Tranh cử tổng thống Pháp : Liên tiếp những bất ngờ ! (RFI, 01/12/2017)
Có lẽ chưa bao giờ chiến dịch tranh cử tổng thống Pháp có nhiều bất ngờ và khó dự đoán như lần này với những diễn biến dồn dập đến chóng mặt.
Ứng cử viên Emmanuel Macron trong một cuộc vận động tranh cử tại Paris, ngày 5/11/2016. REUTERS/Jacky Naegelen
Chỉ mới cách đây vài tháng, dân Pháp vẫn còn nghĩ rằng bầu cử tổng thống năm 2017 sẽ là cuộc đối đầu giống như năm 2012, tức là giữa cựu tổng thống cánh hữu Nicolas Sarkozy với tổng thống Xã Hội mãn nhiệm François Hollande. Nhưng không ai ngờ là trong cuộc bầu cử sơ bộ bên cánh hữu, cựu thủ tướng François Fillon không chỉ đánh bại ông Sarkozy, mà còn hạ luôn cả thị trưởng Bordeaux Alain Juppé, nhân vật mà các cuộc thăm dò trước đó đều dự báo sẽ giành chiến thắng. Còn bên đảng Xã Hội, tổng thống Hollande cũng bất ngờ quyết định không tái tranh cử.
Do cánh tả vừa suy yếu vừa bị chia rẽ, khó mà vượt qua được vòng đầu, nên cho tới gần đây, theo nhiều dự báo, lọt vào vòng hai bầu cử tổng thống năm nay sẽ là ứng cử viên Fillon và đại diện của phe cực hữu Marine Le Pen.
Nhưng bây giờ, cơ may đắc cử của cựu thủ tướng Fillon đang bị đe dọa nghiêm trọng sau những tiết lộ của báo chí Pháp về vụ nay được mệnh danh là "Penelopegate", tức là vụ ông Fillon bị nghi đã tạo việc làm giả cho vợ con để lãnh tổng cộng gần một triệu euro. Đây chủ yếu là tiền mà mỗi nghị sĩ được cấp để mướn trợ lý, và như vậy là tiền của Nhà nước. Nếu lãnh tiền của Nhà nước mà không làm gì thì chẳng khác gì biển thủ công quỹ.
Trong thời gian tranh cử, ông Fillon đã xem sự liêm khiết là tiêu chuẩn hàng đầu của vị nguyên thủ quốc gia và cách đây vài ngày ông đã hứa sẽ không ứng cử tổng thống nữa nếu bị truy tố, một khả năng khó có thể xảy ra trong vài tháng tới. Nhưng ngay trong chính đảng Những Người Cộng Hòa (LR), ngày càng có nhiều người yêu cầu phải thay thế ông Fillon ngay lập tức, cho dù cuộc điều tra kết thúc ra sao.
Tình hình này liệu sẽ có lợi cho ứng cử viên cực hữu Marine Le Pen, giúp cho bà giành được chiếc ghế tổng thống ? Đó là một câu hỏi lớn và điều đó tùy thuộc vào khả năng huy động cử tri của bà. Nhưng hiện giờ, bản thân bà Le Pen cũng đang bị cáo buộc về việc làm giả ở Nghị Viện Châu Âu, nơi bà là nghị sĩ. Nghị viện này đã yêu cầu lãnh đạo Mặt trận Quốc gia trả lại số tiền hơn 300 ngàn euro mà bà được cấp và bà sử dụng để trả lương hai trợ lý, nhưng hai người này không làm việc cho Nghị Viện Châu Âu, mà là cho đảng của bà.
Bên phía đảng Xã Hội, cũng đã có bất ngờ với việc cựu bộ trưởng Giáo Dục Benoît Hamon, một nhân vật thiên tả, giành quyền đại diện ra tranh cử tổng thống, đánh bại cựu thủ tướng Manuel Valls, nhân vật được xem là có triển vọng nhất. Nhưng cuộc bầu cử sơ bộ vừa qua đã khoét sâu thêm sự chia rẽ trong đảng Xã Hội, biểu hiện qua việc một số dân biểu đảng này từ chối ủng hộ ông Hamon, một số khác thì ngả theo phe của cựu bộ trưởng Kinh Tế Emmanuel Macron, 39 tuổi, nhân vật đã tự ra ứng cử và nay thu hút ngày càng nhiều cử tri không chỉ bên cánh tả, mà cả bên cánh trung và cánh hữu.
