 | Tổng quan: | 3600117 |
Bầu cử Đài Loan đã kết thúc ngày 13/1/2024. Kết quả cũng tương tự như dự báo trước đó. Lại Thanh Đức - Phó Tổng thống đương nhiệm và là người của Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) đã trở thành Tổng thống Đài Loan nhiệm kỳ từ 2024-2028. Ông Lại đã giành được 5,5 triệu phiếu bầu, chiếm khoảng 40,05%. Trong khi đó Hầu Hữu Nghi của Quốc Dân Đảng (KMT) đạt 4,6 triệu phiếu bầu, chiếm 33,49% và Kha Văn Triết của Đảng Nhân dân Đài Loan (TPP) giành được 3,6 triệu phiếu, chiếm 26,46% (1).
Tân Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức (trái) và bà Tiêu Mỹ Cầm tại một cuộc tập trung bên ngoài đại bản doanh của Đảng DPP ở Đài Bắc hôm 13/1/2024 - AFP
Bầu cử tổng thống Đài Loan lần này thu hút sự chú ý toàn cầu bởi hòn đảo này được xem là chiến trường ủy nhiệm giữa Washington và Bắc Kinh. Sau khi đắc cử, ông Lại Thanh Đức tuyên bố : "Người dân Đài Loan đã đem lại chiến thắng cho khối dân chủ toàn cầu trong cuộc bầu cử tổng thống đầu tiên trong năm nay" (2).
Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên một tổng thống Đài Loan đắc cử không giành được số phiếu quá bán. Thêm vào đó, trong cuộc bầu cử Quốc hội hôm 13/1, KMT đã giành được 52 trong số 113 ghế, DPP giành được 51 ghế và mất 11 ghế, trong khi TPP giành được tám ghế (3). Thất bại của DPP trong cuộc bầu cử quốc hội dường như phản ánh tâm lý bất bình của công chúng trước giá nhà đất tăng cao và ác cảm của công chúng về một đảng cầm quyền trong thời gian dài.
Do không có đảng nào có thể chiếm đa số, vốn cần ít nhất 57 ghế, nhiều người dự đoán rằng KMT và TPP sẽ đàm phán một thỏa thuận để ngăn chặn DPP giữ quyền chủ tịch.
Như vậy, DPP cần sự thoả hiệp với các đảng phái khác để thành lập chính phủ, điều này sẽ khiến ông Lại không là tổng thống mạnh như bà Thái Anh Văn, với việc KMT nắm nhiều ghế ở quốc hội như vậy thì khả năng những quyết sách quan trọng thì DPP và ông Lại phải cần tới sự thoả hiệp với KMT, do đó, chính sách của ông khó có thể cứng rắn như bà Thái được.
Ông Lại đã tuyên bố là sẽ tiếp nối các chính sách xuyên eo biển, đối ngoại và quốc phòng của bà Thái (4). Tức là ông ta sẽ tập trung vào việc duy trì hiện trạng ở eo biển Đài Loan trong khi tăng cường khả năng phòng thủ của hòn đảo và theo đuổi mối quan hệ chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ và các nền dân chủ khác. Nhưng Trung Quốc thì không tin tưởng ông Lại nên rất khó có khả năng các tương tác chính thức giữa hai bờ.
Việc ông Lại chọn Tiêu Mỹ Cầm (Hsiao Bi-khim) làm người tranh cử cũng có thể được coi là một nỗ lực nhằm trấn an Hoa Kỳ rằng ông sẽ xử lý các mối quan hệ xuyên eo biển một cách có trách nhiệm. Tiêu từng là đại diện của Đài Loan tại Hoa Kỳ từ năm 2020-2023, mang lại cho bà ta kinh nghiệm làm việc với cả chính quyền Trump và Biden.
Kể từ khi tham gia tranh cử cùng ông Lại, bà Tiêu đã nhấn mạnh sự cần thiết phải xử lý cẩn thận các mối quan hệ xuyên eo biển, nói rằng "chúng ta phải quản lý mọi việc một cách rất thận trọng và thận trọng… Chúng ta cần có một môi trường nơi chúng ta có những người bạn sẽ sát cánh cùng chúng ta" (5). Ẩn ý trong tuyên bố này là sự thừa nhận rằng nếu Đài Loan bị coi là khiêu khích Trung Quốc thì Mỹ sẽ ít ủng hộ Đài Loan hơn. Bà cũng tán thành việc duy trì nguyên trạng, "phần lớn xã hội của chúng ta đồng ý rằng vào thời điểm hiện tại, đây là cách tiếp cận thực tế nhất đối với hiện trạng của Đài Loan" (6).
Ông Lại coi việc cải thiện khả năng phòng thủ của Đài Loan là cách hiệu quả nhất để đảm bảo hòa bình trên eo biển Đài Loan. Ông đã từng phát biểu, "Chúng tôi không mong muốn chiến tranh và chúng tôi sẽ không tự mình gây ra chiến tranh. Nhưng bằng cách không sợ chiến tranh và chuẩn bị trong thời bình, điều này sẽ ngăn chặn được chiến tranh và chúng ta có thể có được hòa bình" (7). Bà Tiêu bình luận thêm : "Chúng tôi đã nhắc lại rằng chúng tôi sẵn sàng đối thoại. Nhưng chúng tôi cũng tin rằng đối thoại có ý nghĩa nhất khi được tiến hành trên nền tảng sức mạnh. Đó là lý do tại sao chúng ta cần đầu tư nhiều vào việc xây dựng sức mạnh của chính mình" (8).
Trong hơn bảy năm qua, chính quyền của bà Thái đã tăng ngân sách quốc phòng của Đài Loan từ 2% lên 2,5% GDP, kéo dài thời gian nghĩa vụ quân sự từ bốn tháng lên một năm, ưu tiên mua sắm tên lửa, đồng thời thúc đẩy phát triển các năng lực bản địa như tàu ngầm, máy bay không người lái và mìn.
Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn (giữa) quan sát cuộc tập trận Hán Quang hôm 25/5/2017 (minh hoạ). AFP
Đáng chú ý, tăng cường khả năng phòng thủ của Đài Loan là trụ cột đầu tiên trong "kế hoạch hòa bình bốn trụ cột" của Tổng thống mới.
Ông Lại coi Hoa Kỳ là đối tác quốc tế quan trọng nhất của Đài Loan và mối quan hệ chặt chẽ giữa Hoa Kỳ và Đài Loan là chìa khóa để đảm bảo an ninh của Đài Loan.
Trung Quốc gần như chắc chắn sẽ phản ứng với chiến thắng của Lại với áp lực quân sự, kinh tế và chính trị ngày càng tăng. Điều này khiến sự hỗ trợ của Hoa Kỳ càng trở nên quan trọng và Lại cần đảm bảo rằng không có khoảng cách giữa Washington và Đài Bắc và rằng ông không bị coi là khiêu khích Trung Quốc. Sự nhấn mạnh của ông vào việc duy trì hiện trạng xuyên eo biển, chọn Tiêu Mỹ Cầm làm người đồng tranh cử và cam kết tăng cường phòng thủ của Đài Loan đều được coi là một phần trong nỗ lực báo hiệu cho Washington rằng ông là người đáng tin cậy để quản lý tốt hiện trạng trên eo biển Đài Loan.
