Thông Luận

G7 kêu gọi vô hiệu hóa tuyên bố chủ quyền phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông (Tin Tức, 22/04/2017)

Ngoại trưởng nhóm các nước công nghiệp phát triển G7 vừa ra thông cáo chung kêu gọi thực thi phán quyết của Tòa Trọng tài quốc tế vô hiệu hóa những tuyên bố chủ quyền bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông.

Hình ảnh cho thấy hoạt động xây đảo nhân tạo trái phép của Trung Quốc ở Biển Đông. Ảnh : Reuters

Trong thông cáo, các Ngoại trưởng G7 nhắc lại sự phản đối mạnh mẽ về việc xây dựng các tiền đồn quân sự mới tại các vùng biển tranh chấp cũng như việc đe dọa dùng vũ lực trong giải quyết tranh chấp hàng hải. 

G7 xem phán quyết hôm 12/7/2016 của Tòa Trọng tài theo Công ước Liên hiệp quốc về Luật biển (UNCLOS) năm 1982 là căn cứ hữu ích cho các nỗ lực sau này để giải quyết tranh chấp Biển Đông một cách ôn hòa.

Bên cạnh đó, các nước G7 cũng lặp lại cam kết duy trì trật tự hàng hải dựa trên luật quốc tế, đặc biệt là Công ước về Luật biển, giữ vững cam kết về quyền tự do hàng không-hàng hải và các quyền khác trong việc sử dụng biển phù hợp với luật quốc tế. G7 nhấn mạnh giải quyết tranh chấp phải bằng công cụ pháp lý và bằng các biện pháp xây dựng lòng tin. 

Thông cáo cũng khuyến khích các cuộc đối thoại dựa trên luật lệ để theo đuổi một Bộ Quy tắc Ứng xử Biển Đông (COC) hiệu quả. Thông cáo có đoạn : "Chúng tôi kêu gọi thực thi đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố Ứng xử Biển Đông  (DOC) một cách toàn diện".

Tin Tức

************************

Tổng thống Philippines : ‘Nga đang sát cánh với tôi’ (VOA, 22/04/2017)

Tổng thống Philippines, Rodrigo Duterte

Chuyến thăm thứ nhì của tàu chiến Nga tới Philippines dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte củng cố niềm tin cho lãnh đạo Philippines rằng Manila có thể đối mặt với các thách thức an ninh phía trước.

Trên chiếc Varyag có phi đạn hành trình dẫn đường, ông Duterte tuyên bố : "Người Nga đang sát cánh với tôi nên tôi không sợ gì cả".

Lời phát biểu được đưa ra trong lúc ông đứng cho báo giới chụp ảnh cùng với đại sứ Nga, Igor Khovaev, cố vấn an ninh quốc gia Hermogenes Esperon Jr, quyền Ngoại trưởng Enrique Manalo, cùng các giới chức an ninh của đôi bên.

Tàu Varyag cập cảng thăm Philippines 1 tháng trước chuyến công du của ông Duterte tới Nga. Trong chuyến đi sắp tới, đôi bên dự kiến sẽ ký kết các hợp đồng nhà nước về quốc phòng và kinh tế.

Tổng thống Philippines cũng tuyên bố sẵn sàng nhận hỗ trợ của Nga về thiết bị quốc phòng.

Rời Philippines, chiếc Varyag sẽ hướng ra Biển Đông và hiện diện tại đây trong 1 hay 2 tháng , theo giới chức Nga thông báo.

Theo Rappler/ABS-CBN

*********************

Trung Quốc có thể xây thêm căn cứ cho đội hàng không mẫu hạm (VOA, 22/04/2017)

Một cuộc diễn tập bắn đạn thật dùng một hàng không mẫu hạm Trung Quốc tại Bắc Hải, ngày 14/12/16

Trung Quốc có thể đang hoạch định xây thêm 10 căn cứ mới cho đội hàng không mẫu hạm tương lai của mình, báo nhà nước Global Times loan tin ngày 20/4 giữa những đồn đoán rằng Bắc Kinh sẽ vận hành ít nhất 6 tàu sân bay trong những năm tới đây.

