 | Tổng quan: | 3708135 |
Nhân dịp đọc thấy nhiều lời bình phẩm, so sánh về mức án của anh Trần Huỳnh Duy Thức và các bạn tù còn lại.
Trong một buổi làm việc tại số 4 Phan Đăng Lưu, trại tạm giam của Cơ quan An ninh Điều tra – Công an Thành phố Hồ Chí Minh. Tôi, với tư cách luật sư đã gặp anh B.T., người bị khởi tố về một tội danh chính trị. Trả lời tôi về điều kiện giam giữ, anh cho biết : Trước đây phòng tạm giam có hàng chấn song sắt suốt từ thấp lên cao, nên phòng rất thoáng. Sau đó, một giám thị mới đổi về đã cho xây bít gần kín hết, nên phòng giam rất bí hơi, đến thở cũng còn khó. Trong những trưa mùa hè thì các tù nhân gần như ngộp thở.
Cũng trường hợp anh B.T., anh bị bướu rất nặng. Nhưng cho dù đã báo với giám thị thì anh vẫn không hề được trại tạm giam cho khám chữa bệnh. Chỉ đến khi luật sư biết làm kiến nghị khẩn cấp và thông tin công khai, thì anh mới được cho khám qua loa, chiếu lệ…
Một cựu giám thị trại giam tại một tỉnh miền Đông Nam bộ kể cho tôi nghe : Cán bộ Cục C10 (Cục Quản lý Trại giam thuộc Bộ Công an) được cho đi tham quan tại một nước thuộc khối Asian, học tập kiểu làm cùm của họ. Thay vì cùm làm bằng cọng sắt có tiết diện tròn như truyền thống bấy lâu nay thì đổi qua làm bằng sắt hộp. Cùm bằng cọng sắt tròn thì sự tiếp xúc giữa cùm và cổ chân là ít nhất, bàn chân vẫn có thể cựa quậy được. Nhưng cùm bằng sắt hộp thì vô phương, bàn chân bị cố định hoàn toàn trong suốt thời gian bị cùm.
Sau khoảng thời gian bị cùm chân chỉ từ 7 – 10 ngày, thì rất nhiều tù nhân đã thấy xuất hiện tình trạng bị teo cơ chân. Có khả năng gây liệt hoàn toàn hoặc không thể đi đứng lại được bình thường nếu không chịu khó tập đi lại sau đó.
Một thân chủ khác mà tôi đã có dịp bào chữa là anh Lê Chí Thành, một cựu đại úy công an. Thành tố cáo tham nhũng rồi ra khỏi ngành.
Thành vốn là một thanh niên khỏe mạnh và điển trai. Trung tuần tháng 4/2021, ngành công an trả đũa bằng cách gài bẫy bắt giữ Thành giam tại Trại Tạm giam Quận 2 (cũ), nay là Thành phố Thủ Đức. Đến trung tuần tháng 1/2022, Thành bị đưa ra xét xử tại Tòa án Thành phố Thủ Đức.
Khi Thành xuống xe tù, thì 2 viên cảnh sát áp tải phải sốc nách đưa Thành từ sân tòa án vào khán phòng xét xử. Sau 9 tháng bị tạm giam và không ít lần bị biệt giam, bị tra tấn… Thành trở thành phế nhân, ốm yếu, không tự đi lại được trong ngày hiện diện tại phiên tòa.
Một blogger rất nổi tiếng về khả năng thạo tin, cô L.N.H.T. Cô từng kể về trải nghiệm trong trại tạm giam B34 thuộc Bộ Công an, nơi mà Luật sư Lê Công Định và ông Nguyễn Văn Hải (Điếu Cày) cũng đã từng bị giam giữ. Theo đó, điều tra viên không cần phải ra tay đánh đập tù nhân. Trong phòng giam, họ chỉ cần một chiếc vòi nước hư hỏng, rỉ từng giọt nước là đủ. Vì lẽ, trong đêm khuya thanh vắng, âm thanh của từng giọt nước không khác gì tiếng búa tạ gõ đinh ngay cạnh tai, tù nhân không thể ngủ được, vì mỗi giọt nước rơi lại một lần choáng óc. Tù nhân chong mắt suốt đêm chờ trời sáng… cũng đã là đòn tra tấn tinh thần đầy tinh vi.
Bà Cấn Thị Thêu, một dân oan Dương Nội, Hà Nội tố cáo Trại tạm giam Công an tỉnh Hòa Bình dùng nước bẩn chứa trong hồ nước cho tù nhân uống.
Hai anh em Trịnh Bá Phương, Trịnh Bá Tư, dân oan Dương Nội, Hà Nội đều tố cáo bị tra tấn dã man bởi các điều tra viên.
Trại tạm giam Công an Thành phố Hà Nội làm ngơ trước yêu cầu khám chữa bệnh cho cô Phạm Đoan Trang khi cô ấy bị rong kinh kéo dài. Không chỉ thế, họ còn cho nữ tù nhân là "đầu gấu" bên ngoài vào ở chung phòng giam để gây sự…
Trong phiên tòa xét xử vụ án Đồng Tâm, khi tôi hỏi : "Những ai KHÔNG bị tra tấn trong giai đoạn điều tra thì vui lòng giơ tay ?". Có 10 cánh tay giơ lên. Nhưng vẫn có đến 19 cánh tay còn lại vẫn giữ xuôi theo người và họ là những người bị Công an Điều tra Thành phố Hà Nội tra tấn. Cũng trong vụ án này, một nữ phạm nhân nhắn tin cho tôi biết, chúng lột truồng đổ nước bẩn vào vùng kín của bà…
Không chỉ với tù nhân, Điều tra viên Cơ quan Điều tra An ninh tại Sài Gòn đã tự tiện bắt giữ, hành hung, bỏ đói người mẹ già và em trai của người quản lý trang "Nhật Ký Yêu Nước", một trang tranh đấu trên mạng xã hội, dù cả 2 không liên quan gì đến việc làm của con trai mình cả. Trong đó, tên điều tra viên hung ác đã đạp thẳng vào lưng bà cụ, khiến bà té sấp mặt, hộc máu mồm, chấn thương nội.
Tra tấn tù nhân cũng là nguồn gốc phát sinh ra vô số bản án hình sự oan tày trời, như các vụ Nguyễn Thanh Chấn, Huỳnh Văn Nén, Hàn Đức Long, Lê Bá Mai, Nguyễn Văn Chưởng, Lê Văn Mạnh, Hồ Duy Hải… mà trong đó, chỉ mới có số ít vụ được giải oan. Vì nếu nói không có tra tấn, thì sẽ không giải thích được lý do có hàng chục bản ghi nhận tội của tù nhân, kể cả diễn án trong thực nghiệm điều tra y như thật. Cho dù người nhận tội và diễn án không phải là thủ phạm (vụ Nguyễn Thanh Chấn)…
Tra tấn không chỉ xảy ra trong trại giam, mà còn xảy ra ngay tại trụ sở công an phường, xã, ấp… với hàng vài trăm trường hợp "Chết ở đồn công an" đã từng được ghi nhận… Tuy chính quyền hoặc công an có chối tội, nhưng những dấu tích tra tấn, dùng nhục hình vẫn hiển hiện rõ ràng trên thi thể người chết, gồm cả vỡ xương sọ, gẫy xương sườn, tứ chi tím bầm, lục phủ ngũ tạng bị dập nát.
Thậm chí, đến cả nhà sư tu hành cũng không thoát. Trong vụ án mất trộm 7 pho tượng cổ ở Bắc Giang. Để ém nhẹm đi sự bất lực của cơ quan công an không thể phá án, các cơ quan tố tụng đã bắt 9 người, gồm các nhà sư và cư sĩ tu hành để đổ tội. Trong đó, có sư thầy trụ trì là Hòa thượng Thích Đức Chính. Do sư thầy đã lớn tuổi, nên sau khi bị tra tấn đã tắt thở ngay trong trại giam. Những người còn lại bị tra tấn, dùng nhục hình rất dã man, bị treo ngược lên, hành hung vào hạ bộ…
Trong một thống kê chính thức vào năm 2015 gây sửng sốt dư luận. Chỉ trong 3 năm trước đó, ghi nhận có đến 226 người đã chết trong quá trình giam giữ. Sau đó, những con số thống kê tương tự không còn được công bố công khai nữa.
Lực lượng an ninh điều tra không thiếu những đòn hiểm dành cho các tù nhân, kể cả những mánh khóe hoặc tác động vào thân nhân của tù nhân. Thật ra, chúng được huấn luyện để thực hiện tất cả những điều đó với mục đích để khuất phục tù nhân.
Cho dù năm 2013, chế độ cộng sản ký kết Công ước chống tra tấn Liên Hiệp Quốc. Thế nhưng, như hầu hết các Công ước quốc tế văn minh, nhân đạo mà Việt Nam từng ký kết để "làm màu", giả nhân, giả nghĩa với cộng đồng quốc tế, thì việc buộc họ thực hiện những Công ước ấy cũng khó như hái sao trên trời.
Thế nên, tình trạng tra tấn tù nhân xảy ra phổ biến như cơm bữa. Khiến cho Ủy ban Nhân quyền Liên Hiệp Quốc và các tổ chức theo dõi nhân quyền hoặc chính phủ Hoa Kỳ, khối EU… thường xuyên phản ánh chúng trong các kỳ kiểm định nhân quyền quốc tế hoặc đối thoại nhân quyền song phương.
Hầu hết, các bạn dấn thân tranh đấu đều hiểu sự hà khắc của tù đày cộng sản. Cho nên, không ít người dấn thân tranh đấu đã phải băn khoăn về lựa chọn cách hành xử như thế nào khi phải sa vào vòng lao lý của cộng sản ?
Lựa chọn hành xử như thế nào cũng có tính cách 2 mặt :
1. Giữ trọn khí tiết thì đòn tra tấn sẽ tàn độc, thâm hiểm hơn. Giai đoạn tạm giam là khoảng thời gian địa ngục trần gian sẽ bị kéo dài hơn. Thân nhân không được thăm gặp cho đến khi xét xử xong. Án tù dài hơn. Nhưng đổi lại, công chúng "hài lòng".
2. Nhanh chóng nhận tội sẽ không bị tra tấn. Giai đoạn tạm giam ngắn hơn và được hưởng một số biệt đãi như : Sớm được thân nhân thăm gặp, lãnh quà thăm nuôi dễ dãi hơn. Án tù sẽ ngắn hơn. Nhưng công chúng "phiền lòng".
Lựa chọn thứ 2 còn có một ích lợi khác là sớm được trả tự do trước thời hạn thụ án để tiếp tục trở lại hoạt động.
