Việt Nam nhập siêu hơn 30 tỷ đô la từ Trung Quốc (RFA, 13/12/2019)
Việt Nam nhập siêu hơn 31 tỷ đô la từ Trung Quốc trong 11 tháng qua, tăng hơn 9 tỷ đô la so với cùng kỳ năm ngoái, theo con số thống kê mới nhất của Tổng cục Hải Quan.
Cửa khẩu quốc tế Lào Cai trên biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc AFP - Hình minh họa.
Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam với tổng kim ngạch hai chiều trong 11 tháng qua đạt hơn 100 tỷ đô la, chiếm 1/5 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam với thế giới là khoảng 500 tỷ đô la.
Hoa Kỳ hiện là đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam với kim ngạch hai chiều trong 11 tháng qua là gần 69 tỷ đô la.
Theo báo Hải Quan, những mặt hàng mà Việt Nam xuất sang Trung Quốc đạt kim ngạch từ 1 tỷ đô la chủ yếu là máy tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, điện thoại và linh kiện, rau quả, thủy sản, xơ, sợi…
Trong chiều ngược lại, Trung Quốc cũng xuất nhiều mặt hàng điện tử và linh kiện, điện thoại sang Việt Nam. Ngoài ra, Việt Nam cũng nhập nhiều máy móc, thiết bị, dụng cụ, nguyên phụ liệu ngành dệt may và giày dép từ Trung Quốc.
Những năm qua, nhiều chuyên gia kinh tế lo ngại Việt Nam đang ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc về thương mại khi nhập siêu luôn ở mức cao.
Trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ Trung thời gian qua, nhiều chuyên gia lo ngại hàng hóa Trung Quốc sẽ tìm cách đổ vào Việt Nam để bù đắp cho kim ngạch thiếu hụt từ thị trường Mỹ do thuế cao, đó là chưa kể hàng Trung Quốc nhập vào Việt Nam để dán mác giả rồi xuất sang Mỹ để tránh thuế.
*********************
Nhà thầu Trung Quốc nhiều lần thất hứa trả đường mượn để xây cao tốc cho địa phương (RFA, 13/12/2019)
Một nhà thầu Trung Quốc thi công cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi bị chính quyền địa phương tố cáo thất hứa nhiều lần trong việc sửa chữa và hoàn trả đường mượn để dùng cho gói thầu đường cao tốc.
Một đoạn đường thuộc cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi Courtesy of baogialai.com - Hình minh họa.
Báo chí trong nước trích lời của lãnh đạo huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi) hôm 12/12 cho biết Công ty trách nhiệm hữu hạn Tập đoàn công trình giao thông tỉnh Giang Tô của Trung Quốc (gọi tắt là công ty Giang Tô) vừa xin chính quyền địa phương hoãn việc trả lại 7 tuyến đường mà công ty mượn của địa phương cho đến tháng 3/2020. Lý do được công ty Giang Tô đưa ra là khó khăn về tài chính, không có nguồn vốn hoàn trả các tuyến đường cùng lúc.
Báo Tuổi Trẻ trích lời giới chức huyện Bình Sơn cho biết tất cả các tuyến đường đều cấp thiết cần sửa chửa và kinh phí dự trù sửa toàn bộ 7 tuyến là khoảng 10 tỷ đồng.
Trước đó, vào năm 2014, công ty Giang Tô ký cam kết với huyện Bình Sơn và xã Bình Trung, mượn tạm đường dân sinh để thi công gói thầu A3 (cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi). Dự kiến đến tháng 10/2017, các tuyến đường mượn sẽ được hoàn trả.
Theo truyền thông trong nước, đến nay cao tốc đã đi vào sử dụng hơn một năm nhưng các tuyến đường mượn dù xuống cấp trầm trọng mà vẫn chưa được hoàn trả, gây bức xúc trong dân.