Mối quan hệ chặt chẽ với Nhật Bản cũng rất quan trọng đối với Đài Loan, phần lớn là do mức độ hỗ trợ mà Nhật Bản dành cho Mỹ trong cuộc xung đột về Đài Loan có thể mang tính quyết định trong việc xác định liệu Mỹ có thể bảo vệ thành công Đài Loan hay không. Trong những năm gần đây, mối quan hệ của Đài Loan với Nhật Bản đã được củng cố và ông Lại đã nhận xét rằng "Đài Loan và Nhật Bản giống như một gia đình" (9).
Một ưu tiên khác của ông Lại là giảm sự phụ thuộc kinh tế vào Trung Quốc, điều mà ông sẽ theo đuổi bằng cách đàm phán các hiệp định thương mại với Hoa Kỳ và các đối tác khác, đồng thời hợp tác với Hoa Kỳ về chuỗi cung ứng an toàn. Như Tiêu đã lưu ý gần đây, "chúng ta phải lưu ý không bỏ tất cả trứng vào một giỏ, như chính phủ trước đây đã làm, bằng cách ủng hộ việc hội nhập sâu hơn nhiều với nền kinh tế Trung Quốc. Chúng ta cần phải cân bằng. Chúng ta cần phải đa dạng hóa" (10).
Con đường phía trước đối với Tổng thống đắc cử Đài Loan rất chông gai bởi ông chỉ giành được dưới 50% số phiếu bầu và đảng cầm quyền không chiếm được đa số ghế trong cơ quan lập pháp. Hơn nữa, so với Tổng thống mãn nhiệm Thái Anh Văn, Tổng thống đắc cử cũng gần gũi hơn với Washington và thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ hơn đối với nền độc lập của Đài Loan. Điều này có thể làm tăng nguy cơ leo thang căng thẳng quân sự với Bắc Kinh khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể tìm kiếm biện pháp củng cố đoàn kết nội bộ trong bối cảnh nền kinh tế tăng trưởng chậm lại.
Nếu quan hệ giữa Đài Loan và Trung Quốc trở nên căng thẳng, Việt Nam chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng rất lớn, đặc biệt là trên Biển Đông. Mặt khác, Việt Nam cũng cần chuẩn bị cho kịch bản Donald Trump, người từng ám chỉ sẽ không bảo vệ Đài Loan trước Trung Quốc, sẽ trở lại Nhà Trắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới.
Nằm ở cửa ngõ hàng hải quan trọng nối Biển Đông với Thái Bình Dương, Đài Loan là nơi có ngành công nghiệp bán dẫn cường quốc sản xuất các vi mạch quý giá - huyết mạch của nền kinh tế toàn cầu, cung cấp năng lượng cho mọi thứ từ điện thoại thông minh, ô tô đến tên lửa.
Căng thẳng ngày càng gia tăng giữa Đài Loan và Trung Quốc có thể dẫn đến một cơn ác mộng khác đối với nền kinh tế toàn cầu vốn đang gặp khó khăn trong bối cảnh các cuộc chiến khu vực đang xảy ra tại Ukraine và Trung Đông. Đài Loan là nơi có TSMC ""xưởng đúcchất bán dẫn lớn nhất thế giới - và Eo biển Đài Loan đóng vai trò là tuyến đường hàng hải quan trọng đối với thương mại toàn cầu, nơi một nửa số tàu chuyên chở container của thế giới đi qua. Điều này sẽ gây áp lực rất lớn cho nền kinh tế Việt Nam trong thời gian tới.
Hà Lệ Chi
Nguồn : RFA, 18/01/2024
Tham khảo :
1. https://focustaiwan.tw/politics/202401135001
2. https://focustaiwan.tw/politics/202401130013
3. https://focustaiwan.tw/politics/202401130014
4. https://focustaiwan.tw/cross-strait/202401140001
7. https://japannews.yomiuri.co.jp/world/asia-pacific/20231007-141486/
9. https://japannews.yomiuri.co.jp/world/asia-pacific/20231007-141486/
Đài Bắc hôm 14/12 lên án "Tuyên bố chung Việt Nam – Trung Quốc", được đưa ra trong chuyến thăm của Tập Cận Bình, và kêu gọi Hà Nội "không chiều theo những lời lẽ ác ý của Trung Quốc nhằm làm giảm chủ quyền của Đài Loan".
Tổng bí thư - Chủ tịch nước Trung Quốc, Tập Cận Bình và Tổng bí thư Việt Nam, Nguyễn Phú Trọng, bắt tay nhau tại Hà Nội, vào ngày 12/12/2023. "Tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc" được đưa ra trong chuyến công du này của lãnh đạo Trung Quốc.
"Bộ Ngoại giao Đài Loan nhắc lại rằng Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) là một quốc gia độc lập, có chủ quyền và cả Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) lẫn Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc) đều không phụ thuộc vào nhau. Đây là sự thật được quốc tế công nhận và là hiện trạng. Những câu chuyện xuyên tạc về tình trạng chủ quyền của Đài Loan không thể thay đổi sự thật hay làm thay đổi hiện trạng này", tuyên bố của Bộ Ngoại giao Đài Loan nói.
Trước đó, hôm 13/12, ngày cuối của chuyến công du Việt Nam của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, hai bên đã đưa ra "Tuyên bố chung Việt Nam – Trung Quốc", trong đó có nội dung nói rằng "Phía Việt Nam tái khẳng định kiên định thực hiện chính sách ‘một Trung Quốc’, công nhận Đài Loan là một phần không thể tách rời của lãnh thổ Trung Quốc, kiên quyết phản đối hành động chia rẽ ‘Đài Loan độc lập’ dưới mọi hình thức, ủng hộ nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của các nước, không phát triển bất cứ quan hệ cấp Nhà nước nào với Đài Loan".
Bộ Ngoại giao Đài Loan nói tuyên bố chung mà hai ông Tổng bí thư - Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng công bố là "xuyên tạc" và "sai lệch nghiêm trọng so với thực tế".
Bộ này lên án Bắc Kinh đã truyền bá những luận điệu sai lệch trong cộng đồng quốc tế nhằm tìm cách hạ thấp chủ quyền của Đài Loan.
Đề cập đến việc Việt Nam là một "đối tác hợp tác quan trọng" và là một phần của Chính sách hướng Nam mới của Đài Loan, với số lượng dân nhập cư và sinh viên từ Việt Nam đến Đài Loan lớn nhất, Đài Loan là nhà đầu tư lớn thứ tư và là điểm đến hàng đầu của lao động Việt Nam, Đài Bắc kêu gọi Hà Nội "không chiều theo những lời lẽ ác ý của Trung Quốc nhằm làm giảm chủ quyền của Đài Loan và làm tổn thương tình cảm của người dân Đài Loan".
Thay vào đó, Bộ Ngoại giao Đài Loan khuyến nghị Việt Nam có "thái độ thực tế và cởi mở" để tiếp tục mở rộng và làm sâu sắc hơn các trao đổi kinh tế và thương mại lâu dài, cùng có lợi.
Nguồn : VOA, 16/12/2023
Hồng Dân, VNTB, 13/08/2022
Sau chuyến thăm Đài Loan gây tranh cãi của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi, quan sát cách đưa tin của báo chí quốc doanh ở Việt Nam sẽ nhận ra là đã lẳng lặng ‘cắt bỏ’ phần đóng – mở ngoặc lâu nay luôn là "Đài Loan (Trung Quốc)", mà trở lại với đúng tên "Đài Loan".
