Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Quốc tế

07/03/2018

Bàn cờ bán đảo Triều Tiên đang xoay chiều

Tổng hợp

Triều Tiên đồng ý đàm phán với Mỹ : bước đột phá hay mưu mẹo chính trị ? (VOA, 07/03/2018)

Việc Triu Tiên tha thuận đàm phán vi Hoa Kỳ có th là mt bước đt phá ngoi giao đ đt mt gii pháp hòa bình cho cuc khng hong ht nhân, hoc mt mưu mo đ làm suy yếu các bin pháp chế tài áp đt lên chế đ min Bc, hoc c hai.

bandao1

Tổng Thng Nam Triu Tiên Moon Jae-in đc din văn đu năm ti Dinh Tng Thng Seoul, Hàn Quc ngày 10/1/2018.

Lãnh tụ Triu Tiên Kim Jong-un t ý sẵn sàng đàm phán vi Hoa Kỳ đ chm dt chương trình vũ khí ht nhân ca nước ông, và ha s tm ngưng các cuc th nghim ht nhân và tên la trong thi gian tiến hành đàm phán, đã được ông Chung Eui-yong, người đng đu Văn phòng An ninh Quc gia Hàn Quốc báo cáo, sau cuc hp gia ông vi ông Kim Jong-un Bình Nhưỡng.

Những thông đip mâu thun

Chính quyền Triu Tiên vn chưa xác nhn li din gii ca min Nam v bước đt phá ngoi giao tim tàng đó. Ngược li, t báo ca nhà nước Triu Tiên, t Rodong Sinmun, hôm 7/3 đăng một bài viết vi nhng quan đim dường như mâu thun đ bin minh cho s cn thiết ca kh năng răn đe ht nhân ca Triu Tiên đ t bo v "chng li các mi đe da ht nhân t Hoa Kỳ", và nói rng đây không phi là mt vn đ đ mang ra tranh cãi.

Bộ Thng Nht ca Hàn Quc hôm th Tư bác b lp trường không khoan nhượng ca t Rodong Sinmun, nói rng v thế ca chính quyn Kim Jong-un, như được trao đi vi đi din ca Hàn Quc, là sn sàng chm dt chương trình ht nhân ca mình trong các điều kin hp lý.

Baik Tae-hyun, người phát ngôn ca B Thng nht, nói : "Triu Tiên rõ ràng xác nhn rng h sn sàng phi ht nhân hóa, và cũng nêu rõ rng không có lý do gì đ h gi vũ khí ht nhân, nếu mi đe da quân s chng li Triu Tiên được gii quyết, và an ninh ca chế đ được đm bo.

Tuy nhiên Triều Tiên đã phá v nhng tha thun đt được trước đây đ chm dt chương trình ht nhân đ đánh đi tr giúp kinh tế và đm bo an ninh. Trong hai năm gn đây, chính phủ Kim Jong-un đã tăng tc các cuc th nghim tên la đn đo tm xa và các cuc th nghim ht nhân, đng thi t thái đ thách thc khi tuyên b rng Triu Tiên là mt quc gia có vũ khí ht nhân và đang tiến gn ti ch có th dùng tên la đn đo xuyên lục đa đ tn công các mc tiêu ti các thành ph ca Hoa Kỳ.

Đồng minh hoài nghi

Tổng thng M Donald Trump phn ng vi mt chiến lược tăng "áp lc ti đa" đ buc Bình Nhưỡng phi đình ch chương trình ht nhân bng cách áp đt các bin pháp trng pht gt gao, cm các sn phm xut khu ca Triu Tiên tr giá hàng t đô la như than, qung st, hàng may mc và thy sn. Chính quyn ca Tng thng Trump còn tuyên b sn sàng s dng sc mnh quân s, nếu cn, đ loi b mi đe da ht nhân t Triu Tiên.

Đặc s hàng đu ca Nam Triu Tiên s cùng Giám Đc Cơ quan Tình báo Quc gia Suh Hoon lên đường sang Washington vào tun ti đ trao đi vi các quan chc an ninh Hoa Kỳ v nhng kết lun ca h. Hai nhân vt này cũng s đi thăm Bc Kinh, Moscow và Tokyo để trao đi vi các quan chc ca các nước này.

