Hàn Lam, VNTB, 07/08/2022
Những ngày qua, thông tin Công ty cổ phần Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (Công ty Tân Tạo, mã chứng khoán : ITA) đã chi tạm ứng hơn 1.936 tỷ đồng cho bà Maya Danglas (tên mới của bà Đặng Thị Hoàng Yến), Chủ tịch hội đồng quản trị công ty, để tham gia các dự án đầu tư tại Mỹ khiến nhiều cổ đông của ITA băn khoăn vì số tiền chuyển ra nước ngoài quá lớn.
Trên bảng cân đối kế toán, giá trị khoản mục các khoản phải thu của ITA tại ngày 30-06-2022 ghi nhận gần 9.946 tỷ đồng, gấp đôi đầu năm. Trong đó, Công ty đã hạch toán chi tạm ứng số tiền 1.937 tỷ đồng cho bà Đặng Thị Hoàng Yến (hay Maya Dangelas) với mục đích tham gia dự án tại Mỹ.
Việc ITA tạm ứng cho vị Chủ tịch đang sinh sống ở nước ngoài số tiền chiếm gần 15% tổng tài sản (13.246 tỷ đồng tại ngày 30-06-2022) của công ty diễn ra trong bối cảnh ITA đang vướng vào ồn ào liên quan đến việc không công bố thông tin mở thủ tục phá sản trong tháng 6-2022 nên việc có nhiều cổ đông lo lắng là điều dễ hiểu.
Theo Luật Doanh nghiệp và Bộ Luật tố tụng dân sự… thì cổ đông, nhóm cổ đông nắm giữ 1% cổ phần doanh nghiệp có quyền nhân danh công ty khởi kiện trách nhiệm dân sự đối với người quản lý để yêu cầu hoàn trả lợi ích, hoặc bồi thường thiệt hại cho công ty hoặc người khác, trong trường hợp liên quan đến vi phạm trách nhiệm của người quản lý công ty.
Trước đó, bà Maya Dangelas có đưa ra giải thích là Công ty Tân Tạo đã tham gia đầu tư khu công nghệ cao và dược phẩm tại Mỹ nhưng do ảnh hưởng đại dịch Covid-19 nên tiến độ đã bị chậm lại.
"Chúng ta liên doanh với các đối tác tại Mỹ bao gồm cả các trường đại học tại thung lũng Silicon như Stanford. Mục tiêu của liên doanh là niêm yết trên thị trường chứng khoán New York trong vòng 2 – 3 năm tới. Khu công nghệ cao nằm tại vị trí đắc địa kế cận sân bay, có rất nhiều lợi thế. Đây là dự án đầu tiên thuộc loại này được cấp giấy phép của bang California để sản xuất tinh chất thuốc chữa bệnh, sản phẩm phục vụ sức khỏe, ăn uống, giải khát, mỹ phẩm.
Công ty đang tiếp tục đàm phán đối tác khác để có thêm quỹ đất phát triển. Hằng năm sẽ thông tin đến quý cổ đông và nhà đầu tư về kết quả của dự án" – bà Maya Dangelas cam kết với cổ đông.
Liệu có phải là cảnh báo của "đại bàng bay đi, còn chim sẻ ở lại" ?
Báo cáo cho thấy trong quý II/2022, doanh thu thuần của ITA đạt gần 310 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp là gần 118 tỷ đồng. Tiền và tương đương tiền của doanh nghiệp tụt giảm từ mức hơn 230 tỷ đồng cuối năm 2021 xuống còn hơn 20 tỷ đồng vào cuối quý II/2022.
Hiện ITA không có duy trì các khoản vay nợ ngân hàng trong nhiều năm và không chịu áp lực lãi vay.
ITA hiện là chủ đầu tư khu công nghiệp Tân Tạo 443 ha tại Thành phố Hồ Chí Minh ; Khu công nghiệp Tân Đức 545 ha tại Long An ; Quần thể khu công nghiệp – Đô thị – Dịch vụ thành phố tri thức Tân Đức E.City, quy mô hơn 1.142 ha tại Long An.
Quy mô tài sản của ITA là hơn 13.000 tỷ đồng tập trung vào các khoản phải thu, bao gồm tạm ứng cho các bên liên quan (được đề cập bên trên) và giá trị tồn kho đầu tư vào các dự án E. City Tân Đức, khu công nghiệp Tân Đức tại Long An và khu công nghiệp Tân Tạo tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Ngoài ra, khoản đầu tư vào Công ty cổ phần Đại học Tân Tạo 812 tỷ đồng. Các khoản đầu tư liên quan đến dự án nhiệt điện Kiên Lương chiếm tài sản lớn nhưng đang vướng mắc pháp lý.
