Nước Pháp tổ chức Quốc Khánh trong bầu không khí ảm đạm
Ngày Quốc Khánh và các hoạt động đi kèm là chủ đề được các tờ báo Pháp quan tâm nhất hôm nay 14/07/2023.
Biểu diễn máy bay trong lễ diễu binh mừng Quốc khánh Pháp 14/07/2023, tại Paris, Pháp. Reuters – Gonzalo Fuentes
Tờ Le Figaro dành bài xã luận nói về việc Pháp tổ chức Quốc Khánh năm nay trong bầu không khí hết sức ảm đạm. Đèn lồng không được thắp sáng, vì đây sẽ là ngày hội trong tình trạng giới nghiêm. Ở nhiều thành phố của Pháp, trẻ em sẽ không lóa mắt bởi ánh đèn đêm, các lễ hội sẽ không được tổ chức trên những quảng trường. Xe buýt không chạy và người dân đóng cửa ngồi trong nhà. Dường như đây là không khí của ngày Quốc Khánh Pháp năm nay. Giờ đây, cảnh sát đi tuần trên toàn quốc, lính cứu hỏa trong tình trạng báo động, còn các thị trưởng thì cảm thấy bất an. Đó có thể là do bối cảnh nhạy cảm hiện tại sau những vụ bạo loạn vừa qua và bởi thận trọng là mẹ đẻ của an toàn.
Nhật báo thiên hữu đồng tình với những biện pháp được áp dụng để tránh xảy ra các vụ đụng độ mới, nhưng đặt câu hỏi về thời đại con người đang sống. Khi Hoa Kỳ dựng hàng loạt rào chắn vào ngày 04/07, hay đường phố ở Tây Ban Nha vắng tanh vào ngày 12/10, thì dường như đây là dấu hiệu đáng lo ngại của những quốc gia không thể tổ chức ngày hội của mình một cách an toàn, những quốc gia buộc phải "nhắm mắt" với lịch sử của chính mình.
Người dân sẽ phải tự an ủi với việc xem quân đội diễu binh, hay bày tỏ lòng biết ơn đối với những người lính Pháp sẵn sàng hy sinh mạng sống để bảo vệ đất nước.
Việc tổng thống Macron không phát biểu không phải là điều đáng chú ý, bởi tổng thống Pháp không có nghĩa vụ phải trả lời báo giới vào hôm nay. Tuy nhiên, Le Figaro tỏ ra ngạc nhiên trước sự im lặng của chủ nhân điện Elysée trong bối cảnh hiện nay. Dường như Emmanuel Macron vẫn không muốn đề cập đến số liệu thống kê về các cuộc bạo loạn vừa qua. Ông Macron dường như không lường trước được điều mà rất nhiều người như các chuyên gia hay các nhà phân tích, từ 20 năm qua đã dự báo trước những thảm họa này. Chính phủ vẫn khăng khăng nói rằng những vụ nói trên không dính líu gì đến vấn đề nhập cư. Le Figaro nhận định rằng chính việc từ chối nhìn vào sự thật mới là điều không thể lường trước.
Nhà văn Milan Kundera từng viết "con người là kẻ đi trong sương mù" và Emmanuel Macron thì vẫn không muốn nhìn vào sự thật.
Vai trò của "chính trị" trong các cuộc bạo loạn
Trang nhất và bài xã luận của tờ Libération quan tâm đến việc "đẩy nhanh tái thiết" sau các cuộc bạo loạn vừa qua. Hơn 750 tòa nhà công sở đã bị tấn công, phá hủy hoặc đốt cháy trong các sự kiện diễn ra từ ngày 27/06 đến ngày 05/07 sau cái chết của thiếu niên Nahel. Hai tuần sau, các thư viện, trường học hay thậm chí các trung tâm xã hội đã trở nên vô cùng thiếu thốn đối với những đối tượng thường rất cần chúng ở những khu vực đang gặp nhiều khó khăn. Bây giờ mọi người phải "tùy cơ ứng biến" để duy trì những cơ sở giảng dạy, làm việc hay đơn giản là những cơ sở thiết yếu phục vụ cuộc sống. Ngoài ra, một dự luật "liên quan đến việc đẩy nhanh tái thiết" đã được chính phủ thảo luận vào hôm qua. Văn bản sẽ được đệ trình lên Thượng Viện, sau đó là Hạ Viện vào tuần tới.
