Sẽ có thượng đỉnh liên Triều lần thứ tư ? (RFI, 15/04/2019)

Tổng thống Hàn Quốc tuyên bố sẵn sàng gặp lại lãnh đạo Bắc Triều Tiên tại "bất kỳ nơi nào" khi "điều kiện cho phép". Phát biểu này được đưa ra nhân cuộc họp ngày 15/04/2019 tại phủ tổng thống với các cố vấn thân cận của ông Moon Jae-in.

Ảnh tư liệu : Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in (P) và lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un bắt tay nhau tại Bàn Môn Điếm, khu vực phi quân sự ngăn cách hai nước. Ảnh chụp ngày 27/04/2018.Reuters/File Photo

Hãng tin Yonhap nhắc lại đây cũng là phát biểu đầu tiên của nguyên thủ Hàn Quốc về hồ sơ hạt nhân Bắc Triều Tiên sau cuộc hội kiến với tổng thống Mỹ tại Nhà Trắng vào tuần trước, nhằm thúc đẩy trở lại tiến trình đàm phán về hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên. Cả tổng thống Hoa Kỳ lẫn lãnh đạo Bắc Triều Tiên cùng để ngỏ khả năng gặp lại nhau lần thứ ba sau thượng đỉnh Singapore hồi tháng 06/2018 và ở Hà Nội vào tháng 02/2019.

Cũng trong cuộc họp sáng 15/04 với các cộng sự viên thân cận, tổng thống Moon Jae-in đã một lần nữa đề cao quyết tâm giải trừ hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên của lãnh đạo Bình Nhưỡng. Ông nhấn mạnh : "Một khi Bắc Triều Tiên sẵn sàng, hai nước Triều Tiên có thể ngồi lại với nhau, ở bất kỳ địa điểm nào và dưới hình thức nào".

Tổng thống Hàn Quốc cam kết sẽ "nỗ lực hết sức để thượng đỉnh liên Triều lần tới là bàn đạp cho những cơ hội mới, với những kết quả còn quan trọng hơn nữa".

Tổng thống Moon Jae-in chủ trương đẩy mạnh hợp tác liên Triều trong các lĩnh vực từ văn hóa, du lịch đến kinh tế. Cho tới nay, tham vọng này vẫn vấp phải các biện pháp cấm vận của Hoa Kỳ.

Bắc Triều Tiên kỷ niệm ngày sinh Kim Nhật Thành

Còn tại Bình Nhưỡng, chế độ Bắc Triều Tiên long trọng kỷ niệm sinh nhật lần thứ 107 của cố lãnh tụ Kim Nhật Thành (Kim Il-sung).

Từ sáng sớm 15/04, hàng chục ngàn người dân Bắc Triều Tiên đã đến đồi Mansu ở trung tâm thủ đô Bình Nhưỡng đặt hoa trước tượng đài của cha đẻ nước Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Triều Tiên và của thân phụ đương kim lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-il.

Một sự kiện đáng lưu ý là năm 2019, Bình Nhưỡng không tổ chức lễ diễu binh, không phô trương sức mạnh quân sự nhân kỷ niệm ngày sinh của Kim Nhật Thành. Tại Bắc Triều Tiên, từ ngày Kim Nhật Thành qua đời năm 1994 tới nay, ngày 15/04 hàng năm luôn được xem là một ngày lễ trọng đại.

Thượng đỉnh Nga - Bắc Triều Tiên

Cũng về Bắc Triều Tiên, hãng thông tấn TASS của Nga và Yonhap của Hàn Quốc ngày 15/04/2019 trích dẫn nhiều nguồn tin thông thạo từ Moskva cho biết chủ tịch Kim Jong-un sẽ viếng thăm nước Nga vào đầu tuần tới và dự trù họp thượng đỉnh với tổng thống Vladimir Putin tại Vladivostok.

Một nhân vật thân tín với lãnh đạo Bắc Triều Tiên là ông Kim Chang Son đã có chuyến đi tiền trạm đến Moskva và Vladivostok từ ngày 19-25/03/2019 để chuẩn bị cho chuyến đi thăm nước Nga của ông Kim Jong-un.

Thanh Hà

*********************

Thượng đỉnh Mỹ-Bắc Triều Tiên lần thứ 3 : Kim Jong-un đặt điều kiện (RFI, 13/04/2019)

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un sẵn sàng gặp tổng thống Mỹ lần thứ ba với điều kiện Washington đến bàn đàm phán với "thái độ tử tế". Tuyên bố của Kim Jong-un được cơ quan thông tấn Bắc Triều Tiên KCNA đăng tải ngày 13/04/2019 sau khi tổng thống Trump khẳng định muốn gặp lại Kim Jong-un.

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un (giữa) chụp ảnh kết thúc khóa họp Ban Chấp Hành Trung Ương đảng Lao Động Triều Tiên lần thứ 14. Ảnh ngày 12/04/2019. Reuters

Phát biểu trước Quốc hội ngày 12/04, ông Kim Jong-un nhấn mạnh : "Chúng ta sẵn sàng thử thêm lần nữa nếu Hoa Kỳ đề xuất tổ chức thượng đỉnh lần thứ ba với thái độ tốt và trong điều kiện chấp nhận được cho cả hai bên".

Tuy nhiên, lãnh đạo Bắc Triều Tiên cũng gián tiếp đặt điều kiện về thời gian khi tuyên bố "kiên nhẫn chờ đến cuối năm để Hoa Kỳ đưa ra một quyết định dũng cảm". Ông Kim Jong-un cũng cảnh báo : "Mỹ cần từ bỏ cách tính toán hiện nay và phải đề cập các cuộc đàm phán theo cách khác".

Phát biểu trên muốn nói đến những đề xuất được phía Mỹ đưa ra ở Hà Nội và bị Bình Nhưỡng đánh giá là "hoàn toàn bất khả thi". Tổng thống Donald Trump đã trao cho lãnh đạo Kim Jong-un một tờ giấy, mà Reuters đã được tham khảo, đề nghị chuyển hết cho Mỹ vũ khí và nhiên liệu nguyên tử của Bắc Triều Tiên.

Một lý do khác giải thích thất bại thượng đỉnh Hà Nội được AFP nhắc lại là vấn đề dỡ bỏ cấm vận. Tổng thống Donald Trump khẳng định Bình Nhưỡng yêu cầu dỡ bỏ toàn bộ cấm vận trừng phạt chương trình hạt nhân và tên lửa đạo của Bắc Triều Tiên. Tuyên bố trên bị Bắc Triều Tiên kịch liệt bác bỏ và khẳng định chỉ yêu cầu dỡ bỏ "một phần" trừng phạt của quốc tế.

Thu Hằng

*****************

Kim Jong-un củng cố quyền lực tại Bắc Triều Tiên (RFI, 12/04/2019)

Hãng tin nhà nước Bắc Triều Tiên KCNA hôm nay 12/04/2019 cho biết chế độ Bình Nhưỡng đã cử ra một tân chủ tịch nước và một tân thủ tướng, đồng thời tặng thêm cho lãnh tụ Kim Jong-un một danh hiệu mới.

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un phát biểu nhân cuộc họp Ban Chấp Hành Trung Ương đảng Lao Động Triều Tiên tại Bình Nhưỡng. Ảnh công bố ngày 09/04/2019. KCNA via Reuters

Ông Kim Jong-un lại tiếp tục là chủ tịch Hội đồng Nhà nước, và trở thành "đại diện tối cao của toàn thể nhân dân Triều Tiên" - một danh hiệu đã được trao vào tháng Hai nhưng cho đến nay vẫn chưa được sử dụng trong các văn bản chính thức.

Ông Choe Ryong-hae, sinh năm 1950, một trong những cánh tay mặt của Kim Jong-un, lên thay ông Kim Yong Nam làm chủ tịch nước, một chức vụ chỉ mang tính hình thức.

Kim Yong-nam năm nay 91 tuổi, đã giữ chức này từ khi mới được đặt ra năm 1988 cho đến nay, là một nhân vật Bắc Triều Tiên quen thuộc đã từng tham gia nhiều sự kiện quốc tế. Người thay thế ông, Choe Ryong-hae từng bị cải tạo chính trị trong quá khứ, nhưng đã tạo được lòng tin nơi Kim Jong-un, hồi tháng 10/2017 được bổ nhiệm làm chủ tịch Quân ủy Trung ương. Ông Choe là một trong ba quan chức Bắc Triều Tiên nằm trong danh sách trừng phạt của Mỹ vì vi phạm nhân quyền.

Thủ tướng Pak Pong-ju được thay bằng Kim Jae-ryong, quan chức cao cấp của đảng Lao Động, một trong những nhân vật chủ trương cải cách kinh tế triệt để nhằm giúp Bắc Triều Tiên chống chọi với những trừng phạt của Liên Hiệp Quốc.

Song song đó, Kim Yong-chol, người thân tín của Kim Jong-un và ngoại trưởng Ri Yong-ho - là các quan chức từng tham gia cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Kim ở Hà Nội - được vào Hội đồng Nhà nước, cơ quan quyền lực của Bắc Triều Tiên.

Các chuyên gia nhận xét, như vậy tám năm sau khi cha là Kim Jong-il qua đời, Kim Jong-un đã hoàn tất quá trình thâu tóm mọi quyền lực. Theo ông Michael Madden thuộc Stimson Center có trụ sở tại Washington, việc cải tổ bộ máy chính quyền Bắc Triều Tiên lần này là quan trọng nhất kể từ nhiều năm qua.

Thụy My

**********************

Tổng thống Mỹ Donald Trump sẵn sàng gặp lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un lần thứ ba (RFI, 12/04/2019)

Hôm 11/04/2019, tại Nhà Trắng, trong cuộc họp với tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, nguyên thủ Mỹ Donald Trump hy vọng sẽ đạt được một thỏa thuận phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên. Cho dù thượng đỉnh Washington - Bình Nhưỡng hồi cuối tháng 02/2019 tại Hà Nội đã thất bại, nhưng tổng thống Trump cho biết ông sẵn sàng gặp lại lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đợi đón tiếp tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tại Nhà Trắng. Ảnh 11/04/2019. Reuters/Carlos Barria

Từ Washington, thông tín viên RFI Anne Corpet cho biết chi tiết :

"Thượng đỉnh đầu tiên giữa Donald Trump và Kim Jong-un là thượng đỉnh lịch sử, nhưng hai bên cũng chỉ đạt được một tuyên bố về nguyên tắc. Thượng đỉnh thứ hai diễn ra nhưng thất bại, các cuộc thảo luận về phi hạt nhân hóa lâm vào bế tắc. Tổng thống Hàn Quốc có mặt tại Nhà Trắng hôm thứ Năm (11/04) chính là nhằm tái khởi động các thảo luận nói trên.

Donald Trump rất tích cực. Tổng thống Mỹ nói ông có mối quan hệ rất tốt đẹp với lãnh đạo Bắc Triều Tiên. Khi được hỏi liệu ông có sẵn sàng gặp lại Kim Jong-un, ông Trump trả lời : "Vâng, điều đó là có thể, nhưng phụ thuộc rất nhiều vào lãnh đạo Kim".

Tuy nhiên, tổng thống Donald Trump loại trừ việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt nhắm vào Bắc Triều Tiên, thậm chí lưu ý là có thể siết chặt các biện pháp trừng phạt. Trong bối cảnh các cuộc thảo luận đang lâm vào ngõ cụt, tổng thống Mỹ buộc phải thừa nhận là tiến trình đàm phán có thể sẽ mất nhiều thời gian. Ông nhấn mạnh : Một số thỏa thuận nhỏ có thể sẽ được ký kết, nhiều điều có thể diễn ra. Chúng tôi phải tiến từng bước một. Nhưng điều mà chúng tôi hiện đang thảo luận, đó là một thỏa thuận lớn : thỏa thuận này sẽ đưa chúng ta thoát khỏi vũ khí hạt nhân.

Cuộc gặp giữa tổng thống Hàn Quốc và đồng nhiệm Mỹ diễn ra trùng với thời điểm hãng tin nhà nước Bắc Triều Tiên phát đi một thông cáo. Theo KCNA, Kim Jong-un quyết tâm đánh một cú thật mạnh vào những người muốn trừng phạt chế độ Bình Nhưỡng".

Thùy Dương

Trump : ‘Thỏa thuận hạt nhân có thể đổ vỡ’ (VOA, 03/07/2018)

Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm Chủ nhật ngày 1/7 nói trong một cuộc phỏng vấn trên kênh Fox News rằng thỏa thuận mà ông đã đạt được để chấm dứt mối đe dọa hạt nhân từ phía Bắc Triều Tiên ‘có khả năng không có tác dụng’, tờ Guardian và CBS News đưa tin.

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump - Ảnh minh họa

Ông Trump đưa ra nhận định này một ngày sau khi có tin rằng Bình Nhưỡng đang gia tăng hoạt động làm giàu uranium tại các địa điểm bí mật.

Ông Trump đã bị hỏi dồn liệu ông có tin tưởng nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un, người mà ông đã gặp thượng đỉnh hồi tháng trước ở Singapore và là người mà ông cho rằng ông có sự hiểu nhau tốt, sẽ thực hiện lời hứa hủy bỏ chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng hay không.

"Tôi đã đạt được thỏa thuận với ông ấy. Tôi đã bắt tay với ông ấy. Tôi thật sự tin rằng ông ấy thật lòng", ông Trump nói. "Giờ đây, liệu có khả năng không ? Tôi đã từng có những thỏa thuận, anh đã từng có những thỏa thuận mà sau đó mọi người không làm đúng hay không ? Điều đó là có khả năng".

Lời phát biểu này của ông Trump đã đảo ngược tuyên bố của ông khi trở về từ Singapore rằng Bắc Triều Tiên đã chấm dứt tham vọng hạt nhân của mình.

"Vừa mới hạ cánh – một chuyến bay dài, nhưng giờ đây mọi người có thể cảm thấy an toàn hơn nhiều so với khi tôi vừa mới nhậm chức", ông viết trên Twitter hôm 13/6, một ngày sau cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Kim. "Không còn mối đe dọa hạt nhân từ Bắc Triều Tiên. Gặp Kim Jong-un là một trải nghiệm thú vị và rất tích cực. Bắc Triều Tiên có tiềm năng lớn cho tương lai !"

Ông cũng tìm cách giảm nhẹ cái giá mà mọi người cảm nhận được nếu thỏa thuận công bố bị đổ vỡ bằng cách nói rằng cuộc đàm phán của ông với Bắc Triều Tiên là đạt được ‘mà không phải nhượng bộ gì’.

"Chúng tôi không cho cái gì cả", ông nói. "Hãy nghĩ về việc này. Tôi đã làm gì, khi quý vị nghĩ về nó ? Tôi đã đến đó, vậy là các báo đưa tin ‘Ông ấy đến đó, có nghĩa là tôi đến Singapore. Chúng tôi đã có một cuộc gặp. Chúng tôi không làm gì cả".

Thật sự, ông Trump đã đồng ý chấm dứt một loạt các cuộc tập trận chung với Hàn Quốc vốn nhằm để răn đe Bình Nhưỡng. Trong cuộc phỏng vấn với Fox, ông nói các cuộc tập trận này, mà ông gọi là ‘trò chơi chiến tranh’, ‘quá tốn kém’.

"Họ cứ ném bom khắp nơi mỗi sáu tháng", ông nói, "Nó tốn kém không thể tin được. Những máy bay đó bay đến từ Guam, những máy bay ném bom cỡ lớn đó. Thật điên khùng".

Trong khi đó, ông John Bolton, cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump, nhấn mạnh rằng chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên có thể được dỡ bỏ trong vòng một năm.

NBC News và báo Washington Post đưa tin Bắc Triều Tiên đã cố gắng che giấu các hoạt động hạt nhân của họ. Hồi đầu năm, nhóm giám sát có tên là ‘Vĩ tuyến 38 độ Bắc’ cho biết Bắc Triều Tiên đã có những tiến bộ nhanh chóng hướng tới một lò phản ứng hạt nhân.

Xuất hiện trên chương trình ‘Face the Nation’ của đài CBS, ông Bolton nói rằng ông không muốn bình luận gì về những thông tin này hay ‘bất cứ điều gì liên quan đến thông tin tình báo’ – kênh NBC dẫn lời một số quan chức tình báo cấp cao của Mỹ.

Ông Bolton nói rằng ông Trump ‘không hề bị ông Kim xỏ mũi’ và rằng ông Trump ‘ý thức rất rõ về cách hành xử của Bắc Triều Tiên qua hàng chục năm đàm phán với Bắc Mỹ’.

Ông nói : "Chúng tôi biết đích xác nguy cơ họ sử dụng các cuộc đàm phán để kéo dài thời gian để tiếp tục các chương trình vũ khí hạt nhân, hóa học, sinh học và tên lửa đạn đạo".

Tuy nhiên, ông cũng nói thêm rằng ông Kim ‘nói rất nhấn mạnh nhiều lần ở Singapore rằng ông ấy khác với các chế độ tiền nhiệm’.

"Chúng tôi đã xây dựng một chương trình", ông Bolton nói, "về việc làm sao để thật sự dỡ bỏ toàn bộ chương trình vũ khí hủy diệt hàng loạt và tên lửa đạn đạo của họ trong vòng một năm".

"Nếu họ đã có quyết định chiến lược để làm điều đó và nếu họ hợp tác, chúng ta có thể tiến rất nhanh".

"Bắc Triều Tiên sẽ có lợi thế nếu nhanh chóng dỡ bỏ những chương trình này bởi vì khi đó các loại trừng phạt mới bị hủy bỏ và viện trợ từ Hàn Quốc và Nhật Bản và các nước khác đều có thể bắt đầu đổ vào".

Ngoại trưởng Hoa Kỳ sắp sửa công du đến Bình Nhưỡng để gặp ông Kim Jong-un. Truyền thông Hàn Quốc hôm Chủ nhật ngày 1/7 đưa tin rằng ông Sung Kim, đại sứ Mỹ tại Philippines, đã có các cuộc thảo luận trù bị với các quan chức Bắc Triều Tiên tại làng đình chiến Bàn Môn Điếm.

Trong khi đó, một nhân vật diều hâu hàng đầu về chính sách đối ngoại của Thượng viện, đã có giọng điệu ít mang tính ngoại giao hơn. Trả lời phỏng vấn trên chương trình ‘Meet the Press’ của Đài NBC, ông Lindsey Graham của tiểu bang South Carolina nói rằng Bắc Triều Tiên ‘sẽ hối tiếc’ nếu các cuộc đàm phán về hạt nhân đổ vỡ.

"Tôi không muốn chiến tranh với Bắc Triều Tiên", ông Graham. "Cơ hội tốt nhất cuối cùng để chấm dứt chiến tranh là họ chấm dứt chương trình hạt nhân của họ một cách hòa bình… nếu họ không nắm bắt cơ hội đó, nếu họ chơi xỏ Trump như họ đã từng chơi xỏ những người khác thì họ sẽ phải hối tiếc".