Một điểm đáng chú ý trong báo cáo của công ty là khoản phải thu khác tăng mạnh trong 6 tháng đầu năm, từ mức 2.046 tỷ đồng vào cuối 2021 lên 3.947 tỷ đồng tính tới cuối quý II/2022, gấp gần 3 lần cùng kỳ năm trước. Trong đó, chủ yếu là khoản chi tạm ứng cho bà Maya Dangelas (tên mới của Đặng Thị Hoàng Yến, đang định cư tại Mỹ), Chủ tịch HĐQT công ty, là 1.937 tỷ đồng, chiếm 56% khoản phải thu ngắn hạn khác như đã đề cập ở phần đầu bài viết này.
Trong kỳ, ITA đã thu hồi vốn góp đầu tư vào các công ty khác để dịch chuyển dòng tiền tạm ứng trên cho bà Yến. Cụ thể, ITA đã giảm giá gốc khoản đầu tư vào Công ty Phát triển năng lượng Tân Tạo từ 1.752 tỷ đồng xuống 97 tỷ đồng nhưng không giảm tỉ lệ sở hữu (19%) ; giảm đầu tư Ngân hàng TMCP Quốc dân xuống còn gần 1.209 tỷ đồng, tương đương gần 121.000 cổ phiếu, giảm mạnh so với mức hơn 7.100 tỷ đồng (hơn 600.000 cổ phiếu) hồi cuối 2021.
Những lo lắng trong chuyện "đại bàng bay đi, còn chim sẻ ở lại" là dễ hiểu, vì với số tiền lớn gần 2.000 tỷ đồng thì cổ đông và nhà đầu tư cần phải được lãnh đạo công ty giải thích chi tiết, rõ ràng từng hạng mục, từng dự án đầu tư vào đâu để hiểu rõ.
Hàn Lam
Nguồn : VNTB, 07/08/2022
************************
RFA, 03/08/2022
Tân Tạo Việt Nam chuyển hơn 1.900 tỷ đồng (83 triệu USD) cho bà Đặng Thị Hoàng Yến ở Mỹ
RFA edit
Hơn 1.900 tỷ đồng được Công ty Đầu tư & Công nghiệp Tân Tạo (ITACO) ở Việt Nam chuyển cho Chủ tịch Hội đồng Quản trị Maya Dangelas, tức bà Đặng Thị Hoàng Yến, đang ở Hoa Kỳ.
Truyền thông Việt Nam loan tin ngày 2/8, dẫn báo cáo tài chính mới của ITA như vừa nêu. Theo đó, khoản tiền vừa nêu được chi tạm ứng cho một dự án đầu tư tại bang California. Dự án được đề cập đến là dự án phát triển một khu công nghiệp dược phẩm và y tế cao cấp. Tin nói dự án đã được cấp phép và đang hoàn tất các thủ tục để xây dựng cơ sở hạ tầng, đường sá của khu.
ITACO tăng chi tạm ứng cho bà Maya Dangelas ở Mỹ nên phải rút vốn hơn 1.650 tỷ đồng tại Công ty Phát triển Năng lượng Tân Tạo. Việc ITACO chi tạm ứng cho bà Maya Dangelas được nói bắt đầu từ cuối năm 2020 với số tiền 14 tỷ đồng, đến cuối năm 2021 là 59 tỷ đồng.
Vào ngày 5/7 vừa qua, ITACO ra thông cáo báo chí cho biết công ty được niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam này hiện không còn lựa chọn nào khác phải khởi kiện Chính phủ Việt Nam sau khi phía Việt Nam đòi bán các tài sản trị giá hàng tỷ đô la vì ITACO không trả một khoản nợ khoảng 900.000 đô la liên quan đến một thầu phụ của ITACO trong khi ITACO không hề có liên quan đến hợp đồng này.
