Phải chăng lời cảnh tỉnh của Tổng bí thư vẫn chưa làm các đồng chí "trót để tay nhúng chàm" tỉnh ngộ ?
Phiên họp thứ 20 Ủy ban Kiểm tra trung ương (khóa 12) do ông Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra trung ương chủ trì đã đưa ra những kết luận khiến người dân không khỏi bỡ ngỡ.
Bỡ ngỡ là bởi vì một số kết luận về công tác cán bộ ở Thanh Hóa, Quảng Nam mà Ủy ban Kiểm tra trung ương công bố phủ nhận một số kết luận trước đó của Tỉnh ủy Thanh Hóa và của lãnh đạo Bộ Nội vụ.
Thứ nhất : Ủy ban Kiểm tra trung ương yêu cầu Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Thanh Hóa tổ chức kiểm điểm nghiêm túc, rút kinh nghiệm sâu sắc qua một số vụ việc mà các cơ quan này đã thực hiện liên quan đến công tác tổ chức, cán bộ trong toàn tỉnh.
Theo nguyên tắc tổ chức Đảng, cả ba cơ quan trên đều chịu sự lãnh đạo trực tiếp của Bí thư Tỉnh ủy.
Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Thanh Hóa đã có thông báo "Kết quả kiểm tra, xem xét xử lý kỷ luật đảng đối với tổ chức đảng và đảng viên có liên quan tại Sở Xây dựng Thanh Hóa trong vụ Trần Vũ Quỳnh Anh".
Được biết, ngày 29/9/2017, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Thanh Hóa đã có thông báo 116-TB/UBKTTU về "Kết quả kiểm tra, xem xét xử lý kỷ luật đảng đối với tổ chức đảng và đảng viên có liên quan tại Sở Xây dựng Thanh Hóa trong vụ Trần Vũ Quỳnh Anh".
Các phương tiện truyền thông đều đã đăng tải rộng rãi ý kiến của Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Trịnh Văn Chiến sau khi Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Thanh Hóa công bố kết luận :
"Việc này cần thực hiện công khai để đảng viên trong Đảng bộ hiểu rõ bản chất vụ việc, đâu là việc đúng, sai, để thể hiện tính minh bạch trong xử lý vi phạm".
Một khi ông Bí thư tỉnh Thanh Hóa đã khẳng định chắc nịch "bản chất vụ việc, đâu là việc đúng, sai" và cơ quan Đảng tỉnh Thanh Hoá đã thể hiện sự "minh bạch trong xử lý vi phạm" thì vì sao Ủy ban Kiểm tra trung ương phải lật ngược các kết luận của Đảng bộ Thanh Hóa và yêu cầu các ba cơ quan Đảng tỉnh này phải "kiểm điểm nghiêm túc, rút kinh nghiệm sâu sắc" ?
Rõ ràng ông Bí thư Thanh Hóa đã không làm tròn trách nhiệm đảng viên của mình, có biểu hiện "tự chuyển hóa" những vụ việc tiêu cực từ "rất nghiêm trọng" trở nên bình thường với hình thức kỷ luật "khiển trách".
Nếu sự việc đã như thế thì trách nhiệm của người đứng đầu Đảng bộ Thanh Hóa - ông Trịnh Văn Chiến đến đâu ?
Phải chăng các ông Ngô Văn Tuấn, Đào Vũ Việt là hai cá nhân duy nhất phải chịu trách nhiệm hay các ông đang phải gánh chịu nghịch cảnh mà dân gian gọi là "kẻ ăn ốc, người đổ vỏ" ?
Với trách nhiệm là Giám đốc Sở Xây dựng, Bí thư Đảng ủy Cơ quan, ông Ngô Văn Tuấn "đã ưu ái, nâng đỡ không trong sáng đối với bà Trần Vũ Quỳnh Anh trong việc ra các quyết định về công tác cán bộ vi phạm các quy định của Đảng và Nhà nước".
Người viết cho rằng kết luận của Ủy ban Kiểm tra trung ương hình như vẫn còn thiếu cái gì đó.
Để có thể đưa ra hình thức kỷ luật nghiêm khắc với ông Tuấn, cần phải nêu rõ động cơ của sự "không trong sáng" của ông Ngô Văn Tuấn với Trần Vũ Quỳnh Anh là gì ?
Một khi đã "không trong sáng" thì tất là có vụ lợi, vậy ông Tuấn "vụ lợi" cái gì từ người phụ nữ mang tên Quỳnh Anh hay ông "vụ lợi" từ người khác thông qua người phụ nữ này ?
Cũng nên biết rằng mọi xì xào về nhân vật Trần Vũ Quỳnh Anh đều hướng dư luận tới một ai đó tại tỉnh Thanh Hóa và phát biểu của Đại biểu Quốc hội Trần Thị Quốc Khánh (đoàn Hà Nội) tại nghị trường đã định hướng khá chính xác "ai đó" là ai :
"Một bộ phận không nhỏ cán bộ, lãnh đạo ở các địa phương biểu hiện chỉ quan tâm đến phái nữ vì muốn có thêm vợ bé hay bồ nhí để quản lý khối tài sản khổng lồ do tham nhũng mà có" [1].
Nếu cần làm rõ vấn đề để trả lại sự minh bạch cho "ai đó" hoặc không làm oan "ai đó" thiết nghĩ cơ quan chức năng hoàn toàn có đủ công cụ để minh oan cho người ta, chẳng hạn xét nghiệm ADN ?
Không làm cho ra nhẽ chuyện này, liệu có phải cơ quan chức năng "làm chưa đến nơi đến chốn" hay vì còn cần thời gian để nhờ cảnh sát quốc tế tìm xem đối tượng được "nâng đỡ không trong sáng" bây giờ đang định cư ở đâu ?
Thiết nghĩ ông Bí thư Thanh Hóa đã rất hoan hỉ khẳng định địa phương mình "minh bạch" sau khi Ủy ban Kiểm tra Tỉnh này công bố kết quả kỷ luật cán bộ thì cũng nên nhanh chóng khẳng định sai phạm mà Ủy ban Kiểm tra trung ương công bố hoàn toàn do cá nhân các ông Ngô Văn Tuấn, Đào Vũ Việt gây ra đồng thời cũng không nên đợi trung ương mà tỉnh sẽ kỷ luật thật nặng hai ông ấy để làm gương cho cấp dưới.
Nói đến Thanh Hóa, là nói đến một tỉnh có nhiều chuyện lạ, chẳng hạn hàng cứu trợ bão lụt vào nhà bí thư thôn ở xã Thiệu Dương, Thành phố Thanh Hóa ;
Chuyện dê cấp cho hộ nghèo "lạc" vào nhà Bí thư huyện ở Thạch Thành ;
Chuyện nguyên Giám đốc sở Y tế Hoàng Sỹ Bình tuyển "chui" 3.700 nhân viên…
Số liệu quyết toán ngân sách năm 2013 cho biết tỉnh Thanh Hóa đứng đầu cả nước về hỗ trợ ngân sách từ trung ương với số tiền lên đến 14.427 tỷ đồng.
Năm 2016 Thanh Hóa vẫn là tỉnh nhận điều tiết nhiều nhất từ ngân sách trung ương - 6.500 tỷ đồng [2].
Những sự kiện nêu trên diễn ra từ xã phường lên đến tỉnh, từ thành phố đến huyện miền núi.
Vậy nên không thể không nêu câu hỏi về trách nhiệm lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh và năng lực của những người đứng đầu các cơ quan, ban, ngành tỉnh này.
Mong muốn của dân chúng là đi đến cùng sự việc, vậy có nên tạm dừng ở cấp Phó Chủ tịch tỉnh ?
Muốn giúp Thanh Hóa, có nên làm một cuộc đại phẫu ?
Chuyện Thanh Hóa có lẽ chưa kết thúc, còn chuyện Quảng Nam dù đã rất rõ ràng song có lẽ vẫn cần phải chờ thêm mới có thể kết luận.
Ủy ban Kiểm tra trung ương quyết định tiến hành quy trình xử lý kỷ luật các ông Lê Phước Thanh (nguyên Bí thư Tỉnh ủy), Đinh Văn Thu (Phó Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Ban cán sự đảng, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh), Huỳnh Khánh Toàn (Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Bí thư Ban cán sự đảng, Phó Chủ tịch Thường trực Uỷ ban nhân dân tỉnh) bởi khuyết điểm của những vị lãnh đạo xứ Quảng này là nghiêm trọng hoặc rất nghiêm trọng.
Riêng vị Giám đốc sở Lê Phước Hoài Bảo - con trai ông Lê Phước Thanh - Ủy ban Kiểm tra trung ương yêu cầu tổ chức đảng và cơ quan có thẩm quyền "làm thủ tục xóa tên trong danh sách đảng viên, hủy bỏ các quyết định về công tác cán bộ không đúng đối với đồng chí Lê Phước Hoài Bảo" [3].
Không biết "xóa tên trong danh sách đảng viên" có phải là hình thức kỳ luật cao nhất trong bốn mức kỷ luật ghi trong điều lệ Đảng hay là hình thức kỷ luật mới, liệu có mức độ nặng nhẹ khác nhau giữa hình thức "khai trừ khỏi đảng" và "xóa tên trong danh sách đảng viên" ?
