Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Việt Nam

11/02/2018

Dự án Long Phú 1 Tiền Giang : bỏ Mỹ chạy theo Tàu

Tổng hợp

Việt Nam ngưng xin Mỹ cứu dự án nhiệt điện Long Phú (Người Việt, 11/02/2018)

Nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam đột ngột rút lại lá đơn xin ngân hàng xuất nhập cảng của Mỹ tài trợ cho dự án nhiệt điện chạy than Long Phú 1 tại tỉnh Sóc Trăng, không ai hiểu lý do tại sao.

longphu1

Nhà máy nhiệt điện Long Phú 1 chỉ có cái khung, còn ruột và máy móc không biết bao giờ có. (Hình : NYT)

Theo báo New York Times hôm Chủ Nhật, 11 tháng Hai, 2018, dư luận chú ý theo dõi xem chính phủ Mỹ qua Ngân Hàng Xuất Nhập Cảng (Ex-Im Bank, một ngân hàng do chính phủ điều hành) quyết định thế nào khi nhận được đơn xin tài trợ cho dự án nhiệt điện chạy than Long Phú 1 giữa những quan ngại của mọi giới về ô nhiễm môi trường và góp thêm phần làm biến đổi khí hậu.

Thứ Năm vừa qua, theo NYT, ngân hàng Ex-Im cho hay tập đoàn dầu khí Việt Nam (Peto Vietnam) đã rút đơn lại, không xin vay nữa. Trong một bản thông báo, ngân hàng Ex-Im loan báo dù họ chưa bắt đầu cứu xét cái đơn xin tài trợ thì Hà Nội đã xin rút đơn.

Nếu Ex-Im đồng ý tài trợ, một số công ty Mỹ, đặc biệt là công ty sản xuất trang thiết bị cho nhà máy nhiệt điện như General Electric, có thể có mối bán các thiết bị sản xuất điện tối tân cho Việt Nam.

Dự án nhiệt điện chạy Than Long Phú 1 tại tỉnh Sóc Trăng cũng như những nhà máy nhiệt điện chạy than khác của Việt Nam bị giới bảo vệ môi trường và các nhóm khác đả kích mạnh mẽ. Họ cho rằng tác dụng xấu đến môi trường của các dự án này tệ hại gấp bội so với những gì được chế độ Hà Nội tiết lộ.

Ngân hàng Thế Giới (World Bank) và nhiều ngân hàng lớn trên thế giới đã từ chối tài trợ các dự án nhiệt điện chạy than tại các nước đang phát triển vì tác động nghiêm trọng đến sự biến đổi khí hậu. Trước khi xin Mỹ tài trợ, Petro Vietnam đã bị ngân hàng xuất nhập cảng của Anh Quốc (tương tự như Ex-Im Bank của Mỹ) từ chối vì lý do tương tự vừa kể.

Thêm nữa, dự án Long Phú 1 cũng đã được ngân hàng liên quan đến chính phủ Nga, Vnesheconombank, tài trợ một phần. Đây là ngân hàng bị chính phủ Mỹ cấm vận vì việc Nga chiếm phần đất Crimea của Urkaine hồi năm 2014. Mới ngày 26 tháng Giêng, 2018, Bộ Tài Chính Mỹ cấm vận công ty Power Machines của nước Nga, một trong số các công ty có hợp đồng xây dựng tại dự án Long Phú 1.

Dự trù phát điện từ năm 2014, nhưng đến nay dự án nhiệt điện chạy than Long Phú 1 mới chỉ có cái khung vì thiếu vốn. Dự án đặt tại xã Long Đức, huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng do Tập Đoàn Dầu Khí Việt Nam (PVN) nhiều tai tiếng làm chủ đầu tư.

Nhà máy gồm 2 tổ máy, công suất tổng cộng 1,200 MW, chạy than nhiều phần nhập cảng từ Indonesia hoặc Úc. Vốn đầu tư ban đầu dự trù 1,2 tỷ USD. Khi bắt đầu khởi công dự án đầu năm 2011, tin tức lúc đó đăng tải cho biết PVN "chỉ định thầu" làm "tổng thầu" cho công ty con của mình là tổng công ty cổ phần Dịch Vụ Kỹ Thuật Dầu Khí Việt Nam (PTSC).