Hồi cuối tháng 6 vừa qua, báo chí Việt Nam loan tin cho biết Chủ tịch Hội đồng quản trị của ITACO là bà Yến đã gửi đơn kêu cứu gửi lãnh đạo Nhà nước. Theo đơn này, bà Yến cho biết vào tháng 5 và tháng 6, Sở Giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HoSE), Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã gửi nhiều công văn yêu cầu Tân Tạo công bố thông tin Tòa án mở thủ tục phá sản. Quyết định mở thủ tục phá sản số 56 ngày 25/1/2018 của Tòa án Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh căn cứ đơn yêu cầu mở thủ tục phá sản của Công ty trách nhiệm hữu hạn Thương mại Dịch vụ Xây dựng Quốc Linh.
Theo bà Yến, Công ty Quốc Linh trước đó đã yêu cầu mở thủ tục phá sản nhằm buộc Tân Tạo phải thanh toán 21,34 tỷ đồng gồm cả lãi và nợ gốc theo bản án được Tòa án xét xử từ năm 2017.
Cũng theo bà yến, hợp đồng giữa Quốc Linh với VietNam Land liên quan đến vụ kiện này không liên quan đến Tân Tạo. Tổng giám đốc VietNam Land là chồng cũ của bà Yến có tên Jimmy Trần hiện đang bị truy tố vì tội lừa đảo.
Vào ngày 14/7 truyền thông Nhà nước Việt Nam loan tin Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HoSE) tiếp tục yêu cầu ITACO công bố thông tin liên quan vụ việc mở thủ tục phá sản dù trước đó công ty đã yêu cầu tạm hoãn vì chưa có quyết định cuối cùng của các cấp có thẩm quyền.
Mạnh Hà, VietnamNet, 03/08/2022
Cựu Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng, bị đơn trong vụ đòi bồi thường 2,5 tỷ đôla do cựu đại biểu Quốc hội Đặng Thị Hoàng Yến khởi kiện ra tòa trọng tài quốc tế, sẽ bị tống đạt thông báo trọng tài vào hôm nay, 10/09/2019. Từ thành phố Hồ Chí Minh, luật sư Nguyễn Thanh Tuân có bài nhận định dưới đây, được VOA đăng tải nguyên văn.
Sáng 10/07/2010, Tập đoàn Tân Tạo đã ký với Công ty Royal Haskoning Việt Nam hợp đồng tư vấn kỹ thuật cho dự án cảng biển nước sâu Nam Du, thuộc quần đảo Nam Du (Kiên Giang). Ảnh minh họa.
***
Theo thông tin qua báo chí chính thức của Việt Nam, Dự án đầu tư Trung tâm nhiệt điện Kiên Lương và Cảng nước sâu Nam Du của Tập đoàn Tân Tạo được chính phủ (thời Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng) cấp phép đầu năm 2008. Như vậy, việc làm thủ tục, xin cấp phép và cấp giấy phép đầu tư cũng như việc thực hiện một phần dự án đã được điều chỉnh bởi Luật Đầu tư 2005.
Theo Luật đầu tư 2005, nhà đầu tư sẽ ký với nhà nước (đại diện bởi chính phủ) một trong các loại Hợp đồng như hợp đồng BOT (Built-Operate-Transfer : Xây dựng-Kinh doanh-Chuyển giao) ; BT (Built-Transfer : Xây dựng - chuyển giao) và BTO (Built - Transfer Operate : Xây dựng - Chuyển giao – Kinh doanh). Các khoản Khoản 17, 18 và 19 của Điều 3 Luật Đầu tư 2005, có định nghĩa cho các loại hợp đồng nói trên.
Trong phần nội dung chủ yếu của các hợp đồng đầu tư giữa nhà đầu tư và chính phủ luôn có điều khoản về giải quyết tranh chấp (Điều 12 Luật Đầu tư 2005), trong đó cho phép áp dụng Cơ chế giải quyết tranh chấp tại Tòa án Việt Nam, bằng Trọng tài Việt Nam, Trọng tài nước ngoài hay Trọng tài quốc tế.
Tuy nhiên, ngoài việc phải chọn Tòa án Việt Nam hay trọng tài Việt Nam, Luật Đầu tư 2005 chỉ cho phép chọn trọng tài nước ngoài hay trọng tài quốc tế trong một số trường hợp nhất định. Cụ thể là : chỉ được chọn trọng tài nước ngoài, trọng tài quốc tế khi "tranh chấp mà một bên là nhà đầu tư nước ngoài hoặc doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hoặc tranh chấp giữa các nhà đầu tư nước ngoài với nhau" (khoản 3 Điều 12) ; hoặc (theo khoản 4 Điều 12) : "…tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài với cơ quan quản lý nhà nước Việt Nam liên quan đến hoạt động đầu tư trên lãnh thổ Việt Nam… mà trong hợp đồng đầu tưđã có thỏa thuận chọn trọng tài nước ngoài, trọng tài quốc tế, hoặc phải theo quy định của điều ước quốc tế tương ứng mà Việt Nam là thành viên.
