Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Quốc tế

05/04/2023

Hệ lụy chung quanh vụ Donald Trump bị truy tố

Tổng hợp

Donald Trump bị truy tố : Những hệ quả đối với việc ông ra ứng cử tổng thống năm 2024

Phan Minh, RFI, 05/04/2023

Sau khi cựu tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump chính thức bị công tố viên bang New York Alvin Bragg truy tố hình sự hôm 30/03/2023, câu hỏi đặt ra là điều này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến việc ứng cử tổng thống năm 2024 của ông ?! Trang mạng The Conversation ngày 31/03/2023 giải đáp một số câu hỏi. RFI xin giới thiệu.

trump1

Donald Trump lúc còn là tổng thống Mỹ họp báo tại Nhà Trắng ở Washington, Hoa Kỳ ngày 26/06/2020. Reuters - Carlos Barria

Đại bồi thẩm đoàn của Manhattan vừa truy tố cựu tổng thống Donald Trump. Những cáo buộc cụ thể chưa được công khai, nhưng chúng liên quan đến cuộc điều tra của công tố viên Alvin Bragg, thuộc cơ quan công tố Manhattan về việc ông Trump đã trả một số tiền lớn cho một nữ diễn viên phim khiêu dâm ngay trước cuộc bầu cử tổng thống năm 2016. 

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ, một tổng thống hoặc cựu tổng thống bị truy tố hình sự. 

Tuy nhiên, ông Trump có thể sẽ không từ bỏ chiến dịch tranh cử tổng thống, với hy vọng vào năm 2024 sẽ lấy lại vị trí mà ông đã mất hồi năm 2020 vào tay ông Joe Biden. 

Việc truy tố và phiên tòa đi kèm sẽ mang lại những hậu quả gì đối với chiến dịch tranh cử của Donald Trump và nếu ông đắc cử, thì sẽ tác động ra sao đối với nhiệm kỳ tổng thống 2024-2028 ? 

Hiến pháp Mỹ quy định như thế nào ? 

Điều II của Hiến pháp Hoa Kỳ đặt ra những yêu cầu rất rõ ràng đối với việc thực thi chức vụ tổng thống : tổng thống phải ít nhất 35 tuổi, đã cư trú tại Hoa Kỳ ít nhất 14 năm và là công dân Mỹ từ lúc sinh. 

Trước đây, trong các vụ án tương tự liên quan đến các thành viên Quốc Hội, Tối cao Pháp viện đã quyết định rằng các điều kiện được quy định trong Hiến pháp để tiếp cận chức vụ dân cử là những "điều kiện hiến định cao nhất" và không áp dụng thêm bất kỳ điều kiện nào trong mọi trường hợp. 

Do Hiến pháp không quy định là tổng thống phải không bị truy tố, kết án hoặc bỏ tù, nên một người bị truy tố hoặc bỏ tù vẫn có thể ra tranh cử và thậm chí có thể giữ chức vụ tổng thống. 

Đây là quy định pháp lý được áp dụng với Donald Trump : theo Hiến pháp, bản cáo trạng và khả năng ông bị xét xử sẽ không ngăn cản đương sự ra tranh cử và thậm chí là thực thi chức vụ tối cao. 

Mặc dù vậy, một bản cáo trạng hay việc bị tuyên án, chưa kể đến án tù, sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng thực hiện các chức năng của một tổng thống. Và Hiến pháp không đưa ra câu trả lời rõ ràng cho việc thực thi quyền lực đối với một lãnh đạo bị suy yếu như thế. 

Bộ Tư Pháp Mỹ quy định ra sao ? 

Một ứng cử viên tổng thống có thể bị buộc tội, truy tố và kết án bởi chính quyền ở bất kỳ bang nào trong số 50 bang của đất nước hoặc bởi chính quyền liên bang. Bản cáo trạng đối với một tội nhẹ cấp tiểu bang (vụ Trump/Daniels, thuộc thẩm quyền quận Manhattan, bang New York) ít nghiêm trọng hơn các cáo buộc ở cấp liên bang do bộ Tư Pháp đưa ra. Nhưng suy cho cùng, cảnh tượng một phiên tòa hình sự, dù được tổ chức tại tòa án tiểu bang hay liên bang, chắc chắn sẽ có tác động lớn đến chiến dịch tranh cử tổng thống của một ứng cử viên và sự tín nhiệm của ứng viên đó với tư cách là tổng thống nếu người đó được bầu. 

