Đại tướng Lương Cường đã được Quốc hội bầu làm chủ tịch nước tại kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa 15, thay cho ông Tô Lâm. Vì sao ông Tô Lâm không tiếp tục kiêm nhiệm hai chức vụ ?

Tứ Trụ Việt Nam : Tổng bí thư Tô Lâm, Chủ tịch nước Lương Cường, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn

Đại tướng Lương Cường trở thành quân nhân thứ hai từng nắm vị trí nguyên thủ quốc gia, sau Đại tướng Lê Đức Anh.

Trước khi bầu ông Lương Cường làm chủ tịch nước, Quốc hội đã miễn nhiệm chức danh này đối với ông Tô Lâm.

Giáo sư Alexander Vuving thuộc Trung tâm Nghiên cứu An ninh Châu Á – Thái Bình Dương Daniel K Inouye (Mỹ) nhận định với BBC ngày 22/10 rằng việc bầu chủ tịch nước mới cho thấy Đảng cộng sản Việt Nam vẫn chưa sẵn sàng cho việc sáp nhập, nhất thể hóa hai chức vụ cao nhất : Tổng bí thư và chủ tịch nước.

Vì sao không nhất thể hóa ?

Theo Giáo sư Vuving, ý tưởng về chuyện sáp nhập cả hai chức vụ đứng đầu đảng và nhà nước đã được đem ra tranh luận trong hai thập kỷ qua, nhưng nó chưa bao giờ trở thành quan điểm chiếm ưu thế trong giới lãnh đạo Việt Nam.

Năm 2018, sau khi Chủ tịch nước Trần Đại Quang qua đời, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã kiêm luôn chức vụ nguyên thủ quốc gia thay cho ông Quang.

Tại Việt Nam, Đảng cộng sản lãnh đạo toàn diện nên người đứng đầu đảng - Tổng bí thư - đương nhiên là lãnh đạo chính trị cao nhất. Trong khi đó, chủ tịch nước là nguyên thủ quốc gia. Cơ cấu quyền lực này gây ra nhiều bất cập, về đối nội thì tạo ra một bộ máy cồng kềnh, về đối ngoại thì có nhiều bất tiện, đặc biệt là trong việc giao thiệp với các quốc gia dân chủ phương Tây. Do đó, vấn đề nhất thể hóa đã được đặt ra từ lâu, với mô hình tham khảo là Trung Quốc.

Hiểu một cách đơn giản, nhất thể hóa là việc hợp nhất bộ máy đảng và nhà nước, trong đó vấn đề thường được bàn tới nhiều nhất là hợp nhất chức danh tổng bí thư (đảng) và chủ tịch nước.

Trong lịch sử, chỉ có ông Hồ Chí Minh, ông Trường Chinh, ông Nguyễn Phú Trọng và ông Tô Lâm từng kiêm nhiệm cả hai chức vụ lãnh đạo đảng và nhà nước. Xét các trường hợp ông Trường Chinh, Nguyễn Phú Trọng và Tô Lâm, việc giữ hai chức danh lãnh đạo đảng và nhà nước thực ra chỉ là giải pháp tình thế, sau khi chủ tịch nước hoặc tổng bí thư đương nhiệm đột ngột qua đời. Do đó, các trường hợp này chưa thể coi là nhất thể hóa.

Trả lời báo Viettimes mới đây, Tiến sĩ Nguyễn Sĩ Dũng, cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, phân tích về khái niệm nhất thể hóa như sau :

"Trong mô hình tổng thống chế, thì người đứng đầu đảng làm tổng thống. Đảng với nhà nước hòa với nhau làm một và chủ trương, chính sách do nhà nước quyết định".

Ngược lại, Tiến sĩ Dũng nói rằng mô hình thể chế của Việt Nam là mô hình một đảng cầm quyền và điều quan trọng nhất là Đảng cộng sản lãnh đạo toàn diện thông qua chủ trương, đường lối và giám sát việc thực hiện chứ Đảng không làm thay các việc thuộc về nhà nước.

Do đó, theo ông Dũng, nếu đường lối, chính sách vẫn do Đảng quyết, thì việc tổng bí thư giữ chức chủ tịch nước cũng chỉ là việc kiêm nhiệm chứ không phải là việc nhất thể hóa.

Vào ngày 8/10/2018, trong một cuộc tiếp xúc cử tri tại Hà Nội, ông Trọng đã nói rằng việc tổng bí thư làm chủ tịch nước "không phải vì nhất thể hóa mà là tình huống".

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng giải thích : "Đây là hai cơ chế khác nhau, hai cơ quan khác nhau, không thiên vai nào chính vai nào phụ thì sẽ không chuẩn ; đồng thời cũng không nói nhất thể hóa, nôm na thì đây là bầu cho một người để làm hai công việc này".
Giáo sư Alexander Vuving nói với BBC rằng chính ông Trọng đã phản đối việc nhất thể hóa, cho rằng việc tập trung quá nhiều quyền lực vào tay một cá nhân là không tốt.

Nhưng dù là giải pháp tình huống, ông Trọng vẫn nắm giữ cả hai chức vụ Tổng bí thư và chủ tịch nước từ năm 2018-2021 (khoảng hai năm rưỡi).

Trong khi đó, ông Tô Lâm chỉ kiêm nhiệm cả hai chức vụ trong vòng hai tháng 18 ngày (từ 3/8-21/10).

"Sau khi cố Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng qua đời vào tháng 7, ông Tô Lâm có lẽ đã không thể thuyết phục được giới lãnh đạo Đảng nhất thể hóa sự tập trung quyền lực tạm thời của mình", Giáo sư Vuving nói.

Về điểm này, Giáo sư danh dự của Đại học New South Wales (Úc), ông Carl Thayer, phân tích rằng ông Trọng dày dạn kinh nghiệm hơn ông Tô Lâm nên việc ông Trọng vào năm 2018 đảm nhiệm cả hai chức vụ là dễ hiểu :

"Ông Nguyễn Phú Trọng đã giữ chức Tổng bí thư từ năm 2011, ông đã kinh qua và gánh vác một khối lượng công việc nặng nề hơn nhiều so với vị trí chủ tịch nước. Do đó, vào năm 2018, ông Trọng dễ dàng làm tròn trọng trách cả hai vị trí này".

Ngược lại, ông Tô Lâm được biết đến là người nắm Bộ Công an trong gần hai nhiệm kỳ trước khi được bầu làm chủ tịch nước vào tháng 5/2024. Chưa đầy ba tháng sau, ông lên làm tổng bí thư.

Có thể thấy, thời gian ông Tô Lâm làm lãnh đạo đảng và nhà nước quá ngắn để đánh giá năng lực lãnh đạo của ông Tô Lâm. Nói cách khác, ông Tô Lâm có hồ sơ lãnh đạo khá mỏng so với người tiền nhiệm. Vì vậy, trong giai đoạn "nước rút" chuẩn bị nhân sự và văn kiện cho Đại hội 14, việc có chủ tịch nước mới sẽ giúp ông Tô Lâm tập trung tốt hơn vào công việc của Đảng.

Cân bằng quyền lực

Giáo sư Alexander Vuving cho rằng việc lựa chọn ông Lương Cường làm chủ tịch nước còn phản ánh nỗ lực duy trì cân bằng quyền lực trong Đảng, chủ yếu nằm ở các lực lượng an ninh-công an và quân đội.

"Sự cạnh tranh xoay quanh cán cân quyền lực giữa hai lực lượng vũ trang của chính đảng theo tư tưởng Lenin.

"Đảng muốn quay lại với Tứ Trụ, một sự sắp xếp cần thiết cho 'lãnh đạo tập thể' của Đảng. Sự lãnh đạo tập thể này đã ổn định đời sống nội bộ của Đảng trong nhiều thập kỷ, vì vậy Đảng không muốn làm lung lay nền tảng này", chuyên gia Vuving nói với BBC.

Tiến sĩ Zachary Abuza, Giáo sư từ Đại học National War College từ Mỹ, cho rằng việc bầu ông Lương Cường - một nhân vật không còn thuộc Bộ Quốc phòng nhưng vẫn đại diện cho lợi ích của quân đội trong Bộ Chính trị - cho thấy Đảng muốn giữ vững truyền thống lãnh đạo tập thể.

Và Tứ Trụ bao gồm chức tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng và chủ tịch quốc hội vẫn tiếp tục do những cá nhân khác nhau đảm trách để có thể kiểm soát, cân bằng quyền lực nội bộ.

Bộ Chính trị hiện có 15 ủy viên, trong đó có sáu người xuất thân từ công an, ba người từ quân đội.

Giáo sư Carl Thayer nói với BBC rằng quân đội muốn cân bằng quyền lực với công an nên mới đề cử người của mình vào vị trí chủ tịch nước.

Với việc Đại tướng Lương Cường lên làm chủ tịch nước, cùng với Đại tướng Tô Lâm và Trung tướng Phạm Minh Chính, Tứ Trụ Việt Nam hiện có tới ba vị tướng thuộc các lực lượng vũ trang. Đây là con số cao kỷ lục trong thời bình. Trong đó, ông Tô Lâm là tướng công an đầu tiên trong lịch sử nắm giữ vị trí Tổng bí thư.

Ông Thayer nói thêm, ông Tô Lâm là Tổng bí thư đầu tiên có xuất thân từ công an và việc cân bằng, tìm kiếm sự ủng hộ giữa các phe phái sẽ là bài toán cho ông. Vì vậy, việc để một đại diện được cho là của phía quân đội giữ chức chủ tịch nước sẽ giúp xoa dịu, tránh xung đột nội bộ.

Giáo sư Thayer cũng lưu ý, tuy Bộ Chính trị có nhiều ủy viên đi lên từ Bộ Công an nhưng không có bằng chứng gì cho thấy những người này một lòng đoàn kết, bắt tay nhau dưới sự chỉ đạo của ông Tô Lâm. Cho nên, sự cân bằng giữa hai lực lượng vũ trang là có và nó đã có từ lâu nay nhưng cán cân không phải nghiêng hẳn về bên công an.

Thay vào đó, ông Thayer gợi ý rằng Bộ Chính trị gồm các đại diện từ một số nhóm gồm : nhóm Hưng Yên, nhóm Nghệ An, nhóm Hà Tĩnh, nhóm miền Nam, nhóm quân đội và nhóm công an.

Theo cách chia như vậy, Tứ Trụ đã có đủ đại diện từ nhóm công an, nhóm Hưng Yên, nhóm quân đội và nhóm miền Nam. Dự kiến, người thay ông Cường ở vị trí thường trực Ban Bí thư sẽ thuộc nhóm Nghệ An - Hà Tĩnh.

Các nhà quan sát đánh giá, Bộ Chính trị sẽ sớm phân công một ủy viên Bộ Chính trị giữ chức thường trực Ban Bí thư.

Biến động chính trị và sự thay đổi nhân sự liên tục đã làm Việt Nam xao nhãng những vấn đề quan trọng. Vì thế, Đảng cần nhanh chóng kiện toàn các chức danh cấp cao để tập trung nguồn lực giải quyết các vấn đề quan trọng của đất nước, trong đó có công tác chuẩn bị cho Đại hội 14.

Nguồn : BBC, 22/10/2024

Chiều 20/10, trả lời báo chí về việc bầu chủ tịch nước và các nội dung nhân sự tại Kỳ họp 8 của Quốc hội, Trưởng ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải cho biết, ngày mai 21/10, Quốc hội sẽ bầu chủ tịch nước nhiệm kỳ 2021-2026.

Bộ trưởng Quốc phòng Đại tướng Phan Văn Giang, Thường trực Ban Bí thư Đại tướng Lương Cường, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa

Bà Hải cho biết tại hội nghị lần thứ 10 (diễn ra từ ngày 18-20/9), Trung ương Đảng đã biểu quyết giới thiệu nhân sự đủ điều kiện để bầu chủ tịch nước. Việc thực hiện quy trình bầu chủ tịch nước là "cụ thể hóa chủ trương của Đảng tại Quốc hội".