Theo quy định tại khoản 2 Đều 76 (Hiệu lực thi hành) của Luật Đầu tư 2015, kể từ ngày 01/7/2015, Luật đầu tư 2005 hết hiệu lực thi hành. Tuy nhiên, quy định về Giải quyết tranh chấp (Điều 14 Luật đầu tư 2015) về cơ bản không thay đổi nhiều sơ với Điều 12 của Luật 2005.
Như vậy, việc nhà đầu tư Tân Tạo Group kiện chính phủ Việt Nam khi tranh chấp liên quan đến Hợp đồng đầu tư đã ký trước đây giữa hai bên, và nếu tranh chấp được đưa ra một Tòa án Trọng tài hay Trung tâm Trọng tài quốc tế (như ICC hay PCA)... và giải quyết theo quy tắc tố tụng trọng tài UNCITRAL như thông tin đã đưa, thì cá nhân tôi cho là cũng có vài điều cần phải xem xét :
Thứ nhất là, Tân Tạo là một doanh nghiệp Việt Nam, được cấp giấy phép đầu tư và đã đầu tư vào các dự án theo Luật Đầu tư 2005 với tư cách nhà đầu tư trong nước, thuộc khoản 2 Điều 12 Luật 2005 và Khoản 2 Điều 14 Luật 2015 (Tranh chấp giữa nhà đầu tư trong nước với cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam chỉ sử dụng Tòa án hoặc Trọng tài Việt Nam). Vậy, việc Tập đoàn Tân Tạo kiện ở nước ngoài theo cơ chế trọng tài nước ngoài và áp dụng quy tắc trọng tài quốc tế trên cơ sở nào ?
Thứ hai, chúng tôi hiểu rằng bà Đặng Thị Hoàng Yến bây giờ có thể đã có quốc tịch nước ngoài (Mỹ, chẳng hạn). Tuy nhiên, việc bà trở thành công dân Mỹ liệu có tạo cho bà đầy đủ các quyền của nhà đầu tư Mỹ vào Việt Nam theo Hiệp định về đầu tư song phương giữa Mỹ và Việt Nam, có hiệu lực (hồi tố - retroactive) ngay cả đối với tài sản đầu tư của bà trong các dự án đầu tư được cấp phép khi bà còn chưa phải là công dân Mỹ, hay không ? Nói cách khác, Luật đầu tư 2005 và 2015 của Việt Nam hay Hiệp định bảo hộ đầu tư Việt – Mỹ sẽ được áp dụng trong việc giải quyết tranh chấp này ?
Thứ Ba, cũng còn có một điểm thu hút sự quan tâm của giới luật sư Việt Nam, là vấn đề tư cách bị đơn của cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Trên thực tế, ông Dũng có thể được tạm gọi (một cách không chính xác lắm), là "Người cấp phép đầu tư", nhưng ông ấy đã về nghỉ trước khi Nguyên đơn bị thu hồi giấy phép. Ngoài ra, ông Dũng không cấp phép đầu tư với tư cách cá nhân mà là với tư cách người đựoc giao thẩm quyền cấp phép đầu tư, tức là ông ấy, hay người được ông ấy ủy quyền cấp phép, đã thừa ủy quyền cùa nhà nước để thực hiện hành vi công vụ khi cấp phép. Như vậy, việc ông Dũng đã nghỉ hưu mà còn trở thành bị đơn trong vụ kiện nghe có vẻ lạ lẫm…
Hãy chờ xem nhiều điều còn ở phía trước.
Luật sư Nguyễn Thanh Tuân
N.T.Tuan Lawyer & Associates
105D (1st Fl) Ngo Quyen Str., D. 5
Ho Chi Minh City - Vietnam
‘Đại gia mất tích’ Đặng Thị Hoàng Yến đổi tên Mỹ, kiện Nguyễn Tấn Dũng ra tòa quốc tế
Cát Linh, Người Việt, 09/09/2019
Cựu Thủ tướng cộng sản Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng là bị đơn duy nhất trong một vụ kiện mang tính quốc tế, trong đó nguyên đơn là "đại gia", cựu Đại biểu quốc hội Đặng Thị Hoàng Yến, đang sống ở Houston, nay có tên mới là Maya Dangelas.
