu vân tay, dấu máu hung thủ : Cái thớt đập đầu cô Hồng. Con dao cắt cổ cô Hồng. Cái ghế i-nốc phang cô Vân. Cùng với sự biệt tăm của Nghị là biến mất khỏi hồ sơ vụ án những trang hồ sơ về Nghị. Và Hồ Duy Hải bị bắt thế mạng Nghị. Dù các dấu vân tay để lại ở bưu điện Cầu Voi đêm 13/1/2008 không có dấu vết nào trùng với vân tay Hồ Duy Hải.

Cảnh sát điều tra Việt Nam phá án bằng nhục hình ép cung buộc nhận tội đã trở thành bình thường, như là đương nhiên. Báo cáo với Quốc hội, một ông tướng công an đã phải thú nhận chỉ từ tháng 11/2011 đến tháng 9/2014, chưa tới ba năm đã có 226 người bị chết trong các trại giam do công an quản lí. Dù con số thú nhận còn xa lắc xa lơ với sự thật nhưng chưa tới ba năm mà có tới 226 tội phạm và nghi phạm bị tước đoạt mạng sống cho thấy mức độ bạo lực khủng khiếp như thế nào sau cánh cửa trại giam.

Có người chưa bị bắt về nhà tạm giam, chỉ vừa giáp mặt với công an đã bị công an tới tấp vụt dùi cui đánh gãy cổ chết trong đau đớn như ông Trịnh Xuân Tùng bị đánh chết ở bến xe Giáp Bát, Hà Nội ngày 28/2/2011. Nhục hình, ép cung đã dẫn đến muôn vàn những bản án oan khiên mà điển hình là những bản án tử hình oan giáng xuống những dân lành Huỳnh Văn Nén, Nguyễn Thanh Chấn, Hàn Đức Long. Hồ Duy Hải làm sao không bị đòn tra đến phải nhận tội khi những kẻ làm án mờ ám đã thả nghi phạm Nguyễn Văn Nghi và bắt Hải thế mạng !

Mọi khuất tất, lắt léo đều hướng vào kẻ nghiện ma túy, kẻ hằn học thất tình và là nghi can rõ nhất của vụ án, nghi can Nguyễn Văn Nghị. Nhưng Nghị đã được cảnh sát điều tra mau lẹ giải thoát và cho biến mất.

Mọi bằng chứng đều gỡ tội cho Hồ Duy Hải. Căn cứ duy nhất buộc tội Hải là lời cung nhận tội của Hải. Lời cung nhận tội bởi nhục hình, ép cung đã dẫn đến nỗi ô nhục của các quan tòa, nỗi ô nhục mang tên Huỳnh Văn Nén, Nguyễn Thanh Chấn, Hàn Đức Long. Nay phiên tòa giám đốc thẩm của tòa án tối cao với ông chánh án Nguyễn Hòa Bình cùng bộ máy 17 cánh tay biểu quyết lại chuốc nỗi ô nhục đó khi 17 cánh tay rô bốt biểu quyết y án tử hình Hồ Duy Hải. Chỉ ở nhà nước tận cùng thối nát mới diễn ra một phiên tòa nhục nhã như vậy.

Những mạng người chết oan

Tôi đã để lại toàn bộ năm tháng tuổi trẻ rực rỡ, quí giá của cuộc đời tôi vào cuộc chiến tranh lê thê, khốc liệt để mang lại chiến thắng cho nhà Nước thối nát này. Tuổi trẻ của tôi đã bị chết oan ức, tức tưởi.

Hàng triệu con trai, con gái phơi phới tuổi xanh đã bỏ xác trong bão lửa ngoài mặt trận, đã bỏ xác trong âm thầm rừng sâu vì sự tồn tại của Nhà nước thối nát này. Cả triệu cái chết oan ức, tức tưởi.

Nhà nước thối nát mới có những tướng cảnh sát như Trần Đại Quang gây ra cái chết đau đớn cho người dân lương thiện là ông Trịnh Xuân Tùng. Mới có ông tướng cảnh sát Tô Lâm gây ra cái chết rùng rợn cho người dân trung thực như cụ Lê Đình Kình. Mới có ông quan tòa như Nguyễn Hòa Bình tuyên bản án tử hình với Hồ Duy Hải

Nhà nước thối nát, chính quyền không vì người dân, pháp luật không vì công lý, một cuộc chiến tranh đang âm thầm và khốc liệt diễn ra trong đạo đức xã hội sẽ còn gây ra nhiều cái chết oan cho người dân mang thân phận con ong cái kiến, thấp cổ bé họng.

Phạm Đình Trọng

(09/05/2020)

****************

Hồ Duy Hải đã không được xem như một con người

Trân Văn, VOA, 09/05/2020

Phán quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao khi giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải "giết người", "cướp tài sản" làm nhiều người ngỡ ngàng, thất vọng. Những tâm trạng ấy là tất nhiên nhưng lại chưa… đúng đắn vì ngộ nhận cả về bản chất chế độ cộng sản lẫn đặc điểm tư pháp xã hội chủ nghĩa.

Bà Nguyễn Thị Loan, thân mẫu tử tù Hồ Duy Hải, từ Long An ra Hà Nội, nhưng không được vào phòng xử án giám đốc thẩm con trai.

Hoạt động của hệ thống tư pháp trong điều tra, truy cứu trách nhiệm và xử lý hình sự dựa trên Luật Tố tụng hình sự và Luật Hình sự. Luật Tố tụng hình sự qui định về thủ tục, cách thức tiến hành điều tra, truy tố, xét xử còn Luật Hình sự qui định về tội danh và hình phạt tương ứng với tội danh và mức độ phạm tội.

Sở dĩ phải có Luật Tố tụng hình sự và phải đặt bộ luật này bên cạnh Luật Hình sự vì đó là cách duy nhất để ngăn chặn các cơ quan tiến hành tố tụng (công an, Viện Kiểm sát, Tòa án) khám xét, thu thập bằng chứng, bắt giữ, hỏi cung, truy tố và xét xử bất kỳ ai một cách tùy tiện, xâm hại các quyền căn bản của con người.

Về nguyên tắc, tất cả những vi phạm qui định của Luật Tố tụng Hình sự đều có thể dẫn đến hai hậu quả : Thứ nhất, khiến hoạt động điều tra, truy tố, xét xử trở thành vô hiệu. Thứ hai, tùy tính chất, mức độ vi phạm mà Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán sẽ bị xử lý vì "vi phạm tố tụng", kể cả phải vào tù.

Hoạt động điều tra, truy tố, xét xử Hồ Duy Hải là một trong những ví dụ điển hình về "vi phạm tố tụng". Những "vi phạm tố tụng" này trầm trọng đến mức tháng 11 năm ngoái, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao quyết định kháng nghị. Ở phiên giám đốc thẩm, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã trình bày sáu vấn đề liên quan đến "vi phạm tố tụng" (1).

Phán quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thừa nhận các "vi phạm tố tụng" nhưng nhận định những "vi phạm tố tụng" ấy không làm thay đổi bản chất vụ án, không hủy các bản án đã tuyên đối với Hồ Duy Hải (2) chính là bằng chứng rất rõ ràng cho thấy, 17 Thẩm phán của Tòa án nhân dân tối cao xem Luật Tố tụng hình sự là rác.

Khi Luật Tố tụng hình sự là rác thì chỉ ngậm ngùi cho số phận của Hồ Duy Hải sẽ là thiếu sót lớn, thậm chí là thiển cận vì ai cũng có thể bị như thế. Đó là thân phận chung của cả trăm triệu công dân Việt Nam. Trên thực tế, Hồ Duy Hải không phải là nạn nhân đầu tiên của việc khinh rẻ các "vi phạm tố tụng".

Nếu Luật Tố tụng hình sự được tôn trọng như phải thế, sẽ không có những cá nhân không phạm tội nhưng vẫn cúi đầu nhận tội vì bị tra tấn, không bị bắt oan, không bị truy tố oan, không bị phạt đủ loại hình phạt từ tù có thời hạn đến chung thân, tử hình, không có những gia đình tan nát. Oan sai không trở thành vấn nạn nghiêm trọng như đã thấy.

Chuyện 17 thẩm phán của Tòa án nhân dân tối cao đồng thanh nhận định những "vi phạm tố tụng" không làm thay đổi bản chất vụ án khi xét lại vụ án Hồ Duy Hải theo trình tự giám đốc thẩm chính là một kiểu tái khẳng định, sẽ còn vô số những Nguyễn Thanh Chấn, Huỳnh Văn Nén, Hàn Đức Long,...

Đã từng có nhiều Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán của hệ thống tư pháp xã hội chủ nghĩa thăng tiến nhờ "vi phạm tố tụng" mà đạt được vô số "thành tích" khi tham gia xử lý hình sự nhiều cá nhân. Đồng bào không phải là công dân với các quyền hiến định, đồng bào, thậm chí đồng chí chỉ là công cụ phục vụ… sự nghiệp cá nhân và đảng !

Phán quyết từ phiên giám đốc thẩm về hai bản án dành cho Hồ Duy Hải của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao chính là cam kết tập thể, nó giống như chứng thư, bảo đảm kiểu thăng tiến vừa kể vẫn còn giá trị. Phán quyết ấy có thể làm nhiều triệu người chưng hửng nhưng giúp hàng triệu đồng chí, đồng đội bớt hoang mang, thêm hứng thú.