Tất cả các bị cáo được coi là vô tội cho đến khi được chứng minh là có tội. Nhưng nếu bị kết án, việc giam giữ — dù ở nhà tù tiểu bang hay nhà tù liên bang — rõ ràng sẽ dẫn đến những hạn chế về quyền tự do – làm suy yếu đáng kể khả năng lãnh đạo đất nước của tổng thống. 

Việc tổng thống sẽ khó có thể thực hiện nhiệm vụ của mình nếu ông bị truy tố hoặc kết án đã được nhấn mạnh trong một bản ghi nhớ do bộ Tư Pháp viết vào năm 2000. Bản ghi nhớ này dựa theo tinh thần một bản ghi nhớ trước đó, vào năm 1973, có tiêu đề "Khả năng tổng thống, phó tổng thống và các quan chức khác có thể bị truy tố hình sự liên bang khi đương chức". Bản ghi nhớ năm 1973, liên quan đến vụ Watergate, lúc tổng thống Richard Nixon bị điều tra vì vai trò của ông trong vụ bê bối nghe trộm, trong khi phó tổng thống Spiro Agnew bị đại bồi thẩm đoàn điều tra vì tội trốn thuế. 

Cả hai bản ghi nhớ này đều đề cập đến câu hỏi liệu theo Hiến pháp, một tổng thống đương nhiệm có thể bị buộc tội khi đang tại vị hay không. Cả hai văn bản đều kết luận rằng tổng thống không thể bị buộc tội. 

Nhưng một tổng thống bị buộc tội, bị kết án hoặc bị cả hai, trước khi nhậm chức, như Donald Trump thì sao ? 

Bản ghi nhớ năm 1973 và 2000 nhấn mạnh đến hậu quả của một bản cáo trạng đối với việc thực hiện nhiệm vụ của tổng thống, bản ghi nhớ năm 1973 sử dụng ngôn từ đặc biệt mạnh mẽ : "Cảnh tượng một tổng thống bị truy tố vẫn tìm cách thực hiện nhiệm vụ của mình với tư cách là lãnh đạo đất nước thực sự vượt ra ngoài sức tưởng tượng". 

Cụ thể, hai bản ghi nhớ nhận xét rằng một tổng thống đương nhiệm bị truy tố hình sự có thể dẫn đến "sự cản trở cụ thể và trực tiếp đối với việc thực hiện các nhiệm vụ chính thức của tổng thống", và một phiên tòa hình sự sẽ làm giảm đáng kể thời gian mà tổng thống sử dụng để giải quyết công việc nặng nề của mình, và một phiên tòa như vậy có thể dẫn đến việc nguyên thủ quốc gia bị bỏ tù. 

Một tổng thống bị cầm tù có thể thực hiện các nhiệm vụ thiết yếu của mình không ? 

Theo bản ghi nhớ năm 1973, "tổng thống có một vai trò mà không một ai có ai trò tương tự trong việc thực thi luật pháp, điều hành các mối quan hệ đối ngoại và bảo vệ quốc gia". 

Các chức năng thiết yếu này đòi hỏi tổng thống phải tham dự các cuộc họp, giữ liên lạc hoặc tham vấn với quân đội, các nhà lãnh đạo nước ngoài và các quan chức chính phủ ở Hoa Kỳ và nước ngoài. Điều này rất khó hình dung đối với một tổng thống ở đằng sau song sắt. Đây là lý do tại sao học giả về luật Hiến pháp Alexander Bickel nhận xét vào năm 1973 rằng "rõ ràng không thể thi hành chức vụ tổng thống trong tù". 

Ngoài ra, các tổng thống ngày nay thường xuyên đi công du trong nước và trên thế giới để gặp gỡ các quan chức địa phương và quốc tế, điều tra hậu quả của thiên tai trên lãnh thổ quốc gia, kỷ niệm những thành công lịch sử của đất nước và các sự kiện có tầm quan trọng quốc gia hoặc trao đổi trực tiếp với người dân và các nhóm đại diện cho họ về nhiều vấn đề khác nhau. Rõ ràng tất cả những điều này không thể được thực hiện bởi một tổng thống ở trong tù. 

Đồng thời, tổng thống phải có khả năng truy cập các thông tin mật và tham gia vào các cuộc họp trao đổi thông tin. Việc bị giam giữ sẽ khiến điều này trở nên đặc biệt khó khăn, nếu không muốn nói là không thể, vì những thông tin như vậy được lưu trữ và tham khảo trong một căn phòng được bảo đảm an ninh, chống mọi hình thức gián điệp bằng nhiều biện pháp khác nhau, bao gồm cả chặn sóng vô tuyến – điều mà các nhà tù không làm được. 