Cựu Đại biểu quốc hội Đặng Thị Hoàng Yến, đang sống ở Houston, nay có tên mới là Maya Dangelas.
Đòi bồi thường 2,5 tỷ USD
Văn bản do văn phòng Luật sư Charles H. Camp, P.C ở Houston, tiểu bang Texas đưa ra, thay thế cho thông cáo báo chí, ghi rõ đây là vụ kiện giữa nguyên đơn là Dr. Maya Dangelas, tiến hành thủ tục tố tụng trọng tài (arbitration) khởi kiện chống lại (against) cựu Thủ tướng cộng sản Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng.
Điều thú vị, trong văn bản của văn phòng Luật sư Charles H. Camp cho biết, Dr. Maya Dangelas cũng chính là bà Đặng Thị Hoàng Yến, nguyên Đại biểu quốc hội cộng sản Việt Nam khóa 13, người được truyền thông tại Việt Nam mô tả là "đại gia mất tích".
Cũng theo thông báo này, bà Yến, chủ tịch Công ty cổ phần Năng Lượng Tân Tạo, khởi kiện chống lại ông Nguyễn Tấn Dũng, vì khiến công ty của bà bà thiệt hại 2,5 tỷ USD về lợi nhuận và đầu tư trong thời gian ông Dũng còn tại vị.
"Công ty của tôi lẽ ra thu hàng tỷ Mỹ kim từ dự án nhiệt điện Kiên Lương. Số tiền này là cơ hội của việc làm và giáo dục cho người nghèo ở Việt Nam và Hoa Kỳ. Đối với tôi, thủ tục tố tụng trọng tài này không chỉ là một câu chuyện pháp lý, mà nó là ý nghĩa của cuộc đời tôi". Theo lời bà Yến được văn phòng Luật sư Charles H. Camp trích dẫn trong bản thông báo.
Khơi lại chuyện xưa
Theo Thông báo của Trọng tài (Notice of Arbitration), khi còn làm thủ tướng, vào ngày 15/07/2007, ông Nguyễn Tấn Dũng đồng ý thực hiện một dự án đầu tư cho khu công nghiệp, nhà máy điện và cảng biển nước sâu ở Quận Kiên Lương với Công ty cổ phần Đầu tư Công nghiệp Tân Tạo (ITA).
Chín năm sau khi hợp đồng trên được thực hiện, ông Nguyễn Tấn Dũng ra quyết định dỡ bỏ dự án. Hành động này vi phạm trực tiếp đến quyền hạn và các thỏa thuận giữa ITA và chính phủ Việt Nam.
Sự kiện này, truyền thông trong nước từng loan tin.
Năm 2016, trang báo mạng "Bất Động Sản" tại Việt Nam ghi nhận : "Nhiệt điện Kiên Lương là một trong những dự án quy mô lớn nhất của ITA thuộc Tập đoàn Tân Tạo, do bà Đặng Thị Hoàng Yến làm chủ tịch. Dự án có quy mô 4.400-5.200 MW, vốn đầu tư gần 7 tỷ USD".
"Được chính phủ phê duyệt vào tháng 1/2008, dự án Nhiệt điện Kiên Lương dự kiến khởi công cuối năm 2009 và đến 2013 đi vào hoạt động.
Đến năm 2018, trên tờ Sputnik Việt Nam đăng một bài viết tên : "Bế tắc dự án nhiệt điện tỷ đô : Do quyết định của nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ?"
Trong đó, ghi rõ : "Ngay sau khi ký biên bản ghi nhớ phát triển dự án, trong lúc Công ty cổ phần Năng Lượng Tân Tạo đang tích cực triển khai dự án thì ngày 29/12/2016, nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã bất ngờ quyết định rà soát loại bỏ dự án nhiệt điện Kiên Lương 1 khỏi quy hoạch điện VII".
Cũng theo Sputnik Việt Nam, "khi ngừng dự án Kiên Lương 1, tập đoàn Tân Tạo đã chịu rất nhiều sức ép từ đối tác là các nhà đầu tư nước ngoài".
Theo TEC, chính quyết định loại bỏ dự án Kiên Lương 1 ra khỏi quy hoạch điện VII điều chỉnh là nguyên nhân chính dẫn đến việc dự án không thể triển khai được.
