Virus corona biến thể, Anh Quốc bị cô lập với phần còn lại của Châu Âu

Thanh Hà, RFI, 21/12/2020

Gần 20 nước tại Châu Âu đóng cửa biên giới với vương quốc Anh sau khi Luân Đôn thông báo virus corona biến thể với tốc độ lây nhiễm cao hơn đến 70% so với trước. Anh Quốc ban hành lệnh tái phong tỏa nhắm vào 16 triệu dân. Trong ngày 21/12/2020 thủ tướng Johnson triệu tập khẩn cấp nội các để bàn về vấn đề cung cấp nhu yếu phẩm cho nước Anh.

Quang cảnh một góc phố với bảng thông tin khuyến cáo báo động cao về Covid-19, ở trung tâm Newcastle-upon-Tyne, đông bắc nước Anh. Ảnh chụp ngày 19/12/2020.  AFP – Oli Scarff

Đại dịch Covid-19 tới này làm 67.000 bệnh nhân thiệt mạng và nội trong ngày 20/12/2020 Luân Đôn thông báo có thêm 36.000 ca nhiễm mới. Trên đài truyền hình, bộ trưởng Y Tế Matt Hancock báo động chủng mới của virus corona đang "vượt ngoài tầm kiểm soát".

Sau Hà Lan, Bỉ đến lượt Đức, Ý hay Pháp cùng nhiều quốc gia khác tại Châu Âu thông báo tạm đóng cửa biên giới với Anh Quốc.

Paris chẳng hạn cho biết lệnh cấm có hiệu lực trong vòng 48 tiếng kể từ 12 giờ đêm qua, để phối hợp với các đối tác Châu Âu về cơ chế xét nghiệm mới. Trong thời gian này mọi di chuyển đến hay đi từ nước Anh qua đường thủy, đường bộ hay hàng không đều bị phong tỏa. Các công dân Anh đang làm việc tại Châu Âu hay công dân Châu Âu cư trú trên lãnh thổ Anh tạm thời không thể đoàn tụ với gia đình vào dịp lễ, Tết cuối năm.

Vấn đề càng thêm phức tạp với Anh Quốc do lệnh đóng cửa biên giới này diễn ra cận ngày Giáng Sinh và 10 ngày trước khi chấm dứt giai đoạn chuyển tiếp trong quan hệ giữa Luân Đôn và 27 thành viên còn lại trong Liên Hiệp Châu Âu sau Brexit. Tình hình đang rối ren tại Anh Quốc như tường thuật của thông tín viên đài RFI từ Luân Đôn, Maxence Peigné :

"Sau hai ngày nghỉ cuối tuần với những tin xấu dồn dập, Anh Quốc đang trải qua một trong những tuần lễ khó khăn nhất. Trang nhất của các tờ báo Luân Đôn với những lời lẽ rất gay gắt phản ánh rõ điều này sau những thông báo được đưa ra tối qua. "Châu Âu đóng cửa với nước Anh", tựa của nhật báo Times. Tờ The Sun thì cho rằng "Người Pháp không chút thương xót gì dân Anh". Tờ Daily Mirror chạy tựa, nước Anh là kẻ "bệnh hoạn" của Châu Âu. "Mùa Giáng Sinh thê thảm nhất và giai đoạn hấp hối kéo dài trong nhiều tháng", như ghi nhận của báo Daily Mail. 

Các bạn thấy đó, không khí ở đây hoàn toàn không vui vẻ chút nào. Lệnh đóng cửa biên giới ngăn cản các công dân Châu Âu đang làm việc tại Anh về nước đoàn tụ với gia đình vào dịp nghỉ phép cuối năm. Bên cạnh đó còn có vấn đề cung cấp nhu yếu phẩm cho cả nước Anh nhất là chỉ còn 10 ngày trước thời hạn Brexit. Hiện tại chưa có một thỏa thuận nào được đặt lên mặt bàn. Hải Cảng Dover bị đóng cửa trong vòng 48 tiếng mà bình thường ra vào dịp này, mỗi ngày có tới 10 ngàn xe tải từ Pháp vào lãnh thổ của Anh qua ngả này. Sáng nay thủ tướng Boris Johnson chủ trì một cuộc họp khẩn với nội các để bàn cách đối phó và nhất là phải tìm ra giải pháp để bảo đảm là dân Anh không bị thiếu thốn bất cứ thứ gì trong thời gian tới".

