Vụ người Mỹ gốc Việt bị bắt ở Sài Gòn ‘tới’ Tổng thống Trump (VOA, 20/06/2018)
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã được dân biểu nước này chính thức yêu cầu "can thiệp" vụ anh Will Nguyễn bị bắt trong khi tham gia biểu tình chống Dự luật Đặc khu và An ninh Mạng ở Việt Nam, một ngày sau khi thanh niên Mỹ gốc Việt này nói trên truyền hình rằng hành động của mình "sai trái với pháp luật Việt Nam".
Anh Will Nguyễn và Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Trong bức thư đề ngày 19/6, ba dân biểu Jimmy Gomez, Alan Lowenthal và Luis Correa, đại diện cho các địa hạt ở California, tiểu bang nơi nhiều gốc Việt sinh sống, "thông báo" cho ông Trump viết về việc anh William Anh Nguyễn (thường gọi là Will Nguyễn) "đang bị giữ một cách bất công ở Việt Nam".
Thư gửi tới địa chỉ Nhà Trắng còn thuật lại chuyện người Mỹ gốc Việt cư ngụ ở tiểu bang Texas này "tham gia một cuộc tuần hành ôn hòa ở Thành phố Hồ Chí Minh hôm 10/6", đồng thời trích thông tin của nhân chứng nói rằng anh Will Nguyễn "đã bị tấn công dã man" trước khi bị cảnh sát bắt.
Các đoạn video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy, cùng với một số người khác, thanh niên từng theo học Đại học Yale bị nhiều người mặc thường phục và đeo khẩu trang cùng màu túm chân, tay, kéo lê trên đường phố tới một chiếc xe buýt, trong khi đầu và mặt vấy máu.
Công dân Mỹ này sau đó còn bị đá và bị chụp vào đầu một thứ giống như một chiếc túi màu vàng. Theo quan sát của phóng viên VOA tiếng Việt, Facebook đã khuyến cáo người sử dụng trước khi mở xem video bị trang này coi là "bạo lực".
Hình ảnh anh Will Nguyễn bị kéo lê trên đường phố hôm 10/6.
"Việc đối xử khủng khiếp như vậy với một người Mỹ là một sự vi phạm nhân quyền nghiêm trọng. Chúng ta không thể ngồi yên khi một trong các công dân của chúng ta vẫn bị một chính phủ nước ngoài giữ trái phép", bức thư viết tiếp.
"Chúng tôi kêu gọi ngài nhanh chóng can thiệp vào vụ bắt giữ ông William Nguyễn và kêu gọi hủy bỏ mọi cáo trạng đối với ông ấy".
Một ngày trước các dân biểu trên gửi thư cho Tổng thống Trump, Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh (HTV) phát một bản tin, trong đó công dân Mỹ gốc Việt nói rằng "Will hiểu là hành động của Will là vi phạm" và "sai trái với luật pháp Việt Nam".
"Mình đã cản trở giao thông, cũng đã gây chuyện cho gia đình và bạn bè. Will sẽ không tham gia các hoạt động mà chống phá chính quyền", người học thạc sĩ về chính sách công tại trường Lý Quang Diệu ở Singapore nói bằng tiếng Việt giọng lơ lớ như người nước ngoài.
Đoạn video ngắn quay bản tin của HTV chiếu trên vô tuyến có cảnh anh Will Nguyễn đứng trước một chiếc ôtô của cảnh sát, trong khi có một nhóm người không rõ là ai đứng đẩy xe về hai phía. Tuy nhiên, không thấy hình ảnh công dân Mỹ này bị kéo lê trên đường phố.
Bình luận về bài báo của tờ New York Times viết về việc anh Will Nguyễn "tự thú", anh Kevin Webb, một người bạn lâu năm từng học ở Đại học Yale, viết trên Facebook : "Giờ các vị đã có cái các vị muốn. Giờ hãy thả cậu ấy" kèm theo thẻ #freewilly (trả tự do cho Willy – tên gọi thân mật của William Anh Nguyễn).
Trao đổi với VOA tiếng Việt sau khi báo chí Việt Nam đưa tin công dân Mỹ gốc Việt "bị truy tố tội gây rối trật tự công cộng", anh Webb nói rằng Will "thực sự quan tâm tới người dân Việt Nam" và anh "không nghĩ Will là người có thể kích động bạo lực hay bạo loạn nơi công cộng".