Văn phòng Luật sư Tony Buzbee, một trong 4 đại diện pháp lý của bà Đặng Thị Hoàng Yến cho biết : "Hồ sơ khởi kiện này nhằm yêu cầu cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chịu trách nhiệm về hành động của mình ở phương diện bộ máy chính quyền (cũ) và cả cá nhân của ông ta, gây ra việc thân chủ của tôi mất các khoản tiền đầu tư và lợi nhuận".
Trong thông báo của văn phòng Luật sư Charles H. Camp cho biết, theo quy định của Ủy ban Luật Thương mại Quốc tế của Liên Hiệp Quốc (United Nations Commission on International Trade Law – UNCITRAL) thì phương thức trọng tài sẽ được áp dụng cho tranh chấp này. Nơi trọng tài giải quyết được đề nghị là Paris, bởi vì nơi đây được thế giới nhìn nhận là một địa điểm hàng đầu về trọng tài quốc tế.
Nguyễn Tấn Dũng sẽ xuất hiện ở Paris ?
Điều đó cũng chính là câu trả lời mà bà Amanda Orr, phát ngôn nhân của nhóm luật sư đại diện pháp lý cho bà Đặng Thị Hoàng Yến cho nhật báo Người Việt biết.
"Paris đã được đề xuất là nơi diễn ra tòa trọng tài vì nó được công nhận trên toàn thế giới với vai trò nổi bật và hàng đầu về trọng tài quốc tế. Nó cũng được công nhận là một cơ quan tài phán thân thiện với trọng tài, nơi các tòa án hỗ trợ trọng tài trong suốt quá trình tố tụng và cả khi phán quyết được đưa ra. Tòa Trọng Tài Paris là nơi trung lập cho các bên, giữa nguyên đơn mang quốc tịch Hoa Kỳ và bị đơn mang quốc tịch Việt Nam nhằm giải quyết tranh chấp hiện tại".
Vụ kiện này, vô hình trung làm cho mọi người nhớ đến vụ án vua "chả giò" Trịnh Vĩnh Bình, Việt kiều Hà Lan đã thắng kiện chính phủ Việt Nam trong vụ kiện ‘thế kỷ’ đòi bồi thường 1,25 tỷ USD vào tháng Tư vừa qua.
Nơi diễn ra vụ kiện cũng chính là Tòa Trọng Tài Quốc Tế ở Paris, Pháp.
Thế nhưng, bị đơn trong vụ kiện của "vua chả giò" là chính phủ Việt Nam và phiên tòa có đại diện hợp pháp của các lãnh đạo cộng sản Việt Nam.
Lần này, bà Đặng Thị Hoàng Yến kiện cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, người mà theo nhiều nguồn tin "biết chuyện" cho biết là đang bị "giam lỏng tại gia".
Như vậy ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ hiện diện tại phiên tòa bằng cách nào ?
Phát ngôn nhân của nhóm luật sư đại diện pháp lý cho bà Đặng Thị Hoàng Yến trả lời nhật báo Người Việt : "Ông ta (Nguyễn Tấn Dũng) có thể lựa chọn xuất hiện hoặc không tại phiên tòa, nhưng cho dù có hay không, vụ kiện vẫn diễn ra".
Một vấn đề pháp lý khác của vụ này cũng đáng được lưu ý. Đó là, năm 2017, tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Kiên Giang, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chính là người đã chỉ đạo : "Thủ tướng đồng ý với kiến nghị của Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang thu hồi chủ trương đầu tư dự án nhiệt điện Kiên Lương 1 của Tân Tạo".
Lý do được đưa ra là "Dự án để quá lâu mà không làm thì thu hồi, bất cứ nhà đầu tư nào cũng vậy".
Như vậy, thủ tục tố tụng trọng tài mà bà Đặng Thị Hoàng Yến khởi kiện chống lại cá nhân cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, liệu có đúng luật tố tụng ?
Điều này được bà Amanda Orr cho biết : "Tùy thuộc vào việc ông Nguyễn Tấn Dũng có quyết định cho luật sư bào chữa của ông triệu tập đương kim thủ tướng [Nguyễn Xuân Phúc] hoặc hệ thống chính quyền hiện tại của đương kim thủ tướng, hay không".
Một sự kiện như "đại gia mất tích" Đặng Thị Hoàng Yến khởi kiện cựu Thủ tướng cộng sản Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng không thể không gây bàn tán trong dư luận.
