Bắt hàng loạt đại gia bất động sản có giúp thị trường tài chính Việt Nam thăng hạng ?

Mạng báo Finance Magnates  hôm 21/4 đưa tin về việc Việt Nam bắt giam, khởi tố các đại gia trong ngành chứng khoán, bất động sản. Tờ này đồng thời đưa ra nhận định rằng hành động trên của Chính phủ Việt Nam là nhằm nâng cao vị trí của thị trường chứng khoán nước này trong mắt quốc tế. Tuy nhiên, một số chuyên gia kinh tế - luật trong ghi nhận sau đây nhận định khác, khi cho rằng các vụ bắt bớ trên đều có sự chống lưng, dính líu đến các quan chức Nhà nước cấp cao.

Các "đại gia" chứng khoán vừa bị bắt, gồm ông Đỗ Anh Dũng, Đỗ Thành Nhân, Đỗ Đức Nam và Trịnh Văn Quyết (từ trái qua) - RFA edited

Nâng hạng thị trường tài chính Việt Nam ?

Có thể điểm lại hàng loạt nhân vật nổi bật trong ngành bất động sản và tài chính tại Việt Nam bị bắt gần đây như ông Đỗ Thành Nhân - Chủ tịch Louis Holdings, và Đỗ Đức Nam - Tổng giám đốc Chứng khoán Trí Việt bị bắt vào ngày 20/4, với cáo buộc "Thao túng thị trường chứng khoán".

Trước đó, ông Trịnh Văn Quyết - cựu Chủ tịch tập đoàn FLC và ông Đỗ Anh Dũng - cựu Chủ tịch tập đoàn Tân Hoàng Minh cũng đã bị bắt tạm giam và bị khởi tố. Việc bắt hai ông Quyết và Anh Dũng được nhiều người quan sát tình hình xã hội, chính trị và kinh tế Việt Nam cho rằng, đó là động thái "mạnh tay" mà chính quyền Việt Nam thực hiện nhằm xử lý sai phạm liên quan đến cổ phiếu, trái phiếu và bất động sản.

Truyền thông Nhà nước cùng lúc lên tiếng cho rằng các cuộc trấn áp trên, theo lệnh của Thủ tướng Phạm Minh Chính, nhằm cải thiện hình ảnh Việt Nam trong mắt các nhà đầu tư quốc tế.

Việt Nam có thể được nâng hạng từ thị trường cận biên (frontier market) lên thị trường mới nổi hạng hai (secondary emerging market), đó là lý do tại sao Thủ tướng Chính phủ ra lệnh trừng phạt, theo tờ Finance Magnates nhận định.

Tuy vậy, với góc nhìn của chuyên gia kinh tế Bùi Kiến Thành, nếu Việt Nam muốn làm trong sạch, nâng hạng thị trường chứng khoán, thì Chính phủ Việt Nam không chỉ thực hiện các vụ bắt giữ, mà cần phải thay đổi các chính sách để thị trường tài chính của Việt Nam thông thoáng và được tín nhiệm. Ông nói tiếp :

"Cho nên phải giải quyết những vấn đề mà nó còn ấu trĩ, chưa làm tới nơi tới chốn. Thứ nhất Chính phủ phải theo dõi một cách sát sao hơn những việc làm theo quy định của luật pháp đương thời.

Đồng thời nghiên cứu những cơ chế luật pháp khác để cho chặt chẽ hơn để cho thị trường chứng khoán và thị trường tài chính nó thông thoáng và minh bạch.

Ngoài ra, để thu hút đầu tư nước ngoài, theo ông Bùi Kiến Thành, Việt Nam cần phải giải quyết vấn đề tham nhũng, "lót tay" đối với các doanh nghiệp (DN) nước ngoài muốn đầu tư vào Việt Nam :

"Không chỉ riêng gì FLC hay Tân Hoàng Minh, mà đa số các tập đoàn có mặt ở Việt Nam đều có ít nhiều có mối quan hệ với các viên chức Nhà nước, có vấn đề đi đêm với ông này, ông kia. Cho nên Nhà nước Việt Nam cần phải làm sạch vấn đề tham nhũng là ưu tiên hàng đầu để thu hút đầu tư nước ngoài.

Mỹ không đầu tư vào Việt Nam nhiều là bởi vì không giải quyết được vấn đề tham nhũng. Luật về tham nhũng ở bên Mỹ là nó phạt hình sự đối với những công ty lo lót, quà cáp ở Việt Nam. Cho nên Mỹ không làm việc được với Việt Nam bởi vì bị kẹt cái vấn đề tham nhũng".

Hình minh hoạ. Một nhà đầu tư nhìn màn hình thị trường chứng khoán ở Hà Nội hôm 20/7/2015. Reuters

Đại gia bất động sản có được quan chức "chống lưng" ?

"Chiến dịch" trấn áp như vừa nêu của Chính phủ Việt Nam được luật sư, học giả và là cựu tù nhân chính trị Cù Huy Hà Vũ, người có kinh nghiệm 30 năm là cán bộ Ngoại giao ở Việt Nam, cho rằng cần được nhìn trên nhiều góc ngách khác nhau.

Ông lý giải, xét về bề nổi thì các đại gia bất động sản đều liên quan đến chứng khoán, vì một lẽ ngoài ăn chênh lệch giá giữa đất mà họ mua từ chính quyền với giá rẻ rồi bán lại cho dân với giá cao, sau đó họ lại đưa những sản phẩm của họ lên sàn chứng khoán. Như vậy là họ lại ăn tiếp thêm một lần nữa theo phương thức thao túng thị trường bất động sản, bằng cách cùng nhau phối hợp mua bán giả tạo, đẩy giá công ty lên cao, rồi có một số lượng lớn các nhà đầu tư nhỏ lẻ lao vào và họ lại xả hàng và đánh sập xuống, rồi họ lại quay vòng. Ông Vũ bình luận thêm :

"Việc bắt các đại gia đấy tôi công nhận là có góp phần làm thanh lọc thị trường chứng khoán. Những tay đại gia không lấy kinh doanh sản xuất là nền tảng mà chỉ toàn chơi trò lừa đảo các nhà đầu tư đặc biệt là các nhà đầu tư nhỏ lẻ".

Theo luật sư Cù Huy Hà Vũ, bản chất của các vụ án này cần được nhìn nhận ở một mức độ sâu xa hơn, đó là mối quan hệ giữa quan chức Nhà nước và các doanh nghiệp "thân" chính quyền.

Tại sao vậy ? ông Vũ giải thích thêm vì Hiến pháp và Pháp luật Việt Nam quy định "Đất đai là tài sản của toàn dân nhưng lại do Nhà nước quản lý". Thực tế có nghĩa là Chính phủ này có quyền ban phát tài sản đó cho những ai thân cận với họ. Cho nên, ông nói, điều đó đã khiến hình thành nhóm lợi ích hay là nhóm thân hữu có quan hệ chặt chẽ với chính quyền để trục lợi từ các chính sách :

"Bản thân tôi khi còn làm ở văn phòng luật thì đã có rất nhiều kinh nghiệm cụ thể về việc chính quyền câu kết với các doanh nghiệp thân hữu để lấy đất của người dân, hay nói cách khác là cướp đất của người dân giao cho các doanh nghiệp thân hữu. Cụ thể là trường hợp Nguyễn Bá Thanh, cựu bí thư Đà Nẵng đã cướp đất của dân.

Những dự án đến hàng chục, hàng trăm hecta như FLC và Đỗ Anh Dũng thì rõ ràng là phải có chuẩn thuận từ Chính phủ. Cho nên tôi khẳng định trong các vụ án này có sự dính líu và chống lưng của các quan chức cấp Chính phủ, chứ không phải chỉ ở cấp tỉnh và thành phố. Tôi tin rằng nếu làm theo đúng pháp luật thì những quan chức đó chắc chắn sẽ phải bị khởi tố".

Chống tham nhũng hay đấu đá nội bộ ?

Quay trở lại với nhận định rằng thật ra những vụ khởi tố, bắt giam lãnh đạo các doanh nghiệp "thân" Nhà nước gần đây đều là do các phe cánh trong đảng đấu đá, tranh giành quyền lực, chứ không phải chính quyền thực lòng muốn chống tham nhũng, thao túng trong thị trường tài chính, ông Cù Huy Hà Vũ cho biết ý kiến :

"Nói một cách công bằng thì có cả hai khía cạnh. Cái đầu tiên là về ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam, tôi chưa bàn đến chuyện theo đường lối Chủ nghĩa Xã hội là đúng hay sai, tôi chỉ nói về chính sách chống tham nhũng của ông ấy thì tôi tin là ông Trọng thật lòng chống tham nhũng.

Bởi vì theo đánh giá của tôi, cho đến giờ tôi chưa có một thông tin cụ thể nào việc ông ấy dính líu đến các bê bối nào, giống như Nguyễn Tấn Dũng.

Tuy nhiên, khía cạnh thứ hai rằng phải chăng việc bắt các đại gia vừa rồi, bản thân tôi khẳng định là các đại gia bất động sản bị bắt đều có các quan chức chống lưng. Vậy thì đánh các đại gia bất động sản này cũng đồng nghĩa với việc là đánh những kẻ chống lưng, sẽ dẫn đến chuyện là các mảnh đất màu mỡ sẽ được chuyển cho các quan chức chính quyền khác.