*****************

Kế hoạch giải trừ vũ khí của Bắc Hàn chứa đựng nhiều rủi ro cho Hoa Kỳ (CaliToday, 03/07/2018)

Hiện không có bất cứ bằng chứng nào cho thấy Bình Nhưỡng đã ngưng lại chương trình vũ khí nguyên tử của mình. Ảnh : AP

Vào lúc Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sắp đi Bắc Hàn, các chuyên gia cho là kế hoạch giải trừ vũ khí nguyên tử của Bắc Hàn trong vòng 1 năm của chính phủ Trump là ‘không thực tiễn và chứa đựng nhiều rủi ro’

Bộ ngoại giao Mỹ cho hay ông Pompeo sẽ đến Bình Nhưỡng vào ngày thứ sáu này và đây là chuyến đi Bắc Hàn lần thứ ba của ông trong vòng chỉ có 3 tháng qua.

Nhưng đây là chuyến đi thăm Bắc Hàn lần đầu của một viên chức cao cấp của chính phủ Trump kể từ sau hội nghị thượng đỉnh Singapore vào ngày 12 tháng 6, nơi mà nhà lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un đã cam kết "sẽ giải trừ vũ khí nguyên tử trọn vẹn trên bán đảo Triều Tiên"

Hôm thứ ba 3/7 Tổng thống Trump viết trên Twitter là ‘các cuộc đàm phán giữa hai bên đang diễn ra tốt đẹp’ và cho là những nổ lực của ông đã giúp làm giảm nguy cơ của một mối đe dọa nguyên tử đến từ Bắc Hàn.

Nhưng các chuyên gia lại cho là hiện không có bất cứ bằng chứng nào cho thấy Bình Nhưỡng đã ngưng lại chương trình vũ khí nguyên tử của mình. Họ còn cho là ‘chính phủ Trump đã có một cách giải quyết vấn đề giải trừ vũ khí nguyên tử của Bắc Hàn một cách không thực tiễn’

Hôm chủ nhật cố vấn an ninh quốc gia John Bolton lại trình bày một kế hoạch đầy tham vọng là ông Pompeo sẽ đàm phán chuyện giải trừ vũ khí chỉ trong vòng 12 tháng với các cấp lãnh đạo Bắc Hàn. Ông Bolton nói : ‘Nếu Bình Nhưỡng ưng thuận, chúng ta sẽ hành động rất nhanh và Bình Nhưỡng có thể được giảm trừng phạt, lại được Nhật và Nam Hàn trợ giúp nữa"

Joel Wit, cựu viên chức Bộ ngoại giao Mỹ từng giúp đàm phán nguyên tử với Bắc Hàn năm 1994, nhận xét : "Bắc Hàn sẽ giả điếc cho mà coi, nếu đây là biện pháp khởi đầu, cũng tốt thôi, vì chúng ta phải thử mới biết mọi chuyện đi về đâu, nhưng nếu đây là cách làm cuối cùng thì nhiều phần sẽ thất bại và ông Bolton có lý do đổ lỗi cho sự sai lầm của ông ta"

Trường Giang

***********************

Tổng thống Trump : nếu không nhờ tôi, giờ đây chúng ta đã lâm chiến với Bắc Hàn (CaliToday, 03/07/2018)

Hôm thứ ba 3/7 Tổng thống Trump tuyên bố nếu không nhờ ông, giờ đây có thể Hoa Kỳ và Bắc Hàn đang lâm chiến với nhau.

Tổng thống Trump đón tiếp Kim Jong-un tại Singapore - photo credit : AP

Trong bức Twitter gửi ra, ông viết : "Đã có nhiều cuộc đối thoại tốt đẹp với Bắc Hàn, không có chuyện bắn hỏa tiễn hay thử bom nguyên tử trong 8 tháng nữa. Tất cả Châu Á đều vui mừng. Chỉ có Đảng Đối Lập, kể cả Fake News, là than phiền thôi. Nếu không nhờ tôi, giờ đây chúng ta đã có chiến tranh với Bắc Hàn rồi".

Bức điện của Tổng thống Trump tiếp theo có báo cáo là các viên chức Hoa Kỳ tin là Bắc Hàn vẫn đang đẩy mạnh việc sản xuất nhiên liệu cho các loại vũ khí nguyên tử mặc dù đã có thỏa thuận giải trừ vũ khí này trên bán đảo Triều Tiên.

Một viên chức cho NBC News hay trong tuần qua : "Không có dấu hiệu là họ đang giảm các kho vũ khí, hay làm bất cứ gì để ngưng lại chuyện sản xuất vũ khí, có dấu hiệu rõ rang là Bắc Hàn đang tìm cách đánh lửa Hoa Kỳ".

Tổng thống Trump là người Tổng Thống đầu tiên trong lịch sử kể từ khi chiến tranh Triều Tiên chấm dứt năm 1953 đã bằng long gặp gỡ một lãnh đạo của Bắc Hàn.

Sau hội nghị Singapore ngày 12 tháng 6, Tổng thống Trump cho là "không còn đe dọa về vũ khí nguyên tử từ Bắc Hàn nữa, gặp gỡ Kim Jong-un là một kinh nghiệm rất tích cực và thú vị. Bắc Hàn sẽ có tương lai tốt đẹp".

Được biết Ngoại trưởng Mike Pompeo lại sẽ lên đường đi Bắc Hàn vào cuối tuần này và sẽ gặp gỡ Kim Jong-un và nhiều viên chức cao cấp khác, theo tin từ Tòa Bạch Ốc cho hay.

Trần Vũ

Tổng thống Mỹ thông báo đã có "thảo luận ở cấp rất cao" với Bắc Triều Tiên (RFI, 18/04/2018)

Tổng thống Hoa Kỳ tiếp thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hôm qua, 17/04/2018, với chủ đề chính là thương mại và Bắc Triều Tiên. Ông Donald Trump bảo đảm là "các thảo luận ở cấp rất cao" với Bình Nhưỡng đã diễn ra mới đây. Tổng thống Mỹ nhắc đến cuộc hội kiến sắp tới với lãnh đạo Bình Nhưỡng, nhưng ông cũng thận trọng nói là chưa có gì bảo đảm chắc chắn thượng đỉnh Mỹ-Bắc Triều Tiên sẽ diễn ra.

Ảnh ghép minh họa : Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un và tổng thống Mỹ Donald Trump. ©SAUL LOEB/AFP

Sáng nay, qua mạng xã hội Twitter, tổng thống Mỹ cho biết lãnh đạo CIA, vừa được đề cử làm ngoại trưởng, ông Mike Pompeo, đã đến Bình Nhưỡng gặp Kim Jong-un để chuẩn bị cho cuộc đối thoại thượng đỉnh Mỹ-Bắc Triều Tiên.

Thông tín viênGrégoire Pourtier tường trình từ New York :

"Donald Trump nói đến cơ hội "giải quyết một vấn đề toàn cầu". Sau khi dùng giọng điệu đầy đe dọa và đặc biệt nhắm vào lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un biệt hiệu "nhóc tì hỏa tiễn", giờ đây tổng thống Mỹ hy vọng dùng ngoại giao hơn là bạo lực để đạt được mục tiêu của mình.

Một cuộc thượng đỉnh với lãnh đạo Bình Nhưỡng, điều không thể tưởng tượng nổi cách nay vài tháng, nay đang được chuẩn bị, cho dù Donald Trump vẫn khôn khéo tỏ ra thận trọng. Tổng thống Mỹ khẳng định là cuộc hội kiến "có thể sẽ diễn ra vào đầu tháng 6 hoặc trước đó một chút, nếu mọi việc diễn ra tốt đẹp. Nhưng cũng có thể là mọi chuyện diễn ra không tốt và sẽ không có thượng đỉnh. Trong trường hợp này, chúng tôi sẽ tiếp tục lập trường cứng rắn như trước đây. Để xem điều gì sẽ đến".

Wahsington và Bình Nhưỡng có thể đã thảo luận về năm địa điểm, dự kiến sẽ được chọn làm nơi tổ chức thượng đỉnh. Từ đây đến đó, hai miền Nam Bắc Triều Tiên cũng sẽ phải tiến hành một sự xích lại gần nhau ngoạn mục, bởi cuộc gặp của lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un và tổng thống Hàn Quốc Moon Jae In theo kế hoạch diễn ra ngày 27/04 sắp tới.

Tổng thống Mỹ cho biết đã "cầu chúc" cho thành công của thượng đỉnh giữa hai miền Nam Bắc Triều Tiên. Ông Donald Trump nhiều lần khẳng định công lao của mình đối với những tiến bộ tích cực trong quan hệ Nam Bắc Triều Tiên.

Tổng thống Mỹ nhấn mạnh : Công chúng không ý thức được là chiến tranh Triều Tiên vẫn chưa kết thúc. Trên thực tế, kể từ thỏa thuận đình chiến 1953, chưa có bất cứ một hiệp định hòa bình nào được ký kết giữa hai nước và sẽ là một chiến thắng rực rỡ đối với Donald Trump nếu như chiến lược của ông, lúc đầu rất hung hăng, lại đạt được một giải pháp bền vững cho cuộc khủng hoảng nguy hiểm này".

Bắc Triều Tiên rất thận trọng

Về phần mình, trước viễn cảnh thượng đỉnh với Hoa Kỳ mở ra khả năng giải quyết hòa bình khủng hoảng hạt nhân, Bắc Triều Tiên tỏ ra rất thận trọng tránh làm tổn thương cho quan hệ đang trên đà cải thiện. Giới quan sát ghi nhận phản ứng hết sức dè dặt của Bình Nhưỡng sau vụ Mỹ-Pháp-Anh không kích "các cơ sở vũ khí hóa học" của chính quyền Syria.

Ba ngày sau cuộc tấn công, hôm qua 17/04, Rodong Shinmun - tờ báo chính thức của Bình Nhưỡng - mới đăng một tin ngắn ở trang cuối, trách cứ Washington "mượn cớ chống khủng bố" để tiến hành cuộc tấn công. Chế độ Syria vốn là đồng minh mật thiết của Bắc Triều Tiên. Lãnh đạo Syria Bachar al-Assad là một trong hai nguyên thủ gửi hoa đến mừng lễ hội Kimilsungia kỷ niệm sinh nhật Kim Nhật Thành, ông nội lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un.

Trọng Thành

***************

Trump khen ngợi cuộc gặp bí mật giữa CIA và Kim Jong-un (BBC, 18/04/2018)

Viết trên Twitter, ông Trump xác nhận tin báo chí về cuộc gặp bí mật, nói rằng nó diễn ra "rất trôi chảy".

Hình minh họa : Mike Pompeo, Kim Jong-un và Donald Trump

Đây là cuộc gặp cao nhất giữa Mỹ và Bắc Hàn kể từ 2000.

Ông Trump được cho là có thể hội đàm với ông Kim vào tháng Sáu, mặc dù chưa có xác nhận.

Tuần sau, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Kim Jong-un sẽ gặp nhau.

Báo Washington Post hôm thứ Ba là nơi đầu tiên đưa tin ông Pompeo đã đến Bắc Hàn bí mật gặp ông Kim.

Theo tờ báo, chuyến thăm diễn ra sau khi ông Pompeo được ông Trump đề cử thay thế Rex Tillerson làm ngoại trưởng.

Reuters cũng đưa tin tương tự, và đến thứ Tư, ông Trump xác nhận trên Twitter.

Dự kiến ông Pompeo sẽ được Thượng viện phê chuẩn làm ngoại trưởng trong những tuần tới.

*****************

Hàn Quốc muốn thảo luận một hòa ước với Bắc Triều Tiên (RFI, 18/04/2018)

Hàn Quốc và Mỹ có thể ký một hiệp định hòa bình với Bắc Triều Tiên nếu Bình Nhưỡng từ bỏ dứt khoát tham vọng hạt nhân. Trên đây là tuyên bố của cố vấn an ninh quốc gia phủ tổng thống Hàn Quốc Trịnh Nghĩa Dũng (Chung Eui Yong) với báo chí ngày 18/04/2018, theo tường thuật của Yonhap và AFP.

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un trong buổi tiếp ông Tống Đào (Song Tao), trưởng Ban Đối Ngoại Trung ương đảng cộng sản Trung Quốc, Bình Nhưỡng, ngày 15/04/2018 KCNA/via Reuters

Theo cố vấn tổng thống Hàn Quốc, Washington và Seoul đang thảo luận về phương án thay thế thỏa ước đình chiến có hiệu lực từ năm 1953 bằng một quy chế khác "chính thức tuyên cáo chiến tranh chấm dứt". Tuy nhiên,đây là một vấn đề quan trọng, không chỉ tùy thuộc vào Hoa Kỳ và Hàn Quốc, mà còn phải "thương lượng gay go" với Bắc Triều Tiên.

Sáng kiến trên được cố vấn an ninh hai nước Chung Eui Yong và Jonhn Bolton bàn thảo. Tổng thống Donald Trump đã lên tiếng ủng hộ tổng thống Hàn Quốc "đề cập đến hiệp ước hòa bình" nhân thượng đỉnh Hàn-Triều ngày 27/04.

Mỹ-Hàn dự kiến đề nghị nhiều biện pháp bù đắp cho Bắc Triều Tiên nếu Bình Nhưỡng chấp nhận giã từ vũ khí hạt nhân. Cụ thể là "thiết lập tình trạng hòa bình vĩnh cửu, đánh tan mối lo ngại an ninh của Bắc Triều Tiên, bảo đảm một tương lai tươi sáng", một khi Bình Nhưỡng "chọn quyết định đúng đắn".

Theo AFP, dường như Bắc Triều Tiên sẽ đòi Hoa Kỳ triệt thoái lực lượng ra khỏi lãnh thổ Hàn Quốc.

Tú Anh

Trong bữa tiệc chiêu đãi đoàn Bắc Hàn, em gái của Kim Jong-un đã chuyển cho đại diện Nam Hàn thư đề nghị đàm phán với Mỹ về giải trừ hạt nhân tại Bắc Triều Tiên.

Việc đề xuất sáng kiến này khởi đầu bằng sáng kiến tham dự Olympic mùa đông và những cuộc gặp gỡ cao cấp, tiến tới cuộc gặp thương đỉnh giữa hai miền tại Bàn Môn Điếm.

Tuy nhiên, những việc này tự thân nó chỉ là những hoạt động có tính chất nghi lễ xúc tác, có một mục đích là dọn đường cho cuộc gặp thượng đỉnh giữa Mỹ và Bắc Triều.

Vậy mục đích của cuộc gặp gỡ với Mỹ theo ý đồ của Kim là gì ? Xung đột của cuộc gặp này nằm ở đâu ?

Có thể thấy điều kiện cho việc giải trừ hạt nhân tại bắc Triều Tiên không phải chỉ là cam kết của Mỹ về an ninh cho chế độ Bắc Triều, như những phân tích của các chuyên gia quốc tế gần đây : Triều Tiên sẵn sàng tiêu hủy chương trình hạt nhân nếu đạt được một đảm bảo của Mỹ về sự tồn tại an toàn của chế độ.

Muốn hiểu được điều gì đang xảy ra, cần hiểu trước hết lịch sử hình thành triết lý của triều đại Kim.

Ngay sau khi thành lập nước Cộng hoà nhân dân Triều Tiên năm 1955, Kim Nhật Thành đã bắt đầu một triết lý : "Vũ khí quyết định độc lập". Chính sách "Quân sự trước hết" vì thế là chính sách "bất khả thay đổi" liên tục suốt ba thế hệ từ Kim Nhật Thành đến nay. Độc lập ở đây không chỉ có nghĩa độc lập với Mỹ mà độc lập với cả Trung Quốc. Suốt 70 năm từ ngày lập nước, chưa một ngày Triều Tiên thực sự có cảm xúc của một nền độc lập. Triều Tiên luôn bị đe dọa tái diễn chiến tranh với Mỹ bởi một Hiệp định chỉ mới là Tạm đình chiến, trong khi luôn có một chính sách thù địch từ phía Mỹ. Nhưng cùng một lúc, thậm chí rất khó chịu hơn là áp lực điều khiển chính trị thâm độc từ phía Bắc Kinh, không cho sống, song không được chết. Triều Tiên là một miếng sandwich kẹp giữaMỹ và Trung Quốc.

Kim Nhật Thành và các thế hệ tiếp theo, đương nhiên, không có tư tưởng chia cắt Triều Tiên, vì vậy, triết lý "Vũ khí quyết định độc lập" bao gồm trong đó chiến lược thống nhất hai miền.

Nhưng cũng giống như mọi quốc gia từng chịu áp lực của Trung Quốc, thiên hướng của Triều Tiên là tìm đến phía Mỹ, chỉ đơn giản là không ai tìm độc lập bên cạnh Trung Quốc.

Thiên hướng của Triều Tiên là tìm đến phía Mỹ, chỉ đơn giản là không ai tìm độc lập bên cạnh Trung Quốc.

Tuy vậy, bên cạnh Mỹ, người Triều Tiên đã có một nửa là Nam Hàn. Không thể có hai Triều Tiên cùng là đồng minh, hoặc ít nhất cùng thân thiện với Mỹ và bình đẳng trước Mỹ mà không thống nhất. Nhưng thống nhất thế nào ? Thống nhất theo kiểu trưng cầu dân ý thì sẽ có một hiện tượng tương tự Đông và Tây Đức.

Đây chính là bài toán được giải đáp bằng sức mạnh hạt nhân. Lô-gíc của nó là : Mỹ cần có quốc gia hạt nhân là đồng minh của Mỹ bên cạnh Trung Quốc.

Như vậy, Triều Tiên sẽ phải thống nhất nhưng quyền quyết định chính trị thuộc về thế lực sở hữu sức mạnh hạt nhân, tức là thống nhất dưới sự kiểm soát của Bắc Tiều Tiên.

Có thể dự đoán trước nội dung các cuộc thương lượng Bắc-Nam Triều Tiên sẽ là thuyết phục Nam Hàn chấp nhận giải pháp Triều Tiên thống nhất là Quốc gia hạt nhân, cả hai cùng quyết tâm đòi được công nhận là Quốc gia hạt nhân. Sức thuyết phục sẽ là một Triều Tiên độc lập với Trung Quốc.

Như vậy, có thể thấy ngay rằng, nếu Trump không hiểu được chiến lược này của Bắc Triều Tiên, thì cuộc đàm phán sẽ lại bế tắc.

Vấn đề là, Mỹ có thể chấp nhận một Triều Tiên sở hữu vũ khí hạt nhân hay không, bằng cách gì đảm bảo Triều Tiên vĩnh viễn là đồng minh với Mỹ hay với thế giới tiến bộ ?

Với một ông Tổng thống Mỹ như Donald Trump thì việc nghi ngờ một chiều sâu chiến lược đủ để giải đáp những bài toán trên là hoàn toàn hiểu được. Nếu cuộc gặp thượng đỉnh xảy ra mà thất bại thì cũng không quá ngạc nhiên.

Paris, 16/03/2018

Bùi Quang Vơm

Trump nói sẵn lòng gặp Kim trong cuộc gặp mặt đầu tiên từ trước tới nay (VOA, 09/03/2018)

Tổng thống Donald Trump hôm thứ Năm nói ông sẵn lòng gặp gỡ lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un trong hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên đầu tiên, đánh dấu một diễn biến có thể là một bước đột phá đầy kịch tính trong căng thẳng hạt nhân với Bình Nhưỡng.

Lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un và Tổng thống Mỹ Donald Trump

Ông Kim đã cam kết "giải trừ hạt nhân" và đình chỉ các cuộc thử nghiệm hạt nhân hoặc phi đạn, Trưởng Văn phòng An ninh Quốc gia của Hàn Quốc, Chung Eui-yong, nói với các phóng viên tại Nhà Trắng sau khi báo cáo với ông Trump về cuộc họp của các quan chức Hàn Quốc với ông Kim hôm thứ Hai.