Nói cách khác, cho dù được chọn tham gia Hội đồng Thẩm phán của Tòa án nhân dân tối cao để tiến hành giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải, 17 cá nhân đại diện cao nhất cho tư pháp xã hội chủ nghĩa vẫn chỉ xem Hồ Duy Hải như một loại công cụ và không hề ngán ngại khi cùng nhổ toẹt vào hy vọng của nhiều triệu người : Được nhìn thấy Luật Tố tụng hình sự còn thoi thóp chứ không phải đã mệnh một và sẽ khiến các viên chức trong hệ thống tư pháp xã hội chủ nghĩa chùn tay, bớt làm càn.

***

Thật đáng buồn khi phải mường tượng, dường như Hồ Duy Hải chỉ là công cụ của nhiều cá nhân trong hệ thống tư pháp xã hội chủ nghĩa nhưng khó có thể nghĩ khác.

Tại sao chín năm trước (2011), hết Tòa án nhân dân tối cao đến Viện Kiểm sát nhân dân tối cao cùng bác bỏ đề nghị kháng nghị hai bản án mà Tòa án Long An (sơ thẩm), rồi Tòa án nhân dân tối cao tại Thành phố Hồ Chí Minh (phúc thẩm) đã dành cho Hồ Duy Hải và ngậm tăm suốt từ khi Chủ tịch nước đề nghị hoãn thi hành án tử hình, xem lại vụ án (2014) đến nay ?

Những lời đồn đoán về việc sắp đặt nhân sự lãnh đạo Đảng cộng sản Việt Nam nhiệm kỳ 13 cũng như các dấu hiệu cho thấy nhiều nhóm trong đảng đang triệt hạ lẫn nhau để giành ưu thế nhằm thâu tóm quyền lực, có liên quan gì đến sự kiện Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đột nhiên đổi ý, kháng nghị các bản án đã tuyên với Hải vào tháng 11 năm ngoái ?

Nếu Hội đồng Thẩm phán phiên giám đốc thẩm vụ án này tuyên hủy hai bản án ấy, phán quyết đó sẽ ảnh hưởng thế nào đến uy tín, sự nghiệp chính trị của ông Trần Quốc Vượng, nhân vật từng là Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao giai đoạn 2007 – 2011 và giờ là Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư ?

Nếu Hội đồng Thẩm phán phiên giám đốc thẩm vụ án này tuyên hủy hai bản án ấy, phán quyết đó sẽ ảnh hưởng thế nào đến uy tín, sự nghiệp chính trị của ông Nguyễn Hòa Bình, nhân vật từng là Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao giai đoạn 2011 – 2016 và từ 2016 đến nay là Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ?

Phải thắc mắc như thế vì với bối cảnh chính trị, xã hội, nhân tâm như hiện nay và đặc biệt là với những bằng chứng hết sức rõ ràng đã được Viện Kiểm sát nhân dân tối cao liệt kê, sau đó được cả 17 thành viên của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thừa nhận là "vi phạm tố tụng", tại sao cả hội đồng nhất trí… y án, bất kể Luật Tố tụng hình sự vẫn còn hiệu lực !

Đó cũng là lý do tại sao ngỡ ngàng, thất vọng về phán quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao sau phiên giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải là chưa đúng đắn. Tâm trạng đúng phải là phẫn nộ. Chỉ phẫn nộ vì một đồng loại bị biến thành công cụ, trở thành nạn nhân của hàng loạt "vi phạm tố tụng" song án tử hình vẫn lơ lửng trên đầu suốt 12 năm qua chưa đủ mà còn phải phẫn nộ về thân phận cũng như tương lai của chính mình, của thân nhân, của bạn bè mình ! Con người không thể và không nên để bị dùng như công cụ !

Trân Văn

Nguồn : VOA, 09/05/2020

Chú thích

(1) https://tuoitre.vn/vien-kiem-sat-de-nghi-dieu-tra-lai-6-van-de-vu-an-ho-duy-hai-20200508152512439.htm

(2) https://tuoitre.vn/hoi-dong-tham-phan-bac-khang-nghi-vu-an-ho-duy-hai-20200508144802024.htm

****************

Ai có thể cứu Hồ Duy Hải ?

Nguyễn Ngọc Già, RFA, 09/05/2020

Vụ án oan nghiệt của ông Hồ Duy Hải đang đẩy cảm xúc phẫn nộ và đau xót của người dân lên đến mức chưa từng được biết tới.

Bà Nguyễn Thị Loan, mẹ tử tù Hồ Duy Hải kêu oan cho con - Ảnh minh họa - RFA

Người dân - dù không rành pháp luật - nhưng hầu hết người ta không tin vào sự công chính cũng như trình độ của 17 người trong Hội đồng toàn thể thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đứng đầu là ông Nguyễn Hòa Bình - Ủy viên Ban chấp hành Trung ương đảng - Chánh án Tòa án nhân dân tối cao - Phó giáo sư - Tiến sĩ luật học - trong phiên xét xử kết thúc vào ngày 8/5/2020.

Hội đồng toàn thể thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao được quy định tại khoản 5 điều 382 Bộ luật Tố tụng hình sự.

Không hiểu biết luật, dù tất cả 17 người là Thạc sĩ, Tiến sĩ luật

Thật vậy, với kết luận [*] "Sai sót tố tụng không làm thay đổi bản chất vụ án" của Hội đồng toàn thể thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao như báo Pháp Luật phát hành ngày 9/5/2020 cho thấy, cả 17 người không hề hiểu biết pháp luật.

Theo Bộ luật Tố tụng hình sự, điều 4 "Giải thích từ ngữ", tại khoản 1 có tất cả 14 khái niệm (đánh thứ tự từ a đến o) được giải thích, không có một khái niệm nào được gọi tên "bản chất vụ án". Mục o khoản 1 được giải thích :

"Vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng là việc cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong quá trình khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử không thực hiện hoặc thực hiện không đúng, không đầy đủ các trình tự, thủ tục do Bộ luật này quy định và đã xâm hại nghiêm trọng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người tham gia tố tụng hoặc làm ảnh hưởng đến việc xác định sự thật khách quan, toàn diện của vụ án".

Như vậy, khi Hội đồng toàn thể thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thừa nhận "có sai sót trong quá trình tố tụng", tức là toàn bộ 17 người này công nhận việc xét xử và kết án ông Hồ Duy Hải đã vi phạm vào mục o khoản 1 điều 4 của Bộ luật Tố tụng hình sự.

Thêm vào đó, điều 15. Xác định sự thật của vụ án của Bộ luật Tố tụng hình sự quy định :

"Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng. Người bị buộc tội có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội.

Trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải áp dụng các biện pháp hợp pháp để xác định sự thật của vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ, làm rõ chứng cứ xác định có tội và chứng cứ xác định vô tội, tình tiết tăng nặng và tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của người bị buộc tội".

Điều 15 được dẫn giải như trên đã bác bỏ khái niệm "bản chất vấn vụ án". Quả đúng vậy, một vụ án hình sự diễn ra, người có thẩm quyền phải "xác định sự thật của vụ án", không phải lo xoay xở định nghĩa "bản chất vụ án" (dù có đổi hay không đổi cũng hoàn toàn sai, vì trong Bộ luật Tố tụng hình sự không quy định).

Tóm lại, 17 người trong Hội đồng toàn thể thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã vi phạm vào mục o khoản 1 điều 4 và điều 15 của Bộ luật Tố tụng hình sự.

Nghĩa là kết luận "Sai sót tố tụng không làm thay đổi bản chất vụ án" là một kết luận vô nghĩa, phi pháp và hoàn toàn không chuyên nghiệp của 17 người mang danh thạc sĩ - tiến sĩ luật.

Đó là nỗi hổ thẹn tệ nhất dành cho giới Luật sư Việt Nam, dù bị tước giấy phép hành nghề hay còn đang hoạt động.

Ủy ban Thường vụ quốc hội phải làm gì ?

Điều 404 : Yêu cầu, kiến nghị, đề nghị xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao trong Bộ luật Tố tụng hình sự quy định với 2 trường hợp dưới đây, có thể cứu sống ông Hồ Duy Hải :

2. Trường hợp Ủy ban thường vụ quốc hội yêu cầu thì Chánh án Tòa án nhân dân tối cao có trách nhiệm báo cáo Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao để xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

3. Trường hợp Ủy ban tư pháp của Quốc hội, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao kiến nghị thì Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao mở phiên họp xem xét kiến nghị đó.

Xin phép lưu ý, tại khoản 2 điều 404 nói trên dùng chữ "yêu cầu" và tại khoản 3 điều 404 nói trên dùng chữ "kiến nghị".

Tuy nhiên, người đời cũng biết đó chỉ là "luật lý thuyết" (một cách mà tác giả viết bài gọi khôi hài), bởi luật chỉ được gọi là "Luật" khi có giá trị thực tế như các quốc gia tự do - dân chủ đang sử dụng.

