‘Đại gia mất tích’ Đặng Thị Hoàng Yến đổi tên Mỹ, kiện Nguyễn Tấn Dũng ra tòa quốc tế
Cát Linh, Người Việt, 09/09/2019
Cựu Thủ tướng cộng sản Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng là bị đơn duy nhất trong một vụ kiện mang tính quốc tế, trong đó nguyên đơn là "đại gia", cựu Đại biểu quốc hội Đặng Thị Hoàng Yến, đang sống ở Houston, nay có tên mới là Maya Dangelas.
Cựu Đại biểu quốc hội Đặng Thị Hoàng Yến, đang sống ở Houston, nay có tên mới là Maya Dangelas.
Đòi bồi thường 2,5 tỷ USD
Văn bản do văn phòng Luật sư Charles H. Camp, P.C ở Houston, tiểu bang Texas đưa ra, thay thế cho thông cáo báo chí, ghi rõ đây là vụ kiện giữa nguyên đơn là Dr. Maya Dangelas, tiến hành thủ tục tố tụng trọng tài (arbitration) khởi kiện chống lại (against) cựu Thủ tướng cộng sản Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng.
Điều thú vị, trong văn bản của văn phòng Luật sư Charles H. Camp cho biết, Dr. Maya Dangelas cũng chính là bà Đặng Thị Hoàng Yến, nguyên Đại biểu quốc hội cộng sản Việt Nam khóa 13, người được truyền thông tại Việt Nam mô tả là "đại gia mất tích".
Cũng theo thông báo này, bà Yến, chủ tịch Công ty cổ phần Năng Lượng Tân Tạo, khởi kiện chống lại ông Nguyễn Tấn Dũng, vì khiến công ty của bà bà thiệt hại 2,5 tỷ USD về lợi nhuận và đầu tư trong thời gian ông Dũng còn tại vị.
"Công ty của tôi lẽ ra thu hàng tỷ Mỹ kim từ dự án nhiệt điện Kiên Lương. Số tiền này là cơ hội của việc làm và giáo dục cho người nghèo ở Việt Nam và Hoa Kỳ. Đối với tôi, thủ tục tố tụng trọng tài này không chỉ là một câu chuyện pháp lý, mà nó là ý nghĩa của cuộc đời tôi". Theo lời bà Yến được văn phòng Luật sư Charles H. Camp trích dẫn trong bản thông báo.
Khơi lại chuyện xưa
Theo Thông báo của Trọng tài (Notice of Arbitration), khi còn làm thủ tướng, vào ngày 15/07/2007, ông Nguyễn Tấn Dũng đồng ý thực hiện một dự án đầu tư cho khu công nghiệp, nhà máy điện và cảng biển nước sâu ở Quận Kiên Lương với Công ty cổ phần Đầu tư Công nghiệp Tân Tạo (ITA).
Chín năm sau khi hợp đồng trên được thực hiện, ông Nguyễn Tấn Dũng ra quyết định dỡ bỏ dự án. Hành động này vi phạm trực tiếp đến quyền hạn và các thỏa thuận giữa ITA và chính phủ Việt Nam.
Sự kiện này, truyền thông trong nước từng loan tin.
Năm 2016, trang báo mạng "Bất Động Sản" tại Việt Nam ghi nhận : "Nhiệt điện Kiên Lương là một trong những dự án quy mô lớn nhất của ITA thuộc Tập đoàn Tân Tạo, do bà Đặng Thị Hoàng Yến làm chủ tịch. Dự án có quy mô 4.400-5.200 MW, vốn đầu tư gần 7 tỷ USD".
"Được chính phủ phê duyệt vào tháng 1/2008, dự án Nhiệt điện Kiên Lương dự kiến khởi công cuối năm 2009 và đến 2013 đi vào hoạt động.
Đến năm 2018, trên tờ Sputnik Việt Nam đăng một bài viết tên : "Bế tắc dự án nhiệt điện tỷ đô : Do quyết định của nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ?"
Trong đó, ghi rõ : "Ngay sau khi ký biên bản ghi nhớ phát triển dự án, trong lúc Công ty cổ phần Năng Lượng Tân Tạo đang tích cực triển khai dự án thì ngày 29/12/2016, nguyên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã bất ngờ quyết định rà soát loại bỏ dự án nhiệt điện Kiên Lương 1 khỏi quy hoạch điện VII".
Cũng theo Sputnik Việt Nam, "khi ngừng dự án Kiên Lương 1, tập đoàn Tân Tạo đã chịu rất nhiều sức ép từ đối tác là các nhà đầu tư nước ngoài".
