Mỹ "bật đèn xanh" để Ukraine tấn công các mục tiêu sâu trong lãnh thổ Nga ?
Thu Hằng, RFI, 11/12/2022
Phải chăng Hoa Kỳ thay đổi lập trường về các vụ tấn công của Ukraine vào lãnh thổ Nga ? Một quan chức Mỹ ẩn danh phát biểu với báo Anh The Times rằng Lầu Năm Góc không còn khăng khăng cho rằng Kiev không nên tấn công các mục tiêu quân sự nằm sâu trong lãnh thổ Nga, sau khi Moskva tăng cường oanh kích cơ sở hạ tầng dân sự Ukraine trong những tháng gần đây.
Khói bốc lên phía trên phi trường ở vùng Kursk của Nga ngày 06/12/2022. Thống đốc vùng cho rằng vụ hỏa hoạn xảy ra do bị drone Ukraine tấn công. AP
Theo nguồn tin của The Times, được Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) tại Washington trích dẫn ngày 10/12/2022, dường như Bộ quốc phòng Mỹ đã "bớt quan ngại về nguy cơ leo thang, kể cả leo thang hạt nhân", với Nga. Quan điểm này có lẽ đã "bật đèn xanh" cho các cuộc tấn công bằng drone của Ukraine vào các mục tiêu nằm sâu trong lãnh thổ Nga.
Một nguồn tin quân sự khác của Mỹ cho The Times biết cụ thể hơn về quan điểm của Washington, "chúng tôi không thể nói với Kiev rằng : ‘Hãy ngừng tấn công người Nga (ở Nga hoặc bán đảo Crimea)’. Chúng tôi không thể bảo họ phải làm gì. Việc họ sử dụng vũ khí như thế nào là quyền của họ. Nhưng khi họ sử dụng vũ khí do chúng tôi cung cấp, điều duy nhất chúng tôi nhấn mạnh là quân đội Ukraine phải tuân thủ luật pháp về chiến tranh quốc tế và các hiệp định Genève". Thông tin được báo Business Insider dẫn lại. Chính quyền Kiev luôn khẳng định quyết tâm giành lại những vùng đất đã bị Moskva chiếm đóng, kể cả bán đảo Crimea bị Nga đơn phương sáp nhập năm 2014.
Nga gia tăng dùng drone tấn công Ukraine
Theo Bộ Chỉ huy Không quân Ukraine, chỉ trong ngày 10/12, quân Nga đã tiến hành 15 vụ tấn công bằng drone Shahed-136 và 131 nhắm vào các vùng Kherson, Mykolaiv và Odessa, trong đó 10 drone đã bị lực lượng phòng không Ukraine bắn hạ. Sau ba tuần tạm ngừng (từ ngày 23/10), Nga lại sử dụng drone do Iran sản xuất để tấn công các thành phố của Ukraine từ hôm 07/12. Giới chức quân sự Mỹ cho rằng nhờ tích lũy được drone trong ba tuần, Nga đã gia tăng cường độ tấn công bằng phương tiện này.
Ngoài ra, Moskva cũng gia tăng hỗ trợ quân sự và kỹ thuật cho Iran ở mức chưa từng có để đổi lấy vũ khí, khí tài do Iran sản xuất, trong đó có drone. Dường như Moskva vừa nhận được hoặc sắp được Teheran giao một lô drone mới.
Trước đó, ngày 08/12, tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố tiếp tục ưu tiên tấn công vào các cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine. Ông Putin khẳng định những chỉ trích (của phương Tây) sẽ "không gây trở ngại cho các nhiệm vụ chiến đấu" của Nga.
Thu Hằng
**************************
Xung đột ở Ukraine : Kherson bị nã pháo ồ ạt, Nga lại dọa dùng "vũ khí hủy diệt"
Minh Anh, RFI, 11/12/20022
Chính quyền thành phố Kherson miền nam hôm 11/12/2022, cho biết Nga đã tiến hành 45 cuộc nã pháo, tên lửa vào vùng Kherson, làm 2 người và 5 người khác bị thương. Cùng ngày, phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitri Medvedev khẳng định, Moskva đang thúc đẩy tiến độ chế tạo vũ khí "hủy diệt mạnh nhất", đồng thời đe dọa sử dụng chống phương Tây. Tuyên bố đưa ra sau khi tổng thống Nga hôm 09/12 thông báo Nga có thể thay đổi học thuyết quân sự, cho phép "đánh phủ đầu" đối phương.