Nói cụ thể hơn, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp quốc hội Lê Thị Nga và Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cáo Lê Minh Trí chỉ có "quyền kiến nghị". Nếu ông Trí và bà Nga cùng "tự nguyện" kiến nghị thì... Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình sẽ mở phiên họp xem xét (cái) kiến nghị đó. Phiên họp, tất nhiên cũng dưới sự chủ trì của Nguyễn Hòa Bình. Kết quả có vẻ như... "ai cũng biết hết rồi" (!).

Trường hợp cao hơn với chữ "yêu cầu" như tại khoản 2 nói trên, khi Ủy ban Thường vụ quốc hội "yêu cầu" thì... Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Nguyễn Hòa Bình sẽ mở phiên họp xem xét lại (cái) quyết định đó. Phiên họp đó, tất nhiên cũng dưới sự chủ trì của Nguyễn Hòa Bình. Kết quả "xem xét lại" có vẻ như... không có gì thay đổi, bởi con số 17/17 vừa qua đã chứng minh toàn bộ các "đảng viên gương mẫu" kiêm thạc sĩ luật - tiến sĩ luật đồng loạt "nhất trí rất cao", "đồng thuận tuyệt đối" và "đoàn kết một lòng" trong việc chà đạp điểm o mục 1 điều 4 và điều 15 của Bộ luật Tố tụng hình sự.

Suy ra, dù bà Lê Thị Nga, ông Vũ Minh Trí hay toàn bộ Ủy ban Thường vụ quốc hội có dành sự cảm thương cho hoàn cảnh vô tội của ông Hồ Duy Hải hay xót xa và thán phục trước sự kiên tâm của bà Nguyễn Thị Loan - người mẹ đang rất đau khổ trước hung tin - con trai mình chuẩn bị nhận lưỡi hái tử thần, được cung cấp từ 17 ông (bà) đảng viên/thạc sĩ/tiến sĩ luật, thì họ cũng hoàn toàn bó tay.

Kết

Trong Ủy ban Thường vụ quốc hội, chỉ có 2 người có thể cứu vớt cho Hồ Duy Hải, đó là :

1. Nguyễn Thị Kim Ngân : Chủ tịch Quốc hội - Ủy viên Bộ Chính trị

2. Tòng Thị Phóng : Phó chủ tịch Quốc hội - Ủy viên Bộ Chính trị

Hy vọng bà Ngân và bà Phóng, với tư cách là 2 bà mẹ, cùng cám cảnh thống khổ của bà Loan mà nhỏ chút lòng nhân để xin ý chỉ của 13 đồng chí còn lại, rằng hãy ban cho Hồ Duy Hải một con đường sống.

Có lẽ nhiều người sẽ đặt câu hỏi liên quan đến con số 13 nói trên, cũng như tại sao bà Ngân và bà Phóng - nếu còn chút từ tâm - có thể làm như vậy ? Xin thưa :

- Về con số 13, sau khi tác giả viết bài kiểm tra lại, đã loại khỏi 2 người : Hoàng Trung Hải (vừa bị kỷ luật) và Đinh Thế Huynh (chữa bịnh dài hạn).

- Nguyên tắc số một của Đảng cộng sản Việt Nam cho đến nay vẫn còn nguyên giá trị : Tập thể lãnh đạo - Cá nhân phụ trách.

Tóm lại, chắc chắn 15 cánh tay Ủy viên Bộ Chính trị mới bác bỏ được 17 cánh tay thạc sĩ - tiến sĩ luật. Đó là phương cách duy nhất cứu sống người tử tù vô tội Hồ Duy Hải.

Nguyễn Ngọc Già

Nguồn : RFA, 09/05/2020

[*] https://plo.vn/phap-luat/toa-toi-cao-bac-khang-nghi-y-an-tu-ho-duy-hai-9...

*****************

Vụ án Hồ Duy Hải : Công lý xã hội chủ nghĩa đã có biểu tượng !

Trân Văn, VOA, 08/05/2020

Hội đồng thẩm phán của Tòa án nhân dân tối cao tại Việt Nam vừa công bố phán quyết phiên giám đốc thẩm vụ án Hồ Duy Hải "giết người" và "cướp tài sản"...

Chánh án Nguyễn Hòa Bình (giữa) trong phiên giám đốc thẩm Hồ Duy Hải, ngày 5/5/2020. Photo Pháp Luật Online

12 năm trước – tháng 1/2008, tại Bưu điện Cầu Voi, tọa lạc ở xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An xảy ra án mạng : Hai nữ nhân viên của bưu điện này bị giết. Ba tháng sau, Hồ Duy Hải bị bắt với cáo buộc đã giết và cướp tài sản của hai nạn nhân. Cuối năm 2008, trong phiên xử sơ thẩm vụ án này, Tòa án tỉnh Long An tuyên bố dành cho Hải hình phạt tử hình. Thêm bốn tháng nữa, vào tháng 4/2009, khi phúc thẩm vụ án, Tòa án nhân dân tối cao bác kháng cáo của Hải, tuyên y án sơ thẩm…

Tuy nhiên hệ thống tư pháp Việt Nam không thể đóng hồ sơ vụ án này vì cả dư luận lẫn công luận đều không đồng tình bởi quá trình điều tra, truy tố có quá nhiều sai sót kỳ quái : Kết quả điều tra hiện trường thu được nhiều dấu tay nhưng không có dấu tay của Hải. Hiện trường có nhiều vết máu nhưng việc thu thập, phân tích những vết máu này cũng bị bỏ qua. Thời điểm mà cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát xác định nạn nhân bị giết mâu thuẫn với kết quả giám định pháp y, nếu theo kết quả này thì rõ ràng Hải là ngoại phạm.

Đó là chưa kể song song với vô số mâu thuẫn của các tài liệu trong hồ sơ vụ án, việc sửa chữa nhiều tài liệu một cách tùy tiện để chứng minh Hải là hung thủ, còn có chuyện cơ quan điều tra không thu được hung khí (dao để cắt cổ, thớt để đập đầu các nạn nhân) nên đã cử người đi… mua các hung khí này về làm tang vật cho khớp với kết luận điều tra, cáo trạng. Người ta còn phát giác cơ quan điều tra đã bỏ đi nhiều tài liệu và làm ngơ không đào bới sâu hơn trong khi vụ án còn có nghi can khác…

Chẳng phải chỉ có công an, kiểm sát mắc những sai sót vừa phi lý, vừa phi pháp, không thể chấp nhận được khi điều tra, giám sát điều tra, truy tố, lúc xét xử, tòa án các cấp cũng tự biến hệ thống tài phán trở thành đáng ngờ khi bỏ qua tất cả những sai sót kỳ quái như đã kể, thậm chí bỏ luôn, không thèm triệu tập một số nhân chứng mà lời khai của họ có thể vô hiệu hóa Kết luận điều tra, Cáo trạng và Hội đồng xét xử khó mà thản nhiên xác định Hồ Duy Hải "giết người", "cướp tài sản" để phạt tử hình…

Dư luận từ công chúng, báo giới, nhiều luật sư, chuyên gia pháp lý, một số viên chức hữu trách của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền đã khiến hệ thống tư pháp chựng lại trong việc thi hành án tử hình Hồ Duy Hải nhưng đó chỉ là chựng lại. Tháng 5/2011, Tòa án nhân dân tối cao tuyên bố không kháng nghị (không yêu cầu xem lại) bản án chung thẩm. Tháng 10/2011, tới lượt Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đưa ra tuyên bố tương tự, mở đường cho Chủ tịch nước bác đơn xin ân xá của Hồ Duy Hải vào tháng 5/2012...

Tháng 11/2014, Hội đồng Thi hành án tử hình của tỉnh Long An quyết định tử hình Hồ Duy Hải vào ngày 5/12/2014. Thêm một lần nữa, dư luận, công luận lại dậy lên thành bão… Một ngày trước khi bản án được thi hành, Chủ tịch nước đề nghị Tòa án nhân dân tối cao tạm hoãn thi hành án. Hồ Duy Hải tạm thời thoát chết để chờ hệ thống tư pháp xem xét số phận của mình. Chẳng riêng thân nhân của Hải, nhiều người ở nhiều nơi đã tìm đủ cách để tác động đến việc xem lại bản án bằng nhiều cách…

Thế rồi tháng 11 năm ngoái – sau năm năm im lặng từ lúc án tử hình được tạm hoãn, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đột nhiên loan báo kháng nghị bản án tử hình Hồ Duy Hải theo hình thức giám đốc thẩm. Cơ quan này khẳng định, có đủ căn cứ để kháng nghị hai bản án (sơ thẩm, phúc thẩm) nhằm làm rõ những mâu thuẫn, thiếu sót trong tố tụng và điều tra lại là thật sự cần thiết (1). Tòa án nhân dân tối cao đã tổ chức phiên xét xử theo hình thức giám đốc thẩm trong ba ngày và bác kháng nghị, tuyên y án (2) !

***

Tin Tòa án nhân dân tối cao xem lại vụ án Hồ Duy Hải "giết người" và "cướp tài sản" theo hình thức giám đốc thẩm đã từng tạo ra sự hứng khởi nơi nhiều giới. Trong mắt nhiều người, diện mạo công lý tại Việt Nam tuy nhơ nhuốc nhưng ít nhất lần này cũng sẽ được tẩy rửa một phần để trong chừng mực nào đó còn có thể yên tâm vì tư pháp xã hội chủ nghĩa không man rợ tới mức, thản nhiên giết một cá nhân mà quá trình điều tra, truy tố, xét xử từng bộc lộ vô số dấu hiệu cho thấy hết sức vô nhân.