Theo TEC, chính quyết định loại bỏ dự án Kiên Lương 1 ra khỏi quy hoạch điện VII điều chỉnh là nguyên nhân chính dẫn đến việc dự án không thể triển khai được.
Văn phòng Luật sư Tony Buzbee, một trong 4 đại diện pháp lý của bà Đặng Thị Hoàng Yến cho biết : "Hồ sơ khởi kiện này nhằm yêu cầu cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chịu trách nhiệm về hành động của mình ở phương diện bộ máy chính quyền (cũ) và cả cá nhân của ông ta, gây ra việc thân chủ của tôi mất các khoản tiền đầu tư và lợi nhuận".
Trong thông báo của văn phòng Luật sư Charles H. Camp cho biết, theo quy định của Ủy ban Luật Thương mại Quốc tế của Liên Hiệp Quốc (United Nations Commission on International Trade Law – UNCITRAL) thì phương thức trọng tài sẽ được áp dụng cho tranh chấp này. Nơi trọng tài giải quyết được đề nghị là Paris, bởi vì nơi đây được thế giới nhìn nhận là một địa điểm hàng đầu về trọng tài quốc tế.
Nguyễn Tấn Dũng sẽ xuất hiện ở Paris ?
Điều đó cũng chính là câu trả lời mà bà Amanda Orr, phát ngôn nhân của nhóm luật sư đại diện pháp lý cho bà Đặng Thị Hoàng Yến cho nhật báo Người Việt biết.
"Paris đã được đề xuất là nơi diễn ra tòa trọng tài vì nó được công nhận trên toàn thế giới với vai trò nổi bật và hàng đầu về trọng tài quốc tế. Nó cũng được công nhận là một cơ quan tài phán thân thiện với trọng tài, nơi các tòa án hỗ trợ trọng tài trong suốt quá trình tố tụng và cả khi phán quyết được đưa ra. Tòa Trọng Tài Paris là nơi trung lập cho các bên, giữa nguyên đơn mang quốc tịch Hoa Kỳ và bị đơn mang quốc tịch Việt Nam nhằm giải quyết tranh chấp hiện tại".
Vụ kiện này, vô hình trung làm cho mọi người nhớ đến vụ án vua "chả giò" Trịnh Vĩnh Bình, Việt kiều Hà Lan đã thắng kiện chính phủ Việt Nam trong vụ kiện ‘thế kỷ’ đòi bồi thường 1,25 tỷ USD vào tháng Tư vừa qua.
Nơi diễn ra vụ kiện cũng chính là Tòa Trọng Tài Quốc Tế ở Paris, Pháp.
Thế nhưng, bị đơn trong vụ kiện của "vua chả giò" là chính phủ Việt Nam và phiên tòa có đại diện hợp pháp của các lãnh đạo cộng sản Việt Nam.
Lần này, bà Đặng Thị Hoàng Yến kiện cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, người mà theo nhiều nguồn tin "biết chuyện" cho biết là đang bị "giam lỏng tại gia".
Như vậy ông Nguyễn Tấn Dũng sẽ hiện diện tại phiên tòa bằng cách nào ?
Phát ngôn nhân của nhóm luật sư đại diện pháp lý cho bà Đặng Thị Hoàng Yến trả lời nhật báo Người Việt : "Ông ta (Nguyễn Tấn Dũng) có thể lựa chọn xuất hiện hoặc không tại phiên tòa, nhưng cho dù có hay không, vụ kiện vẫn diễn ra".
Một vấn đề pháp lý khác của vụ này cũng đáng được lưu ý. Đó là, năm 2017, tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Kiên Giang, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chính là người đã chỉ đạo : "Thủ tướng đồng ý với kiến nghị của Ủy ban nhân dân tỉnh Kiên Giang thu hồi chủ trương đầu tư dự án nhiệt điện Kiên Lương 1 của Tân Tạo".
Lý do được đưa ra là "Dự án để quá lâu mà không làm thì thu hồi, bất cứ nhà đầu tư nào cũng vậy".
Như vậy, thủ tục tố tụng trọng tài mà bà Đặng Thị Hoàng Yến khởi kiện chống lại cá nhân cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, liệu có đúng luật tố tụng ?
Điều này được bà Amanda Orr cho biết : "Tùy thuộc vào việc ông Nguyễn Tấn Dũng có quyết định cho luật sư bào chữa của ông triệu tập đương kim thủ tướng [Nguyễn Xuân Phúc] hoặc hệ thống chính quyền hiện tại của đương kim thủ tướng, hay không".
Một sự kiện như "đại gia mất tích" Đặng Thị Hoàng Yến khởi kiện cựu Thủ tướng cộng sản Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng không thể không gây bàn tán trong dư luận.
