Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Vụ Trương M Lan ‘ln chưa tng thy’, hu qu ‘rt nghiêm trng’

VOA, 29/11/2023

V án bà Trương M Lan thao túng, rút rut ngân hàng SCB có quy mô t trước đến nay chưa tng thy trong lch s cm quyn ca Đng cng sn Vit Nam và đ li hu qu kinh tế-xã hi vô cùng to ln, các nhà quan sát t trong nước nhn đnh vi VOA.

vanthinhphat1

Chủ tịch Tập đoàn Cạn Thịnh Phát, bà Trương M Lan b công an bt ngày 7/10/2022

Bà Trương M Lan, ch tch Tp đoàn Vn Thnh Phát, đã b truy t hàng lot ti danh bao gm Vi phm quy đnh v hot đng ngân hàng, ‘Đưa hi l, Tham ô tài sn và La đo chiếm đot tài sn liên quan đến vic phát hành trái phiếu rác cho dân. Tt c nhng ti danh này đu xy ra ti hay liên quan đến ngân hàng SCB.

Nhng con s khng

Kết lun điu tra ca B Công an được công b hôm 17/11 cáo buc bà Lan đã biến ngân hàng SCB thành sân sau đ bà bòn rút tin cho bn thân cũng như cho hot đng kinh doanh ca h sinh thái Vn Thnh Phát. Có đến 93% s tin mà SCB huy đng được là đ cho bà Lan và tp đoàn ca bà vay.

C th, trong khong thi gian 10 năm k t ngày 1/1/2012, tc là t khi SCB đi vào hot đng, đến ngày 7/10/2022, tc là ngày bà Lan b bt, SCB đã cho h sinh thái ca bà Lan vay 2.500 ln vi tng s tin là gn 1 triu 67 nghìn t đng, tc là khong 45 t đô la. S dư n còn li là 677.000 t đng, tương đương 28 t đô la, và đu là n không th thu hi, theo cơ quan điu tra.

Ngoài ra, bng cách lp các h sơ vay vn khng, bà Lan đã chiếm đot ca SCB trên 304.000 t đng, tin li là gn 130.000 t đng, cng vi 64.000 t đng thit hi được xác đnh ca vic vi phm quy đnh v hot đng ca ngân hàng. Tng cng, s tin SCB b thit hi do bà Lan là gn 500.000 t đng, tương đương gn 21 t đô la.

Nếu ch tính riêng s tin mà bà Lan đã chiếm đot ca SCB là trên 304.000 t đng, quy ra đô la là khong 12,5 t, thì con số này đã tương đương vi hơn 3% GDP ca Vit Nam vào năm 2022 (409 t đô la), bng 2,4% tng dư n tín dng toàn nn kinh tế và chiếm 11% tng dư n tín dng cho bt đng sn.

S tin này ln gp ba ln tài sn ca t phú Phm Nht Vượng, người giàu nht Vit Nam hin nay, ln hơn tài sn ca tt c 5 t phú đô la ca Vit Nam cng li, và gp 1,75 ln giá tr vn hóa ca tp đoàn Vingroup ca ông Vượng (hơn 173.000 t đng).

Đ so sánh, cao c Landmark 81, tòa nhà cao nht và đt nht Vit Nam, tiêu tn 300 triu đô la. S tin 12,5 t đô la mà bà Lan đã chiếm đot đ đ xây 42 cao c chc tri như vy. S tin trên 304.000 t đng cũng đ đ xây gn 61 cây cu dây văng hoành tráng như cu M Thun 2 bc qua sông Tin đang được xây dng vi tng s vn đu tư là 5.000 t đng.

Trong bi cnh hàng triu công nhân trong c nước không có tin mua nhà, dù là nhà xã hi theo mc giá ca Nhà nước, gi s mt căn nhà xã hi có din tích 50 mét vuông vi giá 20 triu đng mi mét vuông thì s tin bà Lan đã chiếm đot đ đ mua nhà cho 304.000 công nhân.

Đó ch là mi tính s tin thit hi mc nh nht là 12,5 t đô la, chưa tính tin li và tin thit hi do vi phm quy đnh v hot đng ca ngân hàng, cũng như chưa tính s dư n mà h sinh thái ca bà Lan không còn kh năng thanh toán cho SCB là 28 t đô la.

V án ca bà Lan cũng có s tin hi l cho mt cá nhân được biết ln nht trong lch s t tng ca Vit Nam, vi cáo buc bà Lan đã hi l 5,2 triu đô la cho bà Đ Th Nhàn, trưởng đoàn thanh tra do Ngân hàng Nhà nước c ti thanh tra ngân hàng SCB. Khon hi li đó là đ bà Nhàn bao che cho nhng vi phm ti SCB.

‘Căm gin bn hút máu dân

Trao đi vi VOA, lut sư Trn Quc Thun, vn tng là phó ch nhim Văn phòng Quc hi, bày t lòng căm gin, căm thù’ đi vi bà Lan và đng bn ca bà trong v án này mà ông mô t là bn hút máu dân.

Theo quan sát ca ông, người dân và cán b khi nghe thông tin v v án ‘đu có cm giác rt bàng hoàng, nhưng do ‘đã chai lì’ trước nhng v vic tham nhũng ln nên nghe ri tc lưỡi vy thôi.

"Đây là v án chưa tng thy, ln nht k t khi có Đng cng sn cm quyn", ông Thun cho biết.

Ông Nguyn Hu Vinh, còn được biết đến là blogger Ba Sàm, nhn đnh vi VOA rng hu qu kinh tế trong v án ca bà Trương M Lan là rt khng khiếp.

Ông nhc li các v án kinh tế chn đng Vit Nam thế k trước như v Nước hoa Thanh Hương ca Nguyn Văn Mười Hai, v Epco Minh Phng cũng có s nn nhân b la đo ‘đông khng khiếp nhưng v quy mô thit hi thì không th so được vi v án bà Trương M Lan.

Tm mc khuynh loát ca v vic trong h thng ngân hàng và c trong chính quyn rt là ghê gm", ông nhn đnh.

Blogger này cho rng hai vn đ quan ngi hin nay là tác đng ca v vic đi vi h thng ngân hàng ca Vit Nam phi làm sao tránh sp đ dây chuyn và bi thường cho các nn nhân ca SCB như thế nào.

Tuy nhiên, ông cho rng chính quyn Vit Nam vn có th gii quyết được hu qu SCB. K t khi bà Lan b bt hi tháng 10 năm ngoái, ngân hàng này đã b Ngân hàng Nhà nước kim soát đc bit và hin ti mi hot đng vay, gi tin ngân hàng này vn din ra bình thường.

S khc phc được bao nhiêu ?

Chuyên gia tài chính-ngân hàng Nguyn Trí Hiếu cũng cho rng đây là v án vô tin khoáng hu trong lch s t tng ca Vit Nam.

"Cái mà có l đau lòng nht là ngoài kia có hàng chc nghìn nn nhân là nhng nhà đu tư vào các trái phiếu ca Vn Thnh Phát", ông Hiếu nói.

Các công ty con trong tp đoàn Vn Thnh Phát ca bà Trương M Lan b cáo buc đã có hành vi gian di trong phát hành trái phiếu thông qua ngân hàng SCB đ chiếm đot s tin lên đến 2,4 t đô la ca hơn 40.000 nn nhân, đa s là dân lao đng và tng lp trung lưu, trên khp c nước. V án này đang được công an tách ra đ điu tra riêng.

Ông Hiếu bày t băn khoăn không biết chng nào các nn nhân trái phiếu mi nhn li được tin vì vi mc đ nghiêm trng như thế thì vic điu tra các tài sn liên quan cũng s mt đến vài năm.

Chng hn vic x lý các tài sn đã b thu hi ca bà Lan và tp đoàn Vn Thnh Phát s gp nhng vướng mc như là ‘đng tên ch quyn ca ai và tính cách pháp lý như thế nào, ông ch ra.

Còn đi vi nhng người gi tin vào SCB, chuyên gia này cho rng không đáng lo vì s tin ca h ‘được công ty bo him tin gi quc gia đm bo.

"Trong trường hp SCB phá sn thì nhng người gi tin ti SCB s được bo him ti mc mà pháp lut quy đnh", ông gii thích. "Còn nhng ai gi nhiu hơn mc đó thì phi đi cho đến khi tt c tài sn ca SCB được thanh lý thì mi được bi thường tiếp".

Tr li câu hi liu v vic SCB có tác đng dây chuyn đến h thng ngân hàng Vit Nam hay không, v chuyên gia này cho rng có th có’ vì trong h thng ngân hàng, các ngân hàng dù có tài sn riêng bit nhưng li vay mượn ln nhau.

"Nó có th to ra s bt an cho khách hàng ca các ngân hàng khác. Trường hp SCB có th Chính ph và Ngân hàng Nhà nước s tìm cách cô lp nó đ tác đng không có tính cht lan to", ông nói.

Theo quan sát ca VOA, bên cnh vic bày t s phn n, nhiu người dân và mt s cơ quan báo chí Vit Nam như Tp chí đin t Pháp Lý và Tp chí Giáo dc Vit Nam còn ch trích, cht vn v trách nhim ca các cơ quan qun lý cũng như mc đ cht ch ca các quy đnh pháp lut.

H cho rng các sai phm, s buông lng qun lý’ không ch dng li bà Đ Th Nhàn, trưởng đoàn thanh tra Ngân hàng Nhà nước, vì vy, nhà chc trách cn điu tra k lưỡng thêm na đ làm rõ còn có nhng quan chc nào liên quan, đng thi đ bt li các k h, l hng nhm ngăn chn nhng v vic tương t trong tương lai.

Nguồn : VOA, 29/11/2023

**********************

Vạn Thịnh Phát : Vì sao bà Trương Mỹ Lan bị cho là 'rút của SCB' hơn 1 triệu tỷ VND mà bị xử lý 304.096 tỷ ?

BBC, 28/01/2023

Trong vòng 10 năm, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bà Trương Mỹ Lan, cùng đồng phạm được cho là rút hơn 1 triệu tỷ đồng từ Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB), trong đó bà Lan bị cáo buộc chiếm đoạt 304.096 tỷ đồng.

Vì sao có sự khác biệt đó ? Ở bài viết này, BBC sẽ giải thích những con số trong vụ đại án Vạn Thịnh Phát. Các số liệu trong bài là từ kết luận điều tra của Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an Việt Nam. BBC không có điều kiện kiểm chứng các con số này.

vanthinhphat2

Con số 1 triệu tỷ đồng là gì ?

Là tổng số tiền mà bà Trương Mỹ Lan và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã chỉ đạo cho các cá nhân, tổ chức thực hiện vay từ ngân hàng SCB, qua 2.527 khoản vay, từ ngày 01/01/2012 đến 07/10/2022, theo kết luận điều tra của cơ quan công an.

Nhưng đến ngày 17/10/2022, nhóm khách hàng của bà Trương Mỹ Lan còn 1.284 khoản vay với tổng dư nợ là 677.286 tỷ đồng (27,87 tỷ USD), gồm 483.971 nợ gốc và 193.315 nợ lãi. Đây là số tiền được xác định là không thể thu hồi.

Con số 677.286 tỷ đồng được chia làm hai giai đoạn.

- Từ năm 2012-2017 là 132.247 tỷ (68.305 tỷ nợ gốc và 63.942 tỷ lãi)

- Từ năm 2018-2022 là 545.039 tỷ (415.666 tỷ nợ gốc và 129.373 tỷ lãi)

Vì sao chia làm hai giai đoạn ?

Bộ luật Hình sự 2015, bổ sung sửa đổi 2017 và bắt đầu có hiệu lực từ năm 2018 mở rộng nội hàm khái niệm để xử lý hành vi tham nhũng tại doanh nghiệp ngoài nhà nước, tức khu vực tư nhân

"Tham ô tài sản" là một tội danh thuộc nhóm các tội phạm tham nhũng.

Như vậy, từ 2012-2017, tuy đã có luật hình sự về tham ô tài sản nhưng chưa mở rộng áp dụng cho tổ chức, cơ quan ngoài nhà nước nên tội tham ô không áp dụng lên bà Trương Mỹ Lan. Các sai phạm của bà Lan và đồng phạm trong giai đoạn này được quy vào tội danh "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, các hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng".

Còn sai phạm của bà Lan từ 2018-2022, với Bộ luật Hình sự đã đi vào hiệu lực năm 2018, có quy định xử lý tội "Tham ô tài sản" trong các doanh nghiệp, tổ chức ngoài nhà nước thì bà Lan bị đề nghị tội này.

vanthinhphat3

Biểu đồ giải thích hai giai đoạn gắn với hành vi phạm tội của bà Trương Mỹ Lan

304.096 tỷ đồng là gì ?

Đây là con số mà Cơ quan Cảnh sát điều tra thuộc Bộ Công an kết luận bà Trương Mỹ Lan đã chiếm đoạt của SCB trong giai đoạn 2018-2022. Con số này được Cảnh sát điều tra quy vào tội "Tham ô tài sản", quy định tại Điều 353 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.

Con số này được tính bằng cách lấy tổng số nợ gốc là 415.666 tỷ mà bà Mỹ Lan và đồng phạm được cho là đã rút từ SCB từ 2018-2022 qua việc lập khống 916 hồ sơ vay, trừ đi giá trị tài sản đảm bảo có tính pháp lý là 111.570 tỷ đồng, ra con số 304.096 tỷ đồng. Đây là số tiền mà bà Trương Mỹ Lan bị cáo buộc chiếm đoạt, gắn với tội danh "Tham ô tài sản".

Bên cạnh số tiền trên, lãi phát sinh từ nợ gốc lên tới 129.373 tỷ đồng. Như vậy, tổng thiệt hại bà Lan và đồng phạm gây ra được công an xác định là hơn 433.469 tỷ đồng.

Hình phạt cao nhất của tội Tham ô tài sản ?

Theo luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc Công ty luật Thế Giới Luật Pháp, tội "Tham ô tài sản" có mức cao nhất của khung hình phạt là tử hình.

"Tuy nhiên, trong quá trình lượng hình, nếu có nhiều tình tiết giảm nhẹ thì có thể được hưởng mức án thấp hơn", luật sư Sơn nhận định.

Theo cơ quan điều tra, giúp sức cho bà Lan trong hành vi "Tham ô tài sản" là hàng loạt nhân sự cấp cao của SCB như các nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị SCB - ông Đinh Văn Thành, và ông Bùi Anh Dũng. Hàng loạt những người khác giữ chức vụ cao đều được xem là "tay chân" của bà Trương Mỹ Lan và cũng chịu chung tội danh "Tham ô tài sản".

Trong số những nhân vật này có bà Trương Huệ Vân (cháu ruột bà Trương Mỹ Lan), là Tổng giám đốc Công ty cổ phần đầu tư Tập đoàn VTP và được cho là người trực tiếp sử dụng số tiền mà VTP rút khỏi SCB, bằng việc dựng lên nhóm 52 công ty "ma" để tạo các khoản vay khống. Ông Dương Tấn Trước, Tổng giám đốc Công ty Tường Việt, cũng góp phần lập các hồ sơ vay khống để rút ruột SCB.

Ông Hồ Bửu Phương, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn VTP, được cho là "kiến trúc sư" tham mưu cho bà Lan để bày binh bố trận các khoản vay khống.

Bà Nguyễn Phương Anh, Phó Tổng giám đốc Công ty Sài Gòn Peninsula, giữ vai trò chỉ đạo cho nhóm nhân viên của Tập đoàn VTP lập ra các pháp nhân "ma" và là người điều hành việc sử dụng dòng tiền sau khi giải ngân theo chỉ đạo của bà Lan.

Ông Bửu Phương và bà Huệ Vân là những người bị bắt cùng lúc với bà Mỹ Lan vào tháng 10/2022.

64.621 tỷ đồng là gì ?

Đây là con số mà bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã gây thiệt hại trong giai đoạn từ năm 01/01/2012 - 31/12/2017.

Những vi phạm của bà Lan và đồng phạm trong giai đoạn này được cơ quan điều tra liệt vào tội "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng"... quy định tại Điều 206 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017. Khung hình phạt cao nhất của tội này là 20 năm tù giam.

Trong giai đoạn này, bà Lan đã chỉ đạo hợp thức 3.680 hồ sơ vay vốn để SCB giải ngân cho 304 khách hàng thuộc nhóm bà Lan qua 204 mã tài sản.

Tính đến ngày 17/10/2022, dư nợ này còn hơn 132.247 tỷ đồng, gồm 68.306 tỷ đồng nợ gốc và 63.942 tỷ đồng nợ lãi, được xếp vào nhóm không có khả năng thu hồi.

Trên 204 mã tài sản đảm bảo, theo đánh giá của Ngân hàng SCB, chỉ có 96 mã tài sản có đủ pháp lý trích lập dự phòng rủi ro.

Vì vậy, sau khi trừ đi các tài sản đủ điều kiện và tiến hành xử lý tài sản bảo đảm trị giá 67.626 tỷ từ 204 mã tài sản nói trên, bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm bị cáo buộc gây thiệt hại 64.621 tỷ đồng.

Nguồn : BBC, 28/11/2023

Additional Info

  • Author VOA tiếng Việt, BBC tiếng Việt
Published in Việt Nam

Phn 1

Chết và hóa gii trách nhim

Vn đ đu tiên là hàng lot nhng trường hp đt t có liên quan đến vic khi t v án song Kết lun điu tra ch xác đnh gn ln "đã chết".

ketluan1

Tuy nhiên sau đó ch hai ngày, mt trong năm b can đu tiên là bà Nguyn Phương Hng đt t trong tri tm giam.

Nếu có và chu khó dành thi gian đc hết 300 trang "Kết lun điu tra v án Tham ô tài sn, Vi phm quy đnhv hot đng ca ngân hàngvà hot đng khác liên quan đến hot đng ca ngân hàng, Đưa hi l, Nhn hi l, Tham ô tài sn, Lm dng tín nhim chiếm đot tài snxy ra ti Tp đoàn Vn Thnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn v, t chc có liên quanmà ông Nguyn Ngc Lâm Thiếu tướng Phó Th trưởng Cơ quan Cnh sát điu tra ca B Công an - ký ngày 12/11/2023, hn s nhn ra nơi son và phát hành văn bn này chưa "xác đnh s tht ca v án mt cách khách quan, toàn din và đy đ" như quy đnh ti Điu 15 ca B Lut T tng hình s (1).

***

Vn đ đu tiên là hàng lot nhng trường hp đt t có liên quan đến vic khi t v án song Kết lun điu tra ch xác đnh gn ln "đã chết".

Theo trang 1 ca Kết luận điều tra thì v án xy ra ti Tp đoàn Vn Thnh Phát được khi t vào ngày 7/10/2022, năm người đu tiên b khi t là đ điu tra v hành vi "la đo chiếm đot tài sn". Tuy nhiên sau đó ch hai ngày, mt trong năm b can đu tiên là bà Nguyn Phương Hng đt t trong tri tm giam. Vào thi đim thc hin quyết đnh khi t và lnh tm giam, qua báo gii, công an xác đnh bà Hng là "Tr lý ca Tp đoàn Vn Thnh Phát" nhưng mt s cơ quan truyn thông bên ngoài Vit Nam, trong đó có VOA Vit ng tìm thy nhng d liu cho thy thông tin v ngh nghip và nơi làm vic ca bà Hng không chính xác.