Đó cũng là lý do phán quyết của Hội đồng Thẩm phán với 17 thành viên của Tòa án nhân dân tối cao về vụ án Hồ Duy Hải làm người ta chưng hửng, phẫn nộ. Nguyễn Lân Thắng mỉa mai : Có sai sót nhưng không làm thay đổi bản chất khốn nạn của nền tư pháp xứ Đông Lào... Y án tử hình Hồ Duy Hải ! Đồng bào đã sáng mắt chưa (3). Nghiêm Việt Anh ngao ngán nhận xét về phiên giám đốc thẩm là "trò hề" (4). Còn Phùng Chí Kiên thì vừa thấy tên mình trong danh sách tử tù dự bị nếu vẫn tuân theo nền tư pháp mọi rợ này (5).

Trương Huy San nhận xét : 

Công lý và số phận của Hồ Duy Hải có phải đã là ưu tiên quan trọng nhất ? "Y án" không đơn giản chỉ để cứu uy tín chính trị của Chánh án Nguyễn Hòa Bình (khi còn là Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, ông đã từ chối kháng nghị). Bằng phán quyết này, thành tích "phá trọng án" của cơ quan điều tra 12 năm trước được bảo vệ, nền tư pháp không phải ghi thêm một án oan vào sổ đen…

Trong lịch sử tố tụng của nước ta, hung thủ của các vụ án mạng nghiêm trọng gần như đều nhanh chóng bị bắt. Tiền thưởng, huân chương, sao gạch… nhanh chóng được ban phát. Oan sai gần như chỉ được phát hiện khi "nạn nhân" từ "cõi chết trở về" (trường hợp em Tỏ ở Tiền Giang) hoặc hung thủ thật ra đầu thú ([như trong vụ Nguyễn Thanh Chấn ở Bắc Giang và "bảy thanh niên nhận tội giết người ở Sóc Trăng" gần mười năm trước).

Chúng ta không biết rõ ai là thủ phạm nhưng 17 vị tối cao thẩm phán biết rõ bằng chứng để buộc tội Hồ Duy Hải có rất nhiều điểm khá mù mờ. Nhiều bằng chứng được thu thập theo cách vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. Một khi có thể mua một con dao ngoài chợ thay thế tang vật, việc khiến cho một bị can cung khai trôi chảy một kịch bản giết người chẳng phải khó khăn gì.

Giá như các vị đừng ngồi trên cái ghế có nhiều hệ lụy như thế mà thử đặt mình trong vị trí của các dự thẩm, tôi nghĩ, các vị sẽ không dám tuyên như vậy. Các vị đã đưa ra một phán quyết rất có giá trị chính trị nội bộ nhưng đêm nay, nếu không đi uống rượu, các vị thử gác tay lên trán, tự hỏi xem đó có phải là một phán quyết dựa trên pháp luật và niềm tin nội tâm của quý vị không ?

Chúng tôi không đủ cơ sở để nói Hồ Duy Hải là vô tội. Nhưng chúng tôi cần được chứng kiến một phiên tòa công khai, nơi, công tố viên thuyết phục hội đồng xét xử bằng những chứng cứ thuyết phục. Thuyết phục trong trường hợp Hải được tuyên vô tội, thuyết phục ngay cả trong trường hợp Hải bị tuyên có tội.

Hủy án khi không đủ bằng chứng để kết tội ai đó không phải là sự thất bại của một nền tư pháp mà là sự chiến thắng của công lý. Ngay cả trong các nền tư pháp trưởng thành không phải mọi trọng án đều tìm ra được hung thủ. Tuyên bố vô tội cho một nghi phạm không có có nghĩa là các cơ quan tố tụng tuyên bố đầu hàng. Bởi tuyên bố đó xác nhận hung thủ vẫn ngoài vòng pháp luật và các cơ quan tố tụng vẫn tiếp tục thi hành phận sự.

Mười năm ngồi tù oan của những bị án oan như ông Nguyễn Thanh Chấn là 10 năm tự do có thể gây án của những hung thủ thật. Các vị có còn để cho niềm tin nội tâm của mình vận hành không. Một phán quyết như vụ Hồ Duy Hải, nếu oan, không chỉ làm tan nát một gia đình mà còn cấp thủ tục pháp lý cho hung thủ thật (nếu có) tự do gây án ngoài xã hội. Một phán quyết như vụ Hồ Duy Hải không những không có khả năng chấm dứt tranh cãi mà còn xói mòn hơn niềm tin của dân chúng vào khả năng cung cấp công lý của nền tư pháp vốn có rất nhiều khiếm khuyết này (6).

***

Trước khi tiến hành xét xử vụ án Hồ Duy Hải "giết người" và "cướp tài sản" theo hình thức giám đốc thẩm, Tòa án nhân dân tối cao từng giới thiệu rộng rãi kế hoạch dựng "biểu tượng công lý" ở trụ sở các tòa án trên toàn Việt Nam và tạc tượng các Chánh án Tòa án nhân dân tối cao. "Sáng kiến" này đã bị công chúng chỉ trích kịch liệt và có thể sẽ phải xếp xó. Tuy nhiên, dù muốn hay không, tuyên bố bác kháng nghị, y án đối với Hồ Duy Hải đã tạo ra một biểu tượng cho công lý ở Việt Nam.

Hao-Nhien Q. Vu vừa gọi 17 Thẩm phán trong Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao vừa nhất trí đưa ra phán quyết đã kể là 17 bù nhìn giống như các bù nhìn khác của chế độ. Theo facebooker này, điểm khác biệt của 17 bù nhìn đó, khiến cho họcó thành tích đặc biệt là thí mạng người dân để bảo toàn thành tích bù nhìn của mình, nên có bị nguyền rủa đặc biệt nhiều hơn các bù nhìn khác thì cũng đáng đời (7). Bên cạnh sự khinh miệt đang được bày tỏ rộng rãi trên mạng xã hội như Hao-Nhien Q. Vu, còn có sự căm phẫn.

Đang có không ít người như Thùy Linh, công khai khẳng định vềsự nguyền rủa đời đời dành cho Nguyễn Hòa Bình cùng đồng đảng của ông ta. Một lũ khát máu người vô tội. Quyền lực và sự giàu có của bọn họ xây trên sự nghèo đói, oan khuất của dân đen... Thùy Linh nhấn mạnh : Hãy nhớ ngày này. Máu kêu trả máu (8). Sáu năm trước, một số viên chức hữu trách ở Long An từng công khai càm ràm về việc chần chừ tử hình Hồ Duy Hải nguy hại cho "ổn định chính trị". Nay, số phận nghiệt ngã của Hồ Duy Hải góp thêm lý do khiến nhiều người như Quách Gia sực tỉnh : Cộng sản sống bằng dối trá và bạo lực. Đó là điều chắc chắn (9).

Trân Văn

Nguồn : VOA, 08/05/2020

Chú thích :

(1) https://tuoitre.vn/vien-kiem-sat-de-nghi-dieu-tra-lai-6-van-de-vu-an-ho-duy-hai-20200508152512439.htm

(2) https://tuoitre.vn/hoi-dong-tham-phan-bac-khang-nghi-vu-an-ho-duy-hai-20200508144802024.htm
(3) https://www.facebook.com/nkmh2011/posts/10158303995153808

(4) https://www.facebook.com/vietanh.nghiem/posts/3096489830428484

(5) https://www.facebook.com/phungchikien2012/posts/10158756846914095

(6) https://www.facebook.com/Osinhuyduc/posts/2829313317103831
(7) https://www.facebook.com/haonhien/posts/10158146153795132

(8) https://www.facebook.com/linh.thuy.75873708/posts/2014878418656741

(9) https://www.facebook.com/hdquachgia/posts/2638807739777266

*****************

Chánh án Nguyễn Hòa Bình long trọng bôi phân lên nền tư pháp Việt Nam

Gió Bấc, RFA, 08/05/2020

Trò hề giám đốc thẩm oan án Hồ Duy Hải tổ chức thật hoành tráng, hào nhoáng vơi toàn bộ 17 thành viên Hội đồng thẩm phán, đại diện Ủy ban Tư pháp quốc hội, Luật sư của bị án diễn ra trong ba ngày. Kết quả là Chánh án Nguyễn Hòa Bình đã long trọng bôi phân lên nền tô tụng Việt Nam, bao che cho hai bản án sai phạm đầy rẫy pháp luật. Hội đồng biểu quyết bác kháng nghị và bỏ phiếu cho rằng kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao là sai pháp luật. Vì quyền lợi sống còn của phe nhóm, qua màn diễn này Nguyễn Hòa Bình đã dấn sâu vào tội ác giết ngưới đồng thời giết chết nền tố tụng.

Qua màn diễn này, Chánh án Nguyễn Hòa Bình đã dấn sâu vào tội ác giết người đồng thời giết chết nền tố tụng Việt Nam, bao che cho hai bản án sai phạm đầy rẫy pháp luật.

