Hà Nội : Phóng sinh cá chim trắng 'không gây hại' ? (BBC, 09/02/2017)
Thượng tọa Thích Chân Quang chủ trì lễ phóng sinh hôm 5/2
Mạng xã hội xôn xao chuyện một thượng tọa chủ trì lễ phóng sinh gần 10 tấn cá, trong đó có cá chim trắng, tại bến sông trước cửa đình làng Bát Tràng, Hà Nội.
Sự kiện do Thượng tọa Thích Chân Quang đến từ chùa Phật Quang, núi Dinh, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, chủ trì hôm 5/2, tức mùng 9 Tết với sự tham dự được báo Việt Nam ghi nhận lên đến hàng ngàn người.
Cá chim trắng, tên khoa học là Colossoma, ăn tạp và phàm ăn, là một chi cá nước ngọt có nguồn gốc từ Nam Mỹ, theo website FishBase.
Còn theo diễn đàn Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam", cá Chim trắng ăn tạp và phàm ăn. Chúng có bộ răng cửa rất cứng và sắc nên nhiều người lầm đó là loài cá dữ, nhưng thực chất lại hiền lành, chậm chạp".
Hôm 9/2, BBC liên hệ với Thượng tọa Thích Chân Quang thông qua một thị giả, nhưng người bắt máy xưng tên là Nguyễn Hải Quân, Chánh văn phòng Ban Hướng dẫn Phật tử Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam khu vực phía Bắc.
Ông Quân nói : "Là người phụ trách và chuẩn bị nguồn cá cho lễ phóng sinh hôm 5/2, tôi khẳng định là số lượng cá hôm ấy chỉ khoảng 7 tấn và không có cá chim trắng".
"Nhà chùa chỉ đặt mua cá giống nuôi trồng được Cục Thủy sản khuyến khích, gồm các loại cá mè trắng, cá trôi, cá chép, cá trê để phóng sinh".
'Phật tử tự mang theo'
"Còn việc cá chim trắng xuất hiện trong buổi lễ là do một số Phật tử tự mang theo cùng với ốc, lươn, trạch…"
"Tuy vậy, sau khi vụ việc gây ồn ào, nhà chùa đã đến làm việc với Cục Thủy sản hôm 9/2 và được nơi này xác nhận, cá chim trắng không phải là loại cá gây hại cho môi trường".
"Cũng cần nói thêm là, hàng năm cứ vào dịp đầu xuân là Thượng tọa Thích Chân Quang lại chủ trì lễ phóng sinh cá theo yêu cầu của các Phật tử phía Bắc".
"Lượng cá phóng sinh mỗi năm tùy theo sự đóng góp của các Phật tử".
"Trước mỗi lần tổ chức sự kiện, Giáo hội Phật giáo Việt Nam đều tham khảo với Cục Thủy sản và các trại cung cấp về những loại cá nên và được phép phóng sinh".
Hôm 9/2, Hòa thượng Thích Không Tánh, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, trả lời BBC từ Bình Định : "Tôi quan niệm rằng việc phóng sinh cũng như làm từ thiện của nhà chùa cần được thực hiện với chính nghĩa, trên tinh thần bảo vệ quê hương, không xâm hại đến môi trường và môi sinh".
"Còn nếu các nhà sư Phật giáo Việt Nam làm phóng sinh chệch hướng, theo chủ đích quảng bá hoặc có sự chỉ đạo của chế độ thì sẽ không tránh khỏi việc bị công luận phê phán".
"Tôi không rõ chi tiết về buổi lễ phóng sinh hôm 5/2 nhưng nếu nhắc đến những việc Thượng tọa Thích Chân Quang đã làm thì người ta có thể thấy ông giống như 'cán bộ' và là nhà sư quốc doanh, bị chính quyền lệ thuộc".
"Ông từng có những phát ngôn mang tính tuyên truyền cho Nhà nước và gây tranh cãi khi đề cập đến mối quan hệ Việt Nam - Trung Quốc".
******************
2 bộ vào cuộc vụ phóng sinh 10 tấn cá 'ăn thịt' xuống sông Hồng (Dân Việt, 09/02/2017)
Trong những ngày gần đây, dư luận đang xôn xao với thông tin hàng vạn con cá chim trắng được phóng sinh xuống sông Hồng mới đây là loài hung dữ, có khả năng tiêu diệt các loài cá khác, gây hại cho môi trường. PV đã trao đổi với cơ quan chức năng để làm rõ thông tin này.