Nếu không có gì khác nhau thì có nên dùng từ ngữ đã được chuẩn hóa trong Điều lệ Đảng, không cần sáng tạo thêm từ ngữ mới ?
Không một người Việt nào lại có ác cảm với những cán bộ "tuổi trẻ, tài cao", trong đó có những người xuất thân từ những gia đình có truyền thống yêu nước.
Thế sao người ta cứ phải đặt câu hỏi về "hậu duệ" của những lãnh đạo trung cao cấp như con trai nguyên Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, con trai nguyên Bí thư Lê Phước Thanh, hay con trai, con rể nguyên Bí thư một tỉnh mà báo Giaoduc.net.vn nói là "băng băng trên đường quan lộ" ?
Khi ông Lê Phước Thanh khẳng định con trai mình hoàn toàn có đủ tiêu chuẩn, phẩm chất, năng lực làm Giám đốc sở, chắc ông không ngờ rằng sẽ có lúc con ông - nói theo ngôn ngữ dân gian - bị đề nghị khai trừ khỏi đảng, bị kiến nghị đuổi khỏi cơ quan đang làm việc.
Thế nên khi Ủy ban Kiểm tra trung ương kết luận "Những vi phạm, khuyết điểm của đồng chí Lê Phước Thanh là rất nghiêm trọng" và con trai ông - Lê Phước Hoài Bảo - "Ý thức tổ chức kỷ luật kém ; vi phạm nguyên tắc tổ chức sinh hoạt của Đảng…" thì người dân có thể tin rằng với quyết tâm của Tổng bí thư, với hiệu quả làm việc của Ủy ban Kiểm tra trung ương, bên cạnh các loại "củi khô, củi vừa vừa, củi tươi, củi ướt, củi to" hai loại "củi" khác là "củi mục và củi con" nhất định cũng sẽ được bổ sung vào "Danh mục củi".
Cũng nên nói thêm về một loại "củi" nữa, ấy là "củi cành", khi vụ án Châu Thị Thu Nga ngã ngũ, khi câu chuyện dùng mấy chục tỷ đồng để chạy "đại biểu quốc hội" được làm sáng tỏ, liệu những "củi cành" liên đới trong các cuộc "hiệp thương" có được nhận diện.
Loại "củi cành" này tuy ít dính líu trực tiếp đến kinh tế song tác hại của nó thì không thể xem nhẹ.
Bằng chứng là chỉ mới non nửa nhiệm kỳ, 5 đại biểu Quốc hội đã bị miễn nhiệm, con số lớn nhất từ trước đến nay.
Chỉ còn ít ngày nữa là kết thúc năm 2017, nếu chỉ chiếc "lò" ở trung ương nóng lên, tại các địa phương chưa nhóm lửa thì liệu người dân có thấy mùa đông giá rét bị đẩy lùi ?
Và quan trọng hơn, nếu chỉ Ủy ban Kiểm tra trung ương vào cuộc thì đến bao giờ cuộc chiến chống nội xâm mới giành thắng lợi khi cơ quan này chỉ có vài chục nhân sự nhưng cả nước có hơn 4,5 triệu đảng viên ?
Phải chăng lời cảnh tỉnh của Tổng bí thư vẫn chưa làm các đồng chí "trót để tay nhúng chàm" tỉnh ngộ ?
Phải chăng bộ phận không nhỏ ấy vẫn nuôi hy vọng "trừ mình ra" ?
Xuân Dương
Nguồn : GDVN, 18/12/2017
Tài liệu tham khảo :
[2] https://tuoitre.vn/hang-chuc-tinh-thanh-nhan-ho-tro-ngan-sach-tu-hang-ngan-ti-1194865.htm
Cử tri Đồng Nai đòi bãi nhiệm đại biểu quốc hội (BBC, 08/10/2017)
Phó bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai, bà Phan Thị Mỹ Thanh, đang phải đối mặt với sức ép từ cử tri, khi nhiều người lên tiếng đòi bãi nhiệm tư cách đại biểu của bà, theo báo Tuổi Trẻ.
Dù đã bị kết luận là vi phạm Luật tham nhũng nhưng bà Phan Thị Mỹ Thanh vẫn là trưởng đoàn Đại biểu quốc hội Đồng Nai
Trước đó Ủy ban Kiểm tra trung ương đã kết luận bà Thanh đã vi phạm Luật phòng chống tham nhũng và các quy định đảng viên không được làm.
Theo báo Tuổi Trẻ, khi còn đương chức giám đốc Sở Công thương, bí thư Huyện Nhơn Trạch, bà Thanh vẫn tham gia điều hành công ty của chồng là Công ty Cường Hưng. Bà Thanh đã ký kết chấp thuận công ty này đầu tư dự án khu dân cư thương mại.
Ngoài ra, bà còn ký kết các văn bản không thuộc lĩnh vực phụ trách và không minh bạch trong kê khai tài sản.
'Không xứng đáng làm đại biểu của dân'
"Sai phạm của bà Phan Thị Mỹ Thanh được Ủy ban Kiểm tra trung ương quyết định kỷ luật cảnh cáo, sao vẫn để bà Thanh là trưởng đoàn Đại biểu quốc hội và cho đi tiếp xúc cử tri ?" báo này dẫn lời một cử tri tên Hồ Ngọc Khản tại buổi tiếp xúc cử tri sáng 6/10.
Một cử tri khác tên Hoàng Mai thì nói bà Thanh "tiếp sức cho chồng, không xứng đáng làm đại biểu của dân."
"Đại biểu do cử tri bầu ra nhưng khi bà Thanh không đủ phẩm chất của một đại biểu thì Quốc hội phải xử lý càng sớm càng tốt. Đừng để cử tri mất lòng tin và làm ảnh hưởng đến đoàn Đại biểu quốc hội tỉnh Đồng Nai," báo Tuổi Trẻ dẫn lời cử tri Đậu Văn Tạo.
Trả lời cử tri, Phó trưởng đoàn đại biểu, Bùi Xuân Thống nói : "Chị Thanh với tư cách trưởng đoàn sẽ do Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định, còn ở tư cách đại biểu thì do Quốc hội quyết định. Chị Thanh còn là người của Ban Bí thư quản lý nên trường hợp của chị Thanh sẽ do Ban Bí thư và Quốc hội quyết định trong kỳ họp sắp đến".
Lấy ngân sách hỗ trợ dự án BOT của chồng
Năm 2013, bà Thanh ký giao cho Hợp tác xã An Phát, do ông Đỗ Tịnh, chồng bà thanh quản lý để làm dự án BOT, làm đường, lập trạm thu phí.
Bà Thanh ký văn bản dùng ngân sách để hỗ trợ bồi thường giải phóng mặt bằng cho dự án BOT.
Các doanh nghiệp khai thác đá ở khu vực này nói với bảo Tuổi Trẻ rằng đây là tuyến đường không nhất thiết phải làm BOT vì đầu tư không nhiều tiền, gây tăng chi phí đầu ra cho các đơn vị.
"Thấy bà Thanh ký giao cho Hợp tác xã An Phát của chồng bà làm BOT để thu phí là bất hợp lý nhưng không ai dám nói," báo này dẫn lời một doanh nghiệp đá.
Tại buổi tiếp xúc cử tri hôm 6/10, bà Thanh vẫn tham gia với tư cách phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đại biểu quốc hội nên có nhiều cử tri bức xúc lên tiếng.
********************
Đề nghị bãi nhiệm đại biểu Quốc hội với bà Phan Thị Mỹ Thanh (Tuổi Trẻ, 08/10/2017)
Cử tri Đồng Nai lên tiếng đề nghị bãi nhiệm tư cách đại biểu Quốc hội đối với bà Phan Thị Mỹ Thanh - phó bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai, trưởng đoàn đại biểu Quốc hội - vì bà Thanh không còn xứng đáng là đại biểu của dân.
Bà Phan Thị Mỹ Thanh tiếp xúc cử tri huyện Nhơn Trạch vào sáng 2/10. Tại đây, bà Thanh trả lời nhiều thắc mắc của cử tri, trong đó có vấn đề phòng chống tham nhũng - Ảnh: H.M.
"Không còn uy tín"
Tối 6/10, tại một buổi tiếp xúc cử tri của đoàn đại biểu Quốc hội Đồng Nai, cử tri Hồ Ngọc Khản (Phường Trảng Dài, thành phố Biên Hòa) nói : "Sai phạm của bà Phan Thị Mỹ Thanh được Ủy ban Kiểm tra trung ương quyết định kỷ luật cảnh cáo, sao vẫn để bà Thanh là trưởng đoàn Đại biểu quốc hội và cho đi tiếp xúc cử tri ?".
Tại thị xã Long Khánh, cử tri Hoàng Mai (xã Bình Lộc) cũng yêu cầu bãi nhiệm tư cách Đại biểu quốc hội của bà Phan Thị Mỹ Thanh. Theo ông Mai, trung ương kết luận bà Thanh vi phạm Luật phòng chống tham nhũng, tiếp sức cho công ty của chồng, không xứng đáng là đại biểu của dân nữa.
Cử tri Đậu Văn Tạo (thị xã Long Khánh) cũng thấy kết luận của Ủy ban Kiểm tra trung ương cho thấy rõ ràng là bà Thanh không còn xứng đáng là đại biểu của dân, càng không xứng đáng làm phó bí thư Tỉnh ủy.