Phiên giám đốc thầm oan án Hồ Duy Hải là vỡ hài kịch về sự khả ố trâng tráo của Chánh án Nguyễn Hòa Bình chủ tọa phiên tòa bằng chiêu trò "lân đầu tiên mời luật sư của bị án, Ủy Ban Tư Pháp tham dự phiên tòa….

Chánh án đặt lệ lên trên luật

Nguyễn Hòa Bình dàn dựng bộ mặt phiên tòa hoành tráng, dân chủ, cố tô vẻ cho mình hình ảnh quang minh chình đại bằng những lập luận ngọt ngào như rót mật vào tai. Nói về quan điểm xét xử giám đốc thẩm, Hòa Bình rao giảng cái điệp khúc mị dân quen thuôc, "sẽ xem xét toàn điện khách quan, không để oan sai không để sót người lọt tội".

Miếng bánh vẽ này mang đúng bản chất lừa mị của quan chức cộng sản luôn đưa ra những hình ảnh mong ước của mọi người nhưng thưc chất luôn làm ngược lại. Thưc ra việc xử đúng người dúng tôi, không sót người lọt tội là khái niệm mơ hố, thuôc quyền phán quyết của Tòa chứ người khác làm sao thẩm định ? Khoa học xét xử đã dự liệu việc này nên đặt ra luật Tố Tụng Hình Sự để chế định việc người tiến hành và người tham gia tố tụng đươc làm gì, phải làm gì và không đươc làm gì để tránh oan sai cho người bị cáo buộc tội đang nằm trong thế yếu.

Điều cần thiết, bắt buôc với Chánh án và cả những người tham gia tố tụng là phải tuân thủ đúng theo luật này và không đươc tự vẻ luật để làm. Nguyễn Hòa Bình đã trâng tráo đạp lên luẫt tô tung hinh và nói chinh xác hơn là đã bôi phân lên nền tố tụng Việt Nam. Kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao không nói chuyện oan nhưng nêu ra nhiều vi phạm tố tụng trong hố sơ vụ án như mua dao, thớt, ghế ngoài chợ làm vật chứng, bia đặt lời khai của nhân chứng Vũ Đình Thường nhìn thấy Hồ Duy Hải và không mời nhân chứng này tham gia phiên tòa, giấu bỏ ra ngoài hồ sơ vụ án những tài liệu có lợi cho Hồ Duy Hải như Kết quả xác định dấu vân tay không phải của Hải, không giám định vân tay, máu của hai nghi can Nguyễn Văn Nghị, MiSol… và rất nhiều vi phạm khác.

Theo phát biểu của bà Lê Thị Nga, hiện nay là chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp quốc hội tại diễn đàn Quốc hội là "Chỉ cần sai một điểm đã đủ phải hủy án. Hồ sơ này sai đến hàng chục điểm". Trước những sai sót động trời này, Nguyễn Hòa Bình ngang nhiên đưa ra môt lập luận mà không ai có thể chấp nhận đươc là có "sai sót nhưng không ảnh hưởng đến bản chất vụ án".

Giám đốc thẩm bao che cho vi phạm

Kháng nghị Viện Kiểm sát nhân dân tối cao cũng đã chỉ ra rất nhiều điểm mâu thuẫn trong hồ sơ. Hồ Duy Hải khi nhận tội khi kêu oan. Lời khai oan đầu tiên không được đưa vào hồ sơ vụ án. Ngay trong lời khai nhận tội cũng mâu thuẫn nhau và mâu thuẫn với hiện trường. Có lời khai đập đầu nạn nhân lên lavabo nhưng lavabo sạch sẽ không có vết máu. Có lời khai nhận là kéo nạn nhân đến cầu thang đập đầu bằng cái thớt và ghế nhưng thớt ghế không có vết máu, không thu giữ tang vật và phải đi mua.

Cán bộ điều tra thừa nhận sai sót và lý giải loanh quanh cực kỳ vô lý như lúc đầu Hải sợ tội năng nên khai gian dối là đập ở lavabo và lần khai giết bằng thớt là khai thật vì bản khai này Hải có cam kết và có chữ ký của Luât sư.

Cán bộ điều tra lý giải hết sức trẻ con là hiện trường không có dấu tay vì sau khi gây án Hải đã rửa tay. Nguyên tắc đánh giá chứng cứ theo tố tụng là trọng chứng hơn trọng cung, phải đánh giá toàn diện, khách quan, xem xét cả yếu tố buộc tội lẫn yếu tố gở tội.

Trước những mâu thuẫn và không phù hợp thục tế khách quan như vậy lẽ ra phải cho điều tra lại, thực nghiệm hiện trường nhưng Nguyễn Hòa Bình đã làm hoàn toàn ngược lại, chấp nhận tất cả những sai trái, những lý lẽ ngớ ngẩn nhất để tổng hợp các tình tiết phù hợp với lời khai trong hồ sơ thành chứng cứ buộc tội. Chấp nhận các lời khai ấy là có phù hợp với chứng cứ khác nên tuy có sai sót nhưng không ảnh hưởng đến bản án. Thậm chí nhiều trường hợp Tòa bênh vực sai phạm của cơ quan điều tra thật lộ liễu như đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tối cao nêu việc cơ quan điều tra không thu thập đầy đủ các vật chứng, việc thu thập dấu máu chậm dẫn đến không kết luận được máu đó của ai.

Trước những ý kiến xác đáng trên, một thành viên Hội đồng thẩm phán hỏi vặn ngược lại rất phi lý : "Viện Kiểm sát nhân dân tối cao cho rằng việc không thu giữ vật chứng, không rõ mẫu máu, nhóm máu... là những vi phạm nghiêm trọng. Vậy nếu giả sử hội đồng chấp nhận hủy bản án đó đi thì những nội dung này có khắc phục được không ?".

Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đáp lại rất đúng luật : "Trước hết, chúng ta phải thống nhất với nhau rằng đây là những vi phạm nghiêm trọng. Nếu hủy bản án, có điều tra lại được hay không là việc của cơ quan điều tra. Bởi vì thời gian từ năm 2008 đến nay rồi, vật chứng, dấu vết đó có còn hay không, có làm được không, đó là việc của cơ quan điều tra".

Vơ vét tình tiết buộc tội

Qua các ý kiến qua lại, cho thấy phía Viện Kiểm sát nhân dân tối cao kháng nghị là để làm sáng tỏ những điểm mờ, chưa có chứng cứ vi phạm pháp luật, cần hủy án để điều tra lai bảo đảm bản án đúng luật, buộc tội có căn cứ pháp lý. Ngược lại phía Tòa án nhân dân tối cao quyết chí giữ lập luận có sai, có vi phạm nhưng không ảnh hưởng đến bản chất vụ án và cào cấu vơ vét mọi chi tiết dù là bất hợp lý, sai pháp luật rồi ráp nối lại để buộc tội chết cho Hồ Duy Hải.

Điểm tựa chứng cứ của phía tòa là chỉ vin vào các lời khai nhận tội của Hồ Duy Hải. Để chứng minh cho tính khách quan của lời khai, họ viện dẫn chữ ký của luật sư Võ Thành Quyết mà công an đã chỉ định bào chữa cho Hồ Duy Hải. Luật sư này nguyên là Trưởng phòng cảnh sát điều tra, từng là thủ trưởng của ban chuyên án. Khi ra tòa, Hải kêu oan, luật sư Quyết lại bào chữa xin giảm án. Khi có án sơ thẩm, luật sư Quyết nhất định không làm kháng cáo kêu oan. Chỉ làm đơn xin giảm án.

Ngược lại luật sư Nguyễn Văn Đạt bào chữa kêu oan thì gặp vô vàng khó khăn mới đươc tiếp xúc với Hải và không được dự cung. Hồ sơ của công an cũng thể hiện hai lần Hải từ chối luật sư của gia đình chỉ nhân luật sư do công an chỉ định. Điều này cho thấy luật sư Quyết là bằng chứng của thuật dụ cung, bức cung mà cơ quan điều tra đã dàn dựng.

Xin nêu dẫn chứng là lập luận buộc tội gán ghép kiểu râu ông này cắm cằm bà kia của Nguyễn Hòa Bình trong tình tiết Hải có mặt tại hiện trường, trong khi Viện Kiểm sát nhân dân tối cao cho rằng không có căn cứ khẳng định Hồ Duy Hải có mặt tại hiện trường. Lời khai của Đinh Vũ Thường chỉ thấy một thanh niên không xác định là ai, chỉ thấy chiếc xe máy không biết xe số mấy. Luật sư Phong cũng đặt vấn đề cơ quan điều tra chưa xác định Hải đi xe gì, số đăng ký bao nhiêu. Viện Kiểm sát đề nghị giám định lại hiện trường.