"Về lâu dài, Trung Quốc cần phát triển đội hàng không mẫu hạm chiến đấu riêng của mình, với ít nhất 6 chiếc, phát triển lực lượng hàng hải dẫn dắt bởi các tàu khu trục có phi đạn dẫn đường cũng như các tàu ngầm tấn công", ông Xu Guangyu, một cố vấn cao cấp của Hiệp Hội Kiểm soát Võ khí và Giải trừ quân bị nói với Hoàn Cầu Thời báo.

Ông Xu nói các tàu sân bay này sẽ giúp hải quân của Quân đội Giải phóng Nhân dân đạt được quyền chỉ huy Tây Thái Bình Dương.

Vẫn theo lời ông, lực lượng thủy quân lục chiến của Trung Quốc cũng cần phải tăng lên thành 100 ngàn binh sĩ để hỗ trợ lực lượng ngoài khơi.

"Hy vọng Trung Quốc có thể có được căn cứ ở mỗi một lục địa, nhưng điều này còn tùy thuộc vào các nước muốn hợp tác với Trung Quốc", ông Xu nói thêm.

Trung Quốc gần hoàn tất chiếc hàng không mẫu hạm thứ nhì, sẽ đưa vào hoạt động trước năm 2020.

Tờ Quân đội Nhân dân loan tin các lực lượng tuần duyên bảo vệ lợi ích hàng hải của Trung Quốc đã được tiêu chuẩn hóa với hơn 100 tàu tuần duyên và máy bay chiến đấu tuần tra các khu vực trọng điểm.

Theo IHS Jane's Defence Weekly/ Global Times

*******************

Quan chức Philippines ra Trường Sa, Trung Quốc phản đối (VOA, 23/04/2017)

Chiếc máy bay vận tải C-130 chở Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana ra đảo Thị Tứ hôm 21/4.

Đại sứ quán Trung Quốc ở Manila đã gửi công hàm phản đối lên Bộ Ngoại giao Philippines sau khi quan chức quân sự của quốc gia Đông Nam Á này tới đảo Thị Tứ thuộc Trường Sa ở Biển Đông hôm 21/4.

Tuyên bố đăng trên trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc dẫn lời phát ngôn viên Lục Khảng nói rằng chuyến đi trái với sự đồng thuận mà lãnh đạo hai nước đã đạt được nhằm giải quyết tranh chấp.

Ông Lục nói rằng phía Bắc Kinh "hết sức quan ngại" và "không hài lòng" trước diễn biến mới này, nên đã quyết định nêu vấn đề với phía Philippines.

Hôm 21/4, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana cùng một phái đoàn quân sự đã bay ra đảo Thị Tứ mà Manila hiện kiểm soát ở Biển Đông.

Đảo nhân tạo của Trung Quốc xây trên Biển Đông.

Theo tờ Inquirer, ông Lorenzana đã phớt lờ cảnh báo của Trung Quốc khi chiếc máy bay vận tải bay qua vùng tranh chấp trước khi tới Thị Tứ.

Tin cho hay, phía Trung Quốc phát tín hiệu nói rằng chiếc máy bay đã bay vào không phận của Trung Quốc, đồng thời yêu cầu bay ra để tránh "tính toán sai lầm".

Nhưng ông Lorenzana được trích lời nói rằng "đó là chuyện bình thường", và phía phi công Philippines đáp trả lại rằng đó là lãnh thổ của nước mình.

Việt Nam chưa thấy lên tiếng phản ứng về chuyến ra đảo này.

********************

Máy bay quân sự chở Bộ trưởng quốc phòng Philippines bị tuần duyên Trung Quốc thách thức (VOA, 21/04/2017)

Các cấu trúc và đường băng do Trung Quốc xây trên đảo nhân tạo ở đá Subi, quần đảo Trường Sa, nhìn từ máy bay vận tải C-130 của Lực lượng Vũ trang Philippines hôm 21/4.

Lực lượng tuần duyên Trung Quốc sáng thứ Sáu 21/4 đã thách thức hai máy bay quân sự chở Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana và Tổng Tham mưu trưởng Lực lượng Vũ trang Philippines Eduardo Ano đang bay tới đảo Thị Tứ, mà Philippines gọi là Pagasa.

Phi công lái các máy bay vận tải C-295 của Airbus và C-130 của Lockheed cho biết đã nhận cánh báo từ khu vực đá Subi do Trung Quốc chiếm đóng, cách đảo Thị Tứ từ 30 tới 40 dặm.