"Việc xử lý chậm chạp, để bà Thanh đi tiếp xúc với dân, nói chuyện chống tham nhũng, làm sao dân nghe. Đại biểu do cử tri bầu ra nhưng khi bà Thanh không đủ phẩm chất của một đại biểu thì Quốc hội phải xử lý càng sớm càng tốt. Đừng để cử tri mất lòng tin và làm ảnh hưởng đến đoàn Đại biểu quốc hội tỉnh Đồng Nai", cử tri Tạo nói.
Các ý kiến này đều đã được ghi lại để tổng hợp báo cáo Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Đồng Nai.
Chờ trung ương quyết định
Trao đổi lại với cử tri, đại biểu Bùi Xuân Thống - phó trưởng đoàn Đại biểu quốc hội tỉnh Đồng Nai - giải thích: "Chị Thanh với tư cách trưởng đoàn sẽ do Ủy ban Thường vụ quốc hội quyết định, còn ở tư cách đại biểu thì do Quốc hội quyết định. Chị Thanh còn là người của Ban Bí thư quản lý nên trường hợp của chị Thanh sẽ do Ban Bí thư và Quốc hội quyết định trong kỳ họp sắp đến".
Trong lúc chờ đợi, các đại biểu khác của Đồng Nai đang phải "chịu trận" với cử tri khi nhắc đến bà Phan Thị Mỹ Thanh, một đại biểu không muốn nêu tên cho hay.
Trao đổi với Tuổi Trẻ về việc cử tri ở Đồng Nai đòi bãi nhiệm tư cách đại biểu của bà Thanh, đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (ủy viên thường trực Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội) nói : "Cử tri không còn tín nhiệm, đề nghị bãi nhiệm là nguyện vọng, ý kiến của họ. Còn việc bãi nhiệm tư cách của chị Thanh phải căn cứ trên các quy định pháp luật, tiêu chuẩn đại biểu...".
"Nhưng nguyện vọng, bức xúc của cử tri về tư cách Đại biểu quốc hội là cơ sở rất quan trọng để Quốc hội xem xét bãi nhiệm tư cách đại biểu", ông Nhưỡng nói.
Luật sư Nguyễn Kiều Hưng (Đoàn luật sư Thành phố Hồ Chí Minh) : Việc bãi nhiệm được thực hiện theo điều 40 Luật tổ chức Quốc hội. Theo đó, "khi Đại biểu quốc hội không còn xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân thì bị Quốc hội hoặc cử tri bãi nhiệm".
Trường hợp cử tri thấy cần phải bãi nhiệm đại biểu do mình bầu ra thì có thể tiến hành bằng cách: tập thể cử tri có đơn đề nghị xem xét tư cách Đại biểu quốc hội gửi đến ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam địa phương - nơi hiệp thương giới thiệu đại biểu ứng cử. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam của địa phương thấy có cơ sở sẽ đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét.
Tiến sĩ Lê Văn In (nguyên phó hiệu trưởng Trường Cán bộ TP - nay là Học viện Cán bộ Thành phố Hồ Chí Minh) : Cần bãi nhiệm tư cách Đại biểu quốc hội của bà Phan Thị Mỹ Thanh trước khi kỳ họp Quốc hội diễn ra vào cuối tháng 10 này. Để một đại biểu bị Ủy ban Kiểm tra trung ương kỷ luật cảnh cáo, cử tri không còn niềm tin, làm trưởng đoàn dẫn đầu đoàn Đại biểu quốc hội của tỉnh đi dự kỳ họp là không ổn.
Trường hợp này Mặt trận Tổ quốc cần thể hiện vai trò giám sát của mình để cùng với cử tri loại bỏ sớm Đại biểu quốc hội không còn xứng đáng với niềm tin của nhân dân.
Một đại biểu thuộc đoàn Đại biểu quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh : Theo quy định, Đại biểu quốc hội không còn xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân thì tùy mức độ sai phạm mà bị Quốc hội hoặc cử tri bãi nhiệm. Bà Thanh là phó bí thư Tỉnh ủy, nên quy trình xử lý tư cách Đại biểu quốc hội với bà Thanh phải sau khi xử lý xong về mặt Đảng.
Những sai phạm của bà Phan Thị Mỹ Thanh
Theo kết luận của Ủy ban Kiểm tra trung ương, trong thời gian giữ các cương vị tỉnh ủy viên, giám đốc Sở Công thương, bí thư Huyện ủy Nhơn Trạch, bà Phan Thị Mỹ Thanh vẫn tham gia điều hành Công ty TNHH Cường Hưng do chồng mình là cổ đông sáng lập, chủ tịch hội đồng thành viên.
Trong thời gian giữ cương vị ủy viên ban thường vụ tỉnh ủy, phó chủ tịch UBND tỉnh, bà Thanh có các vi phạm như: ký các văn bản của UBND tỉnh chấp thuận cho Công ty Cường Hưng đầu tư dự án khu dân cư thương mại xã Phước Tân, vi phạm Luật phòng chống tham nhũng và quy định về những điều đảng viên không được làm.
Bà Thanh còn ký các văn bản của UBND tỉnh không thuộc lĩnh vực phụ trách, vi phạm quy chế làm việc và vi phạm các quy định của pháp luật về đầu tư. Ngoài ra, bà Thanh không minh bạch trong kê khai tài sản, thu nhập, vi phạm quy định về những điều đảng viên không được làm.
UBND tỉnh Đồng Nai cũng công bố kết luận thanh tra về sai phạm của bà Phan Thị Mỹ Thanh và một số cá nhân trong việc thực hiện dự án khu tập thể Nhà máy dệt Thống Nhất (thành phố Biên Hòa).
Hà Mi - Ái Nhân
Việt Nam truy tố cựu lãnh đạo & nhân viên ngân hàng tư túi 264 triệu đôla (VOA, 28/09/2017)
Bộ Công an vừa đã tống đạt quyết định khởi tố bị can và cấm đi khỏi nơi cư trú đối với một cựu lãnh đạo và các cán bộ ngân hành do đã bỏ túi riêng 6 ngàn tỷ đồng (khoảng 264 triệu đôla), giữa lúc Việt Nam tăng cường bắt giam nhiều cá nhân sai phạm trong ngành ngân hàng.
Bà Hứa Thị Phấn và ông Hà Văn Thắm (Ảnh chụp từ VOV)
Hãng tin Reuters hôm 27/9 loan tin trong một tuyên bố trên mạng, Bộ Công an cho biết đã khởi tố bà Hứa Thị Phấn, nguyên cố vấn cấp cao của Ngân hàng Đại Tín (TrustBank) với tội danh "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản".
Ngân hàng Đại Tín là tiền thân của Ngân hàng Xây dựng Việt Nam, và cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị của ngân hàng này đã bị tuyên án 30 năm tù về việc rút ngân quỹ trái phép.
Bà Phấn và 9 nhân viên và trợ lý đã bị cấm rời khỏi tư gia. Công an cũng đã bắt giữ bốn nhân viên khác, trong khi một người đã bị bắt trước đó.
Báo Dân trí cho biết ngoài việc khởi tố 14 bị can, cơ quan điều tra đã thay đổi tội danh với 4 bị can. Theo đó, bà Hứa Thị Phấn đã nhận quyết định điều tra bổ sung thay đổi tội danh đã khởi tố trước đó là tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng sang tội danh lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.
Bà Hứa Thị Phấn bị khởi tố do liên quan đến vụ tham nhũng của các thành viên của tập đoàn ngân hàng Đại Dương (Ocean Group), mà ông Hà Văn Thắm là người sáng lập và 50 quan chức khác đang chờ xét xử, dự kiến trong tháng này.
Đầu tháng 9, Việt Nam cáo buộc cựu Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Đặng Thanh Bình với tội danh "thiếu trách nhiệm" trong khi Bộ Công an thụ lý điều tra vụ án "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Tổ giám sát của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đặt tại Ngân hàng Xây dựng và một số đơn vị, tổ chức thuộc Ngân hàng Nhà nước.
Ngành ngân hàng của Việt Nam là một phần quan trọng trong cuộc chống tham nhũng ở cấp cao, nơi xảy ra hàng chục vụ lãnh đạo ngân hàng bị xét xử vì nhận hối lộ và quản lý kém.
*****************
Việt Nam gánh nợ công nuôi Đảng ủy (VOA, 27/09/2017)
Lãnh đạo Cộng sản Việt Nam thất bại trong việc kìm giữ thâm hụt ngân sách do chính phủ quản lý kém hiệu quả và quá lãng phí.
Bốn triệu đảng viên đang là một gánh nặng rất lớn đối với ngân sách quốc gia.
Theo trang Asia Times, người dân cáo buộc chính phủ tăng thuế môi trường bất hợp lý, vì họ tin rằng ý đồ của chính phủ là giảm thâm hụt ngân sách chứ không phải giúp bảo vệ môi trường. Điều này tăng đôi gánh nặng trên vai người nộp thuế, khiến họ ta thán đó là "một cổ hai tròng".
Đảng Cộng sản Việt Nam, với bốn triệu đảng viên đang là một gánh nặng rất lớn đối với ngân sách quốc gia, vì chính phủ phải có đủ tiền chi trả cho nhân viên, văn phòng và các hoạt động của họ, theo Asia Times.