Cá chim trắng được thả xuống sông Hồng trong buổi lễ phóng sinh do Thượng tọa Thích Chân Quang chủ trì ngày 5/2
Trao đổi với PV trưa nay (9/2), Giáo sư Tiến sĩ Mai Đình Yên - Phó chủ tịch Hội sinh thái học Việt Nam, chuyên gia đầu ngành nghiên cứu về các loài cá cho biết : "Qua báo chí tôi có nắm được thông tin trên, Cá chim trắng Colossoma brachypomum là một loài được du nhập về từ Nam Mỹ. Tập tính của chúng là loài săn mồi theo đàn, ăn tạp, khá hung dữ, chúng ăn động vật không xương sống. Các hộ dân nuôi cá chim trắng cho biết khi đói cá chim trắng sẽ cắn các loài cá khác, thậm chí ăn thịt loài khác. Loài cá này nhập vào Việt Nam theo đường tiểu ngạch nên không kiểm soát được, cũng chưa có đánh giá tác động môi trường, loài cá này tuy không nằm trong danh sách sinh vật ngoại lai phải tiêu diệt như ốc bươu vàng, tuy nhiên Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn không khuyến khích nuôi".
"Nếu loài cá này thoát ra ngoài tự nhiên với số lượng lớn có thể sẽ sẽ có rủi ro cho các sinh vật bản địa như cướp mất phần thức ăn, tấn công các loài cá nhỏ và nguy cơ tiềm ẩn nhất là gây các loại bệnh cho loài bản địa. Cần có những nghiên cứu cụ thể về vấn đề này".
Ông Nguyễn Đức Tuân – Giám đốc Trung tâm Đa dạng nguồn lợi thủy sản (Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I) cho biết : "Hiện nay chúng ta chưa có đánh giá tác động khi loài cá này thả ra tự nhiên, tuy nhiên qua các trận mưa bão, cũng có hiện tượng cá chim trắng thoát ra ngoài tự nhiên do các ao nuôi bị ngập. Theo quyết định 57 ban hành năm 2008 của bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, cá chim trắng là loài được phép đưa vào nuôi nhưng không khuyến khích thả ra tự nhiên".
Về việc xử lý thế nào sau khi loài cá này đã được thả xuống sông Hồng, Giáo sư Tiến sĩ Mai Đình Yên đề nghị : "Bây giờ các bộ ban ngành liên quan cần có các nghiên cứu cụ thể những tác động ảnh hưởng của cá chim trắng khi thả ra môi trường. Cần tiến hành kiểm tra theo dõi khu vực thả cá nếu có biểu hiện lạ cần xử lý ngay. Các cơ quan chức năng khuyến cáo người dân báo tin nếu thấy có hiện tượng dịch bệnh, cá chết… ở khu vực thả cá chim trắng".
"Kể cả việc thả cả phóng sinh cũng cần phải có quy định cụ thể rõ ràng, những loài cá nào được phép thả xuống sông, suối, ao hồ, vì nếu cứ thả bừa bãi cá sẽ chết vì không đúng môi trường sống. Việc kiểm soát dịch bệnh cũng phải được giám sát, cá không có dịch bệnh thì mới được thả xuống sông. Nhiều khi thả cá để lấy hình thức thì không có ý nghĩa gì, vì cá chết thì rất lãng phí và gây ô nhiễm dịch bệnh".
Theo nguồn tin từ Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản Trung ương I, ngày 10/2 Bộ Tài nguyên & Môi trường và Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn cùng các sở ban ngành liên quan sẽ cùng phối hợp vào cuộc điều tra làm rõ vụ thả cá "ăn thịt" xuống sông Hồng.
Phía Bộ Tài nguyên và môi trường có đại diện của Tổng cục Môi trường, Sở Tài nguyên và môi trường Hà Nội, Chi cục Bảo vệ môi trường Hà Nội, phía Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn có đại diện của Tổng cục Thủy sản, Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn Hà Nội và các ban ngành liên quan cùng các chuyên gia sẽ vào cuộc làm rõ vụ thả cá chim trắng xuống sông Hồng trong buổi lễ phóng sinh do Thượng tọa Thích Chân Quang chủ trì ngày 5/2 vừa qua. Cuộc họp sẽ làm rõ số lượng, số loài cá cụ thể được thả xuống sông Hồng, nguồn gốc cá lấy từ đâu, đồng thời phân tích rõ những tác động của việc thả cá chim trắng như dịch bệnh, đa dạng sinh học và tìm ra hướng xử lý.
Đình Thắng