"Một cuộc gặp gỡ đang được lên kế hoạch", ông Trump tweet sau khi nói chuyện với ông Chung, người loan báo ông Trump tỏ ý sẵn sàng ngồi xuống với Kim trong một diễn biến mà có thể sẽ là canh bạc chính sách đối ngoại lớn nhất của ông kể từ khi nhậm chức.

Ông Chung cho biết ông Trump, đáp lại lời mời của ông Kim, đã đồng ý gặp mặt vào tháng 5, và một quan chức cấp cao của Mỹ sau đó nói rằng việc này có thể xảy ra "chỉ trong vòng vài tháng, với thời điểm và địa điểm chính xác sẽ được ấn định".

Ông Trump trước đó đã nói ông sẵn lòng gặp ông Kim trong hoàn cảnh phù hợp nhưng đã nói rằng khi đó chưa phải lúc để hội đàm. Ông đã chế giễu Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson hồi tháng 10 là "lãng phí thời gian của mình" tìm cách hội đàm với Triều Tiên.

Trước đó trong ngày thứ Năm, ông Tillerson nói trong một chuyến công du Châu Phi rằng dù "các cuộc hội đàm về các cuộc hội đàm" có thể xảy ra với Bình Nhưỡng, song đàm phán giải trừ hạt nhân dường như vẫn còn là một chặng đường dài.

"Kim Jong-un nói về giải trừ hạt nhân với các Đại diện Hàn Quốc, không chỉ là đình chỉ", ông Trump nói trên Twitter tối thứ Năm. "Thêm nữa, Triều Tiên sẽ không thử nghiệm phi đạn trong thời gian này".

Ông Trump nói thêm : "Đang đạt được những tiến bộ to lớn, nhưng các chế tài sẽ vẫn giữ nguyên cho đến khi đạt được thỏa thuận".

******************

Tổng thống Donald Trump sắp gặp lãnh tụ Bắc Hàn (RFA, 09/03/2018)

Cuộc gặp gỡ đầu tiên giữa Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un sẽ phải mất vài tuần để chuẩn bị.

Bảng điện tử thể hiện tin Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ gặp lãnh tụ Băc Hàn Kim Jong-un. Hình chụp ở Tokyo ngày 9/3/2018 - AFP

Bộ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ Rex Tillerson cho biết hôm thứ Sáu, 9/3/2018, trong chuyến thăm Djibouti và khẳng định thêm quyết định trên được đưa ra bởi chính tổng thống Donald Trump.

Hôm thứ năm ngày 8/3, Tổng thống Trump cho biết ông đã sẵn sàng cho cuộc gặp trực tiếp với lãnh tụ Kim Jong-un. Đây được coi là một bước đột phá trong việc giảm căng thẳng bán đảo Triều Tiên liên quan đến chương trình hạt nhân của Bắc Hàn.

Cũng trong ngày thứ năm 8/3, sau cuộc gặp với lãnh tụ Kim Jong-un ở Bình Nhưỡng, ông Chung Eui-yong, người đứng đầu văn phòng An ninh Quốc gia của Nam Hàn cho biết lãnh tụ Bắc Hàn cam kết sẽ phi hạt nhân hóa và ngưng việc thử nghiệm tên lửa cũng như hạt nhân.

Phản ứng trước sự việc này, tại Bắc Kinh hôm thứ Năm 8/3, Bộ trưởng ngoại giao Trung Quốc, Vương Nghị lên tiếng kêu gọi Mỹ và Bắc Hàn tiến hành các cuộc hội đàm càng sớm càng tốt, và cảnh báo rằng mọi thứ sẽ không diễn ra suôn sẻ.

******************

Trump và Kim Jong-un sẽ gặp nhau 'sớm nhất có thể' (BBC, 09/03/2018)

Tổng thống Mỹ Donald Trump sẵn sàng gặp nhà lãnh đạo Bắc Hàn Kim Jong-un vào tháng Năm để 'đạt được thỏa thuận phi hạt nhân hóa vĩnh viễn'.

Chưa có tổng thống Hoa Kỳ nào từng đàm phán với một lãnh đạo Bắc Hàn

Tin mới nhất cho hay Trung Quốc "hoan nghênh tín hiệu tích cực" từ cuộc gặp dự kiến sẽ diễn ra giữa lãnh đạo cao nhất của Mỹ và Bắc Hàn.

Các quan chức Hàn Quốc hiện đang ở Washington, được cho là chuyển tận tay thư mời của lãnh đạo Bắc Hàn tới ông Trump, đưa ra thông báo gây sốc này.

Ông Kim cũng cam kết 'phi hạt nhân hóa' và ngưng thử nghiệm hạt nhân và phi đạn, người đứng đầu Văn phòng An ninh Quốc gia Hàn Quốc, Chung Eui-yong cho báo giới biết tại Nhà Trắng tối 8/3.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cảnh báo rằng các cuộc đàm phán như vậy thường là kết quả của nhiều năm ngoại giao thận trọng, do đó vẫn hoài nghi những gì mà cuộc họp được dàn xếp nhanh chóng có thể đạt được.

Cuộc gặp chưa từng có

Không có tổng thống Hoa Kỳ đương nhiệm nào từng đàm phán với một nhà lãnh đạo Bắc Hàn mà chỉ nhiều lần nỗ lực buộc nước này phi hạt nhân hóa.

Phóng viên BBC tại Seoul, Laura Bicker nói rằng điều quan trọng cần lưu ý là Bắc Hàn chưa tuyên bố sẽ từ bỏ vũ khí hạt nhân, mà mới chỉ cam kết sẽ thực hiện.

Cũng chưa rõ Bắc Hàn yêu cầu những gì để đổi lấy cuộc đàm phán này.

Nhưng Kim Jong-un đã ghi điểm về mặt tuyên truyền, bà Laura bình luận.

Ông Trump cũng sẽ cảm thấy như một người chiến thắng, với những chính sách quyết liệt được cho là giúp đưa các bên ngồi vào bàn đàm phán.

Các cuộc tập trận thường nhiên của Hoa Kỳ và Hàn Quốc khiến Bắc Hàn giận giữ

Ông Trump từng nhiều lần hạ thấp Kim Jong-un, và năm ngoái đe doạ ông Kim 'với sự giận giữ chưa từng thấy' nếu ông này tiếp tục đe dọa nước Mỹ. Thời điểm đó ông Trump cũng nói sẽ 'không có chuyện đàm phán với Bắc Hàn.'

Phái đoàn cấp cao Hàn Quốc vừa có những cuộc họp chưa có tiền lệ với ông Kim ở Bình Nhưỡng đầu tuần này sau Thế vận hội Mùa đông ở Hàn Quốc, sau đó họ đến Mỹ để trình bày tình hình với Tổng thống Trump.

Ông Trump cho rằng đây là "tiến bộ to lớn" nhưng vẫn sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt cho tới khi thỏa thuận được ký kết.

Theo Matthew Carney viết trên ABCNews (9/03), cuộc hội đàm Trum - Kim sẽ được Trung Quốc chào đón vì mục tiêu của Bắc Kinh là giữ chế độ ở Bình Nhưỡng và tình trạng hiện hữu.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến trong dư luận ở Châu Á cho rằng Bắc Kinh không kiểm soát được tiến trình hội đàm Mỹ - Triều.

Còn về phía Bắc Hàn, viết trên BBC Tiếng Việt, Tiến sĩ Nguyễn Tiến Hưng, cựu Bộ trưởng Việt Nam Cộng Hòa từng theo dõi Hòa đàm Paris tin rằng ông Kim Jong-un thực hiện một kế hoạch có từ đời cha và ông.

Về các vụ thử hỏa tiễn, Giáo sư Nguyễn Tiến Hưng viết :

"Ông Kim Jong-un không thực sự nhắm vào lục địa Mỹ. Vậy ông ta theo đuổi mục tiêu gây áp lực tối đa là để Mỹ phải điều đình, tiến tới việc rút quân khỏi Nam Hàn, điều kiện tiên quyết mà Triều đại 'Nhà Kim' đã đưa ra để thống nhất đất nước".

***********************

Các bên lạc quan thận trọng về thượng đỉnh Mỹ-Triều Tiên (VOA, 09/03/2018)

Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ đồng ý gặp lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un ở Bình Nhưỡng "vào khoảng tháng Năm" để thảo luận việc chấm dứt chương trình hạt nhân của Triều Tiên được đón nhận bằng thái độ lạc quan thận trọng xen lẫn hoài nghi.

Giám đốc an ninh quốc gia Hàn Quốc thông báo vắn tắt cho Tổng thống Mỹ về vấn đề Triều Tiên, 8/3/2018.

Ông Chung Eui-yong, Giám đốc Văn phòng An ninh Quốc gia Hàn Quốc, loan báo thỏa thuận vào tối thứ Năm 8/3. Ông có mặt ở Washington để thông báo tóm tắt với ông Trump và các quan chức Tòa Bạch Ốc về tiến bộ ngoại giao đạt được trong chuyến thăm Bình Nhưỡng hồi đầu tuần. Ông cũng chuyển lời mời do lãnh tụ Triều Tiên nói miệng tới Tổng thống Hoa Kỳ.

"Tổng thống Trump đánh giá cao buổi làm việc với các giới chức Hàn quốc và nói sẽ gặp ông Kim Jong-un vào khoảng tháng 5 để đạt giải pháp phi hạt nhân hóa vĩnh viễn", ông Chung cho hay.

Ông Chung cũng cho biết lãnh tụ Triều Tiênsẽ không phản đối việc Mỹ và Hàn Quốc nối lại các cuộc tập trận chung, dự kiến sẽ bắt đầu vào tháng 4.

Đánh giá về những chuyển động mới nhất liên quan đến vấn đề hạt nhân Triều Tiên, Thượng nghị sĩ Mỹ Lindsey Graham nói : "Sau nhiều cuộc thảo luận với Tổng thống Trump, tôi tin chắc rằng lập trường mạnh mẽ của ông chống Triều Tiên và sự hung hăng về hạt nhân của họ rốt cuộc đã mang lại cho chúng ta hy vọng tốt nhất trong nhiều thập kỷ để có thể giải quyết mối đe dọa này một cách hòa bình. Tôi không ngây thơ.Tôi hiểu rằng nếu quá khứ là một chỉ dấu về tương lai, thì có lẽ Triều Tiên sẽ chỉ nói suông chứ không hành động".

Tuy nhiên, ông Graham cảnh cáo Triều Tiên rằng "điều xấu nhất" mà nước này có thể làm khi gặp gỡ ông Trump là "tìm cách chơi xỏ ông ấy". Thượng nghị sĩ Graham nhấn mạnh : "Nếu các người làm điều đó, đấy cũng sẽ là dấu chấm hết đối với các người và chế độ của các người".

Ông Robert Gallucci, trưởng đoàn đàm phán của Mỹ trong cuộc khủng hoảng hạt nhân Triều Tiên năm 1994, nói lời mời của Triều Tiên là một "diễn biến đáng ngạc nhiên và đáng hoan nghênh". Ông nói thêm : "Nếu các đại diện của hai chính phủ có thể gặp nhau, và sau rốt là một cuộc họp thượng đỉnh được tổ chức, điều đó thể hiện tiến bộ lớn trong việc giảm căng thẳng và nguy cơ chiến tranh".

Ông Daniel Russell, cựu trợ lý ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á và Thái Bình Dương, nói : "Điều mới mẻ không phải là lời đề nghị, mà là lời hồi đáp". Ông nói Triều Tiên "trong nhiều năm đã đề nghị tổng thống Hoa Kỳ hãy đích thân làm việc với các lãnh tụ Triều Tiên với tư cách hai cường quốc hạt nhân bình đẳng làm việc với nhau".

Ông Takashi Kawakami, Chủ tịch Viện Thế giới học, Đại học Takushoku ở Tokyo, nhận định : "Tôi nghĩ Mỹ sẽ chờ xem cuộc hội đàm Bắc-Nam diễn ra vào tháng 4 ra sao trước khi đưa ra quyết định cuối cùng, liệu có gặp [Triều Tiên] hay không. Tôi dự đoán sẽ có ba kịch bản có thể xảy ra. Một là Triều Tiên sẽ đồng ý phi hạt nhân hóa. Hai là Triều Tiên sẽ đồng ý với Hoa Kỳ về đình chỉ và giữ nguyên trạng chương trình hạt nhân. Và ba, là rút lại cách tiếp cận của họ và quay lại với việc phóng tên lửa. Trong các kịch bản đó, tôi thấy kịch bản thứ hai là có khả năng diễn ra nhất, đi kèm là việc Nhật kêu gọi tiếp tục gây áp lực bị gạt ra bên lề".

Cách tiếp cận "áp lực tối đa" của ông Trump đã lãnh đạo các nỗ lực quốc tế nhằm áp đặt các biện pháp trừng phạt nặng nề vào năm 2017, gồm cấm Triều Tiên xuất khẩu than, quặng sắt, quần áo và hải sản trị giá hàng tỉ đôla. Chính quyền ông Trump cũng nhấn mạnh họ sẵn sàng sử dụng sức mạnh quân sự, nếu cần, để loại bỏ mối đe dọa hạt nhân.

*****************

Ngoại giao : Bước đi hoàn hảo của Bắc Triều Tiên (RFI, 09/03/2018)

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un (thứ ba từ trái qua) và phái đoàn Hàn Quốc, tại Bình Nhưỡng, ngày 06/03/2018. Yonhap via Reuters

Trong cuộc gặp các đặc sứ Hàn Quốc tại Bình Nhưỡng ngày thứ Ba 06/03, lãnh đạo Bắc Triều Tiên đề nghị tổ chức thượng đỉnh Hàn - Triều vào tháng 4 tới đây, đồng thời cho biết sẵn sàng đối thoại với Mỹ về hồ sơ hạt nhân.

Chuyên gia Théo Clément, trên trang mạng Asialyst ngày 07/03/2018 nhìn lại từng bước đi ngoại giao của Kim Jong-un và đưa ra đánh giá về "Thượng đỉnh Liên Triều : Bước đi hoàn hảo của Bình Nhưỡng". RFI xin giới thiệu bài viết.

Ngay cả những pháp sư Triều Tiên có lẽ cũng không thể đoán trước được tình hình đảo ngược nhanh như vậy. Chỉ trong vòng có vài tháng, các nhà đàm phán Bắc Triều Tiên đã nhanh chóng cất vào tủ bộ quân phục và khoác lên người bộ Âu phục để ngồi đàm phán cùng với Seoul.

Sự thay đổi ngoạn mục này, theo ông Théo Clement, đó là do những tính toán chiến lược của Bình Nhưỡng. Không những Bắc Triều Tiên dứt khoát muốn chứng tỏ nước này là một tác nhân hoàn toàn có lý trí, mà còn có đủ khả năng dàn dựng và làm chủ các bước đi ngoại giao.

Thế Vận Hội Mùa Đông : Cơ hội "ngàn vàng" ?

Trước hết, Bắc Triều Tiên chủ động đưa ra sáng kiến ngoại giao. Bài diễn văn đầu năm của ông Kim Jong-un là nền tảng cho sự hâm nóng đột ngột quan hệ liên Triều. Tận dụng lúc chuyển giao năm mới, "lãnh đạo Tối cao" đặc biệt giải thích rằng nếu như khả năng răn đe hạt nhân của Bắc Triều Tiên là có thể đưa vào tác chiến -điều mà giới chuyên gia vẫn còn nghi ngờ - thì Thế Vận Hội mang đến một cơ hội tốt để nối lại liên hệ với các "đồng bào" phía Nam.

Tổng thống Moon Jae-in vì thế mà khó có thể từ chối đề nghị của Bình Nhưỡng. Sự xích lại gần Bắc Triều Tiên không chỉ là một trong những lời hứa lúc vận động tranh cử tổng thống Hàn Quốc, mà đây còn là một sự bảo đảm an ninh cho Thế Vận Hội Mùa Đông, mà ông gọi là "Thế Vận Hòa Bình".

Hơn nữa, miền Bắc cũng rất khôn khéo trong việc thành lập những phái đoàn khác nhau gởi đến miền Nam trong suốt mùa thế vận. Điều đó cho phép Bình Nhưỡng chứng minh được sự thành tâm về những cam kết của mình với Seoul, đồng thời gợi mở trong công chúng Hàn một ý tưởng chắc chắn là ít định kiến hơn về Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên (RPDC).

Nhất là việc cử ông Kim Yong-nam, người đứng đầu chính phủ - cho dù đây chỉ là chức danh hình thức, là một nước đi đặc biệt tinh tế. Khi làm việc này, Bình Nhưỡng đã thể hiện rõ ý đồ tận dụng sự hâm nóng này để đề cập đến những chủ đề khác nhạy cảm và quan trọng hơn là việc trao đổi các đoàn nghệ thuật và thể thao.

Nụ cười và nước mắt

Tại Thế Vận Hội lần này, người ta còn được chứng kiến những hình ảnh tương phản. Giọt nước mắt xúc động của ông Kim Yong-nam khi nhìn thấy đoàn vận động viên hai miền Nam - Bắc diễu hành chung với dưới lá cờ bán đảo Triều Tiên thống nhất.

Hay gương mặt lạnh lùng của phó tổng thống Mỹ Mike Pence với các đại biểu trong phái đoàn Bình Nhưỡng cũng như khi đoàn vận động viên Bắc Triều Tiên diễu hành qua lễ đài.

Nhưng chính Kim Yo-jong, em gái út của lãnh đạo Kim Jong-un mới là người đánh dấu tâm trí của giới quan sát. Mọi ống kính trên thế giới đều như tập trung vào người phụ nữ có nụ cười rạng rỡ, tân thời, thể hiện quyền lực và cương nghị.

Chính cô mới là người tận tay trao cho tổng thống Hàn Quốc bức thư của anh trai, mời ông đến thăm Bình Nhưỡng để tổ chức một cuộc họp thượng đỉnh liên Triều như dưới thời chính sách "ngoại giao Vầng Thái Dương" giai đoạn 1998 - 2008.

Phi hạt nhân hóa ư ?

Tác giả nhắc lại chính trong giai đoạn "Vầng Thái Dương" mà một loạt các dự án xích lại gần nhau giữa hai miền đã được thiết lập : Thành lập tổ hợp công nghiệp Kaesong, khánh thành đặc khu du lịch trên dãy núi Kim Cương (Kumgang), thu hút hàng triệu người Hàn Quốc đến tận năm 2008.

Thế nhưng, cũng chính trong giai đoạn này, Bắc Triều Tiên đã tiến hành vụ thử hạt nhân đầu tiên vào năm 2006. Điều này cho thấy rõ hơn những mâu thuẫn khác nhau trong các tính toán chiến lược và chính trị của Bình Nhưỡng.

Cho dù chính phủ Hàn Quốc hiện nay có vẻ muốn nối lại đàm phán với Bắc Triều Tiên, nhưng Seoul vẫn là một đồng minh thân cận của Hoa Kỳ vốn tỏ ra không mấy lạc quan về các kết quả có thể đạt được qua việc nối lại đối thoại liên Triều.

