Vụ Formosa sả thải gây ô nhiễm môi trường và giết hại đàn cá dọc vùng duyên hải miền Trung đến nay đã hơn một năm. Công ty Formosa chấp nhận đền 500.000 USD về người thiệt hại đã gây ra, chính quyền Việt Nam phụ trách việc đền bù.
Bao giờ mới hết cảnh người phụ nữ Việt Nam phải đau khổ lo sợ mỗi khi chồng ra khơi đánh cá. Courtesy danviet.vn
Trên nguyên tắc đây là một hình thức nhìn nhận hậu quả tai hại của việc sả thải độc gây ô nhiễm môi trường và tiêu diệt đàn cá, nguồn sinh sống duy nhất của ngư dân miền Trung, gây ra bởi công ty Formosa. Số tiền 500.000 USD có vẻ nhiều đối với một vài cá nhân, nhưng đối với toàn bộ những gia đình ngư dân miền Trung sinh sống nhờ biển, số tiền này chẳng thấm vào đâu.
Theo ước tính của chính quyền Việt Nam, chất thải do nhà máy Formosa thải ra biển tác động trực tiếp đến cuộc sống của hơn 200 ngàn dân Hà Tĩnh, trong đó có 41 ngàn ngư dân. Nhưng chất độc do công ty Formosa thải ra không dừng ở vùng bờ biển Hà Tĩnh mà lan rộng khắp các vùng bờ biển từ Thanh Hóa đến Quảng Bình. Phải mất hàng chục năm mới khôi phục được vùng sinh thái trên và dưới biển do công ty Formosa gây ra.
Bản đồ bờ biển phía bắc miền Trung bị ảnh hưởng bởi chất độc do Formosa sả thải
Tổng số người bị ảnh hưởng bởi nguồn thải độc này phải ít trên 5 triệu, bằng chứng là rất nhiều hộ ngư dân đã chuyển sang nghề khác. Theo con số chính thức do Bộ Lao động- Thương binh- Xã hội Việt Nam đưa ra và được truyền thông trong nước loan đi ngày 7 tháng 6, đã có gần 18.000 lao động tại 4 tỉnh bắc miền Trung chịu tác động bởi thảm họa môi trường Formosa phải ra nước ngoài làm việc tính từ tháng sáu năm ngoái cho đến cuối tháng 5 năm nay. Con số gần 18.000 lao động này thuộc 4 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên- Huế đi làm việc tại các nước Đài Loan, Hàn Quốc và Nhật Bản. Ngành nghề chủ yếu mà những người này làm gồm thuyền viên tàu cá, sản xuất chế tạo trong ngành công nghiệp và làm các công việc thuộc lĩnh vực dịch vụ chăm sóc sức khỏe ở các trung tâm dưỡng lão và các hộ gia đình.
Những người ở lại đã phải kéo thuyền lên bờ chờ thời vì hết cá. Những gia đình khá hơn, có thuyền đánh cá lớn phải đi đánh bắt cá trộm ở những quốc gia Đông Nam Á khác : Philippines, Indonesia, Malaysia, Campuchia và Thái Lan. Hàng ngàn người đã bị bắt và gần một trăm tàu thuyền bị tàn phá, tổng số thiệt hại không dưới nửa triệu USD. Đó là chưa kể nguồn lợi tức bị mất do không thể đánh cá và chăn nuôi hải sản.
Nếu chia đồng đều số tiền 500.000 USD cho tất cả những người bị ảnh hưởng bởi thải độc Formosa, khoảng 5 triệu người, số tiền nhận được rất đáng phẫn nộ : 100 USD/người, tức 2,270 triệu VND (2.270.000 đồng) cho mỗi đầu người.
Tuy phẫn nộ nhưng người dân miền Trung đã không biểu lộ sự căm thù. Những nạn nhân trực tiếp của vụ sả thải độc, ngư dân Hà Tĩnh, đã chỉ xuống đuờng đòi Formosa phải đền bù xứng đáng hơn trong ôn hòa.