Cũng như bao dự án khác tại Việt Nam, giữa tháng Bảy, 2011, PTSC Power đã "tổ chức ký giao ước thi đua hoàn thành kế hoạch 6 tháng cuối năm 2011 nhằm tạo tiền đề vững chắc cho các năm tiếp theo, quyết tâm nỗ lực hoàn thành và đưa dự án vào hoạt động đảm bảo chất lượng và tiến độ kế hoạch được giao".

Tuy vậy, vì "vừa làm vừa học" chương trình xây dựng nhiệt điện Long Phú 1 ì ạch mấy năm vẫn chẳng di tới đâu, phải bán cái lại cho nhà thầu Nga, Liên Doanh Power Machines (Liên bang Nga) – BTG (Slovakia) – PTSC, trong đó, công ty Power Machines là thành viên chủ chốt chịu trách nhiệm về tiến độ, chất lượng của dự án. Sự điều phối và kế hoạch mới được thay đổi cho dự án Nhiệt Điện Long Phú 1 là phát điện tổ máy 1 vào năm 2018, tổ máy 2 vào năm 2019.

Theo báo cáo của PVN, "tới hết tháng Sáu, 2016, tiến độ tổng thể thực hiện Hợp Đồng EPC đạt khoảng 24.4%. Nguyên nhân được PVN cho biết là do công tác mua sắm thiết bị của nhà thầu Power Machines và một phần của công tác thiết kế", bản tin ngày 6 tháng Tám, 2016 của PVN.

Không những vậy "nguy cơ chậm tiến độ tại Dự Án Nhiệt Điện Long Phú 1 vẫn hiển hiện, bởi công tác thu xếp vốn tín dụng hỗ trợ xuất khẩu (ECA) cho phần hàng hóa xuất xứ từ Nga đang gặp nhiều khó khăn vì các ngân hàng, tổ chức tín dụng cơ bản không chào thu xếp vốn cho phần hàng hóa xuất xứ từ Nga". Và "… sự phối hợp của nhà thầu Power Machines với PTSC và các nhà thầu trong nước tuy có cải thiện, nhưng do công tác thiết kế và mua sắm chủ yếu thực hiện tại Ấn Độ và Nga, nên ít nhiều vẫn ảnh hưởng đến sự phối hợp và tiến độ xử lý công việc chung của Liên danh tổng thầu".

Nếu các nơi đều từ chối, rất có thể Hà Nội sẽ phải quay sang Bắc Kinh xin tài trợ. Nếu việc này xảy ra, Hà Nội sẽ bị Bắc Kinh ép sử dụng kỹ thuật và máy móc tồi tệ của họ, môi trường sống của người dân vùng lân cận sẽ ngập tràn bụi than, khí thải.

Hồi năm 2015, nhà máy nhiệt điện chạy than Vĩnh Tân 2 tại Bình Thuận do Trung Quốc thầu xây dựng đã xả khí thải và xỉ thải ra khu dân cư lân cận và quốc lộ khiến dân cư biểu tình rất dữ dội. (TN)

***********************

Dự án Long Phú 1 đã rút đơn xin tài trợ từ Ú Exim Bank (VOA, 11/02/2018)

Người viết sau khi gi bài "Đây là lằn đ đ đon tuyt vi nhit đin than ti Vit Nam" trên diễn đàn VOA, đã nhân danh Viet Ecology Foundation liên lc vi US ExIm Bank bày t mi quan tâm và khuyến cáo ngân hàng này không nên tham d vào d án nhit đin than x ô nhim và gây nguy hi Vit Nam. Thêm vào là phân tích chiến lược v bt li quc tế cho Hoa Kỳ nếu Hoa Kỳ giúp ngân hàng Nga thoát bế tc ti Long Phú trong khi Liên Hip Quc đang áp dụng bin pháp trng pht Nga vì quân đi Nga đã xâm lăng vào lãnh th Ukraine.

