Không có Mỹ, 11 nước thành viên đồng ý duy trì TPP (RFI, 21/05/2017)
Các nước thành viên Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương đồng ý nghiên cứu các phương thức để duy trì TPP dù Hoa Kỳ quyết định rút khỏi hiệp định. Bộ trưởng New Zealand và Mexico hôm nay 21/05/2017 thông báo như trên sau phiên họp Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC) cấp Bộ trưởng diễn ra tại Hà Nội, Việt Nam.
Các nước tham gia TPP trước khi Hoa Kỳ rút ra khỏi hiệp định này - DR
Phát biểu trước báo giới, Bộ trưởng Thương mại New Zealand, Todd MacClay, cho hay các thành viên còn lại trong hiệp định TPP "tập trung nghiên cứu các phương thức hòng thúc đẩy hiệp định. Các nước này sẽ gửi đề xuất vào tháng 11 tới". Đây cũng là phát biểu của Bộ trưởng Kinh tế Mexico Ildefonso Guajardo.
Theo Reuters, Hoa Kỳ vẫn kiên quyết không quay lại hiệp định TPP và khẳng định "không gì có thể thay đổi được quyết định này", theo phát biểu của Trưởng đại diện Thương mại Hoa Kỳ, Robert Lighthizer, trong một buổi họp báo khác, cũng tại Hà Nội. Washington ưu tiên các hiệp định song phương với các nước trong vùng, vì theo ông Robert Lighthizer, "đối với Hòa Kỳ, đàm phán song phương có lợi hơn là đàm phán đa phương".
Để có hiệu lực, hiệp định TPP phải được các nước thành viên phê chuẩn từ giờ đến tháng 03/2018. Hiện mới có Nhật Bản và New Zealand thông qua. Một trong những khó khăn hiện nay là phải thuyết phục Việt Nam và Malaysia tiếp tục ở lại, do mục tiêu chính tham gia TPP của hai nước này là muốn thâm nhập vào thị trường Mỹ.
Thu Hằng
*****************
Các nước cố giữ TPP không có Mỹ (VOA, 21/05/2017)
Quanh cảnh sau một phiên họp 11 nước TPP, Hà Nội, Việt Nam, 21/5/2017
Nhật Bản và các thành viên khác của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã đồng ý hôm Chủ nhật tiếp tục theo đuổi hiệp định thương mại này mà không có Hoa Kỳ tham gia. Cùng lúc, chính sách "nước Mỹ trước hết" của ông Trump đã tạo ra căng thẳng tại hội nghị của các nước Châu Á-Thái Bình Dương.
Những xáo trộn trong các cuộc đàm phán thương mại toàn cầu đã thể hiện hết ra tại một hội nghị của Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC), hội nghị đã không thể nhất trí về tuyên bố chung sau khi Hoa Kỳ phản đối lời văn nói về tự do thương mại và chống chủ nghĩa bảo hộ.
Hội nghị ở Hà Nội, Việt Nam, là hội nghị thương mại toàn cầu lớn nhất kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump phê phán trật tự cũ, lập luận rằng các hiệp định thương mại tự do đa phương làm mất nhiều việc làm của Mỹ và ông muốn đạt được các hiệp định mới.
Bên lề hội nghị APEC, 11 quốc gia còn lại của TPP đã đồng ý tìm cách để họ có thể tiếp tục thực hiện hiệp định mà không có đất nước nắm vai trò lãnh đạo là Hoa Kỳ, họ phần nào hy vọng Washington sẽ xem xét lại việc rời khỏi hiệp định.
Đại diện Thương mại mới của Hoa Kỳ Robert Lighthizer nói không có chuyện quay trở lại.
Ông Lighthizer, 69 tuổi, từng là nhà đàm phán thương mại thời Tổng thống Reagan, nói trong một cuộc họp báo : "Tôi tin rằng sau này sẽ có một loạt thỏa thuận song phương với các đối tác trong khu vực này. Đàm phán song phương tốt hơn cho Hoa Kỳ".