"Cậu ấy là người biết suy nghĩ, một người có học thức và lâu nay thích nghiên cứu về Việt Nam. Cậu ấy thích thú chứng kiến sự thể hiện của người dân ở mức độ chưa từng có", anh Webb nói.
Lá thư gửi Tổng thống Trump của các dân biểu Mỹ.
Một người bạn lâu năm khác cùng học tại Yale, chị Mary-Alice Daniel, cũng có cùng quan điểm với anh Webb khi cho rằng với tính cách của Will Nguyễn, anh "không thể là người gây rối".
"Cậu ấy có mặt ở đó để chứng kiến điều cậu ấy nghĩ là một sự thể hiện hòa bình quyền tự do hội họp của người Việt Nam, chứ không phải vì mục đích chính trị nào", chị Daniel nói.
Fadhil Daud và Megha Janakiraman, hai người bạn khác từng học tại Singapore với công dân Mỹ gốc Việt, cũng nói với VOA tiếng Việt rằng anh Will Nguyễn "yêu Việt Nam" và không phải là người có thể thực hiện việc "gây rối".
"Các lập luận và quan điểm của cậu ấy luôn thể hiện rõ ràng và hợp lý. Kể cả trong các cuộc thảo luận sôi nổi, Will luôn có cái đầu lạnh và không phản ứng một cách thái quá. Trao đổi ý kiến một cách dân chủ là điều cậu ấy luôn đề cao", chị Janakiraman, từng học với Will Nguyễn khóa thạc sĩ tại Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu ở Singapore, nói.
Đưa tin về quyết định truy tố, Thông tấn xã Việt Nam dẫn lời cơ quan chức năng cáo buộc anh Will Nguyễn "cùng nhiều người tụ tập, gây rối trên tuyến đường Nguyễn Văn Trỗi - Nam Kỳ Khởi Nghĩa".
"Ở giao lộ Nam Kỳ Khởi Nghĩa - Lý Chính Thắng, quận 3, Nguyen William Anh đã trực tiếp yêu cầu những người trong lực lượng chức năng phải di dời các xe đặc chủng để đoàn người đi qua. Khi yêu cầu không được đáp ứng, Nguyen William Anh đã leo lên xe đặc chủng, hô hào, kêu gọi nhiều người khác vượt qua chốt chặn", hãng tin của nhà nước Việt Nam viết.
Trên trang Facebook, chị Victoria Nguyễn, em gái của anh Will Nguyễn, viết : "Đừng để chuyện tuyên truyền đánh lừa bạn. CHẤM HẾT".
Viễn Đông
********************
Will Nguyễn nhận tội trên TV, hứa không tái phạm (VOA, 19/06/2018)
William Nguyễn, công dân Mỹ gốc Việt bị cầm giữ ở Việt Nam trong các cuộc biểu tình chống dự luật về đặc khu và an ninh mạng hôm 10/6, đã xuất hiện trên truyền hình nhà nước vào đêm 18/6, thừa nhận rằng anh đã "vi phạm luật pháp Việt Nam".
Will Nguyễn và mẹ, bà Vân Nguyễn.
Bằng tiếng Việt ngập ngừng, chàng thanh niên gốc Việt ra đời ở bang Texas, Hoa Kỳ, hứa sẽ "không tham gia các hoạt động "chống phá"… nữa, đồng thời bày tỏ hối hận là các hành động của anh đã gây rắc rối cho gia đình, bạn bè…".
Cảnh sát cáo buộc Will Nguyễn về tội "gây rối trật tự công cộng", tìm cách phá một rào cản, và lật nhiều xe cảnh sát trên con đường chính dẫn tới sân bay. Will thừa nhận anh đã gây rối, "cản trở giao thông, gây khó khăn cho những người ra phi trường".
VOA-Việt ngữ đã tiếp xúc với gia đình của Will Nguyễn để tìm hiểu phản ứng của gia đình về những lời nhận tội của Will trên truyền hình nhà nước Việt Nam, nhưng trong cuộc tiếp xúc ngắn với mẹ của Will, bà Vân Nguyễn, vào sáng ngày 19/6 giờ miền Đông Hoa Kỳ, bà từ chối bình luận mà chỉ nói rằng "gia đình bây giờ chỉ tập trung vào một điều duy nhất, đó là vận động cho Will được trả tự do" sớm nhất có thể.
Hình ảnh Will Nguyễn, máu chảy một bên mặt, bị nhiều người kéo lê lôi đi, rồi bị tống lên một chiếc xe đưa về đồn công an hôm 10/6, đã gây rất nhiều chú ý, không những trong các cộng đồng Mỹ gốc Việt, mà cả trong giới truyền thông chính mạch.