Tuy nhiên, Đảng không công bố cụ thể ai là người được giới thiệu để Quốc hội bầu làm chủ tịch nước. Đây là điểm khác với Hội nghị Trung ương 9 diễn ra hồi tháng 5, khi đó, Trung ương công bố đã thống nhất rất cao giới thiệu ông Tô Lâm giữ chức chủ tịch nước, ông Trần Thanh Mẫn giữ chức chủ tịch Quốc hội.

Vì sao lại có sự khác biệt này ?

Vì sao phải bầu chủ tịch nước ?

Nhiệm kỳ 2021-2026 chưa kết thúc mà người dân đã chứng kiến ba chủ tịch nước tuyên thệ là ông Nguyễn Xuân Phúc, ông Võ Văn Thưởng và ông Tô Lâm. Theo thông báo chính thức, Việt Nam sẽ có một chủ tịch nước mới vào ngày mai 21/10.

Hiện tại, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đang đảm nhiệm cả hai vai trò đứng đầu đảng và nhà nước.

Vì sao ông Tô Lâm không tiếp tục kiêm nhiệm ?

Đảng cộng sản Việt Nam là hệ thống hoạt động trên nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách và tập trung dân chủ. Có thể hiểu rằng, với mô hình kim tự tháp ngược này, cơ quan nào càng đông thì càng có quyền lực. Như vậy, Đại hội đại biểu là quyền lực nhất, rồi tới Ban Chấp hành Trung ương, rồi Bộ Chính trị.

Tuy nhiên, để có thể quy được trách nhiệm thì cần "cá nhân phụ trách". Trong Bộ Chính trị còn có nhóm Tứ Trụ - là những lãnh đạo đứng đầu - với xếp hạng về quyền lực từ trên xuống là : tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng và chủ tịch quốc hội.

Những chức vụ này thường do các cá nhân khác nhau nắm giữ và hoạt động như một hệ thống kiểm soát và cân bằng quyền lực nội bộ nhằm tránh tình trạng cá nhân chuyên quyền, phá vỡ cơ chế tập thể lãnh đạo.

Giáo sư Carl Thayer, nhà phân tích chính trị từ Úc, nhận định với BBC News tiếng Việt như sau :

"Có thể một số lãnh đạo cấp cao kiêng kị về việc cho phép một người nắm giữ quá nhiều quyền lực hoặc cân nhắc về những lo ngại của các nhà đầu tư nước ngoài về sự ổn định chính trị ở Việt Nam.

"Việc bổ nhiệm một chủ tịch nước mới sẽ giúp khôi phục cơ cấu lãnh đạo Tứ Trụ và trấn an các chính phủ nước ngoài cũng như các nhà đầu tư nước ngoài rằng Việt Nam sẽ tiếp tụ duy trì được sự ổn định về mặt chính trị, từ đó chính sách đối nội và đối ngoại cũng sẽ được duy trì, tránh những biến động bất ngờ".

Tiến sĩ Zachary Abuza, Giáo sư từ Đại học National War College từ Mỹ, một chuyên gia an ninh khu vực Đông Nam Á, nói với BBC rằng Quốc hội thông báo sẽ bầu chủ tịch nước mới cho thấy Đảng muốn giữ vững truyền thống lãnh đạo tập thể với việc chia sẻ quyền lực giữa Tứ Trụ.

Với việc Quốc hội khóa 15 bầu chủ tịch nước vào ngày 21/10, Tứ Trụ sẽ do những cá nhân khác nhau nắm giữ

Vào năm 2018, sau khi Chủ tịch nước Trần Đại Quang qua đời, ông Nguyễn Phú Trọng khi đó đã nắm giữ cả hai chức vụ tổng bí thư và chủ tịch nước cho đến hết nhiệm kỳ (đến năm 2021).

Vậy vì sao ông Tô Lâm không tiếp tục kiêm nhiệm hết nhiệm kỳ như ông Trọng mà phải bầu lại chức danh chủ tịch nước ?

Ông Carl Thayer, giáo sư danh dự của Đại học New South Wales (Úc), lý giải với BBC rằng, trường hợp của ông Nguyễn Phú Trọng và ông Tô Lâm kiêm nhiệm nhìn vẻ ngoài có vẻ giống nhau, nhưng xét về bản chất thì có chút khác biệt.

"Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là người đã giữ chức tổng bí thư từ năm 2011. Ông đã gánh vác và giải quyết một khối lượng công việc nặng nề hơn nhiều so với vị trí chủ tịch nước. Do đó, vào năm 2018, ông Trọng dễ dàng làm tròn trọng trách cả hai vị trí này".

Xét quá trình công tác ở vai trò lãnh đạo, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm là người chỉ mới có kinh nghiệm làm bộ trưởng Công an chưa tròn hai nhiệm kỳ, trước khi được bầu làm chủ tịch nước vào tháng 5/2024.

Và chỉ khoảng ba tháng sau đó, ông đã được chọn làm tổng bí thư, nên thời gian tại nhiệm cho cả hai chức vụ lãnh đạo đảng và nhà nước chưa đủ dài để đánh giá năng lực lãnh đạo của ông Tô Lâm. Một số chuyên gia nước ngoài nhìn nhận rằng so với người tiền nhiệm, ông Tô Lâm có hồ sơ lãnh đạo khá mỏng.

Với thời gian lãnh đạo ngắn và trong một giai đoạn có nhiều xáo trộn, ông Tô Lâm có lẽ chưa tập hợp được sự ủng hộ đủ lớn để thực hiện con đường quyền lực tương tự ông Trọng.

Các nhà quan sát, chuyên gia chính trị đánh giá Tổng bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm có hồ sơ lãnh đạo khá mỏng so với người tiền nhiệm

Theo Giáo sư Carl Thayer, từ đây tới Đại hội Đảng 14 vào năm 2026, nếu vẫn kiêm nhiệm hai chức vụ, ông Tô Lâm sẽ gánh vác nhiều trọng trách nặng nề. Vì thế, việc bầu chủ tịch nước mới không chỉ giúp tránh tình trạng cá nhân thâu tóm quyền lực mà còn để ông Tô Lâm tập trung làm tốt vai trò tổng bí thư.

Sáng ngày 20/10, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã phát biểu tại hội nghị triển khai Nghị quyết Hội nghị Trung ương 10 đã nhấn mạnh khối lượng công việc trước mắt "rất bộn bề, khẩn trương, thời gian từ nay đến hết nhiệm kỳ đại hội 13 của Đảng không còn nhiều, còn nhiều mục tiêu phải phấn đấu về đích, trong khi chuẩn bị các công việc cho Đại hội 14 là rất hệ trọng".

Điều này cho thấy việc bầu chủ tịch nước mới sẽ giúp ông Tô Lâm tập trong vào công việc của Đảng, nhất là trong giai đoạn quan trọng chuẩn bị nhân sự và văn kiện Đại hội 14.

Cũng có ý kiến cho rằng dù ông Tô Lâm có thể nắm giữ cả hai chức vụ tổng bí thư và chủ tịch nước nhưng ông không muốn tạo ra ấn tượng rằng việc củng cố quyền lực cá nhân của ông sẽ gây tổn hại đến nguyên tắc tập thể lãnh đạo bấy lâu nay.

Tại cuộc gặp các cựu lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào ngày 15/8, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã nói rõ ràng rằng Quốc hội sẽ kiện toàn các chức danh lãnh đạo cấp cao vào tháng 10/2024. Đây được coi như một cách đánh tiếng với các "bậc bô lão" rằng sẽ không có việc nhất thể hóa và không có sự thay đổi nào về cơ chế tập thể lãnh đạo.

Ứng cử viên từ quân đội

Xét Quy định 214-QĐ/TW của Bộ Chính trị về khung tiêu chuẩn các chức danh thì để làm chủ tịch nước, cá nhân cần tham gia Bộ Chính trị trọn một nhiệm kỳ trở lên. Hiện trong Bộ Chính trị chỉ còn ông Tô Lâm và ông Phạm Minh Chính là thỏa mãn yêu cầu này, mà cả hai ông chắc chắn sẽ không làm chủ tịch nước, nên chủ tịch nước kế tiếp sẽ là người được xem xét trường hợp đặc biệt.

Giáo sư Carl Thayer nói với BBC rằng có tin đồn quân đội muốn đề bạt ứng cử viên của mình vào vị trí chủ tịch nước để cân bằng quyền lực với bên công an.

Bộ Chính trị hiện có 15 ủy viên, trong đó có sáu người xuất thân từ công an, ba người từ quân đội.

Ba người từ quân đội gồm : Thường trực Ban Bí thư Lương Cường, Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang và Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa.

Giáo sư Zachary Abuza nhận định với BBC rằng công an và quân đội thường có sự so kè về quyền lực, tài nguyên và nguồn ngân sách vì cả hai lực lượng vũ có sự chồng chéo về thẩm quyền và công việc.

Từ khi vào Tứ Trụ, ông Tô Lâm đã liên tục nhấn mạnh yêu cầu "đoàn kết thống nhất" trong nội bộ.

Theo Giáo sư Thayer, ông Tô Lâm là tổng bí thư đầu tiên có xuất thân từ công an và việc cân bằng, tìm kiếm sự ủng hộ giữa các phe phái sẽ là bài toán cho ông. Vì vậy, việc để một đại diện được cho là của phía quân đội giữ chức chủ tịch nước sẽ giúp xoa dịu, tránh xung đột nội bộ.

Trong số các ứng viên có xuất thân từ quân đội, Thường trực Ban Bí thư Lương Cường được nhiều nhà quan sát đánh giá là ứng cử viên nặng ký nhất cho ghế chủ tịch nước.

Giáo sư Abuza cho rằng ông Cường, dù không còn ở trong quân đội, vẫn đại diện cho lợi ích của quân đội trong Bộ Chính trị.

Thường trực Ban Bí thư Lương Cường

Trong chương trình Podcast của Fulcrum thuộc Viện nghiên cứu ISEAS (Singapore) vào ngày 19/8, Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp và Tiến sĩ Nguyễn Khắc Giang nhắc đến khả năng Thường trực Ban Bí thư Lương Cường sẽ trở thành chủ tịch nước kế nhiệm ông Tô Lâm.

Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp lưu ý rằng xét quá trình công tác, ông Lương Cường chưa đủ tiêu chuẩn cho chức vụ nguyên thủ quốc gia.

Quy định 214 đặt tiêu chuẩn cho vị trí chủ tịch nước là "đã kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở chức vụ bí thư tỉnh ủy, thành ủy hoặc trưởng ban, bộ, ngành Trung ương". Theo ý kiến ông Hiệp, ông Lương Cường chưa thỏa mãn yêu cầu này, nên đây có thể là điểm yếu mà ông Tô Lâm có thể "khai thác", nếu ông Tô Lâm muốn tiếp tục kiêm nhiệm cả hai chức vụ

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang và Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa lại đáp ứng được tiêu chuẩn này.

Giáo sư Carl Thayer nói với BBC vào ngày 17/10 rằng nhiều nguồn tin thân cận tiết lộ Thường trực Ban Bí thư Lương Cường sẽ được đề cử làm chủ tịch nước kế nhiệm.

Tuy ông Lương Cường chưa hội đủ tiêu chuẩn để làm nguyên thủ quốc gia nhưng với tình hình nhân sự eo hẹp như hiện nay, ông Cường và các ứng viên khác có thể được xét trường hợp đặc biệt.

Thực tế, việc ông Lương Cường trở thành thường trực Ban Bí thư cũng là thuộc trường hợp đặc biệt, vì chức danh này cũng yêu cầu phải tham gia trọn một nhiệm kỳ Bộ Chính trị trong khi ông Cường làm ủy viên Bộ Chính trị chưa hết một khóa.

Thường trực Ban Bí thư Lương Cường được đánh giá là ứng viên nặng ký nhất thay ông Tô Lâm làm chủ tịch nước

Ông Lương Cường quê ở Phú Thọ, sinh ngày 15/8/1957. Nhìn vào quá trình công tác, có thể thấy con đường binh nghiệp của ông Cường chủ yếu tập trung vào công tác chính trị, công tác đảng.

Tại Việt Nam, Đảng cộng sản lãnh đạo toàn diện nên vai trò của cán bộ sĩ quan chính trị trong quân đội luôn đặc biệt quan trọng.

