Kiev : Quân đội Ukraine giải phóng thêm nhiều khu vực ở miền đông
Thanh Hà, RFI, 24/09/2022
Vào lúc Nga tổ chức trưng cầu dân ý để sáp nhập bốn vùng lãnh thổ của Ukraine, hôm 23/09/2022, Kiev thông báo quân đội Ukraine tiếp tục giành được nhiều thắng lợi : chiếm lại thành phố Iatskivka trong vùng Donetsk, giành lại được hơn 9.000 km vuông lãnh thổ từ tay quân Nga.
Các binh sĩ thuộc phe ly khai sử dụng đại bác Giatsint-B gần Donetsk, Ukraine, ngày 07/09/2022. Reuters - Alexander Ermochenko
Hãng tin Pháp AFP trích lời thủ lĩnh phe ly khai vùng Donetsk, Denis Pouchiline, cho biết tình hình đang "cực kỳ khó khăn" tại khu vực phía bắc thành phố Bakhmout. Đây là một vị trí chiến lược ở phía đông vùng Donetsk mà từ nhiều tháng qua quân Nga dồn lực lượng để yểm trợ cho phe nổi dậy thân Nga, nhưng đã vấp phải sức kháng cự của quân đội Ukraine. Riêng trong vùng Luhansk, thủ lĩnh của phe ly khai, Andreï Marotchko, cho biết lực lượng Ukraine đã liên tục oanh kích vào khu vực này với ý đồ "phá hoại cuộc trưng cầu dân ý".
Tối qua, tổng thống Volodymyr Zelensky xác nhận quân đội Ukraine đã giải phóng được 400 thị trấn tại miền đông Ukraine, giành lại được khoảng 9.000 km vuông từ tay quân đội Nga.
Thất trận ở các khu vực miền đông, Nga đổi chiến thuật : ngày 21 và 22/09/2022, phía Nga đã bắn tên lửa phá hủy đập nước Pechenihy trên sông Silverskyi Donetsk ở miền bắc Ukraine, để chận đà tiến của quân đội Ukraine. Một báo cáo của bộ Quốc Phòng Anh ngày 24/09/2022, được Reuters trích dẫn, cho biết, phía Nga nhiều lẫn sử dụng chiến thuật như trong cuộc tấn công hôm 15/09/2022 nhắm vào đập Karachunivske, gần thành phố Krivyi Rih ở miền trung Ukraine.
Tuy nhiên, theo các nguồn tin quân sự Anh, hai đợt tấn công nhằm lấy sức nước nhấn chìm các trang thiết bị quân sự của quân Ukraine đã không thành. Vẫn theo Luân Đôn, "ít có khả năng chiến thuật của Nga gây nhiều xáo trộn trong kế hoạch phản công của Ukraine", bởi các đập nước nằm cách xa các vùng giao tranh.
Thanh Hà
*************************
Tổng thống Mỹ : Sẽ trừng phạt "nhanh chóng và nặng nề" nếu Nga sáp nhập các lãnh thổ Ukraine
Thanh Phương, RFI, 24/09/2022
Tối 23/09/2022, tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố Hoa Kỳ và các đồng minh của Washington sẽ ban hành các biện pháp trừng phạt kinh tế "nhanh chóng và nặng nề" đối với Nga, nếu Moskva sáp nhập các vùng lãnh thổ của Ukraine thông qua các cuộc trưng cầu dân ý mà quốc tế không công nhận.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc tại New York, Hoa Kỳ, ngày 21/09/2022. Reuters – Brendan McDermid
Từ hôm 23 cho đến ngày 27/09, Nga đã cho tổ chức trưng cầu dân ý tại các vùng của Ukraine mà họ kiểm soát toàn bộ hoặc một phần. Đó là các vùng Donetsk và Luhansk ở miền đông, Kherson và Zaporijjia ở miền nam.
Ông Biden tố cáo : "Các cuộc trưng cầu dân ý của Nga là một trò giả vờ, một cái cớ xảo trá để cố sáp nhập bằng vũ lực các vùng lãnh thổ của Ukraine".
Trước đó, trong một thông cáo chung, các quốc gia công nghiệp hàng đầu thế giới thuộc nhóm G7 (Đức, Canada, Hoa Kỳ, Pháp, Ý, Nhật và Anh Quốc) cũng đã ra một thông cáo chung lên án các cuộc trưng cầu dân ý đó. Nhóm G7 kêu gọi toàn bộ các quốc gia trên thế giới "thẳng thừng bác bỏ các cuộc trưng cầu dân ý giả hiệu không có giá trị pháp lý và không chính đáng".
Hôm thứ năm, sau một cuộc họp bên lề Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc, các ngoại trưởng của nhóm G7 đã lên án việc Moskva leo thang trong cuộc chiến Ukraine, nhất là qua việc tổng thống Putin huy động quân dự bị và dọa sử dụng vũ khí nguyên tử.
Về phần tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, trong bài phát biểu thường nhật qua video tối qua, ông cũng đã kêu gọi toàn thế giới lên án cuộc trưng cầu dân ý "giả hiệu" do Nga tổ chức ở các vùng lãnh thổ của Ukraine.
Chủ tịch Hạ Viện Pháp thăm Ukraine
Theo tin từ những người thân cận, vào tuần sau, chủ tịch Hạ Viện Pháp, bà Yaël Braun-Pivet sẽ đến thăm Ba Lan và Ukraine cùng với một phái đoàn dân biểu. Theo dự kiến, chuyến đi của phái đoàn chủ tịch Hạ Viện Pháp ở Ukraine sẽ đặt trọng tâm vào vấn đề quyền của phụ nữ. Họ cũng sẽ có những chuyến đi đến thực địa, đặc biệt là thăm một trại tị nạn Ukraine.
