Cải cách hưu trí ở Pháp : Phong trào phản đối không có dấu hiệu lắng xuống
Những cuộc biểu tình phản đối cải cách hưu trí của chính phủ Pháp và tình hình ở Ukraine tiếp tục là những chủ đề được các tờ báo Pháp quan tâm nhất vào hôm 24/03/2023.
Biểu tình chống dự án cải tổ hưu trí của chính phủ Pháp, tại thành phố Lyon, ngày 23/03/2023. © Laurent Cipriani / AP
Nhật báo thiên tả Libération dành trang nhất và bài xã luận đề cập đến những cuộc biểu tình phản đối cải cách hưu trí. Hôm qua 23/03 là ngày thứ 9 diễn ra các cuộc biểu tình, và đã có rất nhiều người tham gia tại Paris cũng như ở nhiều thành phố khác trên toàn quốc. Theo số liệu của bộ Nội vụ, đã có 1,08 triệu người biểu tình trên khắp nước Pháp, bao gồm 119.000 người ở Paris, số liệu cao kỷ lục kể từ khi các cuộc biểu tình nổ ra. Thay vì lắng xuống, phong trào biểu tình dường như đang thu hút ngày càng đông đảo người tham gia, trong đó có nhiều thanh thiếu thiên. Nhưng sự bất bình của họ không chỉ nhắm vào cải cách này, mà chính tổng thống Macron giờ đây đã trở thành mục tiêu đả kích của công chúng.
Có mặt trong nhiều cuộc tuần hành trên khắp nước Pháp, các nhà báo của Libération cảm nhận thấy sự ác cảm mà người biểu tình dành cho ông Macron, một tuần sau khi chính phủ của thủ tướng Borne viện dẫn điều 49.3 của Hiến Pháp để thông qua dự luật tại Hạ Viện và một ngày sau cuộc trả lời phỏng vấn của tổng thống Macron trên truyền hình. Đối với nhiều khán giả, những phát biểu của chủ nhân điện Elysée đã làm cho bầu không khí xã hội căng thẳng thêm. Người dân cho rằng tổng thống đã tỏ ra kiêu căng, tự mãn, và họ dùng nhiều từ ngữ tiêu cực khác để nói về cảm nghĩ của mình dành cho ông Macron.
Một yếu tố khác khiến cho cuộc khủng hoảng trở nên trầm trọng hơn là việc cảnh sát đàn áp một cách thô bạo đoàn người biểu tình, và dường như chính phủ sẽ làm ngơ và không truy cứu trách nhiệm. Theo một cuộc thăm dò của Odoxa do Le Figaro công bố, 83% người dân Pháp cho rằng tình trạng bạo lực đã đi quá xa và 70% trong số này cho rằng chính phủ phải chịu trách nhiệm về tình trạng hỗn loạn nói trên. Các công đoàn đã thông báo sẽ tổ chức ngày biểu tình và đình công thứ 10 vào ngày 28/03 tới.
Cuộc trả lời truyền hình gây nhiều thất vọng của tổng thống Macron
Nhật báo thiên hữu Le Figaro cũng dành trang nhất cho cùng chủ đề khi chạy tựa "Những thách thức của Macron trước cuộc khủng hoảng ngày càng xấu đi". Tờ báo chú ý đến cuộc trả lời phỏng vấn trên truyền hình của tổng thống Macron đã không mang lại kết quả như ông mong muốn. Theo các cuộc thăm dò, đây là một trong những lần trả lời phỏng vấn tệ nhất của Emmanuel Macron, cùng với bài phát biểu hồi tháng 12/2018 giữa cuộc khủng hoảng "áo vàng".
Tổng thống Pháp đã không truyền tải được thông điệp của mình khi ông định nhấn mạnh đến tính thiết yếu của cuộc cải cách này. Các cuộc thăm dò cho thấy tổng thống đã trình bày rõ ràng, mạch lạc, nhưng ông thực sự không đáp ứng được kỳ vọng của người dân Pháp. 71% người được hỏi cho rằng tổng thống không thấu hiểu những mối bận tâm của họ, đồng thời ông cũng không lường được mức độ nghiêm trọng của tình hình hiện tại.