Những vùng cấm về thông tin trên báo chí Việt Nam trong liên quan "Đài Loan" cũng bắt đầu thay đổi sau chuyến công du đảo quốc này của bà chủ tịch Hạ viện Mỹ. Theo đó, báo chí đã công khai đưa tin có lẽ sẽ làm các tùy viên báo chí của Đại sứ quán Trung Quốc ở Hà Nội rất khó chịu, khi người dân Việt Nam biết rằng đang có nhóm nghị sĩ châu Âu tuyên bố quyết thăm Đài Loan theo kế hoạch, bất chấp căng thẳng ở hòn đảo gia tăng sau chuyến thăm của bà Pelosi.
Người dân đọc báo bằng tiếng Việt giờ đây cũng rõ tin về chính trị gia Pháp Marie-Pierre Vedrenne, thành viên Nghị viện châu Âu, tuần này tuyên bố kế hoạch thăm Đài Loan của ủy ban thương mại vào tháng 12 sẽ không bị ảnh hưởng sau những căng thẳng xoay quanh sự kiện Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tới hòn đảo. "Tôi hy vọng sẽ di chuyển theo lịch trình. Những phản ứng này sẽ không làm thay đổi kế hoạch của chúng tôi", bà Vedrenne nói, đề cập về căng thẳng ở Đài Loan sau chuyến thăm của bà Pelosi.
Một nhóm nghị sĩ Đức cũng thông báo sẽ tới thăm Đài Loan vào tháng 10.
Nhóm nghị sĩ thuộc ủy ban đối ngoại của Hạ viện Anh cũng dự định thăm Đài Loan vào tháng 11 hoặc đầu tháng 12 nhằm "thể hiện sự ủng hộ của Anh" với hòn đảo.
Thứ trưởng Giao thông Litva Agne Vilkeviciute hồi trung tuần tháng 8/2022 dẫn dắt phái đoàn tới Đài Loan thảo luận về việc thiết lập quan hệ thành phố kết nghĩa giữa Cao Hùng và Klaipeda.
Cách đưa tin về Đài Loan ckhông còn phần mở – đóng ngoặc để thêm hai từ Trung Quốc nữa của một số tờ báo Việt Nam, có thể là một cách của biểu thị về tôn trọng quyền tự quyết các các quốc gia và vùng lãnh thổ. Có thể xem đây là một sự dũng cảm của truyền thông Việt Nam, khi mà mới đây vào ngày 10/8/2022, lần đầu tiên Bắc Kinh công bố sách trắng sau hai thập niên với tựa đề "Vấn đề Đài Loan và tái thống nhất Trung Quốc trong kỷ nguyên mới".
Sách trắng cho biết tái "thống nhất hòa bình" và "một quốc gia, hai chế độ" là những nguyên tắc cơ bản của Trung Quốc để giải quyết vấn đề Đài Loan và là cách tiếp cận tốt nhất nhằm thực hiện "tái thống nhất đất nước".
"Chúng tôi sẽ làm việc với sự chân thành lớn nhất và nỗ lực hết sức để đạt được tái thống nhất hòa bình. Nhưng chúng tôi sẽ không loại bỏ khả năng sử dụng vũ lực, và chúng tôi bảo lưu phương án thực hiện tất cả các biện pháp cần thiết. Điều này nhằm đề phòng sự can thiệp từ bên ngoài và mọi hoạt động ly khai. Sử dụng vũ lực sẽ là biện pháp cuối cùng được thực hiện trong những trường hợp bắt buộc" – sách trắng cho hay.
Bên cạnh đó, sách trắng của Bắc Kinh cũng lên án một số "lực lượng tại Mỹ" đang cố gắng sử dụng Đài Loan như một con tốt để đối phó với Trung Quốc. Tài liệu nhấn mạnh rằng nếu vấn đề trên không được kiểm soát thì sẽ dẫn tới tình trạng leo thang căng thẳng tại eo biển Đài Loan, phá vỡ quan hệ Mỹ-Trung và làm tổn hại tới lợi ích của Washington.
Cùng ngày, Hội đồng các vấn đề đại lục của Đài Loan cho biết cơ quan này "phản đối mạnh mẽ" sách trắng do Trung Quốc công bố.
Sách trắng đầu tiên của Bắc Kinh về Đài Loan được xuất bản vào năm 1993, sau khi hai bên đạt được đồng thuận năm 1992 và lần thứ hai vào năm 2000, sau khi Ma Cao chính thức trở về Trung Quốc.
Hồng Dân
Nguồn : VNTB, 13/08/2022
*************************
Vương Thị Tâm, VNTB, 13/08/2022
Ủy ban Đại lục (thuộc Viện Hành chính Trung Hoa Dân Quốc, Đài Loan) tuyên bố : Đài Loan phản đối mạnh mẽ việc Trung Quốc phát hành cái gọi là Sách trắng về Đài Loan trong bối cảnh chèn ép, đe dọa Đài Loan bằng vũ lực ở khắp mọi nơi trong những ngày qua, trong đó nêu những luận điệu cũ vi phạm pháp luật quốc tế và sự thật ở hai bờ eo biển trong vấn đề thúc đẩy thống nhất.
Xuyên suốt nội dung sách trắng này đầy rẫy những lời dối trá "đơn phương áp đặt và bất chấp sự thật", lừa dối về cái gọi là viễn cảnh phát triển sau khi thống nhất, kiếm cớ đổ trách nhiệm cho những hành động thô bạo xâm phạm chủ quyền của Đài Loan.
Sự thao túng chính trị thô thiển và vụng về của Chính quyền Bắc Kinh càng cho thấy rõ lối suy nghĩ ngạo mạn, ngang ngược của họ với mưu đồ dùng vũ lực để xâm lược, phá hoại hòa bình ở eo biển Đài Loan và trong khu vực. Đài Loan sẽ kiên định duy trì tình trạng "Hai bờ eo biển không trực thuộc lẫn nhau" và kiên quyết bác bỏ mô hình "Một quốc gia, hai chế độ". Đây mới là hiện trạng và sự thật ở hai bờ eo biển hiện nay.
Ủy ban Đại lục nhấn mạnh rằng Trung Hoa Dân Quốc là một quốc gia có chủ quyền, Chính quyền Trung Quốc chưa bao giờ cai trị các đảo Đài Loan, Bành Hồ, Kim Môn, Mã Tổ.
Việc Trung Quốc sử dụng "Nguyên tắc một Trung Quốc" bẻ cong sự thật, viện dẫn sai Hiến chương Liên Hợp Quốc, tuyên bố chủ quyền một cách sai trái đối với Đài Loan và thách thức trật tự quốc tế đã bị cộng đồng quốc tế và nhiều quốc gia dân chủ lên án gay gắt và kiên quyết phản đối.
Luận điệu cũ với cái gọi là "Chiến lược tổng thể đối với Đài Loan" của sách trắng này chỉ là thủ đoạn tuyên truyền nhằm đối phó tình hình trong nước trước khi diễn ra "Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 20" của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Chính quyền Bắc Kinh tự lừa dối mình, vẽ ra con đường phát triển của Đài Loan chỉ là điều vô ích, khiến người dân Đài Loan càng thêm phản cảm. Người dân Đài Loan từ lâu đã kiên quyết bác bỏ mô hình "Một quốc gia, hai chế độ", chỉ có 23 triệu người Đài Loan mới có quyền quyết định tương lai của Đài Loan.