Ông Cường còn có thâm niên trong Trung ương Đảng với ba khóa liên tiếp 11, 12 và 13 và là ủy viên Bộ Chính trị được bầu từ đầu khóa. Hiện ông là Thường trực Ban Bí thư, một vị trí quan trọng sau Tứ Trụ.

Đáng chú ý, Thường trực Ban Bí thư Lương Cường vừa có chuyến đi khá lặng lẽ đến Bắc Kinh, Trung Quốc. Tại đây, ông đã có dịp hội kiến với Tổng bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và hội đàm với Bí thư Ban Bí thư, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc Thái Kỳ.

Còn ai nữa ?

Ứng cử viên sáng giá thứ hai là Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang. Nếu ông Giang làm chủ tịch nước, ông sẽ nối bước Đại tướng Lê Đức Anh, người thăng tiến lên làm chủ tịch nước từ vị trí bộ trưởng Quốc phòng.

Ông Phan Văn Giang quê ở Nam Định, sinh ra ngày 14/10/1960 và sẽ qua tuổi 65 vào năm 2026, thời điểm diễn ra Đại hội 14. Nếu không có suất vào Tứ Trụ hoặc làm thường trực Ban Bí thư để được xét trường hợp đặc biệt, ông sẽ phải về hưu.

Đại tướng Phan Văn Giang bắt đầu cuộc đời binh nghiệp vào tháng 8/1978, khi ông tham gia chiến tranh đấu ở Cao Bằng trong cuộc chiến biên giới với Trung Quốc năm 1979.

Năm 2016, ông được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa 12 và trở thành thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Tới năm 2021, ông Giang vào Bộ Chính trị, được bầu lên làm bộ trưởng Bộ Quốc phòng và được thăng hàm đại tướng.

Vào tháng 10/2023, kết quả lấy phiếu tín nhiệm đối với những người giữ chức vụ do Quốc hội khóa 15 bầu hoặc phê chuẩn thì Đại tướng Phan Văn Giang là người đứng đầu về số phiếu "tín nhiệm cao" với 448 phiếu (chiếm 93,14%) và ông chỉ có 4 phiếu "tín nhiệm thấp" (khoảng 0,83%).

Điều này cho thấy Đại tướng Phan Văn Giang nhận được sự tín nhiệm rất lớn từ các đại biểu quốc hội, mà hơn 97% trong số này là đảng viên và khoảng 20% là ủy viên Trung ương Đảng.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang (trái) và Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa (phải)

Một nhân vật được Giáo sư Carl Thayer đề cập nữa là Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương.

Ông Nghĩa quê ở Tiền Giang, sinh ngày 6/3/1962, sẽ 63 tuổi vào năm 2026 và ông vẫn còn cơ hội để vào Bộ Chính trị thêm một khóa nữa.

Ông là bí thư Trung ương Đảng khóa 13 ; ủy viên Trung ương Đảng khóa 12 và 13 ; Đại biểu Quốc hội khóa 14, 15.

Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa là người mới được bầu bổ sung vào Bộ Chính trị hồi tháng 5 nên khả năng ông làm chủ tịch nước không cao. Tuy nhiên, ông là một chính trị gia đến từ miền Nam, cụ thể là Tiền Giang, nên việc bầu ông làm chủ tịch nước sẽ giúp cân bằng tính vùng miền trong Tứ Trụ.

Có thể nói, nhiệm kỳ 2021-2026 chứng kiến nhiều bất ổn nhất từ trước tới nay khi liên tục có những thay đổi về nhân sự cấp cao, trong đó có chức danh chủ tịch nước.

Tính cả lần bầu chủ tịch nước vào tháng 10 sắp tới, nhiệm kỳ hiện tại có tổng cộng bốn sự thay đổi chủ tịch nước gồm các ông : Nguyễn Xuân Phúc, Võ Văn Thưởng, Tô Lâm và nhân vật sắp được Quốc hội bầu ngày 21/10.

Nguồn : BBC, 20/10/2024

Kỳ họp thứ 8 của Quốc hội khóa 15, khai mạc vào ngày 21/10, sẽ kiện toàn chức danh chủ tịch nước. Ai sẽ giữ vị trí này ?

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đang kiêm nhiệm hai vai trò đứng đầu đảng và nhà nước.

Dự kiến sau khi Quốc hội thông qua nghị quyết bầu chủ tịch nước mới trong kỳ họp tới đây, ông Tô Lâm sẽ chỉ còn tập trung vào công việc của đảng, nhất là trong giai đoạn quyết định của công tác nhân sự và văn kiện cho Đại hội 14.

Thời gian làm việc của Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa 15 ước tính là 29 ngày, được tổ chức thành 2 đợt : đợt 1 từ ngày 21/10 - 13/11/2024 ; đợt 2 từ ngày 20 - 30/11/2024.

Bên cạnh việc kiện toàn các chức danh lãnh đạo cấp cao, Quốc hội dự kiến sẽ xem xét 39 nội dung, trong đó có 29 nội dung thuộc công tác lập pháp; 10 nhóm nội dung về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước, giám sát và các vấn đề khác.

Một trong những nội dung quan trọng mà Quốc hội dự kiến cho ý kiến là dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam với kinh phí ước tính khoảng 70 tỷ USD..

Thế giằng co của ông Tô Lâm

Đảng cộng sản Việt Nam là hệ thống hoạt động trên nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách và tập trung dân chủ. Có thể hiểu rằng, với mô hình này, cơ quan nào càng đông thì càng có quyền lực. Như vậy, Đại hội đại biểu là quyền lực nhất, rồi tới Ban Chấp hành Trung ương, rồi Bộ Chính trị.

Tuy nhiên, để có thể quy được trách nhiệm thì cần "cá nhân phụ trách". Trong Bộ Chính trị còn có nhóm Tứ Trụ - là những lãnh đạo đứng đầu - với xếp hạng về quyền lực từ trên xuống là: tổng bí thư, chủ tịch nước, thủ tướng và chủ tịch Quốc hội.

Những chức vụ này thường do các cá nhân khác nhau nắm giữ và hoạt động như một hệ thống kiểm soát và cân bằng quyền lực nội bộ nhằm tránh tình trạng cá nhân chuyên quyền, phá vỡ cơ chế tập thể lãnh đạo. Và vì vậy, dù tổng bí thư là vị trí lãnh đạo quyền lực nhất thì cũng không thể áp đặt ý chí của mình lên Bộ Chính trị mà phải dẫn dắt và tìm kiếm sự ủng hộ.

Tiến sĩ Zachary Abuza, Giáo sư từ Đại học National War College (Mỹ), chuyên gia an ninh khu vực Đông Nam Á nói với BBC rằng Quốc hội thông báo sẽ bầu chủ tịch nước mới cho thấy Trung ương Đảng muốn giữ vững truyền thống lãnh đạo tập thể và việc chia sẻ quyền lực giữa Tứ Trụ.

"Nhưng tôi nghĩ ông Tô Lâm thích việc kiêm nhiệm cả hai chức vụ, tương tự ông Tập Cận Bình. Khi tổng bí thư cũng là nguyên thủ quốc gia thì công tác đối ngoại sẽ dễ dàng hơn".

Chức danh chủ tịch nước theo lý thuyết là nguyên thủ quốc gia, phụ trách đối nội lẫn đối ngoại nhưng dưới thời cố Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, vị trí này dường như bị lu mờ trước quyền lực của ông Trọng.

Bằng chứng là khi Tổng thống Mỹ Joe Biden đến Hà Nội và hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, người chủ trì lễ đón chính thức, hội đàm với ông Biden là Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, không phải Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng. Một số cuộc điện đàm với nguyên thủ quốc gia của các cường quốc cũng do ông Trọng thực hiện.

Vì vậy, việc kiêm nhiệm sẽ giúp cho các quốc gia khác, đặc biệt là phương Tây dễ dàng xác định ai là nhân vật đứng đầu để giao thiệp khi đối ngoại.

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng dù ông Tô Lâm có thể kiêm nhiệm cả hai chức vụ nhờ vào quyền lực hiện có của mình, bản thân ông muốn tránh tạo ra ấn tượng rằng việc củng cố quyền lực cá nhân gây tổn hại đến nguyên tắc tập thể lãnh đạo bấy lâu nay.

Tại cuộc gặp các cựu lãnh đạo Đảng, Nhà nước vào ngày 15/8, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã nói rõ ràng rằng sẽ kiện toàn các chức danh lãnh đạo cấp cao vào tháng 10/2024, như một cách đánh tiếng với các "bậc bô lão" rằng sẽ không có việc nhất thể hóa và không có sự thay đổi nào về cơ chế tập thể lãnh đạo.

Giáo sư Carl Thayer, chuyên phân tích chính trị Việt Nam, nói với BBC vào ngày 29/8 rằng việc không để ông Tô Lâm kiêm nhiệm có thể là do một số lãnh đạo cấp cao tỏ ra kiêng kị về việc cho phép một người nắm giữ quá nhiều quyền lực.

"Hoặc là có những cân nhắc về lo ngại của các nhà đầu tư nước ngoài về sự ổn định chính trị ở Việt Nam. Vì thế, việc khôi phục lại cơ chế lãnh đạo Tứ Trụ sẽ giúp trấn an những mối quan ngại", ông Thayer nói với BBC.

Nếu không còn là chủ tịch nước, ông Tô Lâm có thể sẽ ít có những cuộc tiếp xúc với các nguyên thủ quốc gia hoặc thực hiện các chuyến công du nước ngoài như vừa qua.

Một chuyên gia giấu tên cho rằng có thể ông Tô Lâm đang ở thế "giằng co" vì ông muốn nắm giữ cả hai vị trí chủ chốt của Đảng và Nhà nước nhưng ông cần thêm thời gian để củng cố quyền lực.

"Việc kiêm nhiệm cả hai chức vụ có thể giúp ổn định nội bộ trong thời gian ngắn nhưng nếu chuyện kiêm nhiệm này kéo dài và trở thành một hình thức lãnh đạo mới, có thể gây lo ngại cho nhiều người và tạo sự bất ổn về lâu về dài vì nó phá vỡ cốt lõi tập thể lãnh đạo. Ngay cả một người phá lệ làm ba nhiệm kỳ tổng bí thư như ông Nguyễn Phú Trọng còn không kiêm nhiệm thì ông Tô Lâm có muốn cũng phải tôn trọng và tuân thủ nguyên tắc lâu nay".

Thường trực Ban Bí thư Lương Cường

Quốc hội Việt Nam dự kiến sẽ bầu chủ tịch nước mới, sau thời gian ông Tô Lâm kiêm hai chức tổng bí thư và chủ tịch nước

Xét theo Quy định 214-QĐ/TW của Bộ Chính trị về khung tiêu chuẩn các chức danh, để làm chủ tịch nước, cá nhân cần tham gia Bộ Chính trị trọn một nhiệm kỳ trở lên. Hiện trong Bộ Chính trị chỉ còn ông Tô Lâm và ông Phạm Minh Chính là thỏa mãn yêu cầu này.

Trong chương trình Podcast của Fulcrum thuộc Viện nghiên cứu ISEAS (Singapore), Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp và Tiến sĩ Nguyễn Khắc Giang nhắc đến khả năng Thường trực Ban Bí thư Lương Cường sẽ trở thành chủ tịch nước kế nhiệm ông Tô Lâm.

Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp lưu ý rằng xét quá trình công tác của ông Lương Cường, ông chưa đủ tiêu chuẩn cho chức vụ nguyên thủ quốc gia vì ông chưa từng làm lãnh đạo tỉnh hay bộ trưởng nên đây có thể là điểm yếu mà ông Tô Lâm có thể "khai thác", nếu ông Lâm muốn tiếp tục kiêm nhiệm cả hai chức vụ.

Quy định 214 đặt tiêu chuẩn cho vị trí chủ tịch nước là "đã kinh qua và hoàn thành tốt nhiệm vụ ở chức vụ bí thư tỉnh ủy, thành ủy hoặc trưởng ban, bộ, ngành Trung ương".