Theo thống kê chính thức của Bộ Tài chính, Chính phủ đã cấp tổng cộng 11.800 tỷ đồng cho Văn phòng Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam giai đoạn 2006-2015 (trừ năm 2009, vì thiếu số liệu), hơn cả ngân sách cấp cho Văn phòng Quốc hội (9.100 tỷ đồng), Văn phòng Chính phủ (6.000 tỷ đồng), và Văn phòng Chủ tịch nước (1.000 tỷ đồng).
Ngân sách dành cho Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản chiếm 41,8% tổng ngân sách dành cho các tổ chức này trong thời gian 9 năm như nêu trên. Cần lưu ý rằng ngoài Văn phòng Trung ương, Đảng Cộng sản Việt Nam có văn phòng ở cấp tỉnh, thành phố, huyện và phường xã. Việt Nam có 58 tỉnh và 5 thành phố lớn thuộc trung ương.
Đảng Cộng sản Việt Nam có một số cơ quan đặc biệt ở trung ương, chẳng hạn như Ban Đối ngoại Trung ương, Ban Kinh tế Trung ương, Ban Quân ủy Trung ương, Ban Kiểm tra Trung ương và Ủy ban Tuyên giáo Trung Ương, tất cả đều có các chức năng giống như các bộ tương ứng trong chính phủ.
Ngoài ra, chính phủ còn phải cấp ngân quỹ cho các tổ chức quần chúng và các hiệp hội xã hội dân sự do chính phủ tài trợ, đặc biệt là Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản, Hội Phụ nữ Việt Nam, Hội cựu chiến binh, Hội nông dân và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. 6 tổ chức này quan hệ mật thiết với Đảng Cộng sản Việt Nam và nhận được tổng cộng 1.500 tỷ đồng từ ngân sách quốc gia năm 2016.
Quốc kỳ và Đảng kỳ trên đường phố Hà Nội nhân dịp Đại hội Đảng lần thứ 12, tháng 1, năm 2016.
Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp thuộc Viện Nghiên cứu Đông Nam Á (ISEAS) đã chỉ ra rằng một số biện pháp hiệu quả nhất để giảm bớt thâm hụt ngân sách là cắt giảm chi tiêu thường xuyên, giảm quy mô của chính phủ và sáp nhập các ủy ban trung ương đặc biệt của Đảng Cộng sản Việt Nam vào các bộ tương ứng trong chính phủ.
Các nhà tài trợ quốc tế luôn gây sức ép lên chính phủ để tách các chức năng của Đảng Cộng sản Việt Nam ra khỏi ngân sách quốc gia.
Tổng nợ công của Việt Nam tính đến giữa tháng 7 năm 2017 là 94,6 tỷ đôla, tương đương khoảng 1.038 đôla mỗi đầu người.
Vào tháng trước, Bộ Tài chính Việt Nam đã đưa ra một kế hoạch tăng các loại thuế khác nhau để kiềm chế thâm hụt ngân sách và nợ công. Tuy nhiên, kế hoạch này vẫn chưa rõ ràng.
Số liệu thống kê của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho thấy, thâm hụt ngân sách của chính phủ đã tăng từ 22,1 nghìn tỷ đồng, tương đương 5% GDP, vào năm 2000 lên 293 nghìn tỷ đồng ( khoảng13,1 tỷ đôla), tương đương 6,5% GDP vào năm 2016.
Kể từ năm 2000 cho đến nay, chính phủ Việt Nam liên tục thâm hụt ngân sách. Dự báo thâm hụt ngân sách cho năm 2017-2018 là khoảng 5,8% GDP. Doanh thu của Chính phủ đã tăng trong 15 năm qua, một phần do tăng trưởng kinh tế bình quân trên 6% trong giai đoạn này. Tuy nhiên, tăng trưởng này không thể theo kịp với chi tiêu của chính phủ.
Chi tiêu thường xuyên, bao gồm chi phí quản lý, tiền lương, an sinh xã hội, lương hưu, an ninh và quốc phòng là nguyên nhân chính gây thâm hụt ngân sách. Theo thống kê của Bộ Tài chính, chi thường xuyên chiếm 66,3% tổng chi của chính phủ trong năm 2016, so với 18,7% và 15% đối với khoản thanh toán tiền lãi và đầu tư công.
Bộ Tài chính dự kiến tăng thuế môi trường từ 3.000 đồng lên 8.000 đồng trên một lít xăng, mặc dù giá xăng tại Việt Nam đã quá cao so với thu nhập bình quân của người tiêu dùng và so với giá bán tại các nước Châu Á lân cận.
Việt Nam cũng nổi tiếng với các dự án đầu tư công đầy tai tiếng. Rất nhiều cây cầu đã bị sụp đổ ngay sau khi được khánh thành. Các con đường vừa được xây vài năm thì cần phải sửa chữa lớn. Bài viết này không thể kể hết các trường hợp như thế.
Lãng phí nguồn lực lớn xảy ra trong các dự án đầu tư công, nhưng vẫn chưa có quan chức nào quy trách nhiệm gây thiệt hại. Tham nhũng lan rộng trong các dự án này là lý do chính cho sự thất bại của họ.
Việc tăng thuế không phải là giải pháp cho sự quản lý thiếu hiệu quả và lãng phí của chính phủ ở Việt Nam. Sử dụng vốn vay và đầu tư một cách khôn ngoan là cách tốt nhất để giảm nợ công và thâm hụt ngân sách trong thời gian dài. Những biện pháp này rất quan trọng nếu Việt Nam muốn duy trì đà tăng trưởng kinh tế.
Các lãnh đạo cấp cao của Việt Nam hiện nay.
Trong một diễn biến liên quan, Hội nghị Thương mại và Phát triển Liên Hiệp Quốc (UNCTAD) vừa loan báo đã tăng cường hợp tác với Việt Nam trong việc giải quyết nợ công thông qua một bản ghi nhớ về hợp tác trong tương lai, sau chuyến đi "vận động" của Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ vào giữa tháng 9.
Trang CafeF nói rất có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thâm hụt nợ công ở Việt Nam, nhưng nguyên nhân quan trọng nhất là khái niệm về nợ công của Việt Nam hiện nay "còn xa lạ với thông lệ quốc tế".
Tờ báo này còn nói rằng Việt nam có khái niệm "riêng" nên số liệu về nợ công ở Việt Nam thường thiếu thống nhất, đồng thời việc đặt ra khái niệm riêng của Việt Nam về nợ công để có chỉ tiêu nợ công/GDP "đẹp" là không hợp lý và không cần thiết.
Hơn nữa, với khái niệm về nợ công "không giống ai" trong công tác quản lý nợ công, Việt Nam sẽ là "một mình một chợ" và có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng khi thực trạng về nợ công không được đánh giá đúng.
Thanh tra chính phủ Việt Nam nói đã phát hiện ra hàng loạt dự án BOT sai phạm trên hàng trăm tỷ đồng, theo công bố chính thức kết luận thanh tra chiều 6/9.
Nhiều dự án BOT có dấu hiệu sai phạm, theo Thanh tra Chính phủ
Chiều 6/9, Thanh tra Chính phủ đã công bố kết luận thanh tra về các dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) và hợp đồng xây dựng - kinh doanh - chuyển giao (BOT) trong lĩnh vực giao thông, môi trường tại Bộ Giao thông Vận tải.
Kết luận thanh tra cho thấy có nhiều sai phạm từ giai đoạn đấu thấu, cho đến khâu tiến hành dự án và khâu thu phí hoàn vốn một cách kém hiệu quả, không hợp lý trong một thời gian dài.
Sai quy định về đầu thầu dự án
Thanh tra Chính phủ xác nhận Bộ Giao thông vận tải đã không tiến hành kêu gọi đầu tư vào tháng Một hàng năm theo quy định, dẫn đến chủ trương đầu tư, thông tin dự án không được công bố toàn diện, làm hạn chế số lượng nhà đầu tư.
Theo báo VnEconomy, từ khi triển khai hình thức hợp đồng BT, BOT, tức từ năm 2009, đã có hơn 70 dự án không được lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức đấu thầu mà 100% do chỉ định thầu.
Ngoài ra, nhiều nhà đầu tư chỉ góp khoảng 12-15% vốn, còn lại vay 100% vốn ngân hàng với lãi suất cao, phần lớn từ các ngân hàng thương mại cổ phần nhà nước, với vốn điều lệ, vốn vay do Chính phủ bảo lãnh.
Phê duyệt sai tăng trên 451,6 tỷ đồng
Bộ GIAO THÔNG VậN TảI còn phê duyệt sai tổng mức đầu tư cho nhiều dự án, cụ thể là sáu dự án :
- Dự án hầm đường bộ Phước Tượng - Hầm Phú Gia trên 44 tỷ đồng
- Dự án nâng cấp tuyến đường Pháp Vân- Cầu Giẽ 18,8 tỷ đồng
- Dự án đường Hoà Lạc-Hoà Bình và cải tạo nâng cấp Quốc lộ 6 đoạn Xuân Mai- Hoà Bình trên 51,2 tỷ đồng
- Dự án đường Thái Nguyên- Chợ Mới trên 101 tỷ đồng
- Dự án khôi phục, cải tạo Quốc lộ 20 đoạn Km0+000 đến Km123+105 trên 225,195 tỷ đồng
- Dự án khôi phục, cải tạo Quốc lộ 20 Km123+105 đến Km268 là 11,14 tỷ đồng.
