Lương nhà giáo : Chưa kịp vui, nỗi lo đã trở lại ! (RFA, 22/02/2019)
Ủy ban Thường vụ Quốc hội hôm 21 tháng 2 năm 2019, đã không đồng tình đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo về quy định bảng lương riêng hoặc chế độ phụ cấp cao nhất đối với giáo viên. Như vậy niềm vui tăng lương của nhà giáo lại một lần nữa lỗi hẹn.
Ảnh minh họa : Học sinh và thầy giáo ở Mù Cang Chải, yên Bái. AFP
Trước đó vào đầu tháng 1 năm 2019, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã trình Chính phủ dự thảo sửa đổi, bổ sung Luật Giáo dục hiện hành, kiến nghị lương giáo viên được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp.
Cụ thể mức lương cơ bản của cán bộ, công chức, đội ngũ giáo viên sẽ được điều chỉnh tăng lên. Tuy nhiên, nếu xét theo bảng lương mới thì tổng lương và phụ cấp của giáo viên tăng không đáng kể so với hiện tại, nhất là giáo viên tại các vùng đặc biệt khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.
Vì vậy nhiều ý kiến cho rằng cần có bảng lương riêng hoặc chế độ phụ cấp cao nhất đối với giáo viên. Đây được coi là tín hiệu đáng mừng.
Tuy nhiên tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội chiều 21 tháng 2 năm 2019, đề xuất bảng lương riêng hoặc chế độ phụ cấp cao nhất đối với giáo viên đã không được tán thành.
Từ Hà Nội, thầy Đỗ Việt Khoa đưa ra nhận định liên quan vấn đề này :
"Nó cũng đúng như dự đoán của chúng tôi, là người ta sẽ không có bảng lương riêng cho ngành giáo dục, cao hơn hay cao bằng lương của ngành công an. Ngành công an họ có bảng lương riêng, trung bình lương họ cao gấp 1,8 lần so với lương trong ngành giáo dục và các viên chức khác. Và không hiểu sao lương hưu của họ cũng rất cao, công an, bộ đội sau hai mươi năm làm việc, khi về hưu lương họ cũng sáu bảy triệu, cao hơn lương chúng tôi khi còn đi dạy. Do đó người ta đề nghị tăng lương giáo viên cũng là điều dễ hiểu, vì đời sống giáo viên vốn khó khăn, không gắn bó tận tâm với nghề vì phải làm thêm nhiều chuyện khác. Nhưng bây giờ Quốc hội từ chối bảng lương riêng cho giáo viên thì cũng là một điều đáng tiếc".
Cũng tại phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cũng đồng tình cho rằng, giáo viên phải có mức lương ưu tiên, ưu đãi hơn. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh cần phải tùy thuộc vào khả năng của ngân sách.
Ảnh minh họa : Học sinh tại một trường tiểu học ở Sài Gòn. Courtesy hochiminhcity.gov.vn
Còn Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định thì cho rằng bảng lương riêng cho giáo viên là trái Nghị quyết 27 của Trung ương, còn phụ cấp cao nhất thì không nên vì còn nhiều ngành nghề đặc thù không kém ngành giáo dục ? !
Ông Phó thủ tướng Vũ Đức Đam và bà Chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cũng cho rằng hiện nay đã có Nghị quyết 27 về cải cách lương rồi nên không thể làm khác được.
Tuy nhiên theo nghị quyết 27 về cải cách lương, thì thu nhập giáo viên vẫn quá ít, không đủ sống, một giáo viên ở vùng ĐBSCL không muốn nêu tên cho Đài Á Châu Tự Do biết thực tế thu nhập của Cô :
"Lương thì không đóng thuế nhưng mà trừ, trừ nhiều lắm. Ví dụ như tôi dạy thì một tháng lương của tôi đúng ra là lãnh được 4,2 triệu nhưng thường chỉ lãnh khoảng 3,9 triệu. Người ta muốn trừ cái gì người ta trừ, ví dụ như trừ "nhà tình thương", trừ "bà mẹ Việt Nam anh hùng"… người ta trừ từ trên xuống, mình không biết bất cứ cái gì hết trơn. Không bao giờ mình biết được tháng này mình sẽ lãnh được bao nhiêu tiền".
Giáo viên trong biên chế lương đã thấp, còn giáo viên theo hợp đồng thì còn khó khăn hơn nhiều. Một giáo viên hợp đồng ở Hải Phòng, cho Đài Á Châu Tự Do biết trong thực tế ngoài chuyện lương thấp, thì cơ chế trả lương cho giáo viên cũng không hợp lý :
"Giáo viên biên chế thì có tăng một chút, còn giáo viên hợp đồng như tôi thì hầu như không tăng, đợi đến khi nào có biên chế thì mới được tăng. Mà biên chế thì tùy theo thành phố, khi nào có chỉ tiêu thì mới có, còn như tôi là hợp đồng nhiều năm rồi vẫn chưa có, tức là lương gần như bậc 1. Theo tôi, cơ chế cần phải thay đổi theo hướng là trả lương cao cho giáo viên và đòi hỏi người ta làm nhiều hơn bởi vì có tình trạng giáo viên vào biên chế rồi thì độ năng động người ta không có. Không có sự bó buộc nào cả giữa mức lương và sự tích cực của người làm. Nó không căn cứ trên gì cả".