Dân cư làng Posad-Pokrovske, vùng Kherson, miền nam Ukraine, chờ nhận cứu trợ. Ảnh chụp ngày 07/12/2022. © Reuters/Anna Voitenko
Theo AFP hôm 11/12/2022, hơn 1,5 triệu người dân thành phố cảng Odessa, miền nam Ukraine bị mất điện, tình hình trở nên "khó khăn", sau khi quân Nga đã dùng drone bắn phá các cơ sở và hệ thống mạng lưới điện khu vực này ngày hôm qua. Theo tập đoàn khai thác điện quốc gia, công tác sửa chữa đòi hỏi "mất nhiều tuần, thậm từ hai đến ba tháng".
Trên chiến trường, quân Nga và Ukraine tiếp tục giao tranh dữ dội ở phía đông, vùng Donbass. Bộ quốc phòng Ukraine hôm qua, khẳng định quân Nga tiếp tục các cuộc tấn công tại vùng Donbass, hướng đến thành phố Lyman, cách Bakhmut 65 km ở phía bắc. Tuy nhiên, phát ngôn viên chính quyền Kiev, Oleksandr Shtupun, trấn an rằng các lực lượng Ukraine đã đẩy lùi được các cuộc tấn công của Nga ở Donetsk và Luhansk. Trước các cuộc tấn công dữ dội từ Nga, tổng thống Volodymyr Zelensky tố cáo Nga "biến thành phố Bakhmut thành đống đổ nát".
Nga loan tin gởi thêm 200 xe tăng T90M đến Donbass
Trong nỗ lực chiếm đóng hoàn toàn vùng Donbass, trang mạng kênh truyền hình BFMTV ngày 09/12 cho biết, Moskva quyết định tăng tốc chiến dịch khi cho gởi 200 xe tăng T90M, loại hiện đại nhất, theo như một đoạn video trên kênh truyền hình Nga NTV. Những loại xe tăng đáng gờm này có thể bắn phá các mục tiêu cách 5 km và có thể chống cự được với loại tên lửa chống tăng Javelin của Mỹ.
Hôm qua, chính quyền thân Nga cho biết Ukraine đã nã tên lửa nhắm vào thành phố Melitopol, đông nam Ukraine, làm hai người chết, 10 người khác bị thương. Chính quyền thân Nga nói thêm đã bắn chặn được 2 trong số 6 tên lửa, giết chết được nhiều "quân xâm lược" Ukraine. Reuters khẳng định chưa thể kiểm chứng các nguồn tin này.
Minh Anh
***********************
Bakhmut : Wagner mang tân binh cựu tù nhân nhử quân Ukraine
Thu Hằng, RFI, 10/12/2022
Bakhmut trở thành chiến trường khốc liệt giữa quân Nga và Ukraine từ mùa hè. Giành thắng lợi ở Bakhmut trở thành nỗi ám ảnh đối với Moskva sau hàng loạt thất bại ê chề ở Kharkiv hay Kherson. Lực lượng lính đánh thuê Wagner được huy động yểm trợ.
Trụ sở của Wagner tại ngoại ô Saint-Petersbourg, Nga. Ảnh chụp ngày 04/11/2022. AFP – Olga Maltseva
Nhà sáng lập Wagner, Yevgeny Prigozhin, hứa biến Bakhmut thành "lò mổ". Phần lớn người dân phải rời thành phố bị đánh phá không ngừng từ 5 tháng qua. Nga vẫn theo chiến lược dùng pháo binh oanh kích thành phố, phá hủy mọi cơ sở hạ tầng với hy vọng quân và dân Ukraine rút lui. Tuy nhiên, trong phóng sự "Bakhmut đồng nghĩa với địa ngục" ngày 02/12, phóng viên chiến trường của đài truyền hình Pháp LCI/TF1 cho biết dường như Wagner thay đổi chiến lược, đưa tân binh là cựu tù nhân đi tiền trạm, thay vì sử dụng drone - có thể do cạn kiệt. Phía Ukraine "hứng chịu những cuộc tấn công không ngừng và tự sát từ các tù nhân Nga được Wagner tuyển mộ".
Trả lời đài LCI/TF1, một quân nhân Ukraine cho biết : "Thay vì sử dụng drone, quân Nga không ngại ném 20 đến 30 lính, đi trinh sát trên mặt trận để chúng tôi bắn và thế là họ phát hiện vị trí của chúng tôi và bắt đầu oanh kích chúng tôi".
Wagner dồn lực lượng về chiến trường Bakhmut, cố giành được "một chút thắng lợi để dâng lên bề trên", theo phát biểu của quân Ukraine trên chiến trường. Trong những tháng gần đây, công ty Wagner tuyển vài trăm tù nhân trên khắp nước Nga và đẩy họ ra những mặt trận gay go nhất, nguy hiểm nhất. Họ được hứa xóa án, được hưởng mức lương 3-4.000 đô la/tháng, trang bị đầy đủ, khác với tình trạng hỗn độn thiếu thốn của lính tình nguyện và động viên Nga.
