Thành phố Hồ Chí Minh gặp 28 hộ dân Thủ Thiêm khiếu kiện kéo dài (RFA, 15/08/2019)
Hai mươi tám hộ dân Thủ Thiêm khiếu kiện về những sai phạm đối với gia đình họ khi cơ quan chức năng Thành phố Hồ Chí Minh triển khai dự án Khu Đô Thị Mới Thủ Thiêm cách đây hơn 20 năm, lại có cuộc tiếp xúc với đại diện chính quyền vào chiều ngày 15 tháng 8.
Khu đô thị mới Thủ Thiêm. RFA Edited
Đây là những hộ dân nhiều lần phải ra đến tận các cơ quan Trung ương ở Hà Nội để khiếu kiện với nội dung được cho biết là nhà của họ nằm ngoài ranh qui hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Cuộc tiếp xúc diễn ra tại Trung Tâm Bồi Dưỡng Chính Trị Quận 2, và tham gia có ông phó chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh Võ Văn Hoan, trưởng ban tiếp công dân Trung ương Nguyễn Hồng Điệp, đại diện Thanh tra Chính phủ. Ngoài ra còn có lãnh đạo các sở, ban ngành và đại diện UBND Quận 2.
Tin cho biết cuộc tiếp xúc lần này được thực hiện theo chỉ đạo của ông Trương Hòa Bình, phó thủ tướng thường trực chính phủ Hà Nội.
Ông Cao Thăng Ca, một người dân khiếu kiện nhiều năm và cũng là một trong những người được vào trong cho biết, chỉ có 28 hộ dân có mặt tại Hà Nội mới được vào còn lại ở ngoài hết và buổi tiếp xúc dân hôm nay vỡ trận.
"Trong buổi tiếp xúc ngày hôm nay, ông phó chủ tịch Võ Văn Hoan muốn thông qua kết luận 5 khu phố ngoài ranh quy hoạch 3 phường, thì ông muốn 5 khu phố này ngoài ranh Thủ Thiêm và người dân phản ứng quá và thứ hai là tổ chức tiếp xúc mà không cho báo đài của người dân mời vào mà chỉ có báo đài thuộc hệ thống của chính quyền mới được vào thôi, người dân phản ứng quyết liệt rồi ổng (phó chủ tịch) sơ hở một số vấn đề nên không dám tiếp tục nữa và ngưng toàn bộ cuộc đối thoại lại.
Tôi có nói là tôi rất cám ơn ông phó chủ tịch vì ông rất là can đảm dám ra một kết luận mà đi ngược lại luật pháp, ông can đảm nhận trách nhiệm dùm các cấp tiền nhiệm và chịu những hậu quả của các cấp tiền nhiệm. Chắc chắn khi ông ra kết luận này thì chúng tôi có cơ sở, tên tuổi rõ ràng để xin khởi tố vụ án hình sự đối với ông. Tôi nói ông chỉ là con tốt thí thôi nên ổng bắt lỗi tôi là ông Ca xúc phạm tôi nhưng tôi không bắt ông xin lỗi đâu".
Ngoài ra, ông Ca còn cho hay, thành phố giải quyết không căn cứ vào luật pháp mà tự nhiên tuyên bố cho 5 khu phố vào ranh mà theo kết luận thanh tra 1483 của Chính phủ đã nói rất rõ 5 khu phố ngoài ranh khu đô thị mới Thủ Thiêm rồi mà thành phố Hồ Chí Minh vẫn nhét vào trong ranh nên người dân bức xúc
Vào chiều ngày 14 tháng 8, UBND thành phố Hồ Chí Minh cũng tiến hành cuộc họp báo thông tin về công tác triển khai kế hoạch của thành phố trong việc thực hiện các thông báo và kết luận của Thanh Tra Chính Phủ mới nhất liên quan sai phạm của dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
*****************
Vụ Thủ Thiêm tiếp tục nóng khi chính quyền "lập lờ" cách giải quyết (RFA, 14/08/2019)
Chính quyền không nắm sát thực tế
Tại cuộc họp báo, ông Võ Văn Hoan, Phó chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh đưa ra nhiều câu hứa như "Thành phố sẽ khắc phục vi phạm Thủ Thiêm, người dân khu 4,3 hecta được bồi thường có lợi" hoặc "Thành phố xây dựng phương án bồi thường hỗ trợ trên nguyên tắc phù hợp với thực tiễn và được đa số người dân đồng thuận". Ngoài ra ông Hoan cũng thông báo xoay quanh 5 khu phố 3 phường trong Khu đô thị Thủ Thiêm do kết luận Thanh tra chính phủ (ngày 26/6/2019) không đề cập đến mà chỉ đề nghị thành phố kiểm tra, xử lý theo quy định pháp luật, nên ngày 15/8/2019, trong cuộc gặp với người dân Thủ Thiêm, lãnh đạo thành phố sẽ xem xét định hướng cụ thể. Ông nói lý do vì bà con quận 2 không làm đơn khiếu nại gửi chính quyền quận 2 nên thành phố chưa có cơ sở giải quyết.
