Tổng thống Trump có thể phủ quyết dự luật nhân quyền cho Hong Kong (RFA, 22/11/2019)
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm 22/11 nói ông có thể sẽ phủ quyết dự luật nhân quyền cho Hong Kong vừa được Quốc hội Mỹ thông qua.
Hình minh họa. Tổng thống Mỹ Donald Trump - AFP
Trả lời phỏng vấn chương trình truyền hình Fox & Friends của Mỹ, Tổng thống Trump nói ông đang cân bằng các quyền lợi cạnh tranh trong mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc.
"Chúng ta phải sát cánh cùng Hong Kong, nhưng tôi cũng phải đứng cùng với Chủ tịch Tập Cận Bình, ông ấy là một người bạn của tôi. Ông ấy là một người tuyệt vời… Tôi muốn thấy họ giải quyết được vấn đề này", Tổng thống Trump phát biểu.
Nói về quyền lợi cạnh tranh trong quan hệ hai nước, Tổng thống Trump cho biết dù ông ủng hộ tự do, nhưng Hoa Kỳ vẫn đang đàm phán thương mại với Trung Quốc.
Thượng viện và Hạ viện Mỹ hồi trong tuần đã đồng loạt thông qua các dự luật liên quan đến nhân quyền tại Hong Kong. Theo các dự luật này, Hoa Kỳ sẽ cấm vận các quan chức Trung Quốc và Hong Kong, những người được xác định có vi phạm nhân quyền. Dự luật cũng đồng thời yêu cầu chính phủ Mỹ phải xem xét quy chế thương mại ưu đãi mà Washington dành cho Hong Kong hàng năm.
Tổng thống Trump hồi tháng trước tuyên bố Washington và Bắc Kinh đạt được thỏa thuận nguyên tắc cho một thỏa thuận thương mại một phần mà ông hy vọng có thể sẽ được ký kết vào giữa tháng 11. Tuy nhiên các đàm phán giữa hai bên đã gặp bế tắc liên quan đến việc Trung Quốc mua nông sản của Mỹ và Hoa Kỳ bỏ thuế áp trên 360 tỷ đô la hàng hóa từ Trung Quốc.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 21/11 đã lên tiếng thúc giục Tổng thống Hoa Kỳ phủ quyết các dự luật này và đe dọa Trung Quốc sẽ có biện pháp mạnh nếu các dự luật được thông qua.
******************
Donald Trump không chắc sẽ phê chuẩn dự luật nhân quyền Hồng Kông (RFI, 23/11/2019)
Trả lời trên đài truyền hình Fox News ngày 22/11/2019, tổng thống Mỹ tuyên bố một cách mơ hồ : "Chúng ta cần phải sát cánh với Hồng Kông, nhưng tôi cũng cần phải ủng hộ chủ tịch Tập. Ông ấy là bạn tôi". Nhà Trắng gắn liền hồ sơ Hồng Kông với vấn đề tranh chấp thương mại Mỹ-Trung. Trong tuần, Quốc hội Lưỡng Viện Hoa Kỳ đã thông qua luật "Nhân Quyền và Dân Chủ Hồng Kông". Văn bản này còn đợi tổng thống Donald Trump phê chuẩn.
Ảnh minh họa : Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng, ngày 22/11/2019. Reuters/Tom Brenner
Trong khuôn khổ chương trình mang tên "Fox&Friends" của đài truyền hình mà ông ưa thích nhất, khi được hỏi ông sẽ thông qua hay sẽ phủ quyết luật nhân quyền và dân chủ Hồng Kông, ông Trump trước hết cho biết văn bản này đang được gửi đến phủ tổng thống. Kế tới, ông giải thích là đã đề cập thẳng với chủ tịch Tập Cận Bình rằng đàn áp phong trào dân chủ Hồng Kông sẽ dẫn đến những "hậu quả vô cùng tai hại cho những nỗ lực giải quyết xung khắc thương mại" Mỹ-Trung.
Cũng tổng thống Trump quả quyết rằng, nhờ ông đã can thiệp, bằng không "Hồng Kông đã bị nghiền nát trong 14 phút".
Chủ nhân Nhà Trắng tuy nhiên nhấn mạnh ông "ủng hộ Hồng Kông, ủng hộ tự do…" nhưng thực tế cho thấy nước Mỹ đang "đàm phán với Trung Quốc để đạt được một thỏa thuận mậu dịch quy mô" và đôi bên đang "có tiềm năng rất cận kề" đạt được mục đích đó.
Tính từ ngày Hạ Viện Mỹ thông qua luật nhân quyền và dân chủ Hồng Kông hôm 20/11/2019, tổng thống Hoa Kỳ có 10 ngày để phê chuẩn văn bản nói trên.
Thanh Hà
********************
Tổng thống Trump không nói có ký hai dự luật Hồng Kông hay không (BBC, 23/11/2019)
Tổng thống Donald Trump không nói rõ hôm thứ Sáu 22/11 liệu ông có ký các dự luật liên quan đến Hong Kong đã được thông qua ở Quốc hội Mỹ hay không, CNN đưa tin.