Đối với những ý kiến cho rằng đó là việc đấu đá nội bộ, tôi cho rằng cái "miếng ăn" rất màu mỡ bị chuyển từ nơi này sang nơi kia, bằng cách triệt hạ các đại gia, có thể dẫn đến triệt hạ các đối thủ trong chính quyền. Cho nên người ta nói rằng chuyện đó là đấu đá nội bộ để ăn chia thì tôi thấy rằng chuyện đó hoàn toàn có lý".

Từ những ý kiến của luật sư Cù Huy Hà Vũ có thể liên tưởng đến nhận định trong một bài viết được đăng tải trên tờ Nikkei Asia Hôm 13/4, rằng các công ty lớn của Việt Nam đang lọt vào ‘tầm ngắm"trong chiến dịch chống tham nhũng của Đảng và Chính phủ Hà Nội.

Và rằng đó là do người đứng đầu Đảng cộng sản Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng, đang đẩy mạnh chiến dịch chống tham nhũng, vì lo ngại tình trạng đút lót lan tràn sẽ làm lung lay thể chế độc đảng của Việt Nam.

Nguồn : RFA, 25/04/2022

"Thành phố Hồ Chí Minh muốn tới tận 'tổ' mời 'đại bàng'". Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thiện Nhân nói như vậy về các nhà đầu tư lớn, tại Hội nghị Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ 26 khóa X ngày 30/3.

Việc đại bàng chọn con đường riêng, né tránh các loài chim sẻ, quạ trên đường bay dạy cho chúng ta rằng không cần phải giống với mọi người, chúng ta có thể trở nên khác biệt.

Theo Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân là Thành phố Hồ Chí Minh phải xác định 10-15 nhà đầu tư lớn ở mỗi lĩnh vực, cử đoàn đến nước họ để gặp gỡ, chào hàng. Trong số đó mà chỉ cần 3-5 người tới đã là mừng rồi. Thắc mắc ở đây là ẩn tình gì khi ông Nguyễn Thiện Nhân quyết đi tìm đại bàng ?

Bài học nhập môn về quản trị kinh doanh nói rằng, chim đại bàng không bay cùng chim sẻ và các loài chim khác nhỏ hơn như ngỗng, vịt trời. Việc đại bàng chọn con đường riêng, né tránh các loài chim sẻ, quạ trên đường bay dạy cho chúng ta rằng không cần phải giống với mọi người, chúng ta có thể trở nên khác biệt. Đồng thời cần học cách tránh xa những đối tượng luôn cản trở, níu kéo hay làm ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống của mình.

Tiếp theo, lý thuyết cũng diễn giải rằng, vừa bay ở độ cao vượt trội, đại bàng đồng thời lại có tầm nhìn rất xa, đôi mắt của nó có khả năng tập trung vào con mồi ở khoảng cách 5 km. Một khi phát hiện ra con mồi từ xa, thậm chí chỉ là loài động vật gặm nhấm, nó sẽ chú tâm và dành sự tập trung tuyệt đối của mình vào con mồi, từ đó thiết lập ra cách tiếp cận nhằm bắt bằng được con mồi đó. 

Không có vấn đề gì có thể cản trở hay làm đại bàng thay đổi mục tiêu cho đến khi nó bắt được con mồi. Nếu bạn đã có mục tiêu rõ ràng, hãy lên kế hoạch và thực hiện đến khi đạt được kết quả như ý mới thôi. Mục tiêu càng xa càng nhiều rủi ro, nhưng càng nhiều rủi ro thì thành công càng lớn.

Như vậy, khi Việt Nam đeo đuổi "nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa", chính là đang tạo sự khác biệt, không cần phải giống với mọi người. Thế nhưng nếu như sự khác biệt đó của đại bàng là đích nhắm đến con mồi từ khoảng xa 5 cây số, thì mãi cho tới nay những nhà chính trị Việt Nam vẫn mịt mờ cái đích và chưa rõ ‘con mồi’ là gì. Nhắc đến điều này, cần biết tiếp tới bài học thứ ba trong quản trị từ đại bàng.

Khác với kền kền là loài thường ăn động vật chết, thối rữa, đại bàng không bao giờ ăn những thứ đã chết, mà nó chỉ thích săn mồi và ăn khi con mồi còn tươi mới. Phải luôn phải nhớ rằng nhiều điều tồn tại trong chúng ta sẽ bị cũ đi và sẽ lỗi thời, vì vậy luôn làm mới bản thân mình bằng cách học hỏi và thay đổi liên tục theo chiều hướng tốt đẹp hơn. 

Điều khuyên ở trên có ý nghĩa ra sao khi mà ông Bùi Quang Vinh, bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đã từng đặt vấn đề khi thảo luận "Về chính sách kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa" tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIII : "Chúng ta tuyên bố xây dựng kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Không sai. Nhưng bây giờ phải rạch ròi ra, thị trường là thế nào và định hướng xã hội chủ nghĩa là thế nào ? Đâu phải nó là một mô hình kinh tế thị trường riêng biệt so với thế giới. Bởi "kinh tế thị trường" là cái tinh hoa của nhân loại rồi, còn "định hướng xã hội chủ nghĩa" là nói về vai trò của Nhà nước…".

Cũng về thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, trong một cuộc phỏng vấn, ông Bùi Quang Vinh đã nói một câu mà đến nay người ta vẫn còn hay nhắc tới : "Chúng ta cứ nghiên cứu mô hình đó, mà mãi có tìm ra đâu. Làm gì có cái thứ đó mà đi tìm".

Ông Nguyễn Thiện Nhân từng là phó hiệu trưởng trường Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh. Ông cũng từng là giám đốc sở Khoa học, Công nghệ và Môi trường. Có lẽ ẩn tình sau giấc mơ tìm đại bàng là câu chuyện liên quan đến nguyên tắc cuối cùng của quản trị : Đại bàng là loài chim có thể sống tới 70 tuổi, nhưng để sống tới tuổi đó, ở tuổi 40 chúng phải có 1 quyết định quan trọng : Thay đổi hay là chết !

Sinh học mô tả, khi đại bàng trở nên già nua, lông của chúng trở nên yếu và không thể giúp nó còn nhanh nhẹn như trước. Khi nó cảm thấy yếu và sắp chết, nó tìm đến một một nơi xa. Ở đó, nó rủ hết tất cả lông trên cơ thể của mình cho đến khi nó rủ hoàn toàn sạch lông. Nó ở lại trong nơi ẩn náu cho đến khi cơ thể đã phát triển mới lông, sau đó nó mới có thể ra khỏi hang và trở lại cuộc sống. Điều đó muốn gợi ý, thỉnh thoảng cần phải rủ bỏ những thói quen cũ và các cám dỗ đem lại gánh nặng, những thứ không cần thiết trong cuộc sống của chúng ta.

Phải chăng ông Nguyễn Thiện Nhân muốn thoát khỏi sự già nua của một thứ chủ nghĩa đã dậm chân tại chỗ suốt gần 90 năm qua, kể từ cột mốc 3/2/1930 ? Hãy để ngày ấy lụi tàn. Bởi đại bàng chỉ bay với những con đại bàng khác…

Nguyễn Hồng Phúc

Nguồn : VNTB, 02/04/2019

Vạ lây (VNTB, 29/01/2019)

Dân kinh doanh nhà đất nói rằng đại gia bất động sản Dương Thị Bạch Diệp đã ‘chết’ lãng nhách, vì nhiều tay trùm khác còn lũng đoạn cả chính sách quốc gia trong đất đai.

Nữ doanh nhân Dương Thị Bạch Diệp

Trong 37 năm qua, bà Diệp ở tù 3 lần : lần đầu 2 tháng 15 ngày, 12 năm sau ở tù lần 2 dài 6 tháng 13 ngày. Hai lần đầu ở tù "oan sai" tổng cộng 8 tháng 28 ngày, nhưng lần sau cùng không thể "nhất quá tam", vì 2 lần trước bà không có đồng phạm. Còn lần này bà bị bắt cùng 3 đồng phạm là cán bộ trung - cao, gồm Nguyễn Thành Rum, cựu giám đốc sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh – ông còn là nguyên phó ban tư tưởng văn hóa Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh ; Trần Nam Trang, nguyên phó giám đốc sở Tài chính Thành phố Hồ Chí Minh ; Vy Nhật Tảo, giám đốc Trung tâm Ca nhạc nhẹ Thành phố Hồ Chí Minh ; và một đồng phạm cao cấp bị bắt trước bà Diệp là cựu phó chủ tịch thường trực UBND Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Tài.

Dài dòng kể lể như vậy để thấy rằng bà Dương đã có ít nhiều vốn liếng lận lưng về chuyện đối mặt tù tội trong các áp phe làm ăn trên chốn thương trường. Lần ngã ngựa này, nhiều đồn đoán ngờ rằng bà Dương xem ra ít nhiều gặp nạn vạ lây của trâu bò húc nhau, vì bà còn là… dân xứ Bình Định.