Ông Trump nói Bắc Triu Tiên t ra "thành thc" khi đ ngh hai bên tham gia đàm phán. Tuy nhiên, Phó Tng thng Mike Pence nhn mnh rng Hoa Kỳ s duy trì áp lc ca các bin pháp trng pht cho đến khi Bình Nhưỡng áp dng nhng bin pháp có ý nghĩa đ đình ch chương trình ht nhân ca h.

Nhật Bn cũng lên tiếng mnh m ng h vic duy trì các bin pháp trng pht kinh tế đi vi Triu Tiên trong khi tiến hành bt c cuc đàm phán nào.

Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bn Yoshihide Suga nói :

"Nếu chúng ta mun có mt cuc tho lun có ý nghĩa, thì Triu Tiên phi cam kết thc thi mt kế hoch phi ht nhân hoá có th được kim chng và không th b đo ngược, h cn phi có hành đng c th".

Trung Quốc khuyến khích các nỗ lc hòa gii, nhưng t Hoàn Cu Thi báo ca nhà nước Trung Quc hôm th Tư 7/3 li đăng mt bài xã lun, nhn mnh rng Trung Quc, Nga và Hi đng Bo an LHQ phi được tham gia đàm phán đ gii quyết vn đ ht nhân ti Triu Tiên.

Những tiến bộ thn trng

Giới phân tích có phn ng ln ln, va lc quan va hoài nghi trước đ ngh ca Triu Tiên, mun m các cuc đàm phán ht nhân trong khi đình ch các v th nghim mang tính khiêu khích, vi s pha trn ca s lc quan thn trng và hoài nghi.

Trong khi tham gia đàm phán có thể là mt bước tích cc, hin không rõ Hoa Kỳ và Triu Tiên thm chí có đng ý vi nhau v thế nào là phi ht nhân hóa hay không. Washington mun tháo g toàn b chương trình ht nhân ca Bình Nhưỡng, trong khi lp trường của Triu Tiên t lâu là phi ht nhân hoá phi bao gm vic rút toàn b lc lượng M ra khi bán đo Triu Tiên, đng thi M phi rút li cam kết s s dng kho vũ khí ht nhân đ bo v các đng minh trong khu vc.

Ngoài ra còn có quan ngại cho rng chính quyn Kim Jong-un ch mi M tham gia đàm phán đ đt được nhng s nhượng b ca min Nam và Tng thng Hàn Quc Moon Jae-in khi lãnh t hai min gp nhau vào cui tháng 4.

Thỏa thun t chc hi ngh thượng đnh liên Triều ti làng đình chiến Bàn Môn Điếm khu vc phi quân s biên gii trên phn lãnh th ca Hàn Quc, cũng được đưa ra trong chuyến đi thăm Bình Nhưỡng ca đc s Hàn Quc. Nếu din ra, thì đây s là cuc gp mt đu tiên gia lãnh đo ca hai min Bắc-Nam, tính t năm 2007.

Một s người lo lng rng Tng Thng Nam Triu Tiên Moon Jae-in có th yêu cu min áp dng các bin pháp chế tài, và đ ngh nhng bin pháp ưu đãi kinh tế cho Triu Tiên khi ông gp lãnh t Triu Tiên Kim Jong-un vào tháng 4, như m li khu công nghip Kaesong chung gia hai nước, nơi 5.000 công nhân Bc Triu Tiên làm vic cho ti khi khu phc hp này b đóng ca sau v th ht nhân năm 2016 ca Bình Nhưỡng.

Ông Bong Young-shik, một nhà phân tích chính tr thuc Hc vin nghiên cứu Bc Triu Tiên Seoul, nói :

"Bất c điu gì có th làm suy yếu hoc gim tác đng ca các bin pháp trng pht kinh tế hin hành đi vi Triu Tiên, s là mt sai lm ln.