Chng hn ngày 11/10/2023, Infonet cơ quan ngôn lun ca B Thông tin và truyền thông Vit Nam t cáo "SCB bt ng g b toàn b thông tin gii thiu các thành viên Hi đng qun tr" và theo Infonet thì bà Hng "có hơn 11 năm kinh nghim trong ngành ngân hàng, tng đm nhim nhiu v trí ti SCB như : Trưởng phòng Tín dng, Trưởng phòng Kinh doanh, Trưởng phòng H tr kinh doanh, Phó Giám đc chi nhánh, Giám đc chi nhánh, Phó Tng Giám đc ph trách khi Tái thm đnh kiêm Giám đc chi nhánh, Thành viên Hội đồng quản trị kiêm Phó Tng Giám đc ph trách khi Tái thm đnh Ngân hàng SCB".

T cáo va k vô tình xác đnh công an c tình vi phm Khon 2, Điu 179 ca Bộ luật Tố tụng hình sự (ch đng khiến công chúng nhn biết sai v nhân thân b can) nên đó có th là lý do khiến Infonet... t ý đc b t giác ca chính mình(2). trang 15 ca Kết luận điều tra mi công b, công an chính thc xác đnh bà Nguyn Phương Hng là mt trong nhng "lãnh đo ch cht ca SCB" và "chết vào ngày 9/10/2023, khi đã khi t b can". Điu tra các vi phm pháp lut nhưng ch đng vi phm pháp lut khiến công chúng hiu sai v thc trng SCB và thn nhiên b qua vi phm này ca chính mình thì có đáng tin v mc đ "khách quan, vô tư" chăng ?

Cn lưu ý, vic ba đt chc v và nơi làm vic ca bà Hng nhm gi cho SCB không sp đ. S gian trá ca công an và các viên chc cao cp ca Ngân hàng Nhà nước đã to ra mt v "la đo chiếm đot tài sn" khác. Đây là tin báo chí Vit Nam tng loan và đó chính là bng chng :Cui ngày 13/10/2022, ông Nguyn Đc Lnh - Phó giám đc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, nhiu khách hàng, người dân sau khi nhn được thông tin tư vn, gii thích t đường dây nóng ca Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh đã yên tâm và gi tin li Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB). Cui ngày hôm nay lượng tin gi tr li ngân hàng SCB đt gn 12.000 t, tăng gp đôi so vi hôm qua là 6.000 t đng(3).

Nếu đt nhng thông tin va đ cp bên cnh nhn đnh ca công an ti trang 5 Kết luận điều tra :Ngân hàng SCB đã hoàn toàn mt thanh khon, dư n tín dng rt ln không có kh năng thu hi, vn ch s hu âm 443.769 t đng - t nhiên s thy vic ngy to chc v và nơi làm vic ca bà Hng nghiêm trng, tàn t đến mc nào. Chưa k, nhà nước pháp quyn xã hội chủ nghĩa còn cho phép công an càn r đến mc "khuyến cáo tt c các t chc, cá nhân không đăng ti, chia s, phát tán hoc bình lun đng thun vi tin gi, tin sai s tht, tin gây hoang mang dư lun, nh hưởng tiêu cc đến an ninh trt t" và t tháng 10 đến tháng 12/2022 đã x lý hàng chc người bình lun v SCB đ răn đe dân chúng(4).

***

Cng hòa xã hội chủ nghĩa Vit Nam, con người chng là gì c, b can chết trong khi tm giam được xem là chuyn bình thường, cũng vì vy, không có bt k cá nhân nào phi chu trách nhim v vic bà Nguyn Phương Hng đt t, cũng không có bt k cá nhân hu trách nào yêu cu báo cáo xác đnh đ bà Hng đt t, nhng ai phi chu trách nhim, dân chúng cũng không được phép biết vì sao li thế và vu án xy ra ti Tp đoàn Vn Thnh Phát, Ngân hàng SCB, các đơn v, t chc có liên quan không ch có mt trường hp bt đc k t. Nếu chu khó nhìn li nhng trường hp đt t có th t nhn đnh Kết luận điều tra ch nhm kết thúc mt v án hay nhm xác đnh s tht ca v án...

ketluan2

Tòa nhà Times Square trung tâm Sài Gòn thuc tp đoàn Vn Thnh Phát.

Quyết đnh khi t v án "la đo chiếm đot tài sn" xy ra ti Tp đoàn Vn Thnh Phát cùng vi quyết đnh khi t và tm giam năm b can đu tiên được ký và thc hin ngày 7/10/2022 nhưng trước đó mt ngày hôm 6/10/2023 ông Nguyn Tiến Thành (Ch tch Hi đng qun tr kiêm Tng Giám đc Công ty c phn Chng khoán Tân Vit) đt t ti tư gia (5). Vào thi đim đó, da vào các thông tin trên mng xã hi, t Người Vit cho biết, ông Thành "té lu" (6). Vic ông Thành "bt đc k t" ch trước khi nhng cá nhân dính líu sâu đến hot đng ca Tp đoàn Vn Thnh Phát b khi t và tm giam mt ngày có phi là ngu nhiên không ?

Không th khng đnh là có hay không nhưng đây là nhn đnh ca công an trong Kết luận điều tra (Kết luận điều tra) va được công b : "H sinh thái Vn Thnh Phát" được chia làm bn nhóm chính có quan h cht ch vi nhau". Trong bn nhóm này, ti trang 5 và 6, Kết luận điều tra xác đnh nhóm th nht là "nhóm đnh chế tài chính" và nguyên văn như sau : "Nhóm đnh chế tài chính Vit Nam gm SCB, Công ty Chng khoán Tân Vit, Công ty cphn Đu tư tài chính Vit Vĩnh Phú" ! Không ch có ông Thành, lãnh đo ca mt doanh nghip quan trng trng nhóm th hai mà Kết luận điều tra xác đnh là "Nhóm công ty có hot đng kinh doanh ti Vit Nam" là ông Nguyn Ngc Dương (Tng Giám đc Saigon Peninsula) cũng đt t.

Ti trang 8, Kết luận điều tra ch xác đnh ông Dương người đng đu Công ty c phn Tp đoàn Saigon Peninsula, pháp nhân đng hàng th ba trong s "các pháp nhân có liên quan đến v án" (ch sau Công ty c phn Tp đoàn Van Thnh Phát do bà Trương M Lam là Ch tch Hội đồng quản trị và Công ty c phn Tp đoàn đu tư Vn Thnh Phát do em dâu bà Lan là bà Ngô Thanh Nhã làm Tng Giám đc) "đã chết" nhưng ông Dương chết hoàn toàn khác thường. T Người Vit dn các thông tin trên mng xã hi cho biết, ông Dương t t bng cách nhy t mt căn h tng 12 thuc chung cư Grand Riverside, ta lc 278 283 đường Bến Vân Đn, qun 4, Thành phố Hồ Chí Minh xung đt vào sáng 14/10/2023.

V t t ca ông Nguyn Ngc Dương, 49 tui, xy ra đúng mt tun sau khi năm b can đu tiên trong v án liên quan đến Tp đoàn Vn Thnh Phát b bt. Vào thi đim đó, người s dng mng xã hi chuyn cho nhau xem"Li dn gia đình" được cho là đã tìm thy trong người ông Dương. Qua lá thư tuyt mng ch có sáu dòng, ông Dương căn dn v "ngh vic, lo cho hai conem nhé", căn dn con trai "giá nào cũng phi hc thành tài, lo cho gia đình và đt nước", con gái "mnh m và hc nhé !" Ri kết thúc bng : "Ba đã phi tr giá bng c cuc đi, nên gia đình phi hnh phúc !". Tuy nhiên ch có mng xã hi và các cơ quan truyn thông bên ngoài Vit Nam công b nhng thông tin này.

***

T khi báo gii Vit Nam khai thác các Kết luận điều tra, chng my người tin v án "Tham ô tài sn, Vi phm quy đnhv hot đng ca ngân hàngvà hot đng khác liên quan đến hot đng ca ngân hàng, Đưa hi l, Nhn hi l, Tham ô tài sn, Lm dng tín nhim chiếm đot tài snxy ra ti Tp đoàn Vn Thnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn v, t chc có liên quan" ch vì "100% thành viên Đoàn thanh tra nhn tin đ dung túng SCB" (7). Chng l nhng người nếu không h tr thì cũng làm ngơ đ bà Lan thâu tóm vô s bt đng sn thuc loi đc đa trong vài thp niên, ri thâu tóm SCB và tiếp tc "chc tri, khuy nước" thêm mt thp niên na hoàn toàn vô tư nên vô can ?

Nếu ông Thành không "đt t" ti tư gia trước khi quyết đnh khi t v án được công b, lnh khi t và tm giam b can được thc thi, bà Hng không "đt t" trong tri tm giam, ông Dương không t t... công an có th khoanh li ri trút toàn b trách nhim qun tr - điu hành ca h thng công quyn lên các viên chc tham gia thanh tra SCB không ? Hai tháng trước khi bà Trương M Lan b khi t, mt vài cơ quan truyn thông ti Vit Nam tng đ cp đến nhng trc trc trong vic thc hin D án Khu công viên Mũi Đèn Đ và nhà đô th ta lc ti phường Phú Tân, qun 7, Thành phố Hồ Chí Minh mà Công ty c phn Tp đoàn Saigon Peninsula đang làm ch đu tư.

Năm 2007, chính quyn Thành phố Hồ Chí Minh đã giao khong 110 héc ta đt cho liên doanh có Vn Thnh Phát. D án không được thc hin nên chính quyn Thành phố Hồ Chí Minh phi gia hn ln mt vào năm 2009 và ln hai vào năm 2011. Bi d án còn khong 8 héc ta na cn thương lượng vi dân s ti đ tr tin bi thường, nhn chuyn nhượng nhưng không thc hin đúng tha thun nên cui năm 2022, có 29 gia đình kin Saigon Peninsula đi din ca Vn Thnh Phát Tòa án qun 7 đòi phi thanh toán khong 2.100 t đng tin đn bù đt và lãi sut do chm thanh toán. Dù Saigon Peninsula không xut trình được chng c đã thanh toán cho người được y quyn nhưng tòa án vn bác đơn kin ca dân(8)...

Nhng lùm xùm kiu đó cho thy, dính dáng đến bà Lan và Vn Thnh Phát không ch có thanh tra ngân hàng... Ngày 19/11/2022 hai tháng rưỡi sau khi bà Trương M Lan b tm giam báo chí Vit Nam loan tin ông Ha Ngc Thun (cu Phó Ch tch Thành phố Hồ Chí Minh t 2009 đến 2016) "qua đi saumt tai nn ti nhà riêng trong khu đô th Phú M Hưng, qun 7, Thành phố Hồ Chí Minh" (9), nhiu người s dng mng xã hi không tin đó là "tai nn", h cho rng ông Thun t t, cũng như h không tin rng ông Nguyn Văn Hùng (y viên Ban chấp hành trung ương Đng đm nhim vai trò Phó Ch nhim Ủy ban Kiểm tra ca Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam) "đt ngt t trn" hai ngày sau khi ông Thun b "tai nn" (10) là "bình thường" (11)...

***

C tình cung cp thông tin sai lc, va hăm da va trng pht đ răn đe - ngăn chn vic chia s thông tin, nhn đnh và lp l trong vic xác nhn s kin là lý do chính khiến Kết luận điều tra v án có liên quan đến bà Trương M Lan và Vn Thnh Phát tr thành hết sc đáng ng khi thiên h chu khó so sánh, đi chiếu vi nhng gì h đã biết. Trong bi cnh như hin nay và t chính ni dung được th hin trong Kết luận điều tra, liu s mnh mt ca nhng nhân vt liên quan đến Vn Thnh Phát có phi là nhng s kin ngu nhiên mà nh vy hóa gii trách nhim cho nhiu nơi, nhiu người ?

Chú thích

(1) https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Trach-nhiem-hinh-su/Van-ban-hop-nhat-05-VBHN-VPQH-2021-Bo-luat-To-tung-hinh-su-525657.aspx

(2) https://infonet.vietnamnet.vn/scb-bat-ngo-go-toan-bo-thong-tin-gioi-thieu-cac-thanh-vien-hdqt-5002918.html

(3) https://thanhnien.vn/nguoi-dan-gui-them-12000-ti-dong-vao-scb-nhnn-cung-cap-duong-day-nong-1851510160.htm

(4) https://dangcongsan.vn/canh-bao-thong-tin-gia/xu-ly-doi-tuong-dang-tin-that-thiet-khien-nguoi-dan-o-at-rut-tien-621582.html

(5) https://vietnamnet.vn/chu-tich-chung-khoan-tan-viet-nguyen-tien-thanh-dot-ngot-qua-doi-2067746.html

(6) https://www.nguoi-viet.com/viet-nam/chua-vinh-nghiem-xac-nhan-dam-tang-nguyen-ngoc-duong-vu-van-thinh-phat/

(7) https://vnexpress.net/100-thanh-vien-doan-thanh-tra-nhan-tien-de-dung-tung-cho-scb-4679130.html

(8) https://vietnambiz.vn/dien-bien-moi-tai-du-an-mui-den-do-2022831143136379.htm

(9) https://tienphong.vn/ban-tin-8h-nguyen-pho-chu-tich-ubnd-tphcm-hua-ngoc-thuan-qua-doi-post1487893.tpo

(10) https://tuoitre.vn/pho-chu-nhiem-uy-ban-kiem-tra-trung-uong-nguyen-van-hung-tu-tran-202211212249419.htm

(11) https://baotiengdan.com/2023/11/22/dang-va-nha-nuoc-phai-chiu-trach-nhiem-ve-qua-bom-van-thinh-phat/

***************************

Phần 2

Lut pháp có th... đút túi ?

18 trong s 25 viên chđã nhn tin, quà ca SCB trong khi thi hành công v và nay b Cơ quan điều tra đ ngh truy t có mt ngườđược cho làđã phm t"nhn hi l" và 16 người b cho làđã phm ti"li dng chc v, quyn hn trong khi thi hành công v"

ketluan3

Tng hành dinh Vn Thnh Phát Sài Gòn.

Theo Điu 354 B Lut hình s hin hành(1) thì bt k ai "li dng chc v, quyn hn trc tiếp hoc qua trung gian nhn hoc s nhn bt k li ích nào cho chính bn thân người đó hoc cho người hoc t chc khác đ làm hoc không làm mt vic vì li ích hoc theo yêu cu ca người đưa hi l" cũng là "nhn hi l".

Theo Kết lun điu tra (Kết luận điều tra) v án "xy ra ti Tp đoàn Vn Thnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn v, t chc có liên quan",có ít nht 25 viên chc đã nhn tin, quà ca SCB trong khi thi hành công v đ "làm hoăc không làm" đúng chc trách, dn đến thit hi như đã biết song ch có 18/25 người là b can ca v án.

Nếu chu khó đi chiếu các tình tiết được nêu trong Kết luận điều tra và nhn đnh ca công an Vit Nam hn s thy, cơ quan điu tra (Cơ quan điều tra) có th tùy nghi din gii và áp dng pháp lut. Lut pháp chng khác gì mt loi đ vt có th d dàng b vào hoc ly ra t trong túi ca b phn bo v, thc thi pháp lut.

***

18 trong s 25 viên chc đã nhn tin, quà ca SCB trong khi thi hành công v và nay b Cơ quan điều tra đ ngh truy t có mt người được cho là đã phm ti "nhn hi l" (bà Đ Th Nhàn, Cc trưởng Cc Thanh tra giám sát ngân hàng 2 thuc Ngân hàng Nhà nước), mt người b cho là đã phm ti "thiếu trách nhim gây hu qu nghiêm trng" (ông Nguyn Văn Du, Quyn Chánh Thanh tra Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng thuc Ngân hàng Nhà nước) và 16 người b cho là đã phm ti"li dng chc v, quyn hn trong khi thi hành công v" bao gm : Mt Phó Chánh thanh tra, mt Thanh tra viên cùng ca Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng thuc Ngân hàng Nhà nước. Hai Cc phó, mt Trưởng phòng, hai Phó phòng cùng ca Cc Thanh tra giám sát ngân hàng 2 thuc Ngân hàng Nhà nước. Mt Phó Giám đc, ba Phó Chánh Thanh tra, mt Phó phòng cùng ca Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ca Ngân hàng Nhà nước. Hai Thanh tra viên ca V Khiếu ni, t cáo khi ni chính và kinh tế tng hp ca Thanh tra Chính ph. Mt Phó Chánh thanh tra ca Kim toán Nhà nước. Mt Phó ban ca y ban Giám sát tài chính quc gia. Tuy mô t, nhn đnh ca Cơ quan điều tra v hành vi ca h ging ht nhau nhưng Cơ quan điều tra li đ ngh truy t h các ti khác nhau.

Đây là nhn đnh ca Cơ quan điều tra v bà Đ Th Nhàn, Cc trưởng Cc Thanh tra giám sát ngân hàng Ngân hàng Nhà nước, Trưởng đoàn Thanh tra SCB trong c hai đt trang 216 Kết luận điều tra : "Đ Th Nhàn vi tư cách là Trưởng Đoàn Thanh tra, đã nhn 5,2 triu USD (tương đương 118.143.400.000 đng),bao che, bưng bít cho các sai phm ca Trương M Lan và Ngân hàng SCB ; báo cáo các cp không trung thc, không đy đ, sai lch kết qu thanh tra theo hướng gim nh sai phm đ to điu kin giúp cho Ngân hàng SCB tiếp tc được tái cơ cu, dn đến Ngân hàng Nhà nước, chính ph không có đ thông tin, tài liu đ ch đo x lý các sai phm ca Ngân hàng SCB, ngăn chn hành vi phm ti ca Trương M Lan và đng phm xy ra ti Ngân hàng SCB ; các hành vi làm trái công v ca Đ Th Nhàn, quy đnh ca pháp lut thanh tra là phương thc, th đon đ Nhàn giúp đ Lan, to điu kin cho Ngân hàng SCB và thc hin thành công hành vi nhn hi l. Hành vi ca Nhàn đã phm vào ti "Nhn hi l", quy đnh ti Khon 4, Điu 354 B Lut hình s".

Còn đây là nhn đnh ca Cơ quan điều tra v ông Nguyn Văn Hưng, Phó Chánh thanh tra ca Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng thuc Ngân hàng Nhà nước, cp trên ca bà Nhàn và là người trc tiếp ch đo, giám sát công vic thanh tra SCB ca bà Nhàn trang 216 Kết luận điều tra : "Nguyn Văn Hưng vì v li, đng cơ mc đích cá nhân đã ch đo Đ Th Nhàn, Trưởng đoàn thanh tra ; Nguyn Th Phng, Phó Trưởng đoàn và T Tng hp (Nguyn Tun Anh, Vũ Khánh Linh) xây dng d tho, chnh sa, hoàn thin các báo cáo Ngân hàng Nhà nước và chính ph, ni dung th hin không trung thc, không đy đ v: Tình hình, thc trng tài chính yếu kém ca Ngân hàng SCB ; Che giu, không báo cáo v vi phm, sai phm ca Ngân hàng SCB, sai lch vi kết qu thanh tra, to điu kin cho Ngân hàng SCB được tiếp tc thc hin các phương án tái cơ cu, dn đến Ngân hàng Nhà nước, chính ph không có đ thông tin, tài liu đ ch đo x lý các sai phm ca Ngân hàng SCB, ngăn chn hành vi phm ti ca Trương M Lan và đng phm xy ra ti Ngân hàng SCB".

Theo Kết luận điều tra : "Trong quá trình thc hin chc năng nhim v ca Người ra Quyết đnh Thanh tra và Phó Chánh thanh tra ph trách Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng, Nguyn Văn Hưng khai đã nhiu ln nhn tng s tin 139.000 USD (quy đi theo t giá trung tâm các ln nhn tin, tương đương 8.730.540.000 đng)... đã phm vào ti li dng chc v quyn hn trong khi thi hành công v quy đnh ti Khon 3 Điu 356 B Lut Hình s năm 2015 vi vai trò là người ch đo".