Cũng trong ngày 21/12/2020, đại sứ của 27 thành viên Liên Hiệp Châu Âu họp lại tại Bruxelles để bàn về các biện pháp giới hạn giao thương với vương quốc Anh.

Thanh Hà

********************

Covid-19 tại Anh : Bảng và chứng khoán sụt giảm

BBC, 21/12/2020

Cổ phiếu tại London đã giảm mạnh và đồng bảng mất giá sau khi một số nước EU đóng cửa biên giới với Vương quốc Anh, nơi thông báo một biến thể mới của virus corona.

Đồng bảng Anh giảm khoảng 1,4% so với đồng euro và giảm 2% so với đồng đô la Mỹ.

Chỉ số cổ phiếu FTSE 100 giảm khoảng 1,8%, trong khi các thị trường chính ở Đức và Pháp giảm hơn 2%.

Đồng bảng Anh giảm khoảng 1,4% so với đồng euro và giảm 2% so với đồng đô la Mỹ.

Hạn chế đi lai ảnh hưởng đến cổ phiếu hàng không, với IAG chủ sở hữu của British Airways và EasyJet giảm 9%.

Hãng sản xuất động cơ máy bay Rolls-Royce cũng bị ảnh hưởng nặng nề, cổ phiếu giảm 9%.

Hệ lụy nhân rộng trên các thị trường khác ở Châu Âu. Cổ phiếu của Air France-KLM giảm 10%, trong khi cổ phiếu hãng sản xuất máy bay Airbus giảm hơn 6%.

Kazuhiko Saito, nhà phân tích trưởng của công ty Fujitomi Co., cho biết : "Kỳ vọng màu hồng của các nhà đầu tư vào năm 2021 đã đột ngột tan biến".

Cũng như mối quan ngại mới về các ca Covid-19 ở Anh, các nhà đầu tư đã phản ứng trước việc bị trễ hạn chót trong các cuộc đàm phán thương mại của Anh với EU.

London và Brussels đang cố gắng đạt được một thỏa thuận thương mại trước khi giai đoạn chuyển tiếp Brexit kết thúc vào ngày 31 tháng 12.

Các cuộc đàm phán được lên lịch tiếp tục vào thứ Hai giữa các nhà đàm phán hai phía.

Hôm thứ Hai, đồng bảng Anh giảm xuống còn 1,32 đô la.

Các cuộc đàm phán bị đình trệ một phần làm đồng bảng Anh dao động trong những tuần gần đây.

Sự lạc quan rằng sẽ đạt một thỏa thuận khiến đồng bảng Anh vững giá được bốn ngày và đổi được gần 1,36 đô la trước khi lại bị mất giá một lần nữa.

Hôm thứ Hai, đồng bảng Anh giảm xuống còn 1,32 đô la, với đồng đô la cũng được phục hồi sau khi nhất trí được kế hoạch trị giá 900 tỷ đô la giúp nền kinh tế Mỹ vượt qua đại dịch Covid-19.

U ám của đại dịch

Các quốc gia Châu Âu đã bắt đầu áp đặt lệnh cấm đi lại từ Vương quốc Anh sau khi nước này thông báo về một biến thể virus corona có khả năng lây nhiễm cao hơn và "mất kiểm soát" vào cuối tuần qua.

Ireland, Đức, Pháp, Ý, Hà Lan và Bỉ đều đang tạm dừng các chuyến bay.

Hôm thứ Bảy, Thủ tướng Anh Boris Johnson đã đưa ra mức hạn chế cấp bốn mới đối với London và Đông Nam nước Anh.

Chiến lược gia tiền tệ cấp cao của Ngân hàng Quốc gia Australia, Rodrigo Catril, nói với Reuters : "Tin tức về việc phong tỏa xã hội và bế tắc về Brexit đang khiến thị trường lo lắng".