Do vậy, từ Barack Obama cho đến Donald Trump, nước Mỹ tỏ ra rất ngần ngại tiến hành đàm phán với Bắc Triều Tiên chừng nào mà Bình Nhưỡng vẫn từ chối chấm dứt chương trình hạt nhân. Trong nhiều năm trời, chính sách ngoại giao quá cứng nhắc đó chỉ "có ích" là giúp đổ lỗi cho Bắc Triều Tiên, vốn dĩ nhiều lần khẳng định là không từ bỏ khả năng răn đe hạt nhân.

Thế nhưng, thông tin mà các đặc sứ Hàn Quốc mang về sau chuyến đi Bình Nhưỡng ngày 05 và 06/03/2018 lại hoàn toàn không phải như thế. Chính bản thân Kim Jong-un dường như đã khẳng định : Cộng Hòa Dân Chủ Nhân Dân Triều Tiên rất có thể đi đến giải trừ hạt nhân nếu các điều kiện an ninh được hội đủ.

Và điều còn gây ngạc nhiên hơn là Kim Jong-un còn tỏ ra tương đối thông cảm về những cuộc tập trận quân sự Mỹ - Hàn, vốn được dời lại cho đến tháng 4 do Thế Vận Hội Mùa Đông. Thường xuyên bị tố cáo như là một cuộc tổng dượt chuẩn bị xâm lược quân sự Bắc Triều Tiên, chính quyền Bình Nhưỡng rất thù ghét những cuộc tập trận này.

Tổ hợp công nghiệp Kaesong

Sự mềm dẻo bất ngờ này có thể gây ngạc nhiên, nhưng có thể khó có sức thuyết phục trong chừng mực là từ nhiều năm qua, Bắc Triều Tiên công khai giải thích là không có chuyện đàm phán về chương trình hạt nhân của họ.

Tuy nhiên, tiến hành đàm phán với Hàn Quốc dưới thời phe dân chủ cầm quyền và phe này có thể chấp nhận một cuộc thảo luận mang tính xây dựng, thì đây là một cơ hội đối với Bình Nhưỡng và Bắc Triều Tiên làm việc này với hai mục tiêu.

Trước tiên, việc đối thoại trực tiếp với Seoul gạt bỏ trên thực tế Washington ra lề và cho phép dồn Seoul vào tình thế bấp bênh giữa một bên là viễn cảnh quốc gia thống nhất trong tương lai và bên kia là các cam kết của Hàn Quốc đối với đồng minh Hoa Kỳ.

Khi giúp cho Moon Jae-in có được những thắng lợi ngoạn mục trong chính sách Bắc Triều Tiên (sự xích lại gần nhau kể từ khi có Thế Vận Hội đương nhiên là một thành công mang tính lịch sử), Bình Nhưỡng buộc chính quyền thuộc phe dân chủ ở Hàn Quốc phải ít nhiều trực diện chống lại chính sách "gây sức ép tối đa" mà tổng thống Mỹ Donald Trump chủ trương.

Thực vậy, do không có các thương lượng song phương giữa Bình Nhưỡng và Washington, việc có thể phi hạt nhân hóa mà Kim Jong-un nêu ra chỉ có trọng lượng nếu như Seoul thuyết phục được Hoa Kỳ về sự thành tâm của Bắc Triều Tiên.

Mặt khác, nói đến thượng đỉnh liên Triều là chắc chắn nói đến việc nối lại đối thoại hợp tác kinh tế Bắc-Nam, thậm chí có thể cả việc tái khởi động khu công nghiệp Kaesong mà Seoul đã đóng cửa từ ngày 10/02/2016, sau vụ thử hạt nhân lần thứ tư của Bắc Triều Tiên.

Ngoài việc mang lại một nguồn thu nhập mới về ngoại tệ và công nghệ, việc tái triển khai cơ chế hợp tác kinh tế sẽ là một thắng lợi chính trị đối với Bình Nhưỡng vì điều này có thể cho phép xóa bỏ hoặc ít ra là đình chỉ các biện pháp trừng phạt kinh tế hiện đang ngăn cản gần như toàn bộ mọi hợp tác kinh tế Bắc-Nam

Đình chỉ trừng phạt

Chia rẽ quan hệ Mỹ-Hàn đồng thời xích lại gần các đồng bào ở miền Nam, đó là chiến lược ít tốn kém đối với Bình Nhưỡng. Các thỏa hiệp mà Kim Jong-un đưa ra trong những cuộc thảo luận với các sứ giả Hàn Quốc thật là ngoạn mục, nhưng đó chỉ là những thỏa hiệp bề mặt.

Được đào tạo bởi Washington về nghệ thuật đòi hỏi những nhượng bộ quan trọng tới mức làm cho tất cả các cuộc thảo luận bế tắc, chắc chắn Bắc Triều Tiên sẽ đưa ra điều kiện cho tiến trình phi hạt nhân hóa là việc rút toàn bộ lính Mỹ ra khỏi Hàn Quốc, thậm chí cả Nhật Bản. Đương nhiên, Hoa Kỳ sẽ không bao giờ chấp nhận điều này.

Lịch sử sẽ được viết tiếp, nhưng chiến lược này của Bình Nhưỡng đã thành công và giờ đây, điều này không còn gây nghi ngờ gì nữa. Thậm chí Bắc Triều Tiên còn thu được thắng lợi kép : không những bảo tồn được khả năng răn đe hạt nhân sau cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều, được dự kiến trong tháng Tư, mà Bắc Triều Tiên còn tìm được cơ hội tốt để chia rẽ liên minh Mỹ-Hàn, thậm chí có thể đạt được cả việc đình chỉ áp dụng các trừng phạt.

(Théo Clément là nghiên cứu sinh trường Ecole Normale Surperieure ENS Lyon và đại học Vienna, chuyên nghiên cứu về quan hệ Trung - Triều và từng có thời gian đến giảng dậy tại Bắc Triều Tiên).

*********************

Thượng đỉnh Donald Trump - Kim Jong-un : Mỹ-Hàn-Triều đều hưởng lợi (RFI, 09/03/2018)

Tổng thống Mỹ Donald Trump sẵn sàng chấp nhận đề nghị của lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un về một cuộc gặp thượng đỉnh mà không đôi co điều kiện tiên quyết.

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un, tổng thống Mỹ Donald Trump (Ảnh ghép của Reuters)

Tiến triển ngoạn mục trong hồ sơ Bắc Triều Tiên được đích thân cố vấn an ninh Hàn Quốc thông báo và được Nhà Trắng xác nhận hôm qua 08/03/2018 đã khiến giới quan sát không khỏi bất ngờ. Có gì được mất, khi mỗi bên tự nhún mình một chút để tiến bước dài hơn ?

Thông báo về một cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử Mỹ - Bắc Triều Tiên là bước đột phá tích cực nhất trong một chuỗi các diễn tiến ngoại giao làm giảm căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên kể từ khi Bình Nhưỡng đồng ý tham gia Thế Vận Hội Mùa Đông Pyeongchang hồi tháng Hai. Song song với chiến dịch ngoại giao thể thao là những cuộc tiếp xúc trong không khí hòa dịu hiếm có giữa hai miền Triều Tiên.

Không ít các chuyên gia phân tích tỏ hoài nghi cho rằng chấp nhận nguyên tắc một cuộc gặp thượng đỉnh trong khi mà chưa đàm phán ngoại giao gì trong hậu trường tức là Mỹ đã cho không Bắc Triều Tiên những gì mà họ đang tìm kiếm.

Ông Jeffrey Lewis, thuộc viện nghiên cứu chiến lược Middlebury nhận định : "Bắc Triều Tiên từ 20 năm qua đã cố gắng có được một cuộc gặp thượng đỉnh với tổng thống Mỹ. Đó chính xác là mục tiêu ưu tiên của chính sách đối ngoại của Bình Nhưỡng".

Theo chuyên gia Lewis thì Kim không mời gặp Trump để giao nộp vũ khí hạt nhân của Bắc Triều Tiên mà là nhằm để "chứng minh rằng đầu tư vào khả năng hạt nhân và tên lửa đạn đạo đã buộc Hoa Kỳ đối xử với Bắc Triều Tiên bình đẳng".

Chuyên gia Antoine Bondaz, giảng viên trường Khoa học Chính trị Pháp thì cho rằng, một cuộc gặp thượng đỉnh như vậy có lợi cho cả hai bên. Trả lời phỏng vấn RFI, chuyên gia Bondaz phân tích :

"Bắc Triều Tiên và Kim Jong-un đã đạt được mục tiêu chính trị của mình. Ngay từ tháng 11 năm 2016, Kim Jong-un đã tuyên bố hoàn thiện sức mạnh quân sự và hạt nhân. Giờ đây ông ta triển khai sáng kiến ngoại giao. Còn ông Trump tỏ cho thấy cũng là người thắng. Bởi vì sau ông là cộng đồng quốc tế gây áp lực tối đa với Bắc Triều Tiên, vì ông không phải là người đầu tiên nhượng bộ, Bắc Triều Tiên đã thông báo ngừng tạm thời các cuộc thử hạt nhân và tên lửa đạn đạo".

Lời mời của Kim Jong-un được Donald Trump đón nhận nhanh chóng không theo các thể thức ngoại giao thông thường để chuẩn bị cho một cuộc gặp thượng đỉnh. Vì thế mà dư luận vẫn rất thận trọng, nhất là khi tính tới những khả năng nhượng bộ. Chuyên gia Bondaz khẳng định :

"Phía Mỹ sẽ không có nhượng bộ về các trừng phạt quốc tế chừng nào chưa có các biện pháp cụ thể hướng tới giải trừ hạt nhân. Vì thế vẫn phải tôn trọng trừng phạt của Liên Hiệp Quốc. Vấn đề đặt ra giờ đây không còn là chuyện có đàm phán giữa Washington và Bình Nhưỡng nữa mà là các nhượng bộ mà Mỹ và Bắc Triều Tiên sẵn sàng chấp nhận".

Cốt lõi của mọi cuộc đàm phán trong hồ sơ Bắc Triều Tiên vẫn là giải trừ hạt nhân của Bình Nhưỡng. Liệu mục tiêu này có đạt được trong cuộc đối thoại tay đôi giữa Kim Jong-un và Donald Trump hay không ? Về điểm này chuyên gia Bondaz nhận định :

"Vấn đề giải trừ hạt nhân trong ngắn hạn không phải là kịch bản khả tín hiện nay. Nhưng cái mà Bắc Triều Tiên có thể làm, ngoài việc ngưng các vụ thử, là ngừng cả chương trình hạt nhân. Tức là không chế tạo vũ khí hạt nhân, làm giàu thêm urnium nữa. Ngừng cả chương trình nhất thiết phải có các cuộc thị sát và thanh sát quốc tế nhất là của AIEA. Đây chính là điều mà Bắc Triều Tiên trong quá khứ cực kỳ hay thay đổi".

Những cử chỉ thiện chí của hai bên đang củng cố bầu không khí hòa dịu trên bán đảo Triều Tiên. Sau các nỗ lực ngoại giao làm cầu nối cho đối thoại, chính quyền Moon Jae-in dường như đã được Washington và Bình Nhưỡng lắng nghe thấu hiểu hơn. Seoul trở thành nhân tố tích cực tìm kiếm cơ hội giải quyết hồ sơ hạt nhân Bắc Triều Tiên, một trong những hồ sơ gai góc nhất thế giới hiện nay.

Vẫn còn quá sớm để nói đến nội dung hay kết quả được đặt lên bàn cuộc gặp thượng đỉnh Trump-Kim. Có điều chắc chắn là cuộc đối thoại, nếu diễn ra, sẽ không hề dễ dàng chút nào, như ngoại trưởng Trung Quốc, hôm nay đã cảnh báo, đó sẽ không phải là "ván bài giải trí".

Anh Vũ

Triều Tiên đồng ý đàm phán với Mỹ : bước đột phá hay mưu mẹo chính trị ? (VOA, 07/03/2018)

Việc Triều Tiên thỏa thuận đàm phán với Hoa Kỳ có thể là một bước đột phá ngoại giao để đạt một giải pháp hòa bình cho cuộc khủng hoảng hạt nhân, hoặc một mưu mẹo để làm suy yếu các biện pháp chế tài áp đặt lên chế độ miền Bắc, hoặc cả hai.

Tổng Thống Nam Triều Tiên Moon Jae-in đọc diễn văn đầu năm tại Dinh Tổng Thống ở Seoul, Hàn Quốc ngày 10/1/2018.

Lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un tỏ ý sẵn sàng đàm phán với Hoa Kỳ để chấm dứt chương trình vũ khí hạt nhân của nước ông, và hứa sẽ tạm ngưng các cuộc thử nghiệm hạt nhân và tên lửa trong thời gian tiến hành đàm phán, đã được ông Chung Eui-yong, người đứng đầu Văn phòng An ninh Quốc gia Hàn Quốc báo cáo, sau cuộc họp giữa ông với ông Kim Jong-un ở Bình Nhưỡng.

Những thông điệp mâu thuẫn

Chính quyền Triều Tiên vẫn chưa xác nhận lối diễn giải của miền Nam về bước đột phá ngoại giao tiềm tàng đó. Ngược lại, tờ báo của nhà nước Triều Tiên, tờ Rodong Sinmun, hôm 7/3 đăng một bài viết với những quan điểm dường như mâu thuẫn để biện minh cho sự cần thiết của khả năng răn đe hạt nhân của Triều Tiên để tự bảo vệ "chống lại các mối đe dọa hạt nhân từ Hoa Kỳ", và nói rằng đây không phải là một vấn đề để mang ra tranh cãi.

Bộ Thống Nhất của Hàn Quốc hôm thứ Tư bác bỏ lập trường không khoan nhượng của tờ Rodong Sinmun, nói rằng vị thế của chính quyền Kim Jong-un, như được trao đổi với đại diện của Hàn Quốc, là sẵn sàng chấm dứt chương trình hạt nhân của mình trong các điều kiện hợp lý.

Baik Tae-hyun, người phát ngôn của Bộ Thống nhất, nói : "Triều Tiên rõ ràng xác nhận rằng họ sẵn sàng phi hạt nhân hóa, và cũng nêu rõ rằng không có lý do gì để họ giữ vũ khí hạt nhân, nếu mối đe dọa quân sự chống lại Triều Tiên được giải quyết, và an ninh của chế độ được đảm bảo.

Tuy nhiên Triều Tiên đã phá vỡ những thỏa thuận đạt được trước đây để chấm dứt chương trình hạt nhân để đánh đổi trợ giúp kinh tế và đảm bảo an ninh. Trong hai năm gần đây, chính phủ Kim Jong-un đã tăng tốc các cuộc thử nghiệm tên lửa đạn đạo tầm xa và các cuộc thử nghiệm hạt nhân, đồng thời tỏ thái độ thách thức khi tuyên bố rằng Triều Tiên là một quốc gia có vũ khí hạt nhân và đang tiến gần tới chỗ có thể dùng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa để tấn công các mục tiêu tại các thành phố của Hoa Kỳ.

Đồng minh hoài nghi

Tổng thống Mỹ Donald Trump phản ứng với một chiến lược tăng "áp lực tối đa" để buộc Bình Nhưỡng phải đình chỉ chương trình hạt nhân bằng cách áp đặt các biện pháp trừng phạt gắt gao, cấm các sản phẩm xuất khẩu của Triều Tiên trị giá hàng tỷ đô la như than, quặng sắt, hàng may mặc và thủy sản. Chính quyền của Tổng thống Trump còn tuyên bố sẵn sàng sử dụng sức mạnh quân sự, nếu cần, để loại bỏ mối đe dọa hạt nhân từ Triều Tiên.

Đặc sứ hàng đầu của Nam Triều Tiên sẽ cùng Giám Đốc Cơ quan Tình báo Quốc gia Suh Hoon lên đường sang Washington vào tuần tới để trao đổi với các quan chức an ninh Hoa Kỳ về những kết luận của họ. Hai nhân vật này cũng sẽ đi thăm Bắc Kinh, Moscow và Tokyo để trao đổi với các quan chức của các nước này.

Ông Trump nói Bắc Triều Tiên tỏ ra "thành thực" khi đề nghị hai bên tham gia đàm phán. Tuy nhiên, Phó Tổng thống Mike Pence nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ sẽ duy trì áp lực của các biện pháp trừng phạt cho đến khi Bình Nhưỡng áp dụng những biện pháp có ý nghĩa để đình chỉ chương trình hạt nhân của họ.

Nhật Bản cũng lên tiếng mạnh mẽ ủng hộ việc duy trì các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Triều Tiên trong khi tiến hành bất cứ cuộc đàm phán nào.

Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga nói :

"Nếu chúng ta muốn có một cuộc thảo luận có ý nghĩa, thì Triều Tiên phải cam kết thực thi một kế hoạch phi hạt nhân hoá có thể được kiểm chứng và không thể bị đảo ngược, họ cần phải có hành động cụ thể".

Trung Quốc khuyến khích các nỗ lực hòa giải, nhưng tờ Hoàn Cầu Thời báo của nhà nước Trung Quốc hôm thứ Tư 7/3 lại đăng một bài xã luận, nhấn mạnh rằng Trung Quốc, Nga và Hội đồng Bảo an LHQ phải được tham gia đàm phán để giải quyết vấn đề hạt nhân tại Triều Tiên.

Những tiến bộ thận trọng

Giới phân tích có phản ứng lẫn lộn, vừa lạc quan vừa hoài nghi trước đề nghị của Triều Tiên, muốn mở các cuộc đàm phán hạt nhân trong khi đình chỉ các vụ thử nghiệm mang tính khiêu khích, với sự pha trộn của sự lạc quan thận trọng và hoài nghi.

Trong khi tham gia đàm phán có thể là một bước tích cực, hiện không rõ Hoa Kỳ và Triều Tiên thậm chí có đồng ý với nhau về thế nào là phi hạt nhân hóa hay không. Washington muốn tháo gỡ toàn bộ chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng, trong khi lập trường của Triều Tiên từ lâu là phi hạt nhân hoá phải bao gồm việc rút toàn bộ lực lượng Mỹ ra khỏi bán đảo Triều Tiên, đồng thời Mỹ phải rút lại cam kết sẽ sử dụng kho vũ khí hạt nhân để bảo vệ các đồng minh trong khu vực.

Ngoài ra còn có quan ngại cho rằng chính quyền Kim Jong-un chỉ mời Mỹ tham gia đàm phán để đạt được những sự nhượng bộ của miền Nam và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in khi lãnh tụ hai miền gặp nhau vào cuối tháng 4.

Thỏa thuận tổ chức hội nghị thượng đỉnh liên Triều tại làng đình chiến Bàn Môn Điếm ở khu vực phi quân sự ở biên giới trên phần lãnh thổ của Hàn Quốc, cũng được đưa ra trong chuyến đi thăm Bình Nhưỡng của đặc sứ Hàn Quốc. Nếu diễn ra, thì đây sẽ là cuộc gặp mặt đầu tiên giữa lãnh đạo của hai miền Bắc-Nam, tính từ năm 2007.

Một số người lo lắng rằng Tổng Thống Nam Triều Tiên Moon Jae-in có thể yêu cầu miễn áp dụng các biện pháp chế tài, và đề nghị những biện pháp ưu đãi kinh tế cho Triều Tiên khi ông gặp lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong-un vào tháng 4, như mở lại khu công nghiệp Kaesong chung giữa hai nước, nơi 5.000 công nhân Bắc Triều Tiên làm việc cho tới khi khu phức hợp này bị đóng cửa sau vụ thử hạt nhân năm 2016 của Bình Nhưỡng.