Các đại gia quê gốc Bình Định được biết đến từng hô phong hoán vũ trên thương trường ít nhiều liên quan đến các quan chức chóp bu trong bộ máy cầm quyền là Trần Thị Hường (Tư Hường, đã mất), Chủ tịch Công ty Hoàn Cầu ; Dương Thị Bạch Diệp ; Trần Bắc Hà ; Đoàn Nguyên Đức, Chủ tịch Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai ; Lê Phước Vũ, Chủ tịch Tập đoàn Hoa Sen ; Võ Trường Thành, Chủ tịch Tập đoàn kỹ nghệ gỗ Trường Thành.

Lê Phước Vũ là anh em cột chèo với bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh, người vừa bị phe cánh đối thủ chính trị ra đòn nhục nhã qua vụ xe công vụ đón phu nhân bộ trưởng tận cầu thang máy bay. Cả hai ông Lê Phước Vũ, Trần Tuấn Anh lại được xem thuộc nhóm thân cận thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ; dòng tộc bà Tư Hường cũng được xem là ‘phò thịnh không phò suy’ khi chuyển hướng sang thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. 

Tương tự là ông Trần Bắc Hà liên quan đến nhóm của cựu thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Nhóm của ông cựu thủ tướng trong tháng vừa qua còn bất ngờ với thông tin Ngân hàng Bản Việt của bà Nguyễn Thanh Phượng, ái nữ ông Nguyễn Tấn Dũng, đã lãi lớn với nguồn vốn đầu tư mới đổ vào… Nhiều dự án điện từ năng lượng tái tạo ở miền Nam cũng liên quan đến sự vận động vốn của bà Phượng.

"Nếu có vấn đề chính trị ở đây thì đó xuất phát từ tranh giành làm ăn trong đất đai hiện nâng lên tầm quyền lực vùng miền…". Một doanh nhân trong ngành bất động sản từng là phóng viên tờ Nhà báo và Công luận, nhận định với người viết. Ông xa gần nói đến việc tập đoàn Vincom đang xí chỗ giữ rất nhiều vị trí đắc địa ở Sài Gòn ; gần đây là mặt bằng của siêu thị có doanh số cao nhất của Coop-Mart trên đường Đinh Tiên Hoàng, quận Bình Thạnh đã phải đóng cửa để nhường cho Vincom. 

Thậm chí khu vườn rau Lộc Hưng vừa bị chính quyền quận Tân Bình bất chấp pháp luật và đạo lý đã dùng vũ lực để cưỡng chiếm nhà cửa, đất đai của cư dân nơi đây, có nguồn tin là cũng nhằm đến dự án của Vincom trong lãnh vực giáo dục.

"Nguồn vốn của Vincom đến từ các ông bà chủ nhà băng của Trung Hoa đại lục. Đây là điều rất đáng ngại !". Ông N.Q.K., thành viên của Ngân hàng Sài Gòn Công Thương, nói. Dường như có bóng dáng của đặc vụ trùm tình báo Trung Quốc Chu Vĩnh Khang ở ngay tại Sài Gòn hậu thuẫn cho mọi hoạt động của Vincom, là điều mà ông K. dè dặt nêu ra.

Một cái tên được ông K. gợi ý là tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Nếu có thể bằng vai phải lứa để cùng ‘song kiếm’ với Vincom ở Sài Gòn, có lẽ giờ đây chỉ còn mỗi Vạn Thịnh Phát. Theo dữ liệu được công bố hồi tháng 5-2016 từ Hiệp hội các nhà báo điều tra quốc tế (ICIJ), một số nhân vật trong "Hồ sơ Panama" có tên giống với tên lãnh đạo của tập đoàn Vạn Thịnh Phát là Truong My Lan và Chu Nap Kee Eric.

Vạn Thịnh Phát (VTP Group) thuộc sở hữu của gia tộc họ Trương được xếp vào hàng những công ty gia đình giàu có và bí ẩn tại Việt Nam, bởi thông tin về những người chủ đều chỉ có một vài dòng ngắn gọn trên website, và gần như không tiếp xúc với giới truyền thông. Tập đoàn này được sở hữu và điều hành bởi bà Trương Mỹ Lan cùng chồng là ông Eric Chu Nap Kee, một doanh nhân trong lĩnh vực bất động sản tại Trung Quốc. 

Ông Lê Thanh Hải là quan chức của Thành phố Hồ Chí Minh được nhìn nhận là có mối quan hệ khắng khít với cả ông trùm mật vụ Chu Vĩnh Khang và với bà trùm bất động sản đầy bí ẩn Trương Mỹ Lan.

Những ai sẽ bị vạ lây của những cú áp phe chính trị trong năm 2019 này ? Phải chăng sẽ nằm trong kịch bản của ông Nguyễn Phú Trọng, như nhận định của nhà quan sát chính trị là tiến sĩ Phạm Chí Dũng trên Đài Á Châu Tự Do : Ba chiếc ghế trống trong Bộ Chính trị là ông Đinh La Thăng bị bắt về tội tham nhũng vào tháng 12-2017, ông Đinh Thế Huynh, chính thức nghỉ bệnh vào tháng 3-2018, và ông Trần Đại Quang, Chủ tịch nước, mất vào tháng 9-2018, đã không được bầu bổ sung. Đó là thủ đoạn chính trị của ông Nguyễn Phú Trọng muốn để ba chỗ trống, tạo nên sự tranh giành từ bên dưới lên, để ông có thể dễ dàng kiểm soát hơn. 

Việc tranh – giành này sẽ đưa đến những bắt bớ cho con tin quyền lực ? Cái đáng lo là thấp thoáng đàng sau hậu trường chính trị đó lại đang ẩn hiện bóng dáng của Trung Quốc.

Thảo Vy

******************

Xuất khẩu gạo, cà phê giảm/nhập siêu tăng trong tháng 1 (RFA, 29/01/2019)

Xuất khẩu gạo và cà phê hạt của Việt Nam bị giảm trong tháng 1/2019.

Một khâu dây chuyến sản xuất hàng xuất khẩu - Ảnh minh họa. AFP

Tin tức vào ngày 29 tháng 1 do truyền thông trong nước được Reuters dẫn lại cho biết lượng cà phê hạt và gạo giảm tương ứng 19,1% và 18,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê robusta hàng đầu thế giới, và đứng hàng thứ ba về gạo trên thế giới.

Xuất khẩu dầu thô cũng giảm về giá trị là 12,4% trong khi số lượng xuất lại tăng 28,6%.

Trong khi đó các sản phẩn dầu và khí hóa lỏng nhập khẩu lại tăng lên.

Nhìn chung, theo tờ VnEconomy Việt Nam nhập siêu 800 triệu đô la Mỹ trong tháng 1 năm 2019.

Cũng theo VnEconomy tình hình xuất khẩu của Việt Nam trong năm qua, 2018 được đánh giá là tốt, và là năm thứ ba liên tục mà Việt Nam có thặng dư về mậu dịch.

Hai Châu lục mà Việt Nam buôn bán nhiều nhất trong năm 2018 là Châu Á và Châu Mỹ, trong đó Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất.

******************

Cập nhật tình trạng hai tù nhân chính trị : Ngô Hào và Nguyễn Trung Trực (RFA, 28/01/2019)

Bị đột qụy, trại giam không báo

Tù nhân lương tâm Ngô Hào, người đang thụ án 15 năm tù tại trại An Điềm, tỉnh Quảng Nam với cáo buộc hoạt động nhằm lật đổ chính quyền, bị đột quỵ trong nhà tù nhưng trại giam không hề báo cho gia đình.

Ông Ngô Hào (trái) và ông Nguyễn Trung Trực (phải) RFA edit

Bà Nguyễn Thị Kim Lan, vợ của ông Ngô Hào nói với RFA vào tối thứ Hai, 28/1 về chuyến thăm gặp của bà hôm 27/1 vừa qua :

Mình thấy bữa nay già và yếu quá. Anh bước đi run lập cà lập cập. Anh ở tù thời gian dài như vậy chắc anh không chịu nổi. Trước đây anh cũng đã bị đột quỵ một lần. Thời tiết bây giờ khắc nghiệt thì anh bị lại. Khi nghe tin là gia đình phải đi liền chứ không thể ở nhà vì không yên tâm. Án của ảnh là 15 năm mà nay anh mới ở được 6 năm, còn 9 năm nữa mà anh đã 72 tuổi, anh quá già rồi.

Theo lời bà Nguyễn Thị Kim Lan thì ông Ngô Hào nói với con trai liên lạc với các tổ chức khắp nơi nhờ cứu giúp ông ra khỏi tù chứ nếu phải thụ án tù tiếp một thời gian nữa thì chắc cuộc sống của ông sẽ rất ngắn. Bà Kim Lan cho biết tiếp :

Vô thăm anh chỉ có hai mẹ con thôi và phải nói chuyện bằng điện thoại với anh. Khi đó họ cũng nghe điện thoại bằng máy chủ, còn có một máy quay quay lại toàn bộ cuộc thăm gặp. Công an họ ngồi xung quanh. Mình ngồi ở ngoài, anh Hào ngồi ở trong, cách nhau một hàng kiếng.

Phía trại giam không hề báo cho gia đình việc ông Ngô Hào bị đột qụy mà gia đình bà chỉ được biết qua thông tin trên mạng. Theo lời bà Kim Lan thì phía công an cho rằng vấn đề thuộc phạm vi trách nhiệm của họ nên họ không cần cho gia đình biết.

