Chiến dịch phản công của Ukraine chỉ gặp khó khăn hay đã thất bại ?
Anh Vũ, RFI, 20/12/2023
Nga đang gia tăng các cuộc tấn công dọc theo chiến tuyến và dường như sắp đột phá được ở một số nơi. Nếu như khó khăn của Ukraine là có thật ở đầu mùa đông, thì quân đội Nga cũng chỉ có nguồn lực hạn chế. RFI giới thiệu các nhận định phân tích của chuyên gia về những khó khăn của Ukraine trên chiến trường.
Một binh sĩ Ukraine tại Avdiivka (Donetsk), một mặt trận khốc liệt trong cuộc chiến chống Nga. Ảnh tư liệu ngày 25/04/2023. AP - LIBKOS
Tại Avdiivka, quân Nga đang tiến lên, tương tự như ở vùng Zaporizhia. Tuy nhiên, Ukraine đã tập trung nỗ lực ở đó để phản công. Ở bên kia Dnieper, viễn cảnh của những người lính Ukraine đã vượt qua sông "có vẻ rất mong manh", CNN ghi nhận hôm Chủ nhật 17/12.
Kênh truyền hình Mỹ không phải là kênh duy nhất vẽ bức tranh đen tối cho Ukraine. Chuẩn tướng Ukraine Oleksandr Tarnavsky thừa nhận khi được hãng tin Reuters phỏng vấn hôm thứ Hai 18/12 : "Chúng tôi đang rất thiếu đạn dược và chúng tôi buộc phải chuyển sang thế phòng thủ ở một số khu vực nhất định".
Trong các sĩ quan cấp cao nhất của quân đội Ukraine, tâm trạng không hề vui vẻ. Vào đầu tháng 11, Valeriy Zalouzhny, tổng tham trưởng quân đội Ukraine, đã xác nhận trong một cuộc phỏng vấn với The Economist rằng cuộc chiến chống Nga đang "đi vào bế tắc". Phát ngôn này đã bị tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phản bác. Tuy nhiên, sau đó ông cũng đã thừa nhận thành công của các hoạt động quân sự phụ thuộc rất nhiều vào sự hỗ trợ của phương Tây. New York Times nhấn mạnh, sự hỗ trợ đang mất dần động lực, ở Washington cũng như Bruxelles.
Glen Grant, nhà phân tích cấp cao tại Tổ chức An ninh Baltic (Baltic Security Foundation), chuyên gia về các vấn đề quân sự Nga, tóm tắt : "Trên thực địa, hiện tại rất khó khăn, vì Nga đang đưa quân ồ ạt iên tục để áp đảo lực lượng Ukraine".
Hệ quả là : "Quân Ukraine đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc giữ Avdiivka, một thành phố quan trọng vì nằm ở ngoại vi Donetsk. Họ có thể sẽ mất Mariïnka, nằm xa hơn về phía nam một chút. Họ đang phải hứng chịu cuộc tấn công lớn ở xung quanh thành phố Robotyne, một trong những khu vực chính mà quân Ukraine đã chiếm lại trong vùng Zaporizhia kể từ khi bắt đầu cuộc phản công", ông Huseyn Aliyev, chuyên gia về cuộc chiến ở Ukraine tại Đại học Glasgow, Scotland, nhận định.
Đó là chưa kể các cuộc giao tranh dữ dội đang tiếp diễn để giành quyền kiểm soát Bakhmut và các cuộc tấn công của Nga thậm chí còn được tiến hành xa hơn về phía bắc của tiền tuyến, hướng tới Kupiansk, ở vùng Luhansk.
Tất nhiên, chúng ta phải "cẩn thận với những thông tin sai lệch của Nga đang tìm cách tô đen bức tranh hơn nữa đối với Ukraine", Glen Grant cảnh báo. Thật vậy, những người tuyên truyền ủng hộ điện Kremlin hiện đang đẩy mạnh tung tin chiến thắng trên Telegram, và thậm chí còn tạo ra các tài khoản giả về những người lính Ukraine "kêu ca" về những khó khăn khi chiến đấu chống lại kẻ thù được mô tả mạnh hơn họ nhiều.
Ngay cả những tuyên bố của chính quyền Ukraine cũng phải được tiếp nhận một cách thận trọng. Những tuyên bố như vậy có thể được cố ý đưa ra gây ấn tượng "để thuyết phục phương Tây về tầm quan trọng của việc tiếp tục hỗ trợ cho họ", Sim Tack, nhà phân tích quân sự của Force Analysis, một công ty theo dõi sát xung đột, nhấn mạnh.
Ngoài sự cường điệu của một số người, "động lực nhìn chung của các trận chiến chắc chắn đang ở về phía người Nga vào lúc này", ông Huseyn Aliyev khẳng định.
Chờ viện trợ Phương Tây
Trận chiến giành Avdiivka minh họa rõ ràng những khác biệt trong cách diễn giải. Đối với một số người, bước tiến của Nga là một thất bại nghiêm trọng với Kiev. Huseyn Aliyev giải thích : "Avdiivka là một tiền đồn quý gia cho pháo binh Ukraine để oanh kích Donetsk và gây áp lực liên tục lên hệ thống phòng thủ của Nga". Nếu lực lượng Ukraine buộc phải rút lui, điều này sẽ giải tỏa áp lực lên quân Nga để họ có thể tái triển khai ở những nơi khác trên mặt trận.