Do các chức năng và nhiệm vụ khác nhau của tổng thống, các bản ghi nhớ năm 1973 và 2000 kết luận rằng "tổng thống bị giam giữ sau khi bị kết án chắc chắn sẽ ngăn cản ngành hành pháp thực hiện các chức năng được Hiến Pháp giao". Tức là tổng thống sẽ không thể đảm nhiệm công việc của mình. 

Lãnh đạo đất nước từ nhà tù 

Điều gì sẽ xảy ra nếu bất chấp mọi chuyện, các công dân bầu ra một tổng thống bị buộc tội hoặc đang ở trong tù ? Đó không phải là điều trong trí tưởng tượng. Trong cuộc bầu cử tổng thống năm 1920, ứng cử viên Eugene Debs lúc bị giam trong tù, đã giành được gần một triệu phiếu bầu trong tổng số 26,2 triệu phiếu. 

Một trong những giải pháp cho tình huống này được nêu trong Tu chính án thứ 25, cho phép nội các của tổng thống tuyên bố rằng tổng thống "không thể thực hiện các quyền hạn và nhiệm vụ của mình". 

Tuy nhiên, hai bản ghi nhớ của bộ Tư Pháp lưu ý rằng những người soạn thảo Tu chính án thứ 25 chưa bao giờ dự tính hoặc đề cập đến việc "bị giam giữ" như một lý do cản trở thực hiện quyền hạn và nhiệm vụ của tổng thống, và việc thay thế tổng thống theo Tu chính án thứ 25 "sẽ không đủ trọng lượng mang tính thuyết phục đối với sự lựa chọn được cân nhắc kỹ lưỡng của những cử tri đã bầu ra người họ chọn làm tổng thống". 

Tất cả những điều này gợi lại câu nói nổi tiếng của thẩm phán Oliver Wendell Holmes (1841-1935), là thành viên của Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ từ năm 1902 đến 1932, về vai trò của Tòa án Tối cao : "Nếu đồng bào của tôi muốn xuống địa ngục, thì tôi sẽ giúp họ. Đó là công việc của tôi". 

Phản ánh này xuất phát từ một bức thư trong đó Holmes bày tỏ ý kiến của mình về đạo luật chống độc quyền Sherman (Sherman Antitrust Act). Cá nhân ông nhấn mạnh rằng đây là đạo luật hoang đường, tuy nhiên, thẩm phán Holmes cho biết sẵn sàng làm những gì cần thiết để đạo luật được thực thi vì nó phản ánh ý chí chung được thể hiện một cách dân chủ, liên quan đến quyền tự quyết của người dân. Sẽ có những suy nghĩ tương tự trong bối cảnh hiện nay : nếu người dân bầu ra một tổng thống bị cản trở bởi các biện pháp trừng phạt hình sự, thì đó cũng là kết quả của quyền tự quyết của công dân Hoa Kỳ. Điều này sẽ tạo ra một tình huống nan giải mà Hiến pháp chưa đưa ra giải pháp xử lý thỏa đáng.

Phan Minh

**********************

Truy t ông Trump : tin hay không tin vào nn tư pháp M ?

VOA, 05/04/2023

Mc dù đa s c tri M gc Vit c hai đng đu tin nn tư pháp M nhìn chung vn đc lp, công bng, nhưng riêng trong v truy t ông Trump, nhiu c tri Cng hòa cho rng có điu m ám trong khi các c tri Dân ch vn tin tưởng hoàn toàn, theo tìm hiu ca VOA.

trump2

Cu tng thng Donald Trump phát biu vi người ng h sau khi b truy t

Cu Tng thng Donald Trump b chánh bin lý Alvin Bragg phát lnh truy t hôm 30/3 v vic tr tin bt ming cho mt ngôi sao khiêu dâm trong giai đon tranh c hi năm 2016 thông qua lut sư ca ông là Michael Cohen. Đây là ln đu tiên trong lch s Hoa K, mt cu tng thng b truy t hình s.

V vic này đã làm dy lên nhiu li công kích nhm vào h thng tư pháp M t phía nhng người ng h ông Trump. Mt ng h viên gc Vit nhit thành ca Trump nói vi VOA rng trong v truy t này, cơ quan tư pháp New York th hin s thiên kiến, chuyên chế, đc tài như chế đ cng sn.