Thủ tướng Anh sẽ chủ trì cuộc họp của ủy ban khẩn cấp của chính phủ sau khi Pháp đóng cửa biên giới với Anh trong 48 giờ.

Nhiều nước EU đóng cửa với Anh do biến thể virus mới.

Điểm mấu chốt

Một điểm mấu chốt trong các cuộc đàm phán Brexit là khả năng tiếp cận vùng biển của Vương quốc Anh để đánh cá. Trong khi ngành đánh bắt cá chỉ chiếm 0,1% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), nó có ý nghĩa chính trị nhiều.

Nếu không đạt được thỏa thuận thương mại vào cuối tháng, các công ty Anh sẽ quay trở lại thời giao dịch với EU theo các quy tắc do Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) thiết lập.

Điều này có nghĩa là hàng hóa xuất nhập khẩu sang EU sẽ phải chịu mức thuế thương lượng thuộc WTO, nói các khác là thuế đánh vào hàng hóa.

Các chuyên gia tiền tệ đã cảnh báo rằng đồng bảng Anh có thể giảm xuống 1,25 USD vào giữa năm tới nếu không đạt được thỏa thuận thương mại nào.

********************

Covid-19 : Nhiều nước EU đóng cửa với Anh do biến thể virus mới

BBC, 20/12/2020

Các nước Châu Âu bắt đầu áp lệnh cấm đi lại đối với Anh, sau khi nước này báo cáo phát hiện một biến thể virus mới, lây nhiễm mạnh hơn và "vượt tầm kiểm soát".

Sân bay Gatwick, London hôm Chủ Nhật vắng người, trong lúc các nước Châu Âu bắt đầu áp lệnh cấm bay từ Anh

Ireland, Đức, Pháp, Italy, Hà Lan và Bỉ đều tạm ngưng các chuyến bay và việc di chuyển từ Anh tới. Các nước áp dụng các biện pháp khác nhau, bước đầu trong một thời gian ngắn.

EU sẽ có cuộc họp vào sáng thứ Hai để thảo luận về việc tăng mức phối hợp nhằm đối phó tình hình.

- Chỉ vài giờ sau khi Anh tuyên bố phong tỏa London và một số vùng ở England, Wales, Hà Lan nói sẽ cấm toàn bộ các chuyến bay chở khách từ Anh tới, kể từ 06 :00 (05 :00GMT) Chủ Nhật, cho tới ngày 1/1

- Bỉ dừng toàn bộ các chuyến bay và chuyến tàu từ Anh trong vòng ít nhất 24 giờ, bắt đầu từ nửa đêm Chủ Nhật, trước khi giới chức xem xét cân nhắc xem có cần áp dụng các biện pháp khác hay không

- Ngoại trưởng Italy Luigi Di Maio nói trên trang Facebook cá nhân rằng chính phủ chuẩn bị ký lệnh tạm ngưng toàn bộ các chuyến bay từ Vương quốc Anh tới ; đã có trường hợp bệnh nhân mang biến thể mới được phát hiện, và người này hiện đang cách ly tại Rome

- Chính phủ Ireland cấm các chuyến bay từ Anh tới trong ít nhất là 48 tiếng, kể từ nửa đêm, và khuyến cáo những người đang ở Anh, bất kể mang quốc tịch gì, không tới Ireland bằng đường hàng không hoặc đường biển

- Đức không cho phép các chuyến bay chở khách từ Anh đáp xuống sau nửa đêm Chủ Nhật

- Pháp tạm ngưng toàn bộ các đường giao thông kết nối với Anh trong 48 giờ, bắt đầu từ nửa đêm. Pháp nói thời hạn tạm ngưng sẽ được định, phù hợp với phản ứng chung, có phối hợp với Châu Âu

- Áo dự kiến cấm các chuyến bay đến, đi khỏi Anh, và đang làm việc về kế hoạch cấm chi tiết, truyền thông địa phương nói

- Bulgaria cũng cấm các chuyến bay đến, đi khỏi Anh từ nửa đêm, nhưng khác với các biện pháp ngắn hạn của các nước khác, Bulgaria sẽ cấm cho đến tận 31/1

Ủy hội Châu Âu sẽ có cuộc họp vào lúc 10 :00 GMT thứ Hai để có hành động phối hợp.