Nếu là một chính quyền của dân, do dân và vì dân (như Bác Hồ thường nói), chính quyền Hà Nội và Hà Tĩnh phải điều tra sâu sát hơn và yêu cầu công ty Formosa ngừng hoạt động cho tới khi có kết quả chính xác. Đồng thời phải cứ người xuống kiểm tra vụ thải độc này ảnh hưởng đến đời sống người dân như thế nào và đưa ra một ước tính gần nhất với sự thật về những thiệt hại đã gây ra. Ở đây, nhà nước Việt Nam đã làm ngược lại tất cả, thay vì giúp dân, chính quyền đã không những thẳng tay đàn áp mà còn bịt miệng những ai dám lên tiếng phản đối vụ sả thải. Không những thế, quân đội từ trước đến nay được biết là lực lượng bảo vệ non sông và toàn vẹn lãnh thổ cũng nhào vô lên án và kêu gọi đấu tố hai vị chủ chiên tranh đấu cho quyền lợi của người dân bị vụ sả thải độc gây thiệt hại, mà các chính quyền từ trung ương đến địa phương đã từ nhiệm.
Nếu sự việc dừng ở đây thì cùng lắm dư luận tố cáo chính quyền bao che cho Formosa và đàn áp dân. Nhưng sự thật còn tệ hơn thế nữa, chính quyền địa phương (Hà Tĩnh) còn muốn ăn chặn luôn cả số tiền đền bù ít ỏi mà những gia đình nạn nhân (thực sự) được lãnh.
Chúng tôi đăng lại dưới đây bản tin ngày 02/06/2017 mà chính quyền Hà Tĩnh gởi lên trung ương (Bộ Tài chính) yêu cầu được trả thêm tiền. Số tiền được yêu cầu để trả lương, phí tổn ăn ở và đi lại của cán bộ làm công tác đền bù này sẽ kéo dài ít nhất trên một năm. Nói chung cũng không dưới 200.000 USD. Đây là một hình thức muốn ăn chặn tiền đền bù hay là một yêu cầu thực sự vì Hà Tĩnh quá nghèo ?
Ngân sách nhà nước đang kiệt quệ, và chính quyền Việt Nam không thể đi vay để mắc thêm nợ. Vậy lấy tiền đâu ra để trả lương cho cán bộ và công bộc nhà nước làm những công việc mà một nhà nước của dân, do dân và vì dân phải làm ? Chắc chắn là phải rút từ số 500.000 USD của công ty Formosa.
Người ta tự hỏi : Dân tộc Việt Nam đã mắc tội gì mà phải chịu đựng một chính quyền gì vừa ngu dốt vừa tàn độc đến thế ?
Nguyễn Văn Huy
*******************
Đề xuất hỗ trợ cán bộ phục vụ việc bồi thường sự cố Formosa (Dân Trí, 02/06/2017)
UBND tỉnh Hà Tĩnh vừa có công văn đề nghị Bộ Tài chính xem xét, quy định rõ mức hỗ trợ cho các đối tượng là cán bộ cơ sở phục vụ bồi thường thiệt hại cũng như đảm bảo công tác an ninh trật tự sự cố môi trường biển năm 2016 để tỉnh có hướng chi trả cho các đối tượng này.
Theo nguồn tin của PV Dân trí, song song với việc khẩn trương chi trả tiền đền bù, hỗ trợ cho người dân chịu ảnh hưởng, thiệt hại, UBND tỉnh Hà Tĩnh vừa có công văn đề nghị Bộ Tài chính xem xét, quy định rõ mức hỗ trợ cho các đối tượng là cán bộ cơ sở phục vụ bồi thường thiệt hại cũng như đảm bảo công tác an ninh trật tự (an ninh trật tự) sự cố môi trường biển như chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hoà Bình tại cuộc họp về các giải pháp để ổn định đời sống và sản xuất, kinh doanh cho nhân dân 4 tỉnh miền Trung được tổ chức vào chiều 24/4, năm 2017.
Theo đó, UBND tỉnh Hà Tĩnh đề nghị Bộ Tài chính xem xét, quy định rõ mức hỗ trợ xăng xe, điện thoại, tiền công, tiền bồi dưỡng ngoài giờ... cho đội ngũ cán bộ thôn trực tiếp tham gia, phục vụ công tác quản lý ổn định tình hình, thống kê, xác định thiệt hại ở thôn ; công tác chi trả bồi thường và đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội.