Bộ trưởng Lorenzana cho biết phản ứng của phía Philippines :

"Chúng tôi trả lời rằng chúng tôi đang bay trên lãnh thổ Philippines".

Ông Lorenzana cho biết thách thức của Trung Quốc là phản ứng tự động, nằm trong khuôn khổ cách ứng xử thông thường của bất kỳ nước nào tuyên bố có quyền tài phán trên một khu vực nhất định, đặc biệt khi có máy bay và tàu bè đi ngang qua.

Bộ trưởng Quốc phòng Phi nhấn mạnh rằng không có gì đáng tiếc xảy ra.

Được biết ngoài Bộ trưởng Lorenzana, còn một số quan chức quốc phòng cao cấp khác của Philippines đi trên hai chiếc máy bay quân sự, kể cả Tư lệnh lục quân Glorioso Miranda và Trung Tướng Raul del Rosario, ngườ đứng đầu Bộ Tư lệnh miền Tây.

Đảo Thị Tứ thuộc quần đảo Trường Sa. Philippines và Việt Nam đều tuyên bố chủ quyền tại đây.

(Nguồn : AFP, Inquirer.net)

*******************

Trung Quốc gọi thầu thăm dò dầu khí Biển Đông (VOA, 19/04/2017)

Dàn khoan 981 của Tổng công ty dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNOOC).

Bắc Kinh đang tìm kiếm các nhà thầu nước ngoài để giúp thăm dò dầu và khí đốt ở Biển Đông trong dự kiến sẽ gặp phải phản đối từ các nước có tranh chấp chủ quyền trong khu vực và hơn nữa việc tìm kiếm được dầu khí ở đây không có tiềm năng lợi nhuận cao.

Tổng công ty dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNOOC) tuần trước đã mời mời các công ty nước ngoài tranh thầu thăm dò tìm kiếm nhiên liệu hóa thạch tại 22 lô ở vùng biển phía nam Trung Quốc. Các lô này trải dài trên một vùng biển rộng 47.270 km vuông bao gồm vùng biển mà Đài Loan và Việt Nam có tranh chấp chủ quyền. Đáng lưu ý là Việt Nam đã thẳng thắn tuyên bố chủ quyền kể từ những năm 1970.

Vấn đề phức tạp

Các nhà phân tích cho rằng các công ty dầu hỏa nước ngoài quan tâm đến hồ sơ dự thầu có thể lo ngại các tuyên bố chủ quyền lãnh hải của Trung Quốc, vì việc tranh thầu này có thể gây phương hại uy tín của họ với các nước có tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông, hoặc bất kỳ trữ lượng nhiên liệu nào tìm được sẽ trở thành tài sản bị tranh chấp. Hạn cuối nộp hồ sơ tranh thầu là tháng 9 này.

Ông Thomas Pugh, chuyên gia kinh tế của Viện Capital Economics ở London, Anh cho rằng "khu vực này có nhiều vấn đề, có nhiều rủi ro liên quan đến tranh chấp chủ quyền. Nếu các công ty ký thỏa thuận với Trung Quốc và các công ty Trung Quốc, họ có thể đánh mất cơ hội làm ăn với các nước trong khu vực đang tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc".

Tranh chấp chủ quyền tiếp tục

Ông Raymond Wu, giám đốc công ty tư vấn e-telligence của Ðài Loan chuyên về các rủi ro chính trị nói rằng việc thăm dò có thể bị các nước khác phản đối.

Ông Wu nói : "Các bên tranh chấp khác không công nhận tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc". Ông Wu nói thêm rằng các nhà thầu nước ngoài phải đối mặt "không chỉ với sự khó khăn và rủi ro trong việc thăm dò dầu khí, mà còn vấn đề trữ lượng nhiên liệu tìm được sẽ thuộc về nước nào. Vào thời điểm này tôi không thấy có nhiều nhà đầu tư sẵn sàng nhập cuộc. "

Vào tháng 5/2014, tàu Việt Nam và Trung Quốc đã va chạm nhau ở bên ngoài Vịnh Bắc Bộ nơi đang tranh chấp, sau khi Bắc Kinh đưa một giàn khoan đến khu vực này.