Rõ ràng hành vi phm ti ca bà Nhàn và ông Hưng chng khác gi nhau, nếu đc li các dòng đã được tô đm, t nhiên s thy, khi son tho Kết luận điều tra, Cơ quan điều tra còn... sao chép nhn đnh v hu qu bà Nhàn gây ra đ đánh giá v tính cht, mc đ phm ti ca ông Hưng, chưa k, ông Hưng mi là người ch đo, ông không yêu cu, không tán thành, bà Nhàn không th "đi đen thành trng", thế thì ti sao ch có bà Nhàn b xem là "nhn hi l" hình pht nm trong khung t "20 năm, tù chung thân hoc t hình", còn ông Hưng ch b xem là "li dng chc v quyn hn trong khi thi hành công v",hình pht ch nm trong khung t "10 năm đến 15 năm" ? Trong Kết luận điều tra v v án "xy ra ti Tp đoàn Vn Thnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn v, t chc có liên quan" có rt nhiu trường hp như va đ cp : Hành vi phm ti được Cơ quan điều tra mô t, nhn đnh ging nhau nhưng khi xác đnh ti danh li rt khác và... hình pht khác hoàn toàn. Xin tham kho thêm các trường hp liên quan đến mt s viên ch c Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ca Ngân hàng Nhà nước...

Ti trang 242 và 243 Kết luận điều tra, Cơ quan điều tra nhn đnh như thế này v hành vi phm ti ca các ông Nguyn Văn Dũng (Phó Giám đc Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ca Ngân hàng Nhà nước), Võ Văn Thun (Phó Chánh Thanh tra ph trách Thanh tra giám sát ngân hàng Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ca Ngân hàng Nhà nước), Phan Tn Trung (Phó Chánh Thanh tra ph trách Thanh tra giám sát ngân hàng Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ca Ngân hàng Nhà nước), Nguyn Tín (Phó phòng Thanh tra hành chính, Gii quyết khiếu ni, t cáo và Phòng chng tham nhũng, Cc Thanh tra giám sát ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh thuc Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng Ngân hàng Nhà nước) và bà Nguyn Th Phi Loan (Phó Chánh Thanh tra ph trách Thanh tra giám sát ngân hàng Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh ca Ngân hàng Nhà nước) : "Nguyn Văn Dũng, Võ Văn Thun, Phan Tn Trung, Nguyn Th Phi Loan, Nguyn Tínvi vai trò là lãnh đo Cc 2, Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh, Thanh tra giám sát ngân hàng Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh và T trưởng T ááo hoc báo cáo không trung thc các hành vi sai phm và thc trng tài chính rt xu ca Ngân hàng SCB lên Ngân hàng Nhà nước và Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng ; Không kiến ngh Ngân hàng Nhà nước đưa SCB vào din kim soát toàn din ; Không kiến ngh Cơ quan Thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước ; Không kiến ngh Cơ quan Thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước thanh tra pháp nhân SCB đ kp thi x lý các sai phm ; Thu hp phm vi thanh tra không đúng vi đ xut ca T giám sát, c ý làm trái vi ý kiến ch đo ca Ngân hàng Nhà nước và Cơ quan Thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước. Đng thi quá trình thc hin, ch đo công tác thanh tra, giám sát đi v i Ngân hàng SCB, các cá nhân nêu trên đã nhn ca Ngân hàng SCB t 470 triu đến 1,8 t đng".

Đáng nói là dù cho rng :"Hu qu ca các hành vi sai phm và nhn tin ca các cá nhân ti Cc 2, Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh và T giám sát đã đ cho nhóm Trương M Lan và SCB thc hin hot đng cho vay lũy tiến tng năm đ Trương M Lan rút tin s dng cá nhân/tr n cho các khon vay trước đó nhm che giu thc trng hot đng tín dng xu ca SCB, thit hi đến nay vi s tin đc bit ln (dư n ca các t chc, cá nhân thuc nhóm Trương M Lan tính đến ngày 17/10/2022 là 677.286 t đng)" nhưng Cơ quan điều tra ch xác đnh ông Dũng, ông Thun, ông Trung, bà Loan, ông Tín phm ti‘li dng chc v quyn hn trong khi thi hành công v vi hình pht ch nm trong khung t "10 năm đến 15 năm"! Cng hòa XHCN Vit Nam, không d đ b xem là... "nhn hi l" có th vì hình pht dành cho hành vi "nhn hi l" nng ti mc các h thng không đành xung tay vi "đng đi, đng chí" song cũng có th vì công an... cũng thế - cũng như các viên chc mà h điu tra! Kết luận điều tra không ch có nhng chuy n va k...

ketluan3

Trong Kết lun điu tra v án "xy ra ti Tp đoàn Vn Thnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn v, t chc có liên quan", Cơ quan Điu tra không ch bày ra s tùy tin va đáng ngi, va đáng ng khi din gii và áp dng pháp lut.

Trong Kết lun điu tra v án "xy ra ti Tp đoàn Vn Thnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn v, t chc có liên quan",Cơ quan điều tra không ch bày ra s tùy tin va đáng ngi, va đáng ng khi din gii và áp dng pháp lut. Chng hn cùng nhn tin đ làm ngơ cho SCB hưởng li nhưng Cơ quan điều tra xác đnh ch có bà Đ Th Nhàn - Cc trưởng Cc Thanh tra giám sát ngân hàng 2 thuc Ngân hàng Nhà nước phm ti "nhn hi l", 17 viên chc còn li thì phm ti"li dng chc v, quyn hn trong khi thi hành công v" dù mô t v hành vi phm ti và nhn đnh ca chính Cơ quan điều tra v hu qu do hành vi phm ti ca 17 người đó chng khác gì so vi mô t v hành vi phm ti và nhn đnh ca Cơ quan điều tra v hu qu do hành vi phm ti ca bà Nhàn gây ra.

S tùy tin trong din gii và áp dng pháp lut còn th hin chuyn b qua, "không xem xét trách nhim hình s" cho by viên chc (ba ca Kế toán Nhà nước, ba ca Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng thuc Ngân hàng Nhà nước, mt ca Thanh tra chính phủ) là thành viên Đoàn Thanh tra SCB. Trong by người này, có ba người nhn 100 triu đng, ba người nhn 9.000 USD và 100 triu đng, mt người nhn 6.000 USD và 50 triu đng t đi tượng b thanh tra. Trang 227 ca Kết luận điều tra gii thích, s dĩ các ông bà Li Văn Bách, Bùi Vũ Hng Trang, Phm Th Thùy Linh, Phm Quc Thnh, Phm Hng Linh, Nguyn Lan Hương, Nguyn Hà Linh được tha vì "không gi chc v, vai trò th yếu, b đng, ph thuc theo ý kiến ch đo, áp đt ca Đ Th Nhàn Trưởng đoàn trong quá trình thanh tra. Quá trình làm vic vi Cơ quan điu tra đã thành khn, ch đng khai báo v sai phm và vic nhn tin trong quá trình thanh tra, đã np khc phc toàn b s tin đã nhn t SCB, hp tác tích cc giúp cơ quan điu tra nhanh chóng làm rõ v án".

C tìm đc chín trang t 217 đến 226 trong Kết luận điều tra, mô t v hành vi phm ti và nhn đnh v hu qu mà các thành viên Đoàn Thanh tra SCB gây ra, t s thy có nhng người cũng"không gi chc v, vai trò th yếu, b đng, ph thuc theo ý kiến ch đo, áp đt ca Trưởng đoàn trong quá trình thanh tranhư ông Nguyn Duy Phương - ch nhn khong 45 triu đng và cũng đã ch đng np li tin, được Cơ quan điều tra ghi nhn là "khai báo thành khn, tha nhn hành vi phm ti" (trang 225 và trang 226) nhưng vn b đ ngh truy t v ti"li dng chc v, quyn hn trong khi thi hành công v". Nhiu thành viên khác trong Đoàn Thanh tra SCB, tuy có chc v như ông Vương Đ Anh Tun (T trưởng T 3 ca đt thanh tra đu, T trưởng T 2 ca đt thanh tra th hai) được ghi nhn "đã ch đng khai báo thành khn" v vic nhn 40.000 M kim và hai cái áo, đng thi đã "ch đng, phi hp vi gia đình, np li ngay toàn b s tin (trang 221), hay ông Trn Văn Tun (T trưởng T 4 ca đt thanh tra đu, thành viên T 1 ca đt thanh tra th hai) cũ ng ch nhn 6.000 M kim và 40 triu đng khon tin đã nhn ch bng hoc thp hơn mt s người được cho là "không gi chc v, vai trò th yếu, b đngvà dù cũng được Cơ quan điều tra ghi nhn "khai báo thành khn, tha nhn hành vi phm ti, đã np toàn b s tin v li" (trang 222) nhưng c hai không được min xem xét trách nhim hình s... Còn lý do nào na đ Cơ quan điều tra quyết đnh "không xem xét trách nhim hình s" by người đã k?

***

25 viên chc được giao trách nhim giám sát, kim tra hot đng ca SCB đu trc tiếp nhn tin, quà ca SCB đ hoc không hành đng đúng chc trách, hoc làm nhng điu có li cho SCB nhưng ch có mt người b xác đnh "nhn hi l" là lý do buc phi thc mc, Cơ quan điều tra bo v và thc thi pháp lut nào vì B Lut Hình s hin hành đã xác đnh rt rõ "nhn hi l" là gì Điu 354. Có mt đim cn lưu ý là lúc đu, tr ông Nguyn Văn Du b khi t vì "Thiếu trách nhim gây hu hu qu nghiêm trng", 17 viên chc còn li trong s 18 viên chc b khi t cùng b xác đnh là có du hiu phm ti"li dng chc v, quyn hn trong khi thi hành công v", k c bà Đ Th Nhàn (trang 3 Kết luận điều tra).

Sau đó, Cơ quan điều tra quyết đnh thay đi quyết đnh khi t, điu tra bà Nhàn và by b can khác v hành vi "nhn hi l" (trang 4 Kết luận điều tra). Tr bà Nhàn, c by b can này ch là thành viên Đoàn Thanh tra SCB, đa s ch nhn trên dưới mt trăm triu t SCB, không có nhng b can như ông Nguyn Văn Hưng thượng cp ca bà Nhàn, người ch đo, giám sát hot đng ca Đoàn Thanh tra và là người mà ý kiến v Kết lun thanh tra có tính quyết đnh, đã nhn ca SCB khon tin là 390.000 M kim (trang 216 Kết luận điều tra). Hay các ông Nguyn Văn Dũng, Võ Văn Thun, Phan Tn Trung, bà Nguyn Th Phi Loan, ông Nguyn Tín - nhng người mà Cơ quan điều tra buc phi ghi nhn là đã bao che cho SCB trong hàng chc năm, đã nhn ca SCB t 470 triu đến 1,8 t đng (trang 242 và 243 Kết luận điều tra)... Phn ng có tính tt nhiên vì thiếu hp lý trong xác đnh ti danh, trách nhim hình s có th là lý do Cơ quan điều tra quyết đnh thay đi quyết đnh khi t đi vi by b can là thành viên Đoàn Thanh tra SCB thêm mt ln na, thôi nhm vào hành vi "nhn hi l" và đ ngh truy t c b y v ti"li dng chc v, quyn hn trong khi thi hành công v" như ban đu (trang 4 Kết luận điều tra).

***

B Lut T tng hình s buc Vin Kim sát đng cp phi xem xét h sơ v án "xy ra ti Tp đoàn Vn Thnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn v, t chc có liên quan"mt cách cn thn trước khi quyết đnh lp Cáo trng truy t các b can theo đ ngh ca Cơ quan điều tra hay tr h sơ cho Cơ quan điều tra, yêu cu điu tra b sung hay điu tra li... nhm bo đm vic phi tuân th pháp lut(2). Cho dù Kết luận điều tra v án "xy ra ti Tp đoàn Vn Thnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn v, t chc có liên quan" có nhiu đim không bình thường, cho dù phi bo đm vic x lý hành vi phm ti, người phm ti, pháp nhân phm ti nghiêm minh, đúng người, đúng ti, đúng pháp lut, không đ lt ti phm và người phm ti, pháp nhân phm ti, bo đm s vô tư khi tiến hành t tng nhưng... ngành kim sát cũng được đt dưới "s lãnh đo toàn din và sáng sut ca Đng cng sn Vit Nam" mà đng đã h lnh "t nay đến hế t năm 2023, phn đu ban hành cáo trng truy t đi vihai v án, trong đó có v án xy ra ti Tp đoàn Vn Thnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn v, t chc có liên quan" (3) thì... thôi ch bàn gì na! Đng đã mun thì phi làm cho xong, "xác đnh s tht" không quan trng, lúc khác hãy "phn đu" !

Trân Văn

Nguồn : VOA, 01/12/2023

Chú thích

(1) https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Trach-nhiem-hinh-su/Bo-luat-hinh-su-2015-296661.aspx

(2) https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Trach-nhiem-hinh-su/Bo-luat-hinh-su-2015-296661.aspx

(3) https://laodong.vn/thoi-su/phan-dau-het-2023-ban-hanh-cao-trang-truy-to-vu-van-thinh-phat-flc-xet-xu-vu-viet-a-1270516.ldo

Additional Info

  • Author Trân Văn
Published in Diễn đàn

Nếu Đảng và Nhà nước Việt Nam muốn đánh trận thật, loại trừ nạn lũng đoạn và nhũng lạm ra khỏi hệ thống ngân hàng thì phải "đào tận gốc, trốc tận rễ" Vạn Thịnh Phát, chứ không chỉ "diễn trò", cho truyền thông quốc doanh trưng phần nổi của tảng băng chìm là đủ.

vtp1

Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (Ban Chỉ đạo) họp dưới sự chỉ đạo của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng ở Hà Nội hôm 22/11/2023 - Nhân Dân

_________________

Sáng 22/11, tại Hà Nội, Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (Ban Chỉ đạo) đã họp dưới sự chủ trì của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Tổng bí thư Trọng ca ngợi công tác phòng chống tham nhũng đang ngày càng tốt lên, nhưng yêu cầu các cơ quan phải "hợp đồng tác chiến" và chớ "làm ví dụ, làm để cho có". Cả trang tin trên nhandan.vn dài trên 2.100 từ hoàn toàn không có nội dung gì mới. Cái khác của bản tin lần này so với kỳ họp đầu năm là thành tích "đốt lò" nổi bật của đồng chí Tổng bí thư. Đã có đến 76 tổ chức Đảng bị kiểm tra vì liên quan đến các vụ án lớn ở Tập đoàn FLC, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Công ty AIC... Theo đó, 57 đảng viên đã bị xử lý kỷ luật, trong đó có 7 cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý, bao gồm 3 nguyên Bí thư Tỉnh ủy, 4 Chủ tịch, nguyên Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh (1).

Cuộc họp của Ban chỉ đạo kỳ này diễn ra trong những hoàn cảnh khá đặc biệt. Thứ nhất, tin tức rúng động liên quan đến Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) vừa được công khai qua hệ thống truyền thông trong nước và nhiều tờ báo lớn của quốc tế. Ngoài cựu Cục trưởng Ngân hàng Nhà nước, trưởng đoàn thanh tra Đỗ Thị Nhàn nhận hối lộ 5,2 triệu USD thì các thành viên còn lại trong đoàn thanh tra đều nhận tiền của Ngân hàng SCB, ít nhất hơn 100 triệu đồng và nhiều nhất 8,7 tỷ đồng. Chỉ riêng số tiền nhận hối lộ của bà Nhàn cũng đủ thấy, "scandal" này rất nghiêm trọng và hết sức nguy hiểm đối với chế độ (2). Thứ hai, cuộc họp của Ban chỉ đạo diễn ra sau khi Bộ Chính trị Đảng cộng sản Việt Nam dường như trong cùng một thời điểm đã ban hành hai Quy định 131 (27/10) và 132 (21/11). Cả hai văn bản này đều cùng một nội dung, đề cập đến việc kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án (3) cũng như trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và trong hoạt động thanh tra, kiểm toán (4).

Nhưng có lẽ ít ai đủ kiên nhẫn để follow-up (theo dõi) các bản tin về những kỳ họp của Ban chỉ đạo cũng như các quy định thượng dẫn của Bộ chính trị. Chúng khuôn sáo và "tràng giang đại hải" trên hàng vạn con chữ. Chính sự mù mờ và rối rắm của các văn bản này đặt ngay ra một vấn đề, phải chăng Ban chỉ đạo và Bộ Chính trị đang tiến hành ngụy trang cho những "cuộc đánh trận giả" ? Vụ án động trời Trương Mỹ Lan – Vạn Thịnh Phát đâu phải hôm nay "mới được lên sóng" ! Cho dù giờ đây, truyền thông nhà nước đã được phép "giật tít" như "Những sai phạm lớn nhất từ vụ án Vạn Thịnh Phát" (5), nhưng cũng chẳng có tờ báo quốc doanh nào dám nhắc lại lời khai trước Tòa từ năm 2012 của Dương Chí Dũng (vụ Vinalines) về đường dây Trương Mỹ Lan – Phạm Quý Ngọ – Trần Đại Quang sau khi mấy ông trùm công an này bị vô hiệu hóa "một cách đúng quy trình" (6). Có phải vì một triệu USD mà Mỹ Lan đã nhờ Chí Dũng "chuyển giúp mấy ông anh" này trên Bộ, nên bà trùm SCB đã có thêm được hơn 10 năm để "chọc trời khuấy nước" trên "vương quốc của lãnh chúa Lê Thanh Hải" ? Phải chăng đây là minh chứng rõ nhất cho "huấn thị" của Tổng bí thư Trọng, chống tham nhũng khó lắm, bởi vì, đó là "ta đánh ta" ? Ta đánh ta, nên chỉ đánh trận giả thôi, đánh trận thật cho dân biết mà chết chùm, cả nút à !

Trên sa-bàn, các cánh quân, các binh chủng "ra đòn" trông rất đẹp mắt, theo đúng các kịch bản huấn luyện. Hàng loạt các hệ thống kiểm soát và giám sát về chuyên môn, về công tác Đảng được "áp sát" các ngân hàng từ địa phương lên trung ương. Đấy là chưa nói tới hệ thống "đặc tình" các cấp được cài cắm ngay vào nội bộ các ông trùm, bà trùm. Tưởng con chim cũng khó lọt lưới hệ thống thanh tra, kiểm soát ấy của Đảng và chính quyền. Ấy vậy nhưng "khủng long cái" Trương Mỹ Lan vẫn thao túng SCB và chỉ huy "các trùm cuối" như chỗ không người. Hàng ngàn tỷ đồng được giao dịch ngoài luồng bằng "đấu đong xe chở" sau khi bà chủ SCB đã "trám miệng" người đứng đầu Cục thanh tra Ngân hàng Nhà nước trên 5,2 triệu USD và ông Phó chánh thanh tra chính phủ gần 40 vạn USD (7). Số tiền thị chiếm đoạt lên tới 304 ngàn tỷ VND, tương đương với 3,2% GDP của cả nước ! Những con số không thể nào tin nổi !

miennhiem1

Bà Trương Mỹ Lan. Hình : RFA edit

Công luận lên án "thanh bảo kiếm" của Ngân hàng Nhà nước Đỗ Thị Nhàn là đúng nhưng chưa đủ. Bên cạnh "máu tham hễ thấy hơi đồng" là mê của mọi loại quan chức nhà Sản thời "mạt pháp", mụ này nhận tiền còn do nỗi khiếp sợ và rất có thể, mụ là đầu mối để "phân phối quả thực" cho lãnh đạo cấp trên nữa. Nếu không nhận tiền từ Mỹ Lan, mụ có thể bị "văng" khỏi hệ thống vốn đã rất hoàn chỉnh của "rừng luật mafia", từ luật "giữ im lặng" (Omerta) đến nhiều loại "luật Tam hoàng" khác. Chính từ tình thế này, giới phân tích đã chỉ ra "tình trạng liệt kháng" của những phiên họp Ban chỉ đạo cũng như các quy định nói trên của Bộ Chính trị.