Các nhà thầu Trung Quốc tham gia các công trình ở Việt Nam thời gian qua thường bị phàn nàn về tình trạng chậm tiến độ và đội vốn. Điển hình là tuyến đường sắt Cát Linh – Hà Đông ở Hà Nội dự kiến đưa vào khai thác vào năm 2015 nhưng đến nay vẫn chưa xong. Vốn đổ vào dự án này đã bị tăng từ 550 triệu đô la lên 868 triệu đô la.
**********************
Bộ Công an truy nã nguyên Phó giám đốc Petroland Trần Hữu Giang (RFA, 13/12/2019)
Tờ Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh loan tin cùng ngày cho biết ông Giang (54 tuổi, ngụ phường An Phú Quận 2 Thành phố Hồ Chí Minh) bị truy nã về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, quy định tại khoản 3 Điều 356 Bộ luật hình sự.
Cựu phó giám đốc Petroland Trần Hữu Giang bị truy nã Courtesy of thanhnien - RFA edited
Trong quyết định truy nã, Bộ Công an nêu rõ bất kỳ người nào cũng có quyền bắt và giải ngay người đang bị truy nã đến cơ quan công an, viện kiểm sát hoặc UBND gần nhất.
Hồi đầu tháng 10/2019, Bộ Công an đã thực hiện lệnh bắt tạm giam ông Bùi Minh Chính, chủ tịch HĐQT Petroland để điều tra về hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Petroland được thành lập vào năm 2007 từ Ban Quản lý dự án công trình xây dựng phía nam của Tập đoàn dầu khí Việt Nam, với vốn điều lệ 1.000 tỉ đồng, trụ sở tại 12 Tân Trào, phường Tân Phú, quận 7, Thành phố Hồ Chí Minh.
Trong đó, Tổng Công ty cổ phần xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) có 36,01% cổ phần, Tổng Công ty dầu Việt Nam 9%, số cổ phần còn lại là của nhà đầu tư. Cả 2 cổ đông này đều là công ty nhà nước nắm quyền chi phối, như Tổng Công ty dầu Việt Nam là đơn vị 100% vốn nhà nước, còn PVC có tới 54,45% vốn nhà nước.
Từ tháng 5/2009 đến năm 2012, ông Bùi Minh Chính làm Tổng giám đốc Petroland (là người đại diện vốn của PVC tại Petroland). Từ năm 2012 đến tháng 6/2017, PVC thay đổi chức danh tổng giám đốc thành giám đốc, ông Chính trở thành Giám đốc Petroland.
Được biết, trong quá trình xác minh về những sai phạm xảy ra tại Petroland theo kiến nghị khởi tố của Cục An ninh kinh tế - Bộ Công an, căn cứ kết quả điều tra và tài liệu chứng cứ thu thập được, ngày 30/9, Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự "lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" xảy ra tại Công ty Petroland.
Theo kết quả điều tra, ông Bùi Minh Chính đã ký hợp đồng, duyệt thanh toán nhiều hợp đồng môi giới bất động sản, dịch vụ tư vấn nhà đất và ký hợp đồng bán bất động sản của Petroland trái quy định của pháp luật, gây thiệt hại cho Petroland gần 100 tỉ đồng.
Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an cũng đã mở rộng vụ án để làm rõ tính chất, vai trò, hành vi phạm tội của các đối tượng có liên quan...
*******************
Hạn mặn nghiêm trọng đe dọa đồng bằng sông Cửu Long (RFA, 13/12/2019)
Theo thông tin từ Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Tiền Giang hôm 11/12/2019, hạn mặn diễn biến phức tạp, xâm nhập sớm, sâu vào nội đồng ở thượng lưu sông Tiền, ảnh hưởng đến đời sống người dân.
