Hai đêm diễn của nhóm nhạc Hàn Quốc Blackpink tại sân vận động Mỹ Đình (Hà Nội) cuối tháng 7 vừa qua thu hút khoảng 60.000 khán giả tham dự. Số tiền bản quyền được nói lên đến 10 tỷ đồng. Báo chí nhà nước dùng những từ như "bùng cháy" ; "ấn tượng" ; "cơn sốt" ; "máu lửa"… để diễn tả sự cuồng nhiệt của khán giả, hầu hết là giới trẻ, đến coi hai buổi diễn này.
Quảng cáo ban nhạc Blackpink trên xe bus tại Hà Nội ngày 28 tháng 7 năm 2023. AFP
Một số video clip lan truyền trên mạng xã hội cho thấy những khán giả trẻ la hét, gào khóc trong hai đêm diễn của nhóm nhạc này với nhiều bình luận đồng cảm có, chê cười có.
Blogger Tuấn Khanh nhận định về hiện tượng này với RFA :
"Một khi giới trẻ không tìm thấy thần tượng quốc nội, những thần tượng mà lâu nay người ta bằng mọi cách tuyên truyền và ấn vào đầu rằng đó là thần tượng, thì họ đã im lặng chối bỏ theo một cách thức bản năng nào đó, và họ tìm đến thần tượng theo sở thích và bản năng của họ.
Vậy cần phải xét lại rằng, chương trình giáo dục và giới thiệu về những nhân vật đáng kính trọng của Việt Nam theo ý của Nhà nước và cái cách của tổ chức như vậy là thất bại.
Không thể trách được giới trẻ Việt Nam khi họ la hét hay gào khóc trong chương trình, bởi đó là sự tuyệt vọng của giới trẻ nhìn ra một thế giới tự do và đang phát triển mà không thấy bước chân của mình ở đó. Đó sự khóc cho sự tuyệt vọng".
Nhà văn Nguyễn Ngọc Tuấn từ Châu Âu nêu nhận xét với RFA về hiện tượng này :
"Những chương trình ca nhạc trong nước không có sức hút với giới trẻ bởi họ chưa nắm bắt được tâm lý giới trẻ ; không đánh được vào thị hiếu của giới trẻ. Tôi không trách các bạn trẻ mà tôi trách những người làm công tác nghệ thuật.
Việc giới trẻ cuồng nhiệt, thậm chí thái quá trong đêm diễn cũng như trong các trận đá bóng cho thấy giới trẻ sống không có niềm tin và đó là một sự bế tắc của họ. Bế tắc cả về cảm nhận lẫn các tác phẩm nghệ thuật. Người lớn không nên áp đặt quá khứ của mình vào thế hệ trẻ bây giờ".
Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh sau hai đêm diễn đã gửi thư cảm ơn ban nhạc Blackpink, cảm ơn cả khán giả hâm mộ ban nhạc. Theo ông Trần Sỹ Thanh, sự thành công của hai đêm nhạc đã khẳng định hình ảnh của thủ đô Hà Nội - thành phố vì hòa bình, là điểm đến an toàn, thân thiện và khẳng định năng lực tổ chức những sự kiện văn hóa, âm nhạc quốc tế của thủ đô.
Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội hy vọng thành phố này sẽ được đón và tổ chức nhiều sự kiện tương tự để góp phần thực hiện xây dựng nền công nghiệp văn hóa thủ đô - xứng tầm là một thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại và nghĩa tình.
Một số bình luận trên mạng xã hội cho rằng, việc tổ chức những sự kiện tương tự với những ban nhạc trong nước là điều không thể khi nền giải trí ở Việt Nam luôn bị siết chặt bởi cái vòng kim cô mang tên "kiểm duyệt".
Nhạc sĩ Tuấn Khanh nói với RFA sáng 1/8/2023 :
"Sẽ không bao giờ có một nền giải trí đúng nghĩa tại Việt Nam, bởi công nghệ giải trí phải khởi đầu bằng sự tiên phong và những sáng tạo rất bất ngờ. Mà những điều đó ở Việt Nam phải đi qua ý tưởng kiểm duyệt. Cái thứ hai, trong một đất nước mà truyền hình là nòng cốt của tất cả mọi thứ, lại đều do Nhà nước kiểm soát. Nhà nước chỉ ban phát cho những ai làm đúng ý Nhà nước thì công nghiệp giải trí chỉ phát triển theo khuynh hướng của Nhà nước thôi.