Nhiều cán bộ thôn tham gia vào công tác chi trả tiền đền bù sự cố môi trường ở thị xã Kỳ Anh
Đối tượng đề xuất hỗ trợ gồm cán bộ bán chuyên trách thôn (bình quân 11 người/thôn), tổ trưởng tổ liên gia (bình quân 10 người/thôn), dân quân tự vệ (bình quân 5 người/thôn), đại diện cộng đồng, các chức sắc tôn giáo... (bình quân 5 người/thôn). Thời gian hỗ trợ là 10 tháng (từ tháng 9/2016 đến tháng 6/2017), trường hợp tiếp tục bổ sung đối tượng đề nghị 12 tháng (từ tháng 9/2016 đến tháng 8/2017).
Đối với hoạt động chung của thôn, đề nghị hỗ trợ theo mức khoán cho mỗi thôn, giao cho UBND cấp xã căn cứ tình hình thực hiện nhiệm vụ cụ thể để thanh toán cho các thôn theo chế độ quy định ; thời gian hỗ trợ là 10 tháng (từ tháng 9/2016 đến tháng 6/2017), trường hợp tiếp tục bổ sung đối tượng đề nghị 12 tháng (từ tháng 9/2016 đến tháng 8/2017).
Tương tự, UBND tỉnh Hà Tĩnh cũng đề nghị Bộ Tài chính quy hỗ trợ xăng xe, điện thoại, tiền công, tiền bồi dưỡng ngoài giờ... cho đội ngũ cán bộ cấp xã trực tiếp tham gia, phục vụ công tác quản lý ổn định tình hình, công tác thống kê, xác định thiệt hại ở xã ; công tác chi trả bồi thường và đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội.
Đối tượng đề xuất hỗ trợ gồm cán bộ, công chức cấp xã (bình quân 23 người/xã), cán bộ bán chuyên trách xã (bình quân 17 người/xã), chủ tịch hội người cao tuổi (bình quân 1 người/xã), đội cơ động mạnh của xã (bình quân 10 người/xã). Thời gian đề xuất hỗ trợ là 10 tháng (từ tháng 9/2016 đến tháng 6/2017), trường hợp tiếp tục bổ sung đối tượng, đề nghị 12 tháng (từ tháng 9/2016 đến tháng 8/2017).
Đề nghị hỗ trợ hoạt động chung của xã (hội họp, tuyên truyền, kê khai, văn phòng phẩm, chi trả bồi thường...) theo mức khoán cho mỗi xã, giao cho UBND cấp xã căn cứ tình hình thực hiện nhiệm vụ cụ thể để thanh toán cho các đối tượng theo chế độ quy định ; thời gian hỗ trợ 10 tháng (từ tháng 9/2016 đến tháng 6/2017), trường hợp tiếp tục bổ sung đối tượng đề nghị 12 tháng (từ tháng 9/2016 đến tháng 8/2017).
Ngoài ra, UBND tỉnh Hà Tĩnh cũng đề nghị xem xét, hỗ trợ kinh phí phục vụ công tác thống kê, thẩm định, phê duyệt và chi trả bồi thường cho hội đồng thẩm định, tổ công tác và chính quyền cấp huyện, cấp tỉnh ; hỗ trợ kinh phí phục vụ công tác lãnh đạo, chỉ đạo và bảo vệ an ninh trật tự, an toàn xã hội cho các lực lượng chức năng, đoàn công tác và chính quyền cấp tỉnh, cấp huyện.
Việc UBND tỉnh Hà Tĩnh đề xuất Bộ Tài chính sớm ban hành quy định mức hỗ trợ, bồi dưỡng cụ thể để tỉnh có căn cứ chi cho đội ngũ cán bộ cơ sở phục vụ bồi thường thiệt hại cũng như đảm bảo công tác an ninh trật tự (an ninh trật tự) sự cố môi trường biển được cán bộ, nhân dân đồng tình cao. Bởi thời gian qua đội ngũ cán bộ này đã chịu rất nhiều áp lực, khối lượng công việc lớn, từ tuyên truyền phổ biến chính sách của Chính phủ, tỉnh, đến thống kê, xác định thiệt hại cho nhân dân.
Hà Phương