Chỉ với sáu dự án trên, tổng mức đầu tư phê duyệt sai đến trên 451,6 tỷ đồng.
Hầm đường bộ Phước Tượng - Phú Gia bị phê duyệt sai trên 44 tỷ
VnEconomy trích dẫn kết luận thanh tra, rằng doanh thu thực tế của một số dự án 'chênh lệch cao' so với phương án tài chính.
Phần lớn dự án BOT là cải tạo, nâng cấp đường
Kết luận thanh tra cũng xác nhận nhiều dự án BOT là chỉ cải tạo, nâng cấp chứ không mở rộng mạng lưới, phân làn giao thông nên vẫn không hề cải thiện tình trạng ách tắc.
VnEconomy dẫn chứng dự án Quốc lộ 6 xây dựng đường mới Hòa Lạc - Hòa Bình nhưng lại đi cùng việc cải tạo 7km Quốc lộ 3 và xây dựng tuyến Thái Nguyên - Chợ Mới, rồi đặt hai trạm thu phí ở hai nơi.
Nhiều dự án còn đặt sai trạm thu phí, như đặt trạm thu phí ngoài vùng dự án như Phước Tượng-Phú Gia, hay thu phí đường này để hồi vốn đường kia như dự án Thái Nguyên-Chợ Mới, Hòa Lạc-Hòa Bình.
"Những bất cập đó theo từng góc độ đều ảnh hưởng nhất định đến lợi ích nhà đầu tư, Nhà nước và đặc biệt là tạo áp lực về giá phí cao đối với người dân tham gia giao thông và chi phí hoạt động vận tải.
"Thực tế đã xảy ra một số vụ việc người dân bức xúc và tụ tập đông người phản đối đến nay chưa có hướng giải quyết dứt điểm", báo VnEconomy dẫn lời Thanh tra Chính phủ.
Vụ BOT Cai Lậy : Công an mời tài xế lên làm việc
Trước buổi công bố kết luận thanh tra hai ngày, thì báo Người Lao Động đưa tin một số tài xế trả tiền lẻ ở BOT Cai Lậy đã bị công an "mời lên làm việc".
The báo này, công an huyện "không xử lý tài xế" mà "chỉ hỏi thăm sự việc".
"Có mấy xe đi một lượt nên mời hỏi thôi chứ không có xử lý hay buộc người ta làm gì đâu. Chỉ hỏi là tâm tư, nguyện vọng thế nào thôi để có chủ trương chung", một chỉ huy công an nói với báo Người Lao Động hôm 4/9.
Trong bản toàn văn kết luận, Thanh tra Chính phủ kiến nghị 'chấn chỉnh quản lý' và 'xử lý kinh tế'.
Trong đó, với Bộ Giao thông vận tải, đơn vị chịu trách nhiệm chính trong các sai phạm trên, phải "khắc phục và thực hiện nghiêm túc các quy định", "rà soát, giám sát chặt chẽ" các hoạt động quyết toán đầu tư.
Với 6 dự án phê duyệt sai 451,6 tỷ, Bộ Giao thông vận tải phải điều chỉnh về tổng vốn đầu tư, xác định lại chi phí và thu hồi nộp gân sách phần còn lại.
Bản kết luận của Thanh tra Chính phủ về các dự án BOT không đề cập đến dự án BOT Cai Lậy vốn gây xôn xao dư luận trong tháng qua, khi nhiều tài xế phản đối vị trí bất hợp lý và mức phí quá cao của trạm thu phí này.
Đề nghị điều tra việc kích động ở trạm thu phí quốc lộ 5 (RFA, 06/09/2017)
Đơn vị được giao thu phí tại trạm quốc lộ 5 đã báo cáo các cơ quan an ninh Thành phố Hà Nội, Hải Phòng, Hưng Yên để điều tra việc một số cá nhân gây rối, kích động khi dùng tiền lẻ qua trạm.
Trạm thu phí quốc lộ 5 đoạn qua Văn Lâm, Hưng Yên bị ùn tắc khi tài xế sử dụng tiền lẻ trả phí - Courtesy of Otofun
Theo Tổng công ty Phát triển hạ tầng và đầu tư tài chính Việt Nam Vidifi, ngày 27/8, một tài xế đã dùng tiền lẻ để trả phí khi đi qua trạm số 1, quốc lộ 5 sau đó ghi hình lại và đưa lên mạng xã hội. Một số đối tượng nhân sự việc này đã kêu gọi kích động tiêu cực về trạm thu phí trên mạng xã hội.
Báo cáo của công ty này cũng nói rõ vào ngày 4/9 khoảng 30 xe ô tô sử dụng tiền mệnh giá thấp đi qua trạm sau đó lại quay đầu đi hướng ngược lại và tiếp tục dùng tiền lẻ để trả phí nhằm gây ách tắc giao thông. Các xe này thậm chí còn dàn hàng ngang, tạo tình huống tai nạn xe giả để người dân hiếu kỳ ra xem.
Lãnh đạo Vidifi cho biết đã báo cáo lên Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các bộ ngành liên quan để có ý kiến chỉ đạo.
*******************
Ùn tắc giao thông tại trạm thu phí BOT huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên (RFA, 05/09/2017)
Từ chiều ngày 4/9, một số tài xế đã sử dụng tiền lẻ và đỗ xe để phản đối trạm thu phí BOT số 1 Quốc lộ 5 đoạn qua huyện Văn Lâm tỉnh Hưng Yên, khiến giao thông ùn tắc kéo dài.
Ùn tắc giao thông tại trạm thu phí BOT huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên chiều ngày 4/9/2017 - Facebook Citizen
Tới thời điểm 6h tối ngày 5/9, tình trạng ùn tắc vẫn diễn ra tại trạm này.
Ông Nguyễn Văn Huyện, Tổng cục trưởng Tổng cục đường bộ Việt Nam xác nhận tình trạng trên với báo chí, nói thêm rằng việc thu phí tại trạm này đã diễn ra nhiều năm nay theo đúng quy định.
Ông Huyện cũng cho biết nhiều tài xế lợi dụng việc phản đối trạm thu phí để kích động gây mất trật tự, do đó chính quyền địa phương đã điều động 200 cảnh sát cơ động và thanh tra, cảnh sát giao thông để ổn định trật tự khu vực này.
Hiện tại mức phí qua trạm thấp nhất là 40.000 đồng/lượt và cao nhất là 180.000 đồng/lượt.
Trạm thu phí số 1 trên Quốc lộ 5 được Chính phủ bàn giao cho Tổng Công ty phát triển hạ tầng và đầu tư tài chính thu phí từ năm 2009.
******************
Dân dùng tiền lẻ phản đối BOT trên Quốc lộ 5 (RFA, 05/09/2017)
Từ chiều ngày 4/9, một số tài xế đã sử dụng tiền lẻ và đỗ xe để phản đối trạm thu phí BOT số 1 Quốc lộ 5 đoạn qua huyện Văn Lâm tỉnh Hưng Yên, khiến giao thông ùn tắc kéo dài.
Một số tài xế sử dụng tiền lẻ trả phí tại trạm thu phí quốc lộ 5 đoạn qua Văn Lâm, Hưng Yên. Otofun
Tới thời điểm 6h tối ngày 5/9, tình trạng ùn tắc vẫn diễn ra tại trạm này.
Ông Nguyễn Văn Huyện, Tổng cục trưởng Tổng cục đường bộ Việt Nam xác nhận tình trạng trên với báo chí, nói thêm rằng việc thu phí tại trạm này đã diễn ra nhiều năm nay theo đúng quy định.
Ông Huyện cũng cho biết nhiều tài xế lợi dụng việc phản đối trạm thu phí để kích động gây mất trật tự, do đó chính quyền địa phương đã điều động 200 cảnh sát cơ động và thanh tra, cảnh sát giao thông để ổn định trật tự khu vực này.
Hiện tại mức phí qua trạm thấp nhất là 40.000 đồng/lượt và cao nhất là 180.000 đồng/lượt.
Trạm thu phí số 1 trên Quốc lộ 5 được Chính phủ bàn giao cho Tổng Công ty phát triển hạ tầng và đầu tư tài chính thu phí từ năm 2009.
"Không hề có trục lợi cá nhân hay lợi ích nhóm ở đây. Tuy nhiên đây là trách nhiệm của chính quyền địa phương và chúng tôi thấy rất xấu hổ".
Sáng 9/5, ông Nguyễn Văn Hải, Chủ tịch UBND huyện Tương Dương, Nghệ An đã có chia sẻ với Đất Việt xung quanh việc UBND huyện "quên" chi trả hơn 5,6 tỷ đồng tiền hỗ trợ cho các học sinh nghèo năm học 2013-2014.
Theo ông Hải, ngay sau khi xảy ra sự việc, huyện đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị để khắc phục khuyết điểm nêu trên.
UBND huyện Tương Dương đã quyết định cấp kinh phí tại quyết định ngày 28/8 và đã chuyển về các đơn vị thụ hưởng để chi trả kịp thời trước khai giảng năm học mới 2017-2018.
"Chúng tôi đã chuyển tiền về nhập vào các cơ sở giáo dục. Các trường có nhiệm vụ phải đi cấp phát và chúng tôi cũng chỉ đạo các xã, cán bộ huyện xuống đôn đốc để nhanh chóng xử lý việc này. Mục tiêu của huyện là trả xong trước ngày 5/9.