Vào lúc ông Fillon gặp rắc rối với pháp luật, cơ may của ông Macron càng gia tăng, thậm chí theo kết quả một cuộc thăm dò ý định bỏ phiếu vừa được công bố hôm nay, ông Macron nay qua mặt ông Fillon để lọt vào vòng hai bầu cử tổng thống cùng với ứng cử viên cực hữu Marine Le Pen. Cũng theo thăm dò này, thì ở vòng hai, dù gặp đối thủ Macron hay Fillon, bà Le Pen đều bị đánh bại.
Tóm lại, bầu cử năm nay rất có thể sẽ gây bất ngờ lớn, với khả năng lần đầu tiên nước Pháp sẽ có một vị tổng thống trẻ, chỉ mới 39 tuổi, đó là Emmanuel Macron.
Thanh Phương
*************************
Pháp : Thêm tiết lộ gây khó cho ứng cử viên cánh hữu Fillon (RFI, 01/12/2017)
Ông François Fillon và bà Penelope Fillon trong một cuộc vận động tranh cử Paris, ngày 29/01/2017. REUTERS/Pascal Rossignol
Tờ tuần báo trào phúng, Le Canard Enchaîné, số ra hôm nay, 01/02/2017, tiết lộ rằng vợ của ứng cử viên cánh hữu François Fillon, bà Penelope Fillon, trên thực tế đã lãnh tổng cộng hơn 900 ngàn euro, tức gần gấp đôi số tiền đã được nêu trước đó.
Cho tới nay, ông Fillon vẫn bác bỏ những lời cáo buộc của tờ Le Canard Enchaîné cho rằng vợ của ông làm việc giả, tức là lãnh lương, nhưng trên thực tế không làm gì cả hoặc làm rất ít.
Theo Le Canard Enchaîné, vợ của ông Fillon đã nhận số tiền này trong cương vị trợ lý nghị sĩ và cộng tác viên một tạp chí văn học, đó là chưa kể khoản hơn 84 ngàn euro mà hai người con của cựu thủ tướng Pháp cũng đã nhận với tư cách trợ lý nghị sĩ trong khi họ còn là sinh viên.
Sự việc có vẻ ngày càng trầm trọng hơn, bởi vì theo nhiều nguồn tin từ Quốc Hội Pháp, hôm qua, các nhà điều tra đã đến tận văn phòng của ông Fillon ở Hạ Viện để khám xét. Đây là một việc hiếm khi xảy ra, bởi vì từ năm 1958 đến nay, chỉ có sáu lần các nhà điều tra khám xét ở Quốc hội Pháp.
Thanh Phương
**************************
Tranh chức tổng thống Pháp: Ứng viên trung hữu gặp khó (BBC, 02/2/2017)
Ứng cử viên Tổng thống cánh hữu François Fillon
Ứng viên tổng thống Pháp của phe trung hữu François Fillon đang chịu sức ép rút lui, dù vẫn còn dẫn đầu cuộc đua gần đây.
Ông gặp cáo buộc người vợ Penelope đã nhận nhiều tiền cho "việc làm giả tạo" suốt nhiều năm.
Đối thủ cực hữu Marine Le Pen nói ông Fillon đã mất niềm tin của cử tri.
Trong phe của ông cũng có chỉ trích.
Mới đây còn dẫn đầu trong thăm dò, nhưng nay ông Fillon đã tụt sau bà Le Pen và đối thủ Emmanuel Macron.
Tuần trước, tuần báo châm biếm Le Canard Enchaine cáo buộc rằng bà Penelope Fillon được trả 830.000 euro cho vị trí trợ lý của chồng trong quốc hội, và sau đó trợ lý cho người thay ông ở quốc hội, Marc Joulaud.
Tờ báo cũng nói bà được trả 100.000 euro thông qua một tạp chí văn học, có chủ sở hữu là bạn của chồng bà.