Đúng như bình luận của Facebooker Mai Hoa Kiếm : "Trong hệ thống chính trị Việt Nam, Đảng cộng sản nắm quyền "lãnh đạo toàn diện và tuyệt đối". Tất cả mọi thứ, từ cho phép thành lập ngân hàng, cơ cấu lại ngân hàng, xử lý công nợ… đều được chính phủ trình Bộ Chính trị, xin ý kiến. Thế nhưng, khi sự cố xảy ra, ảnh hưởng tới đời sống của người dân thì những kẻ "lãnh đạo toàn diện và tuyệt đối" lại trốn tránh trách nhiệm...". Các lực lượng công an luôn đe doạ, đàn áp thẳng tay người dân gởi tiền và các nhà đầu tư trái phiếu, khi họ đến đòi rút tiền tại SCB, Ban Tuyên giáo Trung ương cũng cấm báo chí quốc doanh đưa tin xấu về SCB, về Vạn Thịnh Phát, nhưng cuối cùng Tuyên giáo cũng không bưng bít nổi thông tin…" (8).

Cảm giác Bộ Chính trị đang cho "đánh trận giả" còn xuất phát từ một thực tế khác. Đây là cuộc hỗn chiến giữa "quân xanh" và "quân đỏ", bởi các cánh quân đụng độ nhau trong trận này, và nhiều trận trước đây nữa (từ thời Nước hoa Thanh Hương đến vụ các Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn...), hết thảy đều là "quân ta" cả. SCB từ đâu ra ? Ngân hàng này ra đời tháng 1/2012, trên cơ sở số vốn của ba ngân hàng : SCB, Ficombank và TinNghiaBank, với mạng lưới hoạt động khắp 28 tỉnh/thành cùng đội ngũ hơn 7.000 người và 239 điểm giao dịch trên cả nước. Nếu không có những Nguyễn Văn Bình, những Lê Minh Hưng (hiện là Chánh văn phòng của Tổng bí thư) hồi bấy giờ đang nắm Ngân hàng Nhà nước, thì làm thế nào mà hệ thống SCB vận hành được suôn sẻ trong thời gia dài như thế ? Cho nên, nếu Bộ Chính trị và Ban chỉ đạo muốn đánh trận thật, muốn thực sự chấm dứt nạn lũng đoạn trong các ngần hàng, kể cả nhà nước lẫn thương mại thì phải thẳng tay triệt hạ các luật ngầm nếu tồn tại trong 49 ngân hàng. Trong số này, có 31 ngân hàng thương mại cổ phần (tư nhân) và một số trong các ngân hàng này là sân sau của các tập đoàn bất động sản, hoạt động như những chiếc máy ATM cấp tiền cho chủ. SCB xem ra chỉ là một quân cờ domino đã đổ, nếu không áp dụng các biện pháp cấp bách, sẽ kéo theo các "đồng chí đồng đội" khác cùng xuống hố cả nút (9). 

Trần Hiếu Chân

Nguồn : RFA, 27/11/2023

Tham khảo :

1. https://nhandan.vn/tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-chu-tri-hop-thuong-truc-ban-chi-dao-trung-uong-ve-phong-chong-tham-nhung-tieu-cuc-post783893.html

2. https://tuoitre.vn/so-tien-nhan-hoi-lo-vu-van-thinh-phat-mot-scandal-rat-nghiem-trong-nguy-hiem-20231123082859502.htm.

3. https://tulieuvankien.dangcongsan.vn/he-thong-van-ban/van-ban-cua-dang/quy-dinh-so-132-qdtw-ngay-27102023-cua-bo-chinh-tri-ve-kiem-soat-quyen-luc-phong-chong-tham-nhung-tieu-cuc-trong-hoat-dong-dieu-9876

4 https://baotintuc.vn/chinh-tri/toan-van-quy-dinh-131-cua-bo-chinh-tri-ve-kiem-soat-quyen-luc-phong-chong-tham-nhung-tieu-cuc-20231031194306098.htm

5. https://tuoitre.vn/nhung-sai-pham-lon-nhat-tu-vu-an-van-thinh-phat-20231125141955318.htm

6. https://www.voatiengviet.com/a/duong-chi-dung-khai-ten-thu-truong-bo-cong-an/1824825.html

7 https://www.voatiengviet.com/a/dai-an-van-thinh-phat-truong-doan-thanh-tra-bi-mua-chuoc-hang-hang-trieu-usd/7362507.html

8. https://baotiengdan.com/2023/11/22/dang-va-nha-nuoc-phai-chiu-trach-nhiem-ve-qua-bom-van-thinh-phat/

9. https://www.nguoi-viet.com/binh-luan/van-thinh-phat-hoi-chuong-bao-tu/

Additional Info

  • Author Trần Hiếu Chân
Published in Diễn đàn

Vạn Thịnh Phát vỡ mủ, có còn không vai trò Nhà nước ?

JB Nguyễn Hữu Vinh, RFA, 25/11/2023

Những con số tịnh tiến

Gần 10 năm trước, tháng 1/2014 trong phiên tòa tại Hà Nội xét xử Dương Chí Dũng về những vi phạm tại tập đoàn Vinashin, dư luận đã choáng váng bởi lời khai trước tòa của Dương Chí Dũng về việc đã đưa hối lộ cho các quan chức của chế độ. Ở đó, Phạm Quý Ngọ nhận hối lộ một lúc 500.000 đô la và qua Phạm Quý Ngọ, khoản tiền 1 triệu đô la đưa đến hối lộ Trần Đại Quang là một hé lộ động trời.

vanthinhphat1

Sau này những vụ hối lộ đến con số 3 triệu đô la như Nguyễn Bắc Son nhận của Phạm Nhật Vũ, hoặc hàng triệu đô la khác như vụ "Chuyến bay giải cứu" mới đây, nguyên Phó Giám đốc Công an Hà Nội, Thiếu tướng Nguyễn Anh Tuấn cầm số tiền gần 3 triệu đô la để chạy án… thì những con số đó đã trở thành bình thường.

Một vụ chạy án đơn giản như tay buôn hóa đơn, thì Đỗ Hữu Ca, nguyên thiếu tướng, Giám đốc Công an Hải Phòng cũng đã ẵm gọn 35 tỷ đô la.

Nhưng cách đây 10 năm, con số 1 triệu đô la để hối lộ nhằm nhận được một Dự án là con số ghê gớm. Bởi cũng chỉ mới trước đó mấy năm, trong vụ án P.MU18 với những nhân vật nổi danh như Thứ trưởng Giao thông Nguyễn Việt Tiến và các quan chức cộng sản thời đó, thông tin được tiết lộ là số tiền để chạy vào một chân Ủy viên Trung ương Đảng cũng chỉ hết 1 triệu đô la. Rồi sau đó, đại biểu quốc hội Châu Thị Thu Nga khai trước tòa số tiền để chạy vào một chân Quốc hội đã là 1,5 triệu đô la.

Và con số cứ dần dần tịnh tiến lên, chắc hẳn không bởi lạm phát, mà theo thị trường quyền lực mua bán đổi chác ở Việt Nam càng ngày càng nóng bỏng, thậm chí nhiều khi tạo nên những cơn sốt trong xã hội.

Thế rồi, mới đây, chỉ một vụ án, nhằm để che giấu kết quả làm ăn thua lỗ, nợ nần ở ngân hàng SCB, mà Trương Mỹ Lan đã hối lộ riêng Đỗ Thị Nhàn, Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng II, trưởng đoàn thanh tra số tiền 5,2 triệu đô la.

Điều đặc biệt, là không chỉ một trưởng đoàn thanh tra nhận 5,2 triệu đô la để bẻ ngược nội dung đã thanh tra được, mà là cả đoàn thanh tra đã cùng nhau "đồng tâm, nhất trí" nhận hối lộ để bưng bít "những điều trông thấy".

Con số tiền hối lộ và nhận hối lộ cứ tăng lên về giá trị, số lượng các vụ án tham nhũng đi kèm những con số ngày càng dày đặc, quan chức, tướng tá ngày càng nhiều bị lôi ra tòa liên tiếp không phải vì cái gọi là "Cuộc chống tham nhũng", hay "đốt lò", "đánh chuột"… của TBT Nguyễn Phú Trọng được kết quả, hiệu quả hơn, mà cái chính là nạn tham nhũng đã không còn là sự lẻ tẻ, đã là "Quốc nạn" như Nguyễn Phú Trọng đã nói : "Không thể không làm được, vì nó đã rõ quá rồi, nó đã thành xu thế rồi, thành phong trào rồi".

Vạn Thịnh Phát, quái vật giữa ban ngày

Đã từ rất lâu, cái tên Vạn Thịnh Phát được nhắc đến với cái tên Trương Mỹ Lan đưa hối lộ cả triệu đô la cho Phạm Quý Ngọ và Trần Đại Quang để có được một dự án. Vụ việc sau đó bị cho chìm xuồng, nhưng cái tên Trương Mỹ Lan đã được thiên hạ chú ý từ đó.

Trương Mỹ Lan, từ một cô gái người Hoa buôn vải ở chợ Bến Thành, rồi chỉ nhờ có mối quan hệ quen biết, thân thiết với Trương Thị Hiền, vợ của Lê Thanh Hải, Bí thư Quận ủy Quận 5 - mối quan hệ giữa cộng sản đỏ và dòng tư bản đen, đã cấu kết chặt chẽ với nhau cùng phát triển cho đến hôm nay.

Trương Mỹ Lan là người sáng lập và nắm chức Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Vạn Thịnh Phát (VTP Holdings Group) - một trong những đơn vị kinh doanh nhà hàng, khách sạn và bất động sản lớn nhất Việt Nam.

Không ồn ào, không khoa trương nổ đến mức "banh trời" như một số "đại gia" khác về tình yêu đất nước, không lên mặt dạy dỗ thiên hạ về đạo đức xã hội, về kinh nghiệm "làm giàu không khó"… hay các vụ scandal ầm ĩ như Tân Hoàng Minh, FLC Trịnh Văn Quyết, Tân Hiệp Phát, hoặc làm loạn mạng xã hội như Nguyễn Phương Hằng… Trương Mỹ Lan âm thầm xây dựng đế chế của mình với hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát hết sức rộng rãi và là một hệ thống hùng hậu mà đến khi bị bạch hóa, thiên hạ mới giật mình như phát hiện ra quái vật khổng lồ tồn tại giữa thanh thiên bạch nhật mà không ai dám đụng đến, chẳng ai dám sờ đến… chỉ bởi có mối quan hệ với gia đình quan chức cộng sản, bắt đầu từ Bí thư Quận ủy rồi sau là Bí thư Thành ủy.

Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) được bà Lan sử dụng như một công ty tài chính để cấp vốn cho hệ sinh thái của Vạn Thịnh Phát. Tính đến 2022, SCB có vốn điều lệ hơn 15.000 tỷ đồng. Dù không trực tiếp nắm quyền điều hành nhưng bà Lan sở hữu 91,5% cổ phần và chỉ đạo các đàn em, các tay chân của mình thực hiện các ý đồ của mình đối với ngân hàng này.

Theo số liệu mới được công bố, 93% số tiền của SCB cho vay với 1.066.000 tỷ đồng chỉ dành cho Trương Mỹ Lan sử dụng cho các ý đồ thâu tóm các nguồn lực tài nguyên ở Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam.

Con số hơn 1,066 triệu tỷ đồng Trương Mỹ Lan rút từ ngân hàng này, có giá trị bằng khoảng 20% GDP 10 tháng đầu năm 2023, đã được sử dụng cho việc thâu tóm bằng nhiều cách, trong đó không thể thiếu những con đường đi trong bóng tối bằng nhiều thủ đoạn như hối lộ, băng nhóm, bè đảng quyền lợi… Vạn Thịnh Phát đã thâu tóm hàng loạt những bất động sản vàng ở các vị trí đắc địa, những khu đất vàng, đất kim cương.

Theo kết luận điều tra, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát xây dựng hệ sinh thái với hơn 1.000 doanh nghiệp, gồm các công ty con, công ty thành viên trong và ngoài nước, được chia thành nhiều tầng lớp, với hàng trăm cá nhân được thuê đứng tên đại diện pháp luật hoặc là người có quan hệ họ hàng, cán bộ, công nhân viên tập đoàn.

Trong số này có hàng loạt nhóm công ty "ma" tại Việt Nam, được thành lập để lấy pháp nhân góp vốn đầu tư vào các dự án, vay vốn ngân hàng, thực hiện việc đảo nợ hoặc ký hợp đồng hợp tác, thi công.

Ngoài ra, bà Trương Mỹ Lan còn xây dựng mạng lưới nhiều công ty vỏ bọc tại các vùng lãnh thổ, quốc gia "thiên đường thuế" để phục vụ hoạt động đầu tư, kinh doanh tại nước ngoài hoặc sử dụng danh nghĩa "nhà đầu tư nước ngoài" đầu tư vào Việt Nam có nhiệm vụ quản lý nguồn vốn, tài sản của gia đình Trương Mỹ Lan ở nước ngoài.

Và cơ quan điều tra đưa ra con số 304.000 tỷ đồng, cộng với số tiền lãi, Trương Mỹ Lan phải chịu trách nhiệm với số tiề 415.000 tỷ đồng.

Hệ thống các dự án, các tài sản của Vạn Thịnh Phát được người ta nhắc đến với những sự ngỡ ngàng, thậm chí là khiếp sợ về quy mô và giá trị của nó.

Các bất động sản của Vạn Thịnh Phát rất nhiều nơi như quận 7 Thành phố Hồ Chí Minh, khu Trung Sơn (huyện Bình Chánh), khu Thanh Đa (quận Bình Thạnh) cùng các địa phương như : Long An, Bình Thuận, Khánh Hòa, v.v…

Trong số đó, dự án nổi bật nhất là Saigon Peninsula, tổng diện tích 117ha, ôm trọn khu vực Mũi Đèn Đỏ. Cùng nhiều dự án khác trên phố đi bộ Nguyễn Huệ - khu vực được đánh giá là đắt đỏ bậc nhất cả nước như Union Square, Times Square, VTP Office Building, khách sạn Duxton đều thuộc sở hữu của Vạn Thịnh Phát.

Ngoài các dự án nằm trên "đất vàng" trên, Vạn Thịnh Phát còn sở hữu hàng loạt siêu dự án khác như : Cao ốc căn hộ dịch vụ cao cấp Sherwood Residence, Khách sạn Thương mại An Đông, Khu dân cư Bonville Land, Khu dân cư cao cấp Sterling Residence, Khu căn hộ cao cấp Lambert Residence, Thuận Kiều Plaza... Năm 2015 Trương Mỹ Lan gây sốt khi mua lại chung cư bị bỏ hoang nhiều năm với hy vọng hồi sinh bất động sản đắt đỏ mà chung cư sở hữu. Tòa nhà Thuận Kiều Plaza (quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh) được xây dựng năm 1994, với diện tích xây dựng khoảng 100.000 m2, công trình này có 3 tòa nhà cao 33 tầng với hàng trăm nhà ở, văn phòng đa chức năng…

Hàng ngàn tài sản, đất đai, nhà cửa, xe cộ, du thuyền… của Vạn Thịnh Phát với con số ngàn tỷ đã bị kê biên.

Ở đâu, vai trò của Nhà nước ?

Theo dư luận nhân dân, thì những con số nói trên được cơ quan điều tra đưa ra, chưa đủ để nói lên tầm của vụ án Vạn Thịnh Phát – một vụ án mà ngay từ khi khởi tố, rất nhiều cái chết bất ngờ đã xảy ra. Và người ta buộc phải nghi ngờ về sự hiện diện , chi phối của Luật im lặng – Omertà của Mafia.

vanthinhphat2

Người ta chỉ biết rằng, những hoạt động, những sai phạm của Vạn Thịnh Phát kéo dài, một cách có hệ thống, diễn ra từ năm 2012, tính đến nay đã hơn chục năm. Một con khủng long tác oai tác quái giữa ban ngày với dòng tiền hàng ngàn tỷ đồng được sử dụng bất minh nhưng vẫn tiếp tục tồn tại.

Người ta cũng cho biết, tập đoàn Vạn Thịnh Phát, một tập đoàn lũng đoạn không chỉ thị trường, mà cả hệ thống chính trị này chỉ bắt đầu từ một mối quan hệ giữa một thương nhân chợ Bến Thành với vợ của Lê Thanh Hải - một quan chức Cộng sản chức danh Bí thư Quận ủy. Thế rồi, cùng với đà thăng tiến của Lê Thanh Hải lên đến Bí thư Thành ủy, thì Vạn Thịnh Phát mới vươn chiêc vòi của mình đi khắp nơi để lũng đoạn cả hệ thống.

Bằng mọi cách, trong đó nguyên tắc "Cái gì không mua được bằng tiền, sẽ mua được bằng rất nhiều tiền" mà Năm Cam đã để lại, Vạn Thịnh Phát đã thành công trong việc quy hàng hầu hết mọi ban ngành, mọi chức vụ của hệ thống tham nhũng hiện tại. Việc các đoàn Thanh tra, và nhất là "mua sỉ" cả đoàn Thanh tra của Ngân Hàng nhà nước là một ví dụ điển hình cho phương cách thành công của Vạn Thịnh Phát.

Thế rồi bỗng nhiên Vạn Thịnh Phát bị vỡ toang khi Trương Mỹ Lan và đồ đệ bị bắt hàng loạt. Như trên đã nói, việc bắt bớ này, không hẳn là để "chống tham nhũng" mà vì "Không thể không làm được, vì nó đã rõ quá rồi, nó đã thành xu thế rồi, thành phong trào rồi" (Nguyễn Phú Trọng).

Điều người ta thấy rất rõ, là ở đây, cơ quan điều tra chỉ mới bắt một số trong những đoàn thanh tra của Ngân hàng Nhà nước, ở đó, cục trưởng Thanh Tra nhận 5,2 triệu đô la là điển hình. Nhưng hệ thống này đâu chỉ có chừng đó với một tập đoàn đã hoành hành giữa Sài Gòn hơn chục năm qua.

Bởi chỉ riêng phía Thanh tra, thì hệ thống này không chỉ có Thanh tra của Ngân Hàng Nhà nước. Mà còn hàng loạt các cơ quan khác như : Thanh tra Chính phủ ; Thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước ; Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia ; Ủy ban Kiểm tra Trung ương ; Thanh tra Ngân hàng Nhà nước Thành phố Hồ Chí Minh… Và đừng nói rằng hệ thống Thanh tra này không làm việc trong cả hơn chục năm qua.

Không chỉ có Thanh tra, hệ thống công an, an ninh kinh tế, an ninh nội bộ, an ninh chính trị, cảnh sát đủ thứ và đủ mọi loại kiểm sát, cơ quan bảo vệ luật pháp đầy rẫy, nhằng nhịt đến mức vài bà bán rau không kịp hối lộ, chung chi lập tức bị thu quang gánh.

Vậy mà cả hệ thống từ thấp đến cao này đã thúc thủ trước quái vật Vạn Thịnh Phát, và không chỉ một năm mà cả hơn chục năm trời.