Mặc dù các thành viên TPP vẫn duy trì hiệp định thương mại này, họ thiếu một cam kết hết lòng đối với việc thúc đẩy ngay lập tức một hiệp định mà các thành viên cũng xem nó như là một cách để kiềm chế một Trung Quốc đang ngày càng chiếm ưu thế.
Một trong những thách thức lớn nhất là giữ lại được Việt Nam và Malaysia, hai nước đã đăng ký tham gia TPP và hứa sẽ thực hiện những cải cách lớn để được tiếp cận tốt hơn với Hoa Kỳ.
Lượng thương mại giữa các nước còn lại chỉ bằng một phần tư so với mức của trường hợp giả sử Hoa Kỳ vẫn ở trong TPP.
Các quan chức của các quốc gia TPP sẽ gặp lại nhau tại Nhật Bản vào tháng 7 và đưa ra các đề xuất trong tháng 11, Bộ trưởng Thương mại New Zealand Todd McClay cho biết.
Chủ nghĩa bảo hộ
Những lo ngại về chủ nghĩa bảo hộ đã tăng lên dưới thời Tổng thống Trump. Thêm vào đó, việc các nước Châu Á-Thái Bình Dương không thể nhất trí về tuyên bố chung đã không giúp ích gì cho việc ngăn chặn những lo ngại đó.
Hoa Kỳ đã chống lại lời văn đã được 20 quốc gia APEC khác đồng ý. Đó là lời văn ủng hộ tự do thương mại và phản đối chủ nghĩa bảo hộ, các quan chức tại các hội nghị cho biết.
Một tuyên bố của vị chủ tọa Việt Nam tại hội nghị đưa ra "cam kết thúc đẩy tự do hóa thương mại và đầu tư".
Tuy nhiên, thông cáo duy nhất từ tất cả các thành viên là một "Tuyên bố Hành động" không có cam kết như vậy. Tuyên bố đề cập đến các chủ đề như tăng trưởng bền vững, các doanh nghiệp nhỏ và hợp tác kỹ thuật.
Sự bất đồng này cũng tương tự như những gì đã xảy ra tại các hội nghị G20 và hội nghị lãnh đạo tài chính của G7, ở đó các tuyên bố đã được điều chỉnh để phù hợp với chương trình nghị sự mới của Hoa Kỳ.
Giải thích về sự phản đối của Hoa Kỳ đối với việc sử dụng thuật ngữ bảo hộ mậu dịch, Đại diện Thương mại Mỹ Lighthizer nói thuật ngữ này đang bị nhầm lẫn với các bước thực sự cần thiết để thúc đẩy thương mại tự do.
Ông nói : "Quan điểm của chúng tôi là chúng tôi muốn thương mại tự do, chúng tôi muốn thương mại công bằng, chúng tôi muốn có một hệ thống dẫn đến hiệu quả thị trường lớn hơn trên toàn thế giới".
(theo Reuters)
*******************
11 nước đồng ý tiếp tục thực hiện TPP không có Mỹ (RFA, 21/05/2017)
11 nước thành viên TPP, ngoại trừ Hoa Kỳ, họp tại Chile hôm 15/3/2017. AFP photo
Bộ trưởng Thương mại 11 nước tham gia Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương TPP đồng ý tiếp tục đàm phán để thực hiện bản hiệp định, cho dù phía Hoa Kỳ vẫn nhất quyết không tham gia trở lại.
Điều này được Bộ trưởng Thương mại Todd McClay của New Zealand thông báo trong cuộc họp báo tại Hà Nội hồi trưa nay, sau cuộc gặp của 11 nước tham gia TPP.
Ông McClay nói rằng các quốc gia đồng ý "tiếp tục triển khai TPP", trong một vài tháng tới "sẽ có những hành động cụ thể" để đi đến mục tiêu TPP sẽ đem lại lợi ích cho người dân cũng như các doanh nghiệp, theo đúng ước muốn đã đề ra ngay từ ngày đầu là không bảo hộ mậu dịch, mở cửa thị trường và thúc đẩy thương mại toàn cầu.