Cộng đồng mạng cũng không bỏ lỡ dịp để "khơi" lên những tình tiết "nóng bỏng". Chẳng hạn như mối liên hệ "đặc biệt" giữa bà Đặng Thị Hoàng Yến và cựu Chủ tịch nước Trương Tấn Sang.
Một luật sư giấu tên, cư ngụ ở Houston, Texas cho biết theo ông, đây là trò "con kiến kiện củ khoai".
"Bởi lẽ ở chế độ cộng sản Việt Nam, cương vị thủ tướng có thể nói là bất khả xâm phạm. Thêm vào đó, ai cũng biết bà Yến là phe Trương Tấn Sang. Trong nước, Nguyễn Tấn Dũng đang thất thế, cho đó Trương Tấn Sang chỉ có thể liên minh với Nguyễn Phú Trọng để phụ hồi lại điều gì đó".
Cát Linh
*******************
VOA, 10/09/2019
Cựu Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng, bị đơn trong vụ đòi bồi thường 2,5 tỷ đôla do cựu Đại biểu quốc hội Đặng Thị Hoàng Yến khởi kiện ra tòa trọng tài quốc tế, sẽ bị tống đạt thông báo trọng tài vào hôm nay, 10/09/2019, theo thông tin từ văn phòng luật sư của nguyên đơn.
Vào tối ngày 09/09, Văn phòng Công ty Luật Buzbee của Luật sư Anthony Buzbee ở Texas, một trong 5 luật sư của bà Maya Dangelas, tên mới của bà Yến sau khi nhập quốc tịch Mỹ, email cho VOA : "Cựu Thủ tướng Việt Nam sẽ bị tống đạt Thông báo Trọng tài (Notice of Arbitration) vào ngày mai và như vậy thủ tục tố tụng trọng tài sẽ chính thức bắt đầu".
Trước đó, hôm 06/09, trang PR News Wire trích thông cáo của Văn phòng Luật sư Charles H. Camp ở thủ đô Washington, một luật sư trong tổ hợp các luật sư đại diện bà Dangelas, cho biết đây là vụ kiện giữa nguyên đơn là tiến sĩ Maya Dangelas, tiến hành thủ tục tố tụng trọng tài khởi kiện cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vì đã làm cho công ty của bà thiệt hại 2,5 tỷ đôla về lợi nhuận và đầu tư trong dự án Nhiệt điện Kiên Lương ở tỉnh Kiên Giang trong thời gian ông Dũng còn tại vị.
Văn phòng Công ty Luật Buzbee cho VOA biết thêm : "Việc ông Nguyễn Tấn Dũng hủy bỏ dự án này là hết sức vô lý và dựa trên những lý do mang tính cá nhân chứ không liên quan gì đến nhiệm vụ của ông khi ông đảm nhận cương vị Thủ tướng Việt Nam".
"Tiến sĩ Dangelas và các công ty của bà đã đầu tư hơn 250 triệu đôla vào việc phát triển Dự án Nhiệt điện Kiên Lương và bà đang phải chịu những thiệt hại đáng kể, không chỉ về chi phí đầu tư và phí pháp lý, mà còn mất một khoảng lợi nhuận khổng lồ", công ty Luật Buzbee cho biết thêm.
Bà Dangelas khởi kiện ông Dũng thông qua Ủy ban Luật Thương mại Quốc tế của Liên Hiệp Quốc (UNCITRAL) và nơi trọng tài giải quyết được đề nghị là tại thủ đô Paris của Pháp, theo trang PR News Wire.
Trang PR News Wire trích lời bà Dangelas nói : "Công ty của tôi lẽ ra thu về hàng tỷ đôla từ dự án nhiệt điện Kiên Lương. Số tiền này là cơ hội để giải quyết công ăn việc làm và giáo dục cho người nghèo ở Việt Nam và Hoa Kỳ. Đối với tôi, thủ tục tố tụng trọng tài này không chỉ là một câu chuyện pháp lý, mà nó có ý nghĩa đối vối cuộc đời tôi".
Cũng theo thông báo trọng tài, vào năm 2007 ông Nguyễn Tấn Dũng đồng ý cho Công ty cổ phần Đầu Tư Công Nghiệp Tân Tạo (ITA) thuộc Tập đoàn Tân Tạo tiến hành dự án đầu tư khu công nghiệp, nhà máy nhiệt điện, và cảng nước sâu ở huyện Kiên Lương nhưng 9 năm sau khi thực hiện hợp đồng thì ông Dũng hủy bỏ dự án này.