Trong khá nhiều trường hợp, tôi thường khuyên thân chủ chọn giải pháp trung dung là sẵn sàng thừa nhận hành vi, nhưng không nhận tội.
- Thừa nhận hành vi : Tức là thừa nhận công việc mình làm, như tài khoản trang mạng xã hội, hoặc tác giả bài viết… Vì thực tế, có từ chối hành vi, hoặc thậm chí Cơ quan An ninh Điều tra không có chứng cứ rõ ràng thì họ vẫn buộc tội và tuyên án. Nhưng ít nhất, bằng việc thừa nhận hành vi, thì tù nhân còn có khả năng được cân nhắc giảm nhẹ hình phạt rất đáng kể.
- Không nhận tội : Một mặt thừa nhận hành vi, nhưng mặt khác tù nhân có thể không nhận tội (tức không vi phạm pháp luật), nại ra rằng mình chỉ thực hiện các quyền tự do ngôn luận, quyền tự do lập hội, hoặc quyền tự do biểu tình do Hiến pháp quy định mà thôi.
Trong bối cảnh đàn áp khốc liệt của chế độ cộng sản, việc một người chấp nhận dấn thân hoạt động, đấu tranh hoặc lên tiếng cho những giá trị tự do, dân chủ và nhân quyền là sự can đảm và hy sinh rất lớn.
Họ sẽ phải bị đánh đổi nhiều thứ, từ sự an toàn pháp lý lẫn an toàn thân thể của bản thân, người thân ; Công việc làm ăn bị đình đốn ; Nơi ở bị xâm phạm, sách nhiễu, theo dõi hoặc bị trục xuất (nếu ở thuê) ; Bạn bè, người thân xa lánh như tội phạm…
Cho nên, nếu có phải sa vào vòng lao lý, thì quyết định hành xử như thế nào là quyền của tù nhân khi phải cân nhắc giữa nhiều lựa chọn, mà không có lựa chọn nào hoàn hảo cả. Hoặc trong nhiều trường hợp, là không có sự lựa chọn nào cả với những trò thú tính tàn độc của đám điều tra viên cộng sản.
Vài người trong công chúng, những người lẩn tránh dấn thân, đứng ngoài để chờ đợi vỗ tay hoặc dè bỉu, chưa từng hình dung ra điều khó khăn nào trong chốn lao tù mà tù nhân phải đối diện, thì thật ra, không có tư cách hoặc quyền hạn gì để mà yêu cầu tù nhân phải hành xử cho vừa ý mình cả.
Nếu muốn hành xử cho vừa ý, thì hãy tự mình dấn thân, hãy tự mình nhập cuộc để làm tấm gương mẫu mực cho công chúng ca ngợi, trầm trồ…
DC, ngày 10 tháng Mười, 2024
Đặng Đình Mạnh
Nguồn : facebook.com/manhdang, 10/10/2024
Gia đình nói các tù nhân chính trị ở Việt Nam tuyệt thực tập thể để phản đối ngược đãi
Ba tù nhân chính trị, gồm Bùi Văn Thuận, Đặng Đình Bách và Trịnh Bá Tư, đang tuyệt thực tại Trại giam số 6 ở Nghệ An để phản đối điều kiện giam giữ của trại vốn do Bộ Công an quản lý, theo gia đình của các tù nhân này cho biết hôm 10/10.
Các tù nhân chính trị (từ trái qua phải) Lê Trọng Hùng, Đặng Đình Bách và Trịnh Bá Tư, những người đang bị thụ án tù tại trại giam số 6 ở Nghệ An, Việt Nam.
Ông Thuận, một giáo viên ở Thanh Hóa, và ông Tư, một nhà tranh đấu cho quyền đất đai ở Hà Nội, đang bị giam giữ ở đây với bản án 8 năm tù mỗi người, với cùng tội danh "Tuyên truyền chống nhà nước". Còn ông Bách, một luật sư về môi trường, đang thụ án 5 năm tù về tội "Trốn thuế".
Nói với VOA hôm 10/10, bà Trịnh Thị Nhung, vợ ông Thuận, cho biết rằng chồng bà cùng ông Bách và ông Tư đều bị giam giữ theo chế độ ‘chuồng cọp’ ở Trại giam số 6 ở huyện Thanh Chương và đã tuyệt thực đến ngày thứ 13.
"Anh Thuận nói là các anh ấy vẫn sẽ tiếp tục tuyệt thực và chưa có ngày dừng lại trừ phi bên trại (giam) đối thoại với mình để thay đổi điều kiện giam giữ khắc nghiệt, vô nhân tính", bà Nhung nói khi cho biết về những gì chồng bà nói với bà khi gia đình tới thăm hôm 5/10.
Bà Bùi Thị Thu, chị dâu của ông Tư, cũng cho VOA biết hôm 10/10 về việc tuyệt thực của 3 tù nhân lương tâm này. Theo bà Thu, gia đình bà sẽ được thăm gặp ông Tư theo định kỳ hàng tháng vào tuần tới để biết thêm về việc tuyệt thực.
VOA chưa thể kiểm chứng các thông tin này từ gia đình các tù nhân vì các cuộc gọi của VOA tới Bộ Công an và Trại giam số 6 đều không được hồi đáp.
Tuy nhiên, trong một cuộc phỏng vấn với VOA đầu tháng này, ông Trần Huỳnh Duy Thức nói rằng ông Thuận, ông Tư và ông Bách là những người bạn tù của ông ở Trại giam số 6 trước khi ông "bị cưỡng bức" ra tù trước thời hạn, và 3 người bạn tù này của ông "đã bắt đầu tuyệt thực từ ngày 28/9".
"Họ đã trao đổi với tôi trước khi tôi bị tống ra khỏi nhà tù", ông Thức nói và cho biết ông cùng những tù nhân này "bị nhốt trong cái chế độ chuồng cọp, không thể ra bên ngoài được, không thể trao đổi học hành với nhau".
Bà Nhung nói rằng chồng bà, ông Thuận, cho biết điều kiện giam giữ ở phân trại 1 của Trại giam số 6 "quá khắc nghiệt".
"Theo thông tin từ anh Thuận, từ ngày anh ấy vào (Trại giam số 6) vào tháng 4/2024 là anh ấy bị giam trong chuồng cọp và không được ra ngoài sân sinh hoạt chung mà trong đó có nhiều người lớn tuổi có bệnh trong người, mọi người không được ra ngoài thể dục thể thao để giao lưu với nhau, để hít thở không khí ở bên ngoài", bà Nhung nói. "Việc giam giữ trong chuồng cọp rất ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần của các anh ấy".
Theo bà Nhung, trại giam đã từng cho các tù nhân này ra bên ngoài vào cuối tuần sau khi bị phản đối nhưng nay lại "ngắt các buổi ra ngoài sân chung và nhốt trong chuồng cọp".
"Các anh ấy là những người đang còn trẻ nên đồng loạt cùng nhau góp lên tiếng nói phản đối còn những người khác, đa số là người lớn tuổi và có bệnh nên không thể cùng tham gia cuộc tuyệt thực", bà Nhung nói và cho biết ông Thuận đã sụt 5,5kg sau ngày tuyệt thực thứ 8 và "đã thấy mệt và choáng khi ngồi xuống, đứng lên".
"Cái chế độ giam giữ hà khắc đang gây tổn hại rất lớn đến sức khỏe tinh thần của tù nhân chính trị", ông Thức, người bị kết án 16 năm tù với cáo buộc "Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân" và cũng từng tuyệt thực trong tù vì phản đối chế độ này của trại giam, nói với VOA trong cuộc phỏng vấn hôm 2/10.
Điều kiện giam giữ hà khắc trong Trại giam số 6 đã được biết đến trước đây.
Tại trại giam này, ông Tư bị đánh đập và cùm chân vào tháng 9/2022 khiến gia đình phải kêu cứu khẩn cấp tới các tổ chức quốc tế. Tổ chức theo dõi nhân quyền HRW và Ân xá Quốc tế sau đó đã kêu gọi điều tra cáo buộc đó trong khi các luật sư kiến nghị bãi bỏ biện pháp giam giữ hà khắc này. Ông Tư cũng đã tuyệt thực trong 14 ngày để phản đối việc ngược đãi đó.
Ông Bách hồi tháng 6 cũng đã tuyệt thực để "truyền thông điệp về môi trường, công lý và khí hậu" khi một nhóm làm việc nhân quyền của Liên Hiệp Quốc ra kết luận rằng ông bị chính quyền tống giam với cáo buộc trốn thuế là tùy tiện.
Một báo cáo thường niên của Bộ Ngoại giao Mỹ trước đây đã nói đến "tình trạng tra tấn, đối xử, trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ nhục bởi các nhân viên chính phủ" của Việt Nam. Nhưng người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam lúc đó đã phản bác rằng "chính sách nhất quán của Việt Nam là tôn trọng, bảo vệ và thúc đẩy các quyền của người dân".
Ông Lâm, trong bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York hôm 24/9, nói trước nhiều lãnh đạo thế giới rằng "lợi ích của con người phải được đặt ở vị trí trung tâm, là mục tiêu cao nhất của chúng ta".
Nguồn : VOA, 10/10/2024
Cần có thỉnh nguyện thư gởi Tổng Thống Biden, đề nghị phóng thích tử tù oan, tù nhân lương tâm ở Việt Nam
Trước thềm chuyến viếng thăm và làm việc ở Việt Nam của Tổng Thống Biden, Hà Nội đã dựng lên màn kịch nhân đạo nhân quyền, 11 tử tù được ân xá thành chung thân. Thả tù chính trị trước hạn, cho tù đi định cư ở Mỹ, Châu Âu là show diễn quen thuộc để che đậy bản chất đàn áp, tước đoạt quyền tự do dân chủ của 100 triệu người dân Việt.
Cộng đồng người Mỹ gốc Việt ủng hộ ứng cử viên Tổng thống Joe Biden - Ảnh minh họa
Chiều 30/8, 800 tờ báo lề đảng đồng loạt đăng thông tin "Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng ân giảm án tử hình cho 11 bị án". Theo mô típ quen thuộc, thông tin của đảng luôn tự đề cao, đánh bóng việc làm của mình, nói những chuyện ai cũng biết và dấu biệt những thông tin dân chúng cần được biết. Như đàn cừu Dolly, các báo đều nêu chung chung "Thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của Hiến pháp và pháp luật ; xét đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước ; sau khi xem xét, cân nhắc nhiều mặt, ngày 30/8, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đã quyết định ân giảm từ hình phạt tử hình xuống tù chung thân cho 11 bị án.
