Vì sao chủ yếu quan chức về hưu lên tiếng khi Trung Quốc gây hấn ? (RFA, 24/04/2020)
Trong bốn tháng đầu năm 2020, Trung Quốc tiếp tục đẩy mạnh những hành động khiêu khích nhằm áp đặt chủ quyền của họ ở Biển Đông, khiến tình hình tại vùng biển đang tranh chấp này thêm căng thẳng.
Hình ảnh các quan chức về hưu lên tiếng khi Trung Quốc gây hấn, đăng trên Báo Phụ Nữ hôm 20/4/2020 (phiên bản báo in) - Courtesy FB Đinh Kim Phúc
Truyền thông Trung Quốc vào ngày 5/3/2020 đồng loạt đăng Báo cáo của Viện Sáng kiến Nghiên cứu Tình hình Chiến lược Biển Đông (SCSPI) nói rằng có tổng cộng 311 tàu cá Việt Nam đã xâm nhập vào khu vực nội địa gần đảo Hải Nam, lãnh hải và vùng đặc quyền kinh tế của Trung Quốc vào tháng 2, với mục đích đánh bắt cá và làm gián điệp bất hợp pháp.
Và tiếp đến là Trung Quốc cho tàu hải cảnh đâm chìm tàu cá Việt Nam, nhưng lại cho rằng tàu cá Việt Nam tự đụng vào tàu Trung Quốc.
Vào ngày 18/04/2020, Trung Quốc thông báo thành lập hai quận thuộc "thành phố Tam Sa", đó là "quận Tây Sa" (tức quần đảo Hoàng Sa) và "quận Nam Sa" (tức quần đảo Trường Sa), hai quần đảo mà Hà Nội khẳng định là thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Mỗi lần Trung Quốc gây hấn, như thường lệ các phát ngôn nhân của Bộ Ngoại giao Việt Nam lại cho phát đi phát lại cái mà nhiều người trong nước ví như ‘đoạn băng rè’ phản đối hành động của Trung Quốc và tuyên bố vùng biển đó thuộc chủ quyền Việt Nam...
Trong khi đó những vị quan chức về hưu có những phát biểu khá mạnh mẽ. Như Thiếu tướng Lê Văn Cương - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược, Bộ Công an cho rằng Nhà cầm quyền Trung Quốc từ xưa đến nay là "bậc thầy" về lợi dụng thời thế. Ông này lên án Trung Quốc lợi dụng cả thế giới đang lo chống dịch Covid-19 để gây hấn, đâm chìm tàu cá của ngư dân tỉnh Quảng Ngãi, bắt tám ngư dân Việt Nam.
Hay như ông Nguyễn Đức Hải, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu chiến lược quốc phòng cũng có bài lên án Trung Quốc, cảnh báo Bắc Kinh về hành động sai trái của họ.
Vì sao chỉ quan chức Việt Nam về hưu mới dám lên tiếng phản đối Trung Quốc ?
Trả lời RFA hôm 24/4/2020 liên quan vấn đề này, Nhà nghiên cứu Biển Đông Đinh Kim Phúc, nói :
"Phản ứng trước các hành động khiêu khích của Trung Quốc trên Biển Đông, cũng như phân tích âm mưu chiến lược của Trung Quốc đối với Biển Đông, đối với Việt Nam cũng như khu vựa Đông Nam Á, thì toàn xuất hiện những quan chức, mà đứng trước tên các quan chức đó toàn là chữ ‘nguyên’ với chữ ‘cựu’... Chúng ta biết rằng, các quy định của đảng cộng sản Việt Nam trong nội bộ, có 19 quy định mà đảng viên không được làm, đó là nói những vấn đề trái quan điểm, đường lối của đảng cộng sản Việt Nam. Những vị này khi phát ngôn, vẫn phân tích được những âm mưu và thủ đoạn của Trung Quốc, nhưng tiếng nói của họ khi không còn giữ chức vụ, nhất là những chức vụ cao cấp trong hệ thống chính trị Việt Nam, thì những phân tích đó không đại diện cho quan điểm của đảng cộng sản và nhà nước Việt Nam".
Chính vì vậy theo Nhà nghiên cứu Đinh Kim Phúc, không thấy có một vị cán bộ đương chức nào, dám đứng lên phân tích, hay tố cáo các hành động hiện nay của Trung Quốc trên Biển Đông, mà toàn các vị về hưu, các vị không giữ chức vụ nữa, đó là một vấn đề thực tế của Việt Nam.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nguyên viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển IDS đã tự giải thể, khi trao đổi với RFA hôm 23/4, cho rằng :
"Tôi nghĩa chuyện ấy cũng là bình thường, trong phản ứng đối với những hành động của Trung Quốc, thì cần phải có sự phân công lao động giữa các tầng lớp khác nhau, và chúng tôi cũng đấu tranh rất mạnh mẽ. Về mặt chính thức, ông Trọng, ông Phúc nói là khó, Bộ trưởng ngoại giao nói là khó... người ta phải để người phát ngôn của Bộ ngoại giao, để cho tướng tá về hưu nói. Chúng tôi cũng rất muốn là để cho xã hội dân sự lên tiếng một cách mạnh mẽ. Đó là sự phân công lao động mà ở đâu cũng thế".