Trong thập kỷ qua, Trung Quốc cũng đã làm Brunei, Malaysia và Philippines lo ngại bằng việc tăng cường kiểm soát khoảng 95% trong số 3,5 triệu kilômét vuông vùng biển vốn giàu tài nguyên, và trang bị máy bay chiến đấu và hệ thống radar ở các đảo nhân tạo.

Chi phí thăm dò tốn kém

Theo ông Triệu Tích Quân, Phó khoa Tài chính, Đại học Nhân dân Trung Quốc, thăm dò dầu khí cũng đòi hỏi máy móc thiết bị đắt tiền, và đó là điểm khó khăn cho một số nhà thầu tiềm năng, trong khi không ai chắc chắn sẽ khai thác được bao nhiêu nhiên liệu. Ông Zhao Xijun nói thêm rằng tập đoàn CNOOC hy vọng sẽ bù đắp những rủi ro này bằng cách mời thêm các đối tác nước ngoài.

Ông Triệu nói : "Điều đầu tiên là rủi ro khá cao và thứ hai, yêu cầu kỹ thuật khá cao. Có lẽ các tổ chức hoặc công ty có thể tham gia vào dự án này sẽ phải đối mặt với một trở ngại nhất định".

Các nhà phân tích nói rằng giá dầu giảm làm hạn chế giá trị xuất khẩu của bất kỳ khoán sản nào khai thác được. Giá dầu thế giới đã giảm từ hơn 100 USD / thùng vào năm 2013 xuống đến nay chỉ còn một nửa.

Cơ hội

Tập đoàn CNOOC, nhà sản xuất dầu khí ngoài khơi lớn nhất của Trung Quốc, cho biết trên trang web rằng sẽ chọn đối tác nước ngoài có một "tầm nhìn hợp tác cùng có lợi" và "các biện pháp linh hoạt và thuận lợi trong việc khai thác ở vùng biển sâu".

Trang web của tờ Hoàn Cầu Thời báo dẫn lời các nhà phân tích Trung Quốc nói rằng vì hầu hết các lô khai thác đều gần Trung Quốc, nên đây là những khoản đầu tư ổn định cho các nhà thầu nước ngoài.

Trung Quốc cũng có một thỏa thuận với Việt Nam về việc sử dụng chung Vịnh Bắc Bộ, một khu vực dầu mỏ được nêu trong một hợp đồng mời thầu.

Ông Andrew Yang, Tổng thư ký của Hội đồng Nghiên cứu Chính sách Cấp cao về Trung Quốc ở Đài Loan cho biết : "Tôi không nghĩ rằng đó sẽ là một vấn đề, bởi vì Trung Quốc và Việt Nam đã có một số thỏa hiệp hoặc phân giới cắm mốc, cố gắng phân chia lãnh hải, vì vậy nếu vấn đề này được nêu ra, tôi nghĩ rằng việc thăm dò này chắc chắn sẽ ở phần lãnh thổ Trung Quốc".

Tuy nhiên, một chuyên gia nói với tờ Thời báo Hoàn cầu rằng những hãng khoan dầu nước ngoài có thể vẫn phải thận trọng hơn vì những tranh chấp lãnh hải.

Vấn đề Biển Đông : Trung Quốc nói và câu chuyện thực tế (Tin Tức, 31/03/2017)

Trong một động thái mới nhất, Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố Trung Quốc không xây đảo nhân tạo ở Biển Đông và các công trình xây dựng chủ yếu phục vụ mục đích dân sự. Nhưng đâu là sự thật ?

Tàu Trung Quốc quanh đá Vành Khăn, quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Ảnh : Reuters

Theo Reuters, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm trong cuộc họp báo hàng tháng ngày 30/3 tuyên bố : "Không có cái gọi là đảo nhân tạo. Phần lớn các công trình xây dựng cho các mục đích dân sự, bao gồm các cơ sở phòng thủ cần thiết".