Cộng đồng mạng cũng không bỏ lỡ dịp để "khơi" lên những tình tiết "nóng bỏng". Chẳng hạn như mối liên hệ "đặc biệt" giữa bà Đặng Thị Hoàng Yến và cựu Chủ tịch nước Trương Tấn Sang.
Một luật sư giấu tên, cư ngụ ở Houston, Texas cho biết theo ông, đây là trò "con kiến kiện củ khoai".
"Bởi lẽ ở chế độ cộng sản Việt Nam, cương vị thủ tướng có thể nói là bất khả xâm phạm. Thêm vào đó, ai cũng biết bà Yến là phe Trương Tấn Sang. Trong nước, Nguyễn Tấn Dũng đang thất thế, cho đó Trương Tấn Sang chỉ có thể liên minh với Nguyễn Phú Trọng để phụ hồi lại điều gì đó".
Cát Linh
*******************
Bà Đặng Thị Hoàng Yến kiện ông Nguyễn Tấn Dũng ra tòa trọng tài quốc tế
VOA, 10/09/2019
Cựu Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng, bị đơn trong vụ đòi bồi thường 2,5 tỷ đôla do cựu Đại biểu quốc hội Đặng Thị Hoàng Yến khởi kiện ra tòa trọng tài quốc tế, sẽ bị tống đạt thông báo trọng tài vào hôm nay, 10/09/2019, theo thông tin từ văn phòng luật sư của nguyên đơn.
Cựu Đại biểu quốc hội Việt Nam Đặng Thị Hoàng Yến và cựu Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Tấn Dũng.
Vào tối ngày 09/09, Văn phòng Công ty Luật Buzbee của Luật sư Anthony Buzbee ở Texas, một trong 5 luật sư của bà Maya Dangelas, tên mới của bà Yến sau khi nhập quốc tịch Mỹ, email cho VOA : "Cựu Thủ tướng Việt Nam sẽ bị tống đạt Thông báo Trọng tài (Notice of Arbitration) vào ngày mai và như vậy thủ tục tố tụng trọng tài sẽ chính thức bắt đầu".
Trước đó, hôm 06/09, trang PR News Wire trích thông cáo của Văn phòng Luật sư Charles H. Camp ở thủ đô Washington, một luật sư trong tổ hợp các luật sư đại diện bà Dangelas, cho biết đây là vụ kiện giữa nguyên đơn là tiến sĩ Maya Dangelas, tiến hành thủ tục tố tụng trọng tài khởi kiện cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vì đã làm cho công ty của bà thiệt hại 2,5 tỷ đôla về lợi nhuận và đầu tư trong dự án Nhiệt điện Kiên Lương ở tỉnh Kiên Giang trong thời gian ông Dũng còn tại vị.
Văn phòng Công ty Luật Buzbee cho VOA biết thêm : "Việc ông Nguyễn Tấn Dũng hủy bỏ dự án này là hết sức vô lý và dựa trên những lý do mang tính cá nhân chứ không liên quan gì đến nhiệm vụ của ông khi ông đảm nhận cương vị Thủ tướng Việt Nam".
"Tiến sĩ Dangelas và các công ty của bà đã đầu tư hơn 250 triệu đôla vào việc phát triển Dự án Nhiệt điện Kiên Lương và bà đang phải chịu những thiệt hại đáng kể, không chỉ về chi phí đầu tư và phí pháp lý, mà còn mất một khoảng lợi nhuận khổng lồ", công ty Luật Buzbee cho biết thêm.
Trang SE Texas Record đăng tin bà Maya Dangelas kiện cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Photo SE Texas Record
Bà Dangelas khởi kiện ông Dũng thông qua Ủy ban Luật Thương mại Quốc tế của Liên Hiệp Quốc (UNCITRAL) và nơi trọng tài giải quyết được đề nghị là tại thủ đô Paris của Pháp, theo trang PR News Wire.
Trang PR News Wire trích lời bà Dangelas nói : "Công ty của tôi lẽ ra thu về hàng tỷ đôla từ dự án nhiệt điện Kiên Lương. Số tiền này là cơ hội để giải quyết công ăn việc làm và giáo dục cho người nghèo ở Việt Nam và Hoa Kỳ. Đối với tôi, thủ tục tố tụng trọng tài này không chỉ là một câu chuyện pháp lý, mà nó có ý nghĩa đối vối cuộc đời tôi".
Cũng theo thông báo trọng tài, vào năm 2007 ông Nguyễn Tấn Dũng đồng ý cho Công ty cổ phần Đầu Tư Công Nghiệp Tân Tạo (ITA) thuộc Tập đoàn Tân Tạo tiến hành dự án đầu tư khu công nghiệp, nhà máy nhiệt điện, và cảng nước sâu ở huyện Kiên Lương nhưng 9 năm sau khi thực hiện hợp đồng thì ông Dũng hủy bỏ dự án này.
