Năm mới 2023 : Indonesia giữ chức chủ tịch luân phiên ASEAN với nhiều triển vọng kinh tế
Minh Anh, RFI, 01/01/2023
Ngày 01/01/2023, Indonesia chính thức giữ chức chủ tịch luân phiên ASEAN – Hiệp Hội Các Quốc Gia Đông Nam Á. Phát triển kinh tế là một trong số những thách thức mà khối liên kết này sẽ phải đối mặt trong năm 2023.
Chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Charles Michel trò chuyện cùng tổng thống Joko Widodo, trong lễ khai mạc hội nghị thượng đỉnh EU- ASEAN, Bruxelles, Bỉ, ngày 14/12/2022. AP - Geert Vanden Wijngaert
ASEAN gồm 10 nước sắp tới sẽ có thành viên thứ 11 với sự tham dự của Đông Timor. Đây là một sự kiện quan trọng và hiếm có vì nước gia nhập khối ASEAN gần đây nhất là Cam Bốt năm 1999. Thách thức quan trọng thứ hai cho khối là hồ sơ Miến Điện. Kể từ sau cuộc đảo chính quân sự hồi tháng 02/2021, đất nước nhấn chìm trong hỗn loạn. Liệu rằng khối này dưới sự điều hành của Indonesia, có đạt được một lập trường chung để chấm dứt nội chiến ở Miến Điện hay không ? Câu trả lời vẫn còn bỏ ngỏ.
Thách thức thứ hai đặt ra là ASEAN phải có một vị thế nào trong cuộc đọ sức Mỹ - Trung. Khối này bị giằng xé giữa sự lệ thuộc vào an ninh của Mỹ và phụ thuộc kinh tế của Trung Quốc. Với tư cách là một khối liên kết trong khu vực, ASEAN muốn khẳng định vị thế trung tâm trên bàn cờ địa chính trị thế giới. Xu hướng này chắc chắn sẽ phải được tổng thống Indonesia Joko Widodo tiếp tục duy trì.
Thách thức cuối cùng cho vai trò chủ tịch luân phiên của Jakarta : Khôi phục lại nền kinh tế hậu đại dịch Covid- 19. Trong bầu không khí kinh tế ảm đạm hiện nay, nhà nghiên cứu Françoise Nicolas, giám đốc Trung tâm Châu Á, Viện Quan Hệ Quốc Tế Pháp (IFRI) trên đài RFI lạc quan nhận định, ASEAN có thể thu lợi từ những khó khăn mà Trung Quốc đang trải qua :
"Quả thật, vùng Châu Á không bao gồm Trung Quốc, là khu vực trên thế giới có thể hoạt động tương đối tốt trong năm 2023 nhìn từ góc độ kinh tế. Lý do để mà tôi nghĩ như thế là vì kể từ giờ, một số nước trong khối ASEAN, có thể tiếp nhận một số hoạt động sản xuất nhất định được di dời ra khỏi Trung Quốc, vì nhiều lý do như những căng thẳng, những khó khăn để hoạt động ở Trung Quốc v.v…
Những nước này đón nhận các ngành sản xuất chẳng hạn như trường hợp Việt Nam, nhưng không chỉ có riêng Việt Nam. Từ quan điểm này, tốt hơn là nên hưởng lợi từ tâm lý nghi ngại hiện đang rất mạnh đối với Trung Quốc. Rồi còn có những quốc gia khác trong khu vực này, đặc biệt là Indonesia, cũng đang hưởng lợi từ việc một số nguyên liệu thô tăng giá.
Vì vậy, có nhiều lý do để giải thích tại sao trong khu vực này, kinh tế trụ được tốt hơn một chút so với những nơi khác. Hơn nữa, Liên Hiệp Châu Âu giờ cũng thực sự hiểu rằng ASEAN và vùng Đông Nam Á vẫn là một khu vực đầy hứa hẹn và hấp dẫn. Đôi bên vẫn có thể phát triển những mối quan hệ kinh tế chặt chẽ. Và do vậy, vẫn có nhiều lý do để lạc quan đôi chút trên bình diện kinh tế cho các nước trong vùng này".
Minh Anh
************************
Thụy Điển đảm nhận chức chủ tịch luân phiên của Liên Hiệp Châu Âu nhưng không nhiệt tình
Chi Phương, RFI, 01/01/2023
Kể từ ngày 01/01/2023, Thụy Điển chính thức lên làm chủ tịch luân phiên của Hội Đồng Liên Hiệp Châu Âu trong vòng 6 tháng. Stockholm sẽ đứng đầu trong các cuộc đàm phán và những thoả hiệp với Nghị Viện Châu Âu. Một trong những ưu tiên của Vương quốc Scandinavia trong nhiệm kỳ này là thúc đẩy tự do thương mại và loại trừ xu hướng bảo hộ mậu dịch. Lập trường này của Thuỵ Điển có thể tạo ra căng thẳng trong khối 27 nước, trong bối cảnh Pháp và Đức muốn có chính sách cứng rắn hơn, bảo vệ các doanh nghiệp Châu Âu trước đạo luật "bảo hộ mậu dịch" của Hoa Kỳ - Inflation Reduction Act.
Thủ tướng Thụy Điển Ulf Kristersson tham dự Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Châu Âu tại Bruxelles, ngày 20/10/2022. Reuters – Piroschka van de Wouw
Từ Bruxelles, thông tín viên RFI Hery Jean-Jacques tường trình :
"Tại Bruxelles, mọi người không chờ đợi là Thụy Điển sẽ gây nhiều xáo trộn hay nhiệt tình quá trớn khi nắm giữ vai trò chủ tịch luân phiên của Liên Hiệp Châu Âu. Trên thực tế, vương quốc vùng Scandinavia vốn dĩ luôn giữ một khoảng cách nào đó đối với Liên Hiệp Châu Âu. Bằng chứng là việc quốc gia này từ chối sử dụng euro - đồng tiền chung Châu Âu.
Do vậy, với thái độ dè dặt, Stockholm đã thông báo ý định khởi động lại nhiều cuộc đàm phán và thoả thuận thương mại mặc dù bối cảnh không mấy thuận lợi. Nhiều quốc gia, trong đó có cặp đôi Pháp - Đức đã đứng lên chống lại Hoa Kỳ và luật giảm lạm phát Inflation Reduction Act - một kế hoạch hỗ trợ trị giá 420 tỷ đô la, bị tố cáo là "bảo hộ mậu dịch". Đạo luật này chỉ dành cho các doanh nghiệp đặt cơ sở sản xuất ở Hoa Kỳ. Theo Ủy viên Châu Âu, Thierry Breton, phụ trách Thị trường nội địa của khối, điều đó sẽ bóp méo sự cạnh tranh, gây bất lợi cho những doanh nghiệp của Liên Âu.
Về thương mại, các ý định của Thụy Điển có vẻ như là đi ngược lại với tham vọng của Pháp - Đức, muốn chống lại Hoa Kỳ. Do vậy cần phải đạt được một thoả hiệp và giúp cho guồng máy Châu Âu vận hành trơn tru. Nhưng bằng cách nào ? Câu trả lời có lẽ sẽ có những chỉ dấu đầu tiên nhân phiên họp sắp tới của hội đồng bộ trưởng Pháp- Đức, dự trù được tổ chức vào cuối tháng Giêng. Paris và Berlin có thể nhân cơ hội đó làm rõ hơn lập trường của hai nước trong hồ sơ này".
Chi Phương