Theo giải thích của ông Ngô Khiêm, thông tin về việc Trung Quốc xây dựng đảo nhân tạo ở Biển Đông có thể xuất phát từ hiểu nhầm. Ông này cũng trắng trợn khẳng định Trung Quốc có đầy đủ quyền để xây dựng ở Biển Đông vì quần đảo Trường Sa là lãnh thổ vốn có của Trung Quốc.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy tấm bản đồ cổ "Hoàng Triều trực tỉnh địa dư toàn đồ" vẽ các tỉnh của Trung Quốc do nhà Thanh xuất bản năm 1904, thể hiện rõ cực Nam Trung Quốc chỉ đến đảo Hải Nam, không có quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Tháng 7/2016, Tòa Trọng tài ở La Haye (Hà Lan) thành lập theo phụ lục VII, Công ước Liên Hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982 đã bác những tuyên bố về các quyền lịch sử của Trung Quốc đối với các nguồn tài nguyên trong yêu sách "đường 9 đoạn". 

Có lẽ vì vậy, khi được yêu cầu làm rõ thêm về việc không có đảo nhân tạo ở Biển Đông, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc từ chối, lấp liếm nói rằng Trung Quốc đã cung cấp đầy đủ chi tiết về công việc xây dựng của nước này.

Trước đó, cũng liên quan tới vấn đề Biển Đông, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường bao biện rằng nước này không quân sự hóa ở Biển Đông và vũ khí ở đây nhằm "duy trì tự do hàng hải". 

"Các cơ sở hạ tầng của Trung Quốc ở các đảo và đá chủ yếu dành cho các mục đích dân sự và nếu có một lượng nhất định thiết bị quốc phòng hoặc cơ sở hạ tầng, nó nhằm duy trì tự do hàng hải", Reuters dẫn lời ông Lý nói với các phóng viên tại Australia hồi hạ tuần tháng 3/2017.

Trung Quốc từng nhiều lần cam kết sẽ không quân sự hóa các đảo nhân tạo ở Biển Đông, tuy nhiên, ngày 27/3/2017, phân tích những bức ảnh vệ tinh gần đây tại đá Subi, Vành Khăn và Chữ Thập của quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam hiện bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép, Trung tâm Nghiên cứu Chiếc lược và Quốc tế (CSIS) tại Mỹ nói rõ : Các công trình đường băng, trạm radar, nhà chứa tên lửa đất đối không... của Trung Quốc đã cơ bản hoàn thành. Tại ba địa điểm trên, Trung Quốc đã xây dựng các công trình bê tông đủ lớn để chứa 24 máy bay chiến đấu và 4 hoặc 5 máy bay lớn hơn như máy bay ném bom hay máy bay cảnh báo sớm.

Trung tâm này cho rằng Trung Quốc hiện có thể triển khai máy bay chiến đấu và các loại phương tiện quân sự khác vào bất kỳ thời điểm nào. 

Ba năm qua, theo ước tính của phía Mỹ, Trung Quốc đã cải tạo thêm hơn 1.300 hecta đất trên 7 thực thể mà Bắc Kinh chiếm giữ trái phép ở Biển Đông. Việc Trung Quốc xây dựng bảy hòn đảo nhân tạo ở Biển Đông đã vấp phải chỉ trích mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế.

Mỹ và nhiều nước khác cho rằng Trung Quốc đang quân sự hóa khu vực và thay đổi hiện trạng để củng cố tuyên bố chủ quyền phi lý của nước này ở Biển Đông.

Ngày 28/2/2017, trang mạng của báo "The Philippine Star" của Philippines dẫn lời thượng nghị sĩ Dan Sullivan cho rằng việc Trung Quốc xây dựng các công trình để bố trí tên lửa đất đối không vi phạm những hứa hẹn của Bắc Kinh về việc không quân sự hóa khu vực. 

Trong một thông báo, ông Sullivan khẳng định : "Bất chấp những tuyên bố xa rời thực tế, Trung Quốc đang tiếp tục thay đổi thực tế trên thực địa ở Biển Đông. Quân đội Mỹ sẽ tiếp tục sử dụng đường không, đường thủy và hoạt động trên Biển Đông cũng như bất kỳ nơi nào mà luật quốc tế cho phép. Mỹ và các đồng minh sẽ không khoan nhượng trước những nỗ lực của Trung Quốc nhằm ngăn việc tiếp cận khu vực quan trọng này". 

Về phía Việt Nam, hàng loạt cuộc triển lãm trưng bày chứng lịch sử và cơ sở pháp lý chứng minh chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa đã được tổ chức ở trong và ngoài nước.