Tổng thống Trump không nói dứt khoát hôm 22/11 ông có ký hai dự luật liên quan đến Hong Kong
Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News, ông có câu trả lời không dứt khoát, làm tăng nỗi lo lắng và khó hiểu trong Capitol Hill.
"Chúng ta phải sát cánh với Hong Kong, nhưng tôi cũng sát cánh với Chủ tịch Tập", ông Trump nói trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại với chương trình buổi sáng của Fox News.
"Ông ấy là người bạn của của tôi. Tôi muốn họ tự giải quyết, OK ?"
Bình luận này của ông Trump củng cố thêm ấn tượng ông coi trọng quan hệ kinh tế với Bắc Kinh hơn nhân quyền.
Ông Trump nói trong cuộc phỏng vấn ông cần phải cân bằng giữa những đàm phán thương mại với yêu câù từ các nhà lập pháp muốn ông có quan điểm cứng rắng hơn với Bắc Kinh.
"Tôi sát cánh với Hong Kong, tôi sát cánh với tự do, tôi sát cánh với tất cả những điều tôi muốn làm, nhưng chúng ta cũng đang trong quá trình đàm phán những thỏa thuận thương mại lớn nhất trong lịch sử", ông nói.
Ông cũng nói thêm Hong Kong "lẽ ra đã bị phá hủy" nếu không có ông, và nói những cuộc biểu tình triền miên là một "nhân tố gây phức tạp" trong thỏa thuận thương mại với Trung Quốc.
Tuy nhiên, ông Trump nói ông đã cảnh báo Chủ tịch Tập Cận Bình rằng đàn áp bạo lực ở Hong Kong sẽ là "một sai lầm lớn", điều mà ông nói sẽ có "hậu quả hết sức tiêu cực" đến thỏa thuận thương mại.
Hạ viện Hoa Kỳ hôm thứ Tư 20/11 thông qua hai dự luật ủng hộ người biểu tình Hong Kong và đã đưa hai văn bản luật này đến Nhà Trắng để Tổng thống Trump ký duyệt hoặc phủ quyết.
Hai dự luật Dân chủ và Nhân quyền Hong Kong và Bảo vệ Hong Kong được hai nhánh của Quốc hội Mỹ nhanh chóng thông qua trong vòng hai tháng trong bối cảnh Hoa Kỳ đang có những đàm phán về thương mại với Trung Quốc.
Một nhóm người biểu tình nắm tay khi họ rời Đại học Bách khoa Hong Kong ra đầu hàng cảnh sát hôm 22/11
Hong Kong sẽ thiệt hại ra sao nếu bị mất quy chế thương mại đặc biệt ?
Nếu bị Hoa Kỳ tước mất quy chế thương mại đặc biệt, kinh tế Hong Kong sẽ bị thiệt hại nặng, và quan trọng hơn, Trung Quốc cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Theo South China Morning Post, bất ổn ở Hong Kong và khả năng bị Hoa Kỳ trừng phạt sẽ tác động mạnh đến Hong Kong với vị thế là trung tâm buôn bán đồng nhân dân tệ hải ngoại (offshore yuan).
Đây là đồng tiền có mã ký hiệu giao dịch ISO riêng : ¥ - Yuan, khác đồng nhân dân tệ reminbi tức RMB lưu hành ở Trung Quốc.
Thị trường đồng yuan này đang tăng trưởng tốt và có trị giá 600 tỷ - bằng 84,5 tỷ USD - tính đến 2018.
Các khoản ký gửi bằng yuan tại Hong Kong cũng lên tới 644 tỷ, trong đó thương mại với Trung Quốc đạt 500 tỷ.
Ngoài ra, Hong Kong cũng là thị trường cho trái phiếu Trung Quốc phát bằng bằng đồng yuan chuyển đổi.
Nhân viên văn phòng Hong Kong tụ tập trong giờ nghỉ trưa để ủng hộ người biểu tình tại quận Trung tâm hôm 22/11
Riêng với Trung Quốc, Hong Kong vẫn là một trung tâm tài chính quan trọng.
Theo Reuters, đa số các tập đoàn kinh tế lớn của Trung Quốc, từ Ngân hàng Công thương đến công ty tư như Tencent Holdings đều hoạt động trên sàn chứng khoán Hong Kong, và dùng đó là bàn đạp để ra thế giới.
Các ngân hàng Trung Quốc hiện giữ 1,1 nghìn tỷ USD tại Hong Kong, bằng 9% GDP của Trung Quốc, tính đến 2018.
Năm 2018, các công ty Trung Quốc gọi vốn quốc tế được 64,2 tỷ USD qua hình thức IPOs.
Trong con số này chỉ có 19,7 tỷ USD là nhờ thị trường Thượng Hải và Thâm Quyến, còn 35 tỷ USD là nhờ Hong Kong, theo số liệu của Refinitiv.
Nếu tương lai của Hong Kong với quy chế đặc biệt bị Hoa Kỳ đe dọa, khả năng các nhà đầu tư sẽ không tìm vào Thượng Hải và Thâm Quyến mà tìm đến các thị trường tài chính khác như Tokyo, Singapore và London.