Theo Phó Giáo sư - Tiến sĩ Mạc Văn Trang, người từng có hơn 30 năm công tác ở Viện Khoa học Giáo dục, thì lương giáo viên hiện nay rất thấp, giáo viên ở thành phố thì còn có thể dạy thêm để tăng thu nhập, còn giáo viên ở miền núi vùng sâu vùng xa thì không những không dạy thêm để có nguồn thu, mà đôi khi còn phải bớt tiền của mình để cho học sinh nghèo. Ông cho rằng đây là điều bất bình đẳng trong ngành giáo dục.
Thầy Đỗ Việt Khoa nói thêm tâm tư, nguyện vọng của mình :
"Ngành giáo dục để mà nâng cao được đời sống giáo viên thì cũng khó lắm. Giáo viên chúng tôi không thể vừa dạy học vừa ra chợ. Vì vậy tôi nghĩ giáo viên phải tìm cách tự khắc phục, như tiết kiệm chi tiêu, tìm các công việc phù hợp nhất với mình để cải thiện đời sống. Chứ trông chờ vào nhà nước thì không còn khả năng. Nhưng đói cho sạch, rách cho thơm, nhà giáo xin đừng cố gắng cải thiện bằng cách thu trái phép của phụ huynh, cưỡng ép học sinh học thêm một cách vô lối, thu các khoảng không đúng quy định".
Còn Phó Giáo sư - Tiến sĩ Mạc Văn Trang thì cho rằng, muốn còn giáo viên dạy học, trước nhất nhà nước phải tìm cách lo cho đời sống giáo viên, vì hiện nay lương thấp quá, không đủ sống. Ngoài ra, phải thưởng cho giáo viên để khuyến khích giáo viên có nhiều đóng góp sáng tạo. Và quan trọng hơn hết, phải quan tâm thêm cho giáo viên ở vùng sâu, vùng xa để các giáo viên này có thể yên tâm làm việc ở vùng xa đó.
Trung Khang
*********************
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể : cao tốc sụt lún vì kinh phí ít (RFA, 22/02/2019)
Kinh phí ít, không áp dụng công nghệ hiện đại là nguyên nhân vì sao một số đường cao tốc ở Việt Nam vừa đưa vào sử dụng đã bị sụt lún, thấm dột.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể trả lời báo chí ngày 21/02. Courtesy of Zing
Đây là phát biểu của ông bộ trưởng Bộ Giao thông và vận tải Nguyễn Văn Thể nói với truyền thông trong nước bên lề Hội nghị triển khai thực hiện công tác giải phóng mặt bằng xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc – Nam phía đông, giai đoạn 2017-2020 diễn ra tại Thành phố Nha Trang ngày 21/2.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, chất lượng kỹ thuật là yêu cầu quan trọng nhất khi xây dựng cao tốc. Tuy nhiên khi kinh phí không đủ thì dự án không thể áp dụng công nghệ, giải pháp thi công hiện đại. Vì vậy phải xây dựng theo kiểu truyền thống nên chất lượng sẽ gặp rủi ro.
Cũng trong buổi hội nghị, khi phát biểu về tuyến cao tốc Bắc – Nam, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết chính phủ Việt Nam quyết tâm thực hiện tuyến đường trọng điểm kết nối hai thành phố lớn nhất nước là Hà Nội – Thành phố Hồ Chí Minh, không để việc giải phóng mặt bằng gây ảnh hưởng tiến độ dự án.
Ông bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cũng cho biết vì đây là dự án trọng điểm quốc gia nên sẽ được áp dụng công nghệ, giải pháp hiện đại để thi công, và sẽ tiến hành đấu thầu quốc tế để chọn ra nhà thầu trước cuối năm 2019. Bên cạnh đó, Bộ Giao thông và vận tải sẽ tăng cường giám sát, kiểm tra chất lượng khi dự án được triển khai.
Cao tốc Bắc – Nam với tổng chiều dài khoảng hơn 2.100 km, đi qua 32 tỉnh thành và được đầu tư theo 3 giai đoạn : 2017-2020, 2021-2025, và sau 2025.