Tuy nhiên, Quy định 214 cũng nêu "trường hợp đặc biệt" cho Tứ Trụ, nếu ứng viên không hội đủ một số tiêu chuẩn thì Ban Chấp hành Trung ương có thể quyết định trường hợp ngoại lệ. Do đó, ghế chủ tịch nước vẫn mở cửa cho các ứng viên chưa làm trọn một nhiệm kỳ trong Bộ Chính trị hay chưa đạt tiêu chuẩn về kinh nghiệm.

Trên thực tế, chức vụ thường trực Ban Bí thư cũng đòi hỏi những tiêu chuẩn về kinh nghiệm công tác tương tự chức chủ tịch nước và ông Cường vẫn được Bộ Chính trị bổ nhiệm cho vị trí thường trực Ban Bí thư nên khả năng cao, ông vẫn tiếp tục xét trường hợp đặc biệt.

Xét quá trình công tác của ông Lương Cường, có thể thấy con đường binh nghiệp của ông Cường chủ yếu tập trung vào công tác chính trị, công tác đảng. Tại Việt Nam, Đảng cộng sản lãnh đạo toàn diện nên vai trò của cán bộ sĩ quan chính trị trong quân đội luôn đặc biệt quan trọng.

Ông Cường còn có thâm niên trong Trung ương Đảng với ba khóa liên tiếp 11, 12 và 13 và là ủy viên Bộ Chính trị được bầu từ đầu khóa. Hiện ông là Thường trực Ban Bí thư, một vị trí quan trọng sau Tứ Trụ.

Chưa kể, đã có ít nhất hai đời chủ tịch nước được bầu lên từ vị trí Thường trực Ban Bí thư, đó là Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng. Vì vậy, khả năng vào Tứ Trụ của ông Lương Cường là rất cao.

Đáng chú ý, Thường trực Ban Bí thư Lương Cường vừa có chuyến đi khá lặng lẽ đến Bắc Kinh, Trung Quốc. Tại đây, ông đã có dịp hội kiến với Tổng bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và hội đàm với Bí thư Ban Bí thư, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc Thái Kỳ.

Gọi là "lặng lẽ" vì khác với các chuyến thăm cấp cao gần đây, báo chí Việt Nam không đưa tin rộng rãi chuyến thăm Trung Quốc của ông Lương Cường từ ngày 9-12/10.

Tới tận hai ngày sau khi ông Cường và đoàn Việt Nam tới Trung Quốc, vào đêm 11/10, một số báo Việt Nam mới bắt đầu đưa tin về cuộc gặp giữa ông Lương Cường với ông Tập Cận Bình.

Tuy nhiên, việc Thường trực Ban Bí thư Lương Cường - người giữ vị trí thứ năm sau Tứ Trụ - có cuộc hội kiến với ông Tập Cận Bình cho thấy có một sự trọng thị từ phía Trung Quốc.

Khi đến Trung Quốc, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ (trước khi mất chức) cũng từng hội kiến với ông Tập.

Có một lý do nữa khiến ông Lương Cường là ứng viên nặng ký cho vị trí chủ tịch nước, đó là việc cân bằng quyền lực giữa hai lực lượng công an và quân đội.

Giáo sư Carl Thayer nói với BBC rằng, có tin đồn quân đội muốn đề bạt ứng cử viên của mình vào vị trí chủ tịch nước để thành đối trọng với bên công an.

Giáo sư Zachary Abuza nhận định với BBC vào ngày 29/8 rằng dù ông Lương Cường không còn phục vụ trong quân đội nhưng ông vẫn được coi là đại diện cho lợi ích của Quân đội Nhân dân Việt Nam trong Bộ Chính trị và quân đội được cho là đang cố gắng cân bằng ảnh hưởng với Bộ Công an.

Lý giải điều này, ông Abuza cho rằng sự kèn cựa giữa hai lực lượng vũ trang xuất phát một phần là do các bộ thường cạnh tranh nhau về quyền lực và tài nguyên. Đó là bản chất của sự cạnh tranh quan liêu giữa hai cơ quan có sự chồng chéo về thẩm quyền và công việc.

Giáo sư Thayer cũng giải thích thêm với BBC, cả quân đội và công an có những trách nhiệm, chức năng chồng chéo trong xã hội, vì thế đôi khi tạo ra mâu thuẫn và đụng độ dẫn đến sự cạnh tranh để tranh giành nguồn ngân sách.

Trong bài phát biểu nhậm chức chủ tịch nước và sau đó là chức tổng bí thư, ông Tô Lâm đã liên tục nhấn mạnh yêu cầu "đoàn kết thống nhất". Khi chủ trì cuộc họp Tiểu ban Nhân sự để định hướng vấn đề nhân sự cho Đại hội 14, ông Tô Lâm cũng đề cập việc đoàn kết.

Theo Giáo sư Thayer, ông Tô Lâm là tổng bí thư đầu tiên có xuất thân từ công an và việc cân bằng, tìm kiếm sự ủng hộ giữa các phe phái sẽ là bài toán cho ông. Việc ông kiêm nhiệm sẽ khiến ông trở thành người quyền lực nhất, vừa nắm Quân ủy Trung ương, vừa nắm Đảng ủy Công an Trung ương. Vì vậy, việc để một đại diện được cho là của phía quân đội giữ chức chủ tịch nước sẽ giúp xoa dịu, tránh xung đột nội bộ.

Tính cả lần bầu chủ tịch nước sắp tới, nhiệm kỳ 2021-2026 có tổng cộng bốn sự thay đổi chủ tịch nước: ông Nguyễn Xuân Phúc, ông Võ Văn Thưởng, ông Tô Lâm và nhân vật sắp được Đảng giới thiệu để Quốc hội bầu.

Thường trực Ban Bí thư Lương Cường

Ông Lương Cường là ai ?

Thường trực Ban Bí thư Lương Cường sinh năm 1957, quê ở thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.

Ông là ủy viên Bộ Chính trị khóa 13 ; bí thư Trung ương Đảng khóa 12 ; ủy viên Trung ương Đảng khóa 11, 12 và 13 ; đại biểu quốc hội khóa 15.

Ông Cường từng có thời gian học bồi dưỡng cán bộ cấp cao tại Trung Quốc (12/2011 và 11/2013).

Trước khi được phân công làm thường trực Ban Bí thư, ông là ủy viên thường vụ Quân ủy Trung ương, chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Ông Lương Cường có trình độ chuyên môn là cử nhân xây dựng Đảng và chính quyền nhà nước.

Từ một chiến sĩ, thiếu úy năm 1979, ông Cường lần lượt được thăng quân hàm qua các năm : 1981 - trung úy ; 1982 - thượng úy ; 1985 - đại úy ; 1989 - thiếu tá ; 1993 - trung tá ; 1997 - thượng tá và thăng quân hàm đại tá vào năm 2001.

Từ năm 2003 đến 2006, ông Lương Cường giữ chức phó tư lệnh về chính trị, bí thư Đảng ủy Quân đoàn 2. Đầu năm 2006, ông được thăng quân hàm thiếu tướng. Sau đó, ông có hơn một năm làm chính ủy Quân đoàn 2.

Ông được thăng quân hàm trung tướng vào năm 2009 và giữ chức chính ủy Quân khu 3 từ tháng 1/2008 đến 5/2011.

Cuối năm 2014, ông Lương Cường được thăng quân hàm thượng tướng. Ông cũng giữ chức phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam trong hơn 4 năm, từ tháng 6/2011 đến tháng 12/2015.

Ông Cường được thăng quân hàm đại tướng vào đầu năm 2019.

Trong giai đoạn từ tháng 5/2016 đến 1/2021, ông là chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam ; chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Quân ủy Trung ương ; ủy viên Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng ; ủy viên Tiểu ban Bảo vệ Chính trị nội bộ Trung ương.

Đầu năm 2021, ông Lương Cường được Ban Chấp hành Trung ương khóa 13 bầu vào Bộ Chính trị. Tháng 6 cùng năm, ông trúng cử đại biểu Quốc hội khóa 15.

Vào ngày 20/5/2024, tại Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương 9, ông Lương Cường được Bộ Chính trị phân công tham gia Ban Bí thư và giữ chức vụ thường trực Ban Bí thư, thay cho bà Trương Thị Mai.

Nguồn : BBC tiếng Việt, 15/10/2024

Vàng sa xuống giếng, khôn tìm

Người sa lời nói, như chim sổ lồng

(Ca dao)

Ông Nguyễn Minh Triết lúc còn tại chức. Ông từng phát biểu : "Có người ví von Việt Nam, Cuba như là trời đất sinh ra, một anh ở phía ... đông, một anh ở phía tây. Chúng ta thay nhau canh giữ hòa bình cho thế giới. Cuba thức thì Việt Nam ngủ. Việt Nam gác thì Cuba nghỉ".

Nguyên thủ quốc gia, ở xứ nào cũng vậy, từ hành động cho tới lời ăn tiếng nói đều được truyền thông, dân chúng chú ý đặc biệt. Riêng Việt Nam thời nay, sự chú ý đó dường như lại có những nét đặc biệt … không giống ai.

Chủ tịch Nguyễn Minh Triết (2009)

Trong chuyến thăm nước Cuba cộng sản anh em, phát biểu trước báo chí, ông nói :

"Có người ví von Việt Nam, Cuba như là trời đất sinh ra, một anh ở phía... đông, một anh ở phía tây. Chúng ta thay nhau canh giữ hòa bình cho thế giới. Cuba thức thì Việt Nam ngủ. Việt Nam gác thì Cuba nghỉ" (1).

Trong một cuộc nói chuyện với hội nghị Việt kiều, ông cho biết trong bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên hiệp quốc của mình, ông có hoan nghênh Tổng Thống Mỹ, Barack Obama, tuyên bố sẽ đóng cửa nhà tù Guantanamo, nhưng cũng cho là "khó lắm", và nói như vậy, theo ông, "là mình vừa động viên ông Obama, nhưng mình vừa phân hóa cái nội bộ" chính quyền đó (2).

Nếu những ai hiểu ông, có lẽ sẽ cười vui, thể tất cho ông, coi đó như là những lời lẽ mộc mạc kiểu "Hai Lúa", mà "quên" đi mình đang là nguyên thủ.

Thế nhưng, dư luận người Việt trong ngoài nước nhiều năm nay thì có những đánh giá trái chiều.

Thương ông Chủ tịch.

Chủ tịch Trần Đại Quang (2018)

Trong cuộc tiếp xúc cử tri ngày 19/6/2018, ông có phát biểu, và được báo Tuổi trẻ tường thuật, trong đó có đoạn : "Tiếp xúc cử tri với vai trò đại biểu Quốc hội TPHCM, Chủ tịch nước Trần Đại Quang nói ông đồng tình với kiến nghị của cử tri cần có Luật biểu tình và hứa báo cáo Quốc hội về nội dung này".

Thế nhưng, ngót một tháng sau, bất ngờ tờ báo này bị Bộ Thông Tin – Truyền Thông phạt 50 triệu đồng, buộc xin lỗi, cải chính nội dung trên. Vì theo cơ quan này, Chủ tịch nước Quang không có phát biểu như vậy (3).

Ai ít biết và quan tâm tới cách làm việc của làng báo và vấn đề dự luật Biểu tình, ắt hẳn chẳng thắc mắc lắm.

Còn ngược lại, những ai biết chút về sự nghiêm ngặt trong cách làm báo, nhất là liên quan tới các VIP, và vấn đề "nhạy cảm" của luật Biểu tình, thì không khỏi nghi ngại, ví như bảo :

"Làm sao một tờ báo lớn nổi tiếng mà dám liều lĩnh, nhét chữ vào miệng ông Chủ tịch nước thế nhỉ, mà lại những chữ quá quan trọng như vậy ? Tưởng là quyền lực lắm, thế mà nói năng cũng bị…".

Khổ cho ông (cố) Chủ tịch.

Chủ tịch Tô Lâm (2024)

Trong chuyến làm việc tới Mỹ vừa qua, trên cương vị Tổng bí thư – Chủ tịch nước, ông có bài phát biểu tại sự kiện kỷ niệm một năm nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện, hướng tới kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt - Mỹ ở New York, trong đó (được cho là) có đoạn :

"Trong Cách mạng Tháng 8, những người bạn Mỹ là lực lượng nước ngoài duy nhất bên cạnh Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã được mời tham dự Lễ Tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945 và chứng kiến Hồ Chủ tịch trích dẫn Tuyên ngôn độc lập Mỹ. Hôm đó, tại quảng trường Ba Đình lịch sử, trên khán đài nổi bật khẩu hiệu ‘Hoan nghênh phái đoàn Mỹ".