Bây giờ không biết tiến độ đến đâu. Bởi lẽ đây là những vùng sâu, vùng xa đi lại gặp rất nhiều khó khăn. Cán bộ phải đến từng gia đình hộ nghèo có các cháu đi học để phát. Theo quy định, mỗi tháng các cháu học sinh được hỗ trợ 70.000 đồng kéo dài trong 9 tháng.
Đến ngày 10/9 thì các xã phải báo cáo tổng hợp để huyện nắm để tiếp tục chỉ đạo", ông Hải khẳng định.
Học sinh nghèo ở huyện Tương Dương không nhận được tiền hỗ trợ từ ngân sách. Ảnh : N.A.
Ông Hải cho rằng, nguyên nhân dẫn đến sự việc trên là do chuyển đổi hình thức đơn vị chủ quản, cấp phát.
Cụ thể, trước đây theo nghị định 49 thì phòng Lao động, thương binh xã hội thực hiện chế độ cấp phát tiền hỗ trợ cho các cháu học sinh. Tuy nhiên nghị định 74 lại chuyển về Phòng Giáo dục – đào tạo xử lý.
"Vì việc này nên anh em cấp tiền cho phòng Lao động, thương binh xã hội phải rút về để chuyển cho các cơ sở giáo dục.
Khi rút về không hiểu sao năm đó lại chi trả cả 2 năm học. Chi trả học kỳ 2 của năm 2013-2014 và chi trả kỳ 1 năm học 2014-2015. Cho nên trong thời điểm đó người ta lẫn lộn, kiểu như lãng quên.
Nhưng trong cả quá trình đó thì chúng tôi không lắng nghe phản ánh. Mãi đến khi họp Hội đồng mới có phản ánh thì tôi thành lập đoàn liên ngành ngay để thanh tra, kiểm tra để làm rõ xem thực hư đến đâu", ông Hải phân trần.
Vị Chủ tịch UBND huyện cho biết thêm, số tiền 6,5 tỷ đồng quên trả cho các cháu học sinh nằm trong ngân sách nhà nước và được gửi ở kho bạc.
"Không hề có tư lợi, trục lợi cá nhân hay lợi ích nhóm gì ở đây cả. Tuy nhiên đây cũng là trách nhiệm của chính quyền địa phương. Sự việc xảy ra khiến chúng tôi xấu hổ. Dù ở thời điểm nào thì chúng tôi cũng phải xin lỗi dân.
Thực tế nếu tính năm học thì đúng 3 năm quên trả tiền cho học sinh. Tuy nhiên so với quyết định của tỉnh cấp tháng 6/2015 thì không phải như thế. Chúng tôi căn cứ vào quyết định cấp tiền của tỉnh. Theo quy định, năm ngân sách sau thì chi trả cho kỳ 2 của năm học trước", ông Hải chia sẻ.
Trước đó, ông Nguyễn Văn Hải, Chủ tịch UBND huyện Tương Dương đã viết thư xin lỗi phụ huynh và học sinh tại đây.
Cũng liên quan đến vụ việc này, đại diện Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy Nghệ An cũng khẳng định đã cử cán bộ vào cuộc xác minh vụ việc.
Theo đó, UBKT Tỉnh ủy sẽ làm việc trực tiếp với lãnh đạo UBND huyện Tương Dương, yêu cầu làm rõ việc tại sao sau 3 năm vẫn chưa chi trả tiền hỗ trợ cho học sinh nghèo.
Hà Nam
Một loạt sai phạm của đương kim phó Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai, bà Phan Thị Mỹ Thanh, được chỉ ra. Bà này bị quy trách nhiệm chính trong việc thu tiền xây dựng cơ sở hạ tầng, tại khu dân cư Dệt Thống Nhất nhưng lại gửi ngân hàng lấy lãi trong gần 20 năm qua.
Đương kim phó Bí thư Tỉnh ủy Đồng Nai, bà Phan Thị Mỹ Thanh (hanoimoi)
Vào thời điểm năm 1996, Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Nai giao cho Sở Công nghiệp lập dự án khu nhà tập thể Nhà máy dệt Thống Nhất, tại phường Tân Biên, thành phố Biên Hòa với diện tích gần 1,6 héc-ta để phân thành 121 lô nền cấp cho cán bộ, công nhân viên tự xây dựng nhà ở.
Sở Công nghiệp lúc bấy giờ tiến hành thu tiền đóng góp 1,4 tỷ đồng của cư dân tại khu tập thể Nhà máy dệt Thống Nhất để làm hạ tầng. Tuy nhiên, cơ quan này đã đem số tiền gửi ngân hàng lấy lãi và sử dụng vào việc thưởng tết, chi tiền bồi dưỡng… mà không có chứng từ kế toán.
Theo kết luận thanh tra của Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Nai, hiện công trình trong gần 20 năm qua vẫn còn dở dang và nguyên Giám đốc Sở Công nghiệp kiêm Kế toán trưởng, bà Phan Thị Mỹ Thanh, nay là Phó Bí thư tỉnh bị quy trách nhiệm chính trong vụ việc vừa nêu.
Bên cạnh đó, Bộ Công An gửi giấy mời làm việc với bà Phan Thị Mỹ Thanh liên quan những sai phạm khác trong vai trò Phó bí thư tỉnh Đồng Nai.
Trạm Thu phí Cai Lậy chưa hoạt động trở lại, báo chí Việt Nam đang tiếp tục lôi ra ánh sáng một số công trình giao thông đang vận hành theo phương thức BOT có nhiều dấu hiệu đáng ngờ nhưng chẳng có gì bảo đảm việc phát triển hạ tầng giao thông bằng phương thức BOT sẽ kết thúc có hậu…
Trạm thu phí Cai Lậy trên báo trong nước.
***
Cuối tuần vừa qua, tờ Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh đem dự án BOT quốc lộ 91B ra mổ.
Theo Wikipedia thì quốc lộ 91B dài khoảng 17 cây số, nối cảng Cái Cui, tọa lạc ở quận Cái Răng, thành phố Cần Thơ với quốc lộ 91, đoạn chạy ngang quận Ô Môn, thành phố Cần Thơ.
Tờ Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh kể rằng, dự án quốc lộ 91B được duyệt từ 1995 nhưng đến năm 2010 mới hoàn tất. Chi phí xây dựng quốc lộ 91B là 455 tỉ, kiếm được từ việc bán trái phiếu chính phủ.
Đúng… một tuần sau khi thông xe thì quốc lộ 91B bắt đầu… hư (mặt đường xuất hiện nhiều vết nứt dài, tróc nhựa, hình thành các ổ gà rồi các ổ gà trở thành ổ voi) ! Tất nhiên chủ đầu tư lúc đó là Ban Quản lý Dự án Đầu tư - Xây dựng thành phố Cần Thơ phải bắt đầu… sửa.
Chuyện này kéo dài cho tới năm 2014 thì Bộ Giao thông vận tải quyết định giao quốc lộ 91B cho Công ty Đầu tư Quốc lộ 91 Cần Thơ - An Giang, doanh nghiệp đã đầu tư và đang khai thác quốc lộ 91 (dài 142 cây số, từ quận Ninh Kiều, thành phố Cần Thơ tới cửa khẩu Tịnh Biên, thuộc huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang). Công ty Đầu tư Quốc lộ 91 Cần Thơ - An Giang đã gia cố lại nền, trải nhựa, thay khe co giãn của một số cây cầu trên quốc lộ 91B rồi thu phí.
Cần lưu ý là chi phí thực hiện quốc lộ 91B chỉ có 455 tỉ nhưng chi phí sửa chữa quốc lộ 91B ở mức như đã kể được khai và được duyệt tới 614 tỉ (?). Nhìn một cách tổng quát thì 455 tỉ vay của dân thông qua phát hành trái phiếu trở thành giấy lộn, quốc lộ 91B từ công lộ trở thành tài sản do Công ty Đầu tư Quốc lộ 91 Cần Thơ - An Giang đầu tư và đang khai thác hợp pháp !
***
Chẳng riêng dân chúng mà các cơ quan hữu trách nhưKiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ đều đã chính thức xác nhận, các dự án BOT trong lĩnh vực hạ tầng giao thông có nhiều điểm bất ổn. Về lý thuyết, BOT được xem như giải pháp tốt nhất trong bối cảnh công quỹ eo hẹp nên phải khai thác các nguồn lực khác để phát triển hạ tầng giao thông, thúc đẩy kinh tế, xã hội phát triển. Song trên thực tế, các dự án BOT trở thành phương thức mãi lộ hợp pháp. Thay vì phải tổ chức đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư hội đủ các yêu cầu cả về năng lực tài chính, lẫn năng lực kỹ thuật thì hệ thống công qỦyền Việt Nam lại chỉ định một số doanh nghiệp thiếu cả tiền lẫn kinh nghiệm, khả năng thực hiện các dự án hạ tầng giao thông làm chủ đầu tư. Thay vì phải tạo ra thêm những công trình giao thông mới, chủ đầu tư của phần lớn dự án BOT chỉ sửa chữa, cải tạo các công lộ rồi bắt dân chúng trả tiền. Thay vì phải thẩm định kỹ chi phí đầu tư, lưu lượng phương tiện giao thông để xác định chính xác mức phí, thời gian được phép thu phí, thời điểm phải chuyển giao thì hệ thống công quyền Việt Nam để cho nhà đầu tư tự tính và tính thế nào cũng được chấp thuận.