Tàu hải cảnh Trung Quốc tiến gần tàu cảnh sát biển Việt Nam trước đây. Reuters - Ảnh minh họa
Trước đó, khi phát biểu tại phiên họp Quốc hội hồi tháng 10 năm 2019, Trung tướng Trần Việt Khoa, Giám đốc Học viện Quốc phòng, đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội chỉ gọi là "nước ngoài" chứ không nêu đích danh "Trung Quốc" khi đề cập đến tình hình biển đảo bị xâm phạm chủ quyền ở thời điểm đó.
Thạc sĩ Hoàng Việt, một thành viên của Quỹ Nghiên Cứu Biển Đông, khi trả lời Đài Á Châu Tự Do cho rằng, ở Việt Nam có những vấn đề cảm thấy khó hiểu, một mặt Tổng bí thư kiêm Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Phú Trọng tuyên bố phải kiên quyết và khéo léo trong vấn đề Biển Đông, nhưng mặt khác lại rất dè dặt và ngại đụng chạm khi nhắc đến tên Trung Quốc. Ông nói tiếp :
"Thông thường giới quân đội phải là giới lên tiếng mạnh mẽ nhất, nhưng dường như thời gian qua những tướng quân đội lại phát biểu rất nhẹ nhàng. Tôi không hiểu những bước đi của Việt Nam như thế nào cũng như chính sách của Việt Nam ra sao ? Nó cho thấy cho thấy chính sách của Việt Nam trong vấn đề Biển Đông thiếu sự nhất quán".
Trong khi đó vào ngày 22/4/2020, báo chí do nhà nước kiểm soát đồng loạt có bài viết với tựa đề "Người dân kịch liệt phản đối Trung Quốc xâm phạm chủ quyền biển đảo của Việt Nam", nội dung viết về việc người dân bày tỏ sự bất bình và kịch liệt phản đối hành động phi lý của Trung Quốc khi ngang nhiên thành lập khu Tây Sa và Nam Sa.
Trên thực tế, khi người dân thật sự phản đối Trung Quốc bằng cách mặt áo, đeo khẩu trang NoU phản đối bản đồ hình lưỡi bò của Trung Quốc thì bị công an sách nhiễu bắt bớ.
Tiến sĩ Nguyễn Quang A, nhận định :
"Chuyện họ lạm dụng từ ngữ thì cổ như lịch sử của Đảng cộng sản Việt Nam, không có gì là lạ. Lúc nào họ cũng nói nhân dân... nhưng không có một khảo sát nào cả. Họ lạm dụng từ nhân dân, công an nhân dân, cái nào cũng nhân dân. Ví dụ ông thủ tướng vừa nói gì, thì sau chưa được nửa ngày, cái loa của hệ thống đã ầm ỉ kêu lên là nhân dân nhiệt tình ủng hộ... họ chuyên môn lạm dụng những từ ngữ như vậy. Việc họ trấn áp những người lên tiếng, ví dụ đến giờ đã gần 10 năm, chuyện áo NoU từ 2011 đến giờ, rồi chuyện khẩu trang NoU cũng bị công an ngăn chặn, bỏ tù. Nó thể hiện rất rõ, phơi bày bộ mặt thật của họ mà thôi".
Không chỉ gây hấn với Việt Nam, Trung Quốc mới đây sau khi đưa tàu khảo sát Hải Dương 8 đến vùng biển Việt Nam, cũng đã đưa tàu này đến gần khu vực Malaysia thăm dò dầu khí, cho tàu cá với sự tháp tùng của tàu hải cảnh đánh cá ở vùng biển Natuna của Indonesia. Trong khi các nước Đông Nam Á đang tập trung mọi nguồn lực chống dịch Covid-19, Bắc Kinh lại tiếp tục có những hành động nhằm áp đặt chủ quyền của họ ở Biển Đông, khiến tình hình tại vùng biển đang tranh chấp này thêm căng thẳng.