Ông Bong Young-shik, một nhà phân tích chính trị thuộc Học viện nghiên cứu Bắc Triều Tiên ở Seoul, nói :

"Bất cứ điều gì có thể làm suy yếu hoặc giảm tác động của các biện pháp trừng phạt kinh tế hiện hành đối với Triều Tiên, sẽ là một sai lầm lớn.

Hãng thông tấn Yonhap của Hàn Quốc hôm 7/3 dẫn lời Tổng thống Moon Jae in, khẳng định ông không có kế hoạch nới lỏng các các biện pháp chế tài liên quan tới hội nghị thượng đỉnh liên Triều.

*****************

Mỹ dè dặt trước đề nghị đàm phán của Triều Tiên (VOA, 08/03/2018)

Các giới chức Hoa Kỳ tỏ ý nghi ngờ về đề nghị của Triều Tiên muốn khởi sự đàm phán với Hoa Kỳ về việc từ bỏ vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng.

Tổng thống Donald Trump phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Liên minh Lập pháp Châu Mỹ La tinh ở Washington, ngày 7/3/2018.

Buổi hội kiến chưa từng có trước đây giữa Kim Jong-un với các giới chức Hàn Quốc đưa đến gần như là một bước đột phá ngoại giao.

Ông Chung Eui-Yong, Giám đốc An ninh Quốc gia Hàn Quốc :

"Miền Bắc bày tỏ sẵn sàng đàm phán thẳng thắn với Hoa Kỳ để bàn về vấn đề tài giảm binh bị và khôi phục các mối quan hệ Mỹ-Triều".

Cũng có tin là Triều Tiên đang xem xét việc từ bỏ vũ khí hạt nhân để đổi lấy những sự bảo đảm an ninh từ Washington.

Tuy nhiên, tại Washington, các giới chức Hoa Kỳ nói không nhanh thế đâu.

Dan Coats, Giám đốc An ninh Quốc gia Mỹ nói :

"Gần như chắc chắn sẽ có thêm các vụ phóng phi đạn và có thể sẽ có thêm các vụ thử nghiệm hạt nhân".

Trong những năm qua, Triều Tiên đã vài lần hứa từ bỏ vũ khí hạt nhân để đổi lấy viện trợ và những nhượng bộ khác của phương Tây.

Tuy nhiên nhiên mỗi lần như vậy, các nỗ lực đều thất bại, và Triều Tiên lại tái tục chương trình vũ khí của họ.

"Hiện chúng ta thực sự không biết Triều Tiên đòi hỏi những gì. Tuyên bố do Hàn Quốc đưa ra thực sự mơ hồ về những gì Triều Tiên kỳ vọng. Tuy nhiên không thể nào không nghĩ rằng chí ít họ cũng phải đồng ý đàm phán, và xem xem họ đòi hỏi những gì".

Ngày 6/3, tại Tòa Bạch Ốc, Tổng thống Trump đáp ứng một cách dè dặt :

"Dĩ nhiên đã đạt tiến bộ về vấn đề Triều Tiên, nói một cách hoa mỹ ít nhất là như thế. Điều này tốt cho thế giới, cho Triều Tiên, cho bán đảo Triều Tiên, nhưng sẽ phải chờ xem chuyện gì sẽ xảy ra".

Trước đó ông Trump đã chia sẻ trên Twitter rằng "Dù đường hướng nào đi nữa, Hoa Kỳ sẵn sàng đáp ứng quyết liệt".

***************

Tổng thống Hàn Quốc thận trọng với thiện chí của Bắc Triều Tiên (RFI, 07/03/2018)

Hôm 07/03/2018, tổng thống Hàn Quốc đã đón nhận thông tin Kim Jong-un ngỏ ý sẵn sàng đàm phán với Hoa Kỳ về giải trừ chương trình hạt nhân Bắc Triều Tiên một cách khá thận trọng, với nhận định : "Vẫn còn quá sớm để lạc quan".

Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un tiếp ông Chung Eui Yong, trưởng phái đoàn Hàn Quốc, tại Bình Nhưỡng ngày 06/03/2018. Yonhap via Reuters

Ông Chung Eui-yong, cố vấn của tổng thống Hàn Quốc, sau cuộc tiếp kiến lãnh đạo Kim Jong-un tại Bình Nhưỡng đã tiết lộ rằng Bắc Triều Tiên sẵn sàng nói chuyện với Mỹ về chương trình vũ khí của Bắc Triều Tiên, một chủ đề mà mới đây Bình Nhưỡng vẫn kiên quyết không đặt lên bàn đàm phán. Về thông tin này, tổng thống Moon Jae-in hôm nay tại Seoul đã tuyên bố với các quan chức rằng : "Chúng ta mới chỉ ở điểm xuất phát".

Tổng thống Hàn Quốc cũng phủ nhận tin đồn rằng Seoul đã có thỏa thuận bí mật để thuyết phục Bắc Triều Tiên trở lại bàn đàm phán. Ông Moon khẳng định "không có thỏa thuận bí mật dưới bất cứ hình thức nào với miền Bắc, không có món quà nào cho miền Bắc".

Ngoài ra, tổng thống Hàn Quốc cũng nhấn mạnh đến sự cần thiết phải duy trì hợp tác chặt chẽ với Hoa Kỳ thì các cuộc thảo luận về phi hạt nhân hóa bán mới khả thi. Về điểm này, ông Moon nhận định : "Các cuộc thảo luận liên Triều sẽ không đủ để đạt được hòa bình".

Còn truyền thông Hàn Quốc ghi nhận biến chuyển lập trường của Bình Nhưỡng là tích cực, tuy không khỏi hoài nghi về sự chân thành của chế độ Kim Jong-un.

Chosun ilbo, một nhật báo bảo thủ ở Hàn Quốc, nghi là Bình Nhưỡng thông qua việc xích lại gần với Seoul đang tìm cách làm nới lỏng trừng phạt của quốc tế, kéo dài thêm thời gian để hoàn thiện chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

Còn nhật báo Joongang Ilbo nhận định cuộc gặp thượng đỉnh liên Triều tới đây cũng sẽ vô ích, nếu không dẫn tới việc giải trừ hạt nhân.

Trong khi đó, tờ báo độc lập Hankyoreh lại hồ hởi cho rằng chuyển biến này là "ngoài mong đợi" và "mở ra con đường hướng tới giải trừ hạt nhân hoàn toàn trong tương lai".

Hoa Kỳ và Trung Quốc hoan nghênh đối thoại liên Triều

Còn tại Bình Nhưỡng, tờ báo chính thức Rodong Sinmun hôm qua dành trọn trang nhất cho cuộc tiếp xúc giữa lãnh đạo Bắc Triều Tiên và các đại diện của Seoul, chạy tựa "Đồng chí Kim Jong-un tiếp các đặc phái viên của tổng thống Hàn Quốc". Ông Kim Jong-un tỏ ra rất vui vẻ trong một số bức ảnh, còn cô em gái Kim Yo Yong xuất hiện rất nhiều lần.

Trung Quốc, sau khi có những thông tin về một hội nghị thượng đỉnh liên Triều, đã kêu gọi hai nước Triều Tiên "nắm lấy cơ hội" phi hạt nhân hóa bán đảo.

Trong thông cáo tối qua 07/03/2018, bộ ngoại giao Trung Quốc hoan nghênh "lối thoát tích cực" trên. Phát ngôn viên Cảnh Sảng cho biết : "Chúng tôi hy vọng Bắc Triều Tiên và Hàn Quốc sẽ thực hiện thỏa thuận này một cách chân thành, và tiếp tục nỗ lực nhằm hòa giải và hợp tác. Trung Quốc sẵn sàng đóng tiếp vai trò lâu nay vì mục đích trên".

Về phía tổng thống Mỹ Donald Trump cũng hoan nghênh các dấu hiệu cởi mở của Bắc Triều Tiên về khả năng đối thoại với Hoa Kỳ, nhưng vẫn kêu gọi thận trọng trong khi chờ đợi có được những tiến bộ cụ thể.

Theo ông Donald Trump, các tuyên bố của cả hai miền Nam Bắc đều "rất tích cực". Ông cho rằng đề nghị đối thoại của Bình Nhưỡng là "thành thật". Trong cuộc họp báo, khi được hỏi chuyển biến này là do đâu, tổng thống Mỹ vừa cười vừa nói "Đó là nhờ tôi !"

Nhưng vài giờ sau đó, bộ ngoại giao Hoa Kỳ loan báo các biện pháp trừng phạt kinh tế mới đối với Bắc Triều Tiên, sau khi đã xác quyết rằng Bình Nhưỡng sử dụng chất độc VX để ám sát ông Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ của Kim Jong-un. Một bằng chứng khác cho việc "gây áp lực tối đa" lên Bình Nhưỡng, là các cuộc tập trận thường niên Mỹ-Hàn sẽ được tiến hành sau khi Thế vận hội dành cho người tàn tật kết thúc.

Anh Vũ, Thụy My

******************

Kim Jong-un tranh thủ thời gian để cứu chế độ (RFI, 07/03/2018)

Tiếp phái đoàn đặc sứ Hàn Quốc ngày 06/03/2018, lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un lần đầu tiên chấp nhận trao đổi với Mỹ về một chủ đề cấm kỵ : bỏ vũ khí hạt nhân đổi lấy sự sinh tồn của chế độ nếu an ninh được bảo đảm. Đây là thực tâm hay chỉ là một mưu đồ ?

Kim Jong-un tiếp phái đoàn Hàn Quốc ngày 06/03/ 2018 tại Bình Nhưỡng.House/Yonhap via Reuters

Trở về Seoul sau hai ngày sang thăm Bình Nhưỡng, đặc sứ Chung Eui-yong (Trịnh Nghĩa Dung), cố vấn an ninh của tổng thống Hàn Quốc, cho biết lãnh đạo Bắc Triều Tiên đưa ra nhiều đề nghị mới. Cụ thể là một cuộc gặp thượng đỉnh vào cuối tháng tư ở Bàn Môn Điếm và "đối thoại thẳng thắn với Mỹ" để bàn về phi hạt nhân hóa bán đảo, một yêu sách then chốt của cộng đồng quốc tế, chứ không riêng gì của Washington và Seoul. Để tỏ thiện chí, Kim Jong-un hứa sẽ tạm ngưng thử nghiệm bom hạt nhân và phóng tên lửa.

Qua thái độ và tuyên bố hoà nhã này, Bình Nhưỡng mưu tính gì ?

Bà Juliette Morillot, chuyên gia về bán đảo Triều Tiên, tác giả quyển sách "Le Monde selon Kim Jong-un" (Thế giới theo quan điểm của Kim Jong-un), phân tích :

Bắc Triều Tiên tìm kiếm trước hết là sự sống còn của chế độ và hai miền nam bắc đều muốn nắm vận mệnh đất nước trong tay. Bình Nhưỡng luôn yêu cầu đối thoại trực tiếp với Seoul cũng như với Washington. Dĩ nhiên là phải có điều kiện. Điều kiện đó là bảo đảm sự sống còn của chế độ và những bảo đảm về an ninh quốc phòng.

Hoa Kỳ phải cam kết gì để Bình Nhưỡng yên tâm ? Rất có thể Bắc Triều Tiên sẽ đòi hỏi như đã nhiều lần đề nghị trong quá khứ : Trước hết là một hiệp định bất tương xâm. Bước thứ hai là một hiệp ước hoà bình, bởi vì, chúng ta đừng quên là hai nước Triều Tiên trên lý thuyết vẫn còn trong tình trạng chiến tranh. Tuy nhiên, đối với Bắc Triều Tiên, vũ khí hạt nhân là bảo hiểm nhân thọ. Do vậy, chỉ khi nào Bình Nhưỡng thực sự yên tâm là chế độ sẽ tồn tại thì họ sẽ từ bỏ hạt nhân".

Hàn Quốc đón nhận các đề nghị của Kim Jong-un một cách thận trọng. Tổng thống Moon Jae In tuyên bố "còn quá sớm để lạc quan". Báo chí tại Seoul nhắc lại là Bắc Triều Tiên đã từng cam kết "phi hạt nhân hóa có kiểm soát và không đảo ngược" qua thỏa thuận 2005, để rồi sau đó lại thất hứa.

Phe đối lập Hàn Quốc, dứt khoát hơn, cho là Bình Nhưỡng chỉ tìm cách tháo gỡ cấm vận kinh tế. Lãnh đạo đảng Tự Do, Hong Hoon Pyo, cảnh báo mưu toan lừa bịp của Kim Jong-un như Hitler trước Thế chiến thứ hai, qua thỏa thuận Munich 1938, ru ngủ Anh, Pháp, để xáp nhập một vùng lãnh thổ của Tiệp Khắc.

Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi ở đây là Bình Nhưỡng sẽ không bao giờ từ bỏ hạt nhân, nếu không được đối phương nhượng bộ tương xứng. Do vậy, theo chuyên gia Juliette Morillot, sớm muộn gì, các bên cũng phải đi đến hoà đàm :

Trong nội bộ chính quyền Washington, nhiều người thân cận với tổng thống Donald Trump ở Lầu năm góc cũng muốn thương lượng trực tiếp với Bình Nhưỡng. Do vậy, tổng thống Mỹ sẽ nương theo chiều gió, mỗi lần đụng đường ranh đỏ do mình đặt ra, thì ông ấy vượt qua. Theo tôi, Mỹ sẽ chọn con đường đối thoại, và bắt buộc sẽ đi tới chuyện phi hạt nhân hóa bán đảo và hai bên sẽ trở lại điểm then chốt là bảo đảm sự tồn vong của chế độ Bình Nhưỡng, với một hiệp định bất tương xâm.

Đây không phải là lần đầu tiên Bắc Triều Tiên tuyên bố sẵn sàng từ bỏ hạt nhân quân sự. Washington và Bình Nhưỡng đã từng ký hai thỏa thuận phi hạt nhân hóa vào năm 1994 và 2005. Cả hai đều thất bại và mỗi bên đổ trách nhiệm cho nhau không tôn trọng chữ ký.

Nhưng sau nhiều năm căng thẳng leo thang, những tiến triển đạt được trong quan hệ liên Triều từ Thế Vận Hội Pyeonchang là một cơ may thực sự để tìm kiếm một giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng.

Cho dù Washington không để cho Bình Nhưỡng và Seoul tự quyết.

Tú Anh

*****************

Mỹ khẳng định Kim Jong-nam đã bị Bình Nhưỡng sát hại (RFI, 07/03/2018)

AFP dẫn thông cáo bộ ngoại giao Mỹ ra ngày 06/03/2018 cho biết, Hoa Kỳ đã xác định rằng Kim Jong-nam, anh cùng cha khác mẹ của lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un, đã bị chế độ Bình Nhưỡng sát hại bằng chất độc thần kinh VX.

Kim Jong-nam khi đến sân bay Bắc Kinh ngày 11/02/2007. Kyodo/via Reuters

Trong thông cáo, phát ngôn viên ngoại giao Mỹ Heather Nauert tuyên bố : "Hoa Kỳ kiên quyết lên án việc sử dụng vũ khí hóa học để ám sát" Kim Jong-nam. Người anh cùng cha khác mẹ của Kim Jong-un đã bị hạ sát ngay giữa sân bay Kuala Lumpur, Malaysia ngày 13/02/2017.

Các nhà điều tra ngay sau đó đã phát hiện các dấu vết chất độc thần kinh VX, bị xếp vào loại vũ khí hóa học hủy diệt hàng loạt, trên mặt và trong mắt nạn nhân Kim Jong-nam.

Bà Nauert nói rõ là từ ngày 22/02/2018, Washington đã "xác định" chất độc trên "đã được chính phủ Bắc Triều Tiên" sử dụng để hạ sát Kim Jong-nam.

Kết luận này đã dẫn tới việc áp dụng ngay lập tức các trừng phạt mới của Washington đối với Bắc Triều Tiên vì sử dụng vũ khí hóa sinh học bị cấm.

Tuy nhiên, Bắc Triều Tiên hiện đã bị quá nhiều trừng phạt của Hoa Kỳ và Liên Hiệp Quốc, liên quan đến chương trình vũ khí hạt nhân. Nếu có trừng phạt vì sử dụng vũ khí hóa học thì Bình Nhưỡng cũng không bị tác động thêm là bao nhiêu.

Anh Vũ

Kim Jong-Un "tạm ngưng" kế hoạch bắn tên lửa đến đảo Guam (RFI, 15/08/2017)

Hôm 15/08/2017, lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-Un tuyên bố là ông sẽ tạm ngưng kế hoạch bắn các tên lửa đến gần đảo Guam của Mỹ, nhưng cảnh cáo là sẽ thi hành kế hoạch này trong trường hợp có những "hành động vô trách nhiệm khác của Washington".

Người dân Guam (Hoa Kỳ) biểu tình vì hòa bình, trong bối cảnh Bắc Triều Tiên có kế hoạch bắn tên lửa tới khu vực này. Ảnh chụp ngày 14/08/2017 trên đường phố Guam. REUTERS/Erik De Castro

Vào tuần trước Bình Nhưỡng đã dọa sẽ bắn bốn tên lửa bay ngang qua Nhật Bản về hướng đảo Guam của Mỹ, nơi đặt hai căn cứ quân sự quan trọng. Theo hãng tin chính thức KCNA, ông Kim Jong-Un hôm qua đã được báo cáo về kế hoạch nói trên khi đi thanh tra bộ chỉ huy Lực lượng chiến lược, đặc trách các đơn vị tên lửa đạn đạo của quân đội Bắc Triều Tiên. Lãnh đạo chế độ Bình Nhưỡng cho rằng để "giải tỏa căng thẳng và ngăn chận một cuộc xung đột nguy hiểm", trước hết Hoa Kỳ phải quyết định một "phương án thích hợp".

Dường như ông Kim Jong-Un muốn nói đến các cuộc tập trận chung thường niên của Hoa Kỳ và Hàn Quốc sắp diễn ra. Bình Nhưỡng vẫn lên án các cuộc tập trận chung này là diễn tập xâm lăng Bắc Triều Tiên, mặc dù Seoul và Washington khẳng định đây chỉ là những cuộc tập trận hoàn toàn mang tính phòng thủ.

Hôm nay, chính quyền đảo Guam cho biết họ rất vui mừng khi thấy Bắc Triều Tiên dường như đã lùi bước trong việc thực hiện kế hoạch bắn tên lửa đến gần lãnh thổ này của Mỹ.

Theo một số nhà quan sát được hãng tin AFP trích dẫn, những tuyên bố hôm nay của lãnh đạo Bắc Triều Tiên có thể là một cánh cửa để thoát khỏi cuộc khủng hoảng do cuộc khẩu chiến giữa tổng thống Mỹ Donald Trump với chế độ Bình Nhưỡng.

Tình hình này trong những ngày qua đã khiến cả thế giới lo ngại. Hôm qua, lãnh đạo ngoại giao của Liên Hiệp Châu Âu, bà Federica Mogherini đã kêu gọi cộng đồng quốc tế sử dụng "những phương tiện hòa bình và phi quân sự" để chấm dứt khủng hoảng với Bắc Triều Tiên. Đồng thời bà yêu cầu Bình Nhưỡng tránh "mọi hành động khiêu khích mới".