London và mùa Giáng Sinh 'đầy thất vọng'

Lệnh phong tỏa mới được áp dụng tại London và nhiều phần thuộc đông, đông nam xứ Anh (England), và xứ Wales.

Khoảng 21 triệu người nay phải tuân thủ các hạn chế mới, có hiệu lực từ nửa đêm thứ Bảy sang ngày Chủ Nhật 20/12, theo đó mọi người được yêu cầu ở nhà, còn các cửa hàng doanh nghiệp phục vụ hàng hóa, dịch vụ không thiết yếu đều đóng cửa.

Cấp độ mới, Cấp 4 (Tier 4), nghiêm trọng hơn so với mức độ phân cấp trước đây, được áp dụng tại vùng đông nam England sau khi có một biến chủng mới xuất hiện, làm các vụ lây nhiễm tăng vọt.

Kế hoạch nới lỏng quy định phòng chống Covid-19 trong những ngày lễ Giáng Sinh nay bị hủy bỏ đối với các vùng bị xếp vào Cấp 4.

Ở các nơi còn lại của xứ Anh (England), Scotland và Wales, việc nới lỏng quy định, theo đó cho phép mọi người gặp nhau trong nhà nay chỉ được áp dụng duy nhất trong ngày Giáng Sinh, thay vì 5 ngày như công bố trước đây.

Bộ trưởng Y tế Matt Hancock nói trên chương trình của kênh truyền hình Sky rằng "chúng ta phải có bổn phận hành động" sau khi được cho xem "những bằng chứng khoa học mới" về tân biến thể virus.

Ông nói tất cả những ai sống trong khu vực thuộc Cấp 4 "cần phải hành xử như thể họ đã có virus trong người".

Khi được hỏi liệu những người sống trong vùng phải chịu các lệnh hạn chế mới, nghiêm ngặt nhất có thể sẽ phải tuân thủ cho tới khi có vaccine mới được triển khai tiêm chủng hay không, ông nói : "Xét tới mức độ lây lan nhanh chóng hơn của chủng virus mới này, sẽ rất khó để kiểm soát tình hình cho tới khi chúng ta triển khai tiêm vaccine".

Lệnh hạn chế mới đối với các vùng thuộc Cấp 4, trong đó gồm toàn bộ 32 quận của London, tương đương với các hạn chế trong đợt phong tỏa thứ hai tại Anh.

Thị trưởng London Sadiq Khan nói với chương trình Breakfast của BBC rằng "tuyên bố vào phút chót này là cú giáng cay đắng" cho các gia đình và doanh nghiệp, và nói nó dẫn đến những "thống khổ, tuyệt vọng, đau buồn và thất vọng".

"Tôi e rằng nó thực sự gây khó khăn cho những người như tôi, khi phải yêu cầu người dân lắng nghe chúng tôi trong lúc chúng tôi lại thay đổi quyết định", ông nói.

Tuy nhiên, ông thúc giục người dân London tuân thủ những quy định mà ông nói là đã được đưa ra "vì lý do rất thỏa đáng", và nói thêm rằng cơ quan y tế công NHS cho ông biết các bệnh viện tại London có nhiều bệnh nhân mới Covid trong dịp cuối tuần này tương đương với mức đỉnh điểm hồi tháng Tư.

Các hạn chế ở vùng Cấp 4 (Tier 4)

- Người dân được yêu cầu ở nhà, trừ những người phải đi làm hoặc đi học

- Người thuộc các hộ gia đình khác nhau không được phép gặp gỡ trong nhà

- Toàn bộ các cửa hàng bán lẻ hoặc dịch vụ không thiết yếu phải đóng cửa, gồm cả các tiệm cắt tóc, tiệm làm móng tay, phòng tập gym và các trung tâm giải trí

- Việc gặp gỡ giao tiếp bị giới hạn ở mức chỉ được gặp một người ở nơi công cộng, ngoài trời

- Các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo vẫn được phép tiến hành

Người dân ở các vùng khác được khuyến cáo không đi vào vùng Tier 4.