Quyết định này thể hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng, Nhà nước ta, mở cho các bị án này con đường được sống, cải tạo, phục thiện, có cơ hội trở về với gia đình, cộng đồng" (1).
Nhưng 11 người may mắn được hưởng hồng ân này là ai ? Không có báo nào đăng ! Vì sao ? Chẳng lẽ Chủ tịch nước ân xá mà không biết mình ân xá ai sao ? Chẳng lẽ ân xá là bí mật quốc gia ? Người thân và dư luận xã hội từ nhiều ngày qua đã rất bức xúc về cách hành xử của Tòa án Hải Phòng khi lạnh lùng ra công văn cho gia đình làm đơn xin nhận thi hài của tử tù oan Nguyễn Văn Chưởng. Nhiều nhà báo, nhân sĩ, nhà khoa học, thậm chí quan chức Quốc hội đã nhắn tin trực tiếp cho Chủ tịch nướcc. Trên mạng internet, Kiến nghị hoãn thi hành án tử tù Nguyễn Văn Chưởng đến nay đã có hơn 5800 chữ ký (2).
Nhưng trừ những tin nhắn trả lời chứng như được cài đặt theo chế độ tự động "Tôi đã nhận được tin nhắn", ông nguyên thủ quốc gia này vẫn im lặng vô cảm trước sinh mạng một công dân và cả sự sôi sục đòi công lý hàng vạn hàng triệu người dân.
Tệ hại hơn nửa, Tòa án Hải Phòng lại tiếp tục công khai thách thức dư luận, khủng bố tinh thần gia đình tử tù Lê Văn Chưởng bằng việc thông tin cho gặp Chưởng sớm hơn thường lệ, sau đó lại đính chính ngày giờ cho gặp. Tạo thêm sự hốt hoảng hoang mang chết điếng với người cha, người mẹ đau khổ tuyệt vọng 17 năm qua (3).
Đồng thời với Nguyễn Văn Chưởng và cũng cùng hoàn cảnh tương tự, năm 2011, gia đình tử tù oan Hồ Duy Hải cũng nhận được thông báo quyết định sẽ thi hành án. Dư luận cả nước nổi sóng theo những giọt nước mắt đau thương của bà mẹ đơn thân và Hải còn sống đến ngày nay nhờ ý kiến tạm hoãn thi hành của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang.
Chính vì vậy, thông tin ân xá ỡm ờ làm nhiều người dấy lên hy vọng. Yen Nguyen nguyên Thư ký Tòa soạn báo Lao Động, người nhắn tin cho Luật sư Trần Văn Tạo cầu cứu cho Hồ Duy Hải 12 năm trước đã viết trên Fb cá nhân mong muốn ngậm ngùi nhỏ nhoi trong bối cảnh bế tắc của nền tư pháp bất minh, tàn bạo.
"Hy vọng có tên của hai tử tù được dư luận đặc biệt quan tâm
Thôi thì, cứ ra khỏi phòng biệt giam, để nhìn thấy ánh sáng mặt trời
Oan trái tính tiếp, Huỳnh Văn Nén bị tuyên án tử hình, nhưng giảm án chung thân vì có "công" giúp Công an Bình Thuận phá vụ án "vườn điều", suốt 5 năm không tìm được thủ phạm
Thủ phạm giết bà Mỹ "vụ vườn điều" là đại gia đình vợ Nén
Sau 7 năm kêu oan, đại gia đình vợ Nén được minh oan
Và Nén, sau hơn 17 năm cũng được minh oan vì... chẳng tham gia vụ giết bà Mỹ và cũng không phải là thủ phạm giết bà Bông" (4).
Nhiều và rất nhiều người cùng lên tiếng bày tỏ hy vọng hai tử tù oan Hồ Duy Hải và Nguyễn Văn Chưởng được ân xá đợt này dù mong muốn thật sự của họ là cả hai phải được giải oan.
Thế nhưng cũng từ Fb, Luật sư Nguyễn Văn Miếng đã đăng một stt ngắn ngủi nhưng làm hàng triệu trái tim chết điếng. Những hy vọng mới nhen nhóm đã tắt rụi. "Ngài CTN ân giảm án từ hình cho 11 tử tù không có tên Hồ Duy Hải và Lê Văn Chưởng" (5).
Trong không khí thất vọng bao trùm đó vẫn có người tỉnh táo có cách nhìn minh triết. Nick Vo Tong, nguyên là Kiểm sát viên, hiện là cán bộ giảng dạy trường Cao đẳng Kiểm sát đã phân tích rất sắc sảo như sau
"Người có tội chưa đến mức phải tử hình thì việc ân giảm xuống hình phạt chung thân là rất hoan nghênh ; còn những người bị oan rành rành ra đó mà chuyển từ tử hình xuống chung thân thì không thể nói là quyết định mang tính nhân đạo được.
Người hiểu và áp dụng pháp luật hình sự, tố tụng hình sự không có quyền lẫn lộn giữa hoạt động ân giảm (giảm nhẹ) với minh oan cho người bị oan sai.
Công dân không phạm tội thì phải minh oan, không thể lấy việc giảm án cho tử tù (bị oan) xuống hình phạt chung thân để gọi là đã sửa SAI.
Một con người không phạm tội lại bị án chung thân mà có người lại hoan hỉ, đồng tình hay sao ?
Cho nên tôi tin Văn phòng Chủ tịch nước không bao giờ tham mưu cho Chủ tịch nước ký ân giảm cho Hồ Duy Hải và Lê Văn Chưởng. Vì vậy, các bạn hãy thận trọng với mấy cái thông tin lập lờ câu like nhé" (6).
Vì sao không hề có thiện tâm giải oan cho tử tù oan, Ba Đình lại rầm rộ phát động chiến dịch đánh bóng nhân đạo, nhân quyền qua việc ân xá 11 tử tù ? Phải chăng Ba Đình muốn tạo món quà xã giao nhân quyền như sự khởi động trơn tru cho chương trình nghị sự chuyến thăm và làm việc của Tổng thống Biden ngày 10/9 tới đây. BBC tiếng Việt từng đặt vấn đề "đợt đặc xá tù nhân năm 2021 tại Việt Nam có chịu tác động nhân chuyến thăm chính thức dự kiến vào tuần sau của Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris ?" (6).
Câu trả lời có thể tìm thấy trong chính thái độ, cách thức thông tin của guồng máy truyền thông lề đảng. Bên cạnh việt đồng loạt đề cao đánh bóng chủ trương nhân đạo của nhà nước độc tài như đàn cừu Dolly, họ còn cố nhấn nhá thể hiện rằng ân xá và việc thường xuyên, là bình thường.
Báo Dân Trí, tờ báo thường được mớm thông tin nóng hoặc thường nhả ra những quan điểm sâu kín của trên đã nhấn nhá là "Đây không phải lần đầu tiên Chủ tịch nước ra quyết định ân giảm án tử cho các bị án. Trong năm 2022, Chủ tịch nước 2 lần ra quyết định ân giảm từ án tử hình xuống chung thân cho 31 trường hợp, gồm 4 bị án là người nước ngoài" (7).
Tương tự như vậy, Thanh Niên còn dẫn chứng chi tiết hơn "Trong năm 2022, Chủ tịch nước cũng có 2 lần ân giảm án tử hình xuống chung thân cho 31 bị án.
Cụ thể, ngày 12/8/2022, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã ký quyết định giảm án tử hình xuống tù chung thân cho 21 bị án, trong đó có 2 bị án là người nước ngoài.
Tới 30/8/2022, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã ký quyết định ân giảm án tử hình xuống tù chung thân cho 10 bị án, trong đó có 2 bị án là người nước ngoài" (8).
Cố Tổng thống Việt Nam Cộng Hòa Nguyễn Văn Thiệu từng có câu nói bất hủ "Đừng nghe những gỉ cộng sản nói mà hãy nhìn kỹ những gì cộng sản làm".
Thực tế ngay con số người tử hình được ân xá là 31 người năm 2022 và 11 người năm 2023 cho thấy bề nổi tảng băng rất đáng sợ là có 42 tử tù đã được ân xá. Vậy thì Việt Nam có bao nhiêu người bị kết án tử hình ? Hằng năm, cái tổ chức được nhân danh là Nhà nước sẽ tước đi sinh mạng bao nhiêu công dân mình ?
Man rợ hơn nửa là gần 20 năm qua, có những thanh niên như Hồ Duy Hải, Nguyễn Văn Chưởng... đã bị đày đọa về thể xác và tinh thần trong thân phận của tử tù bởi những bản án không có chứng cứ buộc tội, hồ sơ vụ án vi phạm nghiêm trọng pháp luật tố tụng, lời khai bị bức cung, nhục hình, các chứng cứ ngoại phạm không được xem xét. Hàng trăm tổ chức, hàng vạn cá nhân đã kiến nghị đến các cơ quan pháp luật, lãnh đạo đảng, nhà nước các cấp nhưng không được xem xét, giải đáp.
Ngoài ra hàng ngàn tù nhân lương tâm như Trần Huỳnh Duy Thức, Phạm Đoan Trang, Phạm Chí Dũng, Mai Phan Lợi... đang thụ hình với những điều kiện bị đày đọa khắc nghiệt trong khi họ hoàn toàn vô tội thậm chí họ thật sự là những tinh hoa đấu tranh cho sự tiến bộ, công bằng dân chủ công minh cho đất nước. Họ phải được trả tự do vô điều kiện bằng chính sách, luật pháp. Họ phải được tự do hoạt động phát triển cộng đồng dân chủ dân sinh. Đều đó mới thật sự chứng minh sự thực tâm thành tâm hội nhập, tôn trọng luật pháp, các giá trị phổ quát, các công ước mà Việt Nam từng cam kết mà chưa bao giờ thực hiện.
Tôn trọng và tinh tưởng vào sứ mệnh bảo vệ giá trị dân chủ, nhân quyền của nước Mỹ, mong rằng các tổ chức, cộng đồng người Việt trong ngoài nước hãy chung tay gởi thỉnh nguyện thư đến Tổng Thống Biden để yêu cầu nhà nước Việt Nam phải giải oan, xin lỗi và bồi thường thiệt hại thỏa đáng cho những tử tù oan và những tù nhân lương tâm này.
Mong rằng Cộng đồng người Việt ở Hải ngoại, khúc ruột ngàn dặm của đất nước không chỉ chắt chiu mồ hôi nước mắt gởi kiều hối về xây dựng quê hương mà cần góp thêm tiếng nói với các cơ quan dân cử sở tại để chuyển đến Tổng thống Biden những hoàn cảnh, những số phận bất hạnh nghiệt ngã đọa đày trong chế độ đoán của nhà nước cộng sản Việt Nam. Những giá trị, ưu thế về địa chính trị, nguồn tài nguyên lao động, quan hệ hợp tác kinh tế xuyên Thái Bình Dương không thể đứng trên giá trị dân chủ, nhân quyền.