Ủy ban Đại lục chỉ ra rằng Đài Loan dân chủ là bên có trách nhiệm trong khu vực, Trung Quốc mới là vấn đề lớn nhất gây nguy cơ khủng hoảng khu vực. Đài Loan cảnh báo Chính quyền Bắc Kinh hãy lập tức ngừng đe dọa vũ lực và truyền bá những tuyên bố sai sự thật về Đài Loan.
Trung Quốc cần hiểu rõ các chủ trương và giới hạn của Đài Loan gồm: Kiên quyết gìn giữ hiến pháp dân chủ và tự do, Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) và Cộng hòa nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc) không trực thuộc lẫn nhau, không cho phép xâm phạm và thôn tính chủ quyền, tương lai của Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) phải theo ý nguyện của tất cả người dân Đài Loan.
Chính phủ Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) kêu gọi các đối tác dân chủ trên toàn cầu tiếp tục ủng hộ Đài Loan, ngăn chặn sự những hành động khiêu khích quân sự hung hăng và vô trách nhiệm của chế độ độc tài.
Liên quan đến vấn đề trên, dù thông báo vẫn sẽ tiếp tục tuần tra quanh đảo Đài Loan, song Bắc Kinh cho biết sẽ kết thúc các cuộc tập trận ở đây. Phía Đài Loan cũng xác nhận quy mô các cuộc tập trận quân sự của Bắc Kinh quanh hòn đảo này đang được thu nhỏ lại.
Theo người phát ngôn của cơ quan đối ngoại Đài Loan Âu Giang An, Bắc Kinh đang sử dụng chuyến thăm của bà Pelosi tới Đài Bắc như một "cái cớ để tạo ra một quy tắc bình thường mới để đe dọa người dân Đài Loan".
Vương Thị Tâm (lược thuật từ Đài Bắc)
Nguồn : VNTB, 12/08/2022
Tuần này, Trung Quốc lại dọa Đài Loan. Phát ngôn viên Văn phòng Đặc trách Vấn đề Đài Loan của Trung Quốc khẳng định ý chí của Trung Quốc không cho phép Đài Loan độc lập dưới bất kỳ hình thức và Trung Quốc có đủ khả năng để bảo vệ chủ quyền quốc gia, toàn vẹn lãnh thổ (1)...
Trước sự hung hăng của Bắc Kinh, ccộng đồng quốc tế ngày càng đối xử với Đài Loan như một thực thể quốc gia-hải đảo độc lập
Tuần trước, Trung Quốc cũng tiếp tục dọa Việt Nam như thế. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố Việt Nam không có quyền bình luận về lệnh ngừng đánh bắt cá vào mùa hè này của Trung Quốc trên vùng biển Nam Trung Hoa vì lệnh đó là biện pháp thuộc quyền hành chính của Trung Quốc (2)...
***
Đài Loan giống Việt Nam ở chỗ liên tục bị Trung Quốc dọa dẫm và những dọa dẫm ấy đều liên quan đến chủ quyền quốc gia. Đài Loan bị cấm tuyên bố "độc lập" còn Việt Nam bị cấm tuyên bố có "chủ quyền ở Biển Đông" (nơi mà thiên hạ vẫn gọi là vùng biển phía Nam Trung Hoa).
Cả hai đều liên tục bị Trung Quốc cảnh cáo, rằng sẽ thực thi mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ vững chắc chủ quyền, các quyền và lợi ích của Trung Quốc nếu ngoan cố đòi những thứ mà Trung Quốc đã nhiều lần khẳng định vốn không phải của Đài Loan hay của Việt Nam (3) !
Tuy yếu tố vừa nêu cho thấy giữa Đài Loan và Việt Nam có điểm tương đồng trong quan hệ của từng bên với Trung Quốc nhưng không thể so Đài Loan với Việt Nam. Đem Đài Loan so với Việt Nam hoặc ngược lại sẽ hết sức khập khiễng dù chủ quyền quốc gia, chủ quyền lãnh thổ của cả hai đều bị Trung Quốc xâm hại lại còn hăm dọa.
***
Trên bình diện quốc tế, Việt Nam có tư cách và tư thế của một quốc gia, Đài Loan thì không. Đài Loan chỉ là một lãnh thổ, dù có hệ thống chính trị, hệ thống công quyền riêng nhưng mất tư cách thành viên Liên Hiệp Quốc từ đầu thập niên 1970, đến giờ vẫn còn tranh đấu để được cộng đồng quốc tế thừa nhận như một thực thể độc lập.
Đó cũng là lý do, tuy có quan hệ ngoại giao với nhiều quốc gia, Đài Loan không có Đại sứ quán trên lãnh thổ của những quốc gia ấy mà chỉ mở các "Văn phòng". Do áp lực của Trung Quốc, nhiều quốc gia từ chối đón tiếp các viên chức trong hệ thống công quyền của Đài Loan. Nhiều tổ chức quốc tế (như Tổ chức Y tế Thế giới - WHO) không trao cho Đài Loan tư cách thành viên. Ở Việt Nam, khi đề cập đến Đài Loan, nhiều cơ quan truyền thông chính thức còn mở ngoặc chú thích… thuộc Trung Quốc !
Đài Loan cũng không thể sánh với Việt Nam về diện tích và dân số. Diện tích của Đài Loan chỉ chừng 1/10 diện tích Việt Nam và dân số của Đài Loan chỉ khoảng 1/4 dân số Việt Nam. Về mặt chính trị, nếu xét theo quan điểm chính thống tại Việt Nam, Đài Loan không thuộc nhóm… ưu việt, chỉ cần một đảng lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối như Việt Nam. Ở Đài Loan hiện có khoảng… 280 đảng theo đuổi nhiều mục tiêu khác nhau, kể cả đối đầu trong việc vươn lên thành một quốc gia độc lập hay thống nhất với Trung Quốc.
Đài Loan chỉ hơn Việt Nam ở thứ hạng về kinh tế và mức độ phát triển. Xét ở khía cạnh này, Đài Loan ở vị trí 22 và Việt Nam ở vị trí 42. Tuy nhiên nếu nhìn khía cạnh ấy theo nhãn quan của hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam, người Việt không cần bận tâm. Đầu năm nay, Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng mới tái khẳng định : Việt Nam chưa bao giờ có được cơ đồ to lớn, vai trò và vị thế cao như ngày nay (4) ! So sánh thứ hạng về kinh tế và mức độ phát triển rồi thắc mắc sẽ trở thành phản động, có thể bị trừng trị !
Thế nhưng có một điểm đáng buồn là thiên hạ chưa chịu… nhìn như "ta", chưa… thấy sự ưu việt của "ta". Trong mắt của họ, thứ hạng về kinh tế và mức độ phát triển của một quốc gia liên quan quan mật thiết đến chuyện định hình cách ứng xử với công dân của quốc gia đó. Năm ngoái, khi xếp hạng về giá trị sử dụng các hộ chiếu, Henley & Partners (công ty chuyên tư vấn về cư trú và quyền công dân) đặt "sổ thông hành" của Đài Loan vào vị trí 31 và đặt hộ chiếu Việt Nam vào vị trí… 90 !