Án giám đốc thẩm đã bác bỏ bằng những lập luận hàm hồ như sau : Tuy nhiên căn cứ lời khai của nhiều người, trong đó có lời khai của Hải về việc đến Bưu điện Cầu Voi dựng xe bên ngoài, nhân chứng Đinh Vũ Thường cũng cho hay nhìn thấy chiếc xe này khi đến bưu điện để gọi điện về Cà Mau, như vậy lời khai của Hải về việc sử dụng xe máy để đến hiện trường là phù hợp. Nhân chứng Đinh Vũ Thường còn khai nhìn thấy thanh niên ngồi trong bưu điện để tóc hai mái. Lời khai của Hải phù hợp với lời khai của một số người làm chứng về đặc điểm nhận dạng mái tóc của Hải, trước khi gây án Hải để tóc dài. Anh Thường cũng khai nhìn thấy thanh niên trong bưu điện mặc áo ngắn tay. Hải cũng khai mặc áo ngắn tay, sau khi gây án đã mang áo đốt ở vườn. Cơ quan điều tra thu giữ tro của chiếc áo này. Như vậy lời khai của Hải và những người khác là phù hợp, có căn cứ". Trong xã hội này, vào lúc đó có bao nhiêu thanh niên tóc dài, đi xe máy, mặc áo ngắn tay đều có thể thành thủ phạm hết sao ?

Tình tiết cơ quan điều tra thu giữ tro lại là sự gán ghép hết sức buồn cười. Hồ Duy Hải bị bắt hơn 1 tháng sau khi vụ án xảy ra, hơn 1 tháng nữa cơ quan mới tới nhà lấy tro, tức hơn 2 tháng sau khi xảy ra vụ việc. Trong thực tế nhà ở nông thôn luôn có một đống rác vài ba ngày đốt một lần. Việc lấy tro đốt rác hơn hai tháng sau khi án xảy ra hoàn toàn vô nghĩa. Càng vô nghĩa hơn khi người đi lấy mẫu tro, lấy nhầm đống tro nhà bên cạnh và kết quả giám định cũng chỉ xác nhận đây là tro chứ không xác định tro gì. Tương tự như vậy, bằng lập luận gán ghép mơ hồ, chung chung, tất cả chỉ dựa vào lời khai nhận tội gây án. Giám đốc thẩm đã bác bỏ 17 điểm kiến nghị cụ thể cùa Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.

Chỉ vì tham vọng tiến thân tại Đại hội 13

Điều oái oăm là trước giờ tuyên án, Nguyễn Hòa Bình đã làm những điều chưa ai làm là bỏ phiếu bốn vấn đề :

Thứ nhất, vụ án đã có những sai sót về tố tụng như đã nêu ? Những sai sót đó có làm thay đổi bản chất vụ án hay không ?

Thứ hai, bản án phúc thẩm và bản án sơ thẩm kết án Hồ Duy Hải có đúng người, đúng tội, đúng mức án hay không ?

Thứ ba, quyết định số 639/QĐ-CTN ngày 17/5/2012 của Chủ tịch nước bác đơn xin ân giảm án tử hình của Hồ Duy Hải đang có hiệu lực như vậy quyết định kháng nghị của Viện kiểm sát có đúng pháp luật hay không ?

Kết quả 17/17 thành viên biểu quyết "sai sót không làm thay đổi bản chất vụ án", "án sơ thẩm kết án Hồ Duy Hải đúng người, đúng tội". "Kháng nghị Viện Kiểm sát không đúng pháp luật". Cuối cùng, Hội đồng thẩm phán biểu quyết "Không chấp nhận kháng nghị". Cuộc bỏ phiếu và bản án giám đốc thẩm của Nguyễn Hòa Bình bảo vệ cho những bản án giết người đầy rẫy sai trái dựa trên quan điểm "có sai sót nhưng không ảnh hưởng đến bản chất vụ án", thực chất là tập thể Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã cùng nhau bôi phân lên nền tố tụng. Nó hợp pháp hóa, luật hóa cho một thông lệ, một quan niệm sai trái tiếp tục tràn lan mở rộng là cán bộ điều tra không cần tuân thủ các quy định tố tụng, tha hồ quy chụp, tạo chứng cứ giả, bất chấp thực tế khách quan.

Phán quyết của phiên tòa này không chỉ giết chết oan uổng một thanh niên mà còn giết chết nền công lý của Việt Nam, mở ra một giai đoạn xét xử ngày càng man rợ hơn. Hơn thế nữa, theo luật, Hội đồng thẩm phán hoàn toàn có thể bác kháng nghị của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao bằng một văn bản quyết định chứ không cần phải mở phiên tòa rầm rộ xét xử suốt ba ngày và bỏ phiếu cho rằng kháng nghị không hợp pháp. Hành vi này như là một cái tát công khai vào mặt Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và Viện trưởng Lê Minh Trí cũng như những ai đó đứng sau ông Trí.

Nếu hủy án Hồ Duy Hải để điều tra xét xử lại từ đầu theo kháng nghị chắc chắn sẽ không thể nào buộc tội Hồ Duy Hải. Điều này đương nhiên dẫn đến hệ quả tất yếu là năng lực, phẩm chất của Nguyễn Hòa Bình, Chánh án hiện nay và Viện trưởng nhiệm kỳ trước đây, quá yếu kém. Không chỉ vậy mà nó liên đới cả với Trương Hòa Bình, Phó Thủ tướng, Ủy viên Bộ chính trị hiện nay và Chánh án tối cao khóa trước. Con đường tiến thân của Nguyễn Hòa Bình y hệt và tiếp nối sau Trương Hòa Bình. Cùng là tướng công an, chuyển sang làm Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao.

Trước thềm Đại hội đảng, cả hai cần giữ sạch đẹp bộ mặt, thành tich của mình nên năm 2015, cả hai cùng đồng thanh lấy lập luận "có vi phạm nhưng không ảnh hưởng đến bản chất vụ án" để che lấp kết quả giám sát của Ủy ban Tư pháp quốc hội trong vụ án Hồ Duy Hải cùng nhiều án oan khác như Lê Văn Chưởng, Nguyễn Văn Mạnh. Lần này hai "Hòa Bình" tiếp tục gây tội ác, che đậy những sai phạm nghiêm trọng và tàn nhẫn của mình để tiếp tục con đường tiến thân vào nhà đỏ.

Mưu sự tại nhân thành sự tại thiên và lưới trời lồng lộng, quy luật ác giả ác báo sẽ có ngày báo ứng. Những tên độc tài tầm cỡ như Hussein, Gaddafi còn phải đền trả tội ác của mình huống hồ chi hai tướng Hòa Bình chưa phải đạt đỉnh cao nhất trong nhà đỏ. Khi lò cụ Tổng vẫn khi lạnh khi nóng bất thường, khi thanh kiếm sắt Trần Quốc Vượng từng chém rụng rơi bao ủy viên Bộ Chính trị, Trung ương Đảng vẫn còn phập phồng trên ghế Thường trực Ban Bí thư đầy rủi ro và Nguyễn Xuân Phúc vẫn luôn khát vọng làm đầu tàu thì hãy đợi đấy xem quy luật người với người là chó sói và khẩu hiệu cách mạng không ngừng của Mao vẫn đang rừng rực trong các đồng chí trung ương.

Quay đầu là bờ, trở về với chính nghĩa với thiện lương, là con đường bền vững nhưng Nguyễn Hòa Bình đã từ bỏ nó qua cơ hội giám đốc thẩm án oan Hồ Duy Hải. Chắc rằng ngày trả giá sẽ không xa.

Gió Bấc

Nguồn : RFA, 08/05/2020 (Gió Bấc's blog)

https://tuoitre.vn/vks-khang-nghi-chi-ra-sai-sot-to-tung-chu-khong-khang...

https://tuoitre.vn/hoi-dong-tham-phan-bac-khang-nghi-vu-an-ho-duy-hai-20...

*******************

Những tên hề đóng vai ác

Cánh Cò, RFA, 08/05/2020

Trên sân khấu "tòa án" của Việt Nam vừa hạ màn, vở tuồng giết người bằng cách giơ tay của 17 "thẩm phán", 17 chiếc áo thụng đen có tròng vải đỏ ở cổ và tay cho thấy những nhân vật này rất giống nhau, không những qua chiếc áo thẩm phán mà chúng cũng giống nhau ở nhân cách : hèn, ác, bất lương và thích đóng những vai tượng trưng cho công lý. Bọn chúng từng vỗ ngực cho rằng mình đại diện công lý và hôm nay chúng đồng lòng bỏ phiếu cho những ai tin vào nền công lý mù của chúng.

17 "thẩm phán", 17 chiếc áo thụng đen có tròng vải đỏ ở cổ và tay cho thấy những nhân vật này rất giống nhau

Hơn 12 năm về trước khi Hồ Duy Hải lãnh án tử hình thì dư luận báo chí đã bùng lên những bằng chứng tố cáo Tòa án nhân dân Tối cao đã tránh không đề cập tới. Hơn 40 bằng chứng cho thấy Hồ Duy Hải vô tội và chỉ cần một vài trong các bằng chứng ấy đủ để một tòa án buộc phải đình chỉ vụ án chờ bổ xung chứng cứ, nhưng nó không cho phép ngừng vì nếu ngừng xử thì sẽ phát sinh những chứng cứ buộc tội cho "kẻ khác", mà kẻ khác ở đây rất nguy hiểm khi đụng tới.

"Kẻ khác" ấy chứng tỏ còn rất quyền lực cho tới 12 năm sau, khi vụ án Hồ Duy Hải được giám đốc thẩm, nơi mà nền tư pháp Việt Nam rất tự hào là tuyệt đối quyền lực và dĩ nhiên nó rất trong sạch, không một chút bụi bẩn nào làm ô nhiễm được nó, ít ra là từ ba ngày trước.