longphu1

Từ trái, kỹ sư Phm Phan Long Hi Sinh Thái Vit, tiến sĩ Lê Anh Tun Vin Nghiên cu Biến Đi Khí Hu Đại học Cn Thơ, Ngô Thế Vinh trên đường dn ra bin đến khu Điện Gió / Windfarm Bc Liêu. [photo by Lê Phát Qui]

Dân cư Long Phú sẽ lo lng v tình hung có th s xu nht

Viet Ecology vừa nhn được thư tr li ca đi din Exim Bank (xem đính kèm cui bài viết), theo đó d án Long Phú đã t rút đơn xin tài tr nên US ExIm Bank s đóng li không cứu xét h sơ này na. Nếu thế sân chơi Long Phú s b b trng sau khi Âu Châu t chi tài tr và Hoa Kỳ ngng cu xét. Tình hung thiếu vn này ca Petro Vietnam s rt thun li cho ngân hàng AIIB, Asian Infrastructure Investment Bank ca Trung Quốc bước lên thm đ mang tin đu tư thêm vào nhit đin than Vit Nam ; dĩ nhiên vi thiết b, k thut, chuyên gia và nhân công ca họ.

Nếu đây là l trình đc nht còn li, lãnh đo Long Phú s vay t Trung Quốc thì đây là tình hung xu nht dân cư trong vùng, trước nht vì cơ bn dù có thc hin đúng theo thiết kế k thut và vn hành đúng theo quy trình, thì theo tường trình VOV ngày 21, tháng 9, 2016 : "Trung tâm điện lc Duyên Hi có tng công sut khong 4.400MW, gm 4 nhà máy nhit đin đt than công nghệ tua-bin ngưng hơi truyn thng. Khi đi vào vn hành, trung tâm này s tiêu th 39.000 tn than/ngày đêm. Theo đó, s phát thi x than 13.000 tn/ngày đêm ; do vy, nguy cơ ô nhim không khí và nước thi là rt ln. Hơn na, lượng tro x này hoàn toàn chưa có phương án x lý hiu qu, ch yếu được chôn lp. Đến nay, đã có 31ha trong s 100 ha bãi cha x ca Trung tâm được lp đy !" [1].

longphu2

Sơ đồ Dự án Long Phú 1

Thực tế đã cho thy các xí nghip Trung Quốc và Đài Loan có lch s xây dng và vn hành xí nghip không an toàn và không theo đúng tiêu chuẩn và lut pháp Vit Nam. Hãy xét qua mt chui nhng s vic không th chp nhn li liên tiếp đã xy ra vi các nhà thu và ch đu tư Trung Quc sau đây :

1. Năm 2011, kỹ ngh bauxite Tân Rai đã đ hóa cht chy thoát ra ngoài nhà máy khiến nước sông đen, cá chết và cây c b hủy hoi.

2. Năm 2014, nước bùn đ đ kim ăn mòn cao t xí nghip Tân Rai theo mưa tràn ra ngoài đến khu nông nghip cư dân.

3. Năm 2014, hàng trăm chuyên viên Trung Quốc đã Việt Nam vào làm việc lu cho d án Duyên Hi 1 không có phép [2].

4. Năm 2015, nhà máy nhiệt đin Vĩnh Tân 2 ti Bình Thun do Trung Quốc thu đã x khí thi và x thi ra khu dân cư và quc l khiến dân cư biu tình trên 20 km đường phn đi kéo dài trên 30 tiếng.

5. In 2016, nhà máy Fornosa Đài Loan (cũng là Tàu) xả nước thi không xử lý theo ng ngm ra bin gây ô nhim chết 70 tn cá tri dài trên hai trăm km duyên hi.

6. Sau đó Formosa đã phải đóng ca sa cha đ tái vn hành, nhưng li đ n cháy ln ngay trong nhà máy.

7. Formosa còn đánh tráo quy trình kỹ thut đ trình t cc khô thành ướt đ bt chi phí thiết và năng lượng và "thuyết phc" được phép t chính quyn cho làm sai quy trình.

8. Formosa vận đng đc ân tăng gii hn ô nhim lên trên ngưỡng cho phép 255% nh đc cách h được điu chnh theo ham lượng oxygen tham chiếu 15% thay vì tiêu chuẩn 7%.