Thế rồi, khi Ngân hàng SCB bị thối, và những ung nhọt trong đó, với hơn 42.000 khách hàng là nạn nhân đã không yên tâm, họ hốt hoảng với tài sản của mình, thì lẽ ra, hệ thống công an, báo chí, quan chức… phải bảo vệ người dân, bảo vệ quyền lợi, tài sản của họ. Thế nhưng, ngược lại, cả hệ thống chính trị đã vào cuộc để lại một lần nữa hùa với Vạn Thịnh Phát tiếp tục trấn áp, lừa đảo người dân.

Thậm chí, những ai đưa tin về sự thật là người dân đang đổ xô đến Ngân hàng SCB để rút tiền, lập tức bị phạt 7,5 triệu đồng cho một hình ảnh, một statute về sự thật ấy. Từ Nam ra Bắc, bao nhiêu người đã bị chính hệ thống công an, quan chức phạt tiền vì đã dám đưa sự thật.

Khốn nạn hơn, hầu như toàn bộ hệ thống báo chí đã được lệnh đồng loạt nhảy vào trò lừa đảo toàn dân. Trước tình hình người dân đổ xô đi rút tiền từ SCB, thì ngày 12/10/2022 hàng loạt các tờ báo đăng tin : "Ngân hàng Nhà nước Thành phố Hồ Chí Minh cho biết tình hình tại SCB đã ổn định hơn, có gần 6.000 tỷ đồng gửi vào SCB trong ngày 12/10, tăng mạnh so với mức 1.600 tỷ đồng trước đó". Rồi chừng như con số đó chưa đủ để trấn an, thực chất là lừa đảo người dân, ngày 13/10/2022 các báo lại đồng loạt đưa tin : "Cuối ngày 13/10, ông Nguyễn Đức Lệnh - Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh cho biết nhiều khách hàng, người dân sau khi nhận được thông tin tư vấn, giải thích từ đường dây nóng của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh đã yên tâm và gửi tiền lại Ngân hàng thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB). Đến cuối ngày hôm nay lượng tiền gửi trở lại ngân hàng SCB đạt gần 12.000 tỉ, tăng gấp đôi so với hôm qua là 6.000 tỉ đồng".

Thế rồi, chừng như con bệnh quá nặng không thể giấu diếm, chỉ hai ngày sau đó, ngày 15/10/2022, Ngân Hàng SCB đã bị đưa vào diện giám sát đặc biệt.

Và trò lừa đảo đã bị lộ.

Trò lừa đảo đã bị lộ, nhưng những kẻ lừa đảo mang danh cán bộ nhà nước, là báo chí, thì lại vẫn nhơn nhơn, còn người dân, lại khốn nạn bởi chính những điều là sự thật mà họ chứng kiến, họ lên tiếng.

Người ta không hề thấy vai trò của Nhà nước ở đâu trong vụ việc Vạn Thịnh Phát tác oai tác quái cả hơn chục năm qua, dù đã bị vạch mặt, chỉ tên cả chục năm trước đó. Để rồi nạn nhân lại chính là người dân.

Và người ta hiểu rằng, sâu xa của sự việc, là một hệ thống lừa đảo theo kiểu mafia.

Và sự lừa đảo đó, bắt nguồn chính từ cái danh hiệu tự xưng : "Nhà nước của dân, do dân, vì dân".

JB Nguyễn Hữu Vinh

Nguồn : RFA, 25/11/2023

************************

V án Trương M Lan và nghi vn ‘ô dù rt ln’

Nguyễn Hữu Vinh (Ba Sàm), Trn Quc Thun, VOA, 25/11/2023

Bà ch tp đoàn Vn Thnh Phát có th làm mưa làm gió gây thit hi ln như vy trong nhiu năm không th không có s bao che ca quan chc ln, các nhà quan sát t trong nước nhn đnh vi VOA sau khi bà Lan b khi t trong v án ngân hàng SCB.

vanthinhphat3

Bà Trương Hu Vân, cháu gái bà Trương Mỹ Lan, đã b công an bt gi đ điu tra

Hôm 17/11, Cơ quan Cnh sát điu tra, B Công an, đã truy t bà Trương M Lan, ch tch Vn Thnh Phát, thêm các ti Vi phm quy đnh v hot đng ngân hàng, ‘Đưa hi l và Tham ô tài sn sau khi bà đã b truy t hi năm ngoái v ti La đo trong vic phát hành trái phiếu.

Theo cáo trng thì các ti danh này ca bà Lan xy ra SCB, ngân hàng mà bà Lan nm quyn chi phi mà nh đó bà đã rút rut hơn 1.066.608 t đng, chiếm đot 304.000 t đng và gây thit hi 64.000 t đng. S tin này là tin SCB huy đng t người dân và doanh nghip khp c nước.

Cùng b truy t vi bà Lan là 85 b can khác, trong đó có các cu lãnh đo SCB và cán b Ngân hàng Nhà nước, v nhiu ti khác nhau, trong đó có Tham ô’, Nhn hi l, Vi phm quy đnh v hot đng ca ngân hàng’, ‘Thiếu trách nhim gây hu qu nghiêm trng và Lm dng tín nhim chiếm đot tài sn.

Mt trong nhng cán bộ nhà nước cp cao nht b truy t là bà Đ Th Nhàn, Cc trưởng Thanh tra, giám sát ngân hàng II thuc Ngân hàng Nhà nước. Bà Nhàn b đ ngh truy t ti Nhn hi li vì đã nhn đến 5,2 triu đô la t bà Lan đ b qua nhng sai phm ca SCB trong quá trình thanh tra ngân hàng này. Cp trên ca bà Nhàn là ông Hoàng Văn Hưng, phó Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước, cũng nm trong 86 người b truy t đt đu.

Có người chng lưng ?

T Hà Ni, ông Nguyn Hu Vinh, mt nhà quan sát đng thi là blogger được biết đến vi tên Ba Sàm nhn đnh vi VOA rng trong v này nhiu kh năng có cán b cp cao hơn chng lưng cho bà Lan làm by.

Theo phân tích ca ông Vinh thì bà Nhàn hay ông Hưng ch là tép riu vì qua my chc năm bà Lan có nhiu hot đng làm ăn ln thành ph H Chí Minh thì người ta tha thy là có ô dù bo kê thì bà mi t tung t tác như thế.

"Toàn b hot đng chiếm đot s tin khng khiếp thế này và được b qua như thế này thì dù cho nhng người thanh tra có li dng chc v quyn hn gì đi na thì cũng không th nào qua mt được cp trên ca h Ngân hàng Nhà nước", ông Vinh nói.

Ông đưa ra dn chng là bà Lan đã b ông Dương Chí Dũng, Cc trưởng Cc Hàng hi và là b cáo trong mt phiên tòa, khai ra cách nay gn 10 năm v mi quan h ca bà vi Th trưởng và B trưởng Công an khi đó là các ông Phm Quý Ng và Trn Đi Quang. iu đó cho thy thân thế bà y khng khiếp đến thế nào", ông nói.

Tuy nhiên, mi vic sau đó nhanh chóng chìm xung, vì nó đng đến mt lãnh đo cp cao mà không có chng cứ, ch da hoàn toàn vào li khai, ông Nguyn Hu Vinh gii thích.

"Ti sao tng đy năm tri, nhiu người tham gia như thế, vi phm như thế mà đến năm ngoái mi khi t, mi bt bà Lan ?" ông Vinh đt vn đ.

Bà Lan bt đu rút rut ngân hàng SCB k t khi ngân hàng này ra đi hi năm 2012 trên cơ s sáp nhp các ngân hàng đang chao đo cho đến ngày 7/10/2022, tc là ngày bà Lan b bt đ điu tra.

Do đó, các cán b thanh tra ca Ngân hàng Nhà nước ăn hi l ca bà Lan ch giúp bà Lan gii quyết mt phn thô,i đó là bao che nhng vi phm v n xu, nhng vi phm v vic cho vay vn’. Ngoài ra, nhng sai phm khác ca bà Lan cũng cn có người bao che, cũng theo li blogger này.

Ông Vinh cho rng hin gi người dân ‘đt nghi vn rt nhiu v v bà Lan cho nên nếu các nhà điu tra không đi đến tn cùng vn đ thì không th nào gii đáp hết thc mc ca người dân.

"Cũng ging như các v đi án trước cũng thế, v Vit Á và chuyến bay gii cu cũng thế. Nếu không đi đến cùng thì người ta c hi trùm cui là ai", ông Vinh cho biết.

Ông bày t hy vng v án s được m rng điu tra hơn na, chng hn như khi ra tòa các b cáo s khai ra thêm manh mi khiến tòa tr li h sơ yêu cu điu tra b sung. Còn nếu tòa chp nhn kết qu điu tra này mà không đi ti thì s là đáng ngi, cũng theo li ông Vinh.

"Phi làm trit đ, làm đến cùng tt c nhng thế lc nào đã bo kê cho bà Lan trong vòng 30 năm qua đ bà y có th làm mưa làm gió thành ph H Chí Minh", ông kêu gi.

Tuy nhiên, ông Vinh nói ông ‘đánh giá cao vic chính quyn ca Đảng cộng sản phanh phui mt v án ln và phc tp như v bà Trương M Lan ra ánh sáng.

"Phi nói cho công bng thì vic đưa ra khi t các đi tượng ch sau mt năm thì đy là mt thành qu đáng ghi nhn", ông nói.

Cùng quan đim vi ông Nguyn Hu Vinh, lut sư Trn Quc Thun, nguyên phó ch nhim Văn phòng Quc hi, nói vi VOA rng bà Trương M Lan chc chn có người chng lưng.

"Trong mt xã hi mà mt con kiến bò qua cũng có th biết được thì vic rút rut s tin c triu t đồng trong thi gian dài thì không th không biết được", lut sư Thun lp lun và cho rng người như bà Lan có th ăn trên xương tht ca dân s tin ln như vy phi có thế lc đ mnh chng lưng.

Theo li ông, s dĩ xy ra tình trng có doanh nhân bt lương như bà Lan là do Vit Nam t chc b máy không hiu qu, thiếu s kim soát.

"Phi có lc lượng nào đó có tiếng nói kim soát thì s ngăn cn được nhng v vic như thế sm hơn. Trong khi đây mt người mt ch", ông Thun nói vi ý nói Đảng cộng sản Vit Nam mt mình nm trong tay tt c quyn lc.

Ông đơn c như Lut Đt đai mà va ri đã được Quc hi sa nhưng không sa quy đnh ‘đt đai thuc s hu toàn dân, do Nhà nước qun lý’. Ông cho rng chính quy đnh này đã to k h cho nhng doanh nhân như bà Lan cu kết vi quan tham làm giàu.

"Nhà nước qun lý vy Nhà nước là ai ? Là my ông cm quyn ch ai. Là y ban nhân dân các cp, là các s ngành. Mt khi các ông quyết đnh quy hoch thì đt nông nghip t vài triu mt mét vuông bng tăng giá lên gp trăm, gp ngàn ln".

Nguồn : VOA, 25/11/2023

 ************************

Ba vấn đề liên quan đến vụ án Vạn Thịnh Phát

Nguyễn Ngọc Chu, 23/11/2023

1

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đề nghị truy tố bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Hội đồng quản trị Vạn Thịnh Phát, về 3 tội : Tham ô tài sản ; Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng ; Đưa hối lộ [1].

bavande1

Trong khối tài sản kê biên của bà Trương Mỹ Lan có 1237 bất động sản [2]. Bà Trương Mỹ Lan là chủ của nhiều dự án bất động sản tại các khu đất vàng của Thành phố Hồ Chí Minh [3] như Times Square, Khách sạn Duxton, Union Square…

Câu hỏi là : Việc chuyển giao các khu đất vàng cho Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã tuân thủ theo đúng pháp luật chưa ? Có bỏ sót tội phạm trong lĩnh vực này không ? Hay là sẽ xem xét vấn đề này trong các trường hợp khác ?

2

Theo kết luận của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an thì trong vụ án Việt Á [4] số tiền thu lợi bất chính là 1 200 tỷ đồng, số tiền hối lộ là 106 tỷ đồng. Liên quan đến sai phạm trong vụ án Việt Á [5] đã phải xử lý đến 3 Ủy viên Trung ương Đảng. Vụ án Vạn Thịnh Phát có mức độ sai phạm lớn hơn rất nhiều so với vụ án Việt Á [6], đạt kỷ lục về hối lộ và thất thoát, nhưng chưa thấy cán bộ cấp cao nào bị liên đới. Chỉ riêng Dự án di dời công năng cảng Sài Gòn, theo lời khai của ông Dương Chí Dũng, thì bà Trương Mỹ Lan đã qua ông Dương Chí Dũng để chuyển đến cố Thứ trưởng Phạm Quý Ngọ 1 triệu USD [7].

Mức độ sai phạm rất lớn của vụ án Vạn Thịnh Phát mà chỉ liên quan đến cấp vụ trưởng, cục trưởng [5] thì có bình thường không ?

3

Luật pháp ban ra thì rõ ràng, không thể tùy tiện theo quan điểm của người xét xử. Đã nhận tiền thì phải có nguyên do. Làm sao có thể xác định được nhận tiền mà "không có động cơ", "không cam kết làm gì có lợi cho bên đưa tiền"… Ông Chu Ngọc Anh mấy tháng mà không nhớ túi quà, khi chuyển nhà mới phát hiện ra, thì làm sao chứng minh được có cam kết ?

Cho nên,

"Người nhận ít, không có động cơ ; nhận tiền vào dịp lễ tết như bồi dưỡng, quà ; không cam kết làm gì để có lợi cho bên đưa tiền sẽ được cân nhắc kỹ lưỡng về nguyên nhân, hoàn cảnh. Các trường hợp này sẽ không xử lý về mặt hình sự nhưng xử lý nghiêm về kỷ luật Đảng và hành chính" [8].

Không phải "có lý có tình" mà đã vận dụng không đúng Luật pháp. Đã có tội thì chiếu theo Luật [9] mà xử, tại sao lại "không xử lý về mặt hình sự nhưng xử lý nghiêm về kỷ luật Đảng và hành chính" ?

Các thầy cô giáo giảng dạy về Luật sẽ giải thích ra sao cho sinh viên về "nhận tiền mà không có động cơ, không cam kết làm lợi cho người đưa tiền" ?, "không xử lý về mặt hình sự nhưng xử lý nghiêm về kỷ luật Đảng và hành chính" ? Đây có phải là điểm mới khác biệt của của Nhà nước Pháp quyền xã hội chủ nghĩa ?

Các vị Đại biểu quốc hội đang tham gia Kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV không biết có thời gian để lưu tâm đến các vấn đề nêu trên ?

Nhân dân nhiệt liệt ủng hộ chiến dịch chống tham nhũng quyết liệt của Nhà nước. Càng mong muốn không bỏ sót tội phạm.

Nguyễn Ngọc Chu

Nguồn : fb.chu.nguyenngoc, 23/11/2023

Tài liệu dẫn

[1] https://vnexpress.net/them-72-nguoi-lien-quan-dai-an-van...

[2] https://tuoitre.vn/ke-bien-hang-ngan-bat-dong-san-du...

[3] https://vietnamnet.vn/kinh-ngac-nhung-khu-dat-vang-cua...

[4]https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/vu-viet-a-vi-sao-co... .

[5] https://vnexpress.net/23-cuu-lanh-dao-bi-khoi-to-lien...

[6] https://tuoitre.vn/vu-van-thinh-phat-la-ky-luc-ve-hoi-lo...

[7] https://tuoitre.vn/nhung-loi-khai-chan-dong-cua-duong-chi...

[8] https://vnexpress.net/mientrach-nhiem-hinh-su-nguoi-khong...

[9] https://thuvienphapluat.vn/.../toi-nhan-hoi-lo-theo-quy...

Additional Info

  • Author JB Nguyễn Hữu Vinh, Nguyễn Hữu Vinh (Ba Sàm), Trần Quốc Thuận, Nguyễn Ngọc Chu
Published in Diễn đàn
samedi, 25 novembre 2023 22:43

Đại án Vạn Thịnh Phát…

Tham nhũng nghiêm trọng mang tính hệ thống và vấn đề cải cách tăng trưởng

Đây là đại án trọng điểm, được chia thành nhiều vụ án với tính chất nghiêm trọng khác nhau, mà Ban chỉ đạo phòng chống tham nhũng, tiêu cực trung ương đã yêu cầu xét xử trong năm 2023. Ngày 17/11/2023 Cơ quan Cảnh sát điều tra C03, Bộ Công an đã đề nghị truy tố 86 bị can với nhiều tội danh, trong đó bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (VTP), về ba tội : Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng và Tham ô tài sản. Bà ta bị cáo buộc chi phối hoạt động của Ngân hàng SCB để chiếm đoạt 304.096 tỷ đồng - khoảng 12,36 tỷ USD, gây thiệt hại hàng trăm nghìn tỷ cho ngân hàng và các "trái chủ."

daian1

Chủ tịch Vạn Thịnh Phát, bà Trương Mỹ Lan - RFA edited

Xoay quanh đại án này có nhiều chủ đề được quan tâm. Báo chí nhà nước đang khai thác và cho đăng loạt bài viết có thông tin khá "chi tiết", chẳng hạn, vai trò "quyền lực tuyệt đối"  của nữ tài phiệt họ Trương này và tham nhũng tập thể với "100% thành viên đoàn thanh tra"  của Ngân hàng Nhà nước nhận hối lộ v.v… Hơn thế, vấn đề thêm "nóng" khi báo chí mới cho biết, trong cuộc họp  ngày 22/11 của Thường trực Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng tiêu cực vụ án đã mở rộng, khởi tố thêm hai vụ án với 72 bị can, trong đó có 23 bị can là lãnh đạo cấp cục, vụ... có liên quan đại án VTP, bao gồm : 6 cán bộ Thanh tra Chính phủ ; 12 cán bộ Ngân hàng Nhà nước ; một vụ trưởng Văn phòng Chính phủ ; một cán bộ Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia ; một cán bộ Ủy ban Kiểm tra Trung ương ; một chánh thanh tra tỉnh Lâm Đồng ; một phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước Thành phố Hồ Chí Minh… Tất cả đều phơi bày thực trạng tham nhũng nghiêm trọng và mang tính hệ thống ở Việt Nam hiện nay.

Tuy nhiên, đặt trong bối cảnh kinh tế ảm đạm khi tăng trưởng suy giảm và cải cách khó khăn khi vấn nạn tham nhũng thêm trầm trọng, sự sụp đổ của Tập đoàn VTP cần được coi vừa là nguyên nhân vừa là hậu quả của tình hình, trong đó nghịch lý tăng trưởng nhanh và tham nhũng tràn lan kéo dài trong suốt quá trình cải cách mà không có giải pháp chính sách đúng đắn và đủ mạnh để phòng ngừa. Căn nguyên của tình trạng này mâu thuẫn giữa thể chế chính trị với chế độ độc Đảng cộng sản lãnh đạo và thể chế kinh tế thị trường. Thay vì cải cách thể chế theo hướng dân chủ để kiểm soát tha hóa quyền lực do độc quyền thì Đảng lại coi đây là vấn đề "nội bộ" khi đưa ra những chính sách không phù hợp trong bối cảnh kinh tế thị trường, phí tổn cao để thực hiện, phân biệt đối xử và mang nặng tính cưỡng bức, áp đặt nhưng vẫn không đạt kết quả như mong muốn. Sau nữa, xét thấy cam kết của Đảng vẫn tiếp tục thúc đẩy tăng trưởng và chống tham nhũng, bài viết nhấn mạnh vai trò quyết định của thể chế đối với tăng trưởng đặt ra sự cần thiết phải thay đổi mô hình tăng trưởng theo hướng thị trường. Bởi vậy, bốn vấn đề chủ yếu dưới đây được lựa chọn để trình bày.