Pháp đẩy mạnh hỗ trợ quân sự cho Ukraine
Về tình hình ở Ukraine, nhật báo Le Monde đề cập đến việc Pháp đẩy nhanh viện trợ quân sự cho Kiev. Đây là một bước ngoặt của chiến tranh. Trong khi tình hình chiến sự dường như có dấu hiệu lắng xuống, khi các cuộc giao tranh giờ đây chủ yếu tập trung ở Donbass, đặc biệt là xung quanh các thị trấn Bakhmut, Avdiivka và Vuhledar, các đồng minh phương Tây của Kiev đang đẩy nhanh quá trình huấn luyện cho quân đội Ukraine, để họ có thể tiếp tục các cuộc phản công vào mùa xuân và mùa hè, khi điều kiện thời tiết một lần nữa trở nên thuận lợi cho các cuộc diễn tập.
Paris vừa gửi 150 binh sĩ của quân đội Pháp sang Ba Lan, tại một địa điểm không được nêu tên. Nhiệm vụ của họ là huấn luyện khoảng 600 binh sĩ Ukraine, tương đương với một tiểu đoàn, về kỹ thuật chiến đấu cơ bản. Bộ Quân lực Pháp cho biết : "Khóa huấn luyện sẽ bắt đầu vào tháng 4 và ban đầu sẽ dạy chiến đấu 4.000 người lính của bộ binh Ukraine".
Pháp cũng có ý định tăng cường việc đào tạo các binh sĩ sử dụng thiết bị quân sự của phương Tây. Kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu, đã có khoảng 1.000 binh sĩ Ukraine được tiếp nhận ở Pháp để học cách sử dụng các thiết bị được chuyển giao cho Kiev, như đại pháo Caesar, xe bọc thép AMX-10 RC, khẩu đội phòng không Crotale, và các bệ phóng tên lửa.
Trẻ em Ukraine mất tích khi đi trại hè
Vẫn ở Ukraine, Le Monde dành tranh nhất nói các trẻ em Ukraine bị mất tích sau khi đi trại hè. Việc di dời một cách bất hợp pháp những đứa trẻ Ukraine vào những khu vực do Nga kiểm soát hoặc thậm chí là sang hẳn lãnh thổ Nga đã khiến Tòa án Hình sự Quốc tế ra lệnh bắt giữ tổng thống Vladimir Putin. Dường như số trẻ bị di dời bất hợp pháp có thể lên tới hơn 16.000.
Chúng đã lặng lẽ biến mất giữa hỗn loạn chiến tranh. Vào một ngày, hàng trăm đứa trẻ ở vùng Kherson đã không trở về nhà. Các hiệu trưởng trường học đã thông báo với cha mẹ các bé rằng chúng sẽ tham gia một trại hè kéo dài hai tuần ở Crimea. Tuy nhiên, không có đứa trẻ nào trở về sau khi kỳ nghỉ kết thúc. Đây dường như là một chiến dịch lớn của Nga nhằm di dời và "Nga hóa" trẻ em Ukraine.
Đã có 17 đứa trẻ được tổ chức nhân đạo Save Ukraine cho hồi hương hôm 22/03. 15 em trong số đó đã được chuyển đi theo một kịch bản khá phổ biến. Chúng không bị di dời một cách thô bạo hay bị bắt cóc sau khi cha mẹ bị ám sát hoặc bắt giữ. Thay vào đó, chúng là nạn nhân của một hệ thống quỷ quyệt, thông qua việc trường học mời chúng tham gia trại hè và sau đó không trả các trẻ về với gia đình.
Đây là biện pháp Nga dùng để di chuyển trẻ em từ Kherson đến Crimea hôm 07/10/2022. Hiệu trưởng sẽ thông báo với phụ huynh rằng thời gian ở trại hè được kéo dài theo lệnh của chính quyền quân sự để bảo vệ những đứa trẻ do chiến sự đang diễn ra khốc liệt. Còn giám đốc trại hè có những lập luận rất khác, khi nói rằng bố mẹ những đứa trẻ này không cần chúng nữa, nên chúng không thể về nhà.