9. Mới đây, có nhng công dân phn đi Formosa li b tr thù lãnh nhng bn án tù nng n trên 10 năm.

10. Năm 2016, khi xây dựng nhà máy nhit din Duyên Hi 1 nhà thu Trung Quốc đã gây úng ngp và bnh tt cho dân cư [3], phát tán bi than trên ruộng và vn chưa tìm được gii pháp chôn x thi.[4]

11. Năm 2017, nhà máy giấy Lee & Man bên sông Hu đã mt kim soát ô nhim cho tro bi, nước thi và tiếng n t nhà máy tht thoát ra ngoài tác đng vào dân cư.

12. Ngoài ra công ty JA Solar của Trung Quốc năm ngoái đã ngang nhiên khởi công xây nhà máy Bc Giang khi chưa đ np báo cáo đánh giá tác đng môi trường.

Đã có nhiều tiếng nói báo đng trong nước nhưng chưa thy chính ph Vit Nam chng t kh năng kim soát được các xí nghip Trung Quốc, các chuyên gia b Tài nguyên Môi trường chưa chng t có kiến thc rà soát quy trình k thut, hiu qu các thiết b kim soát ô nhim và an toàn nhà máy ca Trung Quốc, hay kh năng tư pháp áp đt quy lut buc h nghiêm túc tuân th lut Vit Nam, tôn trng an toàn dân cư bo v môi trường. Ngay nhóm nghiên cu d án150 triu USD, H thng thy li Cái Ln - Cái Bé còn b tiến sĩ khoa học Nguyn Ngc Trân ng vc là làm và chia báo cáo ra hai giai đon là âm mưu "gài" Th Tướng phóng lao đ phi theo lao [5].

Những báo cáo tác động môi trường trong nước đều là tài liệu bí mt không công b ra ngoài cho dân cư tiếp cn và cơ hi tìm hiu và phn hi ; hi đng thm đnh tác động môi trường không tiếp xúc vi dân và dĩ nhiên không do dân c ; c vn nghiên cu tác động môi trường do ch thu chn, ch thu tr tin và dĩ nhiên quyn quyết đnh kết lun trong báo cáo phi thun li nht theo đơn đt hàng ca ch thu. Trong tình trng nng mâu thun quyn li, thiếu vng kh năng check and balance, chuyên gia không đc lp đó, s không bao gi quyn li dân cư và xã hi được tôn trng bo v. Chính quyền vô hình chung biến thành đng loã, công c nếu không nói là thuc h cho các nhóm li ích thao túng và giúp xí nghip trn thoát trách nhim khi b l ty. tác động môi trường ca Duyên Hi 1 cũng theo tường trình VOV nói trên [1] có nhng sai sót sau :

"PGS.tiến sĩ Lê Anh Tuấn phân tích : "Báo cáo đánh giá tác đng môi trường ca các nhà máy nhit đin than đồng bằng sông Cửu Long có nhiu l hng. Th nht là do các quy đnh ca B Tài nguyên và môi trường. Th hai, l hng ca người son tho cái đó và người phê duyt. Mình để cho các nhà máy đó t làm, không có cơ quan giám đnh đc lp, đ phn bin. Bn thân các báo cáo đánh giá tác đng môi trường có nhng li v mt k thut. Ngoài ra, mt s kết qu c tình làm nh đi".

Sự khinh thường lut l và chc trách Vit Nam ca nhà thầu Trung Quốc đã không cn phi che du :

‘Ông Phạm Anh Dũng, Phó Cc trưởng, Cc Thm đnh và đánh giá tác đng môi trường, B Tài nguyên và môi trường cho biết, qua thm đnh 3 báo cáo đánh giá môi trường chiến lược cho quy hoch phát trin ngành năng lượng tại đồng bằng sông Cửu Long, mt s nhà máy phi lp li đánh giá tác đng môi trường : "Ch d án không lp báo cáo đánh giá tác đng môi trường, trong quá trình qun lý, không biết dùng công c gì mc dù đã pht h ! ?".