Gió Bấc
Nguồn : RFA, 30/08/2023
4. https://www.facebook.com/phuongyen.nguyen.779/posts/pfbid025Pzq7HmHQg9D1...
5. https://www.facebook.com/nguyenvan.mieng/posts/pfbid02AUeTv63E9fMsHuDKjE...
6. https://www.facebook.com/nguyenducplo99/posts/pfbid0kQ4tcNVJAM6qw8b47Dyi...
7. https://dantri.com.vn/xa-hoi/chu-tich-nuoc-vo-van-thuong-an-giam-an-tu-c...
Nữ ca sĩ, nhà hoạt động cho quyền tự do biểu đạt - Đỗ Nguyễn Mai Khôi (Mai Khôi) từng nhận được nhiều giải thưởng về âm nhạc ở Việt Nam và có các buổi biểu diễn riêng với hàng ngàn khán giả. Sự nghiệp ca hát của Mai Khôi có thể còn phát triển khá mạnh tại Việt Nam nếu như cô không chọn "bước rẽ" : dấn thân vào con đường lên tiếng, đấu tranh cho nhân quyền của Việt Nam. Chính vì bước rẽ đó, cô đã nhiều lần bị câu lưu, bị phạt và bị đe doạ đến sự an toàn của bản thân. Hiện cô đang sinh sống tại Mỹ.
Ca sĩ Mai Khôi trong một lần biểu diễn ở Hà Nội hôm 21/5/2016. AFP
Nhân ngày Quốc tế phụ nữ 8/3, Đài Á châu Tự do đã có buổi trò chuyện với cô ca sĩ này - người vừa được trao giải thưởng Four Freedoms (Tứ tự do) do Viện Roosevelt trao - về cuộc sống hiện tại và những dự án mà cô đang thực hiện nhằm thúc đầy cho Quyền tự do biểu đạt của người dân Việt Nam.
Cao Nguyên : Xin chào Mai Khôi, trước hết, chị có thể chia sẻ rằng hiện chị đang trả lời RFA từ đâu và cuộc sống hiện nay của chị như thế nào ?
Mai Khôi : Mình đang trả lời RFA từ một thành phố rất đẹp ở tiểu bang Pennsylvania. Hiện tại đang ở trong chương trình Nghệ sĩ cư trú, để thực hiện dự án âm nhạc kể chuyện đa phương tiện tên là Bad Activists.
Cuộc sống của Mai Khôi ở đây cũng rất là thú vị. Khôi được gặp được rất nhiều người nghệ sĩ, nhà hoạt động khác đến từ các nước khác nhau như là những nhà hoạt động đến từ Sudan, Bangladesh và các nước châu Phi… Rất là thú vị vì tụi mình có cùng một cảnh ngộ vì những hoạt động đấu tranh cho những giá trị tự do và nhân quyền nên bị đe dọa và buộc phải sống tha hương. Tụi mình đang sống với nhau trong một khu phố rất đẹp.
Cao Nguyên : Chị được biết đến là một nghệ sĩ và là nhà hoạt động cho Quyền Tự do biểu đạt, vậy trong những năm hoạt động thúc đẩy tự do biểu đạt cho Việt Nam, việc làm nào khiến chị tâm đắc nhất và điều gì chị chưa thể thực hiện ?
Mai Khôi : Trong suốt ba năm qua, mình và các bạn của mình đã chiến đấu chống lại lực lượng An ninh mạng AK47 để bảo vệ tự do biểu đạt trên không gian mạng trên mạng xã hội. Việc mà mình tâm đắc nhất là tạo được sức ép để cho công ty Facebook phải thay đổi chính sách của họ, để loại bỏ các nhóm dư luận viên chuyên báo cáo hàng loạt để làm đóng các tài khoản Facebook của các nhà bất đồng chính kiến Việt Nam. Mặc dù tình hình Việt Nam vẫn còn rất là tệ, nhà nước Việt Nam vẫn tiếp tục bắt giam và xử phạt những người bày tỏ bất đồng chính kiến trên mạng xã hội, nhưng mà phải nói rằng đây là một thành công nho nhỏ của Khôi và nhóm của Mai Khôi.
Tuy nhiên có những điều nuối tiếc mình vẫn chưa làm được, đó là có những hoạt động mà đang dang dở. Lúc đó Khôi buộc phải rời khỏi Việt Nam ngay lập tức cho nên Khôi đang còn nhiều điều dang dở chưa thực hiện xong và cho tới giờ là ba năm rồi không quay lại được Việt Nam để hoàn tất những công việc đó cùng với nhóm của mình.
Lúc đó mình bị công an đe doạ là sẽ bắt mình. Công an đã từng tạm giữ Mai Khôi một số lần rồi và theo kinh nghiệm thì nếu họ cứ bắt tạm giam nhiều lần thì họ sẽ bắt bỏ tù mình luôn, thì mình thấy rằng mình chưa cần thiết phải ngồi tù cho nên mình phải đi trước khi họ hành động (cười).
Cao Nguyên : Chị đánh giá thế nào về tình hình tự do biểu đạt ở Việt Nam hiện nay ? Chị đang thực hiện những công việc gì để ủng hộ Quyền tự do biểu đạt ở Việt Nam ?
Mai Khôi : Tình hình tự do biểu đạt của Việt Nam hiện nay đang rất tệ. Mặc dù Quyền tự do biểu đạt ở Việt Nam chưa bao giờ được bảo vệ cả. Người dân đi ra đường biểu tình thì bị bắt, bị theo dõi, bị phạt, bị đuổi ra khỏi nhà… Kể cả những người thể hiện chính kiến ở trên mạng xã hội cũng bị phạt, cũng bị bắt bỏ tù thì tình hình về tự do biểu đạt ở Việt Nam chưa bao giờ tốt cả và nó đang ngày càng xấu đi. Tuy nhiên, mình vẫn phải tiếp tục cố gắng chiến đấu và hành động, vẫn phải luôn luôn tiếp tục sống trong hi vọng.
Mai Khôi vẫn đang tiếp tục làm việc với nhóm của Khôi để thúc đẩy Facebook tiếp tục thay đổi thêm các chính sách khác của họ để bảo vệ Quyền tự do biểu đạt của mọi người và bảo vệ các tài khoản Facebook cá nhân của các nhà hoạt động. Họ (Facebook - PV) cần phải làm nhiều hơn nữa và họ cần bị thúc ép, thì công việc mà Khôi vẫn đang tiếp tục làm là kết hợp với báo chí quốc tế để tạo sức ép và vận động để Facebook hành động nhiều hơn.
Ngày nay mạng xã hội nắm một quyền lực rất lớn trong các hoạt động tạo ra phong trào hoặc là tạo ra sức ép để thay đổi chính sách, và vì là nó có sức mạnh như thế nên các chính quyền độc tài mới ra sức triệt tiêu. Đó là việc mà rất ít người hiểu được cái công việc này của Khôi.
Cao Nguyên : Có rất nhiều người yêu quý chị, ủng hộ con đường đấu tranh của chị, nhưng cũng có những ý kiến chỉ trích chị trên phương tiện truyền thông, cả từ chính phủ Việt Nam lẫn những người bất đồng chính kiến. Chị đối mặt với những việc đó ra sao ?
Mai Khôi : Khi có một số xung đột hoặc là những tranh cãi xảy ra thì thường Mai Khôi im lặng và mình tiếp tục nhắm một hướng mà đi thôi, đó là cách duy nhất. Mình sẽ vẫn tiếp tục những hành động của mình để mình đóng góp cho sự thay đổi và hành động cho sự đúng đắn, cho nhân quyền và những giá trị tự do khác. Còn những lời chỉ trích, chê bai mà thiếu căn cứ, vô văn hóa và thiếu hiểu biết thì mình bỏ ngoài tai thôi.
Cao Nguyên : Sắp đến ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3, chị có mong ước hay chia sẻ gì dành cho phụ nữ Việt Nam ?
Mai Khôi : Ở Việt Nam, 63% phụ nữ là đã từng bị bạo lực tinh thần, bạo lực thể chất, bạo lực kinh tế. 63% những người phụ nữ đã từng bị lạm dụng bởi người đàn ông của họ và đây là một con số rất là lớn. Khôi hi vọng rằng là trong tương lai chính quyền Việt Nam sẽ quan tâm đến vấn đề này hơn nữa và có những chính sách đầu tư vào vấn đề phụ nữ bị lạm dụng để mà thay đổi cái tình trạng này. Bởi vì con số này nó là quá lớn.
Phụ nữ Việt Nam ai cũng nên hiểu được quyền của chính mình, đó là điều cần thiết nhất. Khi họ hiểu được quyền của chính họ thì họ sẽ sử dụng quyền đó một cách đúng đắn, họ sẽ không bị bạo lực, bị lạm dụng, họ sẽ được phát triển theo cách mà họ mong muốn.
Cao Nguyên : Chị có lo ngại an toàn nếu trở về Việt Nam không ?
Mai Khôi : Mình không phải là lo ngại về sự an toàn của mình khi trở về Việt Nam, mà hiện tại là mình chưa trở về Việt Nam để làm gì được. Mình thấy rằng là ở Việt Nam không có ai được thực sự an toàn cả, bởi vì quyền của mỗi người dân đâu có được bảo vệ. Chỉ cần nói ra điều gì hơi trái ý chính quyền thì sẽ có nguy cơ bị bắt, bị phạt.
Việc mà tôi có về Việt Nam hay không nó không phải là vì an toàn hay không an toàn toàn, nếu như có chuyện cần giải quyết thì mình phải về.
Cao Nguyên : Chị mong ước về một đất nước Việt Nam như thế nào trong tương lai ?
Mai Khôi : Mình mong ước Việt Nam có dân chủ, có đa đảng và các quyền cơ bản của con người được bảo vệ, và tất cả các tù nhân chính trị nên được thả hết. Mình mong ước muốn tương lai Việt Nam không có tù nhân chính trị.
Cao Nguyên : Xin cảm ơn chị Mai Khôi rất nhiều vì đã dành thời gian cho cuộc phỏng vấn này.
Năm 2018, Mai Khôi nhận Giải thưởng Václav Havel của nước Cộng hoà Séc, cho Bất đồng chính kiến sáng tạo. Cũng trong năm này, Tổ chức Ân xá Quốc tế đưa Mai Khôi vào danh sách "12 nhà hoạt động nhân quyền truyền cảm hứng để theo dõi".