Cơ chế tam quyn phân lp vi nguyên tc nn tư pháp hot đng đc lp, không ai có th can thip, là mt trong nhng nn tng ct lõi ca nn dân ch nước M k t khi lp quc đến nay.

‘Có du hiu can thip

Là người đi theo Đng Cng hòa, ông Nguyn Tường Tun, vn chuyên dy k năng sng Chicago, Illinois, nói ông vn có nim tin vng mnh vào Hiến pháp M và tin rng h thng tư pháp M là đc lp, không b chi phi.

Nhưng ông ch ra trong v truy t ông Trump có mt vài du hiu cho thy có s can thip ca chính quyn (ca Đng Dân ch).

"Tôi mt nim tin vào vai trò ca đi bi thm đoàn. Nếu anh ngi đó mà bng chng ch cho anh thy nhng cái gì mà phía ông Bragg mun mà không cho thy toàn b bc tranh thì nếu đi bi thm đoàn quyết đnh sai thì cũng đúng thôi", ông Tun phân tích (16:35).

Quyết đnh truy t ông Trump là ca đi bi thm đoàn gm 12 người thuc nhiu thành phn khác nhau và tt c 12 thành viên này phi đng thun truy t sau khi nghe ông Alvin Bragg đưa ra các bng chng và nhân chng buc ti ông Trump.

Ông Tun đt nghi vn ti sao chánh bin lý Manhattan ch đưa ra 6 trong tng s hơn 300 email đ đi bi thm đoàn xem xét’. Trong khi đó ông Bob Costello, lut sư ông Michael Cohen, người ra khai chng chng li ông Trump, đã nói trong s nhng email đó, có nhng email nói rõ rng ông Trump không ch đo ông Cohen chi tin bt ming, thì không trình ra cho đi bi thm đoàn, ông Tun bc xúc.

Nhìn rng hơn, ông Tun đt vn đ chính quyn ca ông Joe Biden có du hiu can thip vào nhánh tư pháp. Ông dn chng là trong v bo lon Đin Capitol ngày 6/1 năm 2021 ca nhng người ng h ông Trump, trên thc tế cnh sát m ca cho h vào mà h li b xem là nhng người làm lon.

"C nhìn vào nhng vic làm ca B trưởng Tư pháp Merrick Garland s thy thôi. Khi khám nhà ông Trump thì n ào, tung hết lc lượng c như là đi bt quân gian nhưng đến khi khám nhà tng thng đương nhim thì êm đm nh nhàng", ông Tun ch ra đ chng minh rng B Tư pháp ‘đã b can thip.

Ông nhn mnh nhim v ca chánh bin lý không phi là truy t chuyn nh ca ông Trump mà là truy t các ti phm đ giúp cho đa phương ca ông được an toàn và ch ra trong thi gian vn đng cho chc chánh bin lý, ông Alvin Bragg tng ha là s truy t Trump bng mi cách đ kiếm phiếu ca c tri.

"H mun bi lông tìm vết đ kiếm chuyn vi ông Trump. Ti sao v vic đã trôi qua lâu ri trong khi không có tình tiết gì làm cho ti nng hơn mà li đi truy t ?" ông đt vn đ và cho rng v truy t này là âm mưu ca phe Dân ch mà ông cho là s đem li hu qu ln cho nn tư pháp M.

V phn mình, ông Tun tin là ông Trump không h hay biết vic Michael Cohen chi tin bt ming cho cô Stormy Daniels và ông Trump ký séc thanh toán cho ông Cohen ch vì nghĩ đó là chi phí pháp lý bình thường mà lut sư kêu ông tr thì ông tr thôi.

‘Không mang tính đng phái

Giáo sư Toán Nguyn Đình Minh Quc Houston, Texas, mt c tri Dân ch, nói vi VOA rng nhìn vic truy t dưới con mt đng phái là rt tr con.

"Nếu nói mt người Dân ch không công bng khi truy t mt người Cng hòa thì mt bin lý Cng hòa cũng không th đưa mt người Dân ch ra x hay sao ?" ông lp lun. "Không th mình đã làm sai mà người ta truy t mình thì li nói rng không được vì ông khác đng ca tôi.

Ông ch ra rng ông Trump ‘đã phm rt nhiu ti mà tri qua bao nhiêu cuc điu tra và lun ti vn được Đng Cng hòa che ch nên không b phế trut.