Một cánh đồng lúa khô hạn tại một tỉnh phía Nam vùng đồng bằng Sông Cửu Long, ảnh minh họa chụp trước đây. AFP
Không chỉ riêng Tiền Giang gặp hạn, tổng lượng nước từ thượng nguồn sông Mekong về khu vực Đồng bằng sông Cửu Long thiếu hụt so với mức trung bình nhiều năm và thấp hơn rất nhiều so với năm 2015 nên tình trạng khô, xâm nhập mặn, thiếu nước ngọt ở nhiều nơi trong mùa khô 2019-2020 sẽ rất cao và nghiêm trọng.
Viện Khoa học thủy lợi miền nam cũng đưa ra cảnh báo, từ giữa tháng 12, có khả năng, mặn xâm nhập sâu vào nội đồng vùng đồng bằng sông Cửu Long khoảng 35 đến 45 km tính từ cửa sông. Đến tháng 1 và tháng 2 năm 2020, ranh mặn 4 gam/lít có thể xâm nhập sâu vào nội đồng lên đến 55 đến 110 km.
Trả lời RFA hôm 13/12 liên quan vấn đề này, Tiến sĩ Lê Anh Tuấn, chuyên gia môi trường và tài nguyên, đang làm việc tại Viện Nghiên cứu Biến đổi Khí hậu của Đại học Cần Thơ, nhận định:
"Tôi không cho rằng đây là sự đột biến, tại vì mùa mưa vừa rồi, lượng mưa rất ít, và lượng nước từ thượng nguồn sông Mekong đổ về đồng bằng cũng rất là thấp. Mùa mưa vừa rồi bị tác động bởi hiện tượng El Nino xảy ra theo chu kỳ của nó, nhưng lần này có vẻ gay gắt, có khả năng lập lại tình trạng khô hạn của năm 2016. Ngoài ra cũng có một số tác động như các đập thủy điện đang tìm cách khống chế các dòng chảy trên sông Mekong; hay do vùng đồng bằng có nguy cơ ngày càng lún dần, trong khi nước biển dâng cao, nên mặn có khuynh hướng lấn sâu vào đất liền, đặc biệt là những năm khô hạn nhiều".
Trước tình hình xâm nhập mặn đe dọa trên 80.000 ha cây ăn trái ở Tiền Giang, vào ngày 11/12/2019, Ủy ban Nhân dân tỉnh Tiền Giang tổ chức cuộc họp khẩn bàn giải pháp ứng phó với tình hình hạn mặn diễn biến sớm này.
Phát biểu tại cuộc họp, ông Lê Văn Hưởng - Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang yêu cầu các địa phương quan tâm đặc biệt công tác bảo vệ vườn cây ăn trái, trong đó quan tâm mua máy đo độ mặn và thường xuyên đo độ mặn từng vùng, kịp thời cảnh báo liên tục tình hình xâm nhập mặn đến với người dân.
Bé trai bắt cá trong một con kênh khô cằn ở quận Long Phú, tỉnh Sóc Trăng hôm 8/3/2016. AFP
Để tìm hiểu thêm tình hình thực tế, hôm 12/13, RFA liên lạc Anh Năm Tân, một người trồng sầu riêng ở Cai Lậy, Tiền Giang, và được anh cho biết về tình hình thực tế tại địa phương của anh :
"Ở đây có cống có đập hết, có người canh nên mặn không vô được đâu. Hầu như có cống từ xưa đến giờ, mình đã có biện pháp phòng hờ rồi, nguyên khu vực này cũng có đê bao, bài báo nói vậy thôi… chứ chưa tới đây đâu… nếu có mặn cũng không vô tới vườn cây đâu. Tôi nghĩ chắc một hai tháng nữa mới thấy, chứ giờ thấy cũng vậy à… tới giờ nước mặn cũng chưa nhiễm… mới cảnh báo thôi".
Theo Tiến sĩ Đặng Kim Sơn, nguyên viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp và Nông thôn, nguyên nhân một phần là do hạn hán trên các nước thượng nguồn như Campuchia, Thái Lan, Myanmar… Lượng nước giảm cũng có thể là do lượng mưa giảm, nhưng cũng có thể là do điều tiết nước ở các đập thượng nguồn.