Còn gia đình khi nghe tin thì bà và con trai lập tức đi thăm ông dù sức khỏe bà cũng yếu do bệnh tật. Bà Lan kể :

Do một người quen của anh mình cùng ở trại với anh Hào đăng tin trên mạng nên gia đình biết anh Hào bị bệnh rồi mới lật đật ra ngoài trại liền coi tình hình như thế nào chứ ở nhà nóng ruột quá.

Mình đang tỉnh Phú Yên, con trai thì ở Sài Gòn. Chiều thứ Sáu con trai về, đến nhà là sáng thứ Bảy rồi hai mẹ con đi Quảng Nam. Đến trưa Chủ Nhật mới vô tới trại thăm được, sau đó phải đón xe trở về liền. Về đến nhà là sáng thứ Hai.

Bà cho biết gia đình có đề nghị với quản giáo và mấy cán bộ ở đó hôm thăm gặp, là cho gia đình được chăm sóc ông Hào khi ông đi khám chữa bệnh, nhưng họ không đồng ý, họ bảo rằng gia đình không được phép tham gia. Bà nói thêm :

Họ nói để họ lo nên họ không cho gia đình biết. Gia đình mới nói là nếu không cho gia đình biết, lỡ anh Hào có chuyện gì thì sao, họ nói họ đảm bảo họ lo.

Bà cho biết theo lịch thì một tháng chỉ được đi thăm một lần, nhưng do bản thân bà bị bệnh, sức khỏe yếu nên không thể đi thăm ông hàng tháng. Bà chia sẻ, do ít đi thăm nên không tiếp tế đủ thức ăn cho ông, thêm vào đó ông bị cao huyết áp nên dễ bị đột quỵ. Bà cho biết lần thăm tới có lẽ phải tháng Ba bà mới có thể đi thăm ông.

Bà lo rằng ông sẽ không sống nổi đến ngày mãn hạn tù nên cũng lên tiếng kêu cứu :

Gia đình bây giờ xin quý đài và bà con hải ngoại giúp đỡ bằng cách kêu gọi cho anh được tại ngoại để khám bệnh chứ sống trong trại thì chắc anh không còn nữa đâu chị ơi !

Hôm 11/9/2013, tòa án nhân dân tỉnh Phú Yên kết án ông Ngô Hào 15 năm tù giam và 5 năm quản chế về tội âm mưu lật đổ chính quyền theo điều 79 Bộ Luật Hình sự Việt Nam.

Ông bị công an Phú Yên bắt hôm 8/2/2013 với lý do có những bài viết chống Đảng và Nhà nước. Từ khi bị bắt đến khi ra tòa người thân của ông không hề được gặp mặt.

Đầu năm 2015 ông bị chuyển từ trại giam ở Phú Yên, nơi gia đình sinh sống, ra trại An Điềm ở Quảng Nam.

Một trường hợp bị chuyển trại trước Tết

Cũng tin liên quan, tù nhân lương tâm Nguyễn Trung Trực được cho biết bị chuyển trại từ Quảng Bình ra Thanh Hóa vào những ngày giáp Tết nhưng gia đình cũng không được thông báo mà chỉ biết tin qua một người bà con. Anh Nguyễn Quang Trung, con trai ông Trực cho RFA biết :

Ngày hôm qua cô của em gọi điện báo rằng hai hôm trước, tức hôm 25/1/2019, một người bà con của em ở gần trại tạm giam báo cho biết là trại tạm giam đã chuyển Bố em ra Thanh Hóa nhưng bên công an hoàn toàn không thông báo gì hết.

Ngày 15/1/2019 là hết hạn tạm giam của Bố em. Họ nói nếu án dưới 5 năm thì họ để lại trong tỉnh, còn lại thì họ chuyển trại nhưng gia đình không ngờ họ lại chuyển trại sớm như vậy.

Anh cho biết lần mới nhất anh và gia đình vào thăm ông Trực là hôm 16/1/2019. Tình hình sức khỏe và tinh thần của ông Trực tạm ổn, tuy mắt bị yếu và sụt cân do điều kiện giam giữ không tốt trong tù. Anh nói :

Mỗi tháng thì gia đình được thăm gặp một lần. Nói chuyện thì qua điện thoại và cách một tấm kiếng. Có người dẫn Bố em ra rồi có người ngồi canh xem mình nói gì. Họ cấm mình quy phim chụp hình luôn.

Gần ngay đi thăm thì gia đình sẽ điện vào trại tạm giam để biết chính xác Bố em đang bị giam ở trại nào thì bọn em đi thăm.

Tù nhân lương tâm Nguyễn Trung Trực, cựu phát ngôn nhân, kiêm Chi hội trưởng miền Trung của hội Anh Em Dân Chủ. Ông bị tòa án tỉnh Quảng Bình tuyên phạt 12 năm tù giam và 5 năm quản chế vì cáo buộc "Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân" trong phiên sơ thẩm hôm 12/9/2018, và y án hôm phúc thẩm 26/12/2018.

Theo luật sư Nguyễn Văn Miếng, người bào chữa cho nhà hoạt động Nguyễn Trung Trực, thì tại phiên tòa, ông Trực vẫn khẳng định một điều là ông không có mục đích lật đổ chính quyền nhân dân, mà ông chỉ vận động, cổ súy cho dân chủ, dân quyền.

Diễm Thi

********************

Vụ án Vũ Nhôm, điển hình về cái bóng công an trong hoạt động kinh tế tại Việt Nam (RFA, 28/01/2019)

Công an là lực lượng quan trọng bậc nhất trong các thể chế nhà nước theo mô hình cộng sản. Ngoài lực lượng chính qui công an còn có những tổ chức bán chính thức, những tổ chức chỉ điểm trong dân chúng.

Ông Phan Văn Anh Vũ, thượng tá tình báo công an Việt Nam, bị xử tội tham nhũng. Thanh Niên

Theo số liệu của Tiến sĩ Cynthia M Horn, Đại học Western Washington, Hoa Kỳ thì trong xã hội Đông Đức trước kia cứ 8 người dân thì có một người hợp tác với công an.

Theo một số đánh giá thì ngân sách giành cho những lực lượng công an của Trung Quốc cao hơn cả ngân sách giành cho quân đội nước này.

Theo tìm hiểu của Tiến sĩ kinh tế Nguyễn Huy Vũ, hiện sống tại Na Uy, lực lượng công an, hay bán công an tại Việt Nam cũng rất đông :

"Có rất nhiều loại công an, công an chìm công an nổi, công an kinh tế,… không có con số chính xác, nhưng theo một số nhà nghiên cứ đưa ra những con số có tính xấp xỉ thì ở Việt Nam cứ 10 người dân là có một công an".

Lực lượng khổng lồ này đòi hỏi một ngân sách rất lớn dành cho nó.

Từ khi Việt Nam bắt đầu cải cách kinh tế vào giữa thập niên 1980, bắt đầu có những doanh nghiệp gọi là doanh nghiệp đời sống của các cơ quan công an và quân đội.

Các doanh nghiệp này kinh doanh đủ thứ như bất kỳ một doanh nghiệp nào khác, chỉ có khác là chúng được những người công an quản lý, lợi nhuận được chia cho các viên chức trong ngành công an.

Theo những thông tin được báo Công an Đà Nẵng đưa ra vào năm 2016, Bộ Công an có 10 doanh nghiệp với tổng số vốn là 1200 tỉ đồng, kinh doanh từ viễn thông, xây dựng, cho đến đóng tàu biển. Thậm chí họ có cả những khu công nghiệp tại Hà Nội (Hoài Đức) và Sài Gòn (Nhà Bè).

Trong vụ án Vũ Nhôm người ta thấy có hai công ty do viên thượng tá công an này đứng tên kinh doanh bất động sản là Bắc Nam 79 và Nova Bắc Nam.

Tuy nhiên có vẻ như so với người anh em của Bộ Công an là Bộ Quốc phòng, thì bên phía quân đội có những công ty có bề thế hơn nhiều, nổi tiếng nhất là công ty Viettel kinh doanh viễn thông, và mới đây người đứng đầu nó là thiếu tướng Nguyễn Mạnh Hùng được cất nhắc lên làm Bộ trưởng Bộ thông tin và truyền thông.

Vì lý do đó, cách đây vài năm có lời đồn đại cho rằng ngành công an mong muốn có được sự kinh doanh phát triển như bên quân đội, sau khi báo chí chính thống lên tiếng khá mạnh mẽ về chuyện không nên cho quân đội làm kinh tế.

Nhà quan sát Phạm Chí Dũng, từng phục vụ trong ngành công an nói với RFA vào năm 2017 :

"Đó chỉ là một dư luận nhất thời thôi, vào kỳ họp Quốc hội giữa năm 2017, được khuấy động bởi những thế lực bên trong ngành công an đưa ra vì họ thấy quân đội làm kinh tế dữ dội quá, chẳng lẽ công an không được làm ?"

Sau Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam lần thứ 12, đầu năm 2016, có đến bốn viên tướng công an nằm trong số 19 ủy viên Bộ chính trị, cơ quan quyền lực cao nhất Việt Nam. Ngoài ra trong số gần 200 thành viên Trung ương Đảng, cũng rất đông đảo các viên chức công an.

Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ bình luận về việc công an làm kinh tế :

"Một lực lượng đúng ra là để bảo vệ pháp luật, duy trì sự công bằng của pháp luật mà lại đi làm kinh tế, bằng cách dựa vào cái quyền uy của mình thì nó sẽ bóp méo nền kinh tế thị trường đi".

Trong vụ án Vũ Nhôm người ta thấy ông này dựa vào thẻ công an tình báo của mình để được mua những lô đất đắt tiền với giá rẻ, bán lại kiếm lời, nhưng trên danh nghĩa là tạo vỏ bọc cho hoạt động an ninh.

Các viên tướng công an ra tòa cùng ngày 28/1 với ông Vũ Nhôm công nhận một điều là các ông ấy đã ký những văn bản để thúc đẩy những hoạt động kinh tế của ông Vũ Nhôm được thuận tiện. Trong số những viên tướng này có ông Bùi Văn Thành, vào năm 2016 giữ chức vụ Trưởng ban chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp Bộ Công an.

Các viên tướng công an cũng khai rằng họ thành lập những công ty như kiểu các công ty của ông Vũ Nhôm để che đậy cho hoạt động nghiệp vụ của ngành công an.

Bình luận về việc này, luật sư Trần Quốc Thuận, nguyên chánh văn phòng Quốc hội Việt Nam cho biết :

"Họ lập công ty để cài cắm người thì theo tôi ở nước nào cũng có, nhưng ở đây họ lại lợi dụng đặc quyền đặc lợi này để kinh doanh bất động sản, mua bán, chẳng biết có mua bán ma túy trong đó không nữa. Những ông tướng bị ở tù là như thế, và tôi cho là phải xử rất nghiêm".

Trong số các sĩ quan cao cấp của Bộ Công an bị đưa ra tòa trong vụ Vũ Nhôm, có hai người là thứ trưởng, một người làm phó của cục tình báo Bộ Công an nay đã giải tán, một người chuyên theo dõi các hoạt động của các doanh nghiệp ngành công an.

Trả lời câu hỏi liệu có nên chấm dứt hoạt động kinh tế của ngành công an, Luật sư Trần Quốc Thuận nói tiếp :

"Việc công an và quân đội không được làm kinh tế nữa là một chủ trương được đem ra nói nhiều năm nay rồi, cũng được đem ra bàn ở Quốc hội. Có những lĩnh vực không được làm nữa như là kinh doanh thuần túy, còn những lĩnh vực liên quan đến an ninh quốc phòng thì có thể nên tiếp tục chẳn hạn như sản xuất vũ khí chẳn hạn".

Tuy nhiên về phương diện luật pháp, Luật sư Trần Quốc Thuận cho biết là ông cũng chưa thấy điều luật nào được đưa ra để hạn chế công an và quân đội làm kinh tế.

Theo quan sát của Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, vào năm 2017, sau khi có nhiều dư luật về việc nên tách hoạt động kinh tế ra khỏi an ninh và quốc phòng, thì không thấy nói đến nữa, thậm chí một số quan chức còn đưa ra ví dụ thành công của một số công ty quốc phòng để làm minh chứng cho việc kinh doanh thành công.

Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ cho rằng nhà nước do Đảng Cộng sản lãnh đạo hiện nay không thể nào tách hoạt động kinh doanh ra khỏi công an và quân đội vì những khoảng lợi ích quá lớn, mà Đảng Cộng sản lại dựa rất nhiều vào các lực lượng này để duy trì chế độ.

Kính Hòa

*********************

Phó phòng Ban quản lý Thủ Thiêm tử vong tại trụ sở trong thời gian nghỉ phép (VOA, 28/01/2019)

Một phó phòng Ban quản lý khu đô thị mới Thủ Thiêm vừa được phát hiện tử vong sau khi rơi xuống từ tầng 9 tòa nhà trụ sở cơ quan vào sáng 28/1, trong thời gian đang nghỉ phép.

Quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Trong lúc truyền thông trong nước trích dẫn nhận định ban đầu từ Ban quản lý khu đô thị cho rằng có thể cán bộ này tự vẫn vì "áp lực công việc", các ý kiến trên mạng đang đặt ra nghi ngờ xung quanh cái chết của ông.

Theo tường thuật của Vietnamnet, ông Nguyễn Minh Long, 43 tuổi, Phó phòng Quản lý quy hoạch-kiến trúc của Ban quản lý khu đô thị mới Thủ Thiêm, được phát hiện đã chết sau khi bảo vệ của trụ sở Ban quản lý phát hiện có người rơi từ tầng 9 xuống đất.

Cán bộ này đã làm việc cho Ban quản lý từ năm 2007 và "luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ", Vietnamnet dẫn thông tin từ Ban quản lý Thủ Thiêm cho biết. Tuy nhiên gần đây, vào ngày 18/12/2018, ông Long đã nộp đơn xin nghỉ việc với lý do "sức khỏe không đảm bảo với áp lực công việc được giao, khả năng quản lý cấp phòng chưa thực sự trọn vẹn và do gia đình đơn chiếc, phải sắp xếp thời gian chăm sóc 2 con nhỏ".

Vào ngày 21/12/2018, ông Long nộp đơn xin nghỉ phép từ ngày 24/12/2018 – 30/1/2019 để "giải quyết việc riêng gia đình và nghỉ ngơi ổn định lại sức khỏe".

Sáng 28/1, cán bộ này tới cơ quan để làm bản đánh giá đảng viên cuối năm và đã xảy ra sự việc trên, theo báo Công An Thành phố Hồ Chí Minh.

Hiện chưa có thông tin gì từ cơ quan điều tra về nguyên nhân cái chết của ông Long. Tuy nhiên, nhiều bình luận trên mạng xã hội đang đặt ra nghi ngờ xung quanh cái chết của cán bộ này.

"Có phải bị rơi thật không", Facebook Địa Chủ Cầu Khóng đặt câu hỏi.

"Phó phòng đấy, sao lại tự rơi xuống được nhỉ ?", tài khoản tên Thuận Nguyễn Văn có chung thắc mắc.

Một số ý kiến khác còn đặt ra giả thuyết về khả năng ông Long bị "bịt miệng" giữa bối cảnh cuộc đấu pháp lý giữa người dân và chính quyền, cũng như các cuộc thanh tra nhà nước về những sai phạm nghiêm trọng về đất đai ở khu đô thị mới Thủ Thiêm vẫn chưa có hồi kết.

Dự án Khu Đô thị mới Thủ Thiêm được UBND Thành phố Hồ Chí Minh phê duyệt vào cuối năm 2005 với mục tiêu biến bán đảo này thành một trung tâm thương mại, tài chính với các tòa nhà cao tầng, khu mua sắm, hệ thống cơ sở hạ tầng tiên tiến, hiện đại. Tuy nhiên, việc giải tỏa thi công đã vấp phải nhiều chỉ trích, phản đối của cư dân địa phương. Hàng trăm cư dân đã bị đẩy vào cảnh màn trời chiếu đất trong gần 20 qua, thậm chí có gia đình đã có người tự vẫn vì không chịu nổi uất ức khi bị chính quyền cưỡng chế lấy đất.

Khoảng 15 giờ 30 phút ngày 11 tháng 8, nhiều người cùng thấy khói đen cuồn cuộn thoát ra từ đoạn giữa Landmark 81, nhà chọc trời (skycrapper) thuộc loại siêu cao (super-tall) và đến giờ này là cao ốc cao nhất Việt Nam (cao 461 mét, có 81 tầng, tổng diện tích sàn 241.000 mét vuông, vừa có trung tâm thương mại, nhà hàng cao cấp, khách sạn cao cấp, vừa có văn phòng cao cấp, căn hộ cao cấp).

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng, chủ nhân Vingroup.

Landmark 81 nằm trong Vinhomes Central Park, tọa lạc ở quận Bình Thạnh, Sài Gòn, trị giá 30.000 tỉ đồng, do Vingroup đầu tư, Coteccons – một doanh nghiệp Việt Nam – là nhà thầu chính. Landmark 81 được khởi công hồi tháng 7 năm 2014 và vừa khánh thành vào ngày 26 tháng 7 vừa qua nhưng phải đến giữa tháng 1 năm tới mới chính thức vận hành.

Hỏa hoạn vốn là loại sự kiện mà ít khi nào báo giới bỏ qua nên theo lẽ thường, hỏa hoạn ở những địa điểm đặc biệt như Landmark 81, trong bối cảnh đặc biệt như hiện nay (phòng cháy, chữa cháy, thoát hiểm tại các cao ốc ở Việt Nam đang là vấn nạn nghiêm trọng, tiềm ẩn những nguy cơ trở thành các đại họa), chuyện Landmark 81 phát hỏa sẽ được báo giới khai thác tới nơi, tới chốn cả về nguyên nhân, diễn biến, cũng như các yếu tố có liên quan đến phòng cháy – chữa cháy – an toàn.

Tuy nhiên cách mà báo giới đề cập đến sự kiện Landmark 81 phát hỏa lại không bình thường. Công chúng chỉ biết và mục kích sự kiện Landmark 81 phát hỏa qua thông tin, hình ảnh, video clip do những thường dân khác cung cấp qua mạng xã hội, còn báo giới phản ứng rất… chậm.

