Nga tập trận bắn tên lửa chống hạm ở Biển Đen
Thanh Hà, RFI, 22/07/2023
Liên Hiệp Quốc báo động nguy cơ leo thang chiến tranh
Moskva thông báo huy động tên lửa chống hạm tập trận tại khu vực tây bắc Biển Đen và đe dọa mọi tàu bè cập cảng Ukraine trong vùng biển này, kể cả tàu dân sự. Phát biểu trước Hội Đồng Bảo An, hôm 21/07/2023, phó tổng thư ký Liên Hiệp Quốc báo động nguy cơ chiến tranh lan rộng vì một "sự cố quân sự".
Cuộc tập trận tại Biển Đen hôm 21/07/2023. Ảnh do bộ quốc phòng Nga cung cấp (Russian Defense Ministry Press Service via AP) AP
Theo AFP, phó tổng thư lý Liên Hiệp Quốc, bà Rosemary DiCarlo, nhấn mạnh "đe dọa nhắm cả vào tàu dân sự ở Biển Đen là điều không thể chấp nhận được (…) bằng mọi giá cần tránh để xảy ra nguy cơ xung đột lan rộng vì đáp trả một sự cố quân sự ở Biển Đen, sự cố đó có thể do cố ý hay vô tình", bởi vì kịch bản chiến tranh leo thang sẽ là "một tai họa đối với tất cả chúng ta". Lời lẽ cứng rắn này được đưa ra vào lúc bộ quốc phòng Nga thông báo bắt đầu tập trận tại Biển Đen và huy động "tên lửa chống hạm" trong các bài tập phá hủy một mục tiêu.
Thỏa thuận ngũ cốc Ukraine : Kiev trông cậy nhiều vào Thổ Nhĩ Kỳ
Căng thẳng chung quanh vùng biển này đã dấy lên từ đầu tuần khi Moskva tuyên bố rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc Ukraine, rồi dọa xem tất cả các tàu bè cập các bến cảng Ukraine là những mục tiêu tiềm tàng, xem đó có thể là những tàu chở trang thiết bị quân sự. Để đáp trả, Kiev cũng đã đưa ra lời đe dọa "tương tự" nhắm vào tàu thuyền giao dịch với Nga ở Biển Đen.
Cũng liên quan đến hành lang ngũ cốc Ukraine, tổng thống Volodymyr Zelensky tối 21/07 đã có cuộc điện đàm với tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ. Ông Recep Tayyip Erdogan là người đỡ đầu thỏa thuận cho phép Ukraine xuất khẩu nông phẩm từ tháng 07/2022 dưới sự bảo trợ của Liên Hiệp Quốc, tránh để nổ ra một cuộc khủng hoảng lương thực cho thế giới. Kiev cho biết đã kêu gọi Ankara "phối hợp nỗ lực để tiếp tục thực thi các điều khoản trong thỏa thuận ngũ cốc".
Thanh Hà
***********************
Chiến tranh Ukraine : Biển Đen lại trở thành điểm nóng của cuộc xung đột
Trọng Nghĩa, RFI, 21/07/2023
Kể từ hôm nay, 21/07/2023, mọi con tàu trên Biển Đen hướng đến các cảng tại Nga hay các vùng lãnh thổ Ukraine bị Nga chiếm đóng đều bị Kiev coi là có khả năng chuyên chở hàng quân sự và có thể bị tấn công. Hôm qua, Moskva cũng ra một cảnh báo tương tự, nhưng nhắm vào tàu thuyền hướng đến các cảng Ukraine. Các quyết định nói trên là dấu hiệu mới nhất về nguy cơ Biển Đen biến thành một mặt trận mới trong cuộc chiến tranh Ukraine.
Tàu chiến của Nga tại Biển Đen. Ảnh do bộ Quốc Phòng Nga cung cấp ngày 21/07/2023. via Reuters – Russian Defence Ministry
Trong thông cáo, bộ Quốc Phòng Nga hôm 19/07 đã đồng hóa mọi tàu thuyền đi đến các cảng Ukraine với các tàu quân sự và xem các nước chủ tàu là bên tham chiến bên cạnh Ukraine. Hàm ý của quyết định trên là kể từ nay mọi loại tàu thuyền của Ukraine và những nước khác khi tới các cảng Ukraine ở Biển Đen đều có thể bị Nga tấn công
Đối với Hoa Kỳ, quyết định của Nga rất nguy hiểm vì cho phép Moskva mở rộng "mục tiêu (tấn công) nhắm luôn cả vào tàu dân sự" để rồi "đổ lỗi cho Ukraine". Khi tố cáo như trên, Adam Hodge, phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, dựa vào các thông tin tình báo vừa được giải mật, theo đó Nga đã cài thêm thủy lôi ở lối ra vào các cảng Ukraine.
Để trả đũa, Ukraine cũng tuyên bố sẽ coi các tàu ở Biển Đen đi tới Nga là "tàu quân sự", đồng thời yêu cầu thành lập "các đội tuần tra quân sự" trên biển đặt dưới quyền bảo trợ của Liên Hiệp Quốc và đặc biệt là với sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ, để tiếp tục công việc xuất khẩu ngũ cốc qua Biển Đen.