Khi Nhà nước thấy xuất hiện YouTube, là nơi người ta có thể phát triển khả năng mà không cần xin phép, thì Nhà nước bằng mọi cách kiểm soát, ngăn chặn, bắt phạt thậm chí bỏ tù, thì làm sao công nghệ giải trí của Việt Nam phát triển được. Đừng quên Việt Nam đã bỏ rất nhiều tiền để mua những format của những nước tự do trên thế giới như Vietnam Idol, The Voice, Vietnam Next Top Model… cả triệu đô la nhưng không thể thành công.
Lý do bởi Việt Nam là một quốc gia kiểm soát mọi thứ trong lòng bàn tay chứ không phải là một quốc gia mà những ý tưởng sáng tạo và vượt lên cùng với thời đại và dẫn đường cho những người nghệ sĩ có khả năng bộc phát tinh thần của mình".
Một fan đứng chụp hình trước một xe buýt cổ động cho nhóm BlackPink ở Hà Nội hôm 28/7/2023. AFP
Blogger Nguyễn Ngọc Già nhận định :
"Qua hai đêm nhạc tôi thấy rất rõ thế hệ Z (thế hệ đầu tiên lớn lên với sự tiếp cận Internet cùng các thiết bị kỹ thuật số và điện tử từ nhỏ) thể hiện một cái khao khát tự do phi chính trị. Nó bộc lộ một mâu thuẫn rất khó hóa giải giữa thế hệ Z và những thế hệ trước về nhân sinh quan và thế giới quan.
Tôi cho rằng mâu thuẫn này vô cùng trầm trọng không thể hóa giải được. Cái sai lầm của thế hệ trước là họ chính trị hóa âm nhạc nên đã tạo ra xung đột rất lớn về lãnh vực nhân sinh quan và thế giới quan.
Với nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam, đây là dịp để họ nhìn nhận lại hai lĩnh vực quan trọng là giáo dục và văn hóa. Tức là nền văn hóa suốt hàng chục năm qua đã bị chính trị hóa một cách trầm trọng nên nó bóp nghẹt tự do mọi mặt. Để có một nền công nghệ giải trí thực sự cho Việt Nam thì nhà cầm quyền nên để cho người nghệ sĩ tự do sáng tạo".
Kiểm duyệt chặt chẽ tất cả tác phẩm nghệ thuật là cách mà Nhà nước Việt Nam chủ trương thực hiện từ sau năm 1954 ở Miền Bắc và sau năm 1975 ở cả Miền Nam. Sự kiểm duyệt này bị nhiều người cho là phơi bày sự yếu đuối về mặt chính trị của nhà cầm quyền. Chính điều đó kìm hãm sự phát triển nghệ thuật của giới trẻ từ trong tâm thức.
Có thể nêu ví dụ, cuộc triển lãm tranh ở Hà Nội tháng 7 năm ngoái, nhân dịp kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ, phải đóng cửa trong ngày đầu tiên vì cơ quan văn hóa cho rằng, bức tranh chính của triển lãm Điện Biên Phủ vẽ lá cờ bị rách quá và vẽ anh bộ đội không đẹp, không đúng về giải phẫu.
Cũng tháng 7 năm ngoái, một bài viết trên mạng Nikkei Asian có tựa "Vietnam lures Hollywood crews but censorship hangs over film sector", tạm dịch : "Việt Nam thu hút đoàn làm phim Hollywood nhưng kiểm duyệt là sợi dây trói lơ lửng đối với lĩnh vực này".
Theo bài viết, có nhiều bộ phim không được phép trình chiếu ở Việt Nam vì vi phạm qui định của Luật Điện Ảnh, nhưng ra khỏi nước thì được hoan nghênh vì nội dung hay, hình ảnh đẹp và diễn xuất chân thực.
Nguồn : RFA, 01/08/2023