Tại sao chưa được cộng đồng quốc tế thừa nhận như một quốc gia mà dân Đài Loan lại có thể dùng "sổ thông hành" của lãnh thổ này để đến 145 quốc gia, lãnh thổ trên thế giới, không cần xin visa, trong khi con số tương ứng với công dân Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam chỉ có… 51 ? Vì sao giá trị sử dụng hộ chiếu của ta chỉ cỡ 1/3 so với "sổ thông hành" của Đài Loan mà "ta" không… quyết liệt đấu tranh với cộng đồng quốc tế như vẫn… kiên quyết đấu tranh với những đồng bào không chịu thừa nhận ta… ưu việt ?
***
Trong bối cảnh Trung Quốc càng ngày càng hung hăng, càn rỡ và dù phải đối diện với thực trạng độc lập bị đe dọa, chủ quyền bị xâm hại như Việt Nam nhưng so về mức độ "giác ngộ cách mạng", dân chúng Đài Loan thua "ta". Họ từ chối bỏ phiếu cho những đảng ủng hộ việc đặt Đài Loan dưới quyền thống thuộc Trung Quốc để duy trì sự "ổn định chính trị". Giống như lần bầu cử trước, họ lại dồn phiếu cho đảng Dân Tiến, giúp bà Thái Anh Văn tái đắc cử, trở thành Tổng thống Đài Loan thêm một lần nữa.
Tháng Giêng vừa qua, bà Thái Anh Văn tái đắc cử, tiếp tục đảm nhận vai trò Tổng thống Đài Loan thêm bốn năm nữa (2020-2024).
Bà Thái Anh Văn không chỉ là cái gai trong mắt Trung Quốc, người phụ nữ này đang là ác mộng của Trung Quốc. Dưới sự lãnh đạo của bà, chính quyền Đài Loan đã khiến vòng vây, mà Trung Quốc từng thiết lập để ngăn cản cộng đồng quốc tế đối xử với Đài Loan như một thực thể độc lập, hết vỡ ở chỗ này tới bị bục ở chỗ khác. Càng ngày càng nhiều thành viên của cộng đồng quốc tế tỏ ra khó chịu với những đòi hỏi của Trung Quốc về cách ứng xử với Đài Loan (5).
Chắc chắn là không ngoa chút nào nếu bảo rằng bà Thái Anh Văn đã dẫn dắt chính quyền Đài Loan biến Trung Quốc trở thành lố bịch trong mắt thiên hạ và càng ngày thiên hạ càng thêm ác cảm với Trung Quốc ! So với "ta", bà Thái Anh Văn không khôn ngoan vì tự biến bà lẫn đảng của bà thành kẻ thù mà Trung Quốc tìm mọi cách loại bỏ. Nhiều năm nay, người phụ nữ này và đảng Dân Tiến ở Đài Loan luôn bị đẩy vào thế phải nỗ lực tối đa để chống chọi với đủ loại áp lực do Trung Quốc tạo ra cả trong đối nội lẫn đối ngoại.
Chủ tịch của "ta" khôn ngoan hơn nhiều. Đâu phải tự nhiên mà ông vặn vẹo những người thắc mắc về cách ứng xử của ta với thái độ hung hăng và những đòi hỏi càn rỡ của Trung Quốc : Nếu để xảy ra đụng độ thì tình hình bây giờ bất ổn thế nào, chúng ta có ngồi đây mà bàn việc tổ chức đại hội đảng được không (6) ? So về sựtài tình và mức độsáng suốt, Tổng thống Đài Loan và đảng Dân Tiến không thể sánh được với Chủ tịch của "ta" và đảng "ta".
Bất kể Chủ tịch Trung Quốc từng vài lần khẳng định : Biển Đông của Trung Quốc, một số đảo của Trung Quốc đang bị các nước khác ‘xâm chiếm’, hoạt động của Trung Quốc tại Biển Đông là nhằm bảo vệ chủ quyền (7) nhưng Tết âm lịch vừa qua, Chủ tịch của "ta" vẫn gọi điện thoại chúc Tết Chủ tịch Trung Quốc, nhân tiện "Chúc nhân dân Trung Quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Trung Quốc tiếp tục giành được những thắng lợi mới trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc" (8).
Rõ ràng không có chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc sẽ không có yêu sách vô lối về chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông, Trung Quốc cũng sẽ không có thái độ hung hăng, ứng xử càn rỡ như đã thấy cả với "ta" lẫn thiên hạ, cho nên : Chúc nhân dân Trung Quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Trung Quốc tiếp tục giành được những thắng lợi mới trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc làm nhiều người cảm thấy khó hiểu !
Những người đã hoặc vẫn còn cảm thấy khó hiểu cần tự kiểm và tự phê một cách nghiêm khắc vì không tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của đảng ta, không hội đủ tiêu chuẩn nhận vinh dự là… nhân dân ta ! Thật đáng ngại khi càng ngày càng nhiều người chối bỏ… vinh dự cao quý này, một số công khai ủng hộ các thế lực thù địch, phản động, sốnhẹ dạ, cả tin, nghi ngại Chủ tịch "ta" và đảng "ta" càng ngày càng đông, công tác tuyên truyền kết hợp với các biện pháp răn đe, giáo dục càng lúc càng khó khăn, phức tạp.
***
Tháng giêng vừa qua, bà Thái Anh Văn tái đắc cử, tiếp tục đảm nhận vai trò Tổng thống Đài Loan thêm bốn năm nữa (2020-2024). Đến tháng 4, khi được mời tham gia vào một cuộc khảo sát, 70% dân chúng Đài Loan cho biết họ muốn bỏ "China" ra khỏi Quốc hiệu (Republic of China) để minh định với cộng đồng quốc tế, Đài Loan là Taiwan, không liên quan đến Trung Quốc, thiên hạ không nên đối xử với người Đài Loan bằng định kiến vẫn dành cho công dân Cộng hòa nhân dân Trung Hoa (9).
Hôm qua (20 tháng 5), khi tuyên thệ trước khi bắt đầu nhiệm kỳ Tổng thống thứ hai, bà tuyên bốtôn trọng "hòa bình, bình đẳng, dân chủ và đối thoại" nhưng không chấp nhận việc chính quyền Trung Quốc sử dụng "một quốc gia, hai thể chế" để hạ thấp vai trò của Đài Loan, làm suy yếu Đài Loan và Đài Loan sẽ kiên quyết đi theo hướng này. Không riêng Đài Loan mà cả Trung Quốc cũng có nhiệm vụ tìm kiếm phương cách cùng tồn tại lâu dài, ngăn chặn sự khác biệt và gia tăng đối đầu (10).
Đó không phải là ý kiến của riêng Tổng thống Đài Loan, đó là ý chí - nguyện vọng của dân chúng Đài Loan, những người tiếp tục chọn bà Thái Anh Văn làm Tổng thống. Kiểu hành xử theo nhân tâm, dân ý này không phù hợp ở "ta". Theo Điều lệ đảng, 19 điều đảng viên không được làm và vướng và 27 biểu hiện suy thoái, tự diễn biến, tự chuyển hóa, bà Văn chính là phần tử điển hình của "cơ hội về chính trị", đã "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", không chỉ nói mà còn làm trái Cương lĩnh chính trị, Nghị quyết, Chỉ thị của đảng ta.