Thanh Phương

******************

Tên lửa Bắc Triều Tiên : Du khách Hàn Quốc ở đảo Guam vẫn bình thản (RFI, 15/08/2017)

Đảo Guam vẫn là nơi thu hút nhiều du khách ngoại quốc, đặc biệt là khách Hàn Quốc. Bất chấp nguy cơ tên lửa Bắc Triều Tiên, những du khách này vẫn không hủy các chuyến đi nghỉ, vì họ cũng đã quá quen với mối đe dọa từ miền Bắc. Từ đảo Guam, đặc phái viên Angélique Forget gởi về bài tường trình :

Một bãi biển tại vịnh Tumon, Guam, Hoa Kỳ, 14/08/2017. REUTERS/Erik De Castro

"Hyunik Yang và vợ đã từ Seoul đến đảo Guam từ ba hôm trước để nghỉ hè một tuần tại đây. Bất chấp mối đe dọa Bắc Triều Tiên đối với đảo nằm trên Thái Bình Dương này, họ không hề tính đến chuyện hủy chuyến đi.

Hyunik Yang giải thích : "Dứt khoát không hủy. Chúng tôi chẳng quan tâm gì đến lời đe dọa như vậy, cho dù nó có liên quan đến đảo Guam. Họ nói là sẽ bắn một tên lửa, nhưng chúng tôi không tin. Họ lúc nào cũng lừa bịp. Trong chuyện này cũng vậy, họ lừa bịp bởi vì họ đang tuyệt vọng".

Từ bãi biển cát trắng nơi mà cô đang nằm phơi nắng sáng nay, Amanda Lee, 26 tuổi, cũng mặc kệ những lời đe dọa của Bắc Triều Tiên. Cô nói : "Dân Hàn Quốc chúng tôi thường xuyên bị họ đe dọa như vậy. Cho nên, đối với chúng tôi đó là chuyện thường ngày. Họ có đe dọa chúng tôi mỗi ngày, chúng tôi cũng mặc kệ"..

Trong một nhà hàng nổi tiếng ở đảo Guam, mọi người cũng nói như vậy. Jane Kim, hầu bàn của nhà hàng, đã đến định cư trên đảo này từ cách đây một năm và dự định sẽ sống ở đây lâu dài. Cô nói : "Tôi nghĩ rằng đảo Guam được an ninh hơn vì đây không phải là Triều Tiên. Ít ra ở đây Hoa Kỳ bảo vệ Guam, vì đây là một đảo của Mỹ. Ở đây có một căn cứ quân sự lớn, cho nên tấn công chúng tôi sẽ khó hơn là tấn công Hàn Quốc.

Sự tin tưởng của du khách Hàn Quốc vào an ninh của Guam là một điều tốt cho đảo này : 60% thu nhập của Guam là đến từ du lịch".

Thanh Phương

********************

Lực lượng Mỹ có thể dùng để trị Bắc Triều Tiên hùng hậu ra sao ? (RFI, 14/08/2017)

Vào lúc mà cả Bắc Triều Tiên và Hoa Kỳ đều dọa trút "bão lửa" xuống đầu đối phương, các nhà quan sát đã bắt đầu xem xét các phương tiện tấn công và đáp trả của hai bên. Sau tên lửa của Bình Nhưỡng, ngày 11/08/2017 vừa qua, hãng tin Pháp AFP đã điểm lại lực lượng hùng hậu mà Mỹ đã có sẵn tại Châu Á có thể được huy động để đối phó với Bắc Triều Tiên

Ảnh minh họa : Đô đốc Mỹ Scott Swift trên tàu sân bay USS Ronald Reagan lúc kết thúc cuộc tập trận Talisman Saber 2017 với Úc. Ảnh ngày 28/07/2017. Reuters

Theo AFP, phương châm của Quân Đội Mỹ là #fighttonight, hiểu là "chiến đấu ngay đêm nay", một phương châm nêu bật tư thế quân sự luôn luôn sẵn sàng của Mỹ trước Bắc Triều Tiên. Do vậy, khi tổng thống Mỹ Donald Trump, trong thông điệp twitter ngày 11/08 vừa qua của ông, đã đanh thép lên tiếng cho biết là "những phương án quân sự đã hoàn toàn sẵn sàng để đối phó nếu Bắc Triều Tiên manh động", Lầu Năm Góc cũng không cần phải thay đổi gì trong cách bố trí lực lượng của họ.

Như vậy, lực lương mà Mỹ có thể huy động trong trường hợp mà khẩu chiến Mỹ-Bắc Triều Tiên biến thành chiến tranh thực sự bao gồm những gì ?

Lực lượng ở Hàn quốc

Trước hết là lực lượng gần ba chục ngàn lính Mỹ, võ trang đầy đủ, đang hiện diện thường trực tại Hàn Quốc.

Một cách cụ thể, Quân Đội Mỹ hiện có 28.500 lính đồn trú trên bán đảo Triều Tiên, ở phía nam vĩ tuyến 38, bao gồm đầy đủ bốn binh chủng : Không Quân, Hải Quân, Lục Quân, và Thủy Quân Lục Chiến.

Đây được xem là "chủ lực quân" của lực lượng Mỹ trong vùng để đối phó với Bắc Triều Tiên.

Lực lượng hùng hậu nhất của Mỹ tại Hàn Quốc bao gồm 19.000 binh sĩ thuộc Quân Đoàn 8 đóng ở Yongsan, Seoul, chỉ cách vùng phi quân sự phân chia hai nước khoảng 40 cây số.

Nhiều phi đội chiến đấu – oanh tạc cơ phản lực F-16 cũng đặt căn cứ thường trực ở Hàn Quốc, cũng như loại phi cơ tấn công trên mặt đất A-10, được cho là có thể giúp ngăn chận đà tiến của bộ binh Bắc Triều Tiên.

Lực lượng Mỹ hùng hậu kể trên lại luôn thao diễn với đồng đội Hàn Quốc, trên bộ, trên không, trên biển, do đó rất thông thạo địa hình. Một đợt tập trận hỗn hợp thường niên cũng được dự kiến vào tháng 8 này, vừa để luyện tập kỹ năng đồng tác chiến, vừa để phô trương lực lượng nhằm mục đích răn đe Bắc Triều Tiên.

Sau cùng, để đối phó với hỏa tiễn tầm trung của Bắc Triều Tiên, Mỹ đã lắp đặt hệ thống lá chắn THAAD trên lãnh thổ Hàn Quốc. Chính quyền Seoul ban đầu không mấy sốt sắng, vì không muốn làm phật ý Bắc Kinh, nhưng rốt cuộc đã chấp nhận cho Washington triển khai hệ thống này sau loạt thử hỏa tiễn của Bình Nhưỡng.

Lực lượng tại Nhật Bản

Thành tố quan trọng thứ hai của lực lượng quân sự mà Mỹ có thể dùng để đối phó với Bắc Triều Tiên là các đơn vị quân đội đồn trú tại Nhật Bản, một nước rất gần bán đảo Triều Tiên.

Hiện nay, số lính Mỹ có mặt tại Nhật Bản lên đến 47.000 người, trong đó gần một nửa – 20.000 quân – thuộc lực lượng thủy quân lục chiến, chuyên đổ bộ lên các bờ biển. Lực lượng này rất có ích nếu xẩy ra chiến tranh trên bán đảo Triều Tiên.

Toàn bộ các lực lượng kể trên được dặt dưới quyền chỉ huy của Bộ Tư Lệnh Thái Bình Dương, tên tắt tiếng Anh là PACOM, mà đại bản doanh đặt tại Hawaii. PACOM có tổng cộng 377.000 nhân viên dân sự và quân sự khắp vùng Châu Á Thái Bình Dương.

Riêng Hải Quân Mỹ thì có một lực lượng hải-không quân, tập hợp chung quanh hàng không mẫu hạm Ronald Reagan, đặt căn cứ tại Yokosuka (Nhật Bản). Đây cũng là nơi đặt tổng hành dinh của Hạm Đội 7.

Hải Quân chính là biểu tượng sức mạnh của Mỹ hiện nay, giúp Mỹ tung hoành trên Thái Bình Dương và vùng biển khu vực, hơn hẳn mọi nước khác cho dù Trung Quốc cũng đang cố phô trương uy lực và thách thức vai trò lãnh đạo của Mỹ, cũng như là Nga, đang đẩy mạnh công cuộc hiện đại hóa ngành hải quân của mình.

Vào lúc này, thì chỉ có hàng không mẫu hạm Ronald Raegan hoạt động trong khu vực, nhưng chiếc Theodore Roosevelt đang thao diễn ở phía nam California và chiếc USS Nimitz đang ở vùng Vịnh.

Tuy nhiên, trong sự bố trí lực lượng của Mỹ nhằm đối phó với Bắc Triều Tiên, có một thành tố chủ chốt nhưng lại ít được nhắc đến : Đó là đội tàu ngầm nguyên tử tấn công rất đa năng.

Các tàu ngầm này vừa có thể tấn công, phóng đi hàng loạt hỏa tiễn hành trình một cách chính xác đến các mục tiêu ở xa, vừa có thể thu thập thông tin tình báo, và đối với một số chiếc, có thể cho đổ bộ đặc công lên phía sau các tuyến phòng thủ của đối phương.

Mới đây, tổng thống Donald Trump đã làm cho giới tướng lãnh Mỹ tức giận khi khoe công khai là tầu ngầm hạt nhân Mỹ hiện diện gần bán đảo Triều Tiên.

Tiết lộ về vị trí hay hoạt động của đội tàu ngầm là điều tối kỵ trong Quân Đội Mỹ trong lúc mà theo truyền thống, hoạt động của tầu ngầm thuộc diện "Silent Service".

Đảo Guam cũng là một thành tố trong bố trí lực lượng của Mỹ

Tên của đảo trong những ngày gần đây đã nổi cộm trong dòng thời sự quốc tế sau khi được lãnh đạo Bình Nhưỡng Kim Jong Un chọn làm mục tiêu của 4 hỏa tiễn Bắc Triều Tiên.

Thế nhưng, từ lâu nay, hòn đảo nằm cách Bình Nhưỡng khoảng 3.400 cây số về phía đông nam này đã nắm một vị trí chiến lược cho các chiến dịch của Mỹ ở Thái Bình Dương.

Căn cứ không quân Andersen trên đảo đã được thiết kế để có thể đón mọi loại oanh tạc cơ cỡ lớn với tầm hoạt động xa của Mỹ, từ loại siêu pháo đài bay B-52, cho đến loại oanh tạc cơ chiến lược tàng hình B-1B Lancer, đã từng bay trên bán đảo Triều Tiên trong thời gian gần đây, và nhất là loại B2, hiện đại nhất của Mỹ vào lúc này.

Quân cảng trên đảo Guam cũng thuộc loại lớn, được thiết kế để tiếp nhận các hàng không mẫu hạm, đến đấy để nhận tiếp liệu khi cần thiết. Đảo cũng được một hệ thống bắn chặn hỏa tiễn THAAD bảo vệ.

Không chỉ quan tâm đến vế quân sự, trước nguy cơ đến từ Bình Nhưỡng, Washington cũng đã dự phòng khả năng lãnh thổ Mỹ bị Bắc Triều Tiên tấn công, trước hết là đảo Guam, và xa hơn một chút là quần đảo Hawaii, chuẩn bị vế dân sự.

Trong bối cảnh Guam đang bị dọa, chính quyền Mỹ hôm 11/08 vừa qua đã công bố một quyển hướng dẫn người dân trong tình hình bị tấn công.

Đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao Mỹ, tập hướng dẫn này đưa ra những khuyến cáo cụ thể cho số 160.000 dân cư trên đảo, cho biết nên làm gì trước, trong lúc, và sau một cuộc tấn công hạt nhân. Một vài ví dụ : Không nên nhìn ánh sáng bom nổ, cởi bỏ quần áo ngoài khi bị kẹt ở ngoài trời, không kịp vào nơi trú ẩn, luôn luôn có một bản đồ trên người… Lời khuyên còn đi vào chi tiết ngay cả trong cách tắm rửa.

Tiểu bang Hawaii chuẩn bị cho nguy cơ bị tấn công hạt nhân

Nếu đảo Guam là nơi bị Bình Nhưỡng trực tiếp đe dọa, thì Hawaii, nằm giữa Mỹ và Bắc Triều Tiên, lại là tiểu bang đầu tiên chính thức chuẩn bị cho tình hình nghiêm trọng nhất. Cùng với Alaska, Hawaii nằm trong tầm bắn của hỏa tiễn Bắc Triên.

Theo ghi nhận của đài truyền hình Pháp BFMTV, từ ngày 07/08, những bài tập giả định một tấn công hạt nhân đã được tiến hành trong các trường công lập ở Hawaii, tạo ra bầu không khí chiến tranh lạnh trên quần đảo Mỹ ở Thái Bình Dương này.

Theo truyền thông Mỹ, Hawaii là tiểu bang đầu tiên của Hoa Kỳ chính thức chuẩn bị đối phó với hiểm họa này, bên cạnh những hiểm họa thiên nhiên thường xuyên đe dọa vùng này : Sóng thần, bão lụt, kể cả núi lửa, động đất. Theo giới chuyên gia thì khả năng xẩy ra tấn công hạt nhân rất thấp nhưng vẫn phải dự phòng trường hợp xấu nhất.

15 phút chuẩn bị ngắn ngủi nhưng đủ để ‘sống sót’

Theo lời trung tá Charles Anthony, trả lời đài truyền hình CNN hôm 09/08, nếu Bắc Triều Tiên bắn một hỏa tiễn liên lục địa, thì phải tính 20 phút, từ lúc bắn đi đến lúc rơi xuống Hawai.

Và như thế, theo Vern Miyagi, thuộc Cơ quan quản lý khủng hoảng Hawai, được CNN trích dẫn, dân chúng sẽ có 15 phút ngắn ngủi để tìm nơi trú ẩn, vì chính quyền cần 5 phút để xác nhận vụ bắn và đường bay của hỏa tiễn.

Hawai không có hầm trú ẩn hạt nhân, cho nên chính quyền phải chuẩn bị trước và hướng dẫn cho số 1,4 triệu cư dân, và đã công bố một tài liệu đưa ra những điều cần làm, như nghe đài, chọn nơi trú ẩn tốt nhất như thế nào, chọn nơi bằng bê tông, không nhìn ánh sáng quá mạnh khi bom nổ…

Hawai cũng sẽ thiết lập hệ thống còi báo động và sẽ thử thường xuyên. Hệ thống này tương tự như hệ thống vào thời chiến tranh lạnh nhưng đã không còn được dùng từ những năm 1980.

Một cuộc báo động thử được dự trù vào tháng 11 tới đây. Còi báo động mới sẽ vang lên sau những loại còi báo động đã được thiết lập cho thiên tai, thường vang lên vào ngày đầu tháng làm việc vào lúc 11g45. Báo động sẽ vang lên từ bunker với tường bê tông dầy 2 mét, xây dưới miệng núi lửa Diamond Head.

Ông Vern Miyagi trấn an : "Chúng tôi chỉ muốn dân chúng có một tài liệu hướng dẫn mà họ có thể sử dụng như trong trường hợp thiên tai, bão lụt, sóng thần…".

Nhưng trong trường hợp chiến tranh hạt nhân thì báo động không thể chỉ như đối với thiên tai. Một hệ thống báo động trên điện thoại di động đang được chuẩn bị. Dân chúng còn được khuyên dự trữ lương thực cho 14 ngày chứ không chỉ 7 ngày như trong trường hợp thiên tai bình thường.

Theo báo New York Times, số cuối tháng 7, chính quyền Mỹ đã suy nghĩ về việc thiết lập những quy định khẩn cấp mới từ năm ngoái, sau các đợt thử tên lửa của Bình Nhưỡng. Nhưng đó là trước cuộc bắn thử tên lửa xuyên lục địa tháng 7 vừa qua. Ngay năm 2009, chính quyền Obama thông báo là Bình Nhưỡng có thể bắn một hỏa tễn đạn đạo về hướng Hawaii, và Hoa Kỳ đã tăng cường hệ thống phòng thủ tại quần đảo này.

Dân chúng tại chỗ như đã quen dần với đài ra đa khổng lồ chống tên lửa được cải tên thành "quả banh đánh golf". Từng bị chỉ trích vì quá tốn kém, phương tiện này gần đây đã được nhiệt liệt tán đồng từ tháng 5 vừa qua khi cho phép chặn được một hỏa tiễn được giả định là bắn đi từ Bắc Triều Tiên.

Mai Vân

***********************

Giám đốc CIA : Chiến tranh với Bắc Triều Tiên chưa bùng nổ trước mắt (RFI, 14/08/2017)

Trả lời truyền thông Mỹ tuần qua, một số quan chức cao cấp Hoa Kỳ, trong đó có giám đốc CIA, khẳng định, trước mắt chưa có nguy cơ bùng nổ chiến tranh với Bắc Triều Tiên, tuy nhiên, khả năng xung đột là cao hơn. Các nhận xét được đưa ra vào lúc cuộc khẩu chiến giữa tổng thống Mỹ và lãnh đạo Bắc Triều Tiên, dữ dội đến mức nhiều người cho rằng xung đột quân sự là khó tránh khỏi.

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đón tiếp tổng tham mưu trưởng quân đội Mỹ, tướng Joseph Dunford, tại Seoul, ngày 14/08/2017. Reuters

Hôm qua, 13/08/2017, trả lời phỏng vấn CBS News, giám đốc cơ quan tình báo Mỹ CIA, ông Mike Pompeo, cho biết "không có thông tin nào" cho thấy nguy cơ bùng nổ chiến tranh với Bắc Triều Tiên trong hiện tại, tuy nhiên Bình Nhưỡng đang phát triển vũ khí hạt nhân, "với một tốc độ đáng báo động".

Lãnh đạo cơ quan tình báo Mỹ cũng báo trước là không nên ngạc nhiên khi thấy Bắc Triều Tiên thử tên lửa liên lục địa lần thứ ba, sau hai vụ thử trong tháng Bảy. Giám đốc CIA Mike Pompeo cũng trấn an dân chúng là chính quyền Mỹ, tình báo cũng như quân đội, đang làm mọi thứ trong quyền hạn để bảo vệ nước Mỹ khỏi thách thức từ Bắc Triều Tiên.

Cố vấn an ninh quốc gia McMaster, trong một cuộc trả lời trước đó với ABCs, nhấn mạnh là nguy cơ hiện nay "không lớn hơn tuần trước", nhưng "chúng ta đang gần với chiến tranh hơn là một thập niên trước".

Lo ngại về lời lẽ bốc lửa của tổng thống Trump

Cựu tổng tham mưu trưởng Quân Đội Mỹ, đô đốc Mike Mullen, trả lời NBC News, tỏ ra "hết sức lo ngại", về các lời lẽ "rất mạnh" từ phía Bắc Triều Tiên, cũng như Hoa Kỳ, dường như đang "làm giảm" cơ hội cho hòa bình, gia tăng nguy cơ "những phản ứng bất tương xứng", khiến tình hình "vượt tầm kiểm soát". Cựu giám đốc CIA Leon Panetta cũng lo ngại về phong cách nói năng bốc đồng của tổng thống Donald Trump, có thể khiến xung đột trở nên nghiêm trọng hơn.