Thế nhưng, trên báo nhà nước hiện tại không có đoạn trên (4), còn trong bản lưu trên Internet thì vẫn có (5) (6).

Lại tha hồ bình luận, đồn đoán thực hư.

Người "bênh" thì chắc sẽ bảo : "Ôi dào ! Đối ngoại thì phải nói thế thôi, chứ không cần thiết phải để người dân trong nước biết mấy câu đó, không có lợi".

Nhưng ngược lại, biết đâu cũng có người cho là "Lại trống đánh xuôi, kèn thổi ngược rồi. ‘Nhất thể hóa’ đến như thế, tưởng là quyền lực ‘vô đối’, thế mà cũng vẫn bị …".

Khó cho ông (tân) Chủ tịch, nhiều lẽ.

Nguyễn Hữu Vinh (Ba Sàm)

Nguồn : VOA, 01/10/2024

Ghi chú :

1. youtube.com/watch?v=cAqyjhrwVeo&ab_channel=ch%E1%BB%91ngt%E1%BA%A9yn%C3%A3o

2. youtube.com/watch?v=5wj0BBvTbF4&t=6s&ab_channel=PhungMai

3. https://baochinhphu.vn/bao-tuoi-tre-online-bi-dinh-ban-3-thang-phat-220-trieu-dong-102241772.htm

4. https://tuoitre.vn/phat-bieu-cua-tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-to-lam-nhan-mot-nam-doi-tac-chien-luoc-toan-dien-viet-my-20240923103303079.htm

5. https://web.archive.org/web/20240924014140/https://tuoitre.vn/phat-bieu-cua-tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-to-lam-nhan-mot-nam-doi-tac-chien-luoc-toan-dien-viet-my-20240923103303079.htm

6. https://www.facebook.com/BBCnewsVietnamese/photos/nh%E1%BB%AFng-ng%C6%B0%E1%BB%9Di-b%E1%BA%A1n-m%E1%BB%B9-kh%C3%B4ng-c%C3%B2nh%C3%B4m-239-tu%E1%BB%95i-tr%E1%BA%BB-online-%C4%91%C4%83ng-nguy%C3%AAn-v%C4%83n-b%C3%A0i-ph%C3%A1t-bi%E1%BB%83/933309642168647/

Ông Tập Cận Bình chúc mừng tân chủ tịch nước Việt Nam

VOA, 22/05/2024

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm 22/5 gửi lời chúc mừng ông Tô Lâm nhậm chức Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trong đó, ông tập trung đề cập đến "Cộng đồng chia sẻ tương lai Trung Quốc-Việt Nam".

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) hôm 22/5/2024 gửi lời chúc mừng ông Tô Lâm nhậm chức Chủ tịch nước Việt Nam.

Quốc hội Việt Nam hôm 21/5 đã bầu Bộ trưởng công an Tô Lâm làm Chủ tịch nước, trong một động thái mà các nhà phân tích coi là "bước đệm" để ông Tô Lâm sau này tranh cử vị trí lãnh đạo Đảng Cộng sản cầm quyền, chức vụ hàng đầu trong nhóm "tứ trụ".

Trong thư chúc mừng ông Tô Lâm, ông Tập nói Trung Quốc và Việt Nam là những nước láng giềng xã hội chủ nghĩa thân thiện, núi liền núi, sông liền sông. Ông cũng lưu ý rằng trong chuyến thăm cấp nhà nước tới Việt Nam vào năm ngoái, ông và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã cùng nhau tuyên bố xây dựng "Cộng đồng chia sẻ tương lai Trung Quốc-Việt Nam" có ý nghĩa chiến lược, mở ra một chương mới trong quan hệ giữa hai Đảng và hai nước, Tân Hoa Xã đưa tin.

Nhà lãnh đạo Trung Quốc nói ông vui mừng khi thấy nhiều ban ngành, địa phương của hai nước đang tăng cường nỗ lực xây dựng cộng đồng Trung Quốc-Việt Nam cùng chia sẻ tương lai và đã đạt được những tiến bộ tích cực.

Chủ tịch Trung Quốc nói thêm rằng ông đánh giá cao sự phát triển của quan hệ Trung Quốc-Việt Nam và sẵn sàng hợp tác với "đồng chí Chủ tịch nước" để duy trì liên lạc chiến lược, định hướng sự phát triển thực chất trong việc xây dựng cộng đồng Trung Quốc-Việt Nam chia sẻ tương lai và mang lại nhiều lợi ích hơn cho hai dân tộc, vẫn theo Tân Hoa Xã.

Ông Tô Lâm, 66 tuổi, vừa được miễn nhiệm chức Bộ trưởng công an để lên làm chủ tịch nước Việt Nam. Ông được xem là nhân vật quan trọng trong chiến dịch chống tham nhũng sâu rộng, được gọi là chiến dịch "đốt lò", nhằm mục đích nhổ tận gốc nạn tham nhũng tràn lan. Tuy nhiên, chiến dịch này cũng bị các nhà phê bình coi là một công cụ để Đảng cộng sản loại bỏ các đối thủ trong các cuộc đấu chính trị.

Ông Tô Lâm cũng được biết đến trong vụ "bắt cóc" ông Trịnh Xuân Thanh từ Đức về Việt Nam vào năm 2017, khi ông đang giữ chức Bộ trưởng công an và có chuyến công tác ở Slovakia vào thời điểm đó. Cơ quan an ninh Việt Nam bị cáo buộc đã thực hiện vụ bắt cóc và đưa ông Trịnh Xuân Thanh về nước thông qua máy bay mượn của Slovakia. Vụ việc đã làm rạn nứt mối quan hệ giữa Việt Nam và Đức.

Nguồn : VOA, 22/05/2024

**************************

Ông Hun Sen chúc mừng tân Chủ tịch quốc hội Việt Nam, tỏ dấu ‘hữu nghị’ bất chấp bất đồng về kênh đào

VOA, 22/05/2024

Chủ tịch Thượng viện Campuchia, cựu Thủ tướng Hun Sen, hôm 21/5 gửi lời chúc mừng tân Chủ tịch quốc hội Việt Nam Trần Thanh Mẫn và bày tỏ mong muốn tăng cường hơn nữa mối quan hệ hữu nghị giữa bối cảnh hai nước gần đây có nhiều tranh cãi về việc Campuchia xây dựng kênh đào Phù Nam Techo, dự kiến sẽ khởi công vào cuối năm nay.

Chủ tịch Thượng viện Campuchia - cựu Thủ tướng Hun Sen (trái) chúc mứng tân Chủ tịch quốc hội Việt Nam Trần Thanh Mẫn (phải) vào ngày 21/5/2024.

Ông Trần Thanh Mẫn tuyên thệ nhậm chức chủ tịch Quốc hội vào ngày 20/5, thay thế ông Vương Đình Huệ, người đã từ chức hồi tháng trước vì những "vi phạm, thiếu sót" không được nêu rõ.

Một ngày sau, Thượng nghị sĩ Hun Sen gửi điện mừng tới ông Trần Thanh Mẫn, mong muốn tăng cường hơn nữa sự hiểu biết lẫn nhau và mối quan hệ với Việt Nam và các cơ quan lập pháp của quốc gia láng giềng.

"Tôi rất tin tưởng rằng dưới sự lãnh đạo của ngài, Quốc hội Việt Nam sẽ tiếp tục hỗ trợ và thúc đẩy hợp tác nghị viện giữa chúng ta ngày càng toàn diện và hiệu quả hơn trong các khuôn khổ quan hệ song phương và đa phương, góp phần hơn nữa vào hòa bình, ổn định và thịnh vượng của hai nước chúng ta và khu vực", Cambodianess dẫn điện thư ông Hun Sen viết.

Động thái ngoại giao của cựu Thủ tướng Campuchia được đưa ra giữa bối cảnh Campuchia và Việt Nam đang có những bất đồng về việc xây dựng kênh đào Phù Nam Techo, ước tính trị giá khoảng 1,7 tỷ USD, là một kênh đào nhân tạo nối các cảng biển của Campuchia ở phía Tây Nam với sông Mekong.

Kênh dài 180 km sẽ nối tỉnh ven biển Kep với kênh Takeo hiện có của sông Mekong thông qua hệ thống cửa âu. Về cơ bản, kênh Phù Nam sẽ tạo ra một tuyến đường thủy nối thủ đô Phnom Penh với bờ biển và quan trọng hơn là cảng nước sâu duy nhất của Campuchia tại Sihanoukville. Kênh đào dự kiến sẽ được khởi công xây dựng vào quý IV năm nay và ước tính mất 4 năm để hoàn thành.

Thúc giụcxây dựng,yêu cầutrừng phạt

Kênh đào Phù Nam Techo là dự án cơ sở hạ tầng mới nhất do Trung Quốc tài trợ ở Campuchia khiến cho cả Việt Nam và Hoa Kỳ lo ngại.

Washington kêu gọi Campuchia minh bạch hơn về dự án kênh đào mà một số nhà quan sát cho rằng có thể được sử dụng để tăng cường sự hiện diện quân sự của Trung Quốc tại quốc gia Đông Nam Á, gây ra mối đe dọa an ninh tiềm tàng cho các nước láng giềng trong khu vực như Việt Nam.

Việt Nam đã nhiều lần chính thức lên tiếng kêu gọi Campuchia chia sẻ thông tin, đồng thời thông qua Ủy hội sông Mekong để yêu cầu thông tin kỹ thuật chi tiết về dự án, bao gồm các bản sao nghiên cứu khả thi và các báo cáo liên quan khác. Tuy nhiên cho đến nay, yêu cầu này vẫn chưa được đáp ứng.

Trong khi đó, Thủ tướng đương nhiệm Hun Manet, con trai ông Hun Sen, bản thân ông Hun Sen và các quan chức cấp cao Campuchia liên tục lên tiếng khẳng định kênh đào sẽ chỉ được sử dụng để thúc đẩy hoạt động kinh tế và không gây ra mối đe dọa an ninh nào cho các quốc gia khác.

Một ngày trước khi ông Hun Sen gửi điện thư chúc mừng ông Trần Thanh Mẫn, hôm 20/5, Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác quốc tế Campuchia Sok Chenda Sophea đã gặp Đại sứ Việt Nam tại Campuchia Nguyễn Huy Tăng yêu cầu xác định những người đứng đằng sau các bình luận "xúc phạm" trên tài khoản mạng xã hội của cựu thủ tướng Hun Sen, liên quan đến kênh đào Phù Nam Techo.

Sự việc diễn ra theo yêu cầu của ông Hun Sen trước đó, khi ông yêu cầu chính quyền Campuchia hợp tác với Việt Nam để truy tìm những người xúc phạm ông trên TikTok.

"Tôi không tố cáo lãnh đạo Việt Nam dùng người để xúc phạm tôi. Vì vậy, tôi yêu cầu hợp tác để điều tra, ngăn chặn những kẻ xấu phá vỡ mối quan hệ giữa hai nước chúng ta", Khmer Times dẫn lời ông Hun Sen nói.

Trong bài phát biểu trên truyền hình vào ngày 16/5, cựu thủ tướng Campuchia cũng kêu gọi chính phủ phải bắt đầu xây dựng kênh đào "ngay lập tức" vì đất nước cần sự độc lập về giao thông, sau khi dự án kênh đạo liên tục vấp phải những chỉ trích về mặt địa lý cũng như những quan ngại về môi trường và xã hội từ công chúng và các nước lân cận.

Trả lời về những quan ngại an ninh, ông Hun Sen bác bỏ các cáo buộc về khả năng hải quân Trung Quốc sử dụng kênh đào, đồng thời cảnh báo không tham gia vào chiến dịch chống Trung Quốc và nhấn mạnh kênh đào không phù hợp cho tàu chiến đi vào.