"Bây gi ông Trump có cơ hi chng minh là mình không có ti trước bi thm đoàn không mang tính đng phái được lut sư c hai bên Cng hòa và Dân ch la chn", ông Quc ch ra.

"Nhng hành đng ca ông ta làm nếu thc s là ông ta không có ti thì khi đưa ra tòa, tòa s xét x", ông nói.

Tr li câu hi liu đi bi thm đoàn có b ông Alvin Braggs thao túng hay không, ông Quc nhn mnh đ thông qua được quyết đnh truy t ông Trump, tt c 12 người trong đi bi thm đoàn ‘đu phi đng ý hết.

"Lut pháp đã quy đnh nếu công t viên có đ bng chng thì s triu tp đi bi thm đoàn đ xem xét. Điu đó áp dng cho tt c mi người t trước đến gi ch đâu có gì khác vi Trump đâu ?" ông lp lun.

Theo li ông thì khi chánh bin lý quyết đnh đưa trường hp ca ông Trump ra đi bi thm đoàn đ bàn truy t thì h phi có bng chng chc thng 100%. "Đó là lý do ti sao trước đây B Tư pháp liên bang không đưa Trump ra truy t vì không đ bng chng", v giáo sư toán này gii thích.

Ông phn bác li ý kiến cho rng chính quyn Tng thng Joe Biden can thip vào hot đng ca cơ quan t tng, cho rng đó là s ngược ngo.

"Ai là người đã đánh phá nn dân ch M ?" ông ch trích chính quyn Trump. "Ai là người buc Bill Barr (B trưởng Tư pháp dưới thi Trump) thc hin nhng mưu đ ca mình mt cách trng trn ?"

Khi được hi v lp lun phe Dân ch có đng cơ ngáng đường ông Trump đ ông không ra tranh c mt ln na, ông Quân ma mai : "Cá nhân tôi và nhiu người bên Dân ch còn cu mong cho Trump ra tranh c na là. Khi còn là tng thng ông ta kim soát tt c mi th còn thua hung h bây gi b phơi bày mi s xu xa như thế".

Do đó ông nói ông hoàn toàn tin tưởng vào tính đc lp ca h thng tư pháp M và kêu gi nếu ai cáo buc phe Dân ch can thip trong vic truy t ông Trump thì hãy trưng bng chng ra ch đng nói ming.

"Nếu ông Trump ra tòa mà được x trng án thì vn ra tranh c được mà", ông Quc lp lun. "Nếu tôi là ông Trump và tôi có đ bng chng chng t mình vô ti thì có gì mà s ?"

‘Bên nào cũng có lý’

Trao đi vi VOA t California, Lut sư Nguyn Quc Lân nói rng c hai phe ‘đu có lý như nhau và lp lun bên nào cũng đúng. "Đúng sai thế nào tùy quan đim người nhìn", ông nói.

Phân tích v đi bi thm đoàn, ông Lân nói mc dù không th coi thường nhưng ‘đó là mt nhóm nhng người dân thường đi theo s dn dt ca bin lý’.

"Anh mt mình mt ch, anh đưa nhân chng ra, trình bày chng c, không có ý kiến khác bit, không có ai cãi li, không có ý kiến ca bên bin h cho ông Trump nên cui cùng cho dù anh có bo h truy t ai thì h cũng truy t", v lut sư này phân tích, ý nhc đến chánh bin lý Alvin Bragg.

Cũng như ông Quân, lut sư Lân tin rng bên công t có cơ s vng mnh ‘đến mc chc thng thì mi đưa ra truy t vì nếu h thua thì danh tiếng ca h s b ném xung bùn.

Theo ông thì vic truy t ông Trump có tác dng tt vì nếu không làm s to ra n tượng rt xu là cu tng thng làm gì sai cũng không b pháp lut r ti trong khi dân thường đã b đi tù t đi nào ri.

Ngược li, nó cũng khiến mi người nghĩ là có th dùng lut pháp đ chèn ép đi th chính tr. "Đó là hu qu tiêu cc", ông phân tích.

"Khi mà truy t ai, người ta phi luôn cân nhc chuyn này có nghĩa là gì, nó gây n tượng như thế nào, mc dù lut pháp rt là công minh, lut là lut, trng là trng, đen là đen", ông nói.

Do đó, ông cho rng khi cân nhc hu qu thì có s phân bit đi x trong vic truy t và dn ra trường hp cu Tng thng Richard Nixon vi phm pháp lut trong v Watergate nhưng sau khi cân nhc thì ông đã t chc đ khi b truy t và sau đó được người kế nhim là ông Gerald Ford ân xá.