Cao Nguyên thực hiện
Nguồn : RFA, 04/02/2022
Việt Nam nên phóng thích tất cả tù nhân lương tâm trước đại dịch Coronavirus
Việt Nam đang giam giữ ít nhất 240 tù nhân lương tâm trong điều kiện sinh hoạt vô cùng hà khắc…
Thông cáo báo chí
Người Bảo vệ Nhân quyền
(Defend the Defenders - DTD)
Hà Nội, ngày 04/04/2020
Hãy thả ngay lập tức
Đại dịch Coronavirus (Covid-19) đang hoành hành khắp Việt Nam và đại đa số các quốc gia trên thế giới, buộc toàn nhân loại phải nỗ lực ngăn chặn và chống lại căn bệnh này.
Tại Việt Nam, theo số liệu của Bộ Y tế, đã có hơn 200 người dương tính với loại virus nguy hiểm này, và con số này sẽ tăng mạnh nếu không áp dụng các biện pháp thích hợp và đòi hỏi sự tự giác chấp hành của mọi công dân.
Một trong những nhóm người có nguy cơ lây nhiễm Coronavirus rất cao là những người đang bị giam giữ trong các trại giam và cơ sở tạm giam trên toàn quốc, đặc biệt là các tù nhân lương tâm. Theo thống kê mới nhất của tổ chức Người Bảo vệ Nhân quyền (Defend the Defenders - DTD), Việt Nam đang giam giữ ít nhất 240 tù nhân lương tâm trong điều kiện sinh hoạt vô cùng hà khắc : họ bị giam giữ nhiều người trong những buồng giam chật hẹp thiếu không khí và ánh sáng, thức ăn có phẩm cấp thấp, không được chăm sóc y tế đầy đủ, và một số người còn bị biệt giam hoặc bị đánh đập bởi quản giáo hoặc bạn tù chỉ vì phản đối việc bị đối xử vô nhân đạo.
Trong điều kiện giam giữ như thế, các tù nhân lương tâm rất dễ bị lây bệnh Coronavirus vì không thể giữ "khoảng cách xã hội" trong khi lại có sức đề kháng yếu trước mọi bệnh tật. Trong vài tháng gần đây, gia đình họ không được phép tiếp tế thức ăn bổ sung và tiền cho họ, do vậy, sức khỏe của họ hoàn toàn phụ thuộc vào các bữa ăn thiếu chất của cơ sở giam giữ.
Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc, bà Michelle Bachelet, trong thông điệp gửi các chính phủ của các quốc gia trên thế giới ngày 25/3, đã kêu gọi các chính phủ phóng thích tù nhân, đặc biệt là tù nhân lương tâm trong nỗ lực phòng chống Coronavirus. Theo bà, việc cầm tù nên được coi là một biện pháp cuối cùng trong việc đối phó với đại dịch.
Trong hoàn cảnh như vậy, tổ chức Người Bảo vệ Nhân quyền kêu gọi nhà cầm quyền Việt Nam phóng thích tất cả tù nhân lương tâm, đặc biệt những người cao tuổi và người có sức khỏe yếu. Việc trả tự do sẽ giúp cho họ trở về gia đình và tránh được khả năng lây nhiễm Coronavirus tốt hơn so với việc giam giữ họ tập trung như hiện nay, và ngân sách quốc gia không cần phải tiêu tốn vào việc giam giữ họ. Trong thời gian còn giam giữ, nhà chức trách Việt Nam phải cải thiện chế độ giam giữ để đảm bảo sức khỏe cho tù nhân lương tâm, giúp họ có sức đề kháng tốt hơn trước mọi bệnh tật, đặc biệt Coronavirus.
Tù nhân lương tâm là những người bị giam cầm vì niềm tin chính trị, tôn giáo hoặc vì lương tâm, nguồn gốc dân tộc, giới tính, màu da, ngôn ngữ, nguồn gốc quốc gia hoặc xã hội, tình trạng kinh tế, sinh sản, khuynh hướng tình dục hoặc tình trạng khác mà không sử dụng bạo lực hoặc ủng hộ bạo lực hoặc thù hận; và họ không là mối nguy hiểm cho xã hội trong mọi hoàn cảnh và mọi thời điểm.
Tổ chức Người Bảo vệ Nhân quyền kêu gọi mọi tổ chức và cá nhân cùng lên tiếng yêu cầu nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam trả tự do cho tất cả tù nhân lương tâm. Quý vị có thể sao lại bản tuyên bố này và phổ biến cho người khác hoặc đưa lên mạng xã hội.
Hết thông cáo báo chí
Người Bảo vệ Nhân quyền
Website : vietnamhumanrightsdefenders.net
*****************
(English version)
Defend the Defenders : Vietnam Should Release All Prisoners of Conscience amid Coronavirus Pandemic
Defend the Defenders, Press release
Hanoi, April 4, 2020
For immediate release
Coronavirus or COVID-19 is spreading across Vietnam and most of the countries in the world, forcing the whole humanity to put all efforts to deal with the deadly disease.
In Vietnam, according to the Ministry of Health, there have been more than 200 infected cases found in many localities, and the number of infected cases may surge if the local government fails to apply proper measures or all citizens to strictly obey the regulations set by the authorities.
One of the vulnerable groups to Coronavirus infection is people being held in the prison camps and temporary detention facilities across the nation, especially prisoners of conscience. According to Defend the Defenders’ latest statistics , Vietnam’s communist regime is holding at least 240 prisoners of conscience in severe conditions: being held in large numbers in small unhygienic cells without sunlight and windows, low-quality food, lack of proper medical services, many of them have been placed in solitary cells or beaten by prison guards or inmates for protesting inhumane treatment.
Being held in such conditions, prisoners of conscience are susceptible to Coronavirus because they cannot keep "social distance" while their health is weak to withstand serious diseases. Defend the Defenders has learned that in recent months, families of prisoners of conscience have not been permitted to send additional food and money to them so their health fully depends on inadequate food provided by the detention facilities.
In her statement on March 25, United Nations High Commissioner for Human Rights Michelle Bachelet calls on the governments of all countries to release prisoners, especially prisoners of conscience/ political prisoners in efforts to deal with Coronavirus. According to her, imprisonment should be the final measures in dealing with the deadly virus.
In such circumstances, Defend the Defenders urges Vietnam’s communist regime to free all prisoners of conscience, especially older and sick ones. Releasing them and allowing them to return with their families will help them avoid being infected with Coronavirus better than being held in the crowded detention facilities, and the government will reduce expenditures spending on maintaining detention facilities. While still holding them, Vietnam’s authorities must improve living conditions in detention facilities to raise their health to help them better withstand diseases, especially deadly COVID-19.
Prisoners of conscience are imprisoned because of their race, sexual orientation, religion, or political views, and those who have been imprisoned and/or persecuted for the non-violent expression of their conscientiously held beliefs. They are not dangerous to Vietnam’s society in all circumstances and times.
Defend the Defenders calls on all organizations and all individuals to voice and request Vietnam’s communist regime to release all prisoners of conscience. You should disseminate our statement and post it in your pages on social networks.
End of the press release
Defend the Defenders
Website : vietnamhumanrightsdefenders.net
Tình hình tù nhân chính trị Phan Kim Khánh và nhà hoạt động Lê Anh Hùng (RFA, 01/04/2019)
The 88 Project, tiếng Việt là Dự án 88 vào ngày 1 tháng tư thông báo tình hình của anh Phan Kim Khánh tại Nhà tù Hà Nam. Theo đó tù nhân chính trị này đang bị phía trại giam đe dọa đưa đi biệt giam và từ chối cho anh nhận thư từ cũng như gọi điện thoại về gia đình với lý do bị cho là ‘cứng đầu và không chịu hợp tác’.
Nhà hoạt động Lê Anh Hùng (trái) và tù nhân chính trị trẻ Phan Kim Khánh (phải). RFA Edited
Đài Á Châu Tự Do liên lạc với em gái của tù nhân chính trị Phan Kim Khánh, chị Phan Thị Trang và được thuật lại những gì được biết:
"Anh Khánh từ hôm Tết xong cũng có làm đơn gửi lên tòa án Thái Nguyên để nói về việc anh làm đơn kháng cáo mà họ không cho và giải quyết cho anh, họ không mở phiên tòa kháng cáo. Anh làm đơn kêu oan không nhận tội và họ cũng gây khó dễ cho anh em: trước tết thì một tháng gọi điện về nhà một lần và tháng vừa rồi thì anh không điện, vừa rồi anh có điện về thì hai hôm sau bố em lên thăm và anh có dặn là từ bây giờ có thể là họ sẽ không cho gặp không cho gọi điện về, không cho nhận thư từ và không cho gia đình đến thăm gặp nữa thì có thể trong khoảng thời gian ấy em lo sợ anh ấy có thể gặp nguy hiểm và có chuyện gì đó sẽ xảy ra".
Ngoài ra, chị Phan Thị Trang còn cho biết thêm sau khi gia đình lên thăm anh Khánh, thì bên phía trại giam có cử một cán bộ người Phú Thọ ra làm việc với gia đình và bảo rằng khi gặp anh Phan Kim Khánh thì khuyên Khánh đừng chống đối công an, vì nếu cố tình chống đối hoặc làm gì ở trong đấy thì họ sẽ nhốt anh vào phòng riêng và không cho gia đình thăm gặp nữa.
Luật sư Hà Huy Sơn, luật sư bào chữa cho anh Phan Kim Khánh trong phiên tòa sơ thẩm hôm 25/10/2017 cho biết, tại trại giam có những quy định riêng của trại tuy nhiên với trường hợp này luật sư cho rằng nó trái với luật thi hành án nhưng đây cũng mới chỉ là lời đe dọa nên cần phải làm rõ.
"Theo luật tố tụng của Việt Nam sau khi kết thúc phiên tòa thì theo luật vai trò của tôi không còn gì nữa nhưng theo tôi thấy thì nó có gì đó uẩn khúc trong giai đoạn sau phiên sơ thẩm. Theo như người nhà nói Phan Kim Khánh có kháng cáo nhưng mà trại tạm giam họ không chuyển đơn cho tòa thì tôi nghĩ sự việc này cần phải làm rõ".