Khu đô thị mới Thủ Thiêm và cuộc họp báo ngày 14/8/2019. RFA Edited
Tuy nhiên, trong thực tế vào ngày 19/7/2019 hàng trăm người dân tập trung tại trụ sở Ban tiếp dân quận 2 nộp hồ sơ khiếu nại về chính sách bồi thường trong dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm. Phần đông người dân cho rằng nhà nước bồi thường đất cho dân với giá thấp nhưng giao lại cho doanh nghiệp với giá cao là không hợp lý. Do đó nhà nước phải tính toán hỗ trợ thêm cho dân. Lãnh đạo quận 2 trả lời với truyền thông trong nước rằng, quận 2 đã nhận trên 1.000 đơn khiếu nại. Ông cho biết sở dĩ người dân đổ xô khiếu nại vì thành phố thông báo thực hiện theo kết luận thanh tra cho người dân bị di dời trong dự án này.
Ông Võ Văn Hoan tại buổi họp báo cho biết : Sau hai kết luận 1483 (ngày 4/9/2018) và 1037 (ngày 26/6/2019) của Thanh tra chính phủ, hiện thành phố đã xác định được vị trí khu đất 4,3 ha thuộc một phần Khu phố 1 phường Bình An khu vực nằm ngoài quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm, căn cứ trên các bản đồ mà Thanh tra chính phủ đã nêu, thành phố đã làm theo hướng mở rộng trọn ô, trọn thửa đất và phù hợp các điều kiện hiện trạng. Việc này cũng được Thủ tướng, Bộ Tài nguyên - Môi trường, Bộ Xây dựng hướng dẫn ; xác định có 331 hộ dân bị ảnh hưởng.
Ông Võ Văn Hoan khẳng định "Mỗi bàn đồ có tỉ lệ khác nhau mà muốn xác định chính xác của nó thì các bản đồ phải được chồng lên nhau, áp vào nhau, phải phù hợp với nhau thì chúng ta mới xác định chính xác. Cho nên bước thứ nhất là số hóa và huy động về một tỉ lệ nhất định, thứ hai quy hoạch bản đồ là chồng các bản đồ lên với nhau từ đó chúng ta quy hoạch và thể hiện lên bản đồ gọi là bản đồ hành chính, có tọa độ, nếu đo đúng 4,3ha thì các hộ dân bị thiệt thòi bởi vì nó hẹp lại".(trích từ video phát biểu tại họp báo)
Ông Nguyễn Thanh Nhã giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc tại buổi họp báo đã trình chiếu ranh giới khu 4,3 ha và khẳng định cơ sở thống nhất biên bản tại cuộc họp, thành phố đã hoàn chỉnh bản đồ và ban hành quyết định xác định ranh khu vực này là khu phố 1, phương Bình An, quận 2. Đồng thời đã tiếp xúc với 331 hộ dân trong khu vực này, mọi tiếp thu ý kiến, đề xuất về chính sách cơ bản đã được thông qua.
Kết luận 1483 năm 2018 của Thanh tra Chính phủ xác định 4,3 hecta nằm ngoài ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm dựa theo kết luận năm 2008. Tuy nhiên, sau đó, Thành phố lại xác định 4,3 hecta nằm trong ranh quy hoạch. Việc này khiến người dân càng bức xúc, dẫn đến khiếu kiện kéo dài.
Trước đó vào đầu tháng 5 năm 2018, chính quyền thành phố Hồ Chí Minh đã công khai thừa nhận "chưa tìm thấy" bản đồ quy hoạch Thủ Thiêm với tỷ lệ 1/5.000 kèm theo Quyết định 367 ngày 4/6/1996 của Thủ tướng. Bản đồ quy hoạch này được xem là tài liệu quan trọng nhất để giải quyết mọi khiếu nại kéo dài của bà con Thủ Thiêm bị thu hồi đất, khiếu nại hơn 20 năm qua.