Hiện tại, chính phủ sẽ đầu tư trước 11 dự án trên tuyến cao tốc Bắc – Nam với chiều dài 654 km, đi qua 13 tỉnh, với mức đầu tư gần 119.000 tỷ đồng. Trong đó, 3 dự án được ngân sách nhà nước đầu tư, 8 dự án còn lại theo hình thức PPP (hợp đồng đầu tư giữa nhà nước và doanh nghiệp để xây dựng).
Nhiệm vụ hiện nay là cần tập trung hoàn thiện thiết kế kỹ thuật, thúc đẩy tiến độ giải phóng mặt bằng, và lựa chọn nhà thầu.
Bộ Giao thông và vận tải báo cáo trong hội nghị cho biết ngân sách nhà nước đã bố trí sẵn sàng hơn 14.000 tỷ đồng cho dự án này và sẽ bàn giao ngay cho các địa phương sau khi hoàn tất công tác kiểm kê giải phóng mặt bằng.
Còn theo ông Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, các bộ ngành liên quan và các địa phương cần phải sẵn sàng phối hợp để cùng thực hiện cao tốc Bắc – Nam, dự án có tầm quan trọng đối với sự phát triển kinh tế đất nước.
********************
Cần đổi mới về giáo dục an toàn giao thông (VNTB, 21/02/2019)
Từ cấp tiểu học, những tiết giáo dục về an toàn khi đi lại trên đường đã được giảng dạy cho học trò qua lồng ghép vào giờ học giáo dục công dân. Tuy nhiên dường như chuyện về tôn trọng luật giao thông, cùng các ứng xử trên đường phố với tư cách là ‘một công dân’ vẫn còn quá nhiều việc cần bàn luận.
Có thể nói, cũng như mọi năm, tình hình tai nạn giao thông vẫn liên tục phát triển. Trên báo chí vẫn tiếp tục những bản tin kiểu như : Ngày ../../2019 tại ngã tư …, xe container "hất bay" hàng chục xe máy đã làm cho nhiều người bàng hoàng. "Mỗi khi mở mạng lướt facebook hay đọc tin lại thấy tai nạn, phát sợ", một người dân chia sẻ.
Đầu tháng 2/2019, Bộ Công an đưa ra số liệu về tình hình tai nạn giao thông : từ 16/12/2018 đến 15/1/2019, toàn quốc xảy ra hơn 1.500 vụ tai nạn, làm 728 người chết, bị thương 1137 người.
"Theo tôi nghĩ, phần lớn là do người dân. Giờ cậu nghĩ xem, uống rượu bia xỉn, tham gia giao thông, chạy lắc bên này ngả bên kia, có phải nguy hiểm cho người kế bên không ? Rồi những trường hợp chạy ngược chiều. Cũng thông cảm cho vài trường hợp, con lươn ở giữa quá dài, không có đường qua. Muốn trở đầu phải đi một đoạn khá xa. Để tiện nên người dân đi ngược chiều. Tuy nhiên, cũng có người vô ý, chạy đụng người ta còn chửi. Rồi có người vừa chạy ngược chiều vừa pha đèn nữa". Ông Tám, một bảo vệ phân bua.
Bên cạnh lý do mà ông Tám đưa ra, theo ghi nhận của người viết, hệ thống đường sá cũng đóng một vai trò quan trọng, Đường mấp mô, những ‘ổ gà’, ‘ổ voi’ luôn là những cái bẫy sẵn sàng ‘sập’ mỗi khi mưa về. Những con đường đó luôn được đào lên lấp lại liên tục với đủ các lý do. Song khi mưa xuống, vẫn ngập, điểm duy nhất vẫn còn khô ráo, có lẽ là… miệng cống thoát nước vì nó thường nhô cao hơn mặt đường (!?)
Nhiều người chạy xe trên đường rất ‘bá đạo’ – anh sinh viên tên Long kể : "Mình chạy ngoài đường, đúng luật, đèn vàng nhấp nháy, mình dừng. Người phía sau bấm kèn inh ỏi. Mình né qua, họ chạy tạt qua mặt mình, rồi quay lại rủa xả gì đó… Mấy bận mình chạy đúng tuyến, đúng luật, người ta chạy lấn tuyến, né xe lớn rồi va quẹt đụng trúng mình. Chẳng những không xin lỗi, họ còn tỉnh queo mắng mình là ‘bộ đui hay sao mà…’. Thiệt hết biết. Không lẽ mình cự lại rồi xô xát…".
Có lẽ để giải quyết thực tế giao thông ‘bá đạo’ đó, cần đến việc giáo dục trong nhà trường từ lứa tuổi học trò cấp tiểu học.