Nhà nghiên cứu Biển Đông Đinh Kim Phúc, nhận định :
"Trong 4 tháng đầu năm 2020, Trung Quốc đã đẩy mạnh các hành động khiêu khích trên Biển Đông, bằng cách tố cáo Việt Nam đưa tàu đánh cá uy hiếp đảo Hải Nam, uy hiếp căn cứ quân sự của Trung Quốc ở Hải Nam. Và tiếp đến là đụng tàu cá Việt Nam, rồi gởi công hàm đến Ủy ban ranh giới Liên Hiệp Quốc để tố cáo những hành động của Việt Nam, của Philippines, Malaysia... Nhìn chung Đông Nam Á đang đứng trước một miệng hố của ranh giới chiến tranh, nhưng nếu phân tích kỹ những gì xảy ra trên thực địa thì chúng ta thấy những cơ sở để dấn đến một cuộc chiến tranh, dù là chiến tranh cục bộ trên Biển Đông, thì chưa đủ điều kiện".
Nhà nghiên cứu Biển Đông Đinh Kim Phúc cho biết thêm, hiện nay rất nhiều người phân tích âm mưu thủ đoạn tình hình trên Biển Đông, nhưng ông chưa thấy bất cứ một chuyên gia trong và ngoài nước nào, đưa ra kịch bản trên Biển Đông ít nhất là trong năm 2020. Ông cho biết những kịch bản này :
"Kịch bản thứ nhất, nếu Trung Quốc lợi dụng Việt Nam và các nước, đặc biệt là các siêu cường đang lo chống trả đại dịch covid-19, họ tiến hành một cuộc chiến tranh cục bộ trên Biển Đông, để đánh chiếm hết những gì còn lại trên quần đảo Trường Sa, để đặt thế giới vào sự việc đã rồi, tuy họ là nước thường trực của Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc, là siêu cường kinh tế và quân sự. Khả năng thứ hai, Trung Quốc cũng tiến hành chiến tranh cục bộ trên Biển Đông từ 4 đến 8 tuần thì các cường quốc trên thế giới sẽ phản ứng như thế nào ? Thứ ba, nếu có cuộc chiến tranh tổng lực trên biển đông nhằm phân chia lại Đông Nam Á giữa Mỹ và Trung Quốc thì có dẫn đến một cuộc chiến tranh khu vực hay chiến tranh thế giới lần thứ 3 hay không ?".
Theo Nhà nghiên cứu Biển Đông Đinh Kim Phúc, đó là những kịch bản cần nêu ra, vì nếu không chuẩn bị những kịch bản đánh giá tình hình thực tế, thì sẽ không giải quyết được vấn đề ở Đông Nam Á, ở Biển Đông, không cảnh giác cho thế giới thấy được những âm mưu thủ đoạn ‘thâm độc’ của Trung Quốc hiện nay.
******************
Thêm người bị bắt vì cáo buộc tham gia tổ chức Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời (RFA, 25/04/2020)
Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh An Giang hôm 25/4 đã khởi tố, bắt tạm giam ông Lê Ngọc Thành (48 tuổi, ngụ tại Thành phố Long Xuyên) về tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân. Truyền thông trong nước loan tin này vào cùng ngày.
Ông Lê Ngọc Thành (trái) bị bắt giữ hôm 25/4/2020 ở An Giang - TTXVN
Ông Thành bị cáo buộc đã tham gia tổ chức Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời của ông Đào Minh Quân tại Mỹ vào khoảng tháng 11 năm 2019. Đây là tổ chức bị chính phủ Việt Nam xếp vào danh sách khủng bố. Ông Thành bị cáo buộc là đã tham gia trưng cầu dân ý bầu ông Đào Minh Quân làm tổng thống Đệ tam Việt Nam Cộng Hòa.
Theo truyền thông trong nước, ông Thành đã được nhiều người trong tổ chức của ông Quân gửi nhiều tài liệu liên quan đến tổ chức này. Khi biết một số nhân vật trong tổ chức này bị bắt, ông Thành đã lập một tài khoản Facebook khác để tiếp tục hoạt động.
Từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã bắt giữ ít nhất 4 người vì tham gia tổ chức chính phủ Việt Nam lâm thời, đồng thời kết án 11 năm tù một người khác có liên quan về tội khủng bố.
Trong những năm gần đây, Việt Nam liên tục bắt giữ và kết án hàng nhiều người bị cáo buộc có liên quan tổ chức chính phủ Việt Nam lâm thời. Đài Á Châu Tự Do đã nhiều lần liên hệ với tổ chức này để xin phản hồi nhưng chưa nhận được trả lời. Duy nhất một lần vào năm 2017, bà Lisa Phạm, người bị phía Việt Nam cáo buộc có liên quan thuộc tổ chức này, nói với Đài Á Châu Tự Do rằng bà không có bất cứ liên quan gì đến những người bị bắt giữ và các cáo buộc xúi giục khủng bố ở Việt Nam.