Một là, trước hết cần nhận thức rõ về sự liên quan giữa tăng trưởng nhanh và tham nhũng tràn lan là nghịch lý kéo dài và ngày càng căng thẳng, đạt đến đỉnh điểm khi tăng trưởng suy giảm và tham nhũng là nguy cơ tồn vong chế độ Đảng cộng sản độc quyền lãnh đạo.

Không nên đơn giản hóa đại án VTP là đặc thù, riêng lẻ, mà theo tính chất, đặc điểm và quy mô vụ việc cần phải nhận diện nó như một điển hình của hình thức tham nhũng này. Từ sau Đổi mới năm 1986 kinh tế Việt Nam có tỷ lệ tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội GDP khá cao, duy trì trung bình khoảng 7% trong thời kỳ khá dài. Trong chính sách của Đảng cộng sản, cùng với cải cách pháp lý tự do hơn cho hoạt động kinh doanh, các doanh nghiệp, chủ doanh nghiệp được tôn vinh. Nhà nước tặng các danh hiệu là cách thể hiện truyền thống. Bà Trương Mỹ Lan và chồng, ông Chu Lập Cơ, lãnh đạo VTP, từng được tặng Huân chương lao động hạng ba năm 2011. Thiết nghĩ, Đảng đã đánh giá sự đóng góp của VTP cho tăng trưởng ở thành phố Hồ Chí Minh và cả nước nói chung.

Mặc dù có nhiều lời xì xào cách thức làm ăn "mờ ám" của VTP nhưng đồn đoán về "thế lực chống lưng khủng" là "thực hư", những mối quan hệ thân hữu giữa doanh nghiệp và quan chức là không tránh khỏi. Khi vai trò quản lý nhà nước của chính quyền cũng như của ngân hàng nhà nước thành phố cũng như trung ương bị buông lỏng, yếu kém cũng là lúc bà Lan thâu tóm "quyền lực tuyệt đối" không chỉ trong Tập đoàn VTP mà cả trong các quan hệ tài chính ngân hàng, các dự án bất động sản. Việc điều tra, truy tố gặp cản trở, kéo dài không chỉ vì tính chất vụ việc mà còn vì mối quan hệ thân hữu chằng chịt, và chỉ được thực hiện khi sự phá hủy trở nên nguy hiểm và mọi việc vỡ lở. Hàng nghìn doanh nghiệp ma, các cá nhân là pháp nhân "giả" bị bắt làm "con tin", ký giấy tờ khống, lũng loạn nghiệp vụ ngân hàng để cho bà Lan chiếm đoạt tiền trong thời gian dài. Hơn 40 nghìn nhà đầu tư cá nhân bị lừa mua trái phiếu ! Rõ ràng, nếu không có sự tiếp tay của Ngân hàng SCB, lợi dụng chức vụ, quyền hạn của đoàn thanh tra, qua hai đợt năm 2017 và 2018, đã che giấu những sai phạm hoạt động nghiệp vụ là nguyên nhân quan trọng của tình hình. Ngoài ra, tình hình nghiêm trọng kéo dài như thế, các cảnh báo "nóng" được đưa ra bởi giới chuyên môn, mà các nhà quản lý cấp cao hơn như lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính cơ quan quản lý trực tiếp và chính phủ lại không biết gì ? Họ phải có trách nhiệm liên đới !

daian2

Tam trụ (Chính-Trọng- Huệ) gặp nguyên lãnh đạo đảng hôm 6/2/2023. Ảnh Quốc HỘi.

Hai là, chính sách chống tham nhũng được cho là vấn đề "nội bộ" của Đảng, đây là nhiệm vụ nặng nề nhưng hiệu quả thấp, chi phí cao trong bối cảnh chuyển đổi kinh tế thị trường. Những kết quả tăng trưởng tương đối cao được coi là thành tích khiến giới tinh hoa có "tự mãn" có đủ năng lực lãnh đạo chuyển đổi thị trường để tăng trưởng và chống tham nhũng, trục lợi, tiêu cực.. cho đến khi bất ổn thể chế xảy ra. Đặc biệt là những diễn biến căng thẳng ở "cung đình" giữa phe đảng và chính phủ từ nhiệm kỳ Đại hội 11 Đảng cộng sản (2011-2016) đến nay. Không chia sẻ quyền lực độc tôn với bất kỳ đối tượng nào, kể cả các xã hội dân sự và người dân, Đảng ban hành Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa 11/2011 về chống tham nhũng "trong nội bộ". Tuy nhiên, mặc dù chính sách này của Đảng đã hai lần "nâng cấp", sau các Đại hội 12 năm 2016 và Đại hội 13 năm 2021 và, dường như, Đảng đang thắng thế khi ngày 22/11 trong phiên họp Thường trực Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng tiêu cực, khi kêu gọi "hợp đồng tác chiến" giữa các cơ quan của hệ thống chính tri để chống tham nhũng trong bối cảnh tình hình tham nhũng vẫn phức tạp và nghiêm trọng trong khi tăng trưởng kinh tế trồi sụt, việc làm và đời sống người lao động khó khăn, các hiện tượng tiêu cực xã hội tràn lan. Nhưng liệu Đảng có thể sử dụng "ưu thế" của chế độ về sự khôn ngoan của Thiên tử hay minh triết của Thiên đàng để quy "trách nhiệm chính trị" cho các lãnh đạo cao cấp có liên đới, như Đảng đã từng làm đối với cựu Chủ tịch nước và cựu hai Phó thủ tướng vào tháng 1/2023 hay không ?

Nguyên nhân sâu xa tình hình kinh tế - xã hội ảm đạm là sự níu kéo của ý thức hệ về chủ nghĩa xã hội. Trong khi ưu tiên tăng trưởng GDP dựa vào thị trường, thì lại ảo tưởng về chủ nghĩa xã hội là "thiên đường" tất yếu sẽ đến, "giáo điều" về chủ nghĩa tư bản bất công, nền kinh tế kế hoạch hóa không hiệu quả trong cạnh tranh với chủ nghĩa tư bản. Đơn cử cá nhân cố tổng bí thư Liên – Xô, M. Gorbachev đã bị đổ lỗi về sự sụp đổ của hệ thống các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và quan niệm "giản đơn" về thị trường coi nó là công cụ "biệt lập" với chủ nghĩa tư bản, và tuyên truyền gây nhầm lẫn chính sách xã hội với chủ nghĩa xã hội… tất cả đã và đang cản trở cải cách và hủy hoại nhiều cải cách đúng đắn. Giới lãnh đạo đã "nhanh quên" khi không coi trọng sự dũng cảm của những người nông dân, cố bí thư tỉnh Vĩnh Phúc, ông Kim Ngọc (1917 - 1979) đã "vượt rào" chủ trương hợp tác hóa của Đảng cộng sản. Sự "đột phá" này đã mở đường cho đường lối Đổi mới năm 1986 và khởi đầu cho động lực tăng trưởng. Đây chính là hạt giống cho sức mạnh của chủ nghĩa tư bản, được chứng tỏ trong quá trình chuyển đổi kinh tế sang thị trường những năm tiếp theo. Trước tình hình bất ổn hiện nay Đảng có xu hướng quay lại mô hình toàn trị kiểu cũ, tập trung quyền lực tối đa và can thiệp nhiều hơn vào công việc hành chính và quan hệ thị trường. Xu hướng này đang gây lo ngại cho tiếp tục cải cách dân chủ và tăng trưởng kinh tế !

Phạm Quý Thọ

Nguồn : RFA, 25/11/2023

Additional Info

  • Author Phạm Quý Thọ
Published in Diễn đàn

"Tôi thy nhiu bn t ra ngc nhiên khi 100% thành viên đoàn thanh tra nhn tin hi l đ cho SCB và bà Trương M Lan tiếp tc vi phm, gây thit hi hàng chc t USD. Sao li có th ngc nhiên nh ?"

vanthinhphat1

Tng hành dinh Vn Thnh Phát ti thành ph H Chí Minh.

Tun này, bà Trương M Lan và Công ty c phn Tp đoàn Vn Thnh Phát tiếp tc khuy đng dư lun sau khi h thng truyn thông ti Vit Nam xúm vào khai thác Kết lun điu tra v án có liên quan ti bà và s nghip ca bà.

T khái quát ca VnExpress "100% thành viên đoàn thanh tra nhn tin đ dung túng cho SCB" (1), ông Xuân Sơn Võ k mt s chuyn mà theo ông có liên quan đến "Chăm phn chăm". Chng hn, do tình c mà khi tuyn tài xế, ông chn đúng người tng là cán b trong ban qun lý mt d án. Nhân vt này b vic trong ban qun lý d án, chn con đường làm tài xế vì không dám ký nhng tài liu nghim thu có tính cht o thut v cht lượng. Hoc khi thông báo tuyn người làm vườn, ông nhn được không ít h sơ d tuyn mà đương s tng là viên chc, vì không "ăn cánh" nên b ht ra khi h thng... Ông Sơn tâm tình :Tôi thy nhiu bn t ra ngc nhiên khi 100% thành viên đoàn thanh tra nhn tin hi l đ cho SCB và bà Trương M Lan tiếp tc vi phm, gây thit hi hàng chc t USD. Sao li có th ngc nhiên nh ? Chính tôi ngc nhiên vì cái s ngc nhiên ca các bn. Hay là các bn chưa bao gi tiếp xúc vi nhng th loi như vy ? Vy thì các bn quá là may mn.

Xuân Sơn Võ nhn mnh :100% cái gì thì tôi không dám chc nhưng 100% cùng nhau tìm cách moi móc, tróc nã thì tôi tin chc chn là thường xuyên có như vy. Chng có gì ngc nhiên khi 100% thành viên đoàn thanh tra nhn hi l c. Ngay c khi k b thanh tra có b truy t, b bt thì tôi cũng không tin rng các thành viên thanh tra không nhn hi l ca chính k b truy t, b bt. Tôi s ch ngc nhiên khi h không nhn hi l thôi.Nhng người không bước vô, hoc b loi ra khi s 100% y, bây gi đang đu quân trong đi ngũ shipper, lái taxi, làm vườn, hoc các công vic ph thông. Mt s ít nhng người rút ra khi s 100% y thành đt, mt s phi ra nước ngoài sinh sng, s khác thì b các cu đng liêu bòn rút, dn dà tr thành doanh nghip thân hu. Vài người dn thân ci thin con s 100% thì đang trong tù, hoc b đày bit x. b máy 100% này, làm gì có chuyn đng ngoài, nht là khi được hưởng li. Ch cn không đng thun, bn s b cô lp và b đá đít. Mun tn ti trong b máy, thì phi 100% trong mi vic (2).

Mt s người như ông Nguyn Ngc Chu thì da vào các bài tóm tt kết lun điu tra ca h thng truyn thông chính thc nêu ra hàng lot thc mc :Bà Trương M Lanlà ch nhiu d án bt đng sn ti các khu đt vàng ca Thành phố Hồ Chí Minh(Times Squares, UnionSquare, Khách sn Duxton... Vic chuyn giao các khu đt vàngnày có tuân th đúng pháp lut không ? Có b sót ti phm trong lĩnh vc này hay s xem xét vn đ này vàolúc khác ?Trong v án Vit Á, s tin là li bt chính khong 1.200 t, s tin hi l là 106 tnhưng đã phi x lý đến ba U viên Trung ương Đng. V án Vn Thnh Phát có mc đ sai phm ln hơn rt nhiu, lpk lc v tht thoát và hi l và tht thoát nhưng chưa thy cán b caocp nào liên đitrong khi ch riêng D án chuyn đi công năng cng Sài Gònthì ông Dương Chí Dũngtng khai, bà Lan đã nh ông Dũng chuyn cho c Th trưởng Phm Quý Ng mt triu USD.Mc đ sai phm ca v án Vn Thnh Phát mà ch liên quan đến cp v trưởng, cc trưởng thì có bình thường không ?

Ông Chu còn bày t mt s băn khoăn như :Đã nhn tin thì phi có nguyên do. Làm sao có th xác đnh "nhn tin mà không có đng cơ", "không cam kết làm gì có li cho bên đưa tin". Cho nên- "Người nhn ít, không có đng cơ ; nhn tin vào dp l tết như bi dưỡng, quà, không cam kết làm gì đ có li cho bên đưa tin s được cân nhc k lưỡng v nguyên nhân, hoàn cnh. Các trường hp này s không x lý v mt hình s nhưng x lý nghiêm v k lut đng và hành chính- không phi "có lý có tình" mà đã vn dng không đúng lut pháp. Đã có ti thì chiếu theo lut mà x, ti sao li "không x lý v mt hình s nhưng x lý nghiêm v k lut đng và hành chính" ?Các thy cô giáo ging dy v lut s gii thích ra sao cho sinh viên v "nhn tin mà không có đng cơ, không cam kết làm li cho người đưa tin", "không x lý v mt hình s nhưng x lý nghiêm v k lut Đng và hành chính" ? Đây có phi là đim mi, khác bit ca ca Nhà nước Pháp quyn xã hội chủ nghĩa(3) ?

Cũng da vào tóm tt kết lun điu tra ca các cơ quan truyn thông chính thc, Bá Kiếm Mai phong bà Trương M Lan là... "Thánh Gióng - Cái" vì s nghip ln như thi và rõ ràng nh được thi :Năm 2006 bà Lan được Phòng Thươngmi và Công nghip Vit Nam trao tng "Cúp Thánh Gióng" và danh hiu "Doanh nhân Vit Nam tiêu biu". Cũng năm này, bà Lan tiếp tc được Phòng Thươngmi và Công nghiệp VitNam trao tng "Cúp Bông Hng Vàng" vinh danh n doanh nhân Vit Nam xut sc năm 2006.Năm2007, bà Lan được y ban Mặt trận Tổ quốc Thành phố Hồ Chí Minh tng bng khen nh "tích cc tuyên truyn vn đng và ng h vì người nghèo 2006.Năm 2011, baLan bi thu huyhiu, bng khen, huân chươngví d như "Huy hiu Thành phố Hồ Chí Minh" vì có "thành tích xut sc trong s nghip xây dng và bo v thành ph", Huân chương Lao đng hng Bavì "thành tích xut sc trong hot đng sn xut kinh doanh và công tác xã hi t thin t năm 2006 đến năm 2010, góp phn vào s nghip xây dng chủ nghĩa xã hộivà bo v T Quc...

Bá Kiếm Mai d đoán :Trương M Lan tha h k công lao hãn mã vi hi đng xét x(4) !

***

Thêm v án liên quan đến bà Trương M Lan và Vn Thnh Phát là lý do Nguyn Huy Cường bàn v "Nhng sư đoàn ng". Ông Cường cho rng :Cho dù nhng b phn đm nhn vai trò giám sát có mt khp nơi ngay c trường tiu hc cũng có mt "Tiêu ban Thanh tra", lĩnh vc ngân hàng thì các b phn đm nhn vai trò giám sát còn nhiu hơn na, chưa k t chc đng t thp đến cao cũng có h thng giám sát riêng, ri các b phn chuyên môn ca công an. Nhìn chung giám sát là tng tng, lp lp, có th ví von như nhng sư đoàn và lc lượng tham gia chng tham nhũng rt hùng hu, bài bn, tn kém nhưng nhìn vào v Trương M Lan thì không có nơi nào lc lượng nàonhìn ra và trit phá hiu quvà hu qu thế nào thì ta đã biết – đó là "nhng sư đoàn ng". Cho nên, trongtrường hp này, có th viết hoa c dòng này :CƠ CH GIÁM SÁT, KIM SOÁT, NGĂN CHN, GÌN GI S BN VNG CA PHÁP CH, RĂN ĐE, TRNG TR THAM NHŨNG ĐÃ VÔ DNG (5).

Sau khi đim li mt s s kiến liên quan đến bà Trương M Lan và Vn Thnh Phát trong hơn mt thp niên đ chng minh s nghip ca bà Lan dính líu đến rt nhiu viên chc cao cp và rt nhiu cái chết bt thường t ông Phm Quý Ng (Thượng tướng, Th trưởng Công an tháng 2/2014), đến ông Nguyn Tiến Thành (Ch tch Hội đồng quản trị Công ty c phn Chng khoán Tân Vit, kiêm thành viên HĐQT đc lp đt t tháng 10/2022), bà Nguyn Phương Hng (thành viên Hội đồng quản trị SCB - đt t trong tri giam tháng 10/2022), ông Nguyn Ngc Dương (Giám đc Sài Gòn Peninsula t t tháng 10/2022), ông Ha Ngc Thun (cu Phó Ch tch Thành phố Hồ Chí MinhM t t tháng 11/2022)... Mai Hoa Kiếm nhn đnh :V án Vn Thnh Phát ri cũng s tương t các đi án khác. Nhà nước s tch thu tài snca gia đình Trương M Lan sung vào công qunhưng dânchúng - các nn nhân ca v án này smt tt c tàisn mà h kiếm được t m hôi, nước mt đ gi vào SCB, đu tư vào trái phiếu ca h sinh thái Vn Thnh Phát.

Mai Hoa Kiếm nhn đnh :Gii chc chóp bu câu kết, ăn chia vi gii tài phit mà đng sau có c mafia nước ngoài đ rút rut ngân kh, ăn trên xương máu, ni thng kh, sbn cùng ca người dântrong khi nhng k "lãnh đo toàn din và tuyt đi" ch biết nhn công ch không bao gi biết nhn trách nhim khi đ xy ra hàng chc v đi án dưới thi ca h. Cui cùng dân tiếp tc cúng np tinca h cho đng, qua trung gian là đám "ci" to, "ci" nh(6).

Trân Văn

Nguồn : VOA, 24/11/2023

Chú thích

(1) https://vnexpress.net/100-thanh-vien-doan-thanh-tra-nhan-tien-de-dung-tung-cho-scb-4679130.html

(2) https://www.facebook.com/xuanson.vo.5/posts/pfbid0UYTWBc1JS7hwaXAEFnx8G2pw3Q15XanAkL4NQKSKgDn7GY6dWqaDpEsszLNvf9zEl

(3) https://www.facebook.com/chu.nguyenngoc/posts/pfbid02y1pg6vTGsxpTvNJe5YZ3U2FJkt5FLsWDTrf3vtHuKniUiTyGC7qp7qwpNs8ZRbp7l

(4) https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid0eGrbxE7g5zFbnLydXKjJ5duAnSquVdQo9z6ZivQR49uLwZnA62dNqy4fYL8QyPgKl&id=100089087646024

(5) https://www.facebook.com/nhabaotulap/posts/pfbid0Npnac6skyUiKrPZD1pFTv9aap5ENQ35XAYdBuHwAansGyyVdbFv9BymVcRvL7dejl

(6) https://www.facebook.com/tiengdanbao/posts/pfbid02Jq9iD2BcUMobpJesrXifXdBkE83iGZQgAMt5UmdUAYh87ySAPRjpzg7bGs9FE4DCl

Additional Info

  • Author Trân Văn
Published in Diễn đàn

Vụ án Vạn Thịnh Phát : 7 thanh tra viên nhận tiền từ SCB nhưng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Tuyến Phan, VietnamNet, 24/11/2023

Trong vụ án liên quan đến Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, có 7 thành viên thuộc đoàn thanh tra cùng nhận tiền từ Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) nhưng lại không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

miennhiem1

Bị can Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bị cáo buộc cùng đồng phạm chiếm đoạt hơn 498.000 tỉ đồng của SCB - TN

Theo kết luận của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an xác định, từ tháng 1/2012 - tháng 10/2022, thông qua nhiều chiêu trò gian dối, các công ty thuộc "hệ sinh thái" Vạn Thịnh Phát do bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, điều hành đã được SCB giải ngân hàng ngàn khoản vay, với tổng số tiền hơn 1 triệu tỉ đồng.