Các tư liệu cho thấy Nhà nước Việt Nam, từ thời kỳ phong kiến đến ngày nay đã khai phá, xác lập, thực thi và bảo vệ chủ quyền quốc gia đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cùng nhiều vùng biển đảo khác thuộc lãnh thổ Việt Nam. Đó là một quá trình liên tục, lâu dài, diễn ra trong hòa bình, được ghi nhận trong nhiều nguồn sử liệu của Việt Nam và các nước ; đặc biệt là những tư liệu, bản đồ được soạn vẽ, xuất bản từ thế kỷ XVI đến nay ở Việt Nam và nhiều nước trên thế giới.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam cũng nhiều lần nhấn mạnh : "Việt Nam khẳng định có đầy đủ căn cứ pháp lý và chứng cứ lịch sử về chủ quyền không tranh cãi của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa". Vì vậy, mọi việc làm của các bên khác trên quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa mà không có sự đồng ý của Việt Nam đều là "bất hợp pháp và vô giá trị".

Vũ Anh

***********************

Trung Quốc : Không có cái gọi là ‘đảo nhân tạo’ ở Biển Đông (VOA, 30/03/2017)

Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố 'không có cái gọi là đảo nhân tạo'. Ảnh chụp vệ tinh của CSIS cho thấy nhiều công trình xây dựng của Trung Quốc trên Đá Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa, ngày 9/3/2017.

Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm thứ Năm tuyên bố "không có cái gọi là đảo nhân tạo" ở khu vực Biển Đông đang tranh chấp. Bộ Quốc phòng Trung Quốc lặp lại rằng bất kỳ công trình xây dựng nào tại đây chủ yếu cũng nhằm phục vụ các mục đích dân sự.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên hầu hết vùng biển giàu tài nguyên này. Bắc Kinh đã tiến hành cải tạo đất và xây dựng trên một số đá, đảo thuộc quần đảo Trường Sa, nơi mà Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền.

Các công trình xây dựng bao gồm các sân bay, bến cảng và nhiều cơ sở khác, trong đó bao gồm cả việc đổ một lượng cát lớn xuống các bãi đá hoặc cấu trúc, vốn chỉ nhô lên khi thủy triều xuống thấp.

Nhưng phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc Ngô Khiêm ngụ ý rằng đây có lẽ là một sự hiểu lầm, dù ông nói thêm rằng Bắc Kinh hoàn toàn có quyền xây dựng tại đó bởi vì Trường Sa là một phần không thể tách rời khỏi lãnh thổ Trung Quốc.

Ông Ngô Khiêm nói trong một cuộc họp báo thường kỳ mỗi tháng :

"Không có cái gọi là đảo nhân tạo. Hầu hết các công trình xây dựng đều dành cho mục đích dân sự, kể cả các cơ sở phòng thủ cần thiết".

Nhắc tới Hoa Kỳ, ông Ngô Khiêm nói mặc dù tình hình Biển Đông nhìn chung đang ổn định, một số nước ‘bên ngoài’ (ám chỉ Hoa Kỳ) lại lo lắng và muốn thổi phồng mọi chuyện và gây căng thẳng.

Khi được yêu cầu giải thích về phát biểu cho rằng không có đảo nhân tạo, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Trung Quốc từ chối trả lời. Ông nói Trung Quốc đã giải thích đầy đủ về công trình xây dựng của mình.

Hôm thứ Hai, Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) của Mỹ nói Trung Quốc gần như đã hoàn tất phần lớn việc xây dựng các cơ sở hạ tầng quân sự chính trên các đảo nhân tạo mà nước này đã bồi đắp ở Biển Đông. Điều này cho phép Bắc Kinh có khả năng triển khai chiến đấu cơ và các thiết bị quân sự tới đây bất cứ lúc nào.

Reuters

*********************

Trung Quốc vẫn chối cãi "không xây đảo nhân tạo" ở Biển Đông (Infonet, 31/03/2017)

Hôm 30/3, Trung Quốc đã ngang nhiên phủ nhận không xây đảo nhân tạo ở Biển Đông và khẳng định tất cả các công trình đang được xây dựng chỉ nhằm phục vụ mục đích dân sự bao gồm "một số cơ sở quốc phòng cần thiết".