Thanh Phương
*************************
Moskva tổ chức trưng cầu dân ý tại 4 vùng lãnh thổ của Ukraine
Thanh Hà, RFI, 23/09/2022
Moskva tổ chức trưng cầu dân ý tại bốn vùng lãnh thổ của Ukraine do phe thân Nga hay quân đội Nga kiểm soát. Kết quả đã được biết trước, nên Kiev và phương Tây coi đây là một "trò hề" để điện Kremlin biện minh cho xung đột leo thang sau gần 8 tháng chiến tranh và chiếm đoạt lãnh thổ của Ukraine.
Những thành viên của lực lượng thân Nga thuộc Cộng hòa nhân dân Luhansk (LPR) tự xưng xếp hàng bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý về việc sáp vùng này vào nước Nga, tại một đơn vị quân đội ở Luhansk (Ukraine), ngày 23/09/2022. Reuters - Alexander Ermochenko
Cuộc trưng cầu dân ý mở ra từ ngày 23 đến 27/09/2022 liên quan đến các vùng tự trị thân Nga, là Donetsk và Lugansk ở miền đông, cũng như Kherson và Zaporijjia ở miền nam.
Tại Donetsk và Lugansk, nơi phe thân Nga đã tuyên bố "độc lập" câu hỏi đặt ra cho cử tri là họ có "muốn hay không muốn được thuộc về nước Nga". Còn tại các vùng Kherson và Zaporijjia, nơi mà quân đội Nga không hoàn toàn kiểm soát tình hình, thì câu hỏi sẽ là "Muốn tách rời khỏi Ukraine hay không, thành lập một quốc gia tự trị và trở thành một phần lãnh thổ của nước Nga ?"
Giới phân tích quốc tế đồng loạt ghi nhận cuộc trưng cầu dân ý lần này, là "trò hề" để Nga thâu tóm Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporijjia như hồi 2014 đã chiếm đoạt bán đảo Crimea. Chính quyền Kiev và cộng đồng quốc tế sẽ không công nhận kết quả nhưng như AFP ghi nhận, trưng cầu dân ý diễn ra trong bối cảnh quân đội Ukraine đang phản công mạnh mẽ, quân Nga tháo chạy và tổng thống Vladimir Putin vừa ra lệnh động viên 300.000 lính dự bị.
Trước ngày tổ chức trưng cầu dân ý tại miền đông và miền nam Ukraine, Moskva đã nêu bật khả năng sử dụng "mọi phương tiện" để bảo vệ "lãnh thổ của mình".
Về thể thức đi bỏ phiếu, hãng tin Pháp AFP ghi nhận chính quyền thân Nga tại Donetsk mang thùng phiếu đến tận từng nhà trong suốt thời gian diễn ra cuộc trưng cầu dân ý. Các phòng phiếu chỉ mở cửa trong ngày cuối cùng, tức là vào ngày 27/09/2022. Ngay trên lãnh thổ Nga, nhiều phòng phiếu cũng được mở ra để người Ukraine đang "tị nạn" tại đây cũng được quyền tham dự.
Chủ tịch Hạ Viện Nga, Viatcheslav Volodin hôm nay đã kêu gọi những người "yêu nước" đang sinh sống tại Ukraine hãy chọn "hội nhập vào Liên Bang Nga". Moskva đã huy động cỗ máy tuyên truyền để cho thấy dân cư tại bốn vùng liên quan đang rất hào hứng trước viễn cảnh được "trở về với nước Nga".
Thông tín viên El Jabri tường thuật từ thành phố Volnovakha, không xa Kherson, miền nam Ukraine :
Một phụ nữ tay dắt con gái 6 tuổi với hai con búp bê nhỏ xíu nắm chặt trong tay. Chúng tôi đã gặp được một cô giáo ở cổng trường số 5 tại thành phố Volnovakha. Bà Daria cho biết, mùa tựu trường năm nay, một nửa các giáo viên đã bỏ đi. Còn bản thân bà đã bị đe dọa vì đã hồ hởi với chế độ mới, với chương trình giảng dậy mới.
Daria nói bà bắt đầu bị đe dọa từ mùa xuân vừa qua. Những hành động hù dọa đó đã nhân lên gấp đôi, rồi gấp ba từ tháng chín đến giờ. Người ta dọa là sẽ trở lại và sẽ bắt bà quỳ gối trước cổng trường và sẽ bắn bà đến chết. Daria nói là đã nhận được những tin nhắn với lời lẽ đe dọa đó qua điện thoại, qua mạng xã hội nhưng lại không thể cho chúng tôi xem những tin nhắn ấy.
Còn Elena Sergeeevna Slesarenko, một công chức trong chính quyền của thành phố, đặc trách mảng xã hội thì cho biết cô cũng bị hù dọa như Daria, nhưng cô không tin và từ chối tin vào những điều đó. Elena nói những người "bình thường, đầu óc tỉnh táo như tôi không ai tin rằng quân Ukraine sẽ trở lại, và ở đây cũng chẳng ai mong họ trở lại cả".
Những phát biểu này hoàn toàn đồng điệu với thông điệp của Moskva muốn nhắn gửi đến tất cả dân cư trong vùng và cả toàn thế giới. Thứ Tư vừa qua chính quyền thông báo tổ chức trưng cầu dân ý và chỉ một ngày sau các tờ rơi đã được phát cho dân chúng trong vùng. Tờ giấy mang ba màu xanh đỏ và trắng, màu cờ của nước Nga với dòng chữ : "Chúng ta trở về nhà".
Thanh Hà