Giữa cơn bão dư luận về các dự án BOT trong lĩnh vực giao thông, ông Đặng Huy Đông, một trong các Thứ trưởng của Bộ Kế hoạch - Đầu tư, thú nhận, "các dự án BOT chẳng theo theo quy định nào" và "luôn chứa đựng rủi ro rất lớn về tham nhũng".
Ông Đông chỉ nói tới đó, các facebooker và báo giới chứng minh thêm rằng, tham nhũng trong các dự án BOT thuộc lĩnh vực giao thông là tham nhũng từ thượng tầng.
Trong Kết luận thanh tra về bảy dự án BOT liên quan tới hạ tầng giao thông mà Thanh tra Chính phủ Việt Nam công bố hồi trung tuần tháng 8, cơ quan này dẫn dự án BOT cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ như ví dụ minh họa cho bản chất hàng trăm dự án BOT thuộc lĩnh vực giao thông ở Việt Nam.
Pháp Vân – Cầu Giẽ vốn là công lộ, chỉ phải "trải lại nhựa, kẻ vạch phân tuyến, làm lại hàng rào, đặt biển báo" nhưng nhà đầu tư cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ vẫn được phép thu phí ngang với đọan cao tốc được làm mới. Nhờ vậy, mỗi ngày, cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ thu được khoảng hai tỉ đồng.
Tại sao lại vô lý như vậy ? Trương Huy San giải thích trên trang facebook của ông : Đó là để cứu bà Đỗ Thị Huyền Tâm, vợ sau của ông Nông Đức Mạnh, cựu Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam. Năm 2012, bà Tâm, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Minh Tâm, gật đầu làm vợ ông Nông Đức Mạnh khi đã "cảm thấy hơi lạnh của còng" vì dùng các thủ đoạn gian dối để vay và không có khả năng thanh toán hàng ngàn tỉ đồng. Nhờ hai dự án BOT (cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ và Hạ Long – Vân Đồn), bà Tâm rũ bùn đứng dậy sáng lòa ! Trương Huy San nhận định, nguồn tiền giúp bà Tâm đứng dậy sáng lòa là "tiền của dân, tiền của chúng ta".
Nhân dịp Thanh tra Chính phủ Việt Nam công bố Kết luận thanh tra về bảy dự án BOT liên quan tới hạ tầng giao thông, tờ Thanh Niên mới kể ra rằng, một doanh nhân từng tâm sự với phóng viên của tờ báo này là từ năm 2013, ông ta hết hứng thú với các dự án BOT trong lĩnh vực cầu đường vì bị "vỗ vai", buộc phải nhường dự án đã hoàn thành tất cả các thủ tục cho một doanh nghiệp "sắp chết" chỉ vì chủ doanh nghiệp đó là người nhà của một cựu lãnh đạo cao cấp.
Cũng nhân dịp Thanh tra Chính phủ Việt Nam công bố kết luận vừa kể, tờ Lao Động huỵch toẹt, chủ dự án BOT cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ là Công ty Đầu tư và Phát triển Xây dựng Minh Phát. Người nắm giữ đa số cổ phần của Công ty Đầu tư và Phát triển Xây dựng Minh Phát là ông Đỗ Ngọc Minh (anh ruột bà Đỗ Thị Huyền Tâm). Lao Động dẫn hàng loạt dấu hiệu cho thấy Công ty Đầu tư và Phát triển Xây dựng Minh Phát được thành lập chỉ nhằm tiếp nhận dự án BOT cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ. Tiền thực hiện dự án BOT cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ chủ yếu là tiền vay ngân hàng và Công ty Đầu tư và Phát triển Xây dựng Minh Phát đã đem quyền thu phí từ dự án BOT cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ làm vật thế chấp.
***
Trong mười năm vừa qua, trạm thu phí của các dự án BOT trong lĩnh vực cầu đường mọc lên như nấm trên khắp Việt Nam, rất nhiều người không nhận ra rằng, phí vận tải tăng làm vật giá tăng vọt và dù không lái xe, không kinh doanh vận tải, họ vẫn là nạn nhân. Tuy nhiên tác hại từ sự lũng đoạn của các nhóm khai thác hình thức BOT trong lĩnh vực giao thông để trục lợi không chỉ ngừng ở mức đó.
Theo một báo cáo mà chính phủ Việt Nam vừa trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội thì tính đến cuối năm ngoái, chủ đầu tư các dự án BOT trong lĩnh vực giao thông đang nợ hệ thống ngân hàng khoảng 84.000 tỉ đồng. Đáng chú ý là hệ thống ngân hàng đã dùng những khoản tiền gửi tiết kiệm ngắn hạn của dân chúng để cho chủ đầu tư các dự án BOT trong lĩnh vực giao thông vay dài hạn. Cũng vì vậy, nếu chủ đầu tư các dự án BOT trong lĩnh vực giao thông gặp khó khăn trong việc thu phí, hệ thống ngân hàng sẽ nghiêng ngả. Dù muốn hay không, chẳng riêng dân đen mà hệ thống ngân hàng và rộng hơn là chính phủ Việt Nam đều trở thành con tin của các dự án BOT trong lĩnh vực giao thông !
Suốt hai thập niên 1990 và 2000, dân chúng Việt Nam còng lưng gánh các khoản nợ do vô số dự án đầu tư hạ tầng vừa lãng phí, vừa kém chất lượng vì nhà thầu phải chung chi từ 30% đến 40% giá trị dự án. Sang thập niên 2010, hình thức BOT trong lĩnh vực giao thông được xem như cứu cánh, vừa có thể hạn chế tham nhũng, vừa giảm nhẹ gánh nặng cho ngân sách. Thực tế cho thấy, hình thức BOT trong lĩnh vực giao thông chỉ là một chiêu thức khác mà mục tiêu vẫn là hầu bao và bao tử của hàng trăm triệu người.
Trân Văn
Nguồn : Thiên Hạ Luận, VOA, 29/08/2017
Cuộc khủng hoảng trong hệ thống ngân hàng với cả chục người đang bị điều tra tại Việt Nam cho thấy trách nhiệm nghiêm trọng của Ngân hành Nhà nước. Nhưng có lẽ vấn đề lại còn sâu xa hơn vậy.
Ông Trầm Bê, cựu lãnh đạo ngân hàng Sacombank vừa bị bắt. RFA
Nguyên Lam : Ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do và Nguyên Lam xin kính chào kinh tế gia Nguyễn-Xuân Nghĩa. Thưa ông, dư luận Việt Nam đang xôn xao về việc cả chục viên chức ngân hàng bị điều tra vì sai phạm trong nghiệp vụ làm thất thoát mấy trăm ngàn tỷ đồng, với nạn nhân sau cùng là người dân. Theo dõi việc này, ông giải thích thế nào về hiện tượng đó ?
Nguyễn-Xuân Nghĩa : Người ta ưa chú ý đến chu kỳ thăng giáng kinh tế, tôi thì nghiệm thấy là cứ mươi năm Việt Nam lại có một chu kỳ khủng hoảng trong hệ thống tài chính ngân hàng. Chỉ vài năm sau khi đổi mới kinh tế, Việt Nam có các hợp tác xã tín dụng bị khủng hoảng vào đầu thập niên 1990. Đến cuối thập niên thì xảy ra vụ Minh Phụng – Epco với sự sai phạm của nhiều cán bộ ngân hàng. Qua năm 2008 thì có nạn bể bóng đầu cơ bất động sản làm nhiều ngân hàng phá sản, nối tiếp là vụ "Bầu Kiên" và Huyền Như với nhiều cán bộ ngân hàng lãnh án tù. Bây giờ có vụ Trầm Bê và Phạm Công Danh… Tôi xin đề nghị là ta chú ý đến từ "cán bộ" và số tiền sai phạm ngày càng cao, nay đã lên tới cả ngàn tỷ bạc.
Một số nhà nghiên cứu nói đến trách nhiệm rất nặng của Ngân hàng Nhà nước vì luật lệ thiếu phân minh, người khác thì chú ý tới phương thức gọi vốn kinh doanh qua ngân hàng thay vì qua thị trường cổ phiếu. Có lẽ vấn đề nó sâu xa hơn vậy và đây là cơ hội tìm hiểu về kinh tế chính trị học của tham nhũng. Trước hết, tham nhũng là hiện tượng xảy ra trong vùng tiếp cận giữa kinh tế và chính trị : dùng đặc quyền chính trị để kiếm đặc lợi kinh tế thì đấy là tham nhũng.
Nguyên Lam : Chúng ta sẽ khởi đi từ đó, từ hiện tượng ông gọi là "kinh tế chính trị học" của nạn tham nhũng, xảy ra trong vùng tiếp cận giữa kinh tế và chính trị. Thưa ông, chẳng lẽ tham nhũng cũng là hiện tượng kinh tế xuất phát từ chính sách hay luật lệ của hệ thống công quyền ?