"Vic truy t mt tng thng gây n tượng không tt cho đt nước", v lut sư này nói.

Ông nói ‘không có bng chng chính quyn Biden hay Đng Dân ch tác đng lên v truy t này và bn thân ông vn tôn trng tính đc lp ca nn tư pháp M.

"Rõ ràng không ai trong chính quyn các cp, cho dù thuc Cng hòa hay Dân ch, có quyn ra lnh cho Alvin Bragg phi điu tra hay ngng điu tra v này. Ngay c Quc hi cũng không có quyn. Quc hi có th đt câu hi nhưng bin lý không có nghĩa v phi gii trình", ông ch ra.

"Tam quyn phân lp vn đm bo. Hành pháp và lp pháp không ai có th can thip vào công vic ca tư pháp", ông nói thêm.

V quan đim cá nhân, mc dù lut sư Nguyn Quc Lân nói ông ‘đng ý ngang nga vi lp lun ca c hai bên, nhưng 49% hướng v phía truy t, còn 51% hướng v phía không truy t.

"Lut pháp phi công bng nhưng v lâu dài phi xét v tác đng ca vic truy t", ông giãi bày.

Nguồn : VOA, 05/04/2023

*******************************

Ông Trump : n cha sau các cáo buc hình s là vic can thip vào hot đng tranh c

Reuters, VOA, 05/04/2023

Cu tng thng b truy t Donald Trump hôm 4/4 đ kích công t viên New York Alvin Bragg vì đã đưa ra các cáo buc hình s đi vi ông và cho rng ông là nn nhân ca s can thip vào bu c, nhưng ông không đưa ra bng chng, theo Reuters.

trump3

Ông Donald Trump phát biu ti khu ngh dưỡng Mar-a-Lago ca ông Palm Beach, bang Florida, ti ngày 4/4/2023.

"Tôi chưa bao gi nghĩ rng bt c điu gì như thế này li có th xy ra M", ông Trump nói vi nhng người ng h tp trung ti khu ngh dưỡng Mar-a-Lago ca ông Palm Beach, bang Florida. "Ti duy nht mà tôi đã phm phi là không s hãi bo v quc gia ca chúng ta trước nhng k tìm cách phá hoi đt nước".

Trước đó, ông Trump không nhn ti ti tòa án Manhattan đi vi 34 trng ti v làm sai lch h sơ kinh doanh, khi các công t viên cáo buc ông dàn xếp các khon thanh toán cho hai ph n trước cuc bu c năm 2016 đ ngăn chn vic công b thông tin v các cuc gp ân ái ca h vi ông.

Ông Trump, đang tranh c đ được là ng c viên tng thng ca đng Cng hòa vào năm 2024, vào ti th Ba 4/4 ti Florida đã có mt bài phát biu tương đi ngn, 25 phút, so vi các bài phát biu vn đng tranh c ca ông đôi khi có th kéo dài hai gi.

Tuy tung ra mt lot các li ch trích nhm vào các công t viên, song ông không kêu gi nhng người ng h mình t chc thêm các cuc biu tình. Và mc dù được cho là s sm quay li con đường vn đng tranh c, nhưng ông không đưa ra thông tin chi tiết nào v điu đó.

Ông Trump, 76 tui, người gp nhiu chuyn bun bc cá nhân, tuyên b rng ông b các đi th chính tr truy sát bng cách s dng h thng pháp lut chng li ông đ c gng ngăn ông giành li Nhà Trng vào năm 2024.

Ông Trump cáo buc công t viên Bragg ca qun ht Manhattan ra tay nhm vào ông "trước khi ông ta biết bt c điu gì v tôi". Ông nói thm phán trong v án, ông Juan Merchan, là "mt thm phán ghét Trump". Nhưng ông không đưa ra bt k bng chng nào đ chng minh cho tuyên b ca mình rng h đang thc hin các hành đng ca h nhm phá hoi vic tái tranh c ca ông vào Nhà Trng.

Tp trung trước mt ông trong mt phòng khiêu vũ có vin m vàng Mar-a-Lago là mt s người ng h ông Trump tích cc và hiếu chiến, bao gm các nhà lp pháp đng Cng hòa Marjorie Taylor Greene và Matt Gaetz, ph tá lâu năm Roger Stone, nhà sn xut gi Mike Lindell, cu đi s Hoa K Đc Richard Grenell và các con trai ca ông Trump là Donald Trump Jr. và Eric Trump.