Nhưng cái hội đồng giám đốc thẩm đã lộ bài. Nó cũng trơ tráo, một chiều và bất cần công lý như mọi tòa án khác trên khắp đất nước buồn thảm này. Nó mở ra ba ngày để 17 tên hề mặc áo thụng đen diễn tuồng, có điều lạ cả 17 tên hề cả nam lẫn nữ ấy đều cùng đóng vai ác, không kẻ nào dám len lỏi ra khỏi cái đám đông hèn hạ ấy để tìm cho mình một không gian lành mạnh khác để nói không với bản án.

Một cái đưa tay là một lưỡi dao chém vào chiếc tượng gỗ công lý. Tượng tuy không biết đau nhưng nhân dân chứng kiến những vết chém ấy lại cảm thấy như mình bị chém. Có bốn người bị chém thê thảm nhất là Hồ Duy Hải, mẹ, dì và người chị bất hạnh của anh, tất cả bị chém ngang lưng, cách hành xử mọi rợ của thời phong kiến.

Mẹ của Hồ Duy Hải gào khóc khi nghe Hội đồng thẩm phán phán quyết án tử hình

Dư luận xã hội đồng lòng lên án Nguyễn Hòa Bình vì chính tên này là nguồn cơn cho vở bi hài kịch ngày hôm nay. Trước đó trong vai trò là Viện trưởng Viện Kiểm sát Tối cao Nguyễn Hòa Bình đã khước từ giám đốc thẩm bản án từ hình do Chánh án tối cao Trương Hòa Bình quyết định.

Ngồi trên vị trí cao nhất của Hội đồng Giám đốc thẩm hôn nay Nguyễn Hòa Bình chắc chẳng cần trừng mắt nhìn 16 tên khác đang lẳng lặng ngồi nghiêm trang chờ lúc giơ tay, vì trước đó bọn chúng đã họp với nhau nghe chỉ thị phải làm gì. Cái mà cả 17 khuôn mặt phường hề thiếu nhất là một giây cảm xúc. Dù chỉ một giây thôi để nhân dân còn biết chúng là người.

Dư luận xã hội đã bị lừa một lần nữa như từng bị lừa trước đây qua các vụ án mà tâm điểm do Đảng ra lệnh. Lần này trước khi Đại hội 13 mở màn, Đảng không muốn nhìn thấy một Trương Hòa Bình, hiện đang là ủy viên bộ chính trị, Phó thủ tướng thường trực Chính phủ và được cho là sẽ trở thành một trong tứ trụ trong đại hội sắp tới thì bản án Hồ Duy Hải không thể nào bôi bẩn y qua Giám đốc thẩm, vì nếu làm như vậy chẳng phải kéo gã chánh án từng quyết định tử hình Hồ Duy Hải ra làm bia cho dân chúng mạt sát hay sao ?

Còn Nguyễn Hòa Bình là người đã khước từ Giám đốc thẩm trước đó nay vì cớ gì lại được Nguyễn Phú Trọng "cho phép" ngồi ghế chủ tọa Giám đốc thẩm một lần nữa ? Không lẽ y có đủ liêm sỉ để bác bỏ những gì mà trước đó y từ chối ? Nếu làm như vậy thì những kẻ vô lại khác trong Đảng phải xử lý sao đây ?

17 gã hề kia sau khi vào hậu trường sân khấu cởi chiếc áo thụng hề ra sẽ lộ nguyên hình là những ông bà khát máu. Bọn chúng không lo sợ cũng không hối hận vì những cái giơ tay giết người. Với những cái đầu trống rỗng như họ thì câu hỏi duy nhất nếu có sẽ tập trung vào nội dung : Tại sao nhà nước lại tốn công viết kịch bản dài dòng như vậy ? Chẳng phải dân tình đều đã tin vào nền công lý của "chúng ta" hay sao ?

Ông Nguyễn Phú Trọng trong vai trò là Chủ tịch nước kiêm Tổng bí thư đã nghĩ ra kế sách này nhằm tô hồng chiếc ghế mà ông ta đang ngồi. Chủ tịch nước bảo mở lại Giám đốc thẩm nhưng Tổng bí thư lại nhắc nhở không được làm xấu mặt Đảng.

Rồi đây Chủ tịch nước sẽ được tiếng thơm khi ký lệnh ân xá án tử hình cho Hồ Duy Hải và Tổng bí thư lại có dịp khen nền công lý Việt Nam chưa bao giờ tốt đẹp như thế này.

Cánh Cò

Nguồn : RFA, 08/05/2020 (canhco's blog)

*******************

Y án tử hình Hồ Duy Hải : Địa chỉ trách nhiệm đích thực ở đâu ?

Nguyễn Anh Tuấn, RFA, 08/05/2020

Khi Viện (Viện Kiểm sát nhân dân tối cao) và Tòa (Tòa án nhân dân tối cao) mới bắt đầu cãi nhau, công chúng còn có thể hi vọng.

Khu Ba Đình, trung tâm chính trị của Đảng và Chính quyền cộng sản Việt Nam

Vì đứng đầu Viện và Tòa đều là Ủy viên Trung ương, ngang cấp nhau nên chưa biết mèo nào cắn miêu nào.

Nhưng khi Bộ Công an chính thức tuyên bố : "Tử hình Hồ Duy Hải là đúng người, đúng tội, đúng pháp luật", hi vọng ấy nhanh chóng tiêu tan.

Bởi Bộ trưởng Bộ Công an là Ủy viên Bộ Chính trị, cao hơn hẳn hai ông đứng đầu Tòa và Viện.

Với đặc thù của chính trị Việt Nam, rất khó có chuyện Bộ Công an đưa ra tuyên bố rõ ràng như vậy trong một vụ việc công luận hết sức quan tâm mà không có đèn xanh của Bộ Chính trị.

Và nếu một khi y án tử hình Hồ Duy Hải đã là ý chí của Bộ Chính trị thì 17 đảng viên ngồi ghế Hội đồng Thẩm phán sẽ phải thi hành như một lẽ đương nhiên theo hệ thống thứ bậc trong đảng.

Nói vậy không có nghĩa là 17 người này vô can với phán quyết giấy trắng mực đen của mình.

Song đừng quên đâu mới là địa chỉ trách nhiệm đích thực nếu một ngày Hồ Duy Hải bị tử hình.

PS : Việt Nam nhiều lần khẳng định không áp dụng cơ chế tam quyền phân lập ; bởi vậy, phân tích diễn biến xét xử và quy kết trách nhiệm không nên qua lăng kính pháp quyền thông thường mà phải đặt vào bối cảnh chính trị đặc thù của Việt Nam là "Đảng lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện."

Nguyễn Anh Tuấn

Nguồn : RFA, 08/05/2020 (nguyenanhtuan's blog)

Sau khi vụ án với 2 bản kết tội sơ thẩm và phúc thẩm đối với Hồ Duy Hải được Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hồ Chí Minh kháng nghị hủy bỏ để điều tra lại, luật sư Trần Hồng Phong có bài " Vụ án Hồ Duy Hải : Những dấu hiệu phạm tội của Nguyễn Văn Nghị".

Bà Nguyễn Thị Loan kêu oan cho con là Hồ Duy Hải - Courtesy of FB - Hình minh hoạ.

Cơ sở nào để khẳng định danh tính can phạm như thế ?

Trao đổi qua điện thư với RFA, luật sư Trần Hồng Phong cho biết :

"Thực ra không phải là tôi viết, mà sau khi mới đây Viện Kiểm sát nhân dân tối cao có quyết định kháng nghị, thì báo chí đăng bài phản ánh, trong đó có dẫn lại nội dung đơn tố giác đối tượng Nguyễn Văn Nghị của gia đình Hồ Duy Hải từ năm 2015 mà tôi là người giúp gia đình Hải soạn lá đơn đó, cũng như ý kiến trao đổi của tôi. Trong vụ án Hồ Duy Hải, qua nghiên cứu hồ sơ, tôi thấy vai trò của một người có tên Nguyễn Văn Nghị là rất quan trọng, vì đây là một nhân chứng có khả năng cao đã vào Bưu điện Cầu Voi trong đêm xảy ra vụ án, thậm chí có thể liên quan đến cái chết của hai nạn nhân".

Vẫn lời luật sư Trần Hồng Phong, điều rất bất thường là toàn bộ thông tin liên quan đến đối tượng này đã bị cơ quan tiến hành tố tụng rút khỏi hồ sơ vụ án. Trong hồ sơ vụ án chỉ có duy nhất cái tên "Nghị" trong một bản khai của một nhân chứng phụ. Chính vì vậy, gia đình Hồ Duy Hải đã làm đơn tố giác đối tượng này, với mục đích là qua đó chứng minh hung thủ thật sự không phải là Hồ Duy Hải. Vấn đề này cũng đã được nêu trong quyết định kháng nghị mới đây của Viện Kiểm sát nhân dân Tối Cao. Điều này cho thấy nội dung tố giác của gia đình Hồ Duy Hải Hải là có cơ sở bước đầu.