Hãng thông tấn Yonhap ca Hàn Quc hôm 7/3 dn li Tng thng Moon Jae in, khng đnh ông không có kế hoch ni lng các các bin pháp chế tài liên quan ti hi ngh thượng đnh liên Triu.

*****************

Mỹ dè dặt trước đề nghị đàm phán của Triều Tiên (VOA, 08/03/2018)

Các giới chc Hoa Kỳ t ý nghi ng v đ ngh ca Triu Tiên mun khi s đàm phán vi Hoa Kỳ v vic t b vũ khí ht nhân ca Bình Nhưỡng.

bandao2

Tổng thng Donald Trump phát biu ti Hi ngh thượng đnh Liên minh Lp pháp Châu Mỹ La tinh Washington, ngày 7/3/2018.

Buổi hi kiến chưa tng có trước đây gia Kim Jong-un vi các gii chc Hàn Quc đưa đến gn như là mt bước đt phá ngoi giao.

Ông Chung Eui-Yong, Giám đốc An ninh Quc gia Hàn Quc :

"Miền Bc bày t sn sàng đàm phán thng thn vi Hoa Kỳ đ bàn v vn đề tài gim binh b và khôi phc các mi quan h M-Triu".

Cũng có tin là Triều Tiên đang xem xét vic t b vũ khí ht nhân đ đi ly nhng s bo đm an ninh t Washington.

Tuy nhiên, tại Washington, các gii chc Hoa Kỳ nói không nhanh thế đâu.

Dan Coats, Giám đốc An ninh Quc gia M nói :

"Gần như chc chn s có thêm các v phóng phi đn và có th s có thêm các v th nghim ht nhân".

Trong những năm qua, Triu Tiên đã vài ln ha t b vũ khí ht nhân đ đi ly vin tr và nhng nhượng b khác ca phương Tây.

Tuy nhiên nhiên mỗi ln như vy, các n lc đu tht bi, và Triu Tiên lại tái tục chương trình vũ khí ca h.

"Hiện chúng ta thc s không biết Triu Tiên đòi hi nhng gì. Tuyên bố do Hàn Quc đưa ra thc s mơ h v nhng gì Triu Tiên kỳ vng. Tuy nhiên không th nào không nghĩ rng chí ít h cũng phi đng ý đàm phán, và xem xem h đòi hi nhng gì".

Ngày 6/3, tại Tòa Bch c, Tng thng Trump đáp ng mt cách dè dặt :

"Dĩ nhiên đã đạt tiến b v vn đ Triu Tiên, nói mt cách hoa m ít nht là như thế. Điu này tt cho thế gii, cho Triu Tiên, cho bán đo Triu Tiên, nhưng s phi ch xem chuyn gì s xy ra".

Trước đó ông Trump đã chia s trên Twitter rng "Dù đường hướng nào đi na, Hoa Kỳ sn sàng đáp ng quyết lit".

***************

Tổng thống Hàn Quốc thận trọng với thiện chí của Bắc Triều Tiên (RFI, 07/03/2018)

Hôm 07/03/2018, tổng thống Hàn Quốc đã đón nhận thông tin Kim Jong-un ngỏ ý sẵn sàng đàm phán với Hoa Kỳ về giải trừ chương trình hạt nhân Bắc Triều Tiên một cách khá thận trọng, với nhận định : "Vẫn còn quá sớm để lạc quan".

bandao3

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un tiếp ông Chung Eui Yong, trưởng phái đoàn Hàn Quốc, tại Bình Nhưỡng ngày 06/03/2018. Yonhap via Reuters

Ông Chung Eui-yong, cố vấn của tổng thống Hàn Quốc, sau cuộc tiếp kiến lãnh đạo Kim Jong-un tại Bình Nhưỡng đã tiết lộ rằng Bắc Triều Tiên sẵn sàng nói chuyện với Mỹ về chương trình vũ khí của Bắc Triều Tiên, một chủ đề mà mới đây Bình Nhưỡng vẫn kiên quyết không đặt lên bàn đàm phán. Về thông tin này, tổng thống Moon Jae-in hôm nay tại Seoul đã tuyên bố với các quan chức rằng : "Chúng ta mới chỉ ở điểm xuất phát".