Ông Hun Sen hôm 16/5 cũng khẳng định Campuchia duy trì quan hệ bền chặt với Việt Nam, trong khi Việt Nam có quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc, vì vậy không có lý do gì để xảy ra xung đột giữa ba quốc gia.

Ông cũng phủ nhận dự án kênh đào Phù Nam Techo là một phần của Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc.

"Dự án này hoàn toàn không liên quan gì đến Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc. Nó được khởi xướng 100% bởi Campuchia", Phnom Penh Post dẫn lời ông Hun Sen nói.

Theo báo cáo của phía Campuchia, sau khi dự án kênh đào được thực hiện, vận chuyển hàng hóa qua đường thủy của Việt Nam dự kiến sẽ giảm từ mức 33% hiện tại xuống còn 10%.

Ông Hun Sen cũng cho rằng Campuchia không cần phải đàm phán với bất kỳ ai khi xây dựng kênh đào vì nước này đã này tuân theo Hiệp định Mekong năm 1995, trong đó nêu rõ rằng chỉ cần đưa ra thông báo đối với các dự án được xây dựng trên một nhánh của sông Mekong.

Ông nói thêm rằng Campuchia đã thông báo cho Việt Nam và Lào về dự án này vì phép lịch sự.

Nguồn : VOA, 22/05/2024

*************************

Tân chủ tịch nước Tô Lâm tuyên thệ, ông Nguyễn Phú Trọng vắng mặt

VOA, 22/05/2024

Bộ trưởng công an Tô Lâm vào sáng ngày 22/5 đã tuyên thệ để trở thành Chủ tịch nước mới của Việt Nam trong một buổi lễ tại Quốc hội có sự tham dự của đầy đủ các lãnh đạo hàng đầu của Việt Nam nhưng lại vắng mặt Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Ông Tô Lâm là chủ tịch nước thứ ba của Việt Nam chỉ trong vòng hơn hai năm

Ông Lâm đã được Quốc hội bầu làm Chủ tịch nước với số phiếu gần như tuyệt đối là 472/473 đại biểu có mặt tán thành bằng hình thức bỏ phiếu kín, tờ Tuổi Trẻ và Công an Nhân dân cho biết.

Tân Chủ tịch nước Tô Lâm đã đặt tay lên Hiến pháp tuyên thệ ‘tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, nhân dân và Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, nỗ lực, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó’.

Sau lễ tuyên thệ và diễn văn nhậm chức của Tô Lâm, tân Chủ tịch quốc hội Trần Thanh Mẫn, Thủ tướng Phạm Minh Chính, tân Thường trực Ban bí thư Lương Cường và phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân được nhìn thấy tặng hoa chúc mừng ông Tô Lâm.

Đáng chú ý, buổi lễ nhậm chức của ông Tô Lâm không có sự hiện diện của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, vốn theo thông lệ của Đảng phải có mặt, và cũng không có sự hiện diện của cựu Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng để chúc mừng người kế nhiệm.

Sau khi bầu ông Lâm làm nguyên thủ, Quốc hội sẽ xúc tiến quy trình miễn nhiệm chức bộ trưởng Công an cũng trong buổi sáng ngày 22/5.

Trước đó, trong phiên họp vào chiều ngày 21/5, Quốc hội đã phải thêm vào nội dung miễn nhiệm bộ trưởng công an đối với ông Lâm sau khi bị dư luận phản ứng về việc ông Lâm sẽ lên làm chủ tịch nước nhưng vẫn nắm quyền ở Bộ Công an và sau khi 'có ý kiến của cấp có thẩm quyền và đề nghị của Thủ tướng Phạm Minh Chính', Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường, được Tuổi Trẻ dẫn lời cho biết.

Với việc ông Lâm lên chức, cái ghế bộ trưởng Công an hiện đang bỏ trống và hiện vẫn chưa rõ ai sẽ là người lên thay ông Lâm. Bộ Công an dưới quyền ông Tô Lâm đã mở các cuộc điều tra vào các tập đoàn mà sau đó dẫn đến sự từ chức liên tiếp của các ông Võ Văn Thưởng, người mà ông Lâm lên thay, và Chủ tịch quốc hội Vương Đình Huệ.

Khác vị vị trí đứng đầu Bộ Công an đầy quyền lực nắm quyền một bộ máy an ninh rộng khắp của Đảng, chức Chủ tịch nước dù là một trong ‘tứ trụ triều đình’ ở Việt Nam nhưng chủ yếu chỉ mang tính nghi lễ.

Ông Lâm, năm nay 67 tuổi, sẽ phục vụ cho hết nhiệm kỳ chủ tịch nước còn lại cho đến năm 2026, một nhiệm kỳ chỉ có 5 năm mà cho đến nay đã có đến ba chủ tịch nước lần lượt là Nguyễn Xuân Phúc, Võ Văn Thưởng và giờ là ông Tô Lâm.

Ông Tô Lâm sinh năm 1957, quê quán Hưng Yên, được cho là có bằng Tiến sĩ Luật và bằng Cử nhân An ninh. Cả sự nghiệp chính trị của ông cho đến nay là ở Bộ Công an. Ông trở thành Bộ trưởng công an từ năm 2016 và được Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng phong hàm Đại tướng hồi năm 2019.

Với Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng được dự đoán sẽ về hưu tại Đại hội Đảng lần thứ 14 vào năm 2026, ông Tô Lâm và Thủ tướng Phạm Minh Chính là hai Ủy viên Bộ Chính trị đã phục vụ qua hai khóa và được cho là ứng cử viên tiềm năng để thay thế ông Trọng để trở thành người lãnh đạo tối cao của Việt Nam.

Sau các cuộc điều tra của Bộ Công an của ông Tô Lâm khiến cho các ông Võ Văn Thưởng và Vương Đình Huệ bị mất chức, Giáo sư Abuza Zachary, chuyên nghiên cứu chính trị Việt Nam tại Đại học Quốc phòng Mỹ ở thủ đô Washington, từng nhận định với VOA rằng ông Tô Lâm ‘đã vũ khí hóa chiến dịch chống tham nhũng để vô hiệu hóa các đối thủ chính trị của mình’ và trong công cuộc đốt lò ở Việt Nam, ông Tô Lâm ‘là người chiến thắng’.

Nguồn : VOA, 22/05/2024

Có thực Việt Nam khủng hoảng ghế Chủ tịch nước

Ngoại trưởng Vatican sắp thăm Hà Nội

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung bị đề nghị kỷ luật

Bà Trương Mỹ Lan và lời cuối cùng trước tòa

"Có thực Việt Nam khủng hoảng ghế Chủ tịch nước, Ngoại trưởng Vatican sắp thăm Hà Nội, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung bị đề nghị kỷ luật, bà Trương Mỹ Lan và lời cuối cùng trước tòa" là vài nội dung chính trao đổi tại Hội luận bình điểm tin tức, vấn đề, sự kiện nổi bật, được quan tâm trong tuần, ngày hôm nay Thứ Năm 94/4/2024, với sự tham gia của các khách mời

Nguồn : VOA, 04/04/2024

Việc Việt Nam rơi vào khủng hoảng chức chủ tịch nước cho thấy mặt trái của công cuộc bài trừ tham nhũng của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và người được Đảng chọn lên làm nguyên thủ sắp tới phải đảm bảo tuyệt đối trong sạch, một nhà quan sát Việt Nam kỳ cựu nhận định với VOA.

Bà Trương Thị Mai lúc mới vào Bộ Chính trị tại Đại hội 12 năm 2016

Việt Nam đang tìm kiếm một nguyên thủ mới sau khi Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng bị bãi tất cả các chức vụ trong Đảng và Nhà nước hồi giữa tháng trước vì những sai phạm không được nói rõ. Chiếc ghế chủ tịch nước hiện giờ do bà Võ Thị Ánh Xuân, cấp phó của ông Thưởng, tạm quyền.

Ông Thưởng là vị chủ tịch nước thứ hai bị bãi chức trong vòng chỉ hơn có một năm sau khi người tiền nhiệm của ông là ông Nguyễn Xuân Phúc có kết cục tương tự hồi tháng 2 năm 2023.

Việc thay đổi nguyên thủ quốc gia liên tục như vậy là điều chưa từng xảy ra ở Việt Nam. Nếu tính từ năm 2016, quốc gia này đã có 3 chủ tịch nước (gồm cả ông Trần Đại Quang đã qua đời khi tại nhiệm), 1 kiêm chủ tịch nước (Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng) và 3 lần quyền chủ tịch nước (bà Đặng Thị Ngọc Thịnh 1 lần và bà Võ Thị Ánh Xuân 2 lần).

Ông Lâm hay bà Mai ?

Theo quy định của Đảng thì chức chủ tịch nước phải là một trong số các ủy viên Bộ Chính trị đương nhiệm nhưng không được là ủy viên mới mà ít nhất đã trải qua nhiệm kỳ thứ hai. Chiếu theo quy định này thì ngoại trừ Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chỉ còn có hai người đủ điều kiện là Thường trực Ban bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai và Bộ trưởng Công an Tô Lâm.

"Bà Trương Thị Mai sẽ là lựa chọn ‘chắc cú’ [nguyên văn ‘safe as houses’] cho vị trí chủ tịch nước", Giáo sư Carl Thayer, vốn chuyên nghiên cứu về chính trị Việt Nam tại Học viện Quốc phòng Úc, nhận định với VOA.

"Bà ấy là một nhà lãnh đạo cao cấp, lão thành, dày dặn kinh nghiệm đã từng kinh qua nhiều vị trí cao cấp khác nhau trong bộ máy Đảng", ông giải thích và chỉ ra một chỉ dấu là bà Mai đã thay mặt ông Thưởng tiếp đại sứ Lào hôm 14/3, một tuần trước khi ông Thưởng bị mất chức.

Năm nay 66 tuổi và khi đến Đại hội Đảng lần thứ 14 vào năm 2026 bà Mai sẽ 68 tuổi, tức là đã quá tuổi để ở lại trong Bộ Chính trị. Do đó, nếu được chọn, bà Mai cũng chỉ điền khuyết chức chủ tịch nước cho hết nhiệm kỳ rồi thôi. Nếu muốn tiếp tục làm thì trừ phi bà được đặc cách như Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng hay cựu Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc hồi năm 2021, theo lời ông Thayer.

"Bà ấy là lựa chọn thay thế cho ông Thưởng khả dĩ nhất nếu bà không có tham vọng lên lãnh đạo trong tương lai", Giáo sư Thayer phân tích và cho rằng vì là phụ nữ nên bà ít có cơ hội được đặc cách.

Về trường hợp Bộ trưởng Công an Tô Lâm, vị giáo sư này cho rằng ông Lâm được đồn đoán là ‘có tham vọng trở thành tổng bí thư’ chứ không phải chủ tịch nước. Trong trường hợp đó, ông Lâm cũng cần được Trung ương Đảng đặc cách vì khi đó ông đã quá 68 tuổi.

Theo lời ông Thayer thì theo thông tin trong hậu trường mà ông nắm được thì khi Đảng chọn người thay ông Phúc, ông Lâm đã không muốn ra tranh với ông Thưởng và lúc đó ông cũng không muốn rời ghế Bộ trưởng Công an.

Ngoài ra cũng có hai kịch bản nữa mà Giáo sư Thayer cho rằng ít có khả năng xảy ra : thứ nhất là Quyền chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân tạm quyền cho đến hết nhiệm kỳ vào tháng 5 năm 2026. Thứ hai là Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng một lần nữa kiêm nhiệm như đã từng kiêm cho ông Trần Đại Quang vào năm 2018 khi ông Quang qua đời. Tuy nhiên, tình hình sức khỏe hiện tại của ông Trọng không cho phép kịch bản này xảy ra.

Trả lời câu hỏi Đảng cần phẩm chất gì nhất ở chủ tịch nước kế tiếp, rút kinh nghiệp từ hai trường hợp thất bại của ông Phúc và ông Thưởng, giáo sư Thayer cho rằng ‘phải trong sạch, không phạm bất cứ điều gì trong số 19 điều đảng viên không được làm và có trách nhiệm nêu gương’.