Trước bế tc có tính h thng đó, người trong nước gần như tt c đu biết rt rõ nhng điu bt cp y. tiến sĩ Nguyn Xuân T đã khai bút thách thc c dân tc lên tiếng khi viết kho lun "Đôi điều suy nghĩ của một công dân" vào năm 1993 như sau :

"Vậy nên tôi nghĩ rng, là mt người Vit Nam có giáo dc, có văn hóa, không ai có thể cho phép mình tng l, dm dúi trong xó kiếm ăn mt mình, mà phi đng ra gia nơi sáng sa, nghiêm túc nói rõ ý kiến ca mình vi s huy đng cao nht ca ý thc trách nhim và trí tu !" [6].

Hiện nay đã có nhiu trí thc và ký gi tryền thông mnh dn lên tiếng theo s thôi thúc ca trí tu và lương tri khi thng thn viết là : Nhiệt đin "đt cháy" tâm can người dân đồng bằng sông Cửu Long [7]. Đúng thế vì Long Phú 1 hay Duyên hi 1 ch là nhng giai đon đu cho 14 d án than tng cng 18.000 MW s tràn vào đồng bằng sông Cửu Long tác hại h. Chính quyn đa phương như Bc Liêu và Long An đã có nhiu du hiu đang lng nghe tiếng dân và trí thc xin chính ph hủy b nhit đin than cho h [8] ; Duyên Hi 1 đã phát hành thông tin cp nht v nhà máy cho dân cư [9] ; dân chúng đã vượt s hãi và tham gia tích cc các tho lun trc tiếp vào vùng cm đa chính sách trước đây phi tránh hết sc né e dè. Người viết tin vào tinh thn dân tc Vit Nam đang trên đà chuyn hướng và viết bài này đ đánh du bước ngot phi bước ti vì sự sinh tn cho hàng chc triu cư dân trên din đàn Voice of America tiếng Vit ti Hoa Kỳ.

California, ngày 8, tháng 2, 2018

Phạm Phan Long

PE (Viet Ecology Foundation)

Tham khảo

[1] https://m.vov.vn/kinh-te/song-hau-truoc-nguy-co-bi-nha-may-nhiet-dien-buc-tu-552545.vov#ref-https://www.google.com/

[2] https://m.vov.vn/xa-hoi/tra-vinh-kho-xu-ly-lao-dong-chui-nguoi-nuoc-ngoai-320396.vov

[3] https://www.voatiengviet.com/a/nang-luong-tai-tao-me-kong-cuu-long/4201877.html

[4] http://www.sggp.org.vn/be-tac-voi-tro-xi-o-nha-may-nhiet-dien-than-444911.html
[5] 
http://anhsangvacuocsong.vn/ban-khoan-xay-cong-cai-lon-cai/

[6] http://www.hasiphu.com/ll2.html

[7] https://m.vov.vn/kinh-te/nhiet-dien-dot-chay-tam-can-nguoi-dan-dbscl-558109.vov#ref-https://m.vov.vn/kinh-te/ra-soat-lai-quy-hoach-dien-vii-vi-su-phat-trien-ben-vung-cua-dbscl-558317.vov

[8] https://m.vov.vn/kinh-te/ra-soat-lai-quy-hoach-dien-vii-vi-su-phat-trien-ben-vung-cua-dbscl-558317.vov

[9] https://m.vov.vn/kinh-te/doanh-nghiep/nhiet-dien-duyen-hai-1-phat-ban-tin-moi-truong-toi-nguoi-dan-570367.vov


Thư
ca US Exim Bank


Dear Madam or Sir :

Your 2/1/18 inquiry to EXIM Bank Customer Support regarding the Long Phu Power Plant Project in Vietnam was received and was forwarded to EXIM’s Office of Communications for response. I have the following information for you on background. The credit application to EXIM for this transaction has been withdrawn and therefore is no longer under consideration to receive financing from the Export-Import Bank of the United States.

I hope this information is helpful.

Sincerely,

Linda Formella


Linda Formella | Public Affairs Specialist, Communication

Export-Import Bank of the United States
811 Vermont Ave. NW, Office 1241 | Washington, DC 20571

Tel 202.565.3204 |

Mobile 202.651.0299 | Cette adresse e-mail est protégée contre les robots spammeurs. Vous devez activer le JavaScript pour la visualiser.

Quay lại trang chủ
Read 760 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)