Có facebooker vốn là nhà báo giải thích, đại loại, đã có "chỉ đạo Tổng Biên tập các báo" rằng Landmark 81 phát hỏa vì "sự cố kỹ thuật" ở tầng 64, Vingroup đã "khắc phục sự cố kịp thời, không có thiệt hai về người và tài sản"… (1).

Từ tiết lộ vừa kể, một ngày sau khi Landmark 81 phát hỏa, đã có những facebooker thử làm một so sánh về cách mà báo giới tường thuật về sự kiện này - theo đó, chỉ có khoảng một chục cơ quan truyền thông đưa tin và 7/10 (Zing, VnExpress, Pháp Luật Thành phố Hồ Chí Minh, Người Đô Thị, Tiền Phong, Thanh Niên, Đất Việt) chỉ cho biết đại khái là Landmark 81 đã cháy nhưng không đả động gì tới Vingroup, 3/10 còn lại (VietNamNet, Doanh Nghiệp Việt Nam, Tạp chí Công Thương) vừa thông tin Landmark 81 phát hỏa, vừa cho biết nhà chọc trời siêu cao này là của Vingroup (chủ đầu tư, kinh doanh hàng loạt cao ốc từ Bắc vào Nam) - với sự kiện bảng quảng cáo của Diamond Plaza (một cao ốc khác ở Sài Gòn) phát hỏa vào tối cùng ngày và được báo giới đồng loạt tường thuật cặn kẽ, kèm câu hỏi giống như một tiếng thở dài : Báo chí của mình ngộ quá phải không em (2) ?

***

Ai cũng biết, thể chể cộng hòa khác với chuyên chế ở chỗ công quyền được phân lập thành ba nhánh (lập pháp, hành pháp, tư pháp) – tam quyền phân lập - nhằm kiểm soát việc sử dụng công quyền, ngăn chặn lạm quyền. Bởi hệ thống công quyền là "của dân, do dân, vì dân" nên hệ thống truyền thông (báo in, phát thanh, truyền hình) vốn luôn dõi theo, đào xới, tự do tường thuật các sự kiện, tự do bày tỏ các nhận định, dự báo, luôn tác động rất lớn đến nhận thức cũng như cách hành xử của đám đông, qua đó chi phối hoạt động của hệ thống công quyền – đã được ví von là "đệ tứ quyền" (quyền lực thứ tư). Trong vòng mười năm vừa qua, sau khi Internet trở thành đại chúng, giới nghiên cứu khoa học xã hội bắt đầu ví von các blog, mạng xã hội là "đệ ngũ quyền" (quyền lực thứ năm) (3).

Việt Nam cũng theo thể chế cộng hòa nhưng là cộng hòa xã hội chủ nghĩa. Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam xem tam quyền phân lập – một thứ giá trị đã phổ quát trong nhân loại trong hàng ngàn năm qua – là luận điệu của các thế lực thù địch, phản động. Ở Việt Nam không có "đệ tứ quyền", hệ thống truyền thông chính thức được xác định một cách rạch ròi là công cụ tuyên truyền đường lối, chủ trương. Hệ thống công quyền Việt Nam đang tìm đủ mọi cách để vô hiệu hóa "đệ ngũ quyền". Song khác với rất nhiều quốc gia trên toàn cầu, dường như Việt Nam có "đệ lục quyền" (quyền lực thứ sáu), quyền lực của những cá nhân giàu nứt đố đổ vách, giống như vua vừa vì có thể xoay chuyển hoạt động của hệ thống công quyền, kiểm soát "đệ tứ quyền", chi phối "đệ ngũ quyền" thông qua sự hỗ trợ của cả hệ thống công quyền lẫn một số blogger, facebooker nổi tiếng.

Nhân sự kiện Landmark 81 phát hỏa và cách hành xử khác thường của hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam, có thể kể ông Phạm Nhật Vượng – người đứng đầu Vingroup vào số những ông vua không ngai đang nắm trong tay quyền lực thứ sáu hay không ? Chưa thể khẳng định, tạm thời, chỉ có thể điểm lại một số diễn biến khác để mọi người cùng ngẫm…

Cuối năm 2016, tại cuộc họp giữa lãnh đạo chính phủ Việt Nam với giới lãnh đạo chính quyền các tỉnh, thành phố, ông Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Việt Nam đã chỉ trích gay gắt qui hoạch đô thị ở Hà Nội. Theo ông Phúc, sở dĩ môi trường, giao thông,… ở Hà Nội trở thành thảm nạn là vì chính quyền thành phố này phóng tay cấp giấy phép cho xây dựng hàng loạt cao ốc khiến hạ tầng quá tải. Ông Phúc dẫn trường hợp cho xây dựng cao ốc 50 tầng tại Giảng Võ làm ví dụ và nêu câu hỏi : Ai cho phép xây cao ốc 50 tầng tại Giảng Võ ? Không có lý thuyết nào về quy hoạch lại chấp nhận chuyện cho xây dựng tại một nơi như Giảng Võ cao ốc 50 tầng, với hàng ngàn căn hộ cao cấp. Nếu mỗi gia đình có hai xe hơi thì ra vào, qua lại thế nào ? Nếu khoảng đất trống nào cũng cấp giấy phép xây dựng cao ốc hết thì Hà Nội sẽ ra sao ? Theo lời của Thủ tướng Việt Nam thì ông ta từng yêu cầu chính quyền thành phố Hà Nội kiểm tra và báo cáo về trường hợp cấp giấy phép xây dựng cao ốc 50 tầng tại Hà Nội trước ngày 15 nhưng tới 29 tháng 12 năm 2016 vẫn chưa nhận được báo cáo.

Cao ốc 50 tầng tại Giảng Võ là dự án Vinhomes Giảng Võ của Vingroup.

Lúc đó, câu chuyện vừa kể được nhiều người sử dụng mạng xã hội tại Việt Nam nhận định là có hai điểm thú vị : Thứ nhất, lần đầu tiên một dự án của Vingroup bị một viên chức cao cấp chỉ trích công khai và thứ hai, dẫu người chỉ trích là Thủ tướng Việt Nam nhưng giống như trước đó, những thông tin bất lợi cho Vingroup không thể tồn tại trên hệ thống truyền thông chính thức. Ban đầu, rất nhiều bài tường thuật cuộc họp của chính phủ Việt Nam hôm 29 tháng 12 năm 2016, đưa chi tiết cao ốc 50 tầng tại Giảng Võ vào tựa vì báo giới ở đâu cũng biết độc giả của họ quan tâm đến điều gì. Tuy nhiên ngay sau đó hệ thống truyền thông chính thức tại Việt Nam đồng loạt sửa tựa, bỏ chi tiết cao ốc 50 tầng tại Giảng Võ. Chẳng hạn, Zing đổi tựa : "Thủ tướng : Ai cấp phép xây cao ốc 50 tầng ở Giảng Võ" thành "Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh cần rà soát lại qui hoạch đô thị". Đài Phát thanh quốc gia (VOV) thì đổi tựa : "Thủ tướng nói về việc xây chung cư cao tầng ở khu đất Giảng Võ" thành "Cám ơn Thủ tướng"…

Rờ tới Vingroup chỉ có các facebooker. Một facebooker tên là Nguyễn Anh Tuấn đã lục tìm, sắp đặt chuỗi sự kiện có liên quan đến Vingroup và khu Triển lãm Giảng Võ để chứng minh giữa Vingroup và chính quyền Hà Nội có một thương vụ mua bán chính sách : Công ty Triển lãm Giảng Võ vốn là một doanh nghiệp nhà nước. tháng 3 năm 2015, công ty này rao bán cổ phần nhưng thiên hạ không muốn mua vì quy hoạch về xây dựng của Hà Nội xác định khu Triển lãm Giảng Võ thuộc "nội đô lịch sử" bị hạn chế về chiều cao và tình hình tài chính của Công ty Triển lãm Giảng Võ không sáng sủa (lợi nhuận sau thuế chỉ từ 3 đến 6 tỉ đồng). Chỉ có Vingroup bỏ tiền mua khoảng 90% cổ phiếu. Thế rồi tháng 4 năm 2016, chính quyền thành phố Hà Nội ban hành "Quy hoạch công trình cao tầng nội đô", theo đó, trong "nội đô lịch sử" chỉ có hai nơi được phép xây quá 39 tầng để làm "điểm nhấn đô thị" là : Khu Triển lãm Giảng Võ "được phép xây dựng 50 tầng" và lô đất số 29 Liễu Giai "được phép xây dựng 45 tầng". Lúc này, cả khu Triển lãm Giảng Võ và lô đất số 29 Liễu Giai đều đã thuộc về Vingroup !