VOA chưa liên lạc được với cựu Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Văn phòng Chính phủ, và Bộ Ngoại giao Việt Nam để tìm hiểu về phản ứng của họ trước vụ kiện này.
Trang Vietnam Finance dẫn lời Bộ Công Thương cho biết nguyên nhân tạm dừng dự án Nhiệt điện Kiên Lương là vào ngày 18/3/2016, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký quyết định 428/QĐ-TTg phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011 – 2020 có xét đến năm 2030, trong đó không có dự án Nhiệt điện Kiên Lương.
Chưa đầy một tháng sau, vào ngày 6/4/2016, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng rời chính trường Việt Nam, do không đủ phiếu bầu ở Quốc hội để tại vị.
Văn phòng Luật sư Charles H. Camp còn cho biết rằng Tiến sĩ giáo dục Maya Dangelas chính là bà Đặng Thị Hoàng Yến, Chủ tịch Tập đoàn Tân tạo.
Truyền thông Việt Nam cho biết bà Đặng Thị Hoàng Yến từng là Đại biểu quốc hội Việt Nam khóa 13 từ năm 2011 nhưng tháng 5/2012 thì bà viết đơn từ nhiệm và sau đó bị Quốc hội bãi nhiệm với lý do "đã khai không trung thực, làm cho cử tri và tổ chức hiểu không đúng về tiểu sử và quá trình hoạt động của bản thân".
Bà Amanda Orr, phát ngôn cho công ty Luật The Buzbee nói với nhật báo Người Việt tại California rằng : "Paris đã được đề nghị làm nơi phân xử trọng tài vì nó được công nhận trên toàn thế giới với vai trò nổi bật và hàng đầu về trọng tài quốc tế…Tòa Trọng Tài Paris là nơi trung lập cho các bên, giữa nguyên đơn mang quốc tịch Hoa Kỳ và bị đơn mang quốc tịch Việt Nam nhằm giải quyết tranh chấp hiện tại".
"Ông ta (Nguyễn Tấn Dũng) có thể lựa chọn xuất hiện hoặc không tại phiên tòa, nhưng cho dù có hay không, vụ kiện vẫn diễn ra".
Khi được hỏi liệu Chính phủ Việt Nam hay thủ tướng đương nhiệm là ông Nguyễn Xuân Phúc có là một phần trong bị đơn, bà Orr nói : "Tùy thuộc vào việc ông Nguyễn Tấn Dũng có quyết định cho luật sư bào chữa của ông triệu tập đương kim thủ tướng [Nguyễn Xuân Phúc] hoặc hệ thống chính quyền hiện tại của đương kim thủ tướng, hay không".
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Tổng thống Mỹ Barack Obama, Hà Nội, ngày 15/02/2016.
Trong một vụ kiện khác ở Houston, trang SE Texas Record cho biết bà Dangelas rời Việt Nam năm 2012 và nhập quốc tịch Mỹ năm 2015.
Bà Yến là người sáng lập công ty ITA từ năm 1993 và giữ chức Chủ tịch HĐQT ITA kể từ năm 1996 tới nay dù vắng mặt tại Việt Nam.
Bà hiện vẫn là chủ tịch HĐQT Trường Đại học Tân Tạo, từng là Chủ tịch của Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam - Hoa Kỳ, Thành viên của Hội đồng tư vấn kinh doanh Ủy ban Kinh tế Xã hội khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (ESCAP), thành viên Hội đồng tư vấn kinh doanh ASEAN (ASEAN-BAC), thành viên của Chương trình nghị sự toàn cầu Khu vực Đông Nam Á của Diễn đàn kinh tế thế giới. Bà cũng là chị của ông Đặng Thành Tâm, một nhà kinh doanh bất động sản và cựu Đại biểu quốc hội Việt Nam.
Luận văn tiến sĩ vào tháng 4/2019 tại trường University of New England của bà Đặng Thị Hoàng Yến có tựa đề : "Sự cần thiết phải cải cách Giáo dục đại học Việt Nam để phù hợp với nhu cầu nhà tuyển dụng".
Các dữ liệu quyên góp bầu tổng thống Mỹ năm 2016 cho biết bà Dangelas sống tại thành phố Houston, Texas và có đóng góp cho cuộc vận động bầu cử của Tổng thống Donald Trump.
Từ khi bị bãi nhiệm, truyền thông trong và ngoài nước gọi bà Yến là "Đại biểu quốc hội mất tích".
VOA tiếng Việt