Ngành bảo hiểm rút lui
Tuy nhiên tình hình căng thẳng đã bắt đầu phát sinh tác hại. Theo hãng tin Pháp AFP, ông Frédéric Denefle, tổng giám đốc tập đoàn Garex, chuyên bảo hiểm các rủi ro liên quan đến các cuộc xung đột, hiện thời "không còn chủ tàu nào sẵn sàng đến Biển Đen".
Trong bối cảnh hiện nay, tương tự như các công ty bảo hiểm khác, Garex đã đình chỉ các hợp đồng bảo hiểm rủi ro cho vùng Biển Đen, cụ thể là đến ba cảng vốn nằm trong hành lang an toàn của thỏa thuận trước đây là Odessa, Chornomorsk và Yuzni.
Các cảng Ukraine quanh Biển Đen bị đánh phá
Nga không chỉ nhằm vào tàu thuyền trên biển mà còn liên tục đánh phá các hải cảng chính của Ukraine nhìn ra Biển Đen, đặc biệt là Odessa, cảng quan trọng của Ukraine.
Theo chính quyền Kiev, chỉ riêng tại Chornomorsk, đã có hơn 60.000 tấn ngũ cốc đã bị tên lửa Nga phá hủy, trong lúc phải cần đến "ít nhất một năm để sửa chữa hoàn toàn các cơ sở hạ tầng bị hư hại". Odessa cũng bị tấn công dữ dội bốn đêm liên tiếp
Nếu Ukraine cáo buộc Nga tấn công và phá hủy các "kho chứa ngũ cốc và cơ sở hạ tầng cảng", cũng như các khu dân cư, thì ngược lại, Moskva khẳng định chỉ nhắm vào các cơ sở quân sự, các kho nhiên liệu và đạn dược…
Dẫu sao thì hậu quả của các cuộc tấn công vào các hải cảng Ukraine và các mối đe dọa xung đột bùng lên ngay trên Biển Đen đang đẩy giá lúa mì lên cao.
Theo ghi nhận của AFP, hôm 19/07, giá lúa mì đã tăng thêm 8% trên thị trường Châu Âu. Hai ngày trước đó, thị trường vẫn bình ổn, bất chấp sự kiện Nga rút ra khỏi thỏa thuận Biển Đen. Thế nhưng, các vụ tấn công vào Odessa và Chornomorsk đã làm thay đổi tình hình.
Trọng Nghĩa
*************************
Nga tập trận phóng tên lửa chống hạm trên Biển Đen
Trọng Nghĩa, RFI, 21/07/2023
Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng sau những lời đe dọa tấn công vào tàu hướng đến các cảng của Ukraine, Moskva sáng 21/07/2023 loan báo một cuộc "tập trận" đã được lực lượng Nga tiến hành ở vùng tây bắc Biển Đen, với tên lửa chống hạm đã được khai hỏa để bắn hạ một mục tiêu trên biển.
Cuộc tập trận tại Biển Đen hôm 21/07/2023. Ảnh do Bộ quốc phòng Nga cung cấp. via Reuters – Russian Defence Ministry
Trong thông báo Bộ quốc phòng Nga khẳng định: "Dữ liệu đo đạc từ xa và video giám sát từ drone trên không đã xác nhận thành công của cuộc tập trận. Tàu mục tiêu đã bị cuộc tấn công bằng tên lửa phá hủy". Thông báo cũng nói thêm là lực lượng không quân của hạm đội Nga, cùng với các chiến hạm, đã "thực hiện các hành động nhằm cô lập khu vực tạm thời cấm tàu bè qua lại" và "chặn bắt tàu".
Ngày 19/07 Moskva cho biết kể từ ngày 20/07, mọi tàu đi qua Biển Đen để đến Ukraine bị coi là phương tiện có khả năng vận chuyển hàng quân sự và các quốc gia chủ nhân của tàu là bên tham chiến. Moskva còn nói rõ là "một số khu vực ở phía tây bắc và đông nam của vùng biển quốc tế ở Biển Đen đã được xem là tạm thời không an toàn cho việc qua lại".
Ukraine cũng đe dọa tàu đến các cảng của Nga
Chính quyền Ukraine đã phản ứng và tuyên bố rằng kể từ ngày 21/07, Kiev cũng coi bất kỳ con tàu nào ở Biển Đen hướng đến các cảng hoặc lãnh thổ bị chiếm đóng của Nga là phương tiện có khả năng chở hàng quân sự.
Căng thẳng đã gia tăng trở lại trên Biển Đen kể từ khi Nga hủy bỏ thỏa thuận về xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine, vốn rất quan trọng đối với lương thực thế giới. Thỏa thuận này, được đàm phán dưới sự bảo trợ của Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hiệp Quốc, cho phép các tàu chở ngũ cốc rời các cảng Ukraine thông qua các hành lang hàng hải được bảo vệ.