**************************
Marine Le Pen : Quá hạn chót Mặt trận Dân tộc Pháp phải trả nợ EU (BBC, 01/12/2017)
Marine Le Pen bác bỏ đã làm gì sai trái
Một thời hạn chót của Nghị viện Châu Âu để lãnh tụ đảng cực hữu của Pháp, bà Marine Le Pen, phải hoàn trả hơn 300.000 euro (tương đương 321.000 USD) mà Nghị viện nói là bà đã sử dụng sai, đã trôi qua.
Ứng viên Tổng thống Pháp có thời gian tới nửa đêm để thực hiện việc hoàn trả lại khoản tiền này nhưng bà nói bà không có ý định làm việc đó.
Nghị viện Châu Âu nói bà đã sử dụng tiền không đúng khi trả cho một trợ lý tại trụ sở của đảng Mặt trận Quốc gia (National Front) ở Paris.
Bà nói bà là nạn nhân của một hành động trả thù có động cơ chính trị.
Nếu bà không hoàn trả số tiền này Nghị viện nay có thể giữ lại tới một nửa lương và các khoản tiền trợ cấp khác của bà, mà theo những đối thủ của bà thì lên tới gần 11.000 euro một tháng.
Bà Le Pen là một trong những ứng viên hàng đầu trong cuộc tranh cử Tổng thống sẽ được tổ chức tại Pháp vào tháng Tư và tháng Năm tới đây. Nếu thắng cử, bà hứa hẹn sẽ tổ chức một dạng trưng cầu dân ý giống như của Anh về vị thế thành viên EU của Pháp.
Những cuộc thăm dò dư luận gợi ý cho thấy bà vào được vòng trong và có nhiều khả năng sẽ đối mặt với ứng viên phái bảo thủ, ông François Fillon, hoặc phái trung dung, ông Emmanuel Macron.
Bà Marine Le Pen là một trong những ứng viên hàng đầu trong cuộc tranh cử Tổng thống sẽ diễn ra tại Pháp vào tháng Tư-tháng Năm tới đây
"Tôi sẽ không chịu áp lực, một quyết định đơn phương được các đối thủ chính trị thực hiện... mà không có bằng chứng và không đợi có phán quyết của một tòa mà tôi đã đề nghị", bà nói với hãng tin Reuters hôm thứ Ba.
Số tiền Nghị viện Châu Âu muốn được hoàn trả đã được sử dụng để trả lương cho bà Catherine Griset, một bạn thân và cũng là giám đốc văn phòng của bà Le Pen.
Ngân quỹ được sử dụng với điều kiện bà Griset phải dùng phần lớn thời gian làm việc của mình ở Brussels hay Strasbourg.
Tuy nhiên Nghị viện Châu Âu nói phần lớn thời gian của bà lại được dùng để làm việc tại trụ sở của đảng Mặt trận Quốc gia ở Paris. Đảng này sẽ bị đòi một khoản tiền thứ hai 41.554 euro, tiền đã trả lương cho vệ sĩ của bà.
Bà Le Pen cũng muốn tách biệt vụ việc của mình khỏi cáo giác liên quan đến ứng viên phái Cộng hòa, François Fillon, người bác bỏ là vợ ông, bà Penelope Clarke, nhận 834.000 euro cho những công việc 'không có thật'.
Khi được hỏi liệu bà có hoàn trả số tiền không, bà Marine Le Pen nói với AFP : "Để trả lại tiền, tôi phải nhận được tiền trước đã nhưng tên tôi không phải là François Fillon".
Ngoài việc bà từ chối hoàn trả lại ngân quỹ, lãnh tụ cực hữu này có thể đang khó khăn về tài chính.
Đảng của bà đã không vay được tiền từ các ngân hàng của Pháp và đã không tìm kiếm nguồn tài chính từ nước ngoài.
Hồi năm 2014, đảng Mặt trận Quốc gia nhận một khoản tiền cho vay 9 triệu euro từ Ngân hàng First Czech-Russian và ngân hàng này đã bị phá sản hồi ăm ngoái.