Cho đến giờ này, bất kể Trung Quốc hung hăng, càn rỡ thế nào, chủ quyền quốc gia bị xâm hại ra sao thì với Chủ tịch "ta" và đảng "ta", Trung Quốc vẫn là người bạn xã hội chủ nghĩa rất lớn ở bên cạnh chúng ta, phải mềm mỏng với Trung Quốc để được giúp đỡ trong việc xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam. "Ta" kiên định với việc xây dựng chủ nghĩa xã hội không phải vì chủ nghĩa xã hội mà vì đó là con đường duy nhất để đảng "ta" duy trì quyền lãnh đạo toàn diện, tuyệt đối của mình.
Đó cũng là lý do tuy ta có Chủ tịch nước, có Quốc hội, có Thủ tướng nhưng trong quá trình… giao thiệp với Trung Quốc, "ta" chỉ sử dụng Bộ Ngoại giao để bày tỏ bất đồng và bất bình ! Gần đây, do áp lực của dư luận, "ta" cử thêm Bộ Quốc phòng hứa hẹn "sẵn sàng đấu tranh với các nhóm tàu Trung Quốc xâm phạm vùng biển của Việt Nam" nhưng không chắc sẽáp dụng các biện pháp kiên quyết hơn nữa như mong muốn của dân chúng vì đó là "vấn đề hệ trọng, nhạy cảm, lâu dài" (11).
Theo thông lệ, sau những tuyên bố… cứng rắn để công chúng bớt sốt ruột, nếu không có gì thay đổi, "ta" sẽ sớm bày tỏ thiện chí, sớm tái cam kết sẽ cùng Trung Quốc nâng sự nghiệp xã hội chủ nghĩa hai nước và quan hệ song phương trong thời đại mới lên tầm cao mới. Đừng quên cách nay vài tháng, "ta" và Trung Quốc vừa khẳng định với thiên hạquan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện giữa hai bên phát triển ổn định và không ngừng đi vào chiều sâu, tin cậy chính trị được tăng cường (12).
Trân Văn
Nguồn : VOA, 21/05/2020
Chú thích
(7) http://www.rfi.fr/vi/chau-a/20151107-tap-can-binh-lai-khang-dinh-bien-dong-la-cua-trung-quoc
Bộ Ngoại giao Đài Loan ngừng cấp visa du lịch cho Việt Nam (VNTB, 26/12/2018)
Ngày 25/12 Cục Du lịch Đài Loan chứng thực, đoàn gồm 153 người Việt Nam sang Đài Loan du lịch đã bỏ trốn 152 người sau khi nhập cảnh Đài Loan vào ngày 21/12 và 23/12 ở sân bay Cao Hùng.
Cục Du lịch đã thông báo bộ Ngoại giao Đài Loan ngưng không cấp visa cho đoàn Việt Nam.
Đài Loan bắt đầu thực thi chuyên án Guan Hong vào năm 2015, người dân của 6 quốc gia bao gồm Ấn Độ, Indonesia, Việt Nam, Miến Điện, Campuchia, Lào có thể thông qua công ty du lịch mà cục Du lịch chỉ định để xin visa điện tử của Đài Loan, chỉ cần đủ 5 du khách là có thể xin visa, thủ tục vô cùng đơn giản, du khách không cần chứng minh tài chính. Trước đây chỉ có vài trường hợp chạy trốn, 3 năm bỏ trốn khoảng 150 người, nhưng lần này có tới 152 người cùng bỏ trốn 1 lượt.
Đồng thời Phía Đài Loan cũng Thông Báo dừng cấp visa cho các đoàn du lịch từ Việt Nam sang.
Nguồn : FB Vũ Viết Xuân
********************
Cục Du lịch Đài Loan hôm 25/12 cho biết hiện vẫn chưa tìm thấy 152 du khách Việt Nam nhập cảnh trong tháng này.
Khách du lịch ở Đài Bắc.
Theo hãng thông tấn CNA, Cục này cũng đề nghị Bộ Ngoại giao Đài Loan ngưng xét đơn xin thị thực từ công ty du lịch Việt Nam để xảy ra vụ việc trên.
Một quan chức phụ trách các vấn đề quốc tế của Cục Du lịch Đài Loan được dẫn lời nói rằng số du khách trên "biến mất" sau khi tới thành phố Cao Hùng ngày 21 và 23/12.
Tin cho hay, đây là vụ "mất tích" khách du lịch lớn nhất ở Đài Loan trong những năm gần đây.
Trong ba năm qua, có tổng cộng 150 người "biến mất" ở nơi này.
Theo Taiwan News, Việt Nam là một trong các nước mà Đài Bắc tăng cường thúc đẩy quan hệ cũng như thu hút thêm du khách.
Đài Loan là một trong những nơi nhận nhiều công nhân xuất khẩu lao động người Việt.
***********************
Đài Loan tìm kiếm 152 du khách Việt Nam "mất tích" (RFI, 26/12/2018)
Báo chí Đài Bắc hôm nay 26/12/2018 cho biết chính quyền hòn đảo đang tìm kiếm 152 người Việt đến Đài Loan bằng visa du lịch, và có thể đã ở lại để làm việc một cách bất hợp pháp.
Thành phố Cao Hùng (Kaohsiung) nhìn từ biển vào.wikipedia
Theo Cơ quan Nhập cư Đài Loan, tổng cộng có 153 người quốc tịch Việt Nam đã đến thành phố Cao Hùng hồi cuối tuần, nhưng chỉ tìm thấy có một người. Thông cáo của cơ quan này cho biết đã "thành lập một lực lượng đặc nhiệm và làm việc với cảnh sát, để điều tra về nhóm du khách mất tích và nhóm nào đứng sau họ".
Báo chí Đài Bắc cho rằng những người Việt này có thể đến Đài Loan để lao động bất hợp pháp. Họ có nguy cơ bị trục xuất và bị cấm nhập cảnh từ ba đến năm năm.
Bộ Ngoại Giao Đài Loan thông báo visa của những khách du lịch người Việt mất tích đã bị hủy, và Văn phòng đại diện Đài Loan tại Việt Nam đã ngưng cấp visa cho 182 người Việt khác, dù đã được cơ quan du lịch chấp thuận. Trong khi đó bộ Ngoại Giao Việt Nam nói với AFP là đã yêu cầu chính quyền Đài Loan làm rõ vụ này, và phối hợp giữa đôi bên để chương trình trao đổi về du lịch không bị ảnh hưởng.
Cách đây ba năm, Đài Loan đã đưa ra chính sách miễn thị thực nhằm thu hút du khách 16 nước Nam Á và Đông Nam Á (trong đó có Úc và New Zealand). Theo Tổng cục Du lịch Đài Loan, trước đó khoảng 150 du khách cũng đã "mất tích" tương tự, nhưng không rõ sau đó có bao nhiêu người được tìm thấy.
Chương trình miễn thị thực trên của Đài Bắc nằm trong "Chính sách Hướng Nam" để đẩy mạnh ngành du lịch, trong bối cảnh khách từ Hoa lục giảm mạnh do Bắc Kinh muốn gây áp lực lên kinh tế Đài Loan.
Thụy My
Đài Loan là con cờ trong ván bài thương lượng với Trung Quốc của Hoa Kỳ ? (CaliToday, 26/05/2018)
Ngoại giao chưa bao giờ dễ dàng đối với Đài Loan và ngày càng trở nên phức tạp hơn vì họ đang bị giằng co giữa Hoa Kỳ với một nhà lãnh đạo không thể đoán trước và Trung Quốc ngày càng quyết đoán, khẳng định hòn đảo tự cầm quyền này là một phần lãnh thổ của đại lục.