Khủng hoảng nhân sự

Con số ít ỏi những nhân sự có thể lên thay ông Thưởng cho thấy thượng tầng Đảng Cộng sản Việt Nam đang gặp khó khăn về nhân sự, cũng theo lời ông Thayer. Khóa 13 là nhiệm kỳ có nhiều ủy viên Bộ Chính trị bị gạt ra ngoài nhất từ trước đến nay với 4 trong số 18 ủy viên khi mới quá nửa nhiệm kỳ.

Trước câu hỏi đã có bất cập ở chỗ nào mà khóa 13 gặp tình trạng như thế, ông chỉ ra công cuộc chống tham nhũng quyết liệt vốn là trọng tâm của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Chiến dịch này gồm hai thành phần, một là trừng trị bản thân những cán bộ vi phạm như Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Trần Tuấn Anh, hai là quy trách nhiệm người đứng đầu cho sai phạm của cấp dưới như trường hợp của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc và phó Thủ tướng Phạm Bình Minh.

Ngoài ra, ông Thayer cũng chỉ ra trách nhiệm của ông Trọng trên cương vị người đứng đầu tiểu ban nhân sự lựa chọn người cho khóa 13. Hiện tại, ông Trọng vẫn tiếp tục đứng đầu tiểu ban phụ trách tuyển lựa nhân sự cho khóa 14.

"Tổng bí thư Trọng đáng được ghi công cho nỗ lực chống tham nhũng và cải tiến quá trình tuyển lựa nhân sự với việc đề ra những quy định khắt khe. Nhưng ông Trọng cũng phải chịu trách nhiệm khi mà Bộ Chính trị bị để trống nhiều ghế và trách nhiệm trong quá trình tuyển lựa nhân sự khi mà sau đó có quá nhiều con sâu bị phát hiện", ông Thayer nói.

Do đó, theo lời vị giáo sư này, ông Trọng phải tự rời chức trưởng tiểu ban nhân sự Đại hội Đảng khóa 14 và tiểu ban này phải ‘cực kỳ khắt khe trong việc xét duyệt các ứng cử viên vào các vị trị lãnh đạo’.

Về công cuộc chống tham nhũng mang dấu ấn của ông Trọng, từ trường hợp ông Võ Văn Thưởng, Giáo sư Thayer cho biết ông đã nghe những lời than phiền về sự thiếu minh bạch vì người dân không hề được biết ông Thưởng đã vi phạm gì mà bị kỷ luật như vậy.

"Tại sao có người bị trừng phạt, có người lại không ?" ông nói, ý muốn nói đến việc ông Thưởng được Đảng cho hạ cánh an toàn.

"Tương lai của chiến dịch chống tham nhũng của Tổng bí thư Trọng sẽ bất định, nhất là khi ông ấy sẽ về hưu vào cuối nhiệm kỳ này. Đảng hiện đang chia rẽ giữa những người muốn đẩy mạnh công cuộc chống tham nhũng để lấy đó mà thăng tiến sự nghiệp của mình và những người lo ngại rằng nó đã đi quá xa và gây ra những xáo trộn không cần thiết", Giáo sư Thayer nói.

Nguồn : VOA, 03/04/2024

Việt Nam : Chủ tịch nước bị cách chức, tổng bí thư bị tiếm quyền ?

Benoît de Tréglodé , Thu Hằng, RFI, 25/03/2024

Chưa đầy hai năm, Việt Nam lại tìm chủ tịch nước lần thứ ba. Ông Võ Văn Thưởng, người được ông Nguyễn Phú Trọng che chở, không thoát khỏi chiến dịch "đốt lò" dù trước đó ông đã được tổng bí thư "cứu" một lần. Trái với người tiền nhiệm Nguyễn Xuân Phúc, ông Võ Văn Thưởng ra đi với những lời chỉ trích gay gắt của Đảng : Những vi phạm, khuyết điểm của ông "đã gây dư luận xấu, làm ảnh hưởng đến uy tín của Đảng, Nhà nước và cá nhân".

Ông Võ Văn Thưởng tuyên thệ nhậm chức chủ tịch nước Việt Nam ngày 02/03/2023 trước Quốc hội, Hà Nội, Việt Nam.  AP - Nhan Huu Sang

Tại sao lần này ông Thưởng không qua được cửa ải ? Một trong những lý do gián tiếp có lẽ là tình hình sức khỏe của ông Nguyễn Phú Trọng. Tổng bí thư dường như bị những người giúp ông làm trong sạch bộ máy đảng tiếm quyền. Trên đây là một trong những nhận định của giám đốc nghiên cứu Benoît de Tréglodé, Viện Nghiên cứu Chiến lược của Trường Quân sự Pháp (IRSEM) trong buổi phỏng vấn với RFI tiếng Việt ngày 21/03/2024.

RFI : Ông Võ Văn Thưởng là chủ tịch nước thứ hai phải từ chức trong vòng hơn một năm. Đây là chuyện vô cùng hiếm trong lịch sử Việt Nam. Nên hiểu hiện tượng này như thế nào ?

Benoît de Tréglodé : Trước hết phải nói rằng đây là một sự kiện có nhiều ý nghĩa. Ông Võ Văn Thưởng, người thân cận và được tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng che chở, đã được vạch cho một sự nghiệp sáng lạn từ năm ngoái (2023). Mọi người đều cho rằng ông sẽ nắm giữ những vị trí quan trọng, kể cả chức tổng bí thư Đảng thay ông Nguyễn Phú Trọng vào thời điểm thích hợp. Ông Thưởng có cả một quá trình công tác, một sự nghiệp hoàn toàn phù hợp với những gì mà ông Trọng trông đợi ở một nhà lãnh đạo cấp cao cho Nhà nước Việt Nam. Vậy mà bỗng dưng ông Thưởng "ngã ngựa", lại vào lúc chưa đầy hai năm nữa là tới kỳ Đại hội Đảng.

Vậy có thể rút ra những bài học gì từ sự kiện này ? Trước mắt, tôi thấy được ba bài học. Thứ nhất, kể cả người được ông Trọng bảo vệ cũng "ngã ngựa", có nghĩa là ông Trọng không còn mạnh như trước đây, cho nên các đối thủ của ông tự cho phép đánh bật ông Võ Văn Thưởng. Vì vậy, bài học rút ra, đó là chủ tịch nước bị buộc thôi chức cũng đồng nghĩa với việc ông Nguyễn Phú Trọng không còn đủ khả năng ngăn cản việc này. Nên nhớ là cách đây ít lâu, đích thân ông Trọng đã can thiệp vào bộ máy Nhà nước để bảo vệ ông Võ Văn Thưởng vì một vài rắc rối liên quan đến gia đình. Nhìn từ khía cạnh này thì đây là một điểm rất đáng quan tâm.

Yếu tố thứ hai, để buộc chủ tịch nước Việt Nam từ chức, người ta lôi lại một vụ tham nhũng từ cách đây 12 năm khi ông Võ Văn Thưởng làm bí thư tỉnh Quảng Ngãi. Hậu quả vụ tham nhũng bất ngờ ập xuống sau 12 năm. Cho nên, có thể thấy đây chỉ là một cái cớ chính trị để hạ gục một người hiện trở thành mối nguy hiểm cho những mục tiêu và tham vọng của một số người khác.

Điểm thứ ba, tôi cho là vô cùng quan trọng, đó là những chiến dịch chống tham nhũng đang dần thoát khỏi tầm kiểm soát của ông Nguyễn Phú Trọng trong khi ông vốn là một trong những người đấu tranh mạnh mẽ chống tệ nạn này ngay từ nhiệm kỳ đầu vào năm 2011. Hiện giờ, chiến dịch chống tham nhũng được điều hành trực tiếp từ bộ Công An, dưới trướng ông Tô Lâm và bộ trưởng Công An gần như là chỉ huy chính những chiến dịch này. Trước đây, ông Tô Lâm luôn phải đối phó với ảnh hưởng rất mạnh của ông Nguyễn Phú Trọng.

Đây là ba bài học từ việc chủ tịch nước bị lật đổ mà theo tôi, mang đầy tính chính trị và tình thế.

RFI : Với tư cách là một nhà nghiên cứu, quan sát nước ngoài, ông nhận định như thế nào về việc hai chủ tịch nước bị buộc từ chức chỉ trong hơn một năm ?

Benoît de Tréglodé : Trước tiên phải nói là tôi không quá bất ngờ. Đúng là cách đây vài tháng, thậm chí là vài tuần, nhiều nhà quan sát về tình hình chính trị Việt Nam, cũng như nhiều người Việt mà tôi vẫn trao đổi, đều tin vào tương lai sự nghiệp của ông Võ Văn Thưởng. Vậy mà ông bất ngờ bị hạ bệ, một cách khá tàn bạo.

Đối với tôi, nếu nhìn vào ba bài học đã đề cập ở trên thì thời thế đã thay đổi và cuộc chiến thừa kế trong Đảng đã bắt đầu. Có thể là một số người trong vòng quyền lực thứ nhất biết được tình hình sức khỏe của ông Nguyễn Phú Trọng và tự cho phép khơi mào cuộc chiến hay còn gọi là cuộc đấu tranh nội bộ để giữ những vị trí cao nhất trong bộ máy Nhà nước Việt Nam. Có nghĩa là cuộc tranh giành kế thừa ông Trọng đã được phát động. Nếu tình trạng sức khỏe của tổng bí thư Đảng không suy yếu như hiện nay thì chuyện lẽ ra phải xảy ra trong năm 2025 thì lại đến sớm hơn, ngay từ bây giờ. Cuộc chiến kế thừa sẽ không chờ đến tháng 01/2026 vào kỳ Đại hội Đảng sắp tới.

Một điểm khác cần lưu ý, khi tổng bí thư Đảng nắm giữ chức chủ tịch tiểu ban nhân sự, ông Nguyễn Phú Trọng cho phần còn lại của giới lãnh đạo thấy rằng ông chưa tìm được người kế nhiệm rõ ràng. Ông cho thấy là vẫn muốn có ảnh hưởng đến việc chọn người kế nhiệm. Tuy nhiên, hiện giờ, việc ông Võ Văn Thưởng bị loại cho thấy ông Trọng không còn ảnh hưởng đến việc bổ nhiệm người kế nhiệm tương lai.

Tại sao chiến dịch chống tham nhũng, không biết lần thứ bao nhiêu, dường như lại loại bỏ chính người được ông Trọng bảo vệ ? Tại sao lại viện đến cái cớ cũ rích là một vụ tham nhũng ở tỉnh Quảng Ngãi cách đây 12 năm để loại ông Thưởng ? Đối với tôi, rõ ràng sự kiện này cho thấy khởi đầu của một cuộc đấu đá nội bộ giành quyền kế vị giữa các phe phái đang chi phối quyền lực Nhà nước Việt Nam.

RFI : Việc thay đổi một vị trí trong "Tứ trụ" trong khoảng thời gian ngắn như vậy sẽ tác động như nào đến hình ảnh của Việt Nam trên trường quốc tế ?

Benoît de Tréglodé : Trong số 18 ủy viên Bộ Chính Trị, thực ra, theo tôi hiểu giờ còn 14, nếu căn cứ vào điều lệ Đảng để có thể được bầu vào vị trí tổng bí thư, thì có lẽ chỉ còn 4 ứng cử viên có thể đủ điều kiện. Có thể thấy là có sự thắt chặt và thay đổi khá rõ ràng.

Liên quan hình ảnh của Việt Nam trên trường quốc tế, tôi cho là tác động sẽ ở mức vừa phải trong thời gian đầu. Tất cả các nhà quan sát, kể cả thuộc các tổ chức công hay tư đều biết rằng bộ máy chính trị Nhà nước sẽ có biến động trước kỳ Đại hội Đảng tới. Dĩ nhiên, chuyện lại xảy ra sớm hơn dự kiến vì như tôi nói, điều được cho là có thể xảy ra vào năm 2025 lại xảy ra ngay năm 2024. Nhưng giới quan sát đã đoán được chuyện đó.