Lâu nay, Trung Quốc đã đơn phương tuyên bố chủ quyền trên phần lớn diện tích Biển Đông, tuyến đường biển mang lại giá trị thương mại hơn 5 ngàn tỷ USD/năm. Hồi tháng 7/2016, Tòa trọng tài quốc tế ở The Hague, Hà Lan đã ra phán quyết phủ nhận chủ quyền phi lý "đường chín đoạn" của Trung Quốc ở Biển Đông. Tuy nhiên, Trung Quốc đã lên tiếng chỉ trích và không công nhận phán quyết này.

Trong tuyên bố hôm 30/3, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Wu Qian còn trơ trẽn cho rằng Trung Quốc "có quyền xây dựng ở quần đảo Trường Sa" (thuộc chủ quyền của Việt Nam).

Trung Quốc cho xây dựng các công trình trái phép trên bãi Chữ Thập ở quần đảo Trường Sa (của Việt Nam).

"Không có cái gọi là đảo nhân tạo. Phần lớn các công trình đang được xây dựng đều phục vụ mục đích dân sự bao gồm một số cơ sở quốc phòng cần thiết. ​Một vài quốc gia không nằm trong khu vực đang cố gắng làm phức tạp thêm vấn đề và đẩy căng thẳng gia tăng", Reuters dẫn lời ông Wu. 

Trước đó, hôm 27/3, Reuters cho hay theo báo cáo của Viện Sáng kiến minh bạch hàng hải Châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và quốc tế ở Washington, Trung Quốc đã trái phép cho xây dựng các cơ sở hải quân, không quân, radar và phòng vệ ở bãi Chữ Thập, Subi và Vành Khăn (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam). 

Trung Quốc còn dường như đã hoàn thành những công trình quân sự lớn trên các đảo nhân tạo xây dựng trái phép ở Biển Đông và có thể điều động chiến đấu cơ cũng như trang thiết bị quân sự bất cứ lúc nào.

Thậm chí, Trung Quốc đã cho xây các công trình kiên cố với phần mái có thể mở ra đóng vào linh động phục vụ hoạt động của các bệ phóng tên lửa ở bãi Chữ Thập, Subi và Vành Khăn. Trên bãi Chữ Thập, Bắc Kinh còn có các nhà kho đủ sức chứa 24 chiến đấu cơ và 3 máy bay cỡ lớn hơn bao gồm máy bay ném bom và máy bay cảnh báo sớm.

Phát ngôn viên Lầu Năm Góc, Tướng Gary Ross đã từ chối đưa ra lời bình luận về bản báo cáo của AMTI. 

Song theo ông Ross, "việc Trung Quốc tiếp tục xây dựng trái phép ở Biển Đông là bằng chứng cho thấy Bắc Kinh không ngừng có những hành động đơn phương làm gia tăng căng thẳng trong khu vực và không thể đem lại giải pháp hòa bình cho tiến trình giải quyết tranh chấp chủ quyền". 

Hồi đầu tháng Ba, Trung Quốc tuyên bố nước này muốn xây dựng "hải quân hạng nhất" để ngăn chặn bất cứ máy bay hay tàu chiến của các nước tiến vào khu vực nằm trong sự kiểm soát của Bắc Kinh.

Để đối phó với hoạt động tăng cường sức mạnh và mối đe dọa ngày càng lớn tư Trung Quốc, Đài Loan cho biết sẽ tăng cường năng lực quân sự bằng cách trang bị các loại vũ khí tối tân.

Cơ quan quốc phòng Đài Loan cho hay quân đội sẽ nâng cấp các chiến đấu cơ F-16 và trang bị thêm tàu ngầm cũng như máy bay tấn công nhanh cho lực lượng hải quân. Hiện tại, Đài Loan đang đàm phán để mua thêm các tên lửa đất đối không và máy bay tàng hình từ Mỹ.

Reuters đưa tin cũng trong ngày 30/3, Bộ Quốc phòng Trung Quốc nhấn mạnh việc Đài Loan cho rằng trang bị vũ khí tối tân để ngăn chặn viễn cảnh sáp nhập vào đại lục, là điều vô nghĩa. Trong khi đó, Bắc Kinh vẫn coi Đài Loan là một tỉnh ly khai của Trung Quốc. 

Minh Thu (lược dịch)