Chương trình "An toàn giao thông cho nụ cười trẻ thơ" được Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức lần đầu mang tính thí điểm từ năm 2008 dành cho thầy cô và học sinh tiểu học, với mục tiêu trang bị kiến thức và hình thành những kỹ năng tham gia giao thông văn minh và an toàn cho thế hệ công dân tương lai ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
Bước sang năm thứ 11, chương trình này đã được mở rộng triển khai tới 19 tỉnh/thành phố bao gồm : Hà Nội, Hải Dương, Vĩnh Phúc, Hải Phòng, Sơn La, Hà Nam, Ninh Thuận, Phú Yên, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Đắk Lắk, Cần Thơ, Phú Thọ, Hậu Giang và 2 tỉnh triển khai mới là Thanh Hóa và Gia Lai.
Tính hiệu quả của chương trình này tới đâu, hay chỉ nhằm để quảng bá nhà tài trợ độc quyền, là câu hỏi cần được trả lời. Một khoản ngân quỹ rất lớn cho chương trình này trong suốt hơn chục năm qua là bao nhiêu ? Các cơ quan chuyên trách ‘góp mặt’ ở "An toàn giao thông cho nụ cười trẻ thơ", gồm có Vụ Giáo dục tiểu học, Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia, Cục Cảnh sát giao thông. Một doanh nghiệp sản xuất xe gắn máy, xe hơi tên tuổi của Nhật Bản là nhà tài trợ độc quyền của chương trình.
"Mười niên học đã đi qua. Các em khối 3, 4, 5 được học tiết giáo dục về an toàn khi đi lại trên đường qua lồng ghép vào giờ học giáo dục công dân, đến nay xem ra cũng đang ở lứa cấp 3 và không ít là ở tuổi đôi mươi. Thế nhưng chỉ cần quan sát tình trạng xe cộ lưu thông trên đường, sẽ nhận ra bên cạnh chuyện chất lượng đường sá tệ, thì ý thức của nhiều bạn trẻ cũng tệ. Nạn đua xe của giới trẻ tuổi học đường là một ví dụ". Cô giáo Nguyễn Thị Tiến, dạy văn trường cấp 2, 3 Sương Nguyệt Anh, quận 10, Sài Gòn nói.
Cô Tiến cho biết nội dung của giáo trình về giao thông dạy cho các em tiểu học có kết cấu gồm 12 bài học thuộc các chủ đề Đi bộ an toàn, Nguy hiểm khi vui chơi ở những nơi không an toàn, Đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông, Ngồi an toàn trên xe máy và xe đạp, trong xe ô tô và trên các phương tiện giao thông đường thủy, Biển báo hiệu đường bộ, Đi xe đạp an toàn và Dự đoán để tránh các tình huống nguy hiểm.
"Tôi nghĩ 10 năm lồng ghép là đủ rồi. Muốn có thế hệ học sinh có kỹ năng tham gia giao thông an toàn, phải đưa chương trình giáo dục này vào chính khóa, có nghĩa là môn học bắt buộc". Cô giáo Nguyễn Thị Tiến đề nghị.
Hình ảnh ghi nhận trên tuyến đường từ Sài Gòn đi Lái Thiêu vào chiều ngày 18 tháng hai, 2019.
Trúc Mai
*******************
Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh thuộc danh sách những thành phố đắt đỏ nhất Đông Nam Á (RFA, 21/02/2019)
Hà Nội xếp vị trí thứ 13 và Thành phố Hồ Chí Minh đứng thứ 15 trong danh sách 20 thành phố đắt đỏ nhất khu vực Đông Nam Á.
Một khu chợ ở phố cổ Hà Nội vào ngày 28 tháng 1 năm 2019 trước Tết Nguyên đán. AFP
Số liệu trên nằm trong bảng xếp hạng chi phí sinh hoạt mới cho các vùng miền được thống kê bởi trang mạng Numbeo.com, trang lưu trữ dữ liệu của người dùng lớn nhất đóng góp thông tin về các thành phố và quốc gia trên thế giới.
Theo Numbeo, chi phí sinh hoạt ở Hà Nội xếp thứ 316/440 thành phố toàn thế giới.
Trong khi đó Thành phố Hồ Chí Minh xếp thứ 320/440 thành phố toàn thế giới.
Singapore, trung tâm kinh tế lớn nhất Đông Nam Á, vẫn đứng đầu danh sách các thành phố đắt đỏ nhất Đông Nam Á. Sau đó là Bangkok của Thái Lan và hạng ba là Yangon của Miến Điện, dù rằng trước đó Yangon chưa hề lọt vào top 30 giữa năm 2018.
Thủ đô Phnom Penh của Campuchia đứng thứ 5, Jakarta của Indonesia đứng thứ 11 và Manila của Philippines đứng thứ 14.
Numbeo nói cuộc khảo sát được tính toán dựa theo nhiều loại chi phí sinh hoạt khác nhau như tiền thuê nhà, chi phí ăn uống và mua sắm cần thiết để sống thoải mái ở 20 thành phố lớn vùng Đông Nam Á.