Nguyễn Anh Tuấn nêu thắc mắc, tại sao cả hai "điểm nhấn đô thị" đều rơi đúng vào hai lô đất của Vingroup ? Không lẽ "chính quyền thành phố Hà Nội ‘làm chính sách’ cho Vingroup" và theo Tuấn, đó chính là "tham nhũng chính sách", là ví dụ minh họa về những "nhóm lợi ích" xem hệ thống công quyền như "công cụ của riêng chúng để đưa ra những chính sách làm lợi cho chúng, gây thiệt hại cho cộng đồng, quốc gia". Tuấn lưu ý, nếu thông báo khu Triển lãm Giảng Võ được xây cao ốc 50 tầng và tổ chức đấu giá công khai thì tổng số tiền thu về cho ngân sách chắc chắn sẽ lớn hơn rất nhiều so với con số 21,5 triệu/m2 thu từ Vingroup. Vingroup chỉ bỏ ra 1.500 tỉ để mua gần 90% cổ phần của Công ty Triển lãm Giảng Võ, trong khi giá đất ở khu vực này hiện khoảng từ 200 triệu đến 300 triệu/m2 (4).

Khoan bàn đến tính chính xác trong nhận định của Nguyễn Anh Tuấn. Chỉ nêu vài thắc mắc : Những nhận định này cho thấy vấn đề mà Nguyễn Anh Tuấn nêu ra rất đáng lưu ý, tại sao không cơ quan truyền thông chính thức nào ở Việt Nam quan tâm để xác định thực hư ? Tại sao lại né tránh việc đề cập đến Vingroup kể cả khi tường thuật phát biểu của Thủ tướng Việt Nam về Vinhomes Giảng Võ ?

Dẫu cho hoạt động đầu tư, khai thác các dự án của Vingroup ở Việt Nam gây ra không ít lo ngại, bất bình nhưng thường thì người ta chỉ có thể tìm thấy sự lo ngại, bất bình ấy trên… mạng xã hội. Tuy nhiên đụng đến Vingroup trên mạng xã hội cũng không phải là chuyện dễ. Cuối tháng 9, đầu tháng 10 năm ngoái, chẳng phải dư luận Việt Nam đã từng rúng động bởi một số facebooker bị Công an thành phố Hà Nội "mời" đến "làm việc" do "nói xấu, bôi nhọ một số cá nhân" đó sao (5) ? Theo tường thuật của báo chí Việt Nam khi ấy, những facebooker này bị xem là "nói xấu, bôi nhọ một số cá nhân" chỉ vì đã chỉ trích việc Vinschool – hệ thống tư thục của Vingrooup – loan báo sẽ nâng học phí đến 50% !

Tương tự, năm ngoái, Hà Nhật Tân, một Kiến trúc sư kiêm Giảng viên Đại học Hoa Sen, người từng sử dụng kiến thức chuyên môn phân tích về thiết kế Vinhomes Tân Cảng (theo Tân, do có quá nhiều khối nhà cao san sát với nhau cộng với đặc điểm khu vực, nếu xảy ra hỏa hoạn, các khối nhà này sẽ trở thành… "đài hoá thân hoàn vũ" - lò thiêu xác), kể trên trang facebook của ông rằng, sau khi đưa "Vinhomes và Đài hóa thân hoàn vũ" lên facebook thì có "bọn nào đó" đến tận Phòng Quản lý nhân sự của Đại học Hoa Sen đề dò la về ông. Tân gọi đó là "trò trẻ trâu", Tân nhắn công an Việt Nam nên thôi "dọa bóng, dọa gió" đi. Có muốn dọa cũng nên "có tí chất xám", bởi Tân chỉ muốn cảnh báo khi thấy nguy cơ cao và đặt vấn đề "nếu cháy thật thì sao ?" mà thôi (6)…

***

Thật ra, Việt Nam đã có không ít vua không ngai. Mới đây, vừa có hai ông vua không ngai là Đinh Ngọc Hệ (tự "Út Trọc") và Phan Văn Anh Vũ (tự Vũ "Nhôm") bị phế truất. Ai ? Nơi nào sẽ quan tâm, nghiên cứu về những ông vua không ngai và về quyền lực thứ sáu, tuy sinh sau, đẻ muộn nhưng tại Việt Nam có vẻ đã vượt lên, đứng trên cả các quyền chính thống (lập pháp, hành pháp, tư pháp) ? Vụ Mobifone được phép dùng công quỹ mua 95% cổ phần của AVG (An Viên Group – tập đoàn tư nhân hoạt động trong lĩnh vực viễn thông, truyền thông do ông Phạm Nhật Vũ, em ruột ông Phạm Nhật Vượng làm chủ) với giá gần gấp bốn lần giá trị thật, khi sự việc vỡ lở, chỉ có các viên chức, kể cả những viên chức cao cấp, cỡ như hai cựu Bộ trưởng Thông tin – Truyền thông (Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn) bị truy cứu trách nhiệm, còn ông Phạm Nhật Vũ vẫn bình an có phải là nhờ sự vô song của quyền lực thứ sáu không ?

Trân Văn

Nguồn : VOA, 13/08/2018

Chú thích :

(1) https://www.facebook.com/nguyenduy.thong.5/posts/2360585833957954

(2)https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10210612321819154&set=a.1403918512899.50232.1680451129&type=3&theater

(3)https://en.wikipedia.org/wiki/Fifth_Estate

(4) https://www.facebook.com/nguyen.anh.tuan8690/posts/1570321536316067

(5) http://plo.vn/an-ninh-trat-tu/vu-vinschool-cong-an-lam-ro-viec-boi-nho-ca-nhan-731466.html

(6)https://www.facebook.com/ha.nhattan/posts/1450887224960440?comment_id=1451491778233318&notif_t=like&notif_id=1504146152863958

Vườn hoa Mai Xuân thưởng nằm đối diện Nhà tưởng niệm liệt sĩ, sát cạnh Ủy ban Dân tộc, quan trọng hơn là nằm đối diện Phòng Chủ tịch nước - chỉ cách một con đường Hoàng Hoa Thám.

Giáo sư Đặng Hùng Võ

Từ lâu, vườn hoa này được gọi là vườn hoa dân oan, nơi nhiều ba con từ mọi miền đất nước tụ tập về với chung một mục đích là khiếu kiện đất đai và giải quyết chính sách đất đai có liên quan.

Với chiếc áo màu đỏ, trên áo in đậm biểu ngữ đề cập đến vấn đề đất đai bị tước đoạt trái phép, bà Mai (An Giang) cho biết, bà ăn nằm ở thủ đô gần 6 năm trời. Lý do, bà muốn trung ương chú ý giải quyết trường hợp đất đai bà bị cưỡng chế với giá rẻ mạt, chưa đầy 25.000 đồng/m2 - tức chưa đủ tiền để gửi một chiếc xe oto tại thủ đô.

Giống như bà Mai, bà Lan cũng là một dân oan về đất đai, đất tổ tiên của bà bị chính quyền tỉnh Đắc Nông 'cưỡng chế' vì lý do 'lợi ích quốc gia', và tất nhiên với giá rẻ như cho.

Những trường hợp như bà Mai hay bà Lan là hai trong số vô vàng những trường hợp dân oan về đất đai tìm về thủ đô để mong thấy được công lý. Trong số những trường hợp bà con bám trụ với tình cảnh cực kỳ khó khăn đó, có cả nhóm dân oan đến từ Thủ Thiêm - nạn nhân của việc lãnh đạo thành phố Hồ Chí Minh chia chác đất đai không theo quy định của pháp luật.

Đất đai vẫn là chủ đề nóng, và là nguồn cơn của bất ổn xã hội. 

Hiến pháp nhà nước Việt nam coi 'tư hữu hóa đất đai' là một trong 3 điều cấm kỵ, bên cạnh điều 4 (quyền lãnh đạo của Đcộng sản Việt Nam) và chính trị hóa quân đội. Tuy nhiên, nhiều người tin rằng, đất đai ở Việt nam phải thuộc về dân tộc việc Nam chứ không phải của Đcộng sản Việt Nam - người đề ra đất đai là sở hữu toàn dân. Và do đó, người dân cần có quyền tự quyết nhiều hơn với mảnh đất của mình, do khai hoang hoặc thừa kế từ chính những người trong gia tộc.

Vào năm 2011, ông Giáo sư Tiến sĩ Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường trong một bài viết khẳng định 'sở hữu tư nhân về đất đai là tất yếu' với các lý lẽ mang tính chặt chẽ. Và sau 7 năm, một lần nữa, Giáo sư Tiến sĩ Đặng Hùng Võ lại lên tiếng về Luật đất đai 2013, trong đó khẳng định thẳng thắn : Quy định thu hồi đất (theo Điều 62) là không đúng với Hiến pháp 2013.

'Ở đây nếu truy ra thì sử dụng đất vì mục đích an ninh, quốc phòng là có định nghĩa ; sử dụng đất vì lợi ích công cộng cũng có định nghĩa. Nhưng không có định nghĩa thế nào là sử dụng đất vì lợi ích quốc gia. Hoàn toàn không có định nghĩa. Và như vậy, không có cơ sở gì để triển khai Điều 62 cả' - nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết.

Cũng vào năm 2018, một bài viết đề cập trực tiếp đến Điều 61, 62, 65 Luật Đất đai được đăng tải trên trang motthegioi của tác giả Hoàng Hải Vân, trong đó chỉ ra rằng, bản chất của 3 điều luật nêu trên chính là thể hiện tính 'lợi ích nhóm'. 