Tổng thống Hàn Quốc cũng phủ nhận tin đồn rằng Seoul đã có thỏa thuận bí mật để thuyết phục Bắc Triều Tiên trở lại bàn đàm phán. Ông Moon khẳng định "không có thỏa thuận bí mật dưới bất cứ hình thức nào với miền Bắc, không có món quà nào cho miền Bắc".

Ngoài ra, tổng thống Hàn Quốc cũng nhấn mạnh đến sự cần thiết phải duy trì hợp tác chặt chẽ với Hoa Kỳ thì các cuộc thảo luận về phi hạt nhân hóa bán mới khả thi. Về điểm này, ông Moon nhận định : "Các cuộc thảo luận liên Triều sẽ không đủ để đạt được hòa bình".

Còn truyền thông Hàn Quốc ghi nhận biến chuyển lập trường của Bình Nhưỡng là tích cực, tuy không khỏi hoài nghi về sự chân thành của chế độ Kim Jong-un.

Chosun ilbo, một nhật báo bảo thủ ở Hàn Quốc, nghi là Bình Nhưỡng thông qua việc xích lại gần với Seoul đang tìm cách làm nới lỏng trừng phạt của quốc tế, kéo dài thêm thời gian để hoàn thiện chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

Còn nhật báo Joongang Ilbo nhận định cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều tới đây cũng sẽ vô ích, nếu không dẫn tới việc giải trừ hạt nhân.

Trong khi đó, tờ báo độc lập Hankyoreh lại hồ hởi cho rằng chuyển biến này là "ngoài mong đợi" và "mở ra con đường hướng tới giải trừ hạt nhân hoàn toàn trong tương lai".

Hoa Kỳ và Trung Quốc hoan nghênh đối thoại liên Triều

Còn tại Bình Nhưỡng, tờ báo chính thức Rodong Sinmun hôm qua dành trọn trang nhất cho cuộc tiếp xúc giữa lãnh đạo Bắc Triều Tiên và các đại diện của Seoul, chạy tựa "Đồng chí Kim Jong-un tiếp các đặc phái viên của tổng thống Hàn Quốc". Ông Kim Jong-un tỏ ra rất vui vẻ trong một số bức ảnh, còn cô em gái Kim Yo Yong xuất hiện rất nhiều lần.

Trung Quốc, sau khi có những thông tin về một hội nghị thượng đỉnh liên Triều, đã kêu gọi hai nước Triều Tiên "nắm lấy cơ hội" phi hạt nhân hóa bán đảo.

Trong thông cáo tối qua 07/03/2018, bộ ngoại giao Trung Quốc hoan nghênh "lối thoát tích cực" trên. Phát ngôn viên Cảnh Sảng cho biết : "Chúng tôi hy vọng Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc sẽ thực hiện thỏa thuận này một cách chân thành, và tiếp tục nỗ lực nhằm hòa giải và hợp tác. Trung Quốc sẵn sàng đóng tiếp vai trò lâu nay vì mục đích trên".

Về phía tổng thống Mỹ Donald Trump cũng hoan nghênh các dấu hiệu cởi mở của Bắc Triều Tiên về khả năng đối thoại với Hoa Kỳ, nhưng vẫn kêu gọi thận trọng trong khi chờ đợi có được những tiến bộ cụ thể.

Theo ông Donald Trump, các tuyên bố của cả hai miền Nam Bắc đều "rất tích cực". Ông cho rằng đề nghị đối thoại của Bình Nhưỡng là "thành thật". Trong cuộc họp báo, khi được hỏi chuyển biến này là do đâu, tổng thống Mỹ vừa cười vừa nói "Đó là nhờ tôi !"