Phan Kim Khánh sinh năm 1993 thường trú ở xã Yên Tập, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ. Anh là Chủ tịch Hội sinh viên Khoa Quốc tế, Đại học Thái Nguyên. Năm 2015, Phan Kim Khánh được học bổng của Chương trình Thủ lĩnh trẻ Đông Nam Á (YSEALI) để tham gia khóa đào tạo do Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội tổ chức. Anh bị bắt ngày 21/3/2017 khi đang học năm cuối chương trình đại học và bị cáo buộc tội tuyên truyền chống nhà nước
Trường hợp khác cũng bị phía nhà cầm quyền Việt Nam không cho gia đình gặp mặt, được Dự án 88 nêu ra trong báo cáo ngày 1 tháng 4 là ông Lê Anh Hùng. Ông này bị chính quyền Việt Nam bắt vào ngày 5 tháng 7 năm 2018 lúc đang đi ăn sáng, rồi bị đưa về nơi cư ngụ tại nhà số 19, ngõ 120/22/2 đường Kim Giang, phường Đại Kim, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. Tại đó lực lượng chức năng đọc lệnh bắt và khởi tố ông này theo điều 331 Bộ luật hình sự Việt Nam
Nhà hoạt động Lê Anh Hùng. Courtesy of FB Nguyễn Vũ Bình
Bà Trần Thị Niệm, mẹ của anh Lê Anh Hùng cho Đài Á Châu Tự Do biết :
"Họ nói là không thực hiện nội quy nên không cho gia đình gặp vì không mặc đồng phục và không chịu đeo còng nhưng thằng con trai thứ hai của tôi bảo rằng nó chưa xử thì chưa có tội thì bắt nó còng tay sao được. Nó không chịu thì đúng thôi nhưng ở trong trại thì họ muốn làm gì thì họ làm chứ mình có nói được đâu"
Bà Trần Thị Niệm cho biết được gặp con trong trại tạm giam lần cuối cách đây 3 tháng.
Ngoài ra, bà Niệm còn cho hay gia đình có hỏi về thời gian khi nào sẽ tiến hành vụ xử đối với nhà hoạt động Lê Anh Hùng; thế nhưng phía cơ quan chức năng không cho biết mà nói rõ là đang tiếp tục điều tra.
Nhà báo Nguyễn Vũ Bình từ Hà Nội và cũng là một nhà hoạt động xã hội tại Việt Nam cho chúng tôi biết, anh không hiểu nguyên nhân vì sao lại yêu cầu Ông Lê Anh Hùng mặc đồng phục và đeo còng trong khi vẫn chưa tiến hành xét xử vụ án.
"Mẹ của anh Lê Anh Hùng đã yêu cầu an ninh cho gặp và trước đó đã cho gặp một lần rồi và khi gặp lúc đó cũng không phải mặc áo tù hay bị còng tay nhưng lần thứ hai thì không hiểu lý do vì sao họ lại yêu cầu Hùng là mặc áo và còng tay thì Hùng phản ứng lại không đồng ý, họ bảo là khi nào mặc áo tù và còng tay thì mới được gặp gia đình, Hùng bảo không gặp thì thôi".
Theo nhà báo Nguyễn Vũ Bình, từ lúc anh Hùng bị bắt đến nay vẫn chưa khai báo hay khai nhận điều gì nên có thể đó là những cớ mà chính quyền làm nhằm gia tăng gây sức ép với Hùng.
Đồng thời nhà báo Nguyễn Vũ Bình còn cho hay, đối với vụ Lê Anh Hùng bị chính quyền ghép vào tội lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích nhà nước thì nó hoàn toàn không đúng, bởi vì đây là vụ kiện do chính anh Lê Anh Hùng khởi kiện và việc đúng sai chưa cần biết và cần khởi tố vụ án đó nếu Hùng mắc tội vu khống thì anh Hùng sẽ chập nhận tôi và xử theo luật nhưng chính quyền họ đã không làm và khi dùng biểu ngữ băng rôn yêu cầu chính quyền xem xét vụ án thì bị ghép vào tội ‘lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích nhà nước’.
*********************
Công an điều tra vụ 1000 người dân đòi sổ đỏ ở Quảng Nam (RFA, 01/04/2019)
Công an tỉnh Quảng Nam đang tiến hành kiểm tra dấu hiệu vi phạm của các bên liên quan trong vụ 1000 người dân đòi sổ đỏ. Báo Người lao động đưa tin hôm nay.
Dự án Hera Complex Riverside. Photo courtesy of tinbatdongsan.com
Theo người dân trình bày với ông Lê Trí Thanh, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, tại buổi họp hôm 20/3 thì Công ty Bách Đạt An và Công ty Hoàng Nhất Nam cam kết với họ trong tháng 1/2019 sẽ ra sổ đỏ nhưng đến nay họ vẫn chưa nhận được vì Công ty Bách Đạt An cắt hợp đồng với Công ty Hoàng Nhất Nam.
Công ty Bách Đạt An làm chủ đầu tư, công ty Hoàng Nhất Nam là đơn vị phân phối của ba dự án tại thị xã Điện Bàn là dự án khu đô thị Bách Đạt 1, khu đô thị 7B mở rộng và Hera Complex Riverside.
Sau buổi họp, ông Thanh kết luận tỉnh có trách nhiệm tiếp cận, giải quyết vụ việc đảm bảo đúng trình tự, quy định của pháp luật.
Ngoài việc công an đang tiến hành điều tra, thanh tra tỉnh cũng đang thanh tra toàn diện các dự án của Công ty Bách Đạt An để xem xét trách nhiệm của chủ đầu tư, cơ quan quản lý nhà nước, chính quyền địa phương và các cơ quan đơn vị liên quan.
Hôm 30/3, công ty Hoàng Nhất Nam cũng có buổi làm việc với 1000 khách hàng này và khẳng định công ty luôn đồng hành vì quyền lợi của khách hàng và cam kết sẵn sàng bổ sung tài chính giúp chủ đầu tư.
Tờ Việt Báo đưa tin này là dẫn lời một đại diện khách hàng rằng tranh chấp giữa Hoàng Nhất Nam và Bách Đạt An là tranh chấp giữa 2 công ty tại tòa. Khách hàng chỉ cần biết quyền lợi của mình được giải quyết như thế nào?.
Ông Lê Trí Thanh đề nghị trong thời gian chờ kết luận của các cơ quan chức năng, người dân phải bình tĩnh, không làm mất an ninh trật tự tại địa phương.
*********************
Thủ tướng sẽ kết luận chính sách bồi thường dân Thủ Thiêm trong tuần này (RFA, 01/04/2019)
Ông Thủ tướng Chính Phủ Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc trong tuần này sẽ có ý kiến chính thức về chính sách bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân nằm trong khu vực 4,3 ha – khu được xác định ngoài ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Hình chụp từ trên cao khu đô thị Thủ Thiêm - RFA
Thông tin vừa nói được Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân vào chiều ngày 30 tháng 3 đưa ra tại phiên bế mạc Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh khóa X nhiệm kỳ 2015-2020.
Ông Nhân cho biết, sau khi có kết luận của Thủ tướng, Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh sẽ thông qua chính sách bồi thường, hỗ trợ cho người dân Thủ Thiêm.
Khu đô thị mới Thủ Thiêm là một siêu dự án với gần 15.000 hộ dân thuộc diện phải di dời. Từ khi Thủ tướng ký quyết định 367 phê duyêt quy hoạch Thủ Thiêm vào 4/6/1996 đến nay, quá trình triển khai dự án đã trải qua 4 đời chủ tịch nhưng hàng trăm hộ dân Thủ Thiêm vẫn ròng rã khiếu kiện những quyết định đền bù và di dời mà họ cho là không hợp lý suốt hơn 20 năm qua.
********************
Bí thư Quảng Nam lên tiếng về dự án chùa Ba Vàng Quảng Nam (RFA, 01/04/2019)
Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam vào ngày 1 tháng tư được truyền thông trong nước dẫn lời về dự án Chùa Ba Vàng tại khu vực ở Hồ Phú Ninh.
Lễ khởi công xây dựng chùa Ba Vàng tại Quảng Nam. Screen Shot from vtc.vn
Truyền thông trong nước dẫn phát biểu của Ông Phan Việt Cường, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam, rằng việc xây dựng cái gọi là Khu Du lịch Tâm linh ở khu vực hồ Phú Ninh do công ty Ba Vàng làm chủ đầu tư đã dừng hẳn và công ty này đã rút khỏi địa phương.
Ông Cường nhấn mạnh rằng không có tiếp tục đầu tư việc gì hết. Ngoài ra, trong thời gian tới ban lãnh đạo sẽ có cuộc họp để bàn phương án hợp lý cho dự án này.
Trước đó vài ngày, sau khi công ty Ba Vàng rút khỏi dự án xây dựng khu du lịch tâm linh với vốn đầu tư được nói lên tới 1000 tỷ đồng ở hồ Phú Ninh, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam cho biết vẫn sẽ tiếp tục dự án và kêu gọi các cá nhân, tổ chức, đầu tư nghiên cứu phát triển văn hóa du lịch tại khu vực này. Ủy ban tỉnh cũng đã có kế hoạch kêu gọi Thiền phái Trúc Lâm Yên Tử đến Quảng Nam và có gợi ý đầu tư xây dựng Thiền Viện Trúc Lâm tại khu vực hồ Phú Ninh này.
Sau vụ tai tiếng ‘thỉnh vong’, cúng ‘oan gia trái chủ’ tại Chùa Ba Vàng ở tỉnh Quảng Ninh, tin tức về dự án Chùa Ba Vàng tại tỉnh Quảng Nam cũng được loan đi gây chú ý trong dư luận.
Sự hung bạo hiện nay tố giác sự hoảng loạn chứ không chứng tỏ sự tự tin của chính quyền cộng sản. Một chính quyền không cảm thấy lâm nguy không có nhu cầu tuyên án hai phụ nữ trẻ, mỗi người với hai con thơ, mười năm và chín năm tù chỉ vì đã phát biểu những điều đúng.
Mọi người dân chủ đều là anh em và những người anh em cần được ưu ái, nhất là những người đang mắc nạn
Hôm nay, 22/12, như dự đoán Trần Thị Nga đã bị xử y án 9 năm tù và 5 năm quản chế trong phiên tòa phúc thẩm. Những người ngồi ghế thẩm phán đã chỉ có phận sự đọc một bản án được quyết định trước mà trong thâm tâm chính họ cũng phải thấy là vô lý và dã man. Trong những ngày sắp tới sẽ còn nhiều phiên tòa chính trị tương tự. Đây là thời điểm đòi hỏi mọi người và mỗi người nhìn rõ thực trạng đất nước và trách nhiệm của mình.
Trước hết là đừng quên những sự thực nền tảng.