Các hạn chế mới do Downing Street công bố trong buổi họp báo chiều thứ Bảy, sẽ được áp dụng trong hai tuần và sẽ được xem lại vào ngày 30/12.

Tại Wales, Thủ hiến Mark Drakeford quyết định đẩy sớm lên thời điểm áp dụng lệnh phong tỏa. Ông nói hàng trăm người đã nhiễm loại biến thể virus mới "hung hãn hơn" tại nơi này.

Tại Scotland, việc nới lỏng chỉ áp dụng vào duy nhất ngày Giáng Sinh, và toàn bộ lãnh thổ chính Scotland sẽ bị các hạn chế nghiêm ngặt nhất kể từ ngày 26/12.

Lệnh cấm đi lại tới các vùng khác của Vương quốc Anh cũng sẽ áp dụng trong suốt kỳ nghỉ lễ.

Tại Bắc Ireland, không có thay đổi nào được đưa ra đối với các hạn chế đã công bố cho thời gian nghỉ Giáng Sinh. Cụ thể, tối đa ba hộ gia đình được phép gặp nhau trong thời gian từ 23 đến 27/12. Dự kiến sẽ áp dụng lệnh phong toàn quốc trong thời gian sáu tuần, kể từ 26/12.

Tổ chức Y tế Thế giới nói đang "liên lạc chặt chẽ" với giới chức Anh để nắm tình hình về sự xuất hiện của biến thể virus mới.

Thủ tướng Anh Boris Johnson nói trong buổi họp báo hôm thứ Bảy rằng ông biết quyết định mới sẽ gây thất vọng tới mức nào cho mọi người, nhưng nói ông tin rằng không có lựa chọn nào khác.

Các khoa học gia cảnh báo rằng biến thể virus mới gây lây lan mạnh hơn, nhanh chóng hơn, khiến ông Johnson nói chính phủ phải "thay đổi cách phòng vệ của chúng ta".

********************

Covid-19 chủng mới : Luân Đôn và khu vực đông nam nước Anh tái phong tỏa

Thanh Hà, RFI, 20/12/2020

Một chục ngày sau khi khởi động chiến dịch tiêm chủng chống Covid-19, thủ tướng Anh Boris Johnson ban hành lệnh tái phong tỏa có hiệu lực ngay từ Chủ Nhật 20/12/2020 nhắm vào khu vực thủ đô Luân Đôn và một số tỉnh thành ở khu vực đông nam nước Anh. Thông báo nói trên làm tiêu tan mọi hy vọng đoàn tụ gia đình của dân cư tại các vùng liên quan vào dịp lễ Giáng Sinh.

Thủ tướng Anh Boris Johnson trong cuộc họp báo về Covid-19. Ảnh tại phủ thủ thướng, ngày 19/12/2020. Reuters – Toby Melville

Chính quyền giải thích biện pháp triệt để này nhằm ngăn ngừa đà lây nhiễm siêu vi corona chủng mới "đang biến dạng" có nguy cơ lây nhiễm "cao hơn đến 70%" so với các chủng đã được phát hiện từ trước tới nay. Hiện tại giới khoa học chưa thể trả lời câu hỏi loại chủng mới ấy có nguy cơ gây tử vong cao hơn hay không.

Đề phòng kịch bản xấu nhất, nội các của thủ tướng Johnson chọn giải ban hành trở lại các biện pháp cách ly. Ngay từ hôm nay, các cửa hàng thuộc diện "không cần thiết" lập tức phải đóng cửa. Thông tín viên Maxence Peigné từ Luân Đôn tường trình :

Trong tuần người dân Anh đi mua sắm chuẩn bị Noel với hy vọng trải qua mùa lễ cuối năm với người thân trong gia đình. Nhưng tối qua, những hy vọng đó đã bị thủ tướng Boris Johnson dội một gáo nước lạnh qua phát biểu trên truyền hình. Ông nói "Thật đau lòng nhưng tôi phải thông báo là chúng ta không thể đón Giáng Sinh như dự kiến". Lý do là ở miền nam nước Anh, virus đang biến dạng và trở nên hung hãn hơn.