Nhưng vài giờ sau đó, bộ ngoại giao Hoa Kỳ loan báo các biện pháp trừng phạt kinh tế mới đối với Bắc Triều Tiên, sau khi đã xác quyết rằng Bình Nhưỡng sử dụng chất độc VX để ám sát ông Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ của Kim Jong-un. Một bằng chứng khác cho việc "gây áp lực tối đa" lên Bình Nhưỡng, là các cuộc tập trận thường niên Mỹ-Hàn sẽ được tiến hành sau khi Thế vận hội dành cho người tàn tật kết thúc.

Anh Vũ, Thụy My

******************

Kim Jong-un tranh thủ thời gian để cứu chế độ (RFI, 07/03/2018)

Tiếp phái đoàn đặc sứ Hàn Quốc ngày 06/03/2018, lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un lần đầu tiên chấp nhận trao đổi với Mỹ về một chủ đề cấm kỵ : bỏ vũ khí hạt nhân đổi lấy sự sinh tồn của chế độ nếu an ninh được bảo đảm. Đây là thực tâm hay chỉ là một mưu đồ ?

bandao4

Kim Jong-un tiếp phái đoàn Hàn Quốc ngày 06/03/ 2018 tại Bình Nhưỡng.House/Yonhap via Reuters

Trở về Seoul sau hai ngày sang thăm Bình Nhưỡng, đặc sứ Chung Eui-yong (Trịnh Nghĩa Dung), cố vấn an ninh của tổng thống Hàn Quốc, cho biết lãnh đạo Bắc Triều Tiên đưa ra nhiều đề nghị mới. Cụ thể là một cuộc gặp thượng đỉnh vào cuối tháng tư ở Bàn Môn Điếm và "đối thoại thẳng thắn với Mỹ" để bàn về phi hạt nhân hóa bán đảo, một yêu sách then chốt của cộng đồng quốc tế, chứ không riêng gì của Washington và Seoul. Để tỏ thiện chí, Kim Jong-un hứa sẽ tạm ngưng thử nghiệm bom hạt nhân và phóng tên lửa.

Qua thái độ và tuyên bố hoà nhã này, Bình Nhưỡng mưu tính gì ?

Bà Juliette Morillot, chuyên gia về bán đảo Triều Tiên, tác giả quyển sách "Le Monde selon Kim Jong-un" (Thế giới theo quan điểm của Kim Jong-un), phân tích :

Bắc Triều Tiên tìm kiếm trước hết là sự sống còn của chế độ và hai miền nam bắc đều muốn nắm vận mệnh đất nước trong tay. Bình Nhưỡng luôn yêu cầu đối thoại trực tiếp với Seoul cũng như với Washington. Dĩ nhiên là phải có điều kiện. Điều kiện đó là bảo đảm sự sống còn của chế độ và những bảo đảm về an ninh quốc phòng.

Hoa Kỳ phải cam kết gì để Bình Nhưỡng yên tâm ? Rất có thể Bắc Triều Tiên sẽ đòi hỏi như đã nhiều lần đề nghị trong quá khứ : Trước hết là một hiệp định bất tương xâm. Bước thứ hai là một hiệp ước hoà bình, bởi vì, chúng ta đừng quên là hai nước Triều Tiên trên lý thuyết vẫn còn trong tình trạng chiến tranh. Tuy nhiên, đối với Bắc Triều Tiên, vũ khí hạt nhân là bảo hiểm nhân thọ. Do vậy, chỉ khi nào Bình Nhưỡng thực sự yên tâm là chế độ sẽ tồn tại thì họ sẽ từ bỏ hạt nhân".

Hàn Quốc đón nhận các đề nghị của Kim Jong-un một cách thận trọng. Tổng thống Moon Jae In tuyên bố "còn quá sớm để lạc quan". Báo chí tại Seoul nhắc lại là Bắc Triều Tiên đã từng cam kết "phi hạt nhân hóa có kiểm soát và không đảo ngược" qua thỏa thuận 2005, để rồi sau đó lại thất hứa.