******************
Mèo đen bị chế biến thành thuốc chống coronavirus ở Việt Nam (RFA, 24/04/2020)
Các nhà hoạt động vì quyền động vật phản đối tình trạng những con mèo đen bị giết hại và chế biến để bán như một loại thuốc chữa trị coronavirus tại Việt Nam.
Phụ nữ ngồi trước cửa nhà với con mèo tại khu phổ cổ Hà Nội. Hình chụp ngày 5/3/19. AFP - Ảnh minh họa.
Tờ New York Post, vào ngày 24/4 dẫn thông tin từ Sáng hội "No to Dog Meat" (tạm dịch "Không ăn Thịt chó) cho South West News Service biết những con mèo đen bị nhúng vào nước sôi, lột da và bị nấu thành cao để bán như một loại thuốc chữa bệnh coronavirus tại Việt Nam.
Sáng lập viên Julia de Cadenet của "No to Dog Meat" mô tả lại những gì bà xem được qua một clip video. Đồng thời, bà cho biết tình trạng này diễn ra ở Hà Nội, và thậm chí được rao bán trên mạng trực tuyến.
Bà Julia de Cadenet nói rằng mọi người trên khắp thế giới đang rất sợ hãi đối với dịch bệnh coronavirus, nhưng không thể nào bào chữa được cho hành động dã man khủng khiếp của những người Việt Nam giết mèo như thế.
Đại diện của Sáng hội "No to Dog Meat" còn nhấn mạnh không có bằng chứng nào cho thấy ăn thịt mèo có thể chữa được bệnh coronavirus, và dù cho có chữa trị được chăng nữa thì hành vi độc ác vô nhân tính của những người ăn thịt mèo là không thể chấp nhận được.
Nhà vận động cho quyền động vật này cũng đã nêu cảnh báo ra với Anh và Liên Hiệp Quốc rằng việc chế biến thịt không vệ sinh, như buôn bán thịt chó và mèo, có thể gây ra một cuộc khủng hoảng sức khỏe toàn cầu.
Sáng hội "No To Dog Meat", trụ sở chính tại Anh, công khai nhiệm vụ của họ là đấu tranh chống nạn giết mổ chó, mèo để lấy thịt.
*******************
Tàu Indonesia đâm chìm tàu cá Việt Nam, 4 ngư dân mất tích (RFA, 25/04/2020)
Tàu chấp pháp của Indonesia đã đâm chìm 1 tàu cá Việt Nam khiến 4 ngư dân mất tích tại khu vực biển gần quần đảo Natuna của Indonesia hôm 19/4 vừa qua. Truyền thông trong nước trích thông tin từ Văn phòng Uỷ ban Quốc gia Ứng phó sự cố thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn, dựa theo thông tin từ Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao) và Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam, hôm 25/4.
Indonesia đánh chìm tàu cá Việt Nam ở đảo Datuk hôm 4/5/2019, AFP - Hình minh họa.
Hôm 19/4, tàu chấp pháp Indonesia đã bắt giữ hai tàu cá của Bình Định số hiệu BĐ30942 TS với 6 lao động và tàu BĐ 30919 TS cùng 6 lao động khác, đồng thời va chạm gây chìm tàu cá BĐ 92039 gồm 6 lao động khiến 4 người mất tích. Vụ va chạm xảy ra trong vùng biển của Indonesia cách vùng phân định Việt Nam - Indonesia khoảng 160 hải lý.
Phía Việt Nam đã đề nghị phía Indonesia phát thông báo hàng hải, tổ chức tìm kiếm cứu nạn các ngư dân tàu cá bị nạn.
Cảnh sát biển Việt Nam cũng điều tàu CSB 8005 từ Vũng Tàu đến hiện trường, phối hợp với Indonesia để tìm kiếm người mất tích.
Những năm gần đây, nhiều ngư dân Việt Nam đã bị phía Indonesia bắt giữ khi đánh bắt cá ở khu vực gần quần đảo Natuna. Đây là khu vực có vùng chồng lấn chưa phân định giữa hai nước. Chính quyền Indonesia dưới thời của Tổng thống Joko Widodo từ năm 2014 đến nay đã mạnh tay với việc bắt giữ và đánh chìm các tàu cá nước ngoài vào đánh bắt cá ở vùng biển của nước này.
Hôm 1/3 vừa qua, Bộ Hàng hải Indonesia cho biết nước này đã bắt giữ 5 tàu cá và 68 ngư dân Việt Nam gần quần đảo Natuna.
Hồi tháng 4 năm ngoái, phía tàu kiểm ngư của Việt Nam đã va chạm với tàu hải quân của Indonesia để tìm cách giải cứu cho 2 tàu cá Việt Nam gần vùng biển Bắc Natuna. Vụ va chạm khiến một tàu cá của ngư dân Việt Nam bị chìm, 12 ngư dân bị phía Indonesia bắt giữ.