Người ta không nhìn thy phu nhân ca ông Trump, bà Melania, trong phòng tic này.

(Reuters)

****************************

Ông Trump không nhn bt c ti nào trong 34 ti đi hình

AP, VOA, 05/04/2023

Mt ông Trump im lng và lnh lùng, mím môi th hin rõ s tc gin, bước vào phòng x án ngay trước 2g30 chiu không nói gì.

trump4

Ông Trump d kiến s tr li Palm Beach, Florida, nhà ca ông, Mar-a-Lago, vào ti ngày 4/4 đ đưa ra nhn xét.

Cu Tng thng Donald Trump ngày 4/4 đã không nhn ti đi vi 34 ti đi hình gi mo h sơ kinh doanh, theo hai quan chc thc thi pháp lut quen thuc vi vn đ này nói vi AP.

Li nhn ti hay không được đưa ra trong mt phiên th lý ngn gn ti phòng x án Lower Manhattan khi ông Trump phi đi mt vi lnh truy t ca đi bi thm đoàn phát sinh t khon tin bt ming cho mt din viên phim khiêu dâm trong chiến dch tranh c năm 2016 ca ông Trump.

Hai quan chc xác nhn li không nhn ti đã nói vi điu kin giu tên vi hãng tin AP vì các công t viên vn chưa công b cáo trng.

Vic ra tòa, mc dù v bn cht là th tc, nhưng là mt s tính toán đáng chú ý đi vi ông Trump sau nhiu năm điu tra v các giao dch cá nhân, kinh doanh và chính tr ca ông. V án đang din ra trong bi cnh không ch trong chiến dch tranh c ln th ba ca ông vào Tòa Bch c mà còn chng li các cuc điu tra khác Washington và Atlanta có th còn đưa ra nhiu cáo buc hơn na.

Mt ông Trump im lng và lnh lùng, mím môi th hin rõ s tc gin, bước vào phòng x án ngay trước 2 :30 chiu không nói gì. Vài phút trước đó, ông đã k li cm xúc ca mình trong thi gian thc, mô t tri nghim này là "K QUÁI" khi ông đi t Tháp Trump đến Lower Manhattan đ đi mt vi mt thm phán vi tư cách là cu tng thng đu tiên trong lch s Hoa K b truy t hình s.

Trong b vest sm màu đc trưng và cà vt đ, ông Trump quay li và vy tay chào đám đông bên ngoài tòa nhà trước khi vào bên trong đ ly du tay và tiến hành các th tc. Ông đến tòa án trong mt đoàn xe tám chiếc t Tháp Trump, bày t s tc gin ca mình theo thi gian thc đi vi quá trình này.

"Hướng đến Lower Manhattan, Tòa án", v cu tng thng lm li đã đăng trên nn tng Truth Social ca mình. "Có v K L, h sp BT TÔI. Không th tin điu này đang xy ra M. LÀM CHO NƯỚC M VĨ ĐI TR LI !".

Thm phán Juan Merchan ca phiên tòa đã phán quyết rng máy quay TV s không được phép vào phòng x án.

"Ông y mnh m và sn sàng", lut sư Joe Tacopina ca ông Trump nói vi Associated Press. Trước đó, ông Tacopina đã nói trong mt cuc phng vn trên truyn hình rng cu tng thng s không nhn ti vi ti danh nh hơn, ngay c khi điu đó có th gii quyết được v vic. Ông cũng nói rng ông không nghĩ v vic s được đưa ra trước bi thm đoàn.

Ông Trump, mt cu ngôi sao truyn hình thc tế, đã thi phng câu chuyn đó đ to li thế chính tr cho mình, nói rng ông đã huy đng được hơn 8 triu đô la trong nhng ngày k t khi b cáo buc v mt "truy lùng chính tr". Chiến dch tranh c ca ông đã đưa ra mt yêu cu gây qu có tiêu đ "Email cui cùng ca tôi trước khi b bt" và ông đã nhiu ln công kích chưởng lý qun Manhattan, kêu gi nhng người ng h phn đi và tuyên b mà không có bng chng rng thm phán ch ta v án "ghét tôi" - điu mà lut sư ca ông đã có nói là không đúng s tht.

Ông Trump d kiến s tr li Palm Beach, Florida, nhà ca ông, Mar-a-Lago, vào ti ngày 4/4 đ đưa ra nhn xét. Ít nht 500 người ng h ni bt đã được mi, vi mt s đng viên Cng hòa ng h ông Trump nht trong quc hi d kiến s tham d.