Tốt nghiệp đại học Yale nổi tiếng của Mỹ, Will Nguyễn, 32 tuổi, đã ghé qua Việt Nam trong khi chờ lãnh bằng thạc sĩ của Trường Chính sách công Lý Quang Diệu ở Singapore.Trong một cuộc phỏng vấn dành cho VOA-Việt ngữ vào tuần trước, bà Vân nói Will chỉ nhập vào đám đông biểu tình vì tính hiếu kỳ. Bà cực lực bác bỏ những tin đồn trên mạng nói rằng Will là thành viên của một tổ chức bị cấm hoạt động ở Việt Nam.
Bà khẳng định :
"Mình là mẹ của Will, mình biết chắc là Will không thuộc một đảng phái nào hết. Will chỉ là một sinh viên bình thường đang đi học, và chờ ngày ra trường, lãnh bằng. Ngày lễ ra trường dự định là vào giữa tháng 7, trong thời gian này thì Will chỉ muốn đi vacation thôi. Will đi Việt Nam vì thích cảnh của Việt Nam, Will thích thức ăn Việt Nam, Will thích văn hóa Việt Nam tại vì Will cũng học về Á Châu thành ra Will đi Việt Nam cũng là một phần để tìm hiểu, mà cũng là một phần enjoy".
Một người bạn có mặt trong cuộc biểu tình nói với giới truyền thông rằng sáng ngày 10/6 Will đi gym về, chỉ mang hai chai nước trong tay, tình cờ chứng kiến cuộc biểu tình hiếm hoi ở Việt Nam nên tham gia với tư cách một người quan sát, và chụp hình để chia sẻ, anh không mang biểu ngữ hay hô hào gì. Nói với phóng viên BBC, người bạn cho biết Will đã dẹp xe máy cản đường sang một bên- vì bản tính vốn thích giúp người khác, nhất là người già và trẻ em.
Trước khi bị bắt, Will Nguyễn đã tải lên Twitter một số hình ảnh live của cuộc biểu tình ngày 10/6, anh chia sẻ thêm là anh ủng hộ quyền của người dân Việt Nam được "thực thi nghĩa vụ công dân của mình để biểu tình chống bất công".
Gia đình và bạn bè của Will Nguyễn đang vận động các nhà lập pháp ở Washington để Will được trả tự do đều khẳng định Will không theo đuổi một nghị trình chính trị nào.
Tin này đã gây rất nhiều chú ý. Những diễn biến liên quan như Will bị cáo buộc, rồi truy tố về hành vi "gây rối trật tự công cộng", những cuộc tiếp xúc của tòa lãnh sự Mỹ ở Việt Nam với Will, các nỗ lực vận động để Will Nguyễn sớm được phóng thích, được rất nhiều người theo dõi.
hiện tượng những người bị nhà nước khép là tội phạm lên truyền hình nhà nước "công khai nhận tội theo kịch bản khá là phổ biến"... các tổ chức nhân quyền có lúc tố cáo nhà nước độc đảng đã "ép cung" để buộc họ nhận tội.
Đưa tin này hôm 19/6, hãng tin AFP nói rằng hiện tượng những người bị nhà nước khép là tội phạm, lên truyền hình nhà nước "công khai nhận tội theo kịch bản" khá làphổ biến, đôi khi để đánh đổi một bản án nhẹ hơn, mặc dù các tổ chức nhân quyền có lúc tố cáo nhà nước độc đảng đã "ép cung" để buộc những người này nhận tội.
Ít nhất còn 30 người bị cầm giữ, và các lực lượng công an đã dàn hàng hùng hậu ở thành phố Hồ Chí Minh và những nơi khác vào cuối tuần rồi để ngăn chặn biểu tình.
Hội Ân xá Quốc tế nói họ đã nhận được những tin tức "rất đáng lo ngại" rằng nhiều người biểu tình đã bị tra tấn trong thời gian bị câu lưu.
Giám Đốc đặc trách hành động toàn cầu của Hội Ân xá Quốc tế, Minar Pimple nói :
"Chúng tôi kêu gọi giới hữu trách Việt Nam hãy lập tức mở một cuộc điều tra chi tiết và có hiệu quả để tìm hiểu nội vụ, và buộc bất cứ ai chịu trách nhiệm về những hành vi đó (tra tấn) phải chịu trách nhiệm về hành động của họ".