Tổng tham mưu trưởng Mỹ tới Hàn Quốc

Theo Reuters, tổng tham mưu trưởng Quân Đội Mỹ, tướng Joseph Dunford, đang công du Đông Bắc Á. Người phát ngôn của Phủ tổng thống Hàn Quốc cho biết trong cuộc gặp tổng thống Hàn Quốc hôm nay, lãnh đạo quân đội Mỹ khẳng định "các biện pháp quân sự đang được chuẩn bị" sẽ chỉ được dùng đến khi nào "ngoại giao và trừng phạt kinh tế thất bại". Tổng tham mưu trưởng Mỹ sẽ tới Nhật Bản và Hàn Quốc.

Về phần mình, tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in hôm nay một lần nữa kêu gọi hòa bình cho bán đảo Triều Tiên, và đề nghị Bình Nhưỡng chấm dứt các đe dọa. Trong khi đó, thứ trưởng quốc phòng Hàn Quốc Suh Choo-suk dự kiến Bắc Triều Tiên phải mất từ một đến hai năm nữa mới làm chủ được công nghệ thu nhỏ đầu đạn hạt nhân.

Trọng Thành

*******************

Thống đốc đảo Guam tỏ thái độ cứng rắn với Bắc Triều Tiên (RFI, 14/08/2017)

Guam : Thống đốc Eddie Calvo (T) trả lời họp báo tại trụ sở chính quyền tại Adelup, ngày 14/08/2017. Reuters

Hôm 14/08/2017, thống đốc đảo Guam Eddie Calvo phát biểu trước báo chí rằng "đôi khi cần phải có một cú đấm thẳng mặt để chấm dứt những trò dọa nạt", đáp lại việc Bình Nhưỡng đe dọa phóng tên lửa nhắm vào đảo này.

Trước đó, ngày 12/08/2017, ông Eddie cũng đăng trên facebook một đoạn video về cuộc trao đổi qua điện thoại giữa ông và tổng thống Mỹ Donald Trump về vấn đề Bắc Triều Tiên. Ông Trump tuyên bố "Chính phủ đã sẵn sàng 1000% vì Guam, các bạn đang sống trong an ninh".

Nhịp sống ở hòn đảo với 160 nghìn dân và hai căn cứ quân sự gồm 6 nghìn lính Mỹ có vẻ như không xáo trộn nhiều sau những lời đe dọa từ Bắc Triều Tiên.

Thông tín viên RFI Angélique Forget tại Guam gửi về bài tường thuật :

"Tony San Nicolas 30 tuổi ngồi trên chiếc khăn tắm đưa mắt quan sát vùng biển Thái Bình Dương. Cư dân này của hòn đảo tin vào khả năng xảy ra cuộc tấn công tên lửa nhưng nghĩ rằng chẳng việc gì phải sợ.

San Nicolas nói rằng "Bắc Triều Tiên đã sẵn sàng ! Họ sẵn sàng phóng tên lửa tới bất cứ nơi nào. Tôi hy vọng điều đó sẽ không xảy ra. Những thói quen thường nhật của tôi đến giờ cũng không có gì thay đổi, tôi ra khỏi nhà tận hưởng không gian ngoài trời. Hôm nay là một ngày tuyệt vời, nắng đẹp, biển đẹp khiến tôi chỉ muốn lặn ngụp !"

Ở Guam, người dân giờ đã quen với bão tố, động đất hay cảnh báo sóng thần. Mối đe dọa từ tên lửa của Bắc Triều Tiên dường như chỉ được coi là một mối nguy hiểm thêm nếm.

Tại cửa hàng cho thuê thiết bị lặn của mình, anh Gayle 27 tuổi thậm chí chỉ thoáng cười khi được hỏi anh có tin rằng mối đe dọa này là một cơ hội quảng bá cho đảo Guam.

Anh nói "Gia đình và bạn bè của tôi ở Mỹ lúc nào cũng hỏi : Guam nằm ở đâu vậy ? Bây giờ, nhờ Kim Jong-Un, chúng tôi thành ra nổi tiếng !"

Tuy nhiên, sự thật chúng ta đều biết nếu Bắc Triều Tiên bắn tên lửa thì chỉ mất 14 phút là tên lửa bay tới Guam. Trong trường hợp vụ tấn công xảy ra, người dân Guam hiện tại chủ yếu dựa vào sự bảo vệ của lá chắn chống tên lửa do quân đội Mỹ triển khai".

Minh Tâm

********************

Bắc Triều Tiên triệu hồi các đại sứ chủ chốt (RFI, 14/08/2017)

Ngày 14/08/2017, theo nguồn tin từ Yonhap, một quan chức Hàn Quốc giấu tên cho biết Bình Nhưỡng đã triệu hồi các quan chức ngoại giao quan trọng, trong đó ít nhất có các đại sứ tại Trung Quốc và Nga và đại diện tại Liên Hiệp Quốc.

Ảnh minh họa : Ngoại trưởng Bắc Triều Tiên Ri Yong Ho (G). Ảnh chụp nhân hội nghị ASEAN tại Manila, ngày 08/08/2017. Reuters

Quan chức Hàn Quốc nói trên cho biết".Bắc Triều Tiên có vẻ như đang tổ chức một hội nghị của các lãnh đạo ngoại giao nước ngoài sau khi gọi các đại sứ của họ tại các nước lớn về lại Bình Nhưỡng" Nhưng thông tin chính xác về số đại sứ được triệu hồi tham dự cuộc họp thì không được tiết lộ.

Người phát ngôn bộ Thống Nhất Hàn Quốc, ông Baik Tae-hyun phát biểu với báo giới rằng đây cũng có thể chỉ là một phần của hội nghị đại sứ thường kỳ của Bắc Triều Tiên. Theo ông Baik Tae hyun, gần đây nhất, cuộc họp đại sứ lần thứ 43 của Bắc Triều Tiên được tổ chức vào tháng 7 năm 2015.

Động thái này của Bắc Triều Tiên diễn ra trong bối cảnh Bình Nhưỡng đang bị nhiều chỉ trích và các biện pháp trừng phạt quốc tế sau khi phóng thử thành công hai tên lửa liên lục địa và tuyên bố trong tháng 8 sẽ phóng tên lửa nhắm tới đảo Guam, Mỹ.

Các nhà quan sát cho rằng cuộc họp cũng có thể liên quan việc gần đây Trung Quốc tuyên bố sẽ hành động nhiều hơn để phản đối các hành động khiêu khích quân sự của Bình Nhưỡng. Hôm nay, Bắc Kinh vừa thông báo kể từ nữa đêm mai sẽ ngưng nhập khẩu than, sắt, chì, quặng sắt chì và hải sản từ Bắc Triều Tiên.

Minh Tâm

Bây giờ là thời điểm thích hợp để Mỹ đẩy lùi các hành động bành trướng của Trung Quốc, chứ không phải bằng các khẩu hiệu như "xoay trục" hay "tái cân bằng".

The New York Times ngày 30/6 có bài phân tích : "Ông Trump có thái độ ngày càng hung hăng hơn với bạn bè và kẻ thù của Mỹ ở Châu Á" của tác giả Mark Landler, một phóng viên chuyên theo dõi Nhà Trắng của tờ báo này [1].

Cứng rắn với đồng minh 

Tác giả Mark Landler nhận định, Tổng thống Donald Trump đã cứng rắn hơn trong việc đối xử với các đồng minh và những kẻ thù của Mỹ ở Châu Á.

Những dấu hiệu này đã bộc lộ khi ông tiếp Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in, chỉ một ngày sau khi thông báo các chính sách có thể khiến Bắc Kinh bất mãn.

Trong hội đàm với người đồng cấp Hàn Quốc hôm thứ Sáu 30/6, ông Donald Trump yêu cầu Seoul để doanh nghiệp Mỹ tiếp cận nhiều hơn thị trường ô tô Hàn Quốc, đồng thời hạn chế thép của Hàn Quốc xuất khẩu sang Mỹ.

Những vấn đề này nằm trong việc đàm phán lại hiệp định tự do thương mại Mỹ - Hàn. Phát biểu trong cuộc họp báo chung với ông Moon Jae-in ở Vườn Hồng, Tổng thống Mỹ nói :

"Các bước này rất quan trọng. Chúng phải được thực hiện, nếu không nó sẽ không công bằng với người lao động Mỹ".

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tại Vườn Hồng, Nhà Trắng, ảnh : Pete Marovich / The New York Times.

Trước đó hôm thứ Năm 29/6, Tổng thống Donald Trump quyết định đơn phương trừng phạt 1 ngân hàng, 1 doanh nghiệp và 2 công dân Trung Quốc mà Mỹ tin là có quan hệ làm ăn với Cộng hòa Dân chủ nhân dân Triều Tiên.

Ông Donald Trump cũng chấp thuận bán gói vũ khí mới trị giá 1,4 tỉ USD cho Đài Loan. 

Kết hợp các dấu hiệu này, tác giả Mark Landler tin rằng ông Donald Trump đang trở nên "hung hăng hơn" và không thể đoán trước trong việc đối phó với một trong những khu vực căng thẳng nhất thế giới.

Cách tiếp cận mới của ông Donald Trump sẽ là một thử nghiệm về việc liệu ông có thể theo đuổi chính sách bảo hộ như cam kết tranh cử, trong khi vẫn hợp tác với Trung Quốc và Hàn Quốc về các vấn đề an ninh hay không ?

Trong cuộc họp với Tổng thống Hàn Quốc tại Phòng Bầu Dục, ông Donald Trump cho Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross đọc một danh sách những "bất bình" của Washington về quan hệ thương mại song phương.

Trước chuyến thăm Hoa Kỳ, ông Moon Jae-in và các thuộc cấp đã cố gắng xoa dịu những khác biệt rõ ràng trong chính sách giữa ông và Tổng thống Donald Trump.

Ngoại trưởng Hàn Quốc nói rằng, chính phủ nước này sẽ không đảo ngược việc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD của Mỹ, mà ông Moon Jae-in đã từng yêu cầu tạm dừng cho đến khi đánh giá xong tác động môi trường.

Về vấn đề Triều Tiên, mặc dù ông Moon Jae-in theo đuổi việc sử dụng đồng thời 2 biện pháp trừng phạt và đối thoại, Tổng thống Hàn Quốc vẫn ủng hộ chiến dịch gây áp lực của ông Donald Trump.

Tổng thống Moon Jae-in không nói gì về các vấn đề thương mại mà Tổng thống Mỹ nêu ra trong cuộc họp.

Trong khi đó cũng như các nhà lãnh đạo nước ngoài khác, Tổng thống Hàn Quốc phải mang theo một loạt hợp đồng kinh doanh sang Mỹ, bao gồm thỏa thuận mua khí đốt tự nhiên của Hoa Kỳ với tổng trị giá 25 tỉ USD.

Ông Donald Trump đã "khen ngợi" các thỏa thuận này trước khi đưa ra những phê bình với đồng minh.

Không ngán đối thủ

Theo nhà báo Mark Landler, trợ lý của Tổng thống Donald Trump cho biết, ông cũng đã lên kế hoạch để thúc đẩy chiến dịch (chống thâm hụt) thương mại với Trung Quốc.

Trong những ngày tới, Nhà Trắng sẽ công bố kết quả điều tra việc Trung Quốc có bán phá giá thép tại thị trường Hoa Kỳ hay không, và điều này có thể dẫn đến hàng rào thuế quan và các biện pháp chống nhập khẩu thép.

Thép Trung Quốc đang ảnh hưởng xấu đến thị trường thép thế giới vì năng lực sản xuất dư thừa của nước này. 

Số thép dư thừa ở Trung Quốc được trung chuyển qua các nước khác và kết thúc bằng cách xuất khẩu chúng sang thị trường Mỹ.

Khi gặp Tổng thống Moon Jae-in, ông Gary D. Cohn - Cố vấn kinh tế trưởng của ông Donald Trump, đã giới hạn sự chú ý của mình vào "những hành động ăn cắp của Trung Quốc trong cách họ đối phó với Hoa Kỳ".

Ông Gary D. Cohn muốn nghe Tổng thống Hàn Quốc chia sẻ cách thức giao dịch của Seoul với nước láng giềng của họ.

Hiện chưa rõ ông Donald Trump đã từ bỏ theo đuổi của mình với ông Tập Cận Bình trong việc kiềm chế chương trình tên lửa đạn đạo, vũ khí hạt nhân của Triều Tiên hay chưa.

Nhưng gần đây Tổng thống Mỹ đã tránh những nhận xét về ông Tập Cận Bình trên Twitter, ngay cả khi Mỹ tuyên bố bán vũ khí cho Đài Loan.

Phát biểu trong họp báo chung với Tổng thống Hàn Quốc tại Vườn Hồng, Nhà Trắng, ông Donald Trump cũng không còn nhắc đến Trung Quốc như một đồng minh trong việc ngăn chặn nỗ lực hạt nhân của Bình Nhưỡng.

Ông chỉ nói rằng các cường quốc khác trong khu vực, tất cả các quốc gia có trách nhiệm hãy cùng Hoa Kỳ, Hàn Quốc và Nhật Bản, thực hiện các chế tài trừng phạt Triều Tiên [1].

"Trung Quốc cũng là một mối đe dọa với Mỹ, không khác gì Bắc Triều Tiên"

Đó là bình luận của học giả Harry J. Kazianis, Giám đốc nghiên cứu quốc phòng tại Trung tâm National Interest do cố Tổng thống Richard M. Nixon thành lập, đăng trên Fox News ngày 1/7.

Harry J. Kazianis cho rằng, tuyên bố của ông Donald Trump về kỷ nguyên kiên nhẫn chiến lược đã kết thúc, không chỉ với Cộng hòa Dân chủ nhân dân Triều Tiên, mà còn với cả Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.

Bắc Kinh đã lợi dụng khoảng thời gian Mỹ sa lầy vào chiến tranh ở Iraq và Afghanistan, khủng hoảng Mỹ - Nga và bây giờ là cuộc chiến chống khủng bố IS, để trỗi dậy, tạo ra một vòng cung bất ổn trên các vùng biển từ Đông Bắc Á đến Đông Nam Á.

Trung Quốc đã làm những việc mà không một quốc gia nào dám làm trong nhiều thế kỷ : áp đặt tuyên bố, yêu sách lạ lùng và phi lý trên các vùng biển rộng lớn, mà nếu không làm gì ngăn chặn sẽ dẫn đến hậu quả phá hủy nguyên tắc :

Không ai được phép tuyên bố chủ quyền với biển cả và đại dương.

Thậm chí Bắc Kinh còn đi xa hơn với việc xây dựng và quân sự hóa đảo nhân tạo trên các rặng san hô, bãi cát ngầm trên một trong những tuyến hàng hải huyết mạch trọng yếu của thế giới.

Các chuyên gia Lầu Năm Góc đã từng tiết lộ riêng tư với Harry J. Kazianis :

Họ lo sợ rằng Mỹ không có khả năng bảo vệ lợi ích của đồng minh trước sự bành trướng của Trung Quốc, một khi xung đột nổ ra, trừ phi Washington chấp nhận số lượng thương vong lớn chưa từng có, kể từ Chiến tranh Việt Nam.

Thừa biết không thể chạy theo lực lượng chiến đấu cơ và chiến hạm Hoa Kỳ, Bắc Kinh phát triển vô số các căn cứ tên lửa. 

Trong trường hợp nổ ra xung đột ở bán đảo Triều Tiên, eo biển Đài Loan hay Đông Nam Á, Trung Quốc có thể dội hàng ngàn tên lửa vào các căn cứ quân sự của đồng minh Hoa Kỳ trong khu vực, cũng như tàu chiến Mỹ.

Trong khi vì ràng buộc bởi những cam kết với Liên xô, Washington hiện không thể xây dựng các căn cứ tên lửa trong phạm vi hợp lý để đối phó với Trung Quốc.

Hình ảnh đồ họa về tên lửa Đông Phong 21D, Trung Quốc tấn công tàu sân bay Mỹ. Ảnh : NN.BY.

Đối với Washington và các đồng minh, sự tích tụ về kinh tế, quân sự và ngoại giao của Trung Quốc có nghĩa là cộng đồng quốc tế không thể bỏ qua mối đe dọa này.

Xem xét nghiêm túc tất cả những vấn đề này, bây giờ là thời điểm thích hợp để Mỹ đẩy lùi các hành động bành trướng của Trung Quốc, chứ không phải bằng các khẩu hiệu như "xoay trục" hay "tái cân bằng", mà phải bằng hành động.

Chính quyền Tổng thống Donald Trump phải phát triển một chiến lược toàn diện để đảm bảo Bắc Kinh không thể chiếm ưu thế trong khu vực Thái Bình Dương, bắt nạt các đồng minh và đối tác trong khu vực, hay đánh bại Washington trong một cuộc xung đột quân sự.

Harry J. Kazianis kết luận :

Không nghi ngờ gì nữa, mối đe dọa hạt nhân ngày càng tăng từ Triều Tiên, kết hợp với sự trỗi dậy bằng những hành động hung hăng của Trung Quốc để thống trị Châu Á, đang là thách thức lớn nhất của Mỹ về đối ngoại.

"Nước Mỹ trên hết" trong chiến lược đối ngoại của Hoa Kỳ phải có nghĩa là, Châu Á là ưu tiên hàng đầu, trên tất cả các khu vực khác [2].

Chúng tôi cho rằng, trong một thế giới mà các quốc gia ngày càng gắn kết, các khu vực ngày càng phụ thuộc chặt chẽ lẫn nhau khi các siêu cường tiếp tục tranh giành ảnh hưởng ngày càng khốc liệt, việc nghiên cứu chính sách của Hoa Kỳ, Trung Quốc là hết sức cần thiết.

Những biến động trong chính sách và hành xử của 2 quốc gia này có thể ảnh hưởng trực tiếp tới an ninh quốc gia của các nước Châu Á.

Vì vậy xin được dẫn lại những bình luận, nhận xét, đánh giá của giới nghiên cứu, quan sát quốc tế về các vấn đề này, cung cấp thêm những thông tin và góc nhìn cho qúy bạn đọc tham khảo.

Hồng Thủy

Tài liệu tham khảo :

[1] https://www.nytimes.com/2017/06/30/world/asia/trump-south-korea-china.html

[2] http://www.foxnews.com/opinion/2017/07/01/north-korea-is-threat-to-us-and-so-is-china.html

Thượng đỉnh Trump-Kim cần nhiều nhượng bộ lớn (VOA, 02/05/2017)

Mặc dù Tổng thống Mỹ Donald Trump ngỏ ý sẵn lòng gặp lãnh tụ Bắc Triều Tiên Kim Jong-un, điều đó khó có thể diễn ra trong một ngày gần đây vì chưa bên nào sẵn sàng đưa ra bất cứ nhượng bộ nào để bảo đảm cho một cuộc gặp gỡ thượng đỉnh như vậy.

Ảnh tư liệu : Lãnh tụ Kim Jong-un ở thủ đô Bình Nhưỡng của Bắc Triều Tiên ngày 15/4/2017 (trái), và Tổng thống Mỹ Donald Trump ở Washington ngày 29/4/2017

Khi Tổng thống Trump hôm thứ Hai nói trong cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn Bloomberg rằng ông sẽ "hân hạnh" gặp gỡ với nhà lãnh đạo trẻ của Bắc Triều Tiên, ông cũng nói thêm rằng "trong hoàn cảnh thích hợp, tôi sẽ gặp nhà lãnh đạo Bắc Hàn". Phát ngôn viên Sean Spicer của Tòa Bạch Ốc sau đó nói rõ rằng "những điều kiện rõ ràng hiện nay chưa có".