Nữ Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn. Photo Credit : Getty
Trong tuyên bố mạnh mẽ nhất của nữ Tống thống Đài Loan Thái Anh Văn trước áp lực từ Trung Quốc, đổ lỗi cho Bắc Kinh sau khi cắt đứt quan hệ hôm thứ Năm (24 tháng 5) với Đài Bắc.
Bà Thái cho biết Trung Quốc đang tỏ ra bất an về "những phát triển quan trọng hơn trong quan hệ giữa Đài Loan – Hoa Kỳ, và các quốc gia cùng chí hướng khác".
Mỹ vẫn là đồng minh mạnh nhất và là nguồn cung cấp vũ khí hàng đầu cho Đài Loan, mặc dù Hoa Kỳ đã từ bỏ quan hệ ngoại giao chính thức vào năm 1979 để công nhận Bắc Kinh.
Trong những tháng gần đây, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một dự luật ‘Du Lịch" mở đường cho các chuyến thăm lẫn nhau của các viên chức cao cấp và Washington đã chấp thuận chờ đợi một giấy phép cần thiết để bán công kỷ nghệ chế tạo tàu ngầm cho Đài Loan.
Tuy nhiên, trong khi mối quan hệ của Đài Loan với Hoa Kỳ là điều cần thiết đối với an ninh của họ, Đài Loan cũng phải bảo vệ chống lại việc đe dọa Trung Quốc, một mối đe dọa quân sự lớn nhất, và thị trường thống trị nền kinh tế định hướng xuất khẩu của hòn đảo này.
Các viên chức Bắc Kinh đã mô tả các cuộc tập trận quân sự của Trung Quốc gần Đài Loan như một lời cảnh cáo chống lại chủ quyền của mình. Các nhà phân tích nói rằng đó cũng là một thông điệp gởi tới Washington.
Trong khi Đài Loan tự gọi mình là một quốc gia có chủ quyền, hòn đảo này chưa bao giờ chính thức tuyên bố tách ra khỏi lục địa và Trung Quốc cho biết thống nhất là mục tiêu cuối cùng của họ.
Kể từ khi bà Thái lên cầm quyền cách đây hai năm, Bắc Kinh ngày càng trở nên thù địch và rất nghi ngờ về truyền thống độc lập của bà.
Trung Quốc đang sử dụng nỗ lực của mình để ngăn cản Đài Loan trong các cuộc họp quốc tế và gây áp lực cho các công ty công nhận hòn đảo này là một tỉnh của Trung Quốc trên trang web của họ.
Để giảm thiểu sự đàn áp của Bắc Kinh, Đài Bắc cũng đang nỗ lực phối hợp để giành được nhiều ủng hộ quốc tế hơn.
Bà Thái đang theo đuổi hoạt động kinh doanh mới và hợp tác với các quốc gia khác, bao gồm cả "chính sách hướng nam", nhắm tới 16 quốc gia Nam và Đông Nam Á, cũng như Úc và New Zealand.
Nhiều quốc gia hơn bao giờ hết đã lên tiếng ủng hộ Đài Loan sau khi Bắc Kinh ngăn chặn họ từ một cuộc họp lớn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hồi đầu tháng này, bà Thái người cho rằng đây là một dấu hiệu cho thấy hòn đảo đã được công nhận toàn cầu.
Ông Jonathan Sullivan, giám đốc Viện Chính sách Trung Quốc tại Đại học Nottingham cho biết : "Đài Loan cần hình thành một liên minh rộng lớn hơn của những người bạn sẵn sàng để bổ sung sự hỗ trợ từ Mỹ.
Các nhà quan sát nói rằng sự thất vọng ngày càng tăng với Bắc Kinh về những cử chỉ ủng hộ mới nhất từ Mỹ đối với Đài Loan trong khi căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới leo thang và lo ngại về sự quyết đoán của Trung Quốc trong khu vực.
Quan hệ với Trung Quốc "không còn phục vụ lợi ích của Mỹ", ông William Stanton, người đứng đầu Viện Nghiên Cứu Hoa Kỳ tại Đài Loan (American Institute in Tawan, AIT) nói.
Có thể cho rằng Đài Loan là nơi tự do nhất ở Châu Á, Đài Loan tương phản hoàn toàn với nhà nước độc đảng của Đảng Cộng sản Trung Quốc và là đồng minh chiến lược Thái Bình Dương của Washington chống lại tham vọng lãnh thổ của Bắc Kinh.
Tuy nhiên, một số nhà quan sát đưa ra cách tiếp xúc thất thường của ông Trump đối với chính sách đối ngoại và lo sợ Đài Loan có thể được sử dụng như một món đồ trong các cuộc đàm phán của ông với Trung Quốc.
"Có vẻ như là tình hình ở Mỹ báo trước tốt cho Đài Loan. Nhưng cho đến nay, chúng tôi chưa nhìn thấy những lợi ích mang lại cho chúng tôi", ộng Teng Chung-chian, một giáo sư ngoại giao tại Đại học Quốc gia Chengchi của Đài Bắc nói.
Mỹ đã không đưa ra các biện pháp bảo hộ thương mại đặc biệt cho Đài Loan, như giảm giá thép và nhôm, ông nói thêm.
Bất kỳ hỗ trợ nào của Hoa Kỳ nêu bật tuyên bố chủ quyền của Đài Loan cũng có thể gây ra một "phản ứng khắc nghiệt" từ Bắc Kinh, ông Kharis Templeman, một nhà khoa học chính trị tại Đại học Stanford, nói.
Nhưng Bộ trưởng Ngoại giao Wu đã bác bỏ khả năng Đài Loan được sử dụng như một con cờ thương lượng của Mỹ, nói rằng hòn đảo này có "những người bạn tốt" trong chính quyền Tổng thống Trump.
"Đài Loan, chính họ cũng là một diễn viên trên sân khấu chính trị", ông nói thêm.
"Chúng tôi cũng có thể cố gắng điều chỉnh những gì mang lợi ích tốt nhất cho Đài Loan, và cố gắng tìm chính sách phù hợp với Đài Loan".
Ngọc Thạch (Theo Straitstimes)
*****************
Trung Quốc đưa thêm vũ khí đến Đảo Phú Lâm, Hoàng Sa (RFA, 25/05/2018)
Hình ảnh vệ tinh chụp được kể từ ngày 12 tháng 5 vừa qua cho thấy Trung Quốc tiến hành bố trí những vũ khí mới trên đảo Phú Lâm thuộc Hoàng Sa.
Người biểu tình chống Trung Quốc ở Manila vào tháng 2 năm 2016. AFP
Chương trình Sáng Kiến Minh Bạch Hàng Hải Châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu và Chiến Llược Quốc tế (CSIS) ở Washington DC vào ngày 24 tháng 5 cho biết như vừa nêu.
Tin nêu rõ những vũ khí được phủ lại ; dẫu thế vẫn có thể suy luận đó là những loại tên lửa đất đối không, tên lửa hành trình chống ngầm và những hệ thống radar đi kèm.
Theo nhận định của AMTI thì có khả năng những vũ khí mới được đưa đến Đảo Phú Lâm vào dịp Quân Đội Trung Quốc tiến hành diễn tập vào ngày 8 tháng 5 vừa qua.
