Ngày thứ bảy vừa qua, 20/8/2022 một vụ nổ bom xe ở ngoại ô Moskva đã dẫn đến cái chết của cô Darina Dugina (Дарина Дугина). Cô ta là con gái của ông trùm lý thuyết gia với học thuyết "Nước Nga vĩ đại", ông Alexander Dugin. Cả hai cha con nhà Dugin đều là người ủng hộ nhiệt thành cho cuộc xâm lược của Putin tại Ukraine. Hai cha con ông vừa tham dự một buổi festival ở ngoại ô Moskva mà ông là một trong những diễn giả quan trọng.
Vụ ám sát con gái của ‘lý thuyết gia’ số một của Putin gây chấn động dư luận Nga.
Có nhiều nghi vấn là quả bom dưới ghế chiếc xe của ông Dugin được cài tại bãi xe với mục đích ám sát chính ông ta. Trong phút chia tay tại bãi xe có cả những người tổ chức chương trình, những người lính và lãnh đạo của nhà nước tự xưng Lugansk và Donesk. Vào phút cuối, ông Dugin đã chuyển sang xe khác và nhường xe của mình cho con gái. Ông cũng là người đầu tiên chứng kiến và đến gần chiếc xe của cô con gái bị bốc cháy.
Sau một ngày khá thận trọng thì nhiều nhân vật trong chính quyền Nga mới bắt đầu lên tiếng. Đã có những tiếng nói úp mở về nguyên nhân cái chết mà dường như đều ám chỉ Ukraine. Chính quyền Ukraine đã chính thức lên tiếng rằng Ukraine không phải là nhà nước khủng bố và không có bất kỳ một liên hệ nào đến vụ ám sát.
Điều kỳ lạ là phóng viên số 1 của đài truyền hình Nga Magarita Simonia (Маргарита Симонян) viết trên mạng xã hội của mình rằng : 'Tất cả những đại biểu quốc hội cảm thấy thoải mái với cái chết của Dugina đáng nhốt hết vào tù'. Một người đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến truyền thông chống Ukraine lần này chỉ đe dọa trong nội bộ nước Nga. Không lẽ cô có cơ sở để không nhắc tới Ukraine trong chuyện này ?
Cũng khó có thể ngờ được tiếng nói của ông Dugin một năm trước vào ngày 20 tháng 8 "người ta không giết tôi mà giết người khác" đã ứng nghiệm vào chính gia đình ông.
Có rất nhiều giả thuyết về cái chết của Dugina. Một giả thiết cho rằng cái chết của cô ta là điều kiện cần thiết để chuyển hướng nước Nga từ bảo thủ sang hướng cởi mở hơn. Dugin là lý thuyết gia đại diện cho khuynh hướng cực hữu và bảo thủ tại Nga hiện nay, ông là người coi văn hóa Nga là kết quả của Châu Âu mang ảnh hưởng của Châu Á và Thành Cát Tư Hãn.
Tôi đau buồn cho thành phố Kharkov, nơi tôi đã từng sống, sáu tháng qua liên tục chịu đựng bom đạn. Ngày hôm qua quân xâm lược Nga lại bắn hai quả tên lửa vào một ký túc xá ba tầng tại một khu dân cư gây ra cái chết cho 19 người trong đó có cô bé 13 tuổi và làm hàng chục người bị thương. Như thông lệ truyền thông Nga vẫn tiếp tục tuyên truyền là họ bắn vào khu tập trung quân đội.
Đây thực sự là cuộc chiến tranh khủng bố, quân đội Nga đã biến Kharkov và nhiều thành phố khác của Ukraine thành địa ngục. Putin cố tình tàn phá cơ sở hạ tầng Ukraine. Hơn 100 trường học trong 200 trường của Kharkov đã bị tàn phá trong khi chỉ ít ngày nữa là năm học mới bắt đầu.
Putin đang tiếp tục lao đầu vào một cuộc chiến hủy diệt, cuộc chiến mà ngay từ đầu rất nhiều người khẳng định là chỉ đem đến thất bại cho nước Nga. Sau hai tháng với binh hùng tướng mạnh Putin đã thất bại hoàn toàn trong mục đích nhanh chóng chiếm đóng lãnh thổ Ucraina. Putin đã phải hạ mục tiêu rút quân về miền Đông và miền Nam Ukraine với tham vọng cắt Ukraine ra khỏi Biển Đen, chiếm lĩnh Odessa, Nikolaiev để nối liền với dải đất chiếm được của Moldovia. Dù vậy, thêm bốn tháng nữa quân Nga cũng không tiến được bao nhiêu, hai thành phố Odessa và Nikolaiev đã chứng tỏ bất khả xâm phạm. Đồng thời 4 tháng qua hậu cần quân Nga bị hủy diệt khắp nơi. Nga đã chuyển từ thế tấn công sang phòng vệ.
Sân bay quân sự của Nga ở bán đảo Crimea đã bị tấn công gây thiệt hại nặng nề.