Thủ tướng Johnson nói tiếp "có dấu hiệu cho thấy đà lây nhiễm đang tăng tốc vì chủng mới của loại virus này mà chúng ta mới vừa phát hiện trong tuần. Chủng mới có thể có độ lây nhiễm cao hơn đến 70%".

Báo động ở mức 4 bắt đầu có hiệu lực ngay từ hôm nay và liên quan đến khu vực thủ đô Luân Đôn cũng như tại phía đông nam nước Anh. Thủ tướng Anh nói thêm : "Đây là những khu vực phải tuân thủ các biện pháp phong tỏa tương tự như các biện pháp đã được ban hành trên toàn quốc hồi tháng 11 vừa qua. Điều đó có nghĩa là dân cư phải ở yên trong nhà".

Thông báo được đưa ra sau một chục ngày Vương Quốc Anh khởi động chiến dịch tiêm chủng chống Covid-19. Tới nay đã có khoảng 350.000 dân Anh được chích ngừa. Boris Johnson trấn an công luận rằng không có bằng chứng nào cho thấy chủng mới của virus corona kháng cự lại với vac-xin.

Covid-19 : Âu Mỹ mất một mùa Noel

Sau Ý đến lượt Anh Quốc phải đón Giáng Sinh trong các điều kiện đặc biệt. Sau khi Luân Đôn ban hành lệnh tái phong tỏa tại một số khu vực, Hà Lan thông báo đình chỉ các chuyến bay đến và xuất phát từ vương quốc Anh. Quyết định này có hiệu lực từ Chủ Nhật 20/12/2020 đến sau Tết Dương Lịch.

Nhìn sang Berlin, chính phủ Đức thông báo đã "sẵn sàng" tiêm chủng cho đại chúng, chỉ còn đợi Liên Âu đồng ý cho dùng vac-xin do tập đoàn Pfizer/BioNtech chế tạo. Áo cho biết trước sẽ áp dụng các biện pháp cách ly trong vòng một tháng nhằm đề phòng làn sóng dịch thứ ba. Lệnh tái phong tỏa kỳ này có hiệu lực kể từ ngày 26/12/2020 đến 24/01/2021.

Tại Pháp số ca nhiễm mới trong 1 ngày vẫn ở khoảng trên dưới 17.000 ca. Tổng thống Macron qua cầu truyền hình chủ trì một cuộc họp hội đồng quốc phòng về tình hình dịch Covid-19 19 vào lúc 17 giờ chiều ngày 20/12/2020. Quyết định được đưa ra trong bối cảnh toàn Châu Âu lo ngại virus corona đang biến dạng và hoành hành tại Anh Quốc. Về bệnh tình của nguyên thủ Pháp, điện Elysée thông báo tình hình sức khỏe của Emmanuel Macron dương tính với virus corona được "ổn định".

Trả lời báo Le Journal du Dimanche, nhà dịch tễ học Arnaud Fontanet của Viện Paster Paris báo động : Ngưỡng trên dưới 1.500 bệnh nhân Covid-19 vẫn phải nhập viện mỗi ngày và tình trạng đã kéo dài từ ba tuần qua là "dấu hiệu không hay". Ngay cả trong trường hợp Pháp bắt đầu chiến dịch tiêm chủng từ cuối tháng 12/2020 thì "ba tháng đầu 2021 vẫn sẽ là giai đoạn khó khăn".

Nhìn sang Châu Mỹ, Canada vừa vượt ngưỡng hơn nửa triệu ca nhiễm Covid-19 còn tại Mỹ số bệnh nhân mới trong ngày vẫn ở trên ngưỡng 186.000. Thêm hơn 2.500 trường hợp tử vong vì virus corona chủng mới trong 24 giờ qua.

Trong bối cảnh đó, sau nhiều tuần tranh cãi giữa hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa, hôm 19/12/2020 Hạ Viện Mỹ tìm được đồng thuận để hỗ trợ kế hoạch hỗ trợ kinh tế 900 tỷ đô la.

Thanh Hà