Ông Cao Thăng Ca, một người dân Thủ Thiêm có nhà đất bị cưỡng chế và phải khiếu kiện trong nhiều năm và là đại diện cho 71 hộ dân khiếu kiện cho biết :
"Người ta chưa nói thì mình cũng biết người ta nói cái gì rồi, tự nhiên nghĩ ra một cái bản đồ nào đó rồi nói khu 4,3 ha nằm ngoài ranh quy hoạch 367, mà bản đồ 367 mất rồi thì căn cứ vào đâu để xác định 4,3 này nằm ngoài ranh, điều hết sức phi lý. Không có bản đồ không có cái gì hết thì căn cứ vào đâu mà bản đồ 367 là mấu chốt thì người ta dấu đi thì giờ căn cứ vào bản đồ nào mà toàn bản đồ họ tự vẽ ra, tự thêu dệt, tự áp đặt là điều không thể chấp nhận được".
Đồng thời ông Ca cho biết thêm, khi Chính phủ xác định khu 4,3 hecta nằm ngoài ranh quy hoạch thì theo đúng lời ông Nguyễn Thiện Nhân, bí thư thành ủy thành phố Hồ Chí Minh có nói rằng nếu xác định ngoài ranh thì người dân có quyền quay về làm nhà. Tuy nhiên trên thực tế, ông Ca nói tiếp :
"Nhưng ngoài ranh người ta vẫn bắt buộc dân phải đi, đi chỗ khác là đi chỗ nào là chỗ người ta thu hồi một loạt quy hoạch của thủ tướng chính phủ theo quyết định 367 coi như ăn cướp rồi rồi giờ lấy đất ăn cướp được bố trí lại cho dân, sai chồng sai mà sai sau lớn hơn trước nữa".
Khu đô thị mới Thủ Thiêm. RFA Edited
Trước đây, trong một cuộc họp về Thủ Thiêm, Thứ trưởng Bộ xây dựng Lê Quang Hùng từng khẳng định, quy hoạch chung là năm 1996 về pháp lý đã được thay đổi bằng quy hoạch 2005 do đó dựa vào quy hoạch theo bản đồ 2005, không tìm bản đồ năm 1996 làm gì. Thế nhưng trong cuộc họp báo chiều 14/8, ông Hoan lại kết luận, tổ công tác căn cứ vào hai bản đồ, gồm bản đồ quy hoạch xây dựng khu đô thị mới Thủ Thiêm 1/2000 thiết lập 1997 và bản đồ quy hoạch xây dựng khu đô thị mới Thủ Thiêm 1/5000 lập năm 1995 để xác định ranh 4,3ha...
Người dân mong chờ cuộc đối thoại
Cũng tại buổi họp báo, thành phố xác định 13 vấn đề và 22 đầu việc cần phải triển khai, trong đó có việc tạm ứng số tiền hơn 26.000 tỉ đồng từ ngân sách để chi trả bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho người dân bị ảnh hưởng.
Kết luận số 1037 đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Ủy ban Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh thu hồi và hoàn trả khoản tiền đã tạm ứng từ ngân sách nhà nước đầu tư không đúng quy định vào Khu đô thị mới Thủ Thiêm tính đến cuối tháng 9/2018 là hơn 26.300 tỷ đồng. Đồng thời cần sớm có giải pháp huy động vốn hợp pháp để trả nợ các khoản vay ngân hàng đã đầu tư hơn 4.200 tỷ đồng cho Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Theo nguồn tin từ báo Tiền Phong, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh vào chiều ngày 9/8 đã gửi văn bản khẩn đến Thủ tướng Chính phủ cho rằng các thủ tục quyết toán để có thể thu hồi khoản tiền mà thanh tra chính phủ nhắc đến hiện đang gặp khó khăn, vướng mắc.
Ông Cao Thăng Ca, từng nói với RFA về vấn đề này trong bài "Thành phố Hồ Chí Minh có thể hoàn trả 26.000 tỉ tạm ứng sai phạm ở Thủ Thiêm hay không ?" đăng ngày 12/8 cho rằng, Ủy ban Nhân dân thành phố hoàn toàn có thể trả số nợ đó vì :
"Hiện nay người ta đã lấy đất gần 200 hecta, bây giờ những vùng đất ngoài quy hoạch người ta đang tổ chức bán đấu giá, cụ thể như lõi trung tâm số 3, số 4 là khu 160 hecta đất tái định cư cho dân người ta cũng đang tổ chức bán đấu giá, rồi khu lõi trung tâm số 7 là khu ngoài ranh quy hoạch khu Đô thị mới Thủ Thiêm mà trước đây là của trại phong Thanh Bình người ta cũng đang tổ chức bán đấu giá. Bán đấu giá nhiêu đó thì 26.000 tỉ là chuyện rất nhỏ vì thu về cả trăm ngàn tỉ. Bây giờ người ta không muốn trả về cho ngân sách nhà nước người ta nêu lý do như vậy, đã lừa dân rồi bây giờ tính lừa chính phủ nữa".