Đối với những người khác, cái giá về nhân lực và vật lực mà người Nga phải trả để vượt qua Avdiivka là rất – thậm chí là quá – cao. Chuyên gia Sim Tack lưu ý : "Theo ước tính của Mỹ, Nga đã mất số quân tương đương với cả một sư đoàn, tức là khoảng 10.000 quân và trang thiết bị của họ". Còn ông Glen Grant đặt câu hỏi : "Điều gì quan trọng hơn : lùi một chút hay gây tổn thất rất nặng nề cho kẻ thù ?"
Dù việc phân tích mức độ khó khăn của Ukraine có thể khác nhau, nhưng mọi người đều đồng ý về các nguyên do. Trước hết, "vấn đề sống còn là các nước phương Tây gửi thiết bị và đạn dược đến Ukraine", Sim Tack nhấn mạnh. Sự chậm chạp của các nước Châu Âu trong việc chốt lại thỏa thuận viện trợ 51 tỷ euro cho Ukraine do bị Hungary phủ quyết và bế tắc chính trị ở Mỹ đã làm phức tạp thêm nhiệm vụ của bộ chỉ huy quân đội Ukraine.
Tuy nhiên, quân đội Ukraine chưa ở trong tình trạng tay không ngay tức khắc. Ông Sim Tack giải thích : " Vũ khí vẫn được chuyển đến, nhất là do những cam kết trước đó, nhưng tương lai thì sẽ có nhiều bất trắc hơn". Các chỉ huy quân sự Ukraine phải đưa ra những lựa chọn mà không thực sự biết ngày mai sẽ ra sao, điều này buộc họ phải hạn chế đạn dược.
Trong khi trước mặt các binh sĩ Ukraine thì chuyện đó không xảy ra. Ông Huseyn Aliyev lưu ý : "Nga hiện đang thành công trong việc hỗ trợ rất đầy đủ cho nỗ lực chiến tranh của họ". Một mặt, họ có thể tăng cường sản xuất đạn pháo, mặt khác "có thể mua drone và đạn dược với số lượng lớn từ các nước như Iran hoặc Bắc Triều Tiên", chuyên gia này nói tiếp.
Làm hài lòng "Sa hoàng Putin" trước bầu cử tổng thống
Kiev không chỉ đang thiếu đạn dược. Theo chuyên gia Sim Tack, "Ukraine cũng đang thiếu quân số nghiêm trọng. Quân đội ngày càng gặp khó khăn trong việc luân chuyển binh lính để cho họ nghỉ ngơi". Trong khi đó, ông Glen Grant nhấn mạnh vấn đề quân dự bị này một phần là do "dự luật tạo thuận lợi cho việc huy động thanh niên hiện đang gặp khó khăn trong việc thông qua ở Nghị viện".
Một lý do khác khiến các cuộc tấn công của Nga gia tăng là bởi cuộc bầu cử tổng thống gần như chắc chắn cho phép Vladimir Putin tiếp tục nhiệm kỳ mới vào tháng 3 năm tới. Ông Glen Grant nói : "Tất cả các tướng lĩnh nhỏ hiện nay đều muốn làm hài lòng "Sa Hoàng" bằng cách mang lại cho ông những thành quả để khoe khoang về 'thành công' trong cuộc chiến của ông ấy, phục vụ chiến dịch vận động bầu cử".
Theo các chuyên gia được France 24 phỏng vấn, quân đội Nga có thể đột phá thành công trên mặt trận. Tuy nhiên,chuyên gia Glen Grant tin rằng : "Quân Nga không có đủ xe bọc thép và các đơn vị có kinh nghiệm để phát huy lợi thế của mình và có thể đi xa". Huseyn Aliyev chia sẻ cùng quan điểm : " Nguồn lực của Moskva quá hạn chế để hỗ trợ một cuộc tấn công kéo dài hơn một hoặc hai tháng".
Do đó, lợi thế của Nga sẽ giống với chiến hạm Potemkin : Gây ấn tượng, nhưng chỉ ở bề ngoài. Nhất là nếu cái van viện trợ phương Tây lại mở rộng cho Kiev.
(Theo France24.com)
Anh Vũ
Nguồn : RFI, 20/12/2023
*****************************
Tổng thống Ukraine thừa nhận chiến tranh chưa có hồi kết
Minh Anh, RFI, 20/12/203
Ngày 19/12/2023, trong cuộc họp báo truyền thống cuối năm, tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã khẳng định chưa có hồi kết cho cuộc chiến chống quân xâm lược Nga, đồng thời ông tạm thời bác bỏ đề xuất của quân đội động viên thêm khoảng nửa triệu người.