Phe đối lập Hàn Quốc, dứt khoát hơn, cho là Bình Nhưỡng chỉ tìm cách tháo gỡ cấm vận kinh tế. Lãnh đạo đảng Tự Do, Hong Hoon Pyo, cảnh báo mưu toan lừa bịp của Kim Jong-un như Hitler trước Thế chiến thứ hai, qua thỏa thuận Munich 1938, ru ngủ Anh, Pháp, để xáp nhập một vùng lãnh thổ của Tiệp Khắc.

Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi ở đây là Bình Nhưỡng sẽ không bao giờ từ bỏ hạt nhân, nếu không được đối phương nhượng bộ tương xứng. Do vậy, theo chuyên gia Juliette Morillot, sớm muộn gì, các bên cũng phải đi đến hoà đàm :

Trong nội bộ chính quyền Washington, nhiều người thân cận với tổng thống Donald Trump ở Lầu năm góc cũng muốn thương lượng trực tiếp với Bình Nhưỡng. Do vậy, tổng thống Mỹ sẽ nương theo chiều gió, mỗi lần đụng đường ranh đỏ do mình đặt ra, thì ông ấy vượt qua. Theo tôi, Mỹ sẽ chọn con đường đối thoại, và bắt buộc sẽ đi tới chuyện phi hạt nhân hóa bán đảo và hai bên sẽ trở lại điểm then chốt là bảo đảm sự tồn vong của chế độ Bình Nhưỡng, với một hiệp định bất tương xâm.

Đây không phải là lần đầu tiên Bắc Triều Tiên tuyên bố sẵn sàng từ bỏ hạt nhân quân sự. Washington và Bình Nhưỡng đã từng ký hai thỏa thuận phi hạt nhân hóa vào năm 1994 và 2005. Cả hai đều thất bại và mỗi bên đổ trách nhiệm cho nhau không tôn trọng chữ ký.

Nhưng sau nhiều năm căng thẳng leo thang, những tiến triển đạt được trong quan hệ liên Triều từ Thế Vận Hội Pyeonchang là một cơ may thực sự để tìm kiếm một giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng.

Cho dù Washington không để cho Bình Nhưỡng và Seoul tự quyết.

Tú Anh

*****************

Mỹ khẳng định Kim Jong-nam đã bị Bình Nhưỡng sát hại (RFI, 07/03/2018)

AFP dẫn thông cáo bộ ngoại giao Mỹ ra ngày 06/03/2018 cho biết, Hoa Kỳ đã xác định rằng Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un, đã bị chế độ Bình Nhưỡng sát hại bằng chất độc thần kinh VX.

bandao5

Kim Jong-nam khi đến sân bay Bắc Kinh ngày 11/02/2007. Kyodo/via Reuters

Trong thông cáo, phát ngôn viên ngoại giao Mỹ Heather Nauert tuyên bố : "Hoa Kỳ kiên quyết lên án việc sử dụng vũ khí hóa học để ám sát" Kim Jong-nam. Người anh cùng cha khác mẹ của Kim Jong-un đã bị hạ sát ngay giữa sân bay Kuala Lumpur, Malaysia ngày 13/02/2017.

Các nhà điều tra ngay sau đó đã phát hiện các dấu vết chất độc thần kinh VX, bị xếp vào loại vũ khí hóa học hủy diệt hàng loạt, trên mặt và trong mắt nạn nhân Kim Jong-nam.

Bà Nauert nói rõ là từ ngày 22/02/2018, Washington đã "xác định" chất độc trên "đã được chính phủ Bắc Triều Tiên" sử dụng để hạ sát Kim Jong-nam.

Kết luận này đã dẫn tới việc áp dụng ngay lập tức các trừng phạt mới của Washington đối với Bắc Triều Tiên vì sử dụng vũ khí hóa sinh học bị cấm.

Tuy nhiên, Bắc Triều Tiên hiện đã bị quá nhiều trừng phạt của Hoa Kỳ và Liên Hiệp Quốc, liên quan đến chương trình vũ khí hạt nhân. Nếu có trừng phạt vì sử dụng vũ khí hóa học thì Bình Nhưỡng cũng không bị tác động thêm là bao nhiêu.

Anh Vũ

Quay lại trang chủ
Read 594 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)