Đến nay, tổng dư nợ thuộc nhóm không có khả năng thu hồi lên tới hơn 667.000 tỉ đồng. Sau khi trừ đi các tài sản đủ điều kiện trích lập dự phòng rủi ro và tiến hành xử lý tài sản bảo đảm, bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm bị cáo buộc chiếm đoạt hơn 498.000 tỉ đồng của SCB.

Đáng chú ý, để sai phạm của bà Lan có thể diễn ra trong thời gian dài, với tính chất và mức độ nghiêm trọng như vậy, không thể không nhắc tới sự tiếp tay của các cán bộ thanh tra.

Theo kết luận, tháng 8.2017, đoàn thanh tra liên ngành tại SCB được thành lập với 18 thành viên, gồm 9 người thuộc Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng, 2 người thuộc Kiểm toán Nhà nước, 4 người thuộc Thanh tra Chính phủ, 3 người thuộc Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia.

Thực tế cho thấy, SCB sai phạm ở tất cả nội dung thanh tra. Tuy nhiên, từ chỉ đạo của Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan, SCB đã chi tiền "đi đêm" cho toàn bộ thành viên đoàn thanh tra, nhằm bưng bít sai phạm. Hậu quả, vụ án không được phát hiện, ngăn chặn kịp thời.

Kết quả điều tra xác định, cả 18 thành viên đoàn thanh tra đều nhận tiền từ SCB. Trong đó, người nhận nhiều nhất là trưởng đoàn Đỗ Thị Nhàn (Vụ trưởng Vụ I, Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng) với 5,2 triệu USD, tương đương 118 tỉ đồng.

Dù vậy, chỉ có bà Nhàn bị đề nghị truy tố tội nhận hối lộ, 10 người bị đề nghị truy tố tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ, 7 người còn lại được đề nghị miễn trách nhiệm hình sự.

Vì sao lại có diễn biến này ?

Từng kiên quyết kiến nghị xử lý nhưng không thành

Theo kết luận điều tra, 7 thành viên đoàn thanh tra nhận tiền từ SCB nhưng được đề nghị miễn trách nhiệm hình sự gồm 3 người thuộc Kiểm toán Nhà nước, 3 người thuộc Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng và 1 người thuộc Thanh tra Chính phủ.

Những người này được xác định là cấp dưới, chỉ tham gia một phần việc do tổ trưởng giao. Trong báo cáo gửi tổ trưởng và trưởng đoàn thanh tra, họ đều phản ánh trung thực về sai phạm của SCB.

Điển hình, trong quá trình kiểm tra 71 khách hàng (cùng địa chỉ ở số 4 Nguyễn Thị Minh Khai, Thành phố Hồ Chí Minh) tại SCB, ông Lại Văn Bách (thuộc Kiểm toán Nhà nước), bà Bùi Vũ Hồng Trang và bà Phạm Thị Thùy Linh (cùng thuộc Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia) xác định các khoản vay đối với nhóm khách hàng nêu trên có rất nhiều sai phạm và kiên quyết kiến nghị chuyển cơ quan chức năng xem xét, xử lý.

Ba thanh tra viên còn đề nghị cấp trên, trong đó có bà Đỗ Thị Nhàn, làm rõ nguồn tiền SCB cho khách hàng vay, đồng thời yêu cầu xác minh tại Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam (CIC) về tình trạng dư nợ của các khách hàng mới.

Tuy nhiên, đến khi hết thời hạn thanh tra, trưởng đoàn thanh tra vẫn không có văn bản xác minh. Họ phải ký báo cáo sửa đổi phần kiến nghị theo hướng chuyển cho Ngân hàng Nhà nước tiếp tục kiểm tra việc cấp tín dụng của SCB, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật, đề nghị chuyển cơ quan chức năng xem xét, xử lý.

Tương tự, một số thành viên đoàn thanh tra thuộc diện nhận tiền nhưng không bị đề nghị xử lý hình sự cũng đã báo cáo đầy đủ sai phạm của SCB, kiến nghị xử phạt hành chính và yêu cầu ngân hàng này khắc phục, chỉnh sửa. Họ không biết trong nhóm 71 khách hàng có nhiều người phát sinh dư nợ mới rất lớn, không tham gia việc dự thảo kế hoạch thanh tra, chỉ ký theo chỉ đạo của trưởng đoàn Đỗ Thị Nhàn…

miennhiem2

Trong vòng 10 năm, SCB đã giải ngân cho các công ty thuộc "hệ sinh thái" Vạn Thịnh Phát lên tới hơn 1 triệu tỉ đồng, trong đó tổng dư nợ không có khả năng thu hồi là hơn 667.000 tỉ đồng - T.N

Chủ động nộp lại tiền trước khi vụ án bị khởi tố

Vẫn theo kết luận của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an, quá trình điều tra, cả 7 thành viên đoàn thanh tra nêu trên đều hợp tác tích cực, chủ động nộp lại toàn bộ tiền đã nhận từ SCB trước khi vụ án bị khởi tố.

Trong đó, có người khai đã nhận tiền từ SCB 4 lần, nhưng trả lại 2 lần, thực tế chỉ nhận 100 triệu đồng ; có người thì khai đã nhận được SCB chi tiền 5 lần, tổng cộng 9.000 USD và 100 triệu đồng.

Với những căn cứ đã nêu, cơ quan điều tra quyết định không xử lý hình sự mà đề nghị xử lý nghiêm về Đảng và chính quyền đối với nhóm 7 thanh tra viên.

Ở một diễn biến khác, hôm 22/11, tại buổi họp báo thông báo kết quả phiên họp của Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (Ban Chỉ đạo), ông Nguyễn Văn Yên, Phó trưởng ban Nội chính Trung ương, cho biết quá trình điều tra vụ án Vạn Thịnh Phát đã được Ban Chỉ đạo chỉ đạo sát sao, chặt chẽ.

Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao đã phối hợp, chỉ đạo các cơ quan tố tụng Trung ương nghiên cứu, phân tích, đánh giá đúng tính chất, mức độ và bản chất sai phạm.

Theo đó, những trường hợp sai phạm nhận tiền lớn, gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng đã bị khởi tố và đề nghị truy tố. Một số đối tượng khác thì cân nhắc tính chất, mức độ, đặc biệt là nguyên nhân, bối cảnh nhận tiền để xem xét xử lý.

"Các trường hợp đoàn kiểm tra, thanh tra có vi phạm được cân lên đặt xuống, phân tích, đánh giá kỹ lưỡng. Có một số đối tượng rơi vào tình cảnh không có thỏa thuận, không có cam kết, đòi hỏi. Tiền nhận số lượng ít vào dịp lễ, tết", ông Yên nói và cho hay, với các trường hợp này không xử lý về hình sự, sẽ xử lý nghiêm bằng kỷ luật Đảng và kỷ luật hành chính.

Đưa hối lộ trăm tỉ nhưng vẫn thoát tội

Theo yêu cầu của Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan, ông Võ Tấn Hoàng Văn, cựu Tổng giám đốc SCB, đã đưa hối lộ cho trưởng đoàn thanh tra Đỗ Thị Nhàn tổng số tiền 5,2 triệu USD.

Tuy nhiên, cơ quan điều tra nhận định ông Văn chỉ thực hiện chỉ đạo của bà Trương Mỹ Lan, đã chủ động khai báo về việc đưa tiền cho bà Nhàn và các cá nhân khác trong quá trình thanh tra. Đồng thời, cựu Tổng giám đốc SCB còn chủ động tố giác hành vi của bà Nhàn và hợp tác tích cực với cơ quan điều tra.

Do vậy, bị can này không bị xem xét trách nhiệm hình sự về hành vi đưa hối lộ, chỉ bị đề nghị truy tố 2 tội tham ô tài sản và vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng.

Tuyến Phan

**************************

Nhận hối lộ trong vụ Vạn Thịnh Phát nhưng không vụ lợi sẽ được miễn trách nhiệm hình sự

RFA, 23/11/2023

Những quan chức nhận tiền hối lộ trong vụ Vạn Thịnh Phát nhưng không có động cơ vụ lợi sẽ chỉ xem xét kỷ luật về mặt Đảng và hành chính. 

miennhiem3

Người dân tập trung đông trước Ngân hàng SCB chi nhánh Hà Nội vào sáng 8/10/2022 để rút tiền - FB Saigon Review

Hôm 22/11, Phó ban Nội chính Trung ương Nguyễn Văn Yên cho biết vụ án Vạn Thịnh Phát là "lớn nhất từ trước tới nay" và được Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực chỉ đạo sát sao, chặt chẽ, có hệ thống. 

Báo mạng VnExpess dẫn lời ông Yên khẳng định, người nhận số tiền tham nhũng lớn, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng của ngân hàng SCB phải bị truy tố, xét xử. 

Tuy nhiên, đối với người nhận ít, không có động cơ ; nhận tiền vào dịp lễ tết như bồi dưỡng, quà ; không cam kết làm gì để có lợi cho bên đưa tiền sẽ được cân nhắc kỹ lưỡng về nguyên nhân, hoàn cảnh. 

Các trường hợp này sẽ không xử lý về mặt hình sự nhưng xử lý nghiêm về kỷ luật Đảng và hành chính.

Ông Yên cho rằng việc xử lý này "thấu tình, đạt lý" và tương tự như vụ án Việt Á cũng có chủ trương tha, miễn xử lý với người có vai trò thứ yếu, phụ thuộc, phải thực hiện theo mệnh lệnh, không có động cơ vụ lợi trong hoàn cảnh dịch bệnh.

Phát biểu của Phó ban nội chính Trung ương một lần nữa khẳng định lại vai trò định hướng trong việc xử lý các vụ án của Trung ương Đảng, và tòa án không độc lập xét xử theo pháp luật. 

Trong vài tuần trở lại đây, báo chí Nhà nước đưa thông tin từ cơ quan công an kết luận 24 thành viên đoàn thanh tra của Ngân hàng Nhà nước thanh tra ngân hàng SCB đều có hành vi nhận hối lộ. 

Trưởng đoàn thanh tra Đỗ Thị Nhàn, Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng II (Ngân hàng Nhà nước) bị cho là đã nhận hối lộ lên tới 5,2 triệu USD (khoảng 118 tỉ đồng).

RFA, 23/11/2023

Additional Info

  • Author Tuyến Phan, RFA tiếng Việt
Published in Diễn đàn

Vụ việc liên quan đến tập đoàn Vạn Thịnh Phát và cá nhân bà Trương Mỹ Lan đang khiến xã hội rúng động, bởi số tiền bị tham ô quá lớn. Thế nhưng, điều mà giới chức trách cũng như truyền thông trong nước không đả động đến, đó là trách nhiệm của cá cơ quan nhà nước là gì khi để xảy ra sự việc này, và liệu vấn đề hệ thống có phải là nguyên nhân sâu xa của tình trạng này hay không.

Đài Á Châu Tự do tổ chức cuộc hội luận với hai vị khách mời, Tiến sĩ Nguyễn Quang A và Luật sư Nguyễn Văn Đài, để cùng phân tích.

Nguồn : RFA, 22/11/2023

Additional Info

  • Author Nguyễn Quang A, Nguyễn Văn Đài, Trường Sơn
Published in Video

Bà Trương Mỹ Lan và hậu quả "bên trọng, bên khinh"

Đồng Phụng Việt, RFA, 22/11/2023

Kết luận điều tra vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (VTP Group) liên quan đến bà Trương Mỹ Lan - Chủ tịch Hội đồng quản trị VTP Group (1) đang khuấy động dư luận.

truongmylan1

Bà Trương Mỹ Lan - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát - RFA edit

Hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam đang khai thác tận tình Kết luận điều tra mà công an Việt Nam cung cấp để biểu dương chiến công mới của ngành này : Tìm ra 86 cá nhân đã phạm một hoặc nhiều tội như "đưa hối lộ", "nhận hối lộ", "tham ô tài sản", "lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản", "vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng", "lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" và đề nghị truy tố họ.

Tuy nhiên nếu chỉ dùng công luận hướng sự chú ý của công chúng vào các viên chức đảm nhận công việc thanh tra – giám sát của Ngân hàng Nhà nước thì rõ ràng chưa thỏa đáng...

***

Theo Kết luận điều tra, sở dĩ bà Trương Mỹ Lan có thể gây thiệt hại vài trăm ngàn tỷ vì có thể lũng đoạn hoạt động của Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB). Các sai phạm xảy ra tại SCB, dẫn tới thiệt hại đến 500.000 tỷ vì không được ngăn chặn kịp thời.

Trách nhiệm phát hiện – ngăn chặn các sai phạm tại SCB được đổ lên đầu một đoàn thanh tra được thành lập vào tháng 8/2017. Đoàn thanh tra này có 18 thành viên, trong đó chín người là cán bộ của cơ quan Thanh tra – Giám sát thuộc Ngân hàng Nhà nước, bốn người là cán bộ của Thanh tra chính phủ, ba người của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, hai người của Kiểm toán nhà nước. Đoàn này có trách nhiệm "kiểm tra hoạt động cấp tín dụng kể từ 30/6/2014 và thực trạng nợ xấu, kế hoạch tái cơ cấu, các khoản lãi và phí phải thu, đánh giá hoạt động quản trị tại hội sở chính và 12 chi nhánh của SCB". Việc kiểm tra SCB được chia thành hai đợt.

Cả ông Nguyễn Văn Hưng (Phó Chánh Thanh tra phụ trách cơ quan Thanh tra – Giám sát của Ngân hàng Nhà nước) lẫn bà Đỗ Thị Nhàn (Cục trưởng Thanh tra – Giám sát, người giữ vai trò Trưởng Đoàn Thanh tra SCB) cùng nhận tiền của bà Lan, nhất trí kiến nghị cho SCB "tái cơ cấu" và đưa SCB ra khỏi diện "kiểm soát đặc biệt". Nhờ vậy, ông Hưng được bà Lan "biếu" 390.000 Mỹ kim, bà Nhàn được bà Lan "biếu" 5,2 triệu Mỹ kim. Tất cả những thành viên còn lại của Đoàn thanh tra SCB đều được "biếu" tiền. Người nhận ít nhất là 100 triệu, người nhận nhiều nhất là 40.000 Mỹ kim. Tuy 100% thành viên Đoàn thanh tra SCB nhận tiền nhưng chỉ có bà Nhàn bị đề nghị truy tố "nhận hối lộ", những người còn lại chỉ bị đề nghị truy tố "lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" (2). 

Đáng lưu ý có bảy người tuy rõ ràng đã "nhận hối lộ" nhưng công an bỏ qua, không truy cứu trách nhiệm hình sự vì "chỉ tham gia một phần việc do tổ trưởng giao, chủ động khai báo về sai phạm, nộp lại tiền đã nhận và tích cực hợp tác điều tra" !

***

Cứ như những gì báo giới Việt Nam đã lược thuật về Kết luận điều tra của công an Việt Nam thì rõ ràng việc áp dụng pháp luật đối với các cá nhân từng tham gia Đoàn thanh tra SCB không nhất quán và không thể hiểu vì sao lại thế ! Tại sao cùng nhận tiền của bà Trương Mỹ Lan, cùng tham gia chỉ đạo đổi tình trạng của SCB từ đen thành trắng nhưng hành vi của bà Đỗ Thị Nhàn là "nhận hối lộ" còn hành vi của ông Nguyễn Văn Hưng chỉ là "lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" ? Tại sao cùng nhận tiền và góp phần vào việc đổi tình trạng của SCB từ đen thành trắng dẫn đến hậu quả đặc biệt nghiêm trọng nhưng lại có bảy cá nhân là cán bộ của Thanh tra chính phủ, cán bộ của Kiểm toán nhà nước, cán bộ của  Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự ?

Chẳng lẽ ông Hưng "cao quý" hơn bà Nhàn nên 390.000 Mỹ kim trở thành quá... nhỏ, không đáng để xem là tiền hối lộ ông Hưng ? Chẳng lẽ một số cán bộ của Thanh tra chính phủ, của Kiểm toán nhà nước, của  Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cũng vậy nên không cần truy cứu trách nhiệm hình sự như những thành viên khác trong Đoàn thanh tra SCB ? Tương tự, tại sao chỉ đổ trách nhiệm về hậu quả do bà Lan gây ra và thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng của SCB lên đầu một số thành viên Đoàn thanh tra SCB ?

Năm 2012 – thời điểm công an Việt Nam khởi tố vụ án "tham ô tài sản" xảy ra ở Công ty Sửa chữa tàu biển Vinalines (mua ụ nổi đã hết hạn sử dụng với giá 2,3 triệu Mỹ kim rồi nâng lên thành… 19 triệu Mỹ kim, chưa kể còn áp dụng phương thức này trong nhiều dự án đầu tư khác để nâng khống giá trị, chiếm đoạt số tiền tính bằng ngàn tỷ), ông Dương Chí Dũng (cựu Tổng Giám đốc, cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị Vinalines) đột nhiên biến mất ngay trước ngày công an thực hiện lệnh bắt. Sau khi bị dẫn độ về Việt Nam, phải ra tòa, trước tòa, ông Dũng khai chính ông Phạm Quý Ngọ – Thượng tướng, Thứ trưởng Công an, Trưởng Ban chuyên án Vinalines gọi điện thoại để khuyên ông bỏ trốn… Ông Dũng còn khai thêm nhiều chuyện động trời khác…

truongmylan2

Ông Dương Chí Dũng ra tòa ở Hà Nội hôm 16/12/2013. AFP

Chẳng hạn một người tên Tiệp từng giúp bà Trương Mỹ Lan giao cho ông Dũng 20 tỷ để ông Dũng chuyển cho ông Ngọ. Trước toà, ông Dũng khai rất rõ ràng rằng lúc đó, nhân vật tên Tiệp bảo ông Dũng : Anh yên tâm đi, tôi đã gặp và báo cáo với anh Trần Đại Quang – Bộ trưởng Bộ Công an - để anh Quang có ý kiến với anh Ngọ và anh Quang sẽ điện cho anh, để anh Ngọ không can thiệp hay gây khó cho doanh nghiệp nữa…

Cũng theo lời ông Dũng : Sau đó ít ngày, tôi có đến thăm gia đình anh Quang. Ngồi ở phòng khách có hai anh em, anh Quang tự nói ra những chuyện đó. Chính anh Quang Bộ trưởng nói ra và tôi cũng báo cáo lại với anh Quang là anh Ngọ có giới thiệu công ty như thế… Anh Quang bảo chú cứ làm đúng nguyên tắc, đúng luật. Chọn đơn vị nào có năng lực, kinh nghiệm, có uy tín tham gia. Không phải ngại ai can thiệp cả. Ông Dũng còn khai thêm ông từng đưa 30.000 Mỹ kim cho hai sĩ quan của C48 (3)…

Không rõ có phải vì thành khẩn như đã tường thuật hay không mà kết quả chung thẩm vẫn là ông Dương Chí Dũng bị phạt tử hình. Tháng sau (2/2014), ông Phạm Quý Ngọ đột tử (4). Cả đơn tố cáo mà ông Dương Chí Dũng gửi nhiều lãnh đạo đảng, nhà nước sau phiên xử sơ thẩm lẫn lời khai của ông tại phiên xử phúc thẩm chỉ khuấy động dư luận được một thời gian ngắn rồi rơi tõm vào quên lãng. Toàn bộ hệ thống tư pháp, từ Tòa án, Viện Kiểm sát tới Bộ Công an không làm gì cả ngoài chuyện Bộ Công an công bố quyết định khởi tố phóng viên Nguyễn Hùng của BBC (5) vì trong tường thuật về phiên phúc thẩm ông Dũng đã… ám chỉ Thiếu tướng Trần Quang Tiệp – Trợ lý Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang trong khi Dũng khai tên người đưa tiền là ‘Tiệc’ (6).