Nhưng điều khiến nhật báo thiên tả băn khoăn là tại sao các tòa nhà công sở lại hay bị tấn công đến vậy ? Tại sao giới trẻ lại tấn công những gì được tạo ra để phục vụ cho họ ? Ở những thành phố bị ảnh hưởng nặng nề nhất, chính quyền địa phương đang tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến thảm kịch này. Libération cho rằng cần phải loại bỏ ý nghĩ rằng những kẻ bạo loạn không hiểu và chỉ lo bảo vệ lợi ích của chính họ, rằng hành động của họ là "mù quáng", là "man rợ" trong giai đoạn "phi văn minh hóa". Nhật báo thiên tả nhận định rằng "chính trị" đứng đằng sau tất cả những sự cố này. Khi nghiệp đoàn nông nghiệp FNSEA phóng hỏa một sở thuế, mục đích của họ là nhắm tới Nhà nước. Khi những người theo phong trào "Áo Vàng" đốt cháy trụ sở của chủ tịch tỉnh, thì đó cũng nhằm mục đích chính trị. Vậy khi giới trẻ phá hủy những gì thuộc về họ thì cần phải hiểu rằng họ bị bế tắc trong cuộc sống. Và mọi người phải nhận thấy rằng chỉ có những biện pháp chính trị mới có thể cải thiện tình trạng bất ổn này.
Vai trò của thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi
Nhật báo Le Monde dành trang nhất về vai trò của thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi khi ông được tổng thống Macron mời đến dự lễ duyệt binh nhân ngày Quốc Khánh Pháp. Từng bị ghẻ lạnh và gạt ra bên lề, giờ đây, thủ tướng Modi được tôn vinh ở Washington, được tán dương ở Paris. Ngoài vai trò là đối tác thiết yếu của các lãnh đạo phương Tây và các nước Nam bán cầu, ông còn có khả năng đối thoại với Nga cũng như với Nhật Bản hoặc Saudi Arabia. Là khách mời danh dự trong buổi lễ ngày 14/07, trong đó 250 binh sĩ Ấn Độ tham gia diễu binh trên đại lộ Champs-Elysées, ông Narendra Modi đã đi một chặng đường dài. Trước đây bị tố cáo đồng lõa trong các cuộc tàn sát người Hồi giáo tại bang Gujarat vào năm 2002 khiến hơn một nghìn người chết, ông từng bị cấm nhập cảnh vào Hoa Kỳ trong vòng 10 năm.
Ấn Độ, trong một thời gian dài là quốc gia đi đầu trong phong trào không liên kết, đã phát triển dưới sự lãnh đạo của ông Modi một khái niệm độc đáo về ngoại giao "đa liên kết", cho phép nước này tái khẳng định sự độc lập chiến lược và mở rộng phạm vi ảnh hưởng. New Delhi vẫn là một đối tác quan trọng của Nga - nước mà họ vẫn phụ thuộc 50% công nghệ quốc phòng, đồng thời mua dầu thô và khí đốt với giá rất rẻ kể từ khi Nga tiến hành chiến tranh ở Ukraine. Mặc dù vậy, Ấn Độ ngày càng xích lại gần Hoa Kỳ, do Washington coi New Delhi là đối trọng lý tưởng đối với sự trỗi dậy của chế độ Bắc Kinh.
Ấn Độ cũng có thể tự hào về những kết quả kinh tế cho phép nước này ngày càng có ảnh hưởng trên trường quốc tế với triển vọng tăng trưởng 5,9% vào năm 2023, một trong những mức tăng trưởng cao nhất thế giới. Ấn Độ giờ đây là nền kinh tế lớn thứ năm trên thế giới sau khi tận dụng cơ hội các nhà đầu tư nước ngoài quay lưng lại với Trung Quốc và đa dạng hóa chuỗi sản xuất của mình. Dự kiến, nền kinh tế của Ấn Độ sẽ vượt qua Nhật Bản và Đức từ nay đến năm 2028, nhưng nước này vẫn là nơi mà 229 triệu người sống dưới mức nghèo khổ, theo Liên Hiệp Quốc.