Lần đầu tiên, một bài viết chỉ thẳng điểm các điều liên quan đến thu hồi đất đai vì lý do 'phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng' là lợi ích nhóm. Mặc dù không trực tiếp nhắc đến quyền tư hữu đất đai, nhưng quan điểm bài viết của tác giả mặc nhiên coi đó như là một sự sai phạm nguyên trọng khi không cho người dân quyền tư hữu đất đai.

Những quan điểm này có phải mở đường cho việc sửa các điều khoản liên quan đến việc không công nhận sở hữu tư về đất đai ? Tuy nhiên, vào cuối năm 2017, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đưa một kiến nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2013 nhưng trong đó lại thiếu điều chỉnh liên quan đến việc thu hồi đất vì lý do công cộng hay quốc phòng. Nhưng dù sao, những quan điểm gián tiếp phản ứng với Điều 61-62-65 cũng mở ra một cơ hội cho việc bổ sung hoặc chỉnh sửa các quyền lợi về đất cho người dân, trước các tập đoàn kinh doanh bất động sản lớn trong nước.

Trong khi chờ đợi một sự thay đổi lớn từ Luật thì chính quyền Hà nội lại chú ý đến sự biến chuyển của nhóm người dân oan. Theo đó, những người dân oan tại Hà nội giờ đây trở thành những người ủng hộ mạnh mẽ nhất đối với các hoạt động của người đấu tranh dân chủ - nhân quyền tại Việt nam. Lý do đơn giản vì những nhà đấu tranh này đang đấu tranh theo hướng cốt lõi quyền lợi của chính họ : tư hữu hóa đất đai.

Điều đó đồng nghĩa, nhóm đội dân oan trở thành những 'cảm tình viên' tích cực của phong trào đấu tranh dân chủ - nhân quyền tại Việt nam là nằm ngoài những suy tính của chính quyền. 

Trong một quan điểm của tác giả David Hutt trên Asiatimes gần đây cho biết : nếu Đcộng sản Việt Nam muốn ngăn chặn một tình huống tệ hại liên quan đến sự lớn mạnh của sự phẫn nộ trong dân chúng, thì chính đảng này cần phải tháo dỡ sức mạnh độc quyền của mình. Theo đó, phải chấp nhận rằng đất đai thực sự có thể được sở hữu bởi các cá nhân mà không có sự can thiệp của nhà nước. 

Như vậy, bản thân sự phá dở độc quyền đất đai sẽ tạo nên sự bình đẳng, công bằng xã hội cao. Nó tránh trường hợp dân mất đất và nhà ở, trong khi 'các chủ đất giàu lên trong lúc đang ngủ'. Và chỉ như thế, vào mỗi buổi sáng, Phủ chủ tịch mới bớt đi 'sự quấy rầy' từ nhóm dân oan ở vườn hoa Mai Xuân Thường.

Ánh Liên

Nguồn : VNTB, 28/06/2018

Có những con người khi đất nước gọi tên, cái tên cha mẹ đặt trở nên trìu mến và tha thiết. Có những con người khi đất nước gọi tên, cái tên cha mẹ đặt bỗng dưng thành đồ tể, thành kẻ phản động và thành những tên hèn mạt, nỗi ô nhục trăm năm.

Cuộc chiến săn quỹ đất, sóng ngầm của các đại gia bất động sản ? - Ảnh Pháp Luật Việt Nam

Đến thời điểm này, dường như đất nước gọi tên cũng đã nhiều, anh hùng, trung tín cũng có mà gian thần, đồ tể cũng không ít. Nhưng có vẻ như có nhiều cái tên đang dần lộ mặt đúng với bản chất đồ tể và hèn mạt của nó.

Vì sao gọi chúng là đồ tể, vì sao gọi chúng là kẻ hèn mạt ?

Vì hơn ai hết, chính những kẻ mà tôi đang đề cập tới là những kẻ trực tiếp hoặc gián tiếp giết người, họ giết bằng nhiều cách, từ giết dần giết mòn sức khỏe đồng loại bằng kiểu làm ăn bất chính, bất chấp sức khỏe cộng đồng cho đến kiểu bóc lột không thương tiếc những đồng bào của mình trong từng miếng ăn, từng cái thẻ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cũng như đồng lương... Và không có gì làm cho cộng đồng, dân tộc mau chết hơn là bóp nghẹt bằng mọi cách, đẩy con người vào chỗ bần cùng hoặc chí ít cũng tương đương với mức "chó ăn đá gà ăn muối" !

Gọi chúng là kẻ hèn mạt bởi cho đến thời điểm hiện nay, sự giàu có, phát tài của họ không dựa vào năng lực của họ, thậm chí họ cũng chẳng phải là kẻ tài năng gì. Sự giàu có của họ không giúp cho xã hội nở ra, phát triển thêm mà còn khiến cho xã hội trở nên rối ren và bất an, nghèo khổ hơn. Đó là chưa muốn nói đến chuyện họ đã ngu xuẩn làm kẻ đánh thuê cho ngoại bang mà không được trả một xu nào. Cuối cùng, quốc gia, lãnh thổ bị mất dần bới đám người này.

Gần đây, thông tin về những "đại tập đoàn" kinh tế Việt Nam, những tỉ phú đô la Việt Nam đều mắc nợ Trung Quốc những khoản vay khổng lồ khiến cho dư luận thêm một lần té ngửa và ngay cả những người bình tĩnh nhất cũng không khỏi bàng hoàng. Bởi đây là cửa tử, là yết hầu quốc gia mà ngoại bang đã khéo kéo mượn tay các tay hám tiền người Việt để kết liễu.

Các tập đoàn kinh tế có sức chi phối mạnh nền kinh tế Việt Nam nếu như thật sự họ đã vay của Trung Quốc số tiền khổng lồ thì hệ lụy của nó hết sức khó lường. Bởi đây là cái bẫy hiệu quả nhất mà Trung Quốc đã cố gắng cài gắm, đặt tại Việt Nam. Những tay "đại gia" Việt Nam từ chỗ không có gì trong tay, đùng một cái được kết nối và được cho vay khoản tiền khá lớn để mua những phần đất mệnh danh là đất vàng tại Việt Nam. Để rồi sau đó đẩy một bộ phận nhân dân vào chỗ bần cùng sau khi toa rập với chính quyền địa phương cướp đất của nhân dân dưới vỏ bọc "thu hồi, đền bù xây dựng công trình xã hội".

Nhưng thử nhìn lại hiệu quả kinh tế của các "đại gia" này ? Thu không bù chi, kinh doanh nghe to tát nhưng lợi tức không có, không đủ để trả lương cho nhân viên. Vậy mà họ vẫn cứ kinh doanh rầm rộ và tiếp tục mở rộng mô hình. Bởi họ có người đứng sau chống lưng, bơm vốn dưới hình thức vay lãi thấp hoặc không lãi. Và họ vẫn cứ mơ hồ nghĩ rằng mục tiêu của họ là chiếm cho được những phần diện tích vàng ấy, bởi địa ốc, bất động sản là con gà đẻ trứng vàng.

Nhưng họ quên mất là cho vay càng nhiều thì đòi càng gắt gao. Và thử nghĩ trong lúc nợ công cao chất ngất, những doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế là chỗ dựa, là cái phao không nhỏ cho an ninh kinh tế quốc gia... Thì chính những tập đoàn hay doanh nghiệp này lại là những cục nợ đáng sợ và họ cũng có thể vỡ nợ bất kỳ lúc nào, họ buộc phải trả nợ một cách vá víu và nhục nhã cho kẻ cho vay bằng cách bàn giao tài sản đang có để thế nợ.

Trong trường hợp các tập đoàn như VinCom, Sun Group, FLC... vỡ nợ thì điều gì sẽ xảy ra ? Điều dễ nhận biết nhất là toàn bộ những vị trí trọng yếu của quốc gia sẽ rơi vào tay chủ nợ. Như vậy, kẻ chủ nợ (cũng là chủ mưu) không cần phải tốn một viên đạn nào, cũng không mất đồng xu trả công nào mà vẫn có được thứ họ muốn.

Và nên nhớ, chiêu bài này chẳng mới, cũng chẳng thông minh gì trong vấn đề bành trướng. Có chăng là kẻ vay nợ đã ngu xuẩn đến mức thấy tiền là tối mắt tối mũi và múa may quay cuồng trong cái ảo giác giàu có do nó mang lại. Và đương nhiên, hậu quả thì không chỉ riêng những kẻ ngu xuẩn này gánh chịu, mà là cả quốc gia, dân tộc đi đến chỗ bế tắc.

Nhưng không dưng, những kẻ đang thụ động tiếp tay cho giặc kia không thể tự động đi vay tiền của ngoại bang được, họ phải có sự kết nối, giới thiệu từ phía nhà nước, chính phủ, thậm chí được nhà nước, chính phủ đỡ đầu trong chuyện làm ăn.

Như vậy, suy cho cùng, cả đám sẽ xuống hố nếu như xảy ra vỡ nợ. Và cái ngu này sẽ là cái ngu lịch sử. Cái giá để trả cho sự ngu xuẩn này không hề nhỏ chút nào. Trong khi đó, những kẻ ngu vẫn ung dung múa lửa lắc vòng trước thần chết.

Viết từ Sài Gòn

Nguồn : RFA, 27/04/2018 (VietTuSaiGon's blog)