Tiếp theo sau sự mở ngỏ có điều kiện của Tổng thống Trump về khả năng đối thoại với ông Kim, hai oanh tạc cơ siêu thanh B-1B của Mỹ đã bay gần biên giới liên Triều hôm thứ Ba 2/5 trong cuộc thao dượt quân sự chung với không quân Nam Triều Tiên. Hãng thông tấn chính thức KCNA của Bắc Hàn lên án Mỹ "đẩy Bán đảo Triều Tiên đến gần bờ vực chiến tranh hạt nhân".

Căng thẳng tiếp tục tăng cao trên Bán đảo Triều Tiên khi chính quyền của Tổng thống Trump đẩy mạnh nỗ lực ngăn chặn Bình Nhưỡng thử nghiệm hạt nhân bằng cách áp lực lên Trung Quốc đòi Bắc Kinh phải tăng các biện pháp trừng phạt và nhấn mạnh đến khả năng sẵn sàng có biện pháp quân sự, nếu cần.

Điều kiện gặp thượng đỉnh

Hoa Kỳ và các đồng minh lâu nay luôn kiên định rằng đối thoại với Bắc Hàn với điều kiện tiên quyết là Bình Nhưỡng phải ngưng các cuộc thử nghiệm hạt nhân và tên lửa đạn đạo và đồng ý đàm phán giải trừ hạt nhân.

Bộ Ngoại giao Nam Triều Tiên hôm thứ Ba nói rằng cuộc họp thượng đỉnh Trump-Kim cũng có cùng những điều kiện đó.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nam Hàn, ông Cho June-hyuck phát biểu :

"Về phát biểu của Tổng thống Trump, cả Nam Triều Tiên và Hoa Kỳ đều kiên định với lập trường rằng cửa ngỏ đối thoại sẽ mở ra khi Bắc Triều Tiên phải tiến tới giải trừ hạt nhân, và đó là con đường chính đáng".

Để cuộc gặp gỡ Trump-Kim diễn ra, một số tiến bộ trong việc đóng băng chương trình hạt nhân của Bắc Hàn và việc Mỹ ngưng tập trận chung với Hàn Quốc trước tiên cần phải đạt được, nhưng phải mất nhiều tháng thương thảo cấp tập giữa hai bên mà hiện mọi kênh liên lạc chính thức đã bị cắt đứt.

Giáo sư Daniel Pinkston, một nhà phân tích về Đông Bắc Á giảng dạy môn quan hệ quốc tế tại Đại học Troy ở Seoul, nhận định :

"Tổng thống Trump đúng khi nói rằng ông sẽ gặp gỡ trong hoàn cảnh thích hợp, nhưng tôi nhận thấy rằng những điều kiện thích hợp đó sẽ không có được trong một khoảng thời gian ngắn".

Chính quyền của ông Trump chưa có nhóm chuyên gia giàu kinh nghiệm về Đông Á ở Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng và chưa bổ nhiệm các đại sứ trọng yếu cho khu vực vốn rất cần thiết để khởi động một sáng kiến ngoại giao quan trọng như vậy.

Giao thức Trung Quốc

Cũng có câu hỏi về mối quan hệ giữa ông Kim Jong-un với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Thân phụ Kim Jong Il của ông trước đây thường viếng thăm Bắc Kinh và duy trì quan hệ mật thiết với giới lãnh đạo Trung Quốc. Nhưng lãnh tụ trẻ tuổi của Bắc Hàn hiện nay chưa từng đến thăm đồng minh thân cận nhất và nước ủng hộ kinh tế lớn nhất của ông.

Giáo sư Pinkston nhận định : "Mối quan hệ khắng khít đó đang bị đóng băng và ngay vào lúc này bị mất chức năng trong một chừng mực nào đó".

Các nhà phân tích nói rằng Chủ tịch Tập sẽ không gặp gỡ với ông Kim cho đến khi nào lãnh tụ Bắc Hàn đồng ý nói chuyện giải trừ vũ khí hạt nhân, và ông Kim cũng không thể gặp gỡ với các nhà lãnh đạo khác trên thế giới vì sợ rằng điều đó càng khiến cho mối quan hệ với giới lãnh đạo Trung Quốc bị chia cắt sâu hơn.

Răn đe từ Nam Triều Tiên

Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ (CIA), ông Mike Pompeo, đến Seoul cuối tuần qua để họp với các giới chức tình báo Nam Triều Tiên.

Mỹ hôm thứ Ba xác nhận rằng hệ thống phòng thủ phi đạn THAAD được triển khai ở Nam Hàn đã bắt đầu hoạt động, bấp chấp sự phản đối mạnh mẽ của Trung Quốc, các cuộc biểu tình chống đối ở Hàn Quốc và yêu cầu bất ngờ của Tổng thống Trump đòi Seoul phải trả một tỉ đôla cho chi phí triển khai THAAD, một đòi hỏi mà Nam Hàn từ chối.

Một hạm đội tác chiến của Mỹ do hàng không mẫu hạm USS Carl Vinson dẫn đầu được phái đến vùng biển của Bán đảo Triều Tiên để tham gia thao dượt quân sự chung với các lực lượng của Hàn Quốc và Nhật Bản.

Brian Padden

*********************

Với Bắc Triều Tiên, Trump sẵn sàng phá lệ (RFI, 02/05/2017)

Ảnh ghép : Lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un và tổng thống Mỹ Donald Trump - REUTERS/KCNA handout via Reuters/File Photo & REUTERS/Lucas Jack

Hiện giờ, trên hồ sơ Bắc Triều Tiên, chính quyền Donald Trump vẫn tiếp tục chính sách gia tăng áp lực kinh tế lên Bình Nhưỡng, chủ yếu là thông qua đồng minh và láng giềng Trung Quốc, đồng thời kèm theo lời đe dọa hành động quân sự.

Chỉ mới tuần trước tổng thống Trump còn tuyên bố rằng, tuy ông muốn giải quyết khủng hoảng Bắc Triều Tiên bằng con đường ngoại giao, nhưng hoàn toàn có thể xảy ra một "cuộc xung đột lớn". Nhưng hôm qua, ông lại nói sẵn sàng gặp lãnh đạo Kim Jong-un.

Từ trước đến giờ chưa một tổng thống đương nhiệm nào của Mỹ gặp một lãnh đạo của chế độ Bình Nhưỡng, kể từ thời Kim Nhật Thành, ông nội của Kim Jong-un, cho đến thời Kim Jong Il, cha của ông.

Theo một số nhà phân tích được tờ New York Times trích dẫn trong một bài báo đăng trên mạng ngày 01/05/2017, thái độ của ông Trump mở cửa cho đối thoại phản ánh tác động của Trung Quốc, vì từ lâu Bắc Kinh vẫn thúc giục Washington nói chuyện trực tiếp với Bình Nhưỡng. Kể từ khi tiếp xúc với chủ tịch Tập Cận Bình vào tháng trước, tổng thống Trump đã ca ngợi lãnh đạo Trung Quốc là rất sẵn sàng dùng ảnh hưởng của mình để làm thay đổi hành vi của chế độ Kim Jong-un.

Theo lời ông Chritopher Hill, nhà ngoại giao lão luyện từng là đặc phái viên về Bắc Triều Tiên dưới thời tổng thống George W. Bush, ông Kim Jong-un chắc chắn rất mừng được gặp tổng thống Trump với tư cách lãnh đạo một quốc gia hạt nhân này gặp lãnh đạo một quốc gia hạt nhân kia.

Trong những ngày qua, tổng thống Mỹ đã không ngớt lời thán phục ông Kim Jong-un là đã "sống sót được" trên sân khấu chính trị đầy những mưu mô thâm độc, tuy là một lãnh đạo trẻ, cụ thể là đã chống lại nỗ lực của người chú Jang Song Taek nhằm giành quyền lãnh đạo Bắc Triều Tiên. Sau khi bị thanh trừng, người chú đầy quyền lực này đã bị ông Kim Jong-un ra lệnh xử tử không thương tiếc.

Các tổ chức nhân quyền cũng nghi rằng chính ông Kim Jong-un đã chỉ đạo vụ ám sát người anh cùng cha khác mẹ Kim Jong Nam ở sân bay Kuala Lumpur, Malaysia, tháng 2 vừa qua. Không chỉ thanh trừng nội bộ, chế độ gia đình trị họ Kim cho tới nay vẫn là một trong những chế độ tàn bạo nhất thế giới, đưa Bắc Triều Tiên đến khánh tận và khiến tuyệt đại đa số người dân nước này vẫn sống trong nghèo khó cùng cực.

Theo nhận định của New York Times, với việc tuyên bố sẵn sàng gặp một nhà độc tài khát máu như Kim Jong-un, cũng như với việc mời đến Nhà Trắng một lãnh đạo đã ra lệnh giết vô tội vạ hàng ngàn người trong chiến dịch chống ma túy như tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, ông Donald Trump muốn tỏ cho thấy là ông có thể đạt thỏa thuận và nói chuyện với hầu như bất cứ ai, như thể ông vẫn là một nhà doanh nghiệp tính toán chuyện làm ăn. Nói cách khác, với Bắc Triều Tiên, tổng thống Trump sẵn sàng phá lệ, làm theo trực giác của ông, thay vì theo đúng các chuẩn mực của ngoại giao.

Thế nhưng, theo các nhà ngoại giao và giới phân tích, đề nghị đối thoại của ông Trump là quá sớm. Ngay chính phát ngôn viên của Nhà Trắng Sean Spicer hôm qua cho rằng một cuộc gặp gỡ Donald Trump - Kim Jong-un sẽ không sớm diễn ra. Còn phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Mỹ cũng ra tuyên bố rằng : "Hoa Kỳ vẫn sẵn sàng cho các cuộc đàm phán về phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, nhưng các điều kiện phải thay đổi trước khi tái lập thương thuyết, cụ thể là Bình Nhưỡng phải từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân". Về điều kiện này thì Bắc Triều Tiên chẳng hề có ý định tuân thủ, vì người ta vẫn nghi là chế độ Kim Jong-un đang chuẩn bị tiến hành vụ thử hạt nhân thứ sáu bất chấp các áp lực của quốc tế.

Thanh Phương

******************

Hạt nhân Bắc Triều Tiên : Donald Trump sẵn sàng tiếp Kim Jong-un (RFI, 02/05/2017)

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng, ảnh ngày 26/04/2017. REUTERS/Carlos Barria

Trả lời hãng tin Mỹ Bloomberg ngày 01/05/2017, tổng thống Mỹ Donald Trump đã gây bất ngờ khi tuyên bố sẵn sàng gặp lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un trong bối cảnh bán đảo Triều Tiên tiếp tục căng thẳng trước viễn cảnh Bình Nhưỡng thử vũ khí hạt nhân thêm một lần nữa và Mỹ sẵn sàng mọi biện pháp để đối phó, kể cả can thiêp quân sự, đồng thời Washington kêu gọi Trung Quốc nỗ lực hơn để ngăn chặn tham vọng hạt nhân của Bình Nhưỡng.

Thông tín viên Anne-Marie Capomaccio tường trình từ Washington :

"Donald Trump không che giấu lòng ngưỡng mộ cá nhân đối với các lãnh đạo độc tài. Tổng thống Trump từng chúc mừng đồng nhiệm Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan sau cuộc trưng cầu dân ý về cải cách Hiến pháp hồi tháng trước, vốn bị phản đối mạnh. Ông Trump cũng mời tổng thống Philippines Duterte tới Nhà Trắng, trong lúc nhân vật này đã đưa ra những lời ngợi khen tổng thống Nga Putin. 

Lần này, vào hôm qua, mùng Một tháng Năm, tổng thống Mỹ tuyên bố sẽ lấy làm ‘‘vinh hạnh’’ gặp nhà độc tài Bắc Triều Tiên Kim Jong-un. Ông Trump nhận xét : "Thanh niên ấy mới 26, 27 tuổi, khi kế nhiệm cha mình. Cậu ấy ắt hẳn phải là một người rất khôn lanh".

Tuyên bố nói trên của ông Trump khiến nhiều dân biểu Mỹ la hoảng, khiến ông Sean Spicer, người phát ngôn của tổng thống, đã phải biện bạch để trấn an : "Tổng thống nói đủ thứ chuyện khi gặp riêng các nhà lãnh đạo như vậy, các vị đã từng thấy trong trường hợp Ai Cập. Đôi khi cái lối ngoại giao kiểu nói chuyện riêng, thiết lập các quan hệ cá nhân, có thể mang lại một số kết quả, không chỉ cho chúng ta, mà cho cả người dân của họ".

Vẫn theo người phát ngôn của tổng thống Mỹ, ông Donald Trump tự tin vào sức thuyết phục của bản thân và sẵn sàng làm tất cả để bảo đảm an ninh cho người Mỹ. Ông cũng cho biết thêm là tổng thống Trump đã nói sẽ gặp Kim Jong-un "nếu các điều kiện cho phép", "mà các điều kiện trong hiện tại không cho phép điều này". Người phát ngôn của tổng thống Mỹ kết luận như trên, để chấm dứt các đàm luận gây khó xử."

Hệ thống THAAD sẵn sàng chiến đấu

Về phần hệ thống lá chắn tên lửa THADD của Hoa Kỳ đang được triển khai tại Hàn Quốc, theo AFP, hôm nay 02/05/2017, người phát ngôn của lực lượng Mỹ tại Hàn Quốc, đại tá Rob Manning, thông báo hệ thống này "hiện đã sẵn sàng bắn chặn các tên lửa Bắc Triều Tiên, bảo vệ lãnh thổ Hàn Quốc". Tuy nhiên, theo một số chuyên gia, cụm THAAD vừa triển khai cách Seoul 250 km về phía nam chỉ cho phép bảo vệ một phần Hàn Quốc. Cần hai đến ba cụm như vậy mới đủ cho toàn bộ lãnh thổ.

Tiếp theo cuộc tập trận với các đồng minh Hàn Quốc và Nhật Bản với tàu sân bay Carl Vinson, hôm qua, 01/05/2017, Hoa Kỳ đưa thêm hai oanh tạc cơ chiến lược siêu thanh B-1B Lancer tới khu vực bán đảo Triều Tiên, để tập trận với không quân Hàn Quốc và Nhật Bản.

Hãng tin chính thức của Bắc Triều Tiên KCNA hôm nay lên án hành động nói trên của Mỹ là đẩy bán đảo Triều Tiên đến "bờ vực chiến tranh hạt nhân". Hồi tháng 9/2016, ngay sau khi Bình Nhưỡng thử hạt nhân lần thứ năm, Washington đã đưa các oanh tạc cơ chiến lược này đến Hàn Quốc để gia tăng áp lực. 

Về phía Bắc Kinh, hôm nay, bộ Ngoại Giao Trung Quốc đã lên tiếng đòi Hoa Kỳ ngừng ngay việc triển khai hệ thống lá chắn tên lửa THAAD tại Hàn Quốc. Bắc Kinh nhấn mạnh hệ thống này bao phủ một phần lãnh thổ Trung Quốc, và ảnh hưởng đến khả năng răn đe hạt nhân của nước này. Cùng lúc đó, Trung Quốc hoan nghênh các nỗ lực mới của tổng thống Mỹ, để ngỏ cánh cửa đối thoại với Bình Nhưỡng.

Trọng Thành

**********************

Căng thẳng bán đảo Triều Tiên ngày càng tăng (RFA, 02/05/2017)

Máy bay chiến đấu trên chiến hạm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Hoa Kỳ, Carl Vinson ngoài khơi Nagasaki hôm 29 tháng 4 năm 2017. AFP photo

Bắc Hàn lại lên tiếng cáo buộc Hoa Kỳ đang đẩy bán đảo Triều Tiên đến bờ vực chiến tranh hạt nhân.

Cáo buộc này được Bình Nhưỡng đưa ra liên quan đến việc Hoa Kỳ đưa hai chiếc phi cơ ném bom chiến lược siêu thanh B-1B Lancer đến tham gia cuộc tập trận chung với không quân Nam Hàn và Nhật Bản, đồng thời cũng để răn đe Bắc Hàn, cảnh báo trước rằng Hoa Kỳ sẽ làm tất cả những gì có thể làm nhằm đối phó với mức độ căng thẳng ngày càng tăng, do những hoạt động gây rối mà Bình Nhưỡng thường làm.

Trong bản tin phổ biến sáng ngày 2 tháng 5, thông tấn xã nhà nước Bắc Hàn KCNA viết rằng Hoa Kỳ sử dụng máy bay B-1B Lancer vào cuộc diễn tập ném bom nhắm vào các mục tiêu quan trọng trên lãnh thổ của Bắc Hàn, đồng thời cáo buộc Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và những người thuộc cánh diều hâu ở Mỹ muốn sử dụng võ khí hạt nhân để mở cuộc tấn công phủ đầu.

Cáo buộc này được Bình Nhưỡng đưa ra chỉ một này sau khi Tổng thống Hoa Kỳ cho biết sẵn sàng gặp lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-un trong hoàn cảnh thích hợp và với những điều kiện phù hợp, để giảm bớt căng thẳng đang xảy ra bởi chương trình chế tạo tên lửa và võ khí hạt nhân của Bắc Hàn.

Trưa ngày 1 tháng 5 trong cuộc họp báo thường lệ ở Washington, phát ngôn viên Nhà Trắng Sean Spencer giải thích rõ hơn, cho biết một trong những điều Bình Nhưỡng phải làm là ngưng những hành động khiêu khích.

Cũng cần nhắc lại ngay từ khi còn vận động tranh cử, ứng cử viên Donald Trump đã tuyên bố sẵn sàng gặp lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-un. Tuần trước, Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson cũng nói tới việc Washington sẵn sàng đàm phán với Bắc Hàn, nhưng nhấn mạnh rằng phải có những bằng chứng xác nhận là chính quyền Bình Nhưỡng từ bỏ chế tạo võ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

Trung Quốc yêu cầu ngưng THAAD

Cũng liên quan đến căng thẳng đang diễn ra trên bán đảo Triều Tiên, Trung Quốc mới lên tiếng yêu cầu Hoa Kỳ và Nam Hàn ngưng ngay việc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD.

Nói với báo chí tại Bắc Kinh, phát ngôn viên Cảnh Sảng của Bộ Ngoại Giao Trung Quốc cho hay quan điểm của Trung Quốc về hệ thống THAAD không thay đổi, tức vẫn cho rằng hệ thống phòng thủ này gây ảnh hưởng tới tình hình an ninh khu vực, và được Hoa Kỳ triển khai với mục tiêu theo dõi các hoạt động quân sự của Hoa Lục.

Vì thế, ông Cảnh Sảng cũng nói rằng đương nhiên Bắc Kinh sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích của mình.

Trước khi tuyên bố này được Bắc Kinh đưa ra, phát ngôn viên lực lượng quân sự Mỹ tại Nam Hàn là Đại Tá Rob Manning cho hay hệ thống phòng thủ THAAD đã bắt đầu hoạt động, có khả năng đánh chặn cuộc tấn công bằng tên lửa của Bắc Hàn.