Nguyễn-Xuân Nghĩa : Đúng vậy. Đặc tính của mọi chính quyền là khả năng hay thẩm quyền làm luật nhằm chi phối người khác. Khi ấy, từng bước ta nên hỏi làm luật để làm gì và có lợi cho những ai ? Mọi chính quyền dù dân chủ hay độc tài đều có hướng chung là ban hành luật lệ nhằm bảo vệ quyền lợi cho một thành phần xã hội hay dân chúng có khả năng ủng hộ chính quyền. Thật ra thì các doanh nghiệp cũng thế, họ lấy quyết định kinh doanh có lợi cho thành phần cổ đông chiếm đa số và chịu sự phán xét của thị trường qua giá cả. Khi thành phần cốt cán đó mà đông thì đa số tương đối có lợi, là trường hợp của các xã hội dân chủ, mặc dù sai phạm hay tham nhũng vẫn xảy ra sau khi bị báo chí tố giác. Khi đa số được tham gia vào tiến trình quyết định thì hiện tượng bất công hay bất lương thường khó xảy ra.
Nguyên Lam : Ông vừa nêu ra một ý hơi lạ là các chính quyền hay doanh nghiệp đều có chung động thái là lấy quyết định về chính sách có lợi cho một thành phần nào đó. Thí dụ như doanh nghiệp có hội đồng cổ đông là các chủ đầu tư có thẩm quyền phán xét quyết định kinh doanh, thậm chí thay thế viên chức lãnh đạo, dù người đó có thể là sáng lập viên ban đầu. Trong xã hội dân chủ thì kết quả bầu cử cũng tương tự như sự phán xét của dư luận hay của thị trường và dẫn tới thay đổi về nhân sự, về chính sách hay luật. Thế thì trong các xã hội độc tài, hiện tượng tham nhũng đó xảy ra như thế nào ?
Ông Tăng Minh Phụng ngày chờ thụ án. Courtesy of Báo Xây dựng
Nguyễn-Xuân Nghĩa : Trong xã hội độc tài, ta gặp hiện tượng kinh tế học gọi là "quả đầu" hay "oligarchy" là sự tập trung quyền lực trong tay một thiểu số. Nếu thiểu số ấy lại có quyền ban hành luật lệ và quy định về ngân hàng, thậm chí Thống đốc Ngân hàng Nhà nước lại là Ủy viên Bộ Chính Trị của một đảng độc quyền như ở Việt Nam thì hệ thống ngân hàng trở thành trung tâm thu hút tài nguyên cho các đại gia và dẫn tới đại án lâu lâu lại bùng nổ, là điều đang xảy ra. Trường hợp Trung Quốc cũng tương tự. Vì vậy, ta chẳng nên ngạc nhiên là chiến dịch gọi là diệt trừ tham nhũng thường xuất hiện một cách định kỳ trong xã hội độc tài, rồi đâu lại vào đấy : nhà tù mở ra cho một số cán bộ ngân hàng bị tội sai phạm, nhưng cơ hội cũng mở ra cho nhiều đại gia mới, bỗng dưng trở thành tỷ phú rất nhanh.
Điều mỉa mai là các chính quyền tự xưng "xã hội chủ nghĩa" hoặc đề cao công bằng xã hội cũng là nơi mà tham nhũng lên tới thượng tầng chính trị như ta đã thấy từ mấy chục năm tại Cuba và ngày nay tại một xứ đang bị khủng hoảng trầm trọng là Venezuela. Gần đây hơn là trường hợp xứ Brazil cũng tại Nam Mỹ khi Tổng thống Dilma Rousseff bị bãi nhiệm vì sai phạm về tiền bạc và đồng chí tiền nhiệm đã dìu dắt bà ta là cựu Tổng thống Luiz Inácio Lula da Silva vừa bị án tù chín năm rưỡi về tội tham nhũng. Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam cũng nằm trên con dốc đó khi báo chí nói đến khoản nợ xấu, khó đòi và sẽ mất đã lên tới 600.000 tỷ đồng, cao hơn 17% tổng số tín dụng do các ngân hàng cấp phát, mà 90% là tiền bạc của dân chúng. Vì vậy, xã hội chủ nghĩa chính là nơi mà hệ thống cai trị bắt đa số phải trả tiền cho các quyết định vô trách nhiệm của thiểu số.
Nguyên Lam : Ông vừa nêu một định nghĩa hơi lạ về xã hội chủ nghĩa, nhưng ngẫm lại thì thính giả của chúng ta có thể đồng ý. Ông giải thích thế nào về hiện tượng đó ?
Nguyễn-Xuân Nghĩa : Việt Nam là nơi mà chính quyền tránh nói đến tư nhân nhưng hay dùng từ "xã hội". Người ta xã hội hóa giáo dục, xã hội hóa doanh nghiệp, hay cổ phần hóa doanh nghiệp chứ chẳng ai nói đến việc tư nhân hóa các doanh nghiệp nhà nước. Sau vụ khủng hoảng các hợp tác xã tín dụng, vốn là khái niệm cũng mang tính chất tập thể hay xã hội, người ta cho thành lập các ngân hàng cổ phần, tiếng là của tư nhân mà thực chất vẫn là của thiểu số có quan hệ mật thiết với đảng viên hay cán bộ của nhà nước. Vì vậy, chẳng nên ngạc nhiên khi xã hội chủ nghĩa là nơi xuất hiện các đại gia có dinh cơ nguy nga đồ sộ còn hơn chế đội phong kiến xa xưa. Đấy là nơi thiểu số có thể làm luật và sửa luật mà đa số không có quyền phàn nàn, trừ phi là muốn vào tù !
Nguyên Lam : Suy như vậy và nếu so sánh chế độ dân chủ với chế độ độc tài thì phải chăng ách độc tài lại định chế hóa nạn tham nhũng ?
Nguyễn-Xuân Nghĩa : Mọi chế độ chính trị đều cần tiền. Chế độ dân chủ là nơi chính quyền do dân bầu lên được lấy quyết định về ngân sách là thu tiền từ đâu và dùng vào việc gì với sự phán xét định kỳ của người dân qua lá phiếu. Trường hợp lạm dụng vẫn có thể xảy ra khi tiền thuế của dân được dùng vào việc mua phiếu mà người ta gọi là tái phân lợi tức. Nhưng sự lạm dụng ấy khó kéo dài khi ngân sách bị bội chi, hệ thống tài chính bị khủng hoảng. Trong chế độ độc tài thì quả thật là tham nhũng được định chế hóa, và bình thường hóa nhờ hệ thống luật lệ.
Nguyên Lam : Ông có thể giải thích được nguyên nhân của sự khác biệt ấy hay không ?
Nguyễn-Xuân Nghĩa : Tôi cho rằng khác biệt ở đây là chế độ dân chủ cho phép người dân than vãn và phản đối chính sách thuế khóa làm nhà nước phải đảm bảo việc sản xuất phẩm vật cho tư nhân theo quy luật thị trường, tức là nâng cao hiệu năng sản xuất của tư doanh để tạo ra một cái bánh to hơn cho mọi người và tranh luận chính trị xảy ra là khi người ta nói đến việc chia phần bánh cho những ai. Chế độ độc tài thì khỏi băn khoăn về việc đó vì thiểu số có toàn quyền làm luật cho tay chân được hưởng. Khi có đại án về tham nhũng hay khủng hoảng về ngân hàng thì đấy là lúc nội bộ của thiểu số này tranh đoạt quyền lực để chia nhau quyền lợi cho giai đoạn tới. Vì vậy, ta chẳng nên ngạc nhiên là cứ mươi năm lại có một vụ khủng hoảng tài chính và ngân hàng. Có lẽ vì vậy mà ngày nay ai cũng thấy mối quan hệ khắng khít giữa ách độc tài và nạn tham nhũng.
Theo danh mục Chỉ số Nhận thức về Tham nhũng của tổ chức Minh Bạch Quốc Tế, là Transparency International, trong 30 nước bị tham nhũng nhiều nhất thế giới thì chẳng có quốc gia nào thuộc loại dân chủ. Theo con số năm 2016, Việt Nam đứng hạng 113, tức là tham nhũng khá nặng trong 176 quốc gia được tổ chức này khảo sát. Chi tiết đáng chú ý là họ còn nêu ra mối liên hệ giữa tham nhũng và hệ thống luật lệ rườm rà. Điều ấy cho thấy một nghịch lý là tham nhũng không xảy ra vì thiếu luật mà vì người dân bị ràng buộc bởi quá nhiều luật lệ trong khi thiểu số vẫn thừa khả năng luồn lách để trục lợi.
Nguyên Lam : Nếu vậy phải chăng vấn đề không nằm ở hệ thống luật lệ, mà thuộc về chế độ chính trị có quyền ban hành luật lệ mà lại không kiểm soát nổi một thiểu số có chức quyền ?
Nguyễn-Xuân Nghĩa : Nói cho đơn giản mà thật ra chẳng sai, khi người dân càng có nhiều quyền tự do thì nhà nước càng khó gây ra nạn tham nhũng. Ngược lại, nhà nước càng ban hành nhiều luật lệ rườm rà và thu hẹp sinh hoạt của thị trường thì đa số người dân lại khó làm ăn trong lĩnh vực tư doanh mà thiểu số ở trên vẫn có thể trục lợi mà không coi đó là tham nhũng !
Nguyên Lam : Ban Việt ngữ đài Á Châu Tự Do và Nguyên Lam xin cảm tạ chuyên gia kinh tế Nguyễn-Xuân Nghĩa về bài phân tích kỳ này.
Nguồn : RFA, 09/08/2017