Vic b kết án s không ngăn ông Trump tranh c hoc đc c tng thng vào năm 2024.

Bên trong phòng x án Manhattan, các công t viên do chưởng lý New York, Alvin Bragg, mt đng viên Đng Dân ch, dn đu, d kiến s m niêm phong bn cáo trng do đi bi thm đoàn đưa ra vào tun trước. Đây là lúc ông Trump và các lut sư bào cha ca ông s có cái nhìn đu tiên v nhng cáo buc chính xác chng li ông.

Bn cáo trng bao gm nhiu cáo buc làm sai lch h sơ kinh doanh, bao gm ít nht mt ti nghiêm trng, hai người quen thuc vi vn đ này nói vi Associated Press vào tun trước.

Sau khi b buc ti, ông Trump d kiến s được nhà cm quyn tr t do vì các cáo buc chng li ông không yêu cu đt tin ti ngoi.

Cuc điu tra đang xem xét k lưỡng các khon thanh toán sáu con s được thc hin cho n din viên phim khiêu dâm Stormy Daniels và cu người mu Playboy Karen McDougal. C hai đu nói rng h có quan h tình dc vi ông Trump vn đã kết hôn nhiu năm trước khi ông tham gia chính trường. Ông Trump ph nhn vic có quan h tình dc vi hai người ph n và ph nhn mi hành vi sai trái liên quan đến các khon thanh toán.

Vic ra tòa din ra trong bi cnh an ninh nghiêm ngt New York, din ra hơn hai năm sau khi nhng người ng h ông Trump xông vào Đin Capitol ca Hoa K trong mt n lc tht bi nhm ngăn chn s chng nhn ca quc hi v chiến thng ca đng viên Đng Dân ch Joe Biden.

Ông Trump đã thách thc trước khi ra tòa. Ông đã s dng mng truyn thông xã hi ca mình đ phàn nàn rng ông s ra tòa mt khu vc có nhiu đng viên Đng Dân ch, tuyên b, "TÒA ÁN KANGAROO" và "ĐÂY KHÔNG PHI LÀ ĐIU NƯỚC M L RA LÀ NHƯ VY !". Ông và chiến dch tranh c ca ông đã nhiu ln tn công ông Bragg và thm chí còn giám sát cht ch các thành viên trong gia đình ông Bragg.

Mc dù vy, nhng cnh xung quanh Tháp Trump và tòa án nơi ông Trump s đng trước mt thm phán không có tình trng bt n ln. Cnh sát đã c gng ngăn cách nhng người biu tình ng h cu tng thng và nhng người phn đi ông bng cách tách bit h trong mt công viên gn tòa án bng hàng rào kim loi.

Dân biu Đng Cng hòa Georgia Marjorie Taylor Greene, mt trong nhng người ng h trung thành nht ca ông Trump ti Quc hi, đã t chc mt cuc biu tình ngn ti công viên, nhưng khung cnh hn lon đến mc khó có th nghe thy tiếng bà y trong đám đông phóng viên và người biu tình.

"Chúng tôi là đng ca hòa bình", bà Greene nói, cm ơn nhng người ng h ông Trump có mt. "Nhng người dân ch là nhng người cng sn".

Dân biu Cng hòa New York George Santos cũng th hin tình đoàn kết vi ông Trump, nói rng : "Tôi mun ng h tng thng".

"Tôi nghĩ đây là điu chưa tng có và đó là mt ngày ti t đi vi nn dân ch", ông Santos nói, đng thi gi ý rng các công t viên trong tương lai có th nhm vào ông Biden và các tng thng khác bng các v án khác, điu này "làm gim giá tr ca h thng tư pháp".

Kh năng ca New York trong vic thc hin các th tc t tng ti tòa án mt cách an toàn và không có kch tính trong mt v án liên quan đến mt cu tng thng gây chia r có th là mt trường hp th nghim quan trng khi các công t viên Atlanta và Washington. Hai nơi này cũng đang tiến hành các cuc điu tra riêng ca h v ông Trump, và cũng có th dn đến các cáo buc. Nhng cuc điu tra đó liên quan đến n lc hy b kết qu bu c năm 2020 cũng như kh năng x lý sai các tài liu mt ti Mar-a-Lago.

(AP)

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Phan Minh, VOA tiếng Việt, Reuters, AP
Read 437 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)