Tháng 4/2016, ông Trần Đại Quang thôi làm Bộ trưởng Công an để đảm nhận vai trò Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Tháng 8/2017 giới hữu trách ở Việt Nam quyết định thành lập Đoàn thanh tra liên ngành để kiểm tra hoạt động của SCB từ 30/6/2014. Xin lưu ý bà Trương Mỹ Lan và VTP Group đã nổi tiếng về khả năng "chọc Trời, khuấy nước" từ lâu và từ lâu, công chúng đã thắc mắc tại sao bà Trương Mỹ Lan cũng như VTP Group có thể làm được những chuyện khó tưởng như đã biết.

SCB hình thành từ ba ngân hàng là Sài Gòn, Tín Nghĩa, Đệ Nhất. Bà Lan chỉ có thể sử dụng SCB như công cụ kể từ 2012. Vì sao đề cao "sống, làm việc theo hiến pháp và pháp luật" nhưng hệ thống tư pháp lại bỏ qua những lời khai của ông Dương Chí Dũng, không "mở rộng điều tra" như vẫn làm thế ?

Nếu công an Việt Nam thật sự "chí công vô tư", thật sự có trách nhiệm trong việc bảo vệ, thực thi pháp luật thì bà Lan có thể lũng đoạn hoạt động của SCB trong mười năm và gây ra hậu quả đặc biệt nghiêm trọng như công an vừa công bố hay không ?

Chỉ xem xét trách nhiệm hình sự của các thành viên Đoàn thanh tra SCB có thỏa đáng hay không ?

Ngành Kiểm sát có trả lại hồ sơ, yêu cầu điều tra – xác định lại trách nhiệm của giới lãnh đạo ngành công an, ít nhất là vì "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng", vì để "sót người, lọt tội" hay vui vẻ truy tố như công an muốn ?

Đồng Phụng Việt

Nguồn : RFA, 22/11/2023

Tham khảo :

(1) https://nld.com.vn/thoi-su/toan-canh-vu-an-van-thinh-phat-lien-quan-ti-phu-truong-my-lan-20231120012630041.htm

(2) https://vnexpress.net/100-thanh-vien-doan-thanh-tra-nhan-tien-de-dung-tung-cho-scb-4679130.html

(3) https://giaoduc.net.vn/duong-chi-dung-khai-gi-ve-nhung-lan-hoi-lo-nguoi-cua-bo-cong-an-post136923.gd

(4) https://petrotimes.vn/tuong-pham-quy-ngo-tu-tran-161129.html

(5) https://www.bbc.com/vietnamese/blogs/2014/04/140424_duong_chi_dung_and_the_millions_blog

(6) https://vov.vn/phap-luat/khoi-to-vu-an-vu-khong-lien-quan-den-bai-bao-dang-tren-bbc-323292.vov

**************************

Tỷ phú Chu Lập Cơ - chồng bà Trương Mỹ Lan khai gì tại cơ quan điều tra ?

Duy Anh, Đời sống Pháp luật, 20/11/2023

Trong vụ án Vạn Thịnh Phát, tỷ phú Chu Lập Cơ đã bị khởi tố, bắt tạm giam vì giúp vợ là bà Trương Mỹ Lan hợp thức hóa hồ sơ, vay vốn "khống" gây thiệt hại hơn 9.000 tỉ đồng cho Ngân hàng SCB.

Hành vi của tỷ phú Chu Lập Cơ gây thiệt hại hơn 9.000 tỉ đồng

Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế và buôn lậu (C03) Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, SCB và các đơn vị, tổ chức có liên quan, đồng thời chuyển hồ sơ, đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân cùng cấp truy tố 86 bị can ở 7 nhóm tội danh.

truongmylan2

Bà Trương Mỹ Lan lúc chưa bị bắt. Ảnh : Vạn Thịnh Phát

Trong vụ án này, bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bị đề nghị truy tố tội tham ô tài sản, vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng và đưa hối lộ với cáo buộc tham ô hơn 304.000 tỉ đồng của SCB ; lập khống các hồ sơ, rút tiền của ngân hàng ra chi tiêu gây thiệt hại 498.000 tỉ đồng. Bà Trương Mỹ Lan còn hối lộ 5,2 triệu USD cho một cục trưởng của Ngân hàng Nhà nước để được bưng bít các vi phạm.

Bị can Chu Nap Kee Eric (Chu Lập Cơ) là chồng của bà Trương Mỹ Lan bị đề nghị truy tố tội vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng với vai trò giúp sức cho vợ, gây thiệt hại cho ngân hàng SCB hơn 9.000 tỉ đồng.

Theo thông tin trên báo Người lao động, ông Chu Lập Cơ được biết đến là một tỉ phú, sở hữu nhiều bất động sản tại Việt Nam và cả nước ngoài. Tại Việt Nam, vợ chồng Chu Lập Cơ, Trương Mỹ Lan cùng trú ở một chung cư cao cấp thuộc quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh và có với nhau 2 con gái chung. Hiện, ông Cơ đang bị tạm giam tại Trại tạm giam Công an tỉnh Hà Nam.

Báo Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh dẫn kết luận điều tra cho thấy, ông Chu Lập Cơ là Chủ tịch Công ty Times Square Việt Nam (chiếm 99,26% cổ phần), và cùng Trương Mỹ Lan điều hành hoạt động, triển khai dự án Tòa nhà Times Square. Đây là khu liên hợp văn phòng, khách sạn, căn hộ cao cấp, trung tâm thương mại tại quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh.

Giai đoạn 2009 - 2012, ông Chu Lập Cơ đồng ý cho vợ sử dụng tài sản là quyền sử dụng đất và tài sản hình thành trong tương lai tại Tòa nhà Times Square để bảo đảm cho các khoản vay của cá nhân, tổ chức do Trương bà Mỹ Lan chỉ định. Số tiền vay từ Ngân hàng SCB liên quan đến khối tài sản này sau đó được bà Lan dùng cho mục đích cá nhân.

Cụ thể, bà Trương Mỹ Lan và ông Chu Lập Cơ đã dùng Tòa nhà Times Square làm tài sản đảm bảo cho 46 khoản vay trị giá hơn 19.500 tỉ đồng tại SCB. Đến thời điểm vụ án bị khởi tố, tính cả dư nợ gốc lẫn lãi, các khoản nợ này lên tới 39.200 tỉ đồng và không có khả năng thanh toán.

Trong đó, tổng giá trị tài sản đảm bảo của các khoản vay mà ông Cơ ký các tài liệu để hợp thức thủ tục vay vốn SCB tổng giá trị là hơn 30.000 tỉ đồng. Do đó, cơ quan điều tra cáo buộc chồng của chủ tịch Vạn Thịnh Phát liên đới gây thiệt hại cho SCB hơn 9.000 tỉ đồng.

Tỷ phú Chu Lập Cơ khai "làm theo chỉ đạo của vợ"

Báo VOV thông tin, tại cơ quan điều tra, ông Chu Lập Cơ thừa nhận ký các thủ tục đảm bảo khoản vay theo đề nghị của bà Lan. Ông Cơ không có quan hệ với các cá nhân đứng tên vay vốn, không có nhu cầu vay nhưng vẫn ký các thủ tục, hợp thức hóa hồ sơ vay vốn cho bà Lan.

Qua trao đổi với vợ, ông Chu Lập Cơ được đề nghị lấy tài sản Dự án Times Square để đảm bảo cho các khoản vay đứng tên các cá nhân, tổ chức do bà Lan chỉ định tại Ngân hàng SCB.

Ông Chu Lập Cơ đã đồng ý, thống nhất với vợ để ký các biên bản họp Đại hội đồng cổ đông, Nghị quyết Công ty Times Square chấp thuận thế chấp và gia hạn thế chấp cho các khoản vay do bà Lan đề nghị tại SCB.

Bị can nhận thức rõ, việc ký các biên bản, Nghị quyết của Công ty Times Square là thủ tục bắt buộc, mới đủ điều kiện pháp lý để thế chấp, vay vốn tại Ngân hàng SCB.

Ngoài hành vi trên, vợ chồng Chu Lập Cơ, Trương Mỹ Lan còn bị khởi tố để điều tra về tội "Rửa tiền" nhưng việc này được tách hồ sơ, xử lý ở giai đoạn sau vụ án.

truongmylan3

Ông Chu Lập Cơ (Chu Nap Kee Eric). Ảnh : VOV

Quá trình điều tra, ông Chu Lập Cơ thành khẩn khai báo, nhận thức rõ hành vi phạm tội, bản thân có đơn đề nghị được tự nguyện khắc phục hậu quả trong vụ án.

Ngày 5/10/2023, chồng bà Trương Mỹ Lan đã nộp 1 tỉ đồng vào tài khoản Cơ quan điều tra nên Cơ quan điều tra đề nghị cơ quan tố tụng xem xét khi lượng hình.

Duy Anh

Nguồn : Đời sống pháp luật, 20/11/2023

Additional Info

  • Author Đồng Phụng Việt, Duy Anh
Published in Diễn đàn

Tảng băng chìm trong hệ thống ngân hàng Việt Nam

Những chuyên gia kinh tế và luật sư chuyên theo dõi tình hình Việt Nam nhận định vụ án Vạn Thịnh Phát với hơn 12 tỷ đô la bị biển thủ theo kết luận điều tra mới được công bố hồi tuần trước của Bộ Công an chỉ là phần nổi của một tảng băng chìm là hệ thống ngân hàng có nhiều yếu kém ở Việt Nam.

iceberg2

Trụ sở Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ở Hà Nội.

Vào ngày 17/11/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an công bố kết luận điều tra, đề nghị truy tố 86 bị can trong vụ án liên quan Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và một số đơn vị. Trong đó, bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bị đề nghị truy tố ba tội danh : Đưa hối lộ, Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng và Tham ô tài sản.

Ngoài bà Lan, còn có hàng chục người khác thuộc Ngân hàng SCB và các công ty thuộc Vạn Thịnh Phát bị đề nghị truy tố về tội tham ô tài sản và vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng ; hai người thuộc SCB và một cựu quyền Chánh Thanh tra Cơ quan Thanh tra, giám sát Ngân hàng Nhà nước bị đề nghị truy tố về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Đây được cho là một trong những vụ án tham nhũng lớn nhất nước và thuộc diện do Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng trung ương theo dõi và chỉ đạo.

Bình luận về vụ án, Chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành từ Việt Nam nói với RFA :

"Không riêng gì chuyện của ngân hàng SCB, hiện nay ở Việt Nam, cái bong bóng có thể nổ tung ra là trong lĩnh vục bất động sản. Ngân hàng cho vay rất là nhiều. Những tập đoàn lớn có khi tài sản chỉ có một nhưng nợ lên đến bảy, tám lần giá trị tài sản. Không đất nước nào cho vay như thế cả. Do đó, việc quản lý của nhà nước rõ ràng có vấn đề. Và khi việc này nổ tung ra thì chuyện 12 tỷ đô la của ngân hàng SCB chỉ là lớp trên của tảng băng chìm thôi".

Bà Lan bị cáo buộc đã tham ô hơn 304 nghìn tỷ đồng (tương đương hơn 12 tỷ đô la) bằng việc sử dụng hàng loạt các công ty ma và ngân hàng trực thuộc. Theo kết luận điều tra của công an, hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát đã lập hơn 1.000 doanh nghiệp gồm các công ty con, công ty thành viên trong và ngoài nước. Trong đó có các doanh nghiệp chuyên về ngân hàng, đầu tư chứng khoán, có doanh nghiệp chuyên về bất động sản. Điều tra của công an cáo buộc lượng lớn các công ty "ma" được lập chỉ để rút tiền từ ngân hàng SCB để bà Lan sử dụng.

Tiến sĩ kinh tế Nguyễn Huy Vũ nhận định vụ việc với RFA hôm 20 tháng 11 năm 2023 :

"Trong vụ việc này, ngân hàng SCB và các công ty con của Vạn Thịnh Phát có sự liên hệ với nhau thông qua các hình thức sở hữu chéo. Thông qua hệ thống ngân hàng của SCB, nguồn vốn của SCB và trái phiếu của các công ty con của Vạn Thịnh Phát được huy động để dùng cho các dự án của tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Điều này dẫn đến rủi ro cực lớn cho những người gửi tiền và người đầu tư".

Ngay sau khi thông tin bà Trương Mỹ Lan và một loạt các lãnh đạo của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát bị khởi tố và bắt giam vào tháng 10 năm 2022, nhiều người dân gửi tiền tiết kiệm và mua các sản phẩm từ Ngân hàng SCB của Vạn Thịnh Phát đã xuống đường biểu tình, tập trung về các trụ sở của SCB ở nhiều tỉnh thành để đòi tiền. Các vụ tập trung biểu tình của những người mất tiền ở Vạn Thịnh Phát vẫn tiếp tục cho đến hiện nay. Thậm chí còn có cả một diễn đàn tập trung những nạn nhân mất tiền ở SCB trên mạng Facebook và Zalo.

Hệ thống ngân hàng yếu kém

iceberg1

Nhân viên ngân hàng giao dịch với khách hàng tại chi nhánh VPBank ở Hà Nội vào ngày 29 tháng 6 năm 2023. Ảnh minh họa. AFP

Chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành cho rằng, vụ việc Vạn Thịnh Phát cũng cho thấy sự yếu kém trong hệ thống ngân hàng ở Việt Nam.

"Việt Nam có ba mươi mấy ngân hàng nhưng không đào tạo nghiệp vụ cho nhân viên một cách bài bản. Hoạt dộng phần lớn là cho vay có thế chấp kiểu như một tiệm cầm đồ. Nhân viên ngân hàng không làm cái việc nghiên cứu thật sự xem dự án được vay có khả thi hay không, có khả năng hoàn trả vốn hay không.

Họ cứ nhìn vào tài sản thế chấp trên hồ sơ mà cho vay. Việc này tràn lan trên khắp các hệ thống ngân hàng Việt Nam. Vì vậy cho nên, không phải chỉ 12 tỷ đô la của ngân hàng SCB mà nó có thể lên đến mấy chục tỷ đô la nữa mà chưa phát hiện ra".

Báo Thanh Tra, cơ quan của Thanh tra chính phủ và Ngành Thanh tra, hôm 9/11 vừa qua có bài viết "Nợ xấu tăng vọt, ngân hàng cần ứng phó ra sao ?" dẫn số liệu của Bộ tài chính cho thấy, tổng nợ xấu của 28 ngân hàng công bố báo cáo tài chính tăng 52% trong quý III, trong đó, tỷ lệ nợ xấu của một số ngân hàng gia tăng gấp 2-3 lần. Trước đó, vào ngày 30/6, tổng nợ xấu của 28 ngân hàng này chỉ tăng tăng 33%.

Nhưng điều đáng nói, theo Chuyên gia Bùi Kiến Thành, là việc Nhà nước và Ngân hàng Nhà nước lại không thể quản lý được hiệu quả vấn đề nợ xấu trong hệ thống ngân hàng. Ông nói :

"Việc này không phải hoàn toàn Nhà nước không biết vì chuyện nợ xấu, nợ khó đòi đã xuất hiện rất nhiều nhưng Chính phủ lại chuyển nó qua Công ty quản lý nợ của Nhà nước (VAMC), mà có quản lý được gì đâu. Tóm lại, Ngân hàng Nhà nước thật sự không làm hết vai trò kiểm tra, thanh tra các ngân hàng".

Tham nhũng và sân sau trong hệ thống ngân hàng

Vụ việc Vạn Thịnh Phát với số tiền biển thủ hơn 12 tỷ đô la được nhiều người tính tương đương tới 6% GDP của Việt Nam năm 2022 đã gây chú ý trong dư luận cuối tuần qua. Điều làm nhiều người chú ý là số tiền quá lớn và diễn ra trong một thời gian dài. Điều này đặt câu hỏi cho việc giám sát và quản lý của Nhà nước.

Ông Đặng Đình Mạnh, từng hành nghề luật sư ở Việt Nam hơn 20 năm, hiện đang ở Hoa Kỳ, bày tỏ quan điểm của ông với RFA về vụ vạn Thịnh Phát :

"Từ kết luận điều tra của Cơ quan Cảnh sát điều tra cho thấy mức độ phạm tội kinh hoàng của Công ty Vạn Thịnh Phát. Nhưng điều làm tôi chú ý nhất là từ khía cạnh pháp lý của vụ án. Theo đó, hàng loạt rào cản pháp lý bảo đảm sự kiểm soát lành mạnh cho doanh nghiệp hoạt động đều đã bị Vạn Thịnh Phát vô hiệu hóa một cách hiệu quả với sự tiếp tay của không ít quan chức chính quyền".

Cũng theo bản kết luận được Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an công bố ngày 17/11/2023, Đoàn thanh tra ngân hàng SCB gồm 18 thành viên do bà Đỗ Thị Nhàn, cựu Cục trưởng thuộc Ngân hàng Nhà nước làm trưởng đoàn, tất cả các thành viên trong đoàn đều đã nhận tiền để thay đổi kết quả thanh tra, che giấu sai phạm của ngân hàng này. Riêng bà Đỗ Thị Nhàn với tư cách là Trưởng đoàn thanh tra đã nhận hối lộ 5,2 triệu USD.

Ông Đặng Đình Mạnh nói tiếp :

"Các thanh tra viên nhận hối lộ trong vụ Vạn Thịnh Phát thì có lẽ họ đều đã "nhúng chàm" trong các vụ việc thanh tra trước đó ở các doanh nghiệp khác, nhưng chẳng có cơ chế nào ngăn cản, phát hiện cho đến khi xảy ra vụ Vạn Thịnh Phát".

Chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành đặt nghi ngờ vào số tiền 12 tỷ đô la được công bố. Ông cũng bày tỏ lo ngại về công tác thanh tra và giám sát của Ngân hàng Nhà nước. Theo ông :

"Để ngân hàng hoạt động một cách không trung thực, không đúng theo quy định của pháp luật nên ngày càng tai hại. Cách quản lý đó không đúng theo quy tắc của luật về các tổ chức tín dụng lợi dụng chủ sở hữu ngân hàng để vay tiền một cách vô tội vạ".

Theo chuyên gia Bùi Kiến Thành, tham nhũng đang là vấn đề lớn trong công tác giám sát, thanh tra hệ thống ngân hàng ở Việt Nam. Ông nói :

"Các quan chức của Nhà nước đã ăn hối lộ để che đậy. Không chỉ ngân hàng SCB đâu. Nhiều ngân hàng trong tình trạng như thế nhưng chưa phát hiện ra thôi".

Từ năm 2017, khi thực hiện tái cơ cấu hệ thống ngân hàng thương mại, để tránh phá sản, Ngân hàng Nhà nước đã lần lượt mua lại bắt buộc bốn ngân hàng thương mại với giá 0 đồng. Bốn ngân hàng này gồm : Ngân hàng Đông Á (Dong A Bank), Ngân hàng Xây dựng (CB Bank), Ngân hàng Đại Dương (Ocean Bank), Ngân hàng Dầu khí Toàn cầu (GP Bank).

Diễm Thi

Nguồn : RFA, 20/11/2023

Additional Info

  • Author Diễm Thi
Published in Diễn đàn