Mới bị cách chức, tướng Ivan Popov là ai ?
Tờ Libération quan tâm đến Ivan Popov, viên tướng Nga mới bị cách chức do chỉ trích cấp trên. Vào thời điểm quân đội Ukraine đang phản công một cách chật vật, từng bước đẩy lùi quân chiếm đóng, quân đội Nga cũng đang hứng chịu tổn thất nặng nề ở trên bộ, và tiếp tục lục đục nội bộ. Vào tối 12/07, thiếu tướng Ivan Popov, tư lệnh tập đoàn quân 58, một trong những đơn vị quan trọng nhất của quân đội Nga, đã công khai chỉ trích cấp trên của mình.
Trong một tin nhắn âm thanh dài bốn phút, người đàn ông 48 tuổi với biệt danh "Spartak" nói với cấp dưới của mình như sau : "Tôi phải im lặng hoặc trở thành một kẻ hèn nhát và nói những gì họ muốn nghe. Tôi không thể nói dối nhân danh mọi người, những người đã hy sinh trên chiến trường".
Ông Popov nói rằng đã yêu cầu cấp trên của mình luân chuyển các đơn vị tiền tuyến, những đơn vị đang chịu thương vong nặng nề do thiếu hệ thống trinh sát và pháo phản công. "Các nhà lãnh đạo cấp cao hẳn đã coi tôi là một mối nguy hiểm nhất định, và chỉ trong vòng một ngày, đã soạn ra lệnh từ bộ trưởng Quốc Phòng và cách chức tôi".
Từ hôm 11/07, một kênh Telegram liên kết với nhóm Wagner có tên là "Grey Zone", đã đưa tin về cuộc tranh cãi một ngày trước đó giữa tổng tham mưu trưởng quân đội Valery Gerasimov và thiếu tướng Ivan Popov. Ông Popov khăng khăng đòi luân chuyển các đơn vị bị thương vong nặng nề sau khi có mặt trên chiến tuyến quá lâu và đe dọa sẽ báo cáo trực tiếp với tổng thống Vladimir Putin, dường như không biết gì về tình hình thảm khốc trên thực địa.
Gerasimov được cho là đã cáo buộc ông Popov làm trầm trọng hóa vấn đề. Sau đó, vẫn hôm 11/07, một tên lửa Storm Shadow đã rơi xuống khách sạn Diuna ở Berdiansk, nơi có sở chỉ huy của tập đoàn quân 58, giết chết tướng Oleg Tsokov. Nhưng ông Tsokov dường như tình cờ có mặt trong khách sạn vào thời điểm đó. Các blog quân sự Nga cho biết rằng mục tiêu thực sự là tướng Popov và đây là cách bộ chỉ huy cấp cao loại bỏ những "kẻ dư thừa" bằng cách cung cấp tọa độ của sở chỉ huy cho quân đội Ukraine.
Nạn đói trên thế giới vẫn hoành hành
Trang nhất của Le Monde đề cập đến nạn đói trên thế giới chưa có dấu hiệu thuyên giảm. Bức tranh về nạn đói trên thế giới có nhiều màu sắc khác nhau. Theo báo cáo của Liên Hiệp Quốc về an ninh lương thực thế giới, được công bố hôm 12/07, sau 6 năm liên tục gia tăng, nạn đói và tỷ lệ mất an ninh lương thực không tăng trên toàn cầu vào năm 2022, nhưng vẫn ở mức rất cao, cao hơn nhiều so với thời kỳ trước đại dịch Covid-19. Vào năm 2022, 9,2% dân số thế giới (735 triệu người) bị đói triền miên, tức là không được tiếp cận đủ lương thực để có một cuộc sống bình thường (so với 7,9% vào năm 2019). Ngoài ra, có đến 2,4 tỷ người, tương đương 29,6% dân số thế giới, không được ăn uống đầy đủ dinh dưỡng.
Phan Minh