Trước khi buổi họp báo diễn ra, rất đông người dân đã có mặt trước cổng trung tâm Bồi dưỡng chính trị quận 2 nơi diễn ra buổi họp báo để yêu cầu lực lượng chức năng được vào nghe các thông tin của Ủy ban Nhân dân thành phố cung cấp vì nó liên quan trực tiếp đến quyền lợi của họ. Tuy nhiên, mọi nổ lực của người dân đều bị cản trở.
Ông Cao Thăng Ca xác nhận sự việc với chúng tôi :
"Người dân đến rất sớm, 1-2g họ đã tới trong khi 4g mới họp báo, nhân dân tập trung tại cổng chính thì họ làm các trạm gác, chính quyền họp báo mà không dám công khai đi vào cửa trước mà đi lòn cửa hậu thì còn gì là chính đáng chính danh nữa, làm đúng thì cứ hiên ngang nói với dân, còn sợ như vậy chính là gian dối".
Ngoài ra, ông còn cho biết thêm cho dù có buổi gặp mặt người dân vào ngày 15/8 thì đó cũng chỉ là buổi tiếp dân chứ không phải là buổi đối thoại với người dân theo chỉ đạo của Chính phủ.
"Nhưng cái này cũng chỉ là buổi tiếp dân thôi chứ không phải buổi đối thoại để giải quyết, người ta muốn nói gì nói, anh nào nghe sao nghe, mình hỏi con gà họ trả lời con vịt rồi xong tan hàng, không hề có tranh luận nào, nói gì họ cũng ghi chép cẩn thận lắm, ghi nhận sau đó không có ý kiến gì hết. Chính phủ yêu cầu thành phố tổ chức đối thoại nhưng thành phố không bao giờ dám đối thoại vì đối thoại là có người hỏi, người trả lời và có kết luận và biên bản còn tiếp dân thì không bao giờ có biên bản cả".
Thành ra, ông cho rằng nếu có buổi tiếp dân thì bà con cũng chỉ cần xác định điểm nào chính đáng mà bà con cần nắm còn các vấn đề liên quan tranh chấp thì yêu cầu chính phủ vào cuộc.
Nhắc lại mốc thời gian đầu khi Khu đô thị Thủ Thiêm được hình thành, theo thông tin từ truyền thông trong nước, vào ngày 17/5/1996, UBND Thành phố xin phê duyệt quy hoạch xây dựng 1/5.000 chức năng của Thủ Thiêm là trung tâm giao dịch, thương mại, tài chính, văn hóa, dịch vụ là đầu mối giao lưu trong nước và quốc tế là khu đô thị mới có cơ sở hạ tầng kỹ thuật hạ tầng xã hội và nhà ở hiện đại. Cũng trong năm 1996, Thủ tướng chính phủ đã ký quyết định 367 phê duyệt quy hoạch xây dựng Khu đô thị Thủ Thiêm rộng 930 hecta với 7 phân khu chức năng lần lượt là khu trung tâm thương mại, tài chính, dịch vụ (từ 30-100 tầng) dọc hai trục đại lộ trung tâm Đông - Tây ; khu trung tâm hội chợ triển lãm quốc tế (ở phía nam bán đảo) ; khu nhà ở cao cấp (phía bắc bán đảo) ; khu trung tâm văn hóa, du lịch, giải trí, công viên trung tâm ; khu trung tâm hành chính ; khu tái định cư rộng 160 hecta.
Đến năm 2002, Thủ tướng cho phép UBND Thành phố thu hồi 930 hecta đất để thực hiện dự án Khu đô thị Thủ Thiêm và thành phố đã giao 160 hecta cho quận 2 để xây dựng khu tái định cư. Từ đó, 160 ha đất tái định cư cho người dân phải di dời trong dự án Khu đô thị Thủ Thiêm. Tháng 3/2002, UBND Thành phố chỉ đạo các sở ngành liên quan rà soát quỹ đất trên địa bàn quận 2, giao đủ 160 hecta để xây dựng các khu tái định cư trên địa bàn quận 2.