Tại cuộc họp, các nước tham gia TPP cũng bàn thảo tới việc mở rộng để các quốc gia khác tham gia, nhưng những tin tức bên lề cho thấy điều này chỉ thành hình sau khi hoàn tất các cuộc thương thảo cho bản hiệp định đang có giữa 11 nước thành viên.
Tin này được nói tới vì từng có e ngại cho rằng Việt Nam và Malaysia có thể đòi hỏi phải sửa lại một số điều khoản đã nhượng bộ trước đây để 2 nước thuận lợi khi đưa hàng xuất khẩu vào Mỹ.
Bây giờ khi Hoa Kỳ rút khỏi hiệp định, có thể Việt Nam và Malaysia thấy những nhượng bộ đó trở thành không cần thiết.
Hoa Kỳ không quay lưng với khu vực
Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương TPP thành hình sau nhiều vòng đàm phán của 12 nước, trong đó có Hoa Kỳ và được sự ủng hộ mạnh mẽ của chính phủ Barack Obama.
Chỉ ít ngày sau khi nhậm chức, Tổng Thống Donald Trump ký sắc lệnh rút khỏi hiệp định, lấy lý do TPP không đem lại lợi ích gì cho Hoa Kỳ, không giúp Mỹ phát triển kinh tế mà lại khiến công nhân Mỹ mất việc làm.
Do đó, TTP hiện giờ được gọi là TPP 11 (vì chỉ còn 11 nước) hoặc TPP trừ 1 (vì không còn Hoa Kỳ).
Hiện có mặt tại Hà Nội để dự cuộc họp cấp Bộ trưởng thương mại APEC, ông Robert Lighthizer, Đại Diện Thương Mại Mỹ khẳng định Hoa Kỳ không thay đổi quan điểm và quyết định đối với TPP, nhắc lại "vì TPP không đáp ứng lợi ích của nước Mỹ" nhưng nói thêm "điều đó không có nghĩa là chúng tôi quay lưng lại với khu vực Châu Á-Thái Bình Dương".
******************
Vận động hình thành một hiệp định mới thay TPP (RFA, 24/01/2017)
Đại diện 12 nước tham gia đàm phán TPP tại Atlanta, Mỹ ngày 5/10/2015 AFP
Ít giờ đồng hồ sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ký sắc lệnh rút khỏi Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương TPP, một số nhà lãnh đạo những cường quốc Châu Á lên tiếng cho hay sẽ mở cuộc vận động để hình thành một bản hiệp định mới, bất kể có sự tham gia của Hoa Kỳ hay không.
Thủ Tướng Úc, ông Malcolm Turnbull nói đã bàn thảo với các nhà lãnh đạo của New Zealand, Nhật Bản và Singapore về ý kiến này.
Những nước mà Thủ tướng Úc nhắc đến đều là thành viên quan trọng của TPP.
Tại Tokyo, Thủ Tướng Nhật Bản Shinzo Abe cũng nhắc lại tầm quan trọng của TPP, gọi đây là bản hiệp định mẫu mực mà những khu vực kinh tế khác có thể noi theo, kể cả các nước Châu Âu.
Ông Abe cũng nói sẽ sớm gặp Tổng thống Trump, với hy vọng thuyết phục nhà lãnh đạo Mỹ nghĩ lại về bản hiệp định này.
Tại Malaysia, Bộ trưởng Thương mại nước này là ông Ong Ka Chuan nói rằng các nước tham gia TPP sẽ gặp nhau để thảo luận bước đi kế tiếp.
Ngay từ khi còn vận động tranh cử, ông Trump đã cam kết sẽ rút khỏi TPP, gọi bản hiệp định thương mại này là thảm họa của nước Mỹ, vì không giúp phát triển thêm về kinh tế, lại khiến công nhân Hoa Kỳ mất việc làm.