Một là, kể từ năm 1976 Công Ước Quốc Tế Về Nhân Quyền (The International Bill of Human Rights) -gồm Tuyên Ngôn Nhân Quyền Phổ Cập, Công Ước Quốc Tế Về Các Quyền Dân Sự và Chính Trị và Công Ước Quốc Tế Về Các Quyền Kinh Tế, Xã Hội và Văn Hóa- đã có giá trị của một bộ luật quốc tế mà mọi quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc đều phải tôn trọng. Trong luật quốc tế này các quyền tự do cá nhân đã được định nghĩa rất rõ ràng. Chúng có giá trị cao nhất và không thể chuyển nhượng. Các anh em dân chủ đang mắc nạn -Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, Phan Kim Khánh và Nguyễn Văn Hóa vừa qua, Trần Thị Nga hôm nay, các anh em thuộc Hội Anh Em Dân Chủ và nhiều anh em khác sắp tới- đều đã chỉ sử dụng một phần nhỏ và một cách khiêm tốn các quyền căn bản này. Họ hoàn toàn vô tội. Trái lại chính Đảng và Nhà Nước cộng sản Việt Nam đã phạm pháp. Điều này cần được nói ra và nhấn mạnh trong các phiên tòa chính trị sắp tới. Đáng tiếc là cho tới nay chưa ai làm việc này.
Hai là, ngay cả nếu áp dụng bộ luật hình sự gian trá hiện nay của chế độ cộng sản Việt Nam thì những người bị xét xử cũng vô tội vì các bản cáo trạng đều vu vơ, không hề chứng minh một vi phạm nào mà chỉ có những cáo buộc một chiều. Đặc tính của các chế độ cộng sản là sự tùy tiện, bất chấp ngay cả luật pháp của chính họ.
Ba là, những phiên tòa chính trị của chế độ này chỉ là những trò hề lố bịch. Những gì mà các bị cáo và các luật sư nói tại phiên tòa đều không có tác dụng nào bởi vì các bản án đều đã được quyết định trước. Các thẩm phán chỉ là những người đã hy sinh danh dự và liêm sỉ của mình để đóng vai thẩm phán và đọc những bản án có sẵn.
Bốn là, mặc dầu vậy chính quyền cộng sản vẫn cố gắng lừa bịp các nạn nhân và dư luận trước mỗi phiên xử bằng cách hứa hẹn giảm án nếu các bị cáo nhận tội và xin khoan hồng. Sự mặc cả này đặc biệt bỉ ổi. Nó nhắm làm nhục nạn nhân và xóa bỏ niềm tự hào mà đáng lẽ họ phải có, niềm tự hào chính đáng của một người đã dám nói lên lẽ phải cũng như danh dự và quyền lợi của dân tộc trong sự im lặng sợ sệt của đa số. Nó nhắm che đậy bớt bộ mặt nhơ nhớp của chính quyền đồng thời khiến người dân có cảm tưởng chế độ bạo ngược này chưa thể lay chuyển và mất lòng tin ở cuộc vận động dân chủ. Nhưng điều cần được nhấn mạnh là nó không làm giảm bao nhiêu sự tàn bạo của các bản án, bởi vì chính quyền này đang rất cần những bản án thật nặng để hăm dọa những người có ý định phản kháng.
Nguyễn Ngọc Như Quỳnh và Trần Thị Nga tranh đấu quyết liệt và chọn thái độ thách thức trước tòa án đã bị xử 10 năm và 9 năm tù, nhưng Nguyễn Văn Hóa và Phan Kim Khánh, với thành tích đấu tranh mỏng hơn nhiều, đã nhận tội và xin khoan hồng cũng bị xử 7 năm và 6 năm. Nếu Hóa và Khánh thách thức chế độ tới cùng thì bản án của họ cũng không khác bao nhiêu.
Nhận tội và xin khoan hồng là một thái độ rất sai, làm mất phong cách của người đấu tranh, gây thiệt hại cho cuộc vận động dân chủ và cũng không có ích lợi cụ thể nào cho các đương sự. Nếu các nạn nhân và gia đình họ trong lúc lo âu và bối rối vì những áp lực đủ loại có thể yếu lòng và bị mắc lừa thì các luật sư phải giải thích cho họ, trấn an họ và thay mặt cộng đồng quốc gia bày tỏ sự kính trọng và lòng biết ơn đối với họ, chứ không thể để họ sa vào cái bẫy dơ bẩn này. Đó không phải là làm chính trị mà chỉ là trách nhiệm của một luật sư.
Một câu hỏi lớn phải được đặt ra là tại sao dù đã có hàng trăm vụ án chính trị để rút kinh nghiệm, đa số các luật sư vẫn chưa làm việc này ? Thiếu bản lĩnh hay đồng lõa với bạo quyền ?
Giai đoạn hiện nay đang đầy thử thách. Trong thế bế tắc không lối thoát về mọi mặt chính quyền cộng sản đang lên cơn điên. Sẽ còn nhiều vụ án chính trị khác trong những ngày sắp tới. Đây là lúc mà mọi người cần nhìn rõ vai trò trách nhiệm của mình.
Những người dân chủ cần hiểu rằng sự hung bạo hiện nay tố giác sự hoảng loạn chứ không chứng tỏ sự tự tin của chính quyền cộng sản. Một chính quyền không cảm thấy lâm nguy không có nhu cầu tuyên án hai phụ nữ trẻ, mỗi người với hai con thơ, mười năm và chín năm tù chỉ vì đã phát biểu những điều đúng. Đây thực ra là một cơ hội cho cuộc vận động dân chủ.
Rất tiếc, thực tế là tuy nguyện vọng dân chủ của nhân dân đã tràn ngập nhưng do sự non kém của tầng lớp trí thức đội ngũ dân chủ chưa mạnh, mỗi người dân chủ chân chính vì vậy là một tài nguyên của đất nước cần được bảo trọng. Sự thận trọng phải là ưu tiên hàng đầu trong khi chúng ta nỗ lực vận dụng thời cơ để đẩy mạnh hơn nữa cố gắng dân chủ hóa đất nước. Điều mà những người dân chủ phải tâm niệm và nhất trí trước với nhau là nếu không may mắc nạn sẽ không nhượng bộ.
Bổn phận của các luật sư là bảo vệ lẽ phải và bảo vệ thân chủ. Trong những vụ án chính trị thân chủ của họ thực sự có lẽ phải nhưng các bản án lại được quyết định trước. Như vậy các luật sư phải hiểu rằng lời bào chữa của họ trước tòa không có tác dụng gì lên bản án, vai trò của họ vì vậy, một mặt, là nói lên tiếng nói của lẽ phải trước công luận và, mặt khác, là làm gạch nối giữa người dân chủ mắc nạn với gia đình họ và công luận. Trong vai trò gạch nối này họ có trách nhiệm giúp nạn nhân và gia đình giữ vững tinh thần trước những thủ đoạn hăm dọa và dụ dỗ của một chính quyền bất lương, để đừng bị cướp đoạt cái đẹp và cái đúng của hành động. Và để được tôn vinh như họ xứng đáng được tôn vinh.
Vai trò của luật sư dứt khoát không phải là khuyên hay gợi ý thân chủ đầu hàng. Thiên chức của một luật sư là bảo vệ công lý chứ không phải là để khuyên người ngay nên cúi đầu trước kẻ gian. Một luật sư không cần phải tham gia đấu tranh cho dân chủ nếu không muốn nhưng trong mọi trường hợp phải tôn trọng thiên chức của nghề luật sư.
Đã đến lúc, song song với việc lên án sự gian ác và tùy tiện của chính quyền cộng sản, những người dân chủ cũng cần tận dụng các phương tiện truyền thông để vạch mặt chỉ tên những thẩm phán tay sai của bạo quyền và những luật sư đồng lõa với bạo quyền. Những người này chắc chắn là không biết xấu hổ, nhưng đó lại càng là lý do để họ phải bị tố giác. Dư luận dĩ nhiên cũng cần nhận diện những luật sư chân chính.
Mọi người dân chủ đều là anh em và những người anh em cần được ưu ái nhất là những người đang mắc nạn -Như Quỳnh, Nga, Xuân, Đài, Tôn, Trực, Trội, Túc và nhiều anh chị em khác. Tuy vậy nghĩ đến họ không phải là để mong họ chỉ bị tuyên án 6 năm thay vì 10 năm mà là quyết tâm đấu tranh có hiệu quả hơn để chế độ này sớm chấm dứt và họ sớm tìm lại được tự do trong vinh quang.
Chúng ta có quyền lạc quan. Dân chủ và nhân quyền đã trở thành nền tảng của một trật tự thế giới mới. Chế độ này, cũng như quan thày Trung Quốc của nó, đã tích lũy đủ mâu thuẫn để sụp đổ và có mọi triển vọng sẽ cáo chung trong một tương lai gần. Lịch sử có thể sang trang rất nhanh chóng và đất nước này sẽ biết đánh giá đóng góp của mỗi người.
Nguyễn Gia Kiểng
(22/12/2017)
Có một trùng hợp nhỏ giữa hai thời điểm cận Tết Nguyên đán năm 2017 với dịp Tết năm 2014 : Bộ Công an thả tù nhân lương tâm.
Nguyễn Hữu Cầu, người tù xuyên thế kỷ
Tù nhân chính trị Đặng Xuân Diệu bất ngờ được thả trước thời hạn và đến Pháp sáng Thứ Sáu 13/01/2017
Thứ Sáu ngày 13
Thứ Sáu ngày 13 tháng Giêng năm 2017, tù nhân chính trị Đặng Xuân Diệu bất ngờ được công an Việt Nam thả trước thời hạn án tù, nhưng là để sang Pháp… chữa bệnh. Ông Diệu bị kết án tù 13 năm và "mới" thụ án được 5 năm, tức còn đến 8 năm nữa mới hết án.
Cũng vào dịp Tết năm 2014, "người tù xuyên thế kỷ" Nguyễn Hữu Cầu - ở tù cộng sản đến 37 năm xuyên suốt từ thế kỷ 20 sang thế kỷ 21 - được trả tự do nhờ một chiến dịch vận động không mệt mỏi của gia đình ông và nhiều tổ chức quốc tế.
Cả hai ông Đặng Xuân Diệu và Nguyễn Hữu Cầu đều bị kết tội "phản động" không thua gì nhau. Nếu ông Nguyễn Hữu Cầu là cựu đại úy quân đội Việt Nam Cộng Hòa, thì ông Đặng Xuân Diệu được xem là một thành viên của đảng chính trị Việt Tân, một tổ chức bị chính quyền cộng sản Việt Nam căm thù thâm căn cố đế. Mới hồi tháng 10/2016, Bộ Công an Việt Nam còn ra một thông báo không số, không chữ ký, lời lẽ rất kiên định, khẳng định Việt Tân là một "tổ chức khủng bố".