Một diễn tiến khác điên đầu hơn đối với Putin. Bán đảo Crimea mà Nga đã sát nhập bất hợp pháp vào lãnh thổ Nga năm 2014 vốn được coi là nơi phòng vệ tốt hơn cả Moskva đã liên tục bị Ukraine tấn công. Quân đội Ukraine đã mở ra mặt trận mới ở Sevatopol, mặt trận sau lưng địch. Truyền thông Nga đã cố gắng bưng bít, theo cách gọi của người Việt là ‘lấy thúng úp voi’. Nhưng sự kiện thực tế không thể so sánh với voi và thúng được. Cả một sân bay tại Crimea với hàng chục chiếc máy bay chiến đấu đã bị tiêu diệt cộng với bao nhiêu vũ khí đạn dược nổ long trời lở đất, làm bay cả cánh cửa của khu nhà dân rất xa sân bay. Nổ kho đạn, nổ trạm biến thế, nổ đường tàu hỏa liên tục tại bán đảo Crimea khiến cho hàng ngàn người dân nơi đây phải tản cư. Không thể tiếp tục tuyên truyền do sự sơ suất làm cháy nổ, hay do hút thuốc không đúng nơi quy định, phía Nga đành nhìn nhận có sự "phá hoại".
Đây thực sự là sự trơ tráo của tuyên truyền Nga, cưỡng lời đoạt lý, tấn công tự vệ chính đáng không thể gọi là phá hoại. Phá hủy sân bay nơi xuất phát hàng trăm chuyến bay tàn phá lãnh thổ Ukraine, cho nổ kho đạn dược tên lửa, tiêu diệt hậu cần của cuộc chiến là tấn công phòng vệ. Cũng không thể gọi việc đem bom mìn giết hại dân lành, phá hoại cơ sở hạ tầng, san bằng các thành phố ở Ukraine là giải phóng hay chống phát xít.
Cuộc chiến tranh xâm lược lớn nhất trong thế kỷ 21 khiến cả thế giới rung động thì Putin gọi là ‘Chiến dịch quân sự đặc biệt’. Cháy cả một sân bay với nhiều chiến đấu cơ thì nói là không thiệt hại gì. Tiếng nổ của cả kho đạn với hàng ngàn tấn bom thì gọi là tiếng lộp bộp như vỗ tay. Cụm từ lộp bộp này đã được dùng hơn nửa tháng nay với hàng chục sự vụ.
Chính quyền quân đội và nhân dân Ukraine hơn ai hết hiểu được sự điên rồ và tàn ác của Putin. Họ cũng hiểu rõ sự gian trá, nói lời rồi nuốt lời của Putin nên chỉ giữ được thỏa thuận trên chiến thắng. Thời điểm vàng của cơ hội chiến thắng đã đến. Chiến thắng sớm ngày nào nhân dân Ukraine bớt đi thương vong chết chóc ngày đó. Thế giới chỉ được cứu nguy bằng chiến thắng của Ukraine. Sự mất mát của người dân Ukraine trong 6 tháng qua đã quá lớn, 6 tháng cũng là thời gian quá dài để cho các chính trị gia trên khắp thế giới nhận biết về con người Putin. Putin có thể đẩy hàng chục ngàn lính thậm chí cả nhân loại vào cái chết trừ chính mình. Putin rất hèn nhát, ông ta thừa hiểu việc sử dụng vũ khí hạt nhân chính là tự sát.
Hệ lụy của cuộc chiến đã đến với mọi người trên thế giới. Đời sống càng lao dốc nhanh hơn khi để cuộc chiến kéo dài. Đây là cuộc chiến giữa cái thiện và cái ác, giữa văn minh và hoang dã. Chúng ta không thể chấp nhận việc Putin thay đổi lại trật tự thế giới. Không thể để quy luật mạnh hiếp yếu quay trở lại.
Hôm 17/8/2022, 19 cựu tướng lãnh quân đội và quan chức Mỹ kêu gọi chính quyền Biden đẩy mạnh tốc độ cung cấp vũ khí cho Ukraine nếu không có nguy cơ "thất bại trong cơ hội chiến thắng". Với tư cách chuyên môn lời kêu gọi của họ chắc chắn gắn liền với sự thấu hiểu tiềm năng quân sự của chính quyền Nga.
Trong một bài bình luận tướng Philip Breedlove, cựu chỉ huy tối cao của lực lượng NATO ở Châu Âu, và ba cựu đại sứ tại Ukraine : Marie Yovanovitch, John Herbst và William Taylor cũng cho rằng Mỹ và đồng minh chỉ cung cấp đủ vũ khí cho việc phòng vệ dẫn đến bế tắc trên chiến trường. Thiếu sự quả quyết cung cấp kịp thời và đầy đủ vũ khí không thể tạo ra bước ngoặc giành lại các vùng bị Nga chiếm đóng. Việc e ngại sự leo thang chiến tranh dẫn đến việc chậm trễ, hay không cung cấp một số loại vũ khí cho Ukraine là điều không thể hiểu được.
Giải pháp duy nhất cho cuộc chiến này chính là chiến thắng của Ukraine. Trách nhiệm của thế giới văn minh là phải hết mình ủng hộ cho quân và dân Ukraine.
Vinh quang Ukraine !
Ukraine sẽ chiến thắng !
Đỗ Xuân Cang
Praha (23/08/2022)