Đến ngày 20 tháng 5, Kênh truyền hình FOX của Hoa Kỳ công bố những ảnh vệ tinh cho thấy vũ khí mới trên Đảo Phú Lâm vẫn còn ở đó.
Vào năm 2016, Trung Quốc từng đưa các vũ khí tương tự đến Đảo Phú Lâm. Vào tháng 10 năm ngoái, chiến đấu cơ J-11 cũng được đưa đến Phú Lâm.
Đảo này lâu nay được Trung Quốc trang bị các loại vũ khí và cơ sở hạ tầng sẵn sàng cho khả năng phòng không. Trên đảo có đường băng máy bay dài 2700 thước, nhà chứa máy bay và hệ thống radar.
AMTI nêu rõ đảo Phú Lâm là trung tâm hành chính và là căn cứ quân sự của Trung Quốc. Hoạt động nâng cấp, bố trí vũ khí tại đảo Phú Lâm, thuộc quần đảo Hoàng Sa là cơ sở cho công tác bố trí tại những căn cứ trên những đảo khác ở Trường Sa trong thời gian tới.
Bắc Kinh lâu nay khăng khăng cho rằng họ có chủ quyền không thể chối cãi đối với những thực thể tại Biển Đông.
Biện pháp quân sự hóa của Trung Quốc tại khu vực này khiến Hoa Kỳ rút lại lời mời Bắc Kinh tham gia đợt tập trận Vành Đai Thái Bình Dương thường niên do Hoa Kỳ dẫn đầu.
Ngay lập tức, Bắc Kinh cho rằng Washington cưỡng bức Trung Quốc từ bỏ chủ quyền tại Biển Đông.
Việt Nam lâu nay mỗi khi có động thái nào của Trung Quốc tại Biển Đông và bị báo giới chất vấn đều lặp lại tuyên bố có chủ quyền và quyền tài phán không thể chối cãi tại khu vực Biển Đông. Tuy nhiên đảo Phú Lâm thuộc Hoàng Sa bị Trung Quốc cưỡng chiếm vào năm 1974 khi hai miền nam- bắc Việt Nam chưa thống nhất. Lúc đó chính quyền Việt Nam Cộng Hòa quản lý Hoàng Sa và mạnh mẽ lên tiếng hoạt động sử dụng vũ lực của Hải quân Trung Quốc.
Hành động xác quyết ngày càng gia tăng của Bắc Kinh tại Biển Đông cũng gây quan ngại cho thế giới và nhiều nước trong khu vực. Vào ngày 25 tháng 5 ; truyền thông Philippines loan phát biểu của thượng nghị sĩ đối lập Leila de Lima kêu gọi tổng thống Rodrigo Duterte phải triệu tập ngay cuộc họp của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia nhằm giúp người đứng đầu chính phủ Manila xác định biện pháp ứng phó phù hợp.
Theo Nghị sĩ Leila de Lima thì tổng thống Philippines cần đưa ra mọi giải pháp ứng phó với hoạt động quân sự hóa của Trung Quốc tại Biển Đông, từ chính sách ngoại giao mạnh mẽ, hợp tác chặt chẽ với các đồng minh cũng như các nước láng giềng, cho đến việc vận dụng phù hợp các cơ chế của Liên Hiệp Quốc.
Cựu Cố vấn An ninh quốc gia Philippines, ông Roilo Golez, được mạng báo Ngôi Sao Philippines dẫn lời vào ngày 25 tháng 5 rằng cần phải tiến hành cuộc chiến pháp lý như là cách ôn hòa buộc Bắc Kinh tôn trọng phán quyết của Tòa Trọng Tài Thường Trực Quốc Tế- PCA đã tuyên về đường đứt khúc 9 đoạn mà Trung Quốc tự vạch ra để tuyên bố chủ quyền gần như toàn khu vực Biển Đông.
PCA vào ngày 12 tháng 7 năm 2016 tuyên đường đó không có căn cứ cả về pháp lý và lịch sử nên vô hiệu.
****************
Ngư dân Việt lại bị tàu nước ngoài tấn công và cướp ngư cụ (RFA, 25/05/2018)
Hai tàu đánh cá của ngư dân tỉnh Quảng Ngãi bị tàu nước ngoài tấn công, cướp ngư cụ và hải sản.
Tàu thuyền của ngư dân ở Thừa Thiên Huế (9/2017). AFP
Báo chí trong nước loan tin này vào ngày 25/5, cho biết rằng cách đây 10 ngày khi đang đánh cá tại vùng biển thuộc quần đảo Hoàng Sa, tàu của ngư dân Lê Văn Nam bị một tàu vỏ sắt tấn công, dùng súng uy hiếp, cướp đi 200 tấm lưới, 6 tạ hải sản và đổ số còn lại xuống biển.
Trước đó hai ngày, cũng tại vùng biển này, ngư dân Trần Quốc Vũ cũng bị hai ca nô truy đuổi rồi cướp nhiều ngư cụ và hải sản trên tàu.
Báo Việt Nam không nói rõ những chiếc tàu sắt và ca nô này là của nước nào, nhưng quần đảo Hoàng Sa hiện nay do Trung Quốc chiếm đóng kể từ năm 1974 từ tay Hải quân Việt Nam Cộng Hòa. Hà Nội vẫn tuyên bố rằng Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam ; tuy nhiên trên thực tế Trung Quốc quản lý và tiến hành xây dựng biến đảo Phú Lâm thành một trung tâm hành chính và căn cứ quân sự.
Vào ngày 18 tháng 5 vừa qua, Trung Quốc chính thức thừa nhận đưa oanh tạc cơ H-6K xuống Biển Đông diễn tập. Sau đó, truyền thông quốc tế xác nhận oanh tạc cơ H-6K của Trung Quốc đáp và cất cánh từ đảo Phú Lâm.
Liên quan đến chuyện ngư dân Việt Nam bị tấn công ngoài Biển Đông, Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó Chủ nhiệm Tổng cục chính trị của Quân đội nhân dân Việt nam, nói với các nhà báo bên hành lang cuộc họp Quốc hội đang diễn ra tại Hà Nội rằng lực lượng chức năng như cảnh sát biển phải cương quyết bảo vệ ngư dân Việt Nam chống lại việc ngư dân các nước khác vào vùng biển Việt Nam đánh cá.
Ông Nghĩa cho biết là các cơ sở hậu cần của Việt Nam trên các đảo ở Biển Đông đang được củng cố, và không quân Việt Nam cũng thực hiện những phi vụ cứu giúp ngư dân.
Trước đó, tại một cuộc họp ở Quốc hội trong kỳ họp lần này, ông Lê Chiêm Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nói rằng tình hình an ninh trên biển trong những tháng đầu năm 2018 rất phức tạp khi mà tàu đánh cá của Trung Quốc với sự trợ giúp của lực lượng chức năng của nước này đã vào sâu trong vùng biển của Việt Nam để đánh cá.
Có hai vụ nghiêm trọng là tàu Trung Quốc vào đến một khu vực chỉ cách đảo Lý Sơn của tỉnh Quảng Ngãi chỉ có 40 đến 50 hải lý, và có lúc vào tháng tư tàu Trung Quốc vào đánh cá chỉ cách bãi biển Đà Nẵng 30 hải lý.