Nhưng "Thứ Sáu ngày 13" lại ứng với vận "xui xẻo" khi Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đến Sài Gòn vào tháng Giêng năm 2017, trùng với thời điểm mà Bộ Công an tống xuất Đặng Xuân Diệu sang Pháp.
Bảy tháng sau vụ công an Việt Nam thẳng tay chặn khách mời của Tổng thống Barack Obama khi ông đến Hà Nội, đến lượt ngoại trưởng của Obama cũng lâm vào tình trạng tương tự. Một số khách mời của Ngoại trưởng John Kerry, trong đó có luật sư Lê Công Định, đã bị Công an Thành phố Hồ Chí Minh bao vây và cấm ra khỏi nhà. Hình ảnh này rất tương đồng với thói công an ngăn chặn các nhà bất đồng chính kiến Việt Nam tiếp xúc với những phái đoàn quốc tế trước đây.
Không chỉ khách mời của John Kerry, mà cả khách mời Lê Văn Sóc (Phật giáo Hòa Hảo) và Mục sư Nguyễn Mạnh Hùng (Tin Lành) của ông Saperstien, Đại sứ lưu động đặc trách tự do tôn giáo của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, cũng bị công an ngăn chặn bất hợp pháp.
Chính phủ Mỹ thêm một lần nữa bị đàn áp nhân quyền ngay tại quốc gia mà nói như Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Ted Osius "quan hệ Việt - Mỹ chưa bao giờ sáng sủa như lúc này" và "không có gì là không thể !".
Quả là "không có gì là không thể". Chế độ dân chủ mà giới quan chức chính phủ và ngoại giao Hoa Kỳ nhìn thấy được thực hiện cụ thể ở đất nước họ đã hoàn toàn biến dạng tại quốc gia cựu thù. Những gì mà chính quyền Obama đã hy vọng sẽ làm cho giới lãnh đạo Việt Nam thay đổi về não trạng nhân quyền có vẻ chỉ là công cốc. Thậm chí đến nước Mỹ, một chủ nợ của Việt Nam, cũng bị xúc phạm nặng nề.
Thế nhưng sau khi bị công an Việt Nam trắng trợn xúc phạm, Tổng thống Obama vẫn điềm nhiên đi dạo phố Hà Nội và ăn bún chả sau vụ có đến 6/15 khách mời của ông bị công an Việt Nam cấm cửa đến gặp ông, còn nhà ngoại giao John Kerry vẫn… cười.
John Kerry đã thực hiện chuyến đi cuối cùng trong nhiệm kỳ của mình đến Việt Nam, một đất nước được ông coi là "thân thiện". Nhưng có lẽ không bao giờ ông quên được chuyện tại đất nước đó ông đã bị công an "chúc Tết sớm" ngọt ngào đến thế nào.
Nhưng Bộ Công an lại ‘tự chuyển hóa’
Tại sao cận Tết Nguyên đán năm 2017, nhà cầm quyền Việt Nam lại chịu thả trước thời hạn một tù nhân chính trị đặc biệt như Đặng Xuân Diệu, trong khi trong cả hai năm 2015 và 2016 đã hầu như chẳng chịu thả trước thời hạn tù một tù nhân lương tâm nào, bất chấp việc nhiều quan chức cao cấp Việt Nam như Trần Đại Quang, Nguyễn Phú Trọng, Đinh Thế Huynh… được phía Mỹ đón tiếp rất trọng thị ?
Và tại sao lần này lại "xuất khẩu tù nhân lương tâm" sang Pháp chứ không phải sang Mỹ như những trường hợp gần nhất là Cù Huy Hà Vũ, Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, Tạ Phong Tần ?
Chưa thấy có lý do có lợi nào cho chính thể Việt Nam trong mối quan hệ với Mỹ vào thời gian này. Thậm chí Hiệp định TPP mà Việt Nam hết sức mong đợi còn bị Quốc hội Mỹ bác bỏ, còn Tổng thống đắc cử Donald Trump thì bỏ TPP trong ngày đầu tiên điều hành nước Mỹ. Những mối quan hệ kinh tế khác và cả quân sự giữa Việt Nam và Mỹ cũng khá mờ nhạt vào lúc này.
Phải có lý do đặc biệt. Lý do không liên quan nhiều đến Mỹ, mà liên quan Pháp, hoặc nói rộng hơn là Tây Âu và khối Liên Hiệp Châu Âu.
Như một lời than của chính Thủ tướng Phúc "nợ công nếu tính đủ thì đã vượt trần"
Ngay sau khi TPP gần như bị khai tử, Tổng bí thư Trọng đã an ủi cấp dưới của mình rằng "Triển vọng phát triển còn tốt lắm", còn giới quan chức Việt Nam cố gắng nêu ra còn đến 17 hiệp định thương mại song phương (FTA) đã được ký giữa Việt Nam với các nước để động viên dân chúng.
Tuy nhiên, ký là một chuyện, còn có triển khai được hay không là một chuyện khác. Thậm chí khác hoàn toàn.
Không phải ngẫu nhiên mà ngay sau chuyến công du của Tổng thống Obama đến Việt Nam vào tháng 5/2016, nơi có đến 6/15 khách mời của ông bị công an Việt Nam thẳng tay ngăn chặn và khiến uy tín của Tổng thống Mỹ bị ảnh hưởng khá nhiều, cả hai nghị viện Hoa Kỳ và nghị viện Liên Hiệp Châu Âu đã đồng loạt phản ứng về nhiều vi phạm nhân quyền của chính quyền Việt Nam. Nghị viện Liên Hiệp Châu Âu còn ra một bản nghị quyết cứng rắn chưa từng thấy, lên án vi phạm nhân quyền ở Việt Nam. Nếu nghị quyết này được thông qua và áp dụng, FTA giữa Châu Âu và Việt Nam sẽ khó có thể, hoặc không được triển khai.
Khác với động tác ngoại giao quá câu nệ của Obama và John Kerry, Quốc hội Hoa Kỳ hình như không còn cười nổi trước các vụ công an Việt Nam "bắt nạt" giới chính khách cao cấp Mỹ.
Cuối năm 2016, Quốc hội Hoa Kỳ đã bỏ phiếu thông qua Luật Nhân quyền Magnisky Toàn cầu và Tổng thống Obama đã ký chính thức. Luật này nhằm chế tài các quan chức vi phạm nhân quyền ở nhiều nước, trong đó có Việt Nam. Những ai vi phạm sẽ bị cấm nhập cảnh vào Hoa Kỳ và bị đóng băng tài sản ở nước ngoài.
Không chỉ Hoa Kỳ, một số quốc gia khác như Canada, Na Uy… cũng đang có khuynh hướng vận dụng Luật Nhân quyền Magnisky Toàn cầu vào nước họ. Không chỉ người Mỹ cảm thấy bị tổn thương và bị xúc phạm, mà thế giới dân chủ cũng đang bị thách thức bởi những giá trị hoàn toàn phi dân chủ.
Không có TPP và cũng không hưởng lợi gì từ các FTA với Châu Âu, nền kinh tế Việt Nam càng thêm khốn quẫn và rất có thể sẽ tác động mạnh đến "sự tồn vong của chế độ".
Cần nhớ lại năm 2014, Việt Nam trả tự do trước thời hạn án tù đến 12 tù nhân lương tâm vì hy vọng vào TPP. Còn năm 2017, có thể nhận ra rằng với việc thả Đặng Xuân Diệu, thậm chí não trạng một cơ quan cứng rắn nhất của Việt Nam là Bộ Công an cũng đã phải "tự chuyển hóa". Những hành vi vi phạm nhân quyền có thể sẽ tiếp diễn trong một thời gian nữa, nhưng sẽ không đủ lâu để chế độ Hà Nội cầm hơi về kinh tế và ngân sách.
Niềm vui mới
Ngay vào thời gian cận Tết Nguyên đán năm 2017, hai cơ quan tham mưu trôi nổi là Bộ Y tế và Bộ Tài chính chợt đưa ra những đề xuất đảo lộn : trong khi ngành tài chính muốn vắt kiệt sức dân để đánh thuế "bảo vệ môi trường" đến 8 ngàn đồng mỗi lít xăng, thì bà "Kim Tiến kim tiêm" còn đòi cưỡng bức người dân phải hiến máu tối thiểu một lần hàng năm để có thể thu được 500 tỷ đồng.
Tất cả đều quy ra tiền, tiền và tiền.
Những ngày sát Tết 2017, phân hóa xã hội ở Việt Nam vẫn tiếp tục "nâng lên một tầm cao mới" : một số doanh nhân được thưởng tiền giá trị bằng cả xe hơi Camry, nhưng nhiều công nhân chỉ nhận được một cái gì đó chỉ đủ mua bánh chưng. Cũng như những năm trước, nhiều công nhân không có nổi tiền để mua vé tàu xe về quê ăn Tết. Sài Gòn cũng bởi thế vẫn đông nghẹt những người chỉ đi ngắm mà không dám mua hàng…
Ngân sách cũng tồi tệ không kém. Trong toàn năm 2016, nợ xấu vẫn chưa được xử lý, còn nợ công thì như một lời than của chính Thủ tướng Phúc "nếu tính đủ thì đã vượt trần". Thậm chí ông Phúc còn buột miệng đưa ra một cảnh báo chưa từng có tiền lệ trong giới lãnh đạo cộng sản, đó là "sụp đổ tài khóa quốc gia".
Không còn nghi ngờ gì nữa, cơn khủng hoảng giá - lương - tiền ba chục năm trước đang phả hơi thở của nó vào nền kinh tế Việt Nam. Mà sụp đổ kinh tế tức sụp đổ chế độ. Phải gấp rút tìm ra một phương sách nào đó để cứu vãn, trước khi quá muộn…
Nhưng đến lúc này, cả Mỹ và Liên Hiệp Châu Âu đều đã tích lũy quá đủ bài học để "đi guốc trong bụng" giới lãnh đạo Việt Nam. Chiêu thức "đổi tù nhân lấy kinh tế" của Việt Nam sẽ phải trả một cái giá đắt hơn nhiều vào năm 2017. Không chỉ phải thả một Đặng Xuân Diệu, mà là nhiều tù nhân chính trị khác, và còn phải cải cách đáng kể pháp luật về quyền con người…
Tết năm nay, giới đấu tranh dân chủ nhân quyền ở Việt Nam bỗng khấp khởi một niềm vui mới : họ đang tính xem sau Tết sẽ đề nghị tên những quan chức vi phạm nhân quyền nào để quốc tế xếp vào danh sách chế tài theo Luật Nhân quyền Magnitsky toàn cầu…
Phạm Chí Dũng
Nguồn : VOA, 23/01/2017