Tuy nhiên, những xáo trộn trong nội bộ không có nghĩa là bộ máy Nhà nước Việt Nam sụp đổ, mà ngược lại, lại được củng cố. Đây chỉ là cuộc tranh giành những vị trí trống và để biết được thực sự rằng liệu nhân vật quyền lực hiện nay - tôi nghĩ chủ yếu đến bộ trưởng Công An - có đạt được mục tiêu của ông trong khuôn khổ tái cơ cấu các vị trí quyền lực đứng đầu Đảng hay không, nếu thực sự là sức khỏe của tổng bí thư tiếp tục suy yếu.

Theo tôi, hình ảnh của Việt Nam sẽ bị tác động vừa phải bởi vì điều quan trọng là tăng trưởng của Việt Nam, đúng là thấp hơn một chút so với mong đợi nhưng vẫn ở mức đáng ngạc nhiên. Nền kinh tế Việt Nam được lợi rất nhiều từ các chính sách giảm thiểu rủi ro với Trung Quốc. Tôi tin chắc là các chuyên gia về rủi ro chính trị của những đại tập đoàn, những nhà đầu tư nước ngoài lớn không thấy mầm mống bất ổn trong nước cho nên tác động kinh tế từ những biến cố chính trị sẽ ở mức vừa phải.

RFI : Việt Nam luôn ca ngợi và lấy "sự ổn định chính trị" làm lý do thuyết phục các nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, chuyện hai chủ tịch nước lần lượt phải từ chức có đi ngược lại với khẳng định này không ?

Benoît de Tréglodé : Trước tiên, quyết định tước chức vụ chủ tịch nước của ông Thưởng không phải được đưa ra trong hỗn loạn hay bất cẩn. Chúng ta biết là trưởng ban Đối ngoại Trung ương Đảng, ông Lê Hoài Trung, đã thăm Trung Quốc trong hai ngày 18-19/03. Tại tỉnh Cát Lâm, ông hội đàm với ông Lưu Kiến Siêu, trưởng ban Liên lạc Đối ngoại Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc. Đây là người đối thoại của Đảng cộng sản Việt Nam trong trường hợp cần trao đổi với nước láng giềng. Có thể hình dung là vấn đề cách chức chủ tịch nước Việt Nam đã được bàn thảo ở Cát Lâm ngay hôm 18/03.

Giữa Trung Quốc và các nước láng giềng có một truyền thống chính trị, đó là đề cập, trao đổi các vấn đề chính trị quan trọng. Đây hoàn toàn không phải là chuyện giới hạn chủ quyền. Cuộc gặp hôm thứ Hai (18/03) ở Cát Lâm có ý nghĩa quan trọng, cho thấy là các nhà lãnh đạo Việt Nam biết là họ đi về đâu. Quyết định không được đưa ra trong hoảng loạn mà được tham vấn kỹ càng. Quyết định đó hướng tới một mục tiêu đã xác định, đó là cân nhắc đến việc tổ chức lại các vị trí lãnh đạo, có thể sẽ được thực hiện trước dịp Đại hội Đảng lần tới vào năm 2026.

Sự ổn định này là mục tiêu trước tiên của tầng lớp chính trị Việt Nam. Họ biết tăng trưởng kinh tế là mục tiêu đầu tiên của Đảng cộng sản. Họ biết đất nước giầu mạnh là một dữ liệu căn bản để tạo ra sự ổn định về kinh tế, xã hội của đất nước. Mục tiêu này sẽ không bị ảnh hưởng vì chủ tịch nước đột ngột từ chức.

RFI : Liệu sắp tới chuyện gì có thể xảy ra ?

Benoît de Tréglodé : Chuyện này phức tạp, đó là điều mà giới chuyên gia về vấn đề chính trị ở Việt Nam thường mượn từ "Criminologie", tức một kiểu "tin đồn, tin nói hớ" để hiểu được chuyện sẽ xảy ra như nào. Tôi là một nhà nghiên cứu về Việt Nam đương đại, tôi không nằm trong nội bộ guồng máy quyền lực Việt Nam nên dĩ nhiên đối với tôi, tất cả những đồn đại này chỉ là các giả thuyết.

Một trong những giả thuyết, đó là sẽ chọn ra được một ứng viên thay thế ông Võ Văn Thưởng từ nay đến tháng Năm. Nhưng nhiều nhà quan sát nghi ngờ là liệu quyền chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân có giữ luôn thêm một thời gian chức vụ này hay không.

Ngoài ra cũng có giả thuyết là gộp hai chức chủ tịch nước và tổng bí thư, như ông Nguyễn Phú Trọng đã giữ từ 2018 đến 2021, chuyện này cũng có thể xảy ra. Đúng là một số người có thể nghĩ rằng ông Trọng sẽ kiêm nhiệm hai chức vụ nhưng tôi cho rằng một trong những lý do lật ông Võ Văn Thưởng có thể là do sức khỏe của ông Trọng xấu đi, dù chúng ta không có bất kỳ thông tin y tế nào để nắm rõ. Trong trường hợp này, ông Trọng có lẽ không đủ sức khỏe để giữ cả hai vị trí về lâu dài.

Trong số những ứng viên được nêu lên, người ta cũng nhắc đến nhân vật quyền lực hiện nay ở Việt Nam là bộ trưởng Công An có thể cũng muốn kiêm nhiệm cả hai chức tổng bí thư và chủ tịch nước. Đừng quên là ông Tô Lâm đã từ chối nếu chỉ giữ một mình chức chủ tịch nước. Nhìn vào ảnh hưởng của ông trong bộ máy Nhà nước, điều quan trọng đầu tiên đối với ông Tô Lâm, có lẽ là phải tìm ra được người kế nhiệm. Đã có một vài tên tuổi và có một người thân cận mà ông muốn giao trọng trách đứng đầu bộ Công An. Vị trí này có tầm quan trọng đối với ông Tô Lâm bởi vì phải để những chiến dịch chống tham nhũng trong tương lai không "động" đến ông ấy. Cho nên ông Tô Lâm thực sự cần đến một trợ thủ đắc lực, sau đó để ông có thể rảnh rang giữ chức vụ mà ông có nhiều khả năng sẽ được giao. Nhưng đó chỉ là những giả thuyết !

Điều chắc chắn là ông Tô Lâm hiện là nhân vật trung tâm của công tác bổ nhiệm các lãnh đạo lớn sắp tới của bộ máy Nhà nước Việt Nam nên ông ấy sẽ cân nhắc và tính toán. Và có thể nói chắc chắn chính ông đã khéo léo can thiệp đến chuyện xảy ra hôm nay (21/03) với sự từ chức bất ngờ của chủ tịch nước Võ Văn Thưởng.

RFI : RFI tiếng Việt xin chân thành cảm ơn giám đốc nghiên cứu Benoît de Tréglodé, Viện Nghiên cứu Chiến lược của Trường Quân sự Pháp (IRSEM).

Thu Hằng

Nguồn : RFI, 25/03/2024

****************************

Khi nào Việt Nam sẽ có tân chủ tịch nước ?

BBC, 25/04/2023

Liệu Việt Nam sẽ có tân chủ tịch nước trong vòng hai tháng nữa như năm 2023 ?

Theo quy trình, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình danh sách đề cử để Quốc hội bầu chủ tịch nước.

Việc ông Võ Văn Thưởng mất chức được coi là một 'cơn địa chấn chính trị'

Quốc hội thảo luận, biểu quyết thông qua danh sách để bầu chủ tịch nước, bằng hình thức bỏ phiếu kín.

Ban kiểm phiếu công bố kết quả kiểm phiếu, và Quốc hội thảo luận, biểu quyết thông qua nghị quyết bầu chủ tịch nước. Sau khi được bầu, chủ tịch nước sẽ tiến hành tuyên thệ nhậm chức.

Đấy là quy trình chính thức. Trên thực tế, các sắp xếp trong Đảng cộng sản Việt Nam được coi là quyết định và việc bỏ phiếu tại Quốc hội là bước hợp pháp hóa sự sắp xếp ấy của Đảng.

Điều này cũng tương tự như việc miễn nhiệm chức vụ chủ tịch nước - mà trường hợp mới nhất là ông Võ Văn Thưởng . Chúng ta có thể thấy rằng sau khi Bộ Chính trị quyết định và Trung ương Đảng tán thành việc thôi chức của ông Thưởng (trong cuộc họp ngày 20/3), cuộc bỏ phiếu miễn nhiệm ở Quốc hội sau đó một ngày chỉ là một thủ tục mà thôi.

Có thể vào tháng 5

Xét vào thời điểm ông Nguyễn Xuân Phúc bị miễn nhiệm chức Chủ tịch nước vào tháng 18/1/2023 thì ông Võ Văn Thưởng đã nhậm chức chủ tịch nước chưa đến hai tháng sau đó, vào ngày 2/3/2023.

Quốc hội Việt Nam mỗi năm họp thường lệ hai kỳ, ngoài ra có thể triệu tập họp bất thường khi hữu sự.

Kỳ họp thường kỳ sắp tới của Quốc hội khóa 15 là kỳ họp thứ 7, dự kiến khai mạc vào ngày 20/5/2024.

Dự kiến chức danh chủ tịch nước sẽ chính thức được đưa ra để Quốc hội xem xét trong kỳ họp này.

Ông Carl Thayer, giáo sư danh dự về chính trị tại Đại học New South Wales nhận định với BBC News Tiếng Việt :

"Ban Chấp hành Trung ương Đảng quyết định giới thiệu nhân sự để bầu giữ chức Chủ tịch nước, và thông thường có kỳ họp Quốc hội vào tháng 5 và tháng 10. Và chúng ta có thể phải đợi từ nay đến tháng 5 để Ban Chấp hành Trung ương đạt sự đồng thuận và sau đó Quốc hội sẽ bầu chủ tịch nước".

Thời gian tại nhiệm của các cựu chủ tịch nước Việt Nam gần đây : ông Trần Đại Quang (2 năm 172 ngày), ông Nguyễn Xuân Phúc (1 năm 288 ngày), ông Võ Văn Thưởng (1 năm 19 ngày)

Theo Reuters, cuộc bầu cử chủ tịch nước có thể diễn ra trong tháng 5 khi Quốc hội tiến hành phiên họp thường lệ, trừ khi có khả năng có phiên họp bất thường được tổ chức sớm hơn.

Trở lại với vụ việc Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng bị bãi nhiệm, đã xuất hiện một thông tin đáng chú ý về các cáo buộc liên quan đến ông. Trong bài bình luận  trên kênh Channel News Asia hôm 22/3, Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp, nhà nghiên cứu cấp cao từ Viện ISEAS - Yusof Ishak (Singapore), viết :

"Các nguồn tin không chính thống nhưng khả tín đã cho biết trong thời gian ông Thưởng giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi (2011-2014), một trong những người họ hàng của ông đã nhận 60 tỷ đồng từ tập đoàn Phúc Sơn, được cho là để ông Thưởng xây nhà thờ tổ tiên".

BBC News tiếng Việt không thể kiểm chức độc lập thông tin này.

'Công an trị'

Hàng trên : bà Trương Thị Mai, ông Vương Đình Huệ. Hàng dưới : ông Phan Văn Giang, ông Tô Lâm. Đây là những gương mặt được đánh giá có tiềm năng trở thành chủ tịch nước.

Bộ trưởng Công an Việt Nam, Đại tướng Tô Lâm đang nằm trong danh sách những ứng viên có thể trở thành tân chủ tịch nước, theo giới quan sát hiện nay.

Ông Tô Lâm, sinh năm 1957, đã giữ chức Bộ trưởng Công an gần hai nhiệm kỳ. Ông vào Bộ Chính trị từ năm 2016, hiện tham gia Bộ Chính trị ở nhiệm kỳ thứ hai của mình.

Ông cũng được cho là ứng viên cho chức Tổng bí thư trong Đại hội Đảng lần thứ 14 vào năm 2026.

Trong lý lịch của Đại tướng Tô Lâm, không thể bỏ qua vụ bê bối về thịt bò bít tết dát vàng vào tháng 11/2021 tại nhà hàng của đầu bếp Salt Bae tại Anh và đã gây bão dư luận cả trong nước lẫn quốc tế.

Ngoài ra ông Tô Lâm, trong vai trò Bộ trưởng Công an, được đánh giá là người không khoan nhượng với những quan điểm, hành động khác biệt với đường lối chính thống của Đảng cộng sản Việt Nam.