Genia, 15 tuổi, cho biết : "Họ nói với chúng cháu rằng cha mẹ không muốn chúng cháu ở Ukraine nữa. Họ cũng bắt chúng cháu phải đi học trường Nga, còn không có thể sẽ phải ngồi tù". Taya thì nói : "Chúng cháu phải tháo bỏ các biểu tượng liên quan đến Ukraine, chẳng hạn như lắc tay màu xanh và vàng, và chúng cháu phải hát quốc ca Nga mỗi ngày". Vitaly thì nghẹn ngào : "Khi cháu thấy bọn cháu chỉ được phát một tấm nệm và cái gối, cháu đã xin thêm một cái chăn và ga trải giường. Giám đốc trại hè lập tức quát cháu : "Này ! Đừng quên là chúng mày đến từ Ukraine ! Bố mẹ đã quên bọn mày rồi, nên bọn mày không được đòi hỏi gì ở đây cả !". Genia than thở : "Cháu sợ rằng mình sẽ phải ở lại Nga mãi mãi, vì nếu bố mẹ không đón bọn cháu trước khi năm học kết thúc, chúng cháu sẽ bị gửi đến trại trẻ mồ côi ở Nga".
Giám đốc của Save Ukraine, Mykola Kuleba, là quan chức thay mặt tổng thống Ukraine bảo vệ quyền lợi trẻ em, hiểu rất rõ quy trình khiến "trẻ mất tích". Sau khi tới trại hè, trại mồ côi là nơi xác nhận việc một đứa trẻ chính thức không còn cha mẹ. Sau đó, nhà nước có thể dễ dàng cấp quốc tịch Nga cho các bé - thủ tục này được đơn giản hóa sau khi sắc lệnh của tổng thống Vladimir Putin được chính thức thông qua hôm 30/03/2022. Ông Kuleba giải thích : "Khi một đứa trẻ thay đổi quốc tịch, chúng thường thay đổi họ tên và ngày sinh, và Ukraine sẽ không thể tìm thấy chúng nữa".
Pháp : Khủng hoảng sinh thái - chủ đề gây sốt ở vùng Deux-Sèvres
Về lĩnh vực môi trường, báo La Croix dành trang nhất và bài xã luận đề cập đến cuộc khủng hoảng sinh thái khiến con người phải đối mặt với những quyết định khó khăn. Hồ sơ "siêu lưu vực" đã khiến cuộc sống của người dân ở tỉnh Deux-Sèvres, miền tây nước Pháp, trở nên căng thẳng và mệt mỏi từ 5 năm qua. Mọi người có những hành động bột phát và bạo lực như phá hoại trang trại hay đổ phân ra đường. Mọi thứ dường như đã vượt ra ngoài tầm kiểm soát khi mọi người không còn muốn thảo luận với nhau. Vào cuối tuần này, dự kiến sẽ có hàng nghìn người biểu tình tại một số địa điểm trong khu vực nói trên.
Tuy nhiên, ban đầu, mọi thứ diễn ra tốt đẹp với một câu hỏi đơn giản : làm thế nào để duy trì nền nông nghiệp cạnh tranh khi các đợt hạn hán dự kiến sẽ gia tăng ? Một cuộc tham vấn dưới sự bảo trợ của tỉnh đã đi đến quyết định xây dựng 16 hồ chứa nước vào mùa hè năm 2018. Kể từ đó, tình hình trở nên xấu đi. Ngoài những bất đồng về kỹ thuật, còn có sự bất đồng về mặt tư tưởng : trong suy nghĩ của những người phản đối dự án nói trên, những hồ chứa nước này tượng trưng cho một sự ganh đua dư thừa và không cần thiết, là bằng chứng về sự mù quáng trong kinh doanh nông nghiệp.
Nhật báo công giáo nhận định rằng đây là một điều đáng tiếc, bởi thỏa thuận năm 2018 bao gồm các cam kết về sự phát triển của các hoạt động nông nghiệp, như việc chuyển sang làm nông nghiệp hữu cơ. Sự gia tăng về biến đổi khí hậu chắc chắn sẽ buộc các bên phải ngồi lại vào bàn thảo luận với nhau, bởi bạo lực sẽ không giải quyết được vấn đề gì.
Phan Minh