Mạng báo Asia Times vào trung tuần tháng 12 đăng bài cảnh báo "Sông Mê Kông chết một cách chậm chạp". Theo tác giả Simon Roughneen, các đập thủy điện mới xây khổng lồ ở thượng nguồn sông Mekong đang làm cạn mực nước ở hạ nguồn xuống mức thấp nhất trong 60 năm.
Liệu Việt Nam có thể làm gì để chống lại tình trạng này? Ông Brian Eyler, giám đốc chương trình Đông Nam Á thuộc Trung Tâm Stimson ở Washington DC, khi trả lời RFA trước đây liên quan việc này, cho biết :
"Cơ hội để Việt Nam tự mình có thể làm gì xem ra không có mấy. Đồng bằng Sông Cửu Long là khu vực sản xuất nông nghiệp trọng yếu của Việt Nam. Cách để giảm thiểu tác động từ thượng nguồn là trữ nước trong mùa mưa cho mùa khô. Cứ nhìn những con đập đồ sộ của Trung Quốc, nhìn khoảng 300 con đập đã và đang sắp xây ở Lào trong tương lai.
Việt Nam cần làm việc với cả Lào, Campuchia, Trung Quốc trong hợp tác xúc tiến phương cách thay thế có thể chuyển đổi tương lai sản xuất thủy điện sang các nguồn điện khác ; cũng như bàn bạc với các quốc gia thượng nguồn về những vấn đề như đòi hỏi các quốc gia thượng nguồn đừng tích nước mà phải xả nước xuống hạ nguồn trong thời gian khô hạn để lưu lượng dòng chảy được tự nhiên như bình thường. Đó là thông điệp duy nhất mà Việt Nam và những quốc gia hạ nguồn cần nói với nước thượng nguồn dù đó là nước nào".
Tiến sĩ Lê Anh Tuấn cho rằng, ngay lúc này, chính quyền cần kêu gọi người dân trữ nước trong mùa mưa còn lại một cách tối đa, càng nhiều càng tốt, trữ trong các kênh. Ông cũng đã khuyến cáo mặn xâm nhập nhiều thì không nên canh tác lúa trong vụ đông xuân sắp tới, vì lúa là cây tiêu thụ nước nhiều. Phải chấp nhận giảm bớt diện tích canh tác lúa, chọn các loại cây ít sử dụng nước hơn. Đây là điều phải chấp nhận trong lúc khó khăn này.
Tiến sĩ Đặng Kim Sơn cho biết thêm :
"Chính phủ cách đây vài năm đã ra nghị quyết 120, phát triển Đồng bằng sông Cửu Long vững bềnh, trong mọi tình huống, nhất là biến đổi khí hậu, trong đó có các giải pháp về công trình như xây dựng cơ bản, về các chính sách thay đổi cơ cấu kinh tế, thay đổi cây trồng, thay đổi công thức luân canh, các giải pháp kỹ thuật như nghiên cứu các giống cây trồng chịu hạn, chịu mặn…".
Theo Tiến sĩ Đặng Kim Sơn, việc chuyển đổi này chỉ thành công khi đối tượng cuối cùng là người nông dân, vì họ là người được hưởng lợi và chính họ là người thực hiện chuyển đổi. Ông cho rằng, để chuyển đổi thì vốn nhà nước là không thể đủ, và không thể mang tính quyết định, nhưng những chính sách cho phép nông dân giảm đất lúa, hay xây dựng các công trình thủy lợi để chuyển từ tưới lúa sang tưới cây ăn trái và nuôi trồng thủy sản là rất quan trọng. Quá trình chuyển đổi này không phải một sớm một chiều, mà là câu chuyện hàng chục năm, vì vậy theo ông, chính sách làm thế nào để tạo điều kiện cho người dân có vốn, có thị trường, có công nghệ… là trọng trách rất lớn mà Việt Nam phải tiếp tục làm trong thời gian tới.