Với câu hỏi là vào khi thông tin về đơn tố giác Nguyễn Văn Nghị xuất hiện trên mạng hai ngày qua, luật sư Trần Hồng Phong có lường được tính chất nguy hiểm cho gia đình Hồ Duy Hãi lẫn bản thân người bào chữa là ông hay không, hơn nữa nếu bị cho là tố giác không đúng ông sẽ bị kết tội vu khống, luật sư Trần Hồng Phong cho rằng đúng là chuyện không đơn giản khi là đơn tố giác một người không liên quan đến hành vi giết người. Vẫn qua điện thư, ông viết :

"Vì nếu tố giác không đúng có thể bị quy chụp là "vu khống". Tuy nhiên tôi có thể khẳng định là đã nghiên cứu rất kỹ hồ sơ và hết sức thận trọng trước khi quyết định gửi đơn tố giác Nguyễn Văn Nghị. Việc mới đây trong quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao có nêu vấn đề chưa làm rõ thông tin về Nguyễn Văn Nghị cũng như dấu vân thu giữ tại hiện trường cho thấy những nội dung mà chúng tôi nêu ra trong đơn tố giác Nguyễn Văn Nghị là có cơ sở".

"Vu khống" được xác định là việc một người biết rõ là một người khác không có hành vi đó, nhưng vẫn cố tình bịa đặt ra ra và gửi đơn tố giác, công khai ra bên ngoài xã hội. Ở đây, tôi đã nghiên cứu hồ sơ rất kỹ và hoàn toàn dựa trên những chứng cứ, tình tiết có thật, nên tôi và gia đình Hồ Duy Hải không ngại bị quy kết là "vu khống". Nhưng cũng cần nói thật là tôi đã rất đắn đo cân nhắc, và chỉ khi đã tự xác định đây là việc cần thiết nên làm để bảo đảm sự khách quan, công minh của pháp luật, tránh gây oan sai cho Hồ Duy Hải tôi mới đi đến quyết định gửi đơn tố giác đối tượng Nguyễn Văn Nghị"

Tưởng cần nhắc từ tháng Năm 2015, sau khi có quyết định hoãn thi hành án đối với Hồ Duy Hải, với sự hỗ trợ của luật sư Trần Hồng Phong thì gia đình Hồ Duy Hải đã gởi đơn tố giác Nguyễn Văn Nghị lên Công an tỉnh Long An cũng như Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Long An. Khi nhận thấy đơn tố giác không có tác dụng, luật sư bào chữa đã gởi tiếp một đơn tố cáo hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ án.

Anh Hồ Duy Hải trong phiên xử sơ thẩm tại Tòa án nhân dân tỉnh Long An năm 2008 - Ảnh TL Photo : RFA

Luật sư Trần Hồng Phong cho hay khi ấy ông không cảm thấy bất ngờ về kết quả tiêu cực của đơn tố giác Nguyễn Văn Nghị mà gia đình Hồ Duy Hải gởi đến các cơ quan có thẩm quyền và trách nhiệm ở Long An :

"Tuy nhiên chúng tôi cũng không bất ngờ gì về điều này, vì Long An chính là nơi đã điều tra xét xử Hồ Duy Hải trước đây, nên sẽ rất khó để họ chấp nhận và giải quyết đơn tố giác Nguyễn Văn Nghị, vì điều này có khác nào thừa nhận họ đã điều tra, truy tố sai Hồ Duy Hải".

"Ngoài việc gửi đơn đến Long An, chúng tôi còn gửi đơn tố giác đối tượng Nguyễn Văn Nghị, và sau đó từ tháng 3/2017 làm và gửi thêm đơn tố giác hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ án đến Bộ công an, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao. Thật đáng mừng là nay đã có kết quả bước đầu, sau nhiều năm kiên trì gửi đơn. Cụ thể là những nội dung mà chúng tôi nêu trong các lá đơn đều đã được Viện Kiểm sát nhân dân tối cao ghi nhận trong quyết định kháng nghị giám đốc thẩm mới đây".

"Qua việc làm và gửi thêm đơn tố cáo hành vi làm sai lệch hồ sơ vụ án, chúng tôi muốn chứng minh một cách toàn diện và mạnh mẽ hơn khả năng Hồ Duy Hải đã bị kết án oan, do quá trình điều tra, truy tố và xét xử có quá nhiều sai sót, sai phạm ở mức độ rất nghiêm trọng và không thể chấp nhận được".

Từ lâu dư luận liên quan đến vụ án Hồ Duy Hải cho rằng có nhiều điều khuất tất trong vụ án này. Nhiều người còn nghĩ rằng thủ phạm đích thực được bao che hay được chống lưng bằng một thế lực nào đó rất mạnh. Không những thế, vì sao lại có tiếng nói can thiệp hay yêu cầu từ cấp lãnh đạo cao nhất như chủ tịch nước hay thủ tướng chính phủ chẳng hạn. Luật sư Trần Hồng Phong phân tích :

"Chỉ từ việc rút toàn bộ thông tin, tài liệu về đối tượng Nguyễn Văn Nghị ra khỏi hồ sơ vụ án và kết án Hồ Duy Hải một cách rất chủ quan, với nhiều sai sót mang tính chất cố ý của các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Long An, đã cho thấy vụ án này có gì đó chưa rõ ràng, thậm chí khuất tất. Tuy nhiên cho tới giờ phút này, cả tôi cũng không thể và không có quyền kết luận rằng một ai đó (không phải là Hồ Duy Hải) là hung thủ thật sự. Chúng tôi chỉ tố giác đối tượng có dấu hiệu nghi vấn, việc còn lại là của cơ quan điều tra. Còn việc có ai đó được chống lưng hay không thật sự tôi không nắm rõ".

Cùng câu hỏi đặt ra cho luật sư Nguyễn Hà Luân, Đoàn Luật Sư Hà Nội, thì câu trả lời từ luật sư Nguyễn Hà Luân là :

"Tôi cũng có suy nghĩ riêng của mình, thực sự ra những nghi ngờ trên truyền thông cả chính thức và không phải bây giờ mới đưa ra mà từ nhiều năm rồi, cho rằng người có tên Nguyễn Văn Nghị này có thể là con cháu của một trong những lãnh đạo cao cấp. Thực ra chưa có bất kỳ cơ sở nào để tin hoặc không tin vào những đồn đoán đó, tuy nhiên tôi cho rằng nếu Nguyễn Văn Nghị là một công dân bình thường thì chắc hẳn không bao giờ có sự bỏ qua của cơ quan điều tra Long An, mà sự bỏ qua đó lại còn bất thường như vậy. Cho nên sự đồn đoán đó của dư luận tôi cho rằng có một phần khá vững chắc về mặt cơ sở"

Còn luật sư Trần Hồng Phong thì cho biết ông rất vui khi thấy rằng một trong những lý do để vụ án được kháng nghị giám đốc thẩm là nhờ có văn bản yêu cầu làm rõ từ văn phòng Chủ tịch nước và Thủ tướng Chính phủ. Vẫn theo lời ông thì các vị này có nhận được kháng thư lưu ý nhà nước Việt Nam về vụ Hồ Duy Hải từ Liên Hợp Quốc. Đây là những tình tiết có thể nói là chưa từng có tiền lệ trong lịch sử tố tụng hình sự tại Việt Nam, ông khẳng định.

Trong khi nội vụ vẫn chưa được sáng tỏ thì luật sư Trần Hồng Phong báo cho biết gia đình Hồ Duy Hải lẫn cá nhân ông vẫn an toàn. Ông đồng thời cũng bày tỏ mong muốn phải tìm ra sự thật và Hồ Duy Hải được xét xử một cách thật sự công bằng đúng theo pháp luật.

Sự đồng tình từ du luận xã hội, kể cả các cơ quan pháp luật, truyền thông và báo chí về vụ án Hồ Duy Hải trước nay, luật sư Trần Hồng Phong kết luận, đã cho ông niềm tin là gia đình Hồ Duy Hải cũng như bản thân ông vẫn tiếp tục được bảo vệ và được an toàn trong những ngày tới.

Dưới mắt luật sư Nguyễn Hà Luân, Đoàn Luật Sư Hà Nội, việc làm của luật sư Trần Hồng Phong thể hiện tư cách đáng khuyến khích của một người bảo vệ pháp lý cho thân chủ của mình đến nơi đến chốn :

" Đây là một nỗ lục mà các đồng nghiệp của tôi, nhất là anh Trần Hồng Phong, trong một thời gian rất dài mà cuối cùng tạo cơ hội dẫn đến một kết quả lớn, xác định Hồ Duy Hải không phải người thủ ác trong vụ án tại bưu điện Cầu Voi ở tỉnh Long An ngày đó"

"Khi mà có dấu hiệu oan khuất, đồng thời bỏ lọt kẻ thực sự phạm tội thì trong vụ án Hồ Duy Hải này đã có được những cơ sở cho rằng Hồ Duy Hải thực sự bị oan, tôi cho rằng lập luận mà đồng nghiệp Trần Hồng Phong đưa ra là hết sức hợp lý. Nếu trong tay tôi có những hồ sơ liên quan đến vụ án này thì chắc hẳn tôi cũng sẽ đưa ra những điều hợp lý về sự dính líu của một người khác có khả năng là kẻ thủ ác trong vụ án này".

Thanh Trúc

Nguồn : RFA, 19/12/2019