Tuy nhiên, nhiều trường hợp đào tẩu đã diễn ra. Phải chăng do chiến trường quá tàn khốc ? Wagner từng dàn dựng cảnh hành quyết một người đào tẩu để dằn mặt đội tân binh. Gần đây nhất, ngày 06/12, một cựu tù nhân 38 tuổi, bị kết án "trộm cắp", được cho là do Wagner tuyển dụng chiến đấu ở Ukraine và đã đào tẩu, nổ súng vào cảnh sát, khiến một nhân viên cảnh sát bị thương, tại thành phố Novochakhtinsk, ở vùng Rostov trên sông Đông, gần biên giới với Ukraine. Người này bị bắt ở làng Kiselevo sau 24 giờ bị truy lùng.
Thu Hằng
************************
Belarus, láng giềng của Ukraine và là đồng minh của Nga, dịch chuyển quân
Reuters, VOA, 08/12/2022
Belarus, đồng minh của Nga, ngày 7/12 loan báo đang di chuyển quân đội và thiết bị quân sự để chống lại cái mà họ gọi là mối đe dọa khủng bố, giữa những dấu hiệu rằng Moscow có thể gây sức ép buộc Minsk mở một mặt trận mới trong cuộc chiến chống lại Ukraine.
Binh sĩ Nga tập trận pháo binh và huấn luyện chiến đấu tại một sân bắn của quân đội Belarus ngày 23/11/2022.
Tổng thống Belarus, Alexander Lukashenko, người đã dựa vào quân đội Nga để dập tắt một cuộc nổi dậy của quần chúng hai năm trước, đã cho phép đất nước của ông làm bàn đạp cho cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine.
Cho đến nay, ông không cho quân đội của mình tham chiến nhưng những tuần gần đây ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy Moscow đang can dự vào Belarus. Hôm 3/12, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu tới thủ đô Minsk không báo trước. Ông và người đồng cấp Belarus, Viktor Khrenin, đã ký các tu chính đối với thỏa thuận hợp tác an ninh của hai nước mà không tiết lộ các điều khoản mới.
Ukraine cho hay hàng ngàn binh sĩ Nga đã triển khai tại Belarus kể từ tháng 10 và chính quyền Belarus ngày càng nói về mối đe dọa "khủng bố" từ các dân quân hoạt động từ bên kia biên giới. Ông Lukashenko đã ra lệnh cho quân đội trước cuối năm phải tổng hợp thông tin về lực lượng trừ bị.
Ngày 7/12, Hội đồng An ninh Belarus, được hãng thông tấn nhà nước Belta trích dẫn, cho biết quân đội và khí tài sẽ được dịch chuyển trong hai ngày tới, với vũ khí giả được sử dụng để huấn luyện.
Hãng thông tấn không đưa ra thông tin chi tiết về số lượng binh lính hoặc loại khí tài sẽ được di chuyển, địa điểm nào hoặc bản chất của các cuộc tập trận ra sao. Tại Minsk, cư dân cho biết không có dấu hiệu bên ngoài về hoạt động bất thường ở đó.
Thay đổi chiến lược ?
Trước đây, một số nhà ngoại giao phương Tây đã hoài nghi về việc Belarus sẽ tham chiến, lưu ý rằng nước này có quân đội tương đối nhỏ và Moscow sẽ cảnh giác với việc khơi dậy sự phản đối của công chúng đối với ông Lukashenko, sẽ khiến ông ta suy yếu chỉ vì lợi ích nhỏ, hai năm sau các cuộc biểu tình rầm rộ mà ông đã dập tắt một cách thô bạo.
Ông Franak Viacorka, cố vấn của lãnh đạo phe đối lập lưu vong Belarus Sviatlana Tsikhanouskaya, nói với Reuters rằng ông nghĩ việc ông Lukashenko đưa quân Belarus vào Ukraine là "tự sát chính trị".
"Những người lính sẽ không tuân theo, giới tinh hoa sẽ chia rẽ, các cuộc biểu tình mới sẽ bắt đầu. Ông ấy (Lukashenko) biết điều này. Người Belarus sẽ không chấp nhận điều này và toàn bộ hệ thống sẽ sụp đổ", ông nói.
"Đối với ông Lukashenko, nguyên trạng là mong muốn nhất : ông ta tăng cường đàn áp, không còn ai chú ý đến (những người bất đồng chính kiến) nữa, và ông ta nhận được sự hỗ trợ của ông Putin với tư cách là một đồng minh độc quyền".
Các quan chức Ukraine cũng cho biết họ nghi ngờ Nga có đủ quân ở Belarus để tấn công từ đó và thay vào đó, hành động gần biên giới có thể được coi là mồi nhử.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh cho biết trong tháng này rằng họ tin Belarus đang tiến hành một "chiến dịch thông tin nhằm cầm chân lực lượng Ukraine ở biên giới".
Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho rằng các hoạt động rầm rộ trong những tuần gần đây cũng có thể là một dấu hiệu xác thực rằng Belarus có thể gửi quân đến.
"Belarus thực sự đã chuẩn bị tham chiến cùng phía Nga trong vài tháng. Mọi khả năng mà họ cần để tham chiến đều đã được thử nghiệm", ông Konrad Muzyka, một chuyên gia về Belarus của tổ chức cố vấn quốc phòng Rochan Consulting có trụ sở tại Ba Lan, nói với Reuters. Ông mô tả các cuộc diễn tập về huy động quân đội.
"Chúng tôi không thể loại trừ khả năng Belarus đã có quyết định tham chiến Từ quan điểm chỉ số quân sự, mọi thứ đang hướng tới việc các lực lượng vũ trang Belarus có lập trường hiếu chiến hơn".
Bên trong Ukraine, các quan chức ngày 7/12 đang nỗ lực để khôi phục điện sau thiệt hại từ một loạt các cuộc tấn công bằng phi đạn của Nga phát động vào ngày 5/12, vài giờ sau cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Ukraine vào hai căn cứ không quân sâu bên trong Nga.
Ukraine đã không trực tiếp nhận trách nhiệm về các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhưng đã ăn mừng về khả năng mới đạt được để thâm nhập hàng trăm km vào hệ thống phòng không của Nga.
Phát ngôn viên an ninh quốc gia của Tòa Bạch Ốc cho biết hôm 7/12 rằng Hoa Kỳ đã nói rõ với Ukraine những lo ngại của họ về bất kỳ sự leo thang chiến tranh nào với Nga và không khuyến khích Ukraine tấn công hai căn cứ không quân.
Nhưng "không giống như người Nga, chúng tôi tôn trọng chủ quyền của Ukraine", bao gồm các quyết định về cách Kyiv sử dụng vũ khí do Hoa Kỳ cung cấp, ông John Kirby nói với các phóng viên ở Washington.
Nga đã phát động "chiến dịch quân sự đặc biệt" vào tháng 2 năm nay, nói rằng mối quan hệ chặt chẽ của Ukraine với phương Tây đặt ra một mối đe dọa an ninh. Kyiv và các đồng minh nói rằng hành động của Nga là một cuộc chiến tranh xâm lược bất hợp pháp.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 7/12 tuyên bố quân đội của ông có thể chiến đấu ở Ukraine trong một thời gian dài, nhưng ông thấy "không hợp lý" khi huy động thêm binh sĩ vào thời điểm này, sau khi huy động 300.000 quân trừ bị vào tháng 9 và tháng 10.
Ông Putin hiếm khi nói về thời gian có thể kéo dài của cuộc chiến, trong khi Nga đã buộc phải thực hiện một loạt các cuộc rút lui đáng kể kể từ tháng 7.
Ông Putin cũng cho biết nguy cơ xảy ra chiến tranh hạt nhân đang gia tăng - đây là động thái mới nhất trong một loạt các cảnh báo như vậy của Nga nhằm ngăn chặn những nước phương Tây ủng hộ Kyiv can thiệp mạnh mẽ hơn - nhưng Nga sẽ không đe dọa sử dụng vũ khí như vậy một cách liều lĩnh.
Ở miền đông Ukraine ngày 7/12, cuộc pháo kích của Nga đã giết chết ít nhất sáu người ở thị trấn Kurakhove, Tổng thống Volodymyr Zelenskyy cho biết trên ứng dụng Telegram dưới đoạn video ghi lại cảnh các tòa nhà bốc cháy.
Kurakhove nằm ở khu vực phía đông Donetsk, nơi đã chứng kiến một số cuộc giao tranh ác liệt nhất trong cuộc chiến. Nga phủ nhận cố ý tấn công dân thường nhưng các thành phố trên khắp Ukraine đã bị lực lượng Nga tấn công dồn dập.
Hàng chục ngàn người đã chết trong chiến tranh, trong đó có ít nhất 6.700 thường dân thiệt mạng, theo thống kê của Liên hiệp quốc.
Trong tài liệu quốc tế mới nhất về những cáo buộc như vậy, văn phòng nhân quyền của Liên hiệp quốc công bố một báo cáo hôm 7/12, nêu chi tiết 441 thường dân mà họ cho là đã bị lực lượng Nga giết chết trong các vụ hành quyết và tấn công vào đầu cuộc chiến ở các vùng phía bắc Kyiv, Sumy và Chernihiv.
Bộ ngoại giao và quốc phòng Nga không hồi đáp yêu cầu bình luận. Nga đã phủ nhận việc thực hiện các hành động tàn sát trên lãnh thổ chiếm đóng.
(Reuters)