Kể từ thời điểm này, 160 hecta đất tái định cư cho người dân phải di dời trong dự án Khu đô thị Thủ Thiêm bị chia nhỏ thành nhiều dự án ở nhiều phường chứ không còn tập trung "160 hecta ở phía đông giáp ranh quy hoạch" như phê duyệt ban đầu của Thủ tướng.
********************
Thành phố Hồ Chí Minh công bố những nội dung sai phạm trong dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm (RFA, 14/08/2019)
Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh vào chiều ngày 14 tháng 8 tiến hành họp báo công bố 13 nội dung liên quan 22 đầu việc, nhiệm vụ của từng sở, ngành để khắc phục những sai phạm trong dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Khu đô thị mới Thủ Thiêm. Screen Capture
Truyền thông trong nước loan tin về cuộc họp báo được tiến hành theo như kế hoạch công bố từ tuần trước.
Ông Võ Văn Hoan, phó chủ tịch phụ trách đô thị của UBND Thành phố Hồ Chí Minh, cùng lãnh đạo các sở, ngành liên quan đồng chủ trì cuộc họp báo. Cuộc họp báo được cho biết nhằm công bố 13 nội dung liên quan đến 22 đầu việc mà UBND Thành phố Hồ Chí Minh triển khai sau hai Kết luận 1483 ngày 4/9 năm ngoái và 1037 ngày 26/6 năm nay của Thanh Tra Chính Phủ ; ranh qui hoạch liên quan khu vực 4,3 hecta đã được Thanh Tra Chính Phủ xác định không nằm trong qui hoạch dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm ; kế hoạch giải quyết bồi thường và hướng xử lý cán bộ vị phạm…
Tin cho biết cuộc họp báo diễn ra tại Trung tâm Bồi Dưỡng Chính Trị Quận Hai vào lúc 4 giờ chiều. Tuy nhiên trước đó hai tiếng đồng hồ nhiều người dân bị ảnh hưởng đã có mặt.
Nhiều người yêu cầu được vào dự cuộc họp báo với lý do liên quan trực tiếp đến quyền lợi của họ, thế nhưng không được chấp nhận.
Ông Cao Thăng Ca, một người dân sống tại Thủ Thiêm và là đại diện cho 71 hộ dân khiếu kiện cho biết về điều này :
"Người dân đến rất sớm, 1-2g họ đã tới trong khi 4g mới họp báo, nhân dân tập trung tại cổng chính thì họ làm các trạm gác, chính quyền họp báo mà không dám công khai đi vào cửa trước mà đi lòn cửa hậu thì còn gì là chính đáng chính danh nữa, làm đúng thì cứ hiên ngang nói với dân, còn sợ như vậy chính là gian dối".
Vào chiều mai ngày 15 tháng 8, đại diện UBND Thành phố Hồ Chí Minh có kế hoạch gặp mặt một số hộ dân bị tác động bởi dự án Khu Đô Thị Mới Thủ Thiêm để trao đổi vấn đề liên quan.
Ông Cao Thăng Ca cho rằng dù có buổi gặp mặt người dân vào ngày 15/8 thì đó cũng chỉ là buổi tiếp dân chứ không phải là buổi đối thoại với người dân theo chỉ đạo của Chính phủ.
"Nhưng cái này cũng chỉ là buổi tiếp dân thôi chứ không phải buổi đối thoại để giải quyết, người ta muốn nói gì nói, anh nào nghe sao nghe, mình hỏi con gà họ trả lời con vịt rồi xong tan hàng, không hề có tranh luận nào, nói gì họ cũng ghi chép cẩn thận lắm, ghi nhận sau đó không có ý kiến gì hết. Chính phủ yêu cầu thành phố tổ chức đối thoại nhưng thành phố không bao giờ dám đối thoại vì đối thoại là có người hỏi, người trả lời và có kết luận và biên bản còn tiếp dân thì không bao giờ có biên bản cả".
Trước đó, thanh tra chính phủ cũng đã yêu cầu thành phố Hồ Chí Minh thu hồi hơn 26.000 tỷ đồng và phải có giải pháp huy động vốn trả nợ các khoản vay ngân hàng đã đầu tư cho khu đô thị mới Thủ Thiêm hơn 4.200 tỷ đồng và hoàn thành trước ngày 30/9 báo cáo Thủ tướng.
Ngoài ra, thành tra chính phủ đề nghị xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân vi phạm nhưng người dân đến nay vẫn chưa đồng tình vì cho rằng các kết luận chưa chỉ rõ cá nhân sai phạm và chưa làm rõ các khiếu nại của họ hơn 20 năm qua.