VOA chưa liên lạc được với cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Văn phòng Chính phủ, và Bộ Ngoại giao Việt Nam để tìm hiểu về phản ứng của họ trước vụ kiện này.
Trang Vietnam Finance dẫn lời Bộ Công Thương cho biết nguyên nhân tạm dừng dự án Nhiệt điện Kiên Lương là vào ngày 18/3/2016, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký quyết định 428/QĐ-TTg phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011 – 2020 có xét đến năm 2030, trong đó không có dự án Nhiệt điện Kiên Lương.
Chưa đầy một tháng sau, vào ngày 6/4/2016, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng rời chính trường Việt Nam, do không đủ phiếu bầu ở Quốc hội để tại vị.
Văn phòng Luật sư Charles H. Camp còn cho biết rằng Tiến sĩ giáo dục Maya Dangelas chính là bà Đặng Thị Hoàng Yến, Chủ tịch Tập đoàn Tân tạo.
Truyền thông Việt Nam cho biết bà Đặng Thị Hoàng Yến từng là Đại biểu quốc hội Việt Nam khóa 13 từ năm 2011 nhưng tháng 5/2012 thì bà viết đơn từ nhiệm và sau đó bị Quốc hội bãi nhiệm với lý do "đã khai không trung thực, làm cho cử tri và tổ chức hiểu không đúng về tiểu sử và quá trình hoạt động của bản thân".
Bà Amanda Orr, phát ngôn cho công ty Luật The Buzbee nói với nhật báo Người Việt tại California rằng : "Paris đã được đề nghị làm nơi phân xử trọng tài vì nó được công nhận trên toàn thế giới với vai trò nổi bật và hàng đầu về trọng tài quốc tế…Tòa Trọng Tài Paris là nơi trung lập cho các bên, giữa nguyên đơn mang quốc tịch Hoa Kỳ và bị đơn mang quốc tịch Việt Nam nhằm giải quyết tranh chấp hiện tại".
"Ông ta (Nguyễn Tấn Dũng) có thể lựa chọn xuất hiện hoặc không tại phiên tòa, nhưng cho dù có hay không, vụ kiện vẫn diễn ra".
Khi được hỏi liệu Chính phủ Việt Nam hay thủ tướng đương nhiệm là ông Nguyễn Xuân Phúc có là một phần trong bị đơn, bà Orr nói : "Tùy thuộc vào việc ông Nguyễn Tấn Dũng có quyết định cho luật sư bào chữa của ông triệu tập đương kim thủ tướng [Nguyễn Xuân Phúc] hoặc hệ thống chính quyền hiện tại của đương kim thủ tướng, hay không".
Trong một vụ kiện khác ở Houston, trang SE Texas Record cho biết bà Dangelas rời Việt Nam năm 2012 và nhập quốc tịch Mỹ năm 2015.
Bà Yến là người sáng lập công ty ITA từ năm 1993 và giữ chức Chủ tịch HĐQT ITA kể từ năm 1996 tới nay dù vắng mặt tại Việt Nam.
Bà hiện vẫn là chủ tịch HĐQT Trường Đại học Tân Tạo, từng là Chủ tịch của Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - Hoa Kỳ, Thành viên của Hội đồng tư vấn kinh doanh Ủy ban Kinh tế Xã hội khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (ESCAP), thành viên Hội đồng tư vấn kinh doanh ASEAN (ASEAN-BAC), thành viên của Chương trình nghị sự toàn cầu Khu vực Đông Nam Á của Diễn đàn kinh tế thế giới. Bà cũng là chị của ông Đặng Thành Tâm, một nhà kinh doanh bất động sản và cựu Đại biểu quốc hội Việt Nam.
Luận văn tiến sĩ vào tháng 4/2019 tại trường University of New England của bà Đặng Thị Hoàng Yến có tựa đề : "Sự cần thiết phải cải cách Giáo dục đại học Việt Nam để phù hợp với nhu cầu nhà tuyển dụng".
Các dữ liệu quyên góp bầu tổng thống Mỹ năm 2016 cho biết bà Dangelas sống tại thành phố Houston, Texas và có đóng góp cho cuộc vận động bầu cử của Tổng thống Donald Trump.
Từ khi bị bãi nhiệm, truyền thông trong và ngoài nước gọi bà Yến là "Đại biểu quốc hội mất tích".
VOA tiếng Việt