Tổng thống Volodymyr Zelensky trong cuộc họp báo tại Kiev, Ukraine, ngày 19/12/2023. AP - Efrem Lukatsky
Theo AFP, những phát biểu này của nguyên thủ quốc gia Ukraine đưa ra vào lúc các đồng minh của Kiev tỏ ra mệt mỏi sau gần hai năm giao tranh và điện Kremlin ngày càng tin tưởng sẽ chiến thắng. Cuộc họp báo của ông với các phóng viên trong và ngoài nước kết thúc một năm đầy khó khăn cho Ukraine trong khi lực lượng của Kiev đang chịu nhiều sức ép trên chiến trường và các đồng minh tỏ ra dao động trong việc hỗ trợ quân sự và tài chính.
Từ Kiev, thông tín viên Stephan Siohan tóm lược một số điểm chính cuộc họp báo :
"Cuối cùng có ít điều để nhớ về cuộc trao đổi của ông Volodymyr Zelensky với giới truyền thông trong và ngoài nước. Nguyên thủ quốc gia Ukraine nhìn chung khá kiệm lời về việc phân tích cuộc phản công năm 2023, hay triển vọng chiến lược cho năm 2024. Zelensky muốn nhấn mạnh hơn đến điều mà ông gọi là những thắng lợi của Ukraine, quyết định của Liên Hiệp Châu Âu mở đàm phán kết nạp Ukraine, hay việc khai thông Hắc Hải sau mùa hè…
Điểm đáng chú ý nhất trong cuộc họp báo có lẽ là thông báo đề xuất của quân đội gọi nhập ngũ thêm 500 ngàn công dân. Tuy nhiên, tổng thống Zelensky cẩn trọng nhấn mạnh rằng ông cần có thêm những giải thích từ giới chức quân sự về cơ hội của sáng kiến này, một hình thức để thanh minh cho một quyết định chắc chắn không thể tránh khỏi và có nguy cơ gây mất lòng dân.
Tổng thống Ukraine nhiều lần tỏ ra khó chịu khi nghe nhắc đến tên Valery Zaloujny, tổng tham mưu trưởng quân đội Ukraine, nhân vật được cho là ngày càng có nhiều xung khắc với ông. Hôm qua, ông Zelensky đã chẳng làm gì nhằm xóa tan cảm giác đang có căng thẳng giữa phe dân sự và phe quân sự ở Kiev".
Cũng trong cuộc họp báo hôm qua, tổng thống Ukraine còn cho biết muốn đàm phán với thủ tướng Hungary Victor Orban để "tìm giải pháp" cho những khác biệt giữa đôi bên, đồng thời bày tỏ tin tưởng Washington "sẽ không phản bội người dân Ukraine".
Tuy nhiên, theo AFP, các lãnh đạo Thượng Viện Hoa Kỳ hôm qua tuyên bố Mỹ sẽ không thể thông qua gói viện trợ 61 tỷ đô la cho Ukraine từ đây đến cuối năm 2023, bất chấp những khẩn khoản từ Kiev và Nhà Trắng.
Minh Anh
*************************
Quân đội Ukraine đối mặt với tình trạng cạn kiệt vũ khí
Anh Vũ, RFI, 19/12/2023
Hãng tin Reuters ngày 18/12/2023, dẫn lời một tướng chỉ huy quân đội Ukraine cho biết các binh sĩ của nước này trên các mặt trận đang thiếu vũ khí, đạn pháo đến mức phải hạn chế một số chiến dịch quân sự.
Vũ khí được đưa lên máy bay để cung cấp cho quân đội Ukraine chống quân xâm lược Nga. Căn cứ Không quân Mỹ Dover, ngày 21/01/2022. AP - Mauricio Campino
Chuẩn tướng Oleksandr Tarnavskyi, chỉ huy chiến dịch phản công quân Nga, xác nhận với Reuters rằng họ "đang gặp vấn đề về đạn dược". Theo ông, số lượng đạn viện trợ nhận được không đủ để quân đội Ukraine đối phó với các cuộc tấn công liên tục của quân Nga.
Vị tướng này cho biết thêm quân Ukraine hiện không thể duy trì sự hiện diện trên tất cả các chiến tuyến, một số khu vực đang phải chuyển sang thế phòng thủ, để có thể tiếp tục các cuộc tấn công ở hướng khác.
Hãng tin Nhật NHK cho biết, trong một cuộc họp hôm Chủ nhật vừa qua, lãnh đạo tình báo Ukraine, Kyrylo Budanov, đã nói rằng để duy trì được sức mạnh hiện nay cần phải huy động thêm nhiều lính mới.
Trong khi đó, Nhà Trắng, qua lời phát ngôn viên John Kirby, hôm qua cảnh báo không còn phương tiện để hỗ trợ quân sự cho Ukraine, sau gói viện trợ cuối cùng cuối năm nay, trong khi Quốc Hội Mỹ vẫn đang chặn việc thông qua ngân sách 61 tỷ đô la viện trợ bổ sung cho Kiev, để gây sức ép với chính quyền Biden về chính sách nhập cư. Ít ngày trước kỳ nghỉ cuối năm, Quốc Hội Hoa Kỳ chỉ chấp thuận viện trợ